vocabulario en gallego de términos de relieve y geomorfología

1. Albufeira. - lago salgado separado do mar por un cordón umbilical, que pode ter contacto co mar de forma permanente ou tempora

2. Campiña. - chairas baixas e suavemente onduladas percorridas por ríos, que se forman onde os páramos foron erosionados e a floran as margas e arxilas dos niveles inferiores. Nelas son frecuentes os relevos residuais (cerrois testemuña ou outeiros). As máis destacadas son as do Douro, Texo e Guadiana.

3. Delta.- son saíntes costeiros que se forman cando o río achega máis sedimentos dos que pode redestribuír o mar, por tratarse dunha masa tranquila de auga, sen fortes correntes nen ondas fortes.

4. Erosión.- O proceso de desmantelamento do solo e rochas, como resultado da acción combinada de varios axentes naturais: auga corrente, vento, xeo, gravidade, etc. O proceso comeza coa fragmentación ea desintegración da rocha ou solo (efectos mecánicos) ou disolución (intemperismo químico). Os materiais poden ser facilmente eliminado e transportado a outro lugar chamado "axentes de transporte", significou a erosión en si. É un proceso natural dependente formas de alivio. Con todo, pode ser reforzada pola acción humana e, cando aplicada aos chans, pode causar deterioro ou perda, que é considerado un serio problema ambiental

5. Esteiro.- desembocadura dun río que flúe cara ao mar, na que as interaccións mar e río son notables, as do mar mediante o mecanismo das mareas e as do río poa o aporte de auga doce. As mareas arrastran mar adentro sedimentos que o río deixa no propio esteiro, por iso é un fenómeno xeomorfolóxico oposto os deltas.

6. Estrato Sedimentario.- cada unha das capas nas que se dividen os sedimentos, nas áreas sedimentarias.

7. Falla.- fracturas de orixe tectónico que se producen cando as rochas da codia terrestre se encontran sometidas a forzas verticais oque sobrepasan o límite da súa resistencia,l producíndose a súa rutura.

8. Fosa Tectónica .- depresión de forma alongada coincidente cun bloque afundido limitado por fallas máis ou menos paralelas e bloques levantados.

9. Glaciar.- grandes acumulacións de xeo na cabeceira dos vales, dende onde se despraza val abaixo en forma de lingua ata que a ablación o vai consumindo

10. Litosfera.- capa dura e ríxida formada pola codia e parte do manto, situada por riba da astenosfera, blanda e viscosa

11. Meseta.- superficie cha de importante edxtensión , horizontal ou lixeiramente basculada, elevada con respecto o nivel do mar.

12. Oroxenia.- término que se utiliza para designar o proceso de formación das cadeas montañosas. Comprende un intervalo temporal moi longo, onde se combinan procesos tectónicos (pregamentos, fallas, cabalgamentos, etc.), magmáticos e metamórficos. As cadeas montañosas fórmanse polas deformacións que produce o movemento das placas litosféricas

13. Penechaira.- superficies de erosión moi suavemente onduladas sen apenas diferencias entre os vales e os interfluvios. Poden conter relevos residuais constituídos por rochas máis resistentes (cuarcitas)

14. Placa Tectónica.- cada unha das partes nas que está fragmentada a litosfera dura e ríxida, que se despraza sobre a astenosfera branda e plástica.

15. Pregamento.- deformación dos estratos xeolóxicos en forma de ondulación que resulta dunha presión tectónica. Afecta as rochas sedimentarias dotadas de suficiente flexibilidade.

16. Ría .- val fluvial asolagado total ou parcialmente polas augas do mar.

17. Sedimentación.- é o depósito sobre a codia terrestre , continental ou mariña de materiais de orixe detrítica, químico ou orgánica.

18. Terraza Fluvial.- antigo chan de inundación abandonadas polo posterior encaixamento fluvial. Son froito das alternaciaas climáticas do cuaternario. Nos períodos glaciais, ó atoparse a auga xeada nas montañas, os ríos perderon forza erosiva e depositaron aluvións no seu leito. Nos períodos postglaciais, ó aumentar a temperatura e fundirse o xeo, creceron a caudal e a forza erosiva dos ríos de modo que afondaron o seu leito e deixaron suspendidos aos lados os aluvións acumuilados anteriormente, constituíndose así as terrazas.

19. Transgresión Mariña.- e o avance do mar sobre un territorio non ocupado por el ata o momento que se produce por afundimento da costa ou por elevación do nivel do mar. Vai acompañada (transgresión) do depósito de sedimentos mariños sobre ese territorio.

20. Tómbolo.- barras de area que unen illotes rochosos á costa. Poden se r dobres cando son dúas as barras areosas e queda unha lagoa no medio.

21. Zócolo.- son chairas ou mesetas formadas na era primaria ou paleozoico como resultado do aplanamento pola erosión de cordilleiras xurdidas nas oroxéneses desta era. Están constituídos por richas silíceas (granitos, lousa, cuarcitas e xistos). Son moi ríxidas e ante novos empuxen non se pregan fractúranse ou rompense. Na actualidade son relevos predominantemente horizontais e dominan no oeste da Península.