1. Sustainability reporting
SHIMA KARAMI
University of economice sciences
1

2. What?
Why?
Who?
2

3. What?
3

4. ‫پایدری‬ ‫مفهوم‬‫پایدری‬ ‫مفهوم‬......
‫نسبت‬ ‫تجاری‬ ‫واحد‬ ‫تعهدات‬ ‫ی‬ ‫اخیر،دربردارنده‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫پایداری‬ ‫مفهوم‬ ‫شدن‬ ‫مطرح‬
‫آسایش‬ ‫و‬ ‫رفاه‬ ‫با‬ ‫عادلنه،همراه‬ ‫دنیایی‬ ‫ساختن‬ ‫جهت‬ ‫اصولی‬ ‫اصلحات‬ ‫انجام‬ ‫به‬
‫و‬ ‫حفظ‬ ‫مردم‬ ‫اصلی‬ ‫فرهنگ‬ ‫نیز‬ ‫و‬ ‫پیرامون‬ ‫محیط‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫همگان‬ ‫برای‬
‫نیز‬ ‫منابع‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫های‬ ‫نسل‬ ‫سهم‬
‫بماند‬ ‫.باقی‬
‫که‬ ‫است‬ ‫هایی‬ ‫سیستم‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫فرایند‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫کال‬ ‫خلق‬ ،‫پایدار‬ ‫تولید‬
‫کارائی‬ ، ‫طبیعی‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫انرژی‬ ‫بهینه‬ ‫مصرف‬ ‫با‬ ، ‫تخریبی‬ ‫غیر‬ ‫های‬ ‫ویژگی‬ ‫دارای‬
‫به‬ ‫پاداش‬ ‫اعطای‬ ‫و‬ ‫جامعه‬ ، ‫مشتریان‬ ، ‫کارکنان‬ ‫سلمت‬ ‫و‬ ‫امنیت‬ ‫تامین‬ ، ‫اقتصادی‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫خلق‬ ‫کاری‬ ‫.افراد‬
4

5. ‫اجتماعی‬ ‫مسئولیت‬
‫سلمت‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫های‬ ‫مسئولیت‬ ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫واحد‬
‫نابودی‬ ‫به‬ ‫محکوم‬ ‫صورت‬ ‫این‬ ‫غیر‬ ‫باشند،در‬ ‫داشته‬ ‫ویژه‬ ‫توجه‬ ‫جامعه‬
‫.هستند‬
« ‫مجموعه‬‫پردازش‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫از‬ ‫ای‬
‫از‬ ‫محافظت‬ ‫و‬ ‫نگهداری‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫نقش‬ ‫و‬ ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫عملکرد‬
‫مستقیم‬ ‫خود‬ ‫محلی‬ ‫جوامع‬ ‫به‬ ‫متفاوت‬ ‫خدمات‬ ‫ارائه‬ ‫و‬ ‫زیست‬ ‫محیط‬
‫به‬ ‫قادر‬ ‫جامعه‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫نتایج‬ ‫این‬ ‫گزارش‬ ‫و‬ ‫مستقیم‬ ‫غیر‬ ‫و‬
‫باشد‬ ‫سازمان‬ ‫آن‬ ‫اجتماعی‬ ‫عملکرد‬ ‫ارزیابی‬.»
‫اقتصادی‬ ‫بازده‬ ‫و‬ ‫سود‬ ‫سازی‬ ‫بیشینه‬ ‫به‬ ‫محدود‬ ‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫ی‬ ‫وظیفه‬
‫نیست،بلکه‬‫می‬ ‫اجتماعی‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫محیطی‬ ‫های‬ ‫جنبه‬ ‫تمامی‬ ‫شامل‬
‫.شود‬
* :‫و‬ ‫انرون‬ ‫اخیر‬ ‫های‬ ‫رسوایی‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫نیز‬ ‫هایی‬ ‫انتقاد‬
‫سیاسی‬ ‫های‬ ‫وردکام،انگیزه‬
5

6. )‫مدل‬ ‫اجتماعی‬ ‫های‬ ‫مسئولیت‬ ‫از‬ ‫نوع‬ ‫ر‬ ‫چها‬
‫کارول‬)
‫کنند‬ ‫اجرا‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫باید‬ ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫:تمامی‬
1-‫داوطلبانه‬ ‫و‬ ‫بشردوستانه‬ ‫های‬ ‫:مسئولیت‬
2-‫اخلقی‬ ‫های‬ ‫مسئولیت‬
3-‫قانونی‬ ‫های‬ ‫مسئولیت‬
4-‫اقتصادی‬ ‫مسئولیت‬
6

7. ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬
‫چیست؟‬
‫افشاء‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫سازمانی‬ ‫گزارشی‬
، ‫محیطی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫اطلعاتی‬
‫می‬ ‫سازمان‬ ‫یک‬ ‫واقتصادی‬ ‫اجتماعی‬
‫طرح‬ ‫چگونه‬ ‫تجاری‬ ‫واحد‬ ‫که‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫پردازد‬
‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ی‬ ‫توسعه‬ ‫های‬
‫آورد‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫اجرا‬ ‫بال،به‬ ‫موضوع‬ ‫سه‬.
‫این‬ ‫سهامداران‬ ‫به‬ ‫گزارش‬ ‫این‬ ‫ی‬ ‫ارائه‬
‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫مخاطرات‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫را‬ ‫اطمینان‬
‫و‬ ‫خوبی‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫پیش‬ ‫های‬ ‫فرصت‬ ‫تمامی‬ ‫و‬
‫می‬ ‫شناسایی‬ ‫اصولی‬ ‫برنامه‬ ‫یک‬ ‫طبق‬
‫شود‬.
7

8. ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫دیگری‬ ‫عناوین‬
‫رود‬ ‫می‬ ‫کار‬ ‫به‬
• Non financial reporting
• Triple bottom line (TBL)
• Corporate social responsibility (CSR)
• Citizenship reporting
• …
8

9. Stakeholders say they want to hear about:
health and safety 60.4
environmental management of the
production process
58.8
standards in developing countries 56.6
avoiding soil and water contamination 53.9
environmental management system 53.9
51.1supply chain standards for social issues
human rights 61.4
energy/eco-efficiency 61.0
climate protection
59.4
environmental policy 58.8
corporate governance 56.8
bribery and corruption 52.7
34.5corporate citizenship
9

10. ‫رهنمود‬ ‫ی‬ ‫ارائه‬ ‫مراجع‬ ‫ترین‬ ‫اصلی‬
‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬
• The Global Reporting Initiative (The
GRI Sustainability Reporting
Framework and Guidelines) 1997
• Organization for Economic Cooperation
and Development (OECD Guidelines for
Multinational Enterprises)
• The United Nations Global Compact
(the Communication on Progress)
• International Organization for
Standardization (ISO 26000, International
Standard for social responsibility)
10

11. 458 organisations
44 countries
Translated in:French
German
Italian
JapaneseRussian
Spanish
Dutch
Now in PortugueseSoon: Chinese
11

12. ‫خوانند؟‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشات‬ ‫کسانی‬ ‫چه‬
Academics
Corporate CR
ProfessionalsStudents
CR Consultants

13. ‫گزارش؟‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫افشای‬ ‫مزایای‬
‫داخلی‬ ‫مزایای‬
- ‫پایین‬ ‫ریسک‬ ‫سطوح‬ ‫به‬ ‫وتمایل‬ ‫مدیریت‬ ‫ریسک‬ ‫ارتقاء‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫فرصت‬ ‫و‬ ‫ریسک‬ ‫از‬ ‫درک‬ ‫افزایش‬
‫جانب‬ ‫از‬ ‫گذاران،حمایت‬ ‫سرمایه‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫دارایی‬ ‫ارزش‬ ‫اعتبارات،افزایش‬ ‫به‬ ‫آسان‬ ‫تر)دسترسی‬
‫)ذینفعان‬
- ‫کارکنان‬ ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫افزایش‬ ‫درنهایت‬ ‫و‬ ‫کاری‬ ‫شرایط‬ ‫کیفیت‬ ‫و‬ ‫کارگران‬ ‫بهبودسلمتی‬
- ‫که‬ ‫کردن‬ ‫مصرف‬ ‫درست‬ ‫فرهنگ‬ ‫ترویج‬ ‫و‬ (‫زمان‬ ‫)انرژی،مواد،اتلف‬ ‫مستقیم‬ ‫های‬ ‫هزینه‬ ‫کاهش‬
‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫ورودی‬ ‫اولیه‬ ‫مواد‬ ‫مصرف‬ ‫کاهش‬ ‫به‬ ‫منجر‬
- ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫بهبود‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫هزینه‬ ‫کاهش‬ ‫ها‬ ‫فرایند‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬
- ‫کارایی‬ ‫ارتقاء‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫سایرسازمان‬ ‫بین‬ ‫و‬ ‫شرکت‬ ‫های‬ ‫بخش‬ ‫بین‬ ‫عملکرد‬ ‫مقایسه‬
‫عملکرد‬
‫خارجی‬ ‫مزایای‬
- ‫می‬ ‫سهامداران‬ ‫اطمینان‬ ‫افزایش‬ ‫به‬ ‫منجر‬ ‫که‬ ‫اطلعات‬ ‫به‬ ‫آسان‬ ‫دسترسی‬ ‫و‬ ‫شفافیت‬
‫شود‬
- ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫بین‬ ‫رقابت‬ ‫ی‬ ‫انگیزه‬ ‫ارتقاء‬ ‫و‬ ‫شهرت‬ ‫بهبود‬
- ‫و‬ ‫مشهود‬ ‫های‬ ‫تجاری،دارائی‬ ‫واحد‬ ‫واقعی‬ ‫ارزش‬ ‫درک‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫خارجی‬ ‫سهامداران‬
‫ساز‬ ‫قادرمی‬ ‫مشهود‬ ‫نا‬‫د‬ 13

14. Reporting to build a better future
14

15. Why?Why?
15

16. ‫کنیم؟‬ ‫گزارش‬ ‫باید‬ ‫چرا‬
1-‫ذینفعان‬ ‫و‬ ‫سهامداران‬ ‫به‬ ‫گوئی‬ ‫پاسخ‬
2-‫محیطی‬ ‫و‬ ‫اقتصادی،اجتماعی‬ ‫ابعاد‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫فرصت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
3-‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫عملکرد‬ ‫و‬ ‫روند‬ ‫در‬ ‫شفافیت‬ ‫ایجاد‬
16

17. ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬ ‫روی‬ ‫پیش‬ ‫های‬ ‫چالش‬
1-‫جغرافیایی‬ ‫و‬ ‫زمانی‬ ‫بعد‬
‫آثار‬ ‫بررسی‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫آینده‬ ‫از‬ ‫سده‬ ‫چند‬ ‫یا‬ ‫دهه‬ ‫چند‬ ‫سازمان‬ ‫یک‬
‫؟؟‬ ‫بگیرد‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫تجاری‬ ‫عملیات‬
‫باید‬ ‫را‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫ودیدگاه‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫کدام‬ ‫اثار‬ ‫این‬ ‫سنجش‬ ‫در‬
‫برد؟‬ ‫کار‬ ‫به‬
17

18. ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬ ‫روی‬ ‫پیش‬ ‫های‬ ‫چالش‬ ‫ادامه‬...
2-‫سرمایه‬ ‫رشد‬ ‫و‬ ‫کردن‬ ‫حداکثر‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫شرکت‬ ‫اهداف‬ ‫با‬ ‫پایداری‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫ذینفعان‬ ‫و‬ ‫سهامداران‬ ‫و‬ ‫شرکت‬ ‫.ومنافع‬
3- ، ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫های‬ ‫هزینه‬ ، ‫اطلعات‬ ‫نبودن‬ ‫دسترس‬ ‫در‬ : ‫ها‬ ‫داده‬ ‫آوری‬ ‫جمع‬
‫مشخص‬ ‫ضوابط‬ ‫نبود‬
4-‫خارجی‬ ‫آثار‬ ‫سنجش‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫سنتی‬ ‫حسابداری‬ ‫های‬ ‫سیستم‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬
‫نیست‬ ‫ممکن‬ ‫سادگی‬ ‫به‬ ‫سازمانی‬ ‫.عملیات‬
18

19. ‫حسابداری‬ ‫سیستم‬ ‫ضعف‬
19

20. 1- ‫ی‬ ‫هاارائه‬ ‫چالش‬ ‫این‬ ‫رفع‬ ‫برای‬ ‫لذا‬‫جدید‬ ‫های‬ ‫الگو‬‫ی‬ ‫توسعه‬ ‫برای‬ ‫جدید‬ ‫های‬ ‫ومدل‬
‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫بادر‬ ‫و‬ ‫نوین‬ ‫تجاری‬ ‫مدیریت‬‫سازمانی‬ ‫عملیات‬ ‫خارجی‬ ‫آثار‬‫ضرورت‬
‫مصرف‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫تعامل‬ ‫در‬ ‫محیط‬ ‫با‬ ‫مستقیم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫چراکه‬ ‫دارد‬
‫بگیرند‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ملی،آثار‬ ‫سرمایه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫طبیعی‬ ‫.منابع‬
2- ‫سود‬ ‫کردن‬ ‫حداکثر‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫واحد‬ ‫ی‬ ‫همه‬ ‫ی‬ ‫اولیه‬ ‫هدف‬ ‫باید‬ ‫پایداری‬
‫گردد‬ ‫تلقی‬ ‫شده‬ ‫محدود‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫کنترل‬ ‫.معیاری‬
20

21. Frameworks andFrameworks and
StandardsStandards inin
FinancialFinancial
ReportingReporting
21

22. • Financial Reporting
– Generally Accepted Accounting
Principles (GAAP)
– International Financial Reporting
Standards (IFRS)
• Financial Auditing
– IAASB International Audit Standards
Frameworks and Standards inFrameworks and Standards in
Financial ReportingFinancial Reporting
22

23. Frameworks andFrameworks and
StandardsStandards inin
Sustainability, CSRSustainability, CSR
ReportingReporting
23

24. • Management and Reporting
– ISO14001 (design, implement EEMS) (ISO 14004)
– UN Global Compact (strategic policy initiative-10 univ. accep. prin- human
rights, labour, environment,anti-corruption)
– Dow Jones Sustainability Index (establish to track performance of
companies that lead the field in terms of corp sustainability)
– Global Reporting Initiative (GRI)
– ISO 26000 (Social Responsibility ) –implementing as a way to achieve the
benefits of operating in a socially responsible manner)
• Assurance
– Accountability 1000 (assurance standard focus on the accuracy of
quantitative data)
– ISAE 3000 (designed to provide a basic framework for large scale audits)
– Nivra 34109 –(review of historical financial information)
FRAMEWORKS and STANDARDSFRAMEWORKS and STANDARDS
Sustainability, CSR ReportingSustainability, CSR Reporting
24

25. Why Standardize Reporting?Why Standardize Reporting?
25

26. ‫گزارشگری‬ ‫و‬ ‫حسابداری‬ ‫نوین‬ ‫انداز‬ ‫چشم‬
‫اندازه‬ ‫و‬ ‫سنجش‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫پتانسیل‬ ‫و‬ ‫قابلیت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مالی‬ ‫های‬ ‫ارزش‬ ‫از‬ ‫فرآیندی‬ ‫حسابداری‬ ‫اصل‬ ‫در‬
‫به‬ ‫قادر‬ ‫هنوز‬ ‫حسابداری‬ ‫باشد.ولی‬ ‫می‬ ‫سازمانی‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫آثار‬ ‫گیری‬‫کمی‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬
‫کردن‬‫محیط‬ ‫روی‬ ‫تجاری‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫آثار‬‫عنوان‬ ‫به‬ ‫حسابداری‬ ‫نقش‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫نمی‬
‫ابزارگزارشگری‬‫واحد‬ ‫محیطی‬ ‫آثار‬ ‫حداقل‬ ‫بتواند‬ ‫تا‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫تر‬ ‫اهمیت‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫رنگ‬ ‫پر‬ ‫بسیار‬
‫کند‬ ‫گزارش‬ ‫و‬ ‫شناسایی‬ ‫را‬ ‫تجاری‬ ‫.های‬
‫آمده‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫نقش‬ ‫این‬ ‫ایفای‬ ‫برای‬ ‫حسابداری‬ ‫حرفه‬ ‫توسط‬ ‫ای‬ ‫کننده‬ ‫امیدوار‬ ‫اخیرعلمئم‬ ‫های‬ ‫سال‬ ‫در‬
‫:است‬
1-‫متداول‬ ‫مالی‬ ‫گزارشگری‬ ‫در‬ ‫پایداری‬ ‫های‬ ‫معیار‬ ‫کردن‬ ‫لحاظ‬ ‫چگونگی‬ ‫درباره‬ ‫بسیاری‬ ‫مقال ت‬
‫موضوعا ت‬ ‫به‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫جمله‬ ‫است.از‬ ‫شده‬ ‫منتشر‬‫کامل‬ ‫شده‬ ‫تمام‬ ‫بهای‬‫و‬‫مالی‬ ‫گزارشگری‬
‫متوازن‬‫اند‬ ‫نرسیده‬ ‫جهانی‬ ‫توافق‬ ‫به‬ ‫هنوز‬ ‫اما‬ ‫کرد‬ ‫اشاره‬ .
2-‫و‬ ‫اقتصادی،محیطی‬ ‫عملکرد‬ ‫گزارشا ت‬ ‫ی‬ ‫تهیه‬ ‫به‬ ‫کمک‬ ‫هدف‬ ‫جهانی،با‬ ‫گزارشگری‬ ‫سازمان‬
‫اصول‬ ‫راستای‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫مقایسه‬ ‫قابل‬ ‫مزبور‬ ‫گزارشا ت‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫شد‬ ‫تاسیس‬ ‫اجتماعی‬
‫باشد‬ ‫مالی‬ ‫.گزارشگری‬ (GRI)
26

27. ‫گزارشگری‬ ‫و‬ ‫حسابداری‬ ‫نوین‬ ‫انداز‬ ‫چشم‬ ‫...ادامه‬
3- ‫اسم‬ ‫به‬ ‫جدیدی‬ ‫مفهوم‬ ‫ایجاد‬‫پایداری‬ ‫حسابداری‬ :
«‫ابعاداقتصادی‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫پولی‬ ‫های‬ ‫داده‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫آوری‬ ‫جمع‬
‫سازمانی‬ ‫عملکرد‬ ‫بهبود‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫محیطی‬ ‫زیست‬ ‫و‬ ‫»اجتماعی‬
* ‫است‬ ‫پویا‬ ‫فعالیت‬ ‫یک‬ ‫پایداری‬ ‫.حسابداری‬
* ‫در‬ (‫محیطی‬ ‫)اقتصادی،اجتماعی،زیست‬ ‫سرمایه‬ ‫انواع‬ ‫همه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫مستلزم‬
‫است‬ ‫آینده‬ ‫و‬ ‫حال‬ ‫سازمان،در‬ ‫خارج‬ ‫و‬ ‫.داخل‬
* ‫ارامئه‬ ‫گیرندگان‬ ‫تصمیم‬ ‫به‬ ‫مالی‬ ‫زبان‬ ‫به‬ ‫پایداری‬ ‫مختلف‬ ‫ابعاد‬ ‫آثار‬ ‫واقع‬ ‫در‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫فراهم‬ ‫بیشتر‬ ‫پایداری‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫فرصتی‬ ‫و‬ ‫.میگردد‬
27

28. ‫پایداری‬ ‫حسابداری‬ ‫سیستم‬ ‫مفروضات‬
1- ‫انجام‬ ‫به‬ ‫پایبند‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫تعهداتی‬ ‫خود‬ ‫پیرامون‬ ‫ی‬ ‫جامعه‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫تجاری‬ ‫واحد‬ ‫هر‬
‫.آنهاست‬
2-‫کارگیری‬ ‫به‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫ضرور ت‬ ‫است،پس‬ ‫محدود‬ ‫و‬ ‫کمیاب‬ ‫اجتماع‬ ‫اقتصادی‬ ‫منابع‬
‫آید‬ ‫حاصل‬ ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫حداکثر‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫.و‬
3- ‫نمی‬ ‫قرار‬ ‫دسترس‬ ‫در‬ ‫رایگان‬ ‫چنین‬ ‫این‬ ‫بودند،دیگر‬ ‫رایگان‬ ‫بیشتر‬ ‫که‬ ‫کالهایی‬
‫مقررا ت‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫سنگین‬ ‫مخارج‬ ‫نیازمند‬ ‫اغلب‬ ‫پاکیزه‬ ‫هوای‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫مثل‬ .‫گیرند‬
‫از‬ ‫استفاده‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫تجاری‬ ‫واحد‬ ‫پس‬ ، ‫است‬ ‫زیست‬ ‫محیط‬ ‫آلودگی‬ ‫کنترل‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫جامعه‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫منافعی‬ ‫.آنها‬
**‫اطلعا ت‬ ‫دارند،این‬ ‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫ماهیتی‬ ‫پایداری‬ ‫حسابداری‬ ‫اطلعا ت‬ ‫اکثر‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫بخش‬ ‫در‬ ‫معمول‬ ،‫باشند‬ ‫اصلی‬ ‫گزارش‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫که‬ ‫این‬ ‫جای‬ ‫به‬‫های‬ ‫یادداشت‬
‫سالنه‬ ‫های‬ ‫گزارش‬ ‫توضیحی‬‫شوند‬ ‫می‬ ‫یافت‬ .
28

29. 29

30. 30

31. Who?Who?
31

32. ‫کنند؟‬ ‫گزارش‬ ‫باید‬ ‫کسانی‬ ‫چه‬
‫هر‬ ‫ها،از‬ ‫سازمان‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫ی‬ ‫کلیه‬ ‫توسط‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشا ت‬
‫می‬ ‫انجام‬ ‫خاصی‬ ‫فعالیت‬ ‫که‬ ‫شرکت‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫حتی‬ ‫یا‬ ‫نوع،اندازه‬
‫موسسا ت‬ ‫و‬ ‫دولتی‬ ‫شود.مقاما ت‬ ‫ارامئه‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫دنیا‬ ‫سرتاسر‬ ‫دهد،در‬
‫نوع‬ ‫این‬ ‫کنندگان‬ ‫ارامئه‬ ‫بزرگترین‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫نیز‬ ‫انتفاعی‬ ‫غیر‬
‫باشند‬ ‫می‬ ‫.گزارشا ت‬
32

33. ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬ ‫اصول‬
1- ‫شفافیت‬
2- ‫بودن‬ ‫مربوط‬
3- ‫اتکا‬ ‫قابلیت‬
4- ‫فهم‬ ‫قابلیت‬
5- ‫بودن‬ ‫موقع‬ ‫به‬
6- ‫جامعیت‬
7- ‫مقایسه‬ ‫قابلیت‬
8- ‫حسابرسی‬ ‫و‬ ‫رسیدگی‬ ‫قابلیت‬
9- ‫پایداری‬ ‫محتوای‬ 33

34. ‫دیدگاه‬ ‫از‬ ‫تایید‬ ‫و‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬‫دیدگاه‬ ‫از‬ ‫تایید‬ ‫و‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشگری‬
‫حسابرسان‬‫حسابرسان‬
‫مشکلت‬ ‫برخی‬ ‫به‬ ‫زیر‬ ‫در‬ ‫نیست‬ ‫آسانی‬ ‫کار‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشات‬ ‫تایید‬
‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫:پیش‬
1-‫و‬ ‫سیستماتیک‬ ‫فرایند‬ ‫یک‬ ‫برای‬ ‫آور‬ ‫الزام‬ ‫استانداردهای‬ ‫فقدان‬
‫کمبود‬ ‫همچنین‬
‫اطلعات‬ ‫این‬ ‫تأیید‬ ‫برای‬ ‫ارزیابی‬ ‫معیارهای‬
2-‫اطلعات‬ ‫آزمون‬ ‫برای‬ ‫شواهد‬ ‫بودن‬ ‫محدود‬ ‫و‬ ‫نبودن‬ ‫دسترس‬ ‫در‬
‫مالی‬ ‫غیر‬
3- ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫اطلعات‬ ‫نبودن‬ ‫روشن‬
4-‫پایداری‬ ‫اطلعات‬ ‫تایید‬ ‫برای‬ ‫نیاز‬ ‫مورد‬ ‫تخصصی‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫کسب‬
34

35. 1-‫فرایند‬ ‫یک‬ ‫برای‬ ‫آور‬ ‫الزام‬ ‫استانداردهای‬ ‫فقدان‬
‫سیستماتیک‬
*‫گزارشات‬ ‫خصوص‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫شده‬ ‫پذیرفته‬ ‫جهانی‬ ‫استاندارد‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫.پاتداری‬
*‫جاری‬ ‫حسابرسی‬ ‫و‬ ‫حسابداری‬ ‫های‬ ‫استاندارد‬ ‫چارچوب‬
‫به‬ ‫بخشی‬ ‫اعتبار‬ ‫و‬ ‫تهیه‬ ‫برای‬ ‫هایی‬ ‫رهنمود‬ ‫،شامل‬
‫باشد‬ ‫نمی‬ ‫پایداری‬ ‫.گزارشات‬
35
‫منبع‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫جهانی‬ ‫گزارشگری‬ ‫سازمان‬ ‫های‬ ‫رهنمود‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫می‬
‫کرد‬ ‫استفاده‬ ‫حسابرسی‬ ‫برای‬ ‫.اصلی‬

36. 2-‫برای‬ ‫شواهد‬ ‫بودن‬ ‫محدود‬ ‫و‬ ‫نبودن‬ ‫دسترس‬ ‫در‬
‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫اطلعات‬ ‫آزمون‬
‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫عموما‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشات‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬ ‫اطلعات‬
‫از‬ ‫هایی‬ ‫جنبه‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫طبیعت‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫بوده‬
‫مورد‬ ‫موضوعات‬ ‫جز‬ ‫عرفا‬ ‫و‬ ‫معمول‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫سازمان‬
‫و‬ ‫نبوده‬ ‫...حسابرسی‬
*‫و‬ ‫دقت‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫کاملی‬ ‫اطمینان‬ ‫توانند‬ ‫نمی‬ ‫حسابرسان‬
‫بیاورند‬ ‫بدست‬ ‫اطلعات‬ ‫اتکاء‬ ‫.قابلیت‬
36

37. 3- ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫اطلعات‬ ‫نبودن‬ ‫روشن‬
‫جداولو‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫چه‬ ‫مالی‬ ‫غیر‬ ‫اطلعات‬ ‫مناسب‬ ‫افشای‬ ‫برای‬ ‫بعدی‬ ‫نیاز‬
‫که‬ ‫است‬ ‫تفصیلی،این‬ ‫شرح‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫نمودار‬‫بوده‬ ‫درک‬ ‫قابل‬
‫کنندگان‬ ‫استفاده‬ ‫وبرای‬‫کننده‬ ‫گمراه‬‫نباشد‬ .
‫مسئله‬ ‫این‬ ‫بنابراین‬‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫قضاوت‬‫تا‬ ‫طلبد‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫حسابرسان‬
‫و‬ ‫صادقانه،شفاف‬ ‫ای‬ ‫شیوه‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دقت‬ ‫با‬ ‫اطلعات‬ ‫که‬ ‫یابند‬ ‫اطمینان‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫.اخلقی‬
37

38. 4-‫برای‬ ‫نیاز‬ ‫مورد‬ ‫تخصصی‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫کسب‬
‫پایداری‬ ‫اطلعات‬ ‫تایید‬
‫در‬ ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫اطلعات‬ ‫کردیم‬ ‫اشاره‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همان‬
‫ندارند،تجربه‬ ‫مالی‬ ‫ماهیت‬ ‫تنها‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشات‬
‫برخی‬ ‫اطلعات‬ ‫تایید‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬
‫است‬ ‫نیازمند‬ ‫خاص‬ ‫های‬ ‫.مهارت‬
‫برای‬ ‫حسابرسان‬ ‫های‬ ‫مهارت‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫مهارت‬
‫های‬ ‫صورت‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫دهی‬ ‫اعتبار‬ ‫خدمات‬ ‫ارایه‬
‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫.مالی‬
‫حسابرسی‬ ‫های‬ ‫شرکت‬ ‫به‬ ‫ما‬ ‫مشکل‬ ‫این‬ ‫حل‬ ‫برای‬
‫و‬ ‫تجربه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫متخصص‬ ‫نیروهای‬ ‫که‬ ‫داریم‬ ‫احتیاج‬
‫زمینه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫بیاورد‬ ‫هم‬ ‫گرد‬ ‫را‬ ‫مربوط‬ ‫دانش‬ ‫با‬
‫کند‬ ‫فعالیت‬ ‫پایداری‬ ‫گزارشات‬ ‫دهی‬ ‫.اعتبار‬
38

39. ‫ی‬ ‫توسعه‬ ‫برای‬ ‫راهبردی‬ ‫اصول‬
‫پایدار‬
1- ‫شفافیت‬ ‫ایجاد‬
2- ‫روابط‬ ‫توسعه‬
‫کارکنان‬
3- ‫منابع‬ ‫کارائی‬ 39
transparency
Employee development
Resource efficiency

40. ‫شرکت‬ ‫در‬ ‫پایداری‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫مل‬
‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫است،لمزم‬ ‫گرفته‬ ‫پیش‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫پایدار‬ ‫ی‬ ‫توسعه‬ ‫مسیر‬ ‫که‬ ‫شرکتی‬
‫کند.مدیریت‬ ‫آمزمون‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬ ‫ارمزش‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫،دیدگاه‬ ‫ها‬ ‫رسالت‬ ‫طوردقیق‬
‫پایداری‬ ‫فرآیند‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫عوامل‬ ‫و‬ ‫قانونی‬ ‫های‬ ‫محدودیت‬ ‫امز‬ ‫باید‬ ‫شرکت‬
‫کند‬ ‫تنظیم‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫مدیریتی‬ ‫ساختار‬ ‫اساس‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫.اگاه‬
‫عوامل‬ ‫ی‬ ‫دودسته‬ ‫به‬ ‫عوامل‬ ‫این‬‫داخلی‬‫عوامل‬ ‫و‬‫خارجی‬‫میشوند‬ ‫تقسیم‬ .
40

41. ‫پایداری‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫داخلی‬ ‫عوامل‬‫پایداری‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫داخلی‬ ‫عوامل‬
‫اقتصادی‬ ‫عوامل‬ ‫عملیاتی‬ ‫عوامل‬ ‫عوامل‬‫مدیریتی‬
-‫بامزار‬ ‫های‬ ‫فرصت‬
‫جدید‬
- ‫در‬ ‫جویی‬ ‫صرفه‬
‫ها‬ ‫هزینه‬
-‫آوری‬ ‫فن‬ ‫در‬ ‫نوآوری‬
- ‫مشکل ت‬ ‫شناسایی‬
‫محیطی‬
- ‫محیطی‬ ‫آثار‬ ‫سامزی‬ ‫کمینه‬
- ‫ی‬ ‫اولیه‬ ‫مواد‬ ‫کاهش‬
‫وارده‬
- ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫به‬ ‫یابی‬ ‫دست‬
‫سامزگار‬ ‫وری‬ ‫انرژی)بهره‬
‫مزیست‬ ‫محیط‬ ‫)با‬
- ‫عملیا ت‬ ‫های‬ ‫مجومز‬
- ‫فرصت‬ ‫موقع‬ ‫به‬ ‫شناسایی‬
‫تجاری‬ ‫بالقوه‬ ‫های‬
- ‫و‬ ‫بهتر‬ ‫ریسک‬ ‫مدیریت‬
‫تر‬ ‫پایین‬ ‫ریسک‬ ‫سطوح‬
- ‫کارکنان،کیفیت‬ ‫ایمنی‬ ‫بهبود‬
‫کار‬ ‫نیروی‬ ‫ابقای‬ ‫و‬ ‫استخدام‬
- ‫های‬ ‫ساختار‬ ‫ی‬ ‫همه‬ ‫ارمزیابی‬
‫مدیریت‬ ‫های‬ ‫رویه‬ ‫و‬ ‫داخلی‬
- ‫سامزو‬ ‫سامزی‬ ‫پیاده‬ ‫و‬ ‫توسعه‬
‫پیشرفت‬ ‫برای‬ ‫مشوق‬ ‫کارهای‬
‫و‬ ‫پایداری‬ ‫ابتکارا ت‬ ‫ترقی‬ ‫و‬
‫شرکت‬ ‫پایدار‬ ‫عملکرد‬ ‫افزایش‬
‫ها‬
41

42. ‫گویی‬ ‫پاسخ‬ ‫یا‬ ‫خاص‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫کردن‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مدیران‬ ‫که‬ ‫سامزمان‬ ‫امز‬ ‫خارج‬ ‫عوامل‬‫گویی‬ ‫پاسخ‬ ‫یا‬ ‫خاص‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫کردن‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مدیران‬ ‫که‬ ‫سامزمان‬ ‫امز‬ ‫خارج‬ ‫عوامل‬
‫دارد‬ ‫می‬ ‫وا‬ ‫جامعه‬ ‫های‬ ‫خواسته‬ ‫و‬ ‫انتظارا ت‬ ‫به‬‫دارد‬ ‫می‬ ‫وا‬ ‫جامعه‬ ‫های‬ ‫خواسته‬ ‫و‬ ‫انتظارا ت‬ ‫به‬..
‫ذینفعان‬ ‫انتظارات‬ ‫دولتی‬ ‫عوامل‬ ‫بازار‬ ‫عوامل‬
-‫دسترسی‬ ‫و‬ ‫کامل‬ ‫شفافیت‬
‫اطلعا ت‬ ‫به‬
-‫کاهش‬ ‫برای‬ ‫تقاضا‬
‫اولیه‬ ‫مواد‬ ‫مصرف‬
-‫جهانی‬ ‫قوانین‬ ‫پذیرش‬
‫حقوق‬ ‫های‬ ‫کاری)گروه‬
‫)بشر‬
-‫مقرراتی‬ ‫های‬ ‫مداخله‬ ‫افزایش‬
-‫عملیا ت‬ ‫های‬ ‫مجومز‬
-‫مشتریان)برای‬ ‫های‬ ‫ارمزش‬
‫و‬ ‫سبز‬ ‫کنندگان‬ ‫مصرف‬ ‫مثال‬
‫بشر‬ ‫)حقوق‬
-‫جدید‬ ‫های‬ ‫بامزار‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬
-‫صنعت‬ ‫های‬ ‫رقابت‬
-‫رقابتی‬ ‫کار‬ ‫بامزارهای‬
-‫مصرف‬ ‫ی‬ ‫علقه‬ ‫افزایش‬
‫تجاری‬ ‫رفتار‬ ‫به‬ ‫کنندگان‬
‫و‬ ‫اخلقی‬ ‫نظر‬ ‫امز‬ ‫مسئولنه‬
‫اجتماعی‬
-‫اعتبار‬ ‫و‬ ‫شهر ت‬ ‫بهبود‬
‫شرکت‬
42

43. 43

44. ‫پایدار‬ ‫ی‬ ‫توسعه‬ ‫مدل‬
44

45. ‫پایداری‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تثبیت‬ ‫اصلی‬ ‫عامل‬ ‫چند‬
1- :‫ارشد‬ ‫مدیریت‬ ‫و‬ ‫مدیره‬ ‫هیئت‬ ‫تعهد‬‫در‬ ‫را‬ ‫سامزمان‬ ‫پایداری‬ ‫ضرور ت‬ ‫باید‬ ‫مدیران‬
‫تعیین‬ ‫و‬ ‫شناسایی‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫مدیران‬ ‫کمیته‬ ‫تشکیل‬ .‫دهند‬ ‫نشان‬ ‫عمل‬ ‫و‬ ‫حرف‬
‫اجتماعی،محیطی‬ ‫.موضوعا ت‬
2- :‫سازمان‬ ‫پایداری‬ ‫اصلی‬ ‫های‬ ‫محرک‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫شناخت‬‫بر‬ ‫سامزمان‬ ‫پایداری‬ ‫اثر‬
‫درامز‬ ‫در‬ ‫سودآوری‬ ‫تجاری،تداوم‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫خصوص‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫سامزمان‬ ‫اثربخشی‬
‫شناسایی‬ ‫ذینفعان‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫گذاران‬ ‫مشتریان،سرمایه‬ ‫شود.انتظارا ت‬ ‫شناسایی‬ ‫مد ت‬
‫ذینفعان‬ ‫مهم‬ ‫های‬ ‫اولویت‬ ‫تمامی‬ ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫منعکس‬ ‫که‬ ‫رویکردی‬ ‫انتخاب‬ ‫و‬ ‫شده‬
‫.باشد‬
3- :‫سازمان‬ ‫راهبرد‬ ‫با‬ ‫پایداری‬ ‫های‬ ‫محرک‬ ‫تلفیق‬‫های‬ ‫موضوع‬ ‫شناسایی‬ ‫امز‬ ‫پس‬
‫حد‬ ‫بیشترین‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫های‬ ‫پیامد‬ ‫کردن‬ ‫کمی‬ ‫و‬ ‫سامزمان‬ ‫پایداری‬ ‫اصلی‬
‫است‬ ‫سامزمان‬ ‫راهبرد‬ ‫با‬ ‫آنها‬ ‫ادغام‬ ‫مهم‬ ‫.ممکن،موضوع‬
45

46. ‫ی‬ ‫کننده‬ ‫تثبیت‬ ‫اصلی‬ ‫عامل‬ ‫چند‬ ‫ادامه‬
‫...پایداری‬
4-‫واحد‬ ‫یک‬ ‫نه‬ ‫است‬ ‫سازمان‬ ‫افراد‬ ‫تمام‬ ‫مسئولیت‬ ‫پایداری‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫حاصل‬ ‫اطمینان‬
:‫خاص‬‫عنوان‬ ‫به‬ ‫پایداری‬ ‫که‬ ‫این‬ ‫مگر‬ ‫شد‬ ‫نخواهد‬ ‫محقق‬ ‫پایداری‬ ‫های‬ ‫هدف‬
‫جانبی‬ ‫کار‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نه‬ ‫تلقیگردد‬ ‫سامزمان‬ ‫اصلی‬ ‫موضوعا ت‬ ‫امز‬ ‫.یکی‬
5- :‫پایداری‬ ‫فراگیر‬ ‫و‬ ‫بخش‬ ‫اثر‬ ‫آموزش‬‫در‬ ‫کارکنان‬ ‫امز‬ ‫پایداری‬ ‫سامزی‬ ‫فرهنگ‬
‫طور‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پایداری‬ ‫مفهوم‬ ‫باید‬ ‫شود.کارکنان‬ ‫می‬ ‫شروع‬ ‫سامزمان‬ ‫سطوح‬ ‫تمامی‬
‫است‬ ‫ممکن‬ ‫که‬ ‫چرا‬ ‫باشند‬ ‫آگاه‬ ‫خود‬ ‫سامزمان‬ ‫محیطی‬ ‫خاص‬ ‫شرایط‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫عام‬
‫به‬ ‫بدبینی‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫ها‬ ‫هزینه‬ ‫افزایش‬ ‫موجب‬ ‫که‬ ‫جهت‬ ‫آن‬ ‫امز‬ ‫پایداری‬ ‫به‬ ‫نسبت‬
‫آید‬ ‫.وجود‬
6-‫ها‬ ‫موفقیت‬ ‫گرامیداشت‬ ‫و‬ ‫پایداری‬ ‫ارتقای‬ ‫برای‬ ‫مسابقه‬
7- :‫پایداری‬ ‫عملکرد‬ ‫گزارشگری‬ ‫و‬ ‫پایش‬‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫پایداری‬ ‫های‬ ‫معیار‬
‫که‬ ‫هستند‬ ‫مالی‬ ‫و‬ ‫عمومی‬ ‫و‬ ‫اصلی‬ ‫های‬ ‫معیار‬ ‫امز‬ ‫بخشی‬ ‫گویی‬ ‫که‬ ‫شوند‬ ‫گزارش‬
‫دهند‬ ‫می‬ ‫عملکردارائه‬ ‫ارمزشیابی‬ ‫ی‬ ‫درباره‬ ‫را‬ ‫.اطلعاتی‬
46

47. LiveLive GreenGreen…
OfferOffer GreenGreen…
BuyBuy GreenGreen…
Invest inInvest in GreenGreen…47

48. ‫شما‬ ‫توجه‬ ‫از‬ ‫سپاس‬ ‫با‬
‫کرمی‬ ‫شیما‬ 48