Procesos xeolóxicos externos

1. Procesos xeolóxicos
externos

2. Procesos xeolóxicos na
Terra
Na Terra danse dous clases de procesos
xeolóxicos:
• Procesos xeolóxicos externos:
Modifican o relevo dende o exterior. A
enerxía responsable deles é a enerxia solar
e a forza de gravidade terrestre.
• Procesos xeolóxicos internos.
Actúan dende o interior e a súa enerxía
procede das altas presións e temperaturas
que se dan no interior da Terra

3. Os procesos
xeolóxicos
externos
•Meteorización  disgregación
•Erosión  evacuación materiais
•Transporte  traslado
•Sedimentación  acumulación

4. A Meteorización
Pode ser:
• FÍSICA O MECÁNICA: PRODUCE CAMBIOS NA
ESTRUTURA DA MATERIA PERO SEN ALTERAR A COMPOSICIÓN QUÍMICA
• QUÍMICA: PRODUCE CAMBIOS QUÍMICOS NOS MATERIAIS
Alteración ou descomposición das rochas superficiais
biolóxica

5. A Meteorización física
Xelifracción

6. A Meteorización física
• Acción seres vivos
 Cambios bruscos
temperaturas
(TERMOCLASTIA)

7. A Meteorización física
Descompresión
Evolución
dun macizo
granítico
•O granito é unha rocha magmática plutónica
formada en profundidade.
•A erosión das capas máis superficiais do solo
situadas enriba do granito produce que
diminúa a presión que estos materiais exercían
sobre o granito, e froito desta descompresión o
granito fractúrase .

8. A Meteorización química
• Oxidación
• Carbonatación
Depósitos de carbonato cálcico
arrastrado pola auga: forma as
estalactitas e estalagmitas

9. A Meteorización química
• Disolución
• Actividade seres
vivos
Arrastre polas augas das
sales minerais contidas en
certas rochas e minerais
moi solubles na auga como
o xeso, halita (sal común)
•As heces das aves son moi ácidas e
poden alterar as rochas
•Accións de fungos, bacterias e liques
sobre as rochas
•….

10. A Meteorización química
• HIDROLESE DO GRANITO
O granito (composto
por 3 minerais cuarzo,
feldespato e mica) é
unha das rochas máis
características de
Galicia. O feldespato
que áctua como un
cemento entre estes
minerais é atacado é
disolto pola auga
descompoñendo así o
granito nos sewus
compoñentes
formando arxilas (os
feldespatos) e cristais
de cuarzo e mica
(máis resistentes a
erosión)

11. Erosión

12. Transporte
• Enerxía
• Selección
• Maduración
Parámetros transporte
Durante o transporte prodúcense
cambios no sedimentos

13. Formas transporte

14. Sedimentación
• Acumulación sedimentos

15. Sedimentación
• Ordenación dos clastos. Estruturas
sedimentarias

16. DISPOSICIÓN ESTRATOS

17. Dispoición dos sedimentos en estratos

18. As concas e ambientes
sedimentarios

19. Formación rochas sedimentarias  DIAXÉNESE
1 - Erosión
2 - Transporte
3 - Sedimentación
4 – Litificación
– Compactación
- Cementación
Se denomina erosión ao proceso de
sustración ou desgaste dunha rocha
Proceso polo cal o material erosionado
das rochas é movido a lonxe dá rocha da
que procede
Proceso polo cal os materiais
erosionados e transportados son
depositados nas denominadas
cuncas sedimentarias
(normalmente no fondo de ríos,
lagos ou mares)
Proceso de formación de novas
rochas a partir de sedimentos

20. MODELAXE GRANÍTICA
Evolución dun
macizo
granítico
•O granito é unha rocha magmática plutónica
formada en profundidade.
•A erosión das capas máis superficiais do solo
situadas enriba do granito produce que diminúa a
presión que estos materiais exercían sobre o
granito, e froito desta descompresión o granito
fractúrase .
•A acción dos axentes xeolóxicos externos sobre
estas fracturas orixina formas redondeadas
denominadas CAOS DE BOLOS.

21. Monte Pindo

28. ACCIÓN XEOLÓXICA AUGA
• RÍOS
• AUGAS ARROIADA
• TORRENTES
• AUGAS SUBTERRÁNEAS
• MAR
Pode ser:

29. MODELAXE FLUVIAL: Acción dos ríos
CURSO
ALTO
DESEMBO-
CADURA
CURSO
MEDIO -
BAIXO
CANÓNS / vales en v MEANDROS
FERVENZAS
EROSIÓN
TRANSPORTE
TRANSPORTE
SEDIMENTACIÓN
DELTAS
veigas
RÍA

30. VAL FONDO PLANO OU EN ARTESA (RIO SIL)

31. VAL EN V RIO EUME
A diferenza do que ocurría nos glaciares a erosión fluvial predomina en profundidad, polo que
a erosión nos laterais é mínima, facendo vales profundos nos que a posterior erosión doutros
axentes nas partes superiores unido á acción da gravidade fai que tome forma de V

32. CANÓN DO SIL
Os canóns son profundas hendiduras de paredes casi verticales polas que discorre un río. Poden ter o
seu orixe:
-Cando os ríos percorren zonas formadas por materiais sedimentarios máis duros, nos que a erosión
nas partes superiores por outros axentes é mínima. (canón do colorado)
- Cando o cauce do río introdúcese por unha fractura do terreo. (canóns do Sil)

33. Canón do
Colorado

34. ESTEIRO RIO MIÑO
Estuarios ou esteiros: formados cando a forza do mar e maior que a acción do río penetrando o
primeiro no cauce fluvial na súa desembocadura

35. OS DELTAS:
DELTA RÍO EBRO
Fórmanse en mares
interiores nos que
acción de
sedimentación dalgúns
ríos e maior que a
acción erosiva do mar
no litoral, depositando o
río na súa
desembocadura
materiais sedimentarios
que fan que a
desembocadura
progresivamente se
alonxe da liña litoral e o
río forme numerosas
canles
Na actualidade os encoros
fan que moitos deltas
estén en regresión o
diminuir o aporte de
materiais sedimentarios

36. Augas arroiada Erosión terreos brandos
cursos de auga esporádicos sen cauce fixo orixinados por
intensas precipitacións.
Teñen unha alta acción erosiva debido o discurrir sen cauce

37. Acción das augas de arroiada
CÁRCAVAS CHEMINEAS BARRANCO

38. Terras
baldías
ou
Badlands
LAS BARDENAS - NAVARRA

39. As terras baldías ou Badlands
• Tipo de terreo árido rico en arxilas
típico de zonas secas
• A falta de vexetación fai que estean
extensamente erosionado polas
augas de arroiada e o vento,
formando unha paixase característica
con cárcavas, barrancos….

40. Acción dos torrentes
Conca de recepción
Canle de desaguadoiro
Cono de dexección
erosión
transporte
sedimentación
Os torrentes son cursos de auga esporádicos cun cauce fixo, no que segundo a
zona do toorente predominará un tipo de acción.

41. AVALANCHA LODO
BIESCAS- Pirineo Aragonés
8- AGOSTO 1996

42. RÍA
• É cando o mar introdúcese nun val
fluvial.
• Prodúcense como consecuencia dun
afundimento do terreo ou unha suba no
nivel dos océanos que fai que estes
invadan o curso medio e baixo dun río.

43. O MAR. A MODELAXE DO
LITORAL
ABRASIÓN LITORAL ACANTILADOS
PLATAFORMAS
ABRASIÓN
EROSIÓN

44. COSTAS HETEROXÉNEAS
CABO
ENSENADA
PRAIA
Cando existen materiais de distinta dureza na costa van a orixinar costas heteroxéneas

45. O MAR. A MODELAXE DO
LITORAL
SEDIMENTACIÓN
PRAIAS

46. Frecha litoral

47. Tómbolo
Peñiscola
Un tómbolo é unha illa próxima a costa unida a esta por unha
estreita língua de materiais sedimentarios depositados polo mar

48. GIBRALTAR

49. Albufeira de valencia
Unha albufeira é unha lagoa
litoral de agua salgada ou
lixeeramente salobre,
separada do mar por unha
lingua ou cordón de areas
pero en comunicación co
mar ...

50. Marismas Baldaio

51. LAGOA LITORAL
Doniños - Ferrol
Monte Louro - Muros

52. Praia das catedrais

53. Acción das augas subterráneas
ACUÍFEROS

55. Carbonataciónpaisaxe cárstico
• Disolución do carbonato cálcico das
rochas calizas: a auga unida ao CO2 do aire forma ácido
carbónico que disolve o carbonato cálcico das rochas
• Carbonatación
É o fenómeno inverso no que o e
carbonato cálcico arrastrado pola
auga volve de novo a depositarse
formando estruturas moi
características como as estalactitas
e estalagmitas
Debido a que unha das lugares máis típicas
con este tipo de formación é a rexión de
Karst nos balcanes este tipo de modelaxe do
relevo chámase paixase cárstico. En España
é tipico da Cornisa Cantábrica
ACCIÓN DAS AUGAS SUBTERRÁNEAS

56. Acción das augas subterráneas
PAISAXE CÁRSTICA
Paixase típica dos terreaos calcarios nos que a
acción daauga máis o CO2 forman ácidos que
disolven a rocha caliza. Posterioormente o
carbonato cálcico disolto na auga pode volver a
depositarse formando estruturas características.

57. PAISAXE KARSTICA
TRAVERTINOS

59. SIMA

60. Acción da neve e do xeo
• GLACIAR DE VAL
O máis representativo son os glaciares, moitos dos seus efectos os podemos observar cando estes se
retiran tras un cambio climático
Os glaciares posúen un alto poder erosivo debido as altas presións do xeo e dosmateriais que transportan
sobre as rochas próximas, pero teñen pouco transporte dos materiais erosionados e non os clasifican (é
dicir arrastran conxuntamente materiais moi pesados e lixeiros)

61. LINGUA
GLACIAR
O xeo e a neve do glaciar é arrastrado a
través da chamada lingua do glaciar
O glaciar ainda que se move moi lento
ten un gran poder de erosíon arrastarndo
e arrinacando rochas que se acumulan nas
denominadas morrenas situadas:
-Nos laterais do glaciar
-No fondo do glaciar
-No final do glaciar (morrena terminal)
-A forte erosión destes materiais tanto no
fondo como nos laterais fai que os vales
glaciares teñan unha forma en U

62. VAL EN “U”
SOMIEDO

63. MORRENAS LATERAIS
Ao retirarse o
glaciar se poden
observar os restos
das morrenas
(rochas acumuladas)
nos laterais e no
final do espazo
ocupado pola língua
do glaciar.
A morrena terminal
normalmente forma
un dique que pode
orixinar un lago
(Ex.: Lago de
Sanabria- Zamora)

64. MORRENA FRONTAL

65. CIRCO GLACIAR
Se denomina circo
glaciar á zona en
forma de anfiteatro
situada na cabeceira
dun val glaciar e
producida pola
acumulación do xeo
que, da orixe á
excavación progresiva
de dito anfiteatro.
Se o glaciar derrítese
na depresión formada
pode formarse unha
lagoa chamada lagoa
glaciar

66. Circo glaciar de Gavarnie,
Pirineos de Francia.

67. HORN

68. Regresión dos glaciares polo cambio
climático

70. GLACIAR PERITO MORENO (ARXENTINA)

71. MODELAXE PERIGLACIAR
Nas zonas de alta montaña ouras formacións características, pero non debidas os glaciares
son os canchais, orixinados pola xelifracción das rochas polas diferenzas de temperaturas
CANCHAIS: FRAGMENTOS DE ROCHAS ORIXINADOS POLA XELIFRACCIÓN

72. ACCIÓN XEOLÓXICA DO VENTO
Caracterízase por ter unha baixa acción erosiva pero un transporte moi intenso levando os materiais
a longas distancias. Ademáis o vento vai a clasificar os materiais que transporta ao depositalos en
distintas zonas según o seu peso.

73. MODELAXE DO VENTO
• A EROSIÓN DO VENTOABRASIÓN
Debido o choque contra as rocas das areas que transporta. Orixina:
• DESERTOS PEDREGOSOS: ao arrastrar as areas e quedar os
materiais máis pesados
• ARCOS E ROCHAS CON ASPECTO DE FUNGOS: ao ereosionar
as areas transportadas as partes máis baixas das rochas
• DEPOSITOS: os depósitos de materiais arrastrados polo vento vai a
orixinar
– DESERTOS AREENTOS
– DUNAS

74. O VENTO : A EROSIÓN DO VENTO 
ABRASIÓN
HAMADA: montañas erosionadas polo vento
REG: deserto pedregoso

75. ROCHAS EN FORMA DE
COGOMELO

76. O VENTO: DEPOSITOS
DESERTOS AREENTOS
DUNAS

77. BARCHAN: dunas características debido ao maior
avance das partículas arrastradas polo vento nas zonas laterais da
duna

78. DUNA CORRUBEDO