НЭГТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН

1. СТОУС 10: НЭГТГЭСЭН
САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН
НББ-ийн 4-р түвшний оюутнуудад зориулав.

2. ЗОРИЛГО
 Энэ стандарт нь аливаа аж ахуй нэгж эсвэл түүнээс
дээш өөр аж ахуй нэгжид хяналт тавьдаг үеийн
нэгтгэсэн санхүүгийн тайланг бэлтгэх ба толилуулах
зарчмыг тогтоох явдал юм.

3.  Нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан: Толгой ба охин
компаниудын хөрөнгө, өр төлбөр, эздийн өмч, орлого,
зардал мөнгөн гүйлгээг нэг эдийн засгийн нэгж мэтээр
үзэж толилуулсан группийн санхүүгийн тайлан
 Групп: Толгой болон түүний охин компаниуд
 Толгой компани: Нэг ба түүнээс дээш аж ахуй нэгжид
хяналт тавьдаг аж ахуй нэгж Хяналт
 Охин компани: Өөр аж ахуй нэгжийн хяналтанд байгаа аж
ахуйн нэгж
Монгол улсын компанийн тухай хуулийн 6.3 д зааснаар
“Компанийн нийт гаргасан энгийн хувьцааны 50-аас дээш
хувийг өөр /толгой/ компани дангаараа буюу нэгдмэл
сонирхолтой этгээдтэй хамтран эзэмшдэг бие даасан
компанийг охин компани гэнэ”.

4. ДОР ДУРДСАНААС БУСАД БҮХ ТОЛГОЙ
КОМПАНИ НЭГТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН
ТОЛИЛУУЛНА.
a. Дараах нөхцөлийг бүгдийг нь хангаж байгаа толгой
компани нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан толилуулах
шаардлагагүй.
 Д Б A В : Энд А толгой компани Б
компанийн бүрэн болон бүрэн бус хяналтанд байгаа бөгөөд
түүнийг нэгтгэсэн тайлан гаргахгүй болохыг бүх хувьцаа
эзэмшигчидэд мэдэгдсэн
 А толгой компани нь өрийн болон өмчийн хэрэглүүрээ
нээлттэй зах зээлд арилжаалдаггүй бол
 А компани нь нээлттэй зах зээлд санхүүгийн хэрэглүүрээ
гаргах хүсэлт гаргаагүй эсвэл энэ ажлыг эхлүүлээгүй бол
 Энд Д үндсэн толгой компани, эсвэл Б дундын толгой
компани нь СТОУС-д нийцсэн нийтийн хэрэгцээнд ашиглаж
болохуйц нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан гаргадаг бол

5. ДОР ДУРДСАНААС БУСАД БҮХ ТОЛГОЙ
КОМПАНИ НЭГТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН
ТОЛИЛУУЛНА.
b. НББОУС 19 Ажилчдын тэтгэвэр, Тэтгэмж –ийг ажлчдын
тэтгэмжийн төлөвлөгөөндөө ашигладаг бол
c. Хөрөнгө оруулалтын зориулалттай аж ахуй нэгж нь бүх
охин компаниа ашиг алдагдалаарх бодит үнэ цэнээр нь
хэмжихийн тулд нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан толилуулах
хэрэггүй. Энэ нь

6. НЭГТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН
БЭЛТГЭХ НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛИЙН
ШААРДЛАГУУД
 Толгой компани нь нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан гаргахдаа
ижил төрлийн ажил гүйлгээ болон бусад үйл явдалын
хувьд НББ-ийн нэгдсэн нэг бодлого баримтлах ёстой.
 Санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг хөрөнгө оруулагч тал
санхүүжигчийн хяналтыг олж авсан өдрөөс эхлэх бөгөөд
хяналтаа алдах үед дуусгавар болно.
 Нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан гаргах удирдамжийг
баримтлана. Энэ нь .... ..
 Хяналтын эрхгүй хувь оролцоо: Үүнийг нэгтгэсэн
санхүүгийн байдлын тайлангийн өмчийн хэсэгт толгой
компанийн эзний өмчөөс тусад нь толилуулна.

7. НЭГТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН
БЭЛТГЭХ НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛИЙН
ШААРДЛАГУУД
 Хяналтаа алдах үеийн бүртгэл: Хэрэв толгой компани
охин компани дахь хяналтаа алдсан бол уг толгой
компани:
 Өмнөх охин компанийн хөрөнгө өр төлбөрийг нэгтгэсэн
санхүүгийн байдлын тайланд үл хүлээн зөвшөөрнө.
 Хяналтаа алдах үедээ өмнөх охин компани дахь хөрөнгө
оруулалтаа бодит үнэ цэнээр нь хүлээн зөвшөөрнө. Уг бодит
үнэ цэнийг СТОУС 9-ийн дагуу тогтоож бүртгэнэ.
 Өмнөх хяналтын эрхтэй хувь оролцооны хяналтаа алдсанаас
үүссэн олз гарзыг хүлээн зөвшөөрнө.

8. ЭНЭ НЬ
Хөрөнгө оруулалтын аж ахуй нэгж нэгтгэлээс чөлөөлөгдөх
нь:
Б ХОААН А ХОААН В ХОААН
 Хөрөнгө оруулалтын аж ахуй нэгж (Б компани) нь түүний
оруулсан үйл ажиллагаатай холбоотой үйлчилгээг үзүүлдэг
охин компанитай байхаас бусад тохиолдолд хяналтыг авах
үедээ нэгтгэх эсвэл СТОУС-3 дагаж ашиглах шаардлагагүй.
 А компани нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан бэлтгэхгүй.
 Харин Б ХОААН биш А ХОААН В ХОААН
А толгой компани санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан бэлтгэнэ.

9. ХЯНАЛТ
Хөрөнгө оруулагч нь санхүүжигч дэх хувь оролцооныхоо
шинж чанараас үл хамааран уг санхүүжигчийг хянаж
байгаа эсэхээ тогтоох замаар толгой компани мөн эсэхээ
тодорхойлно.
Дараах бүх зүйл хөрөнгө оруулагчид байгаа тохиолдолд
санхүүжигчид хяналттай байна гэж үзэн толгой компани
болно.
1. Хөрөнгө оруулагч санхүүжигчид оруулсан хувь
оролцооноосоо хувьсах өгөөж хүртэх эрх ба боломж
2. Санхүүжигчид эрх мэдэлтэй бол Энэ нь
3. Тухайн санхүүжигч дэх эрх мэдлээ ашиглан хөрөнгө
оруулагчийн үр өгөөжид нөлөөлөх чадвартай бол

10. ЭНЭ НЬ
ЭРХ МЭДЭЛ:
 Хөрөнгө оруулагч санхүүжигчийн үр өгөөжид
мэдэгдэхүйц үйл ажиллагааг удирдан чиглүүлэх
боломжийг олгодог эрхтэй байвал санхүүжигч талд эрх
мэдэлтэй байна.
 Санхүүжигч дэх эрх мэдлийг хувьцаа мэт өмчийн
хэрэглүүрт олгосон саналын эрхээр тогтоож болно.
 Холбогдох үйл ажиллагааг удирдан чиглүүлэх бодит
чадамжтай бол санхүүжигчид үүнийг хэрэгжүүлэх
боломжгүй байсан ч эрх мэдэлтэй байна гэж үзнэ. Энэ нь
хөрөнгө оруулагчийн санхүүжигчид эрх мэдэлтэйг
илэрхийлэх авч, санхүүжигч талд хөрөнгө оруулагчийн
эрх мэдэлтэй эсэхийг илэрхийлэх шалгуур болохгүй.
 Хамгаалалтын эрх мэдэл бүхий хөрөнгө оруулагч
санхүүжигчид эрх мэдэлгүй байна. Энэ нь

11. ЭНЭ НЬ
ХАМГААЛАЛТЫН ЭРХ МЭДЭЛ:
Эзэмшигч талын хувь оролцоог хамгаалах
зориулалттай эрх ба энэ нь эзэмшигч талд уг эрхийн
хамаарах аж ахуйн нэгжийн эрх мэдлийг хамаарахгүй

12. ЭНЭ НЬ
 НЭГТГЭЛИЙН ГОРИМ
a. Толгой компанийн хөрөнгө өр төлбөр, эздийн өмч, орлого
зардлын зүйлсийг охин компанийхтай нэгтгэнэ.
b. Охин компани бүр дэх толгой компанийн хөрөнгө оруулалт
болон охин компанийн эздийн өмч дэх толгой компанийн хувь
хэмжээний дансны үнийг хасаж тэнцүүлнэ. СТОУС 3-Д
гүүдвилийг хэрхэн тооцохыг харуулдаг.
c. Группын аж ахуй нэгжүүдийн хийгдсэн ажил гүйлгээтэй
холбоотой группын дотоод хөрөнгө, өр төлбөр, эзний өмч,
орлого зардал болон мөнгөн гүйлгээг хасна.
 НББ-ийн нэгдсэн бодлого:Хэрэв группын ямар нэг гишүүн
ижил нөхцөл байдалд гарсан адил төстэй гүйлгээнд
нэгтгэсэн санхүүгийн тайланд зөвшөөрөгдснөөс өөр
бодлого ашигласан бол нэгтгэсэн тайлан гаргахдаа уг
гишүүний санхүүгийн тайланд залруулга хийнэ.

13. ....
 ХЭМЖИЛТ :Толгой компани охин компанийн хяналтыг
авсан өдрөөс эхлээд хяналтаа алдах хүртлээ нэгтгэсэн
санхүүгийн тайланд уг охин компанийн орлого зардлыг
оруулна. Орлого зардал нь охин компанийг худалдан
авах өдрөөрх санхүүгийн нэгдсэн тайланд тусгагдсан
хөрөнгө өр төлбөртэй холбоотой гарсан бол хөрөнгө өр
төлбөрийн бодит үнэ цэнэд үндэслэнэ.
 Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан гаргахдаа толгой компани
болон хяналтын бус хувь оролцоонд хуваарилсан эздийн
өмчийн өөрчлөлт, ашиг, алдагдлын хувь хэмжээг зөвхөн
одоо байгаа хувь оролцоондоо үндэслэн тооцно.

14. ..
 Тайлагналын өдөр: Нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан гаргахад
ашигласан толгой компани болон охин компаниудын
санхүүгийн тайлан нь нэг ижил тайлагналын өдөртэй байх
ёстой. Хэрэв тайлагналын өдөр өөр байвал:
 Охин компани бодитоор хэрэгжүүлэх боломжгүй байхаас бусад
тохиолдолд толгой компанийг уг охин компанийн санхүүгийн
мэдээллийг нэгтгэх боломжтой болгохын тулд толгой комданийхтай
ижил өдрөөрх нэмэлт санхүүгийн мэдээлэл бэлдэнэ.
 Хэрэв бодитоор хэрэгжүүлэх боломжгүй бол нэгтгэсэн тайлан болон
охин компанийн санхүүгийн тайлангийн өдрийн хооронд болсон
томоохон ажил гүйлгээний нөлөөг тохируулсан охин компанийн
хамгийн сүүлийн үеийн санхүүгийн тайланг ашиглан нэгтгэсэн тайлан
гаргана. Ямар ч тохиолдолд энэ зөрүүтэй хугацаа 3 сараас илүү байж
болохгүй бөгөөд тайлант үеийн үргэлжлэх хугацаа, аливаа зөрүүтэй
хугацаа тайлант үе бүрт ижил байна.