Paksa Palaisipan

1. MAHABANG BANGHAY NG PAGTUTURO SA ARALIN
SA FILIPINO NA PANITIKAN SA IKAPITONG TAON
SA MATAAS NA PAARALAN
Tagapagpakitang-turo:
ROSALIE T. ORITO
Ika- 3 ng Oktubre, 2015
I. Layunin
Sa katapusan ng talakayan, 85 % ng mga mag-aaral ay inaasahang:
1. nakasasagot sa mga katanungan ng mga palaisipan.
2. nakalilikha ng isang palaisipan.
3. naipapamalas ang pagkakaisa ng mga mag-aaral.
4. nasisiyahang nasasagutan ang mga palaisipan.
II. Paksang aralin
A. Panitikan: Palaisipan
B. Sanggunian: Panitikang Filipino 7 Modyul Para sa Mag-aaral, Kagawaran ng
Edukasyon, 2013, pp. 94-96.
C. Mga Kagamitang Tanaw-dinig: larawan, worksheet, musika o cellphone,
cartolina, manila paper
III. Pamamaraan
GAWAING GURO GAWAING MAG-AARAL
A. Panimula
1. Panalangin
Tumayo tayong lahat para sa panalangin. Ang
may nakapulang benda ng buhok ang siyang
manguna sa panalangin. Beverly, pangunahan
mo.
Sa ngalan ng Ama, ng Anak at ng
Espiritu Santo. Amen. Panginoon,
maraming salamat po sa lahat ng
biyayang ibinigay mo po sa amin, sa
mabuting pangangatawan at kalusugan
ng bawat isa sa amin at sa maayos na
pag-iisip. Panginoon, taos-puso kaming
nagpapasalamat at nananalangin sa Iyo.
Patawarin mo po kami sa aming
nagawang kamalian sa Iyo Panginoon.
Panginoon, kami ngayon ay naririto
upang matutunan namin ang dapat po
naming matutunan. Nawa’y gabayan
mo po kami sa aming talakayan at
mananatili sa puso ng bawat isa sa amin
ang Iyong banal na espiritu. Panginoon,
ilayo mo po kami at ang buong mundo
sa anumang kapahamakan. Bigyan mo
po kami ng lakas ng loob Panginoon
upang harapin namin ang anumang
pagsubok na darating. Panginoon,
dinggin mo sana ang panalangin ng
bawat isa sa amin at patuloy mo sana
kaming subaybayan at gabayan. Amen.
Sangalan ng Ama, ng Anak at ng
Espiritu Santo. Amen.

2. 2. Pagbati ng guro
Magandang umaga klas.
3. Pampasiglang Gawain
Para magising ang ating mga katawang
natutulog ay mag HEPHEP, HOORAY muna
tayo.
Natatandaan n’yo pa ba ito?
Magaling!
Mag-ensayo muna tayo.
Hephep, hooray, hephep, hooray.
Magaling at talagang natatandaan n’yo pa ito.
Handa na ba kayo sa pinal na HEPHEP,
HOORAY?
Isa, dalawa, tatlo.
Magaling, magaling. Napapansin kong lahat
kayo ay aktibong aktibo sa umagang ito.
Maaari na kayong umupo.
4. Pagbabalik-aral
Ano ba ang mga natalakay noong nakaraang
araw? Louri Jean?
Tama tula nga ito. Ano pa?
Tama ka Larry.
Ano-ano ba ang mga sangkap ng tula?
Magaling Ellyn. Tama ang sagot mo.
May mga katanungan ba kayo tungkol sa
paksang ito?
Mabuti. Natitiyak kong naintindihan n’yo ang
tula.
5. Pagganyak
Ngayon ay maglalaro tayo.
Tumayo kayong lahat.
Ang tawag sa larong ito ay “Music Please”.
Ganito ang laro natin. Magpapatugtog ako ng
musika. Kayo naman ay sasayaw sa loob ng
klasrum. Kapag pinahinto ko ang musika ay
dapat huminto rin kayo sa pagsayaw. Ang
mahuling kumikilos pa ay siyang sasagot sa
mga katanungang ibibigay ko. Ang maiwan ay
siyang tatanghaling panalo.
Tandaan, ang makasagot sa katanungan ay
may puntos na makukuha. Ang panalo naman
ay makatatanggap ng regalo.
Malinaw ba klas?
Handa na rin ba kayong lahat?
Halatang-halata nga! Kaya isa, dalawa, tatlo!
(Magpapatugtog ng musika.)
(Hinto)
Ang unang sasagot ay si Melle. Basahin mo at
sagutan ang katanungan.
Magandang umaga rin po Bb. Rosalie
Orito.
Opo maam.
Hephep, hooray, hephep, hooray.
Opo maam.
Hephep
Hooray
Hephep
Hooray
Hephep
Hooray
Ang mga natalakay po maam ay
tungkol po sa tula .
Ang mga sangkap ng tula po maam.
Taludtod, saknong, sukat, tugma, aliw-
iw, at talinghaga.
Wala po maam.
(Tatayo ang mga mag-aaral.)
Opo maam, malinaw po!
Handang-handa na po kami.
(Sumasayaw.)
(Babasahin at sasagutan ang
katanungan.)

3. Tama!
Maaari ka ng umupo Melle.
(Music)
(Hinto)
Ang pangalawang sasagot ay si Abayon.
Basahin mo at sagutan ang katanungan.
Tama ka Abayon! Matalino ka talaga.
Sa puntong ito ay batid kong lahat ay gising na
gising ang mga katawang lupa.
Maaari na kayong bumalik sa inyong upuan.
B. Paglalahad
Sa mas madaliang pag-iintindi sa mga
terminolohiya sa ating talakayan ngayon.
Ibigay ang kasingkahulugan ng mga salitang
ito.
Kalutasan, Louri jean.
Katanungan, Emelyn.
Nakapupukaw, Julie Ann.
Magaling! Tama ang inyong mga sagot.
Mula sa ating gawain kanina lang ang “Music
Please”. Kung saan ang mga kasamahan ninyo
ay sumagot sa mga katanungan. Ano ang ating
paksa ngayong umaga? Itaas lang ang kanang
kamay.
Ok, Christopher. Ano ang ating paksa ngayong
umaga?
Tama ka Christopher. Palaisipan.
Maraming salamat maaari ka ng umupo.
Eh, ano nga ba ang palaisipan?
Mula sa ating gawain kanina rin ano ang
inyong sariling kahulugan ng palaisipan?
Ritchie Ann?
May punto ka Ritchie Ann ito ay may
kinalaman sa pagsagot sa isang ibinigay na
katanungan.
Para sa unipormeng kahulugan ng palaisipan
basahin ninyong lahat.
(Ipapabasa ang nakapaskil na kahulugan sa
May anim na ibon ang nakadapo sa
isang maliit na sanga ng puno. Tatlo
ang maya, dalawa ang pipit, at ang isa
ay uwak. Binato ni Mart ang
sanga. Tinamaan at nalaglag ang uwak.
Ilang maya ang naiwan sa
sanga?
Ang sagot ko ay tatlong maya.
(Sumasayaw.)
(Huminto sa pagsasayaw.)
(Babasahin at sasagutan ang
katanungan.)
Kung ang gumagapang sa aso ay pulgas
Sa damo ay ahas
Sa ulo ng tao ay kuto
Ano naman ang gumagapang sa
kabayo?
Ang sagot ko ay plantsa.
Solusyon po maam.
Suliranin o problema maam.
Nakagigising po maam.
Palaisipan po.
Ang palaisipan ay ang tamang pagsagot
sa mga katanungan.
Ang palaisipan ay nasa anyong patula.
Ito’y gumigising sa isipan ng tao upang

4. pisara.)
Ano ang masasabi ninyo sa kahulugan ng
palaisipan? Elvie?
Tama ka Elvie, nasusukat talaga ng isang
palaisipan ang kakayahan ng isang tao sa
paglutas ng isang suliranin.
Halimbawa:
Palaisipan : Sa isang kulungan, ay may limang
baboy na inalagaan si Mang Juan, ngunit
lumundag ang isa. Ilan ang natira?
Mali. Lima pa rin.
Dahil lumundag lang ang baboy kaya nanoon
pa rin siya sa kulungan.
Nakuha ninyo ba ang palaisipan?
Malinaw ba sa inyo kung ano ang palaisipan?
Magaling, lubos akong nagagalak sa inyong
mga kasagutan.
Ang bugtong ay nabibilang din sa uring
palaisipan.
Halimbawa ng bugtong.
Ano ito. Sinampal ko muna bago ko inalok.
Ang sagot ay sampalok.
May mga katanungan ba kayo tungkol sa
palaisipan?
C. Pagsasanay
Susubukin ko ang katalasan ng inyong pag-
iisip. Ang tawag sa gawaing ito ay
Brainstorming in a Circle.
Papangkatin ko ang klase sa dalawa. Uupo ang
pangkat sa hugis pabilog. Bawat pangkat ay
bibigyan ng kanya-kanyang palaisipan.
Bawat miyembro ng pangkat ay mag-iisip at
magbibigay ng kani-kanilang ideya para
masagutan ang palaisipan. Sa loob ng limang
minuto ay dapat masagutan ang palaisipang
naitalaga sa bawat pangkat at isusulat ito sa
pisara. Ang pangkat na unang makatapos at
masagutan ito ng tama ang tatanghaling
panalo.
Ngayon, ang nasa kanan ko ang unang pangkat
at ang nasa kaliwa ko ay ang pangalawang
pangkat.
May katanungan ba kayo sa ating gawain
ngayon?
Umupo na kayo ng pabilog.
Ito ang katanungan sa unang pangkat.
bumuo ng isang kalutasan sa isang
suliranin.
Na ang palaisipan ay nakapupukaw ng
interes at isipan ng isang tao at
masusukat nito ang katalasan ng isipan.
Apat.
Bakit po maam?
Ahh. Kaya pala.
Opo maam.
Ano po?
Ay, oo pala.
Wala po maam.
Wala po maam.
(Uupong pabilog bawat pangkat.)
Unang pangkat
Merong 5 na magkakapatid na kuba. 4
na lalake at 1na babae, ang 4 na
lalaking kuba ay nag asawa rin ng 4 na
kuba at ang naging anak nila ay mga
naging kuba rin. Ang 1 babae na kuba
naman ay nag-asawa ng hindi kuba, at
ang anak nila ay hindi kuba.
T: bakit hindi naging kuba ang anak

5. Tama kayo unang pangkat.
Ito ang katanungan sa pangalawang pangkat.
Tama kayo pangalawang pangkat.
Palakpakan natin ang ating mga sarili.
D. Paglalapat
Sa mas makabuluhang gawain na may
kinalaman sa palaisipan, kayo ngayon ay
lilikha ng isang palaisipan na buhat sa
anumang iyong maisipan. Hangga’t maaari ay
makabuluhan ito at nakakaaliw. Kahit anong
paksa ay maaari. Isulat ninyo ito sa isang
kalahating papel. Bibigyan ko lamang kayo ng
limang minuto.
Isa, dalawa, handa simula!
(Matapos ang limang minuto.)
Ngayon ipasa na ang inyong mga papel sa
harap.
E. Pagsubok
Ngayon ay maghanda sa pagsusulit.
Magsisilayo na sa mga katabi. Tanging bolpen
lamang ang nasa armchair. (Ibibigay niya ang
worksheet.)
I. TANONG AT SAGOT
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.
1. Kaanu-ano mo ang biyenan ng asawa ng
kapatid mo?
2. Anong meron sa jeep, tricycle, bus na wala
sa eroplano?
3. Ang ina ni Pedro ay namalengke. Ang
namamalengke ay may limang anak. Si
Angelei, Si Angelie, Angelo, At si Angelou,
Sino ang ikalimang anak ng namamalengke?
4. What occurs once in every minute, twice in
a moment, but never in a thousand years?
5. Tanong: Si Lilly ay may apat na anak. Una
ay si April, pangalawa si May, pangatlo si
nila?
Sagot. kasi hindi kuba yung apelyido ng
napangasawa niya
Pangalawang pangkat.
May anim na mansanas sa isang basket,
tapos anim na bata sa paligid nito. Kung
lahat sila nakakuha ng tig-iisang
mansanas, paanong may natira pang isa
sa basket?
Sagot: Ang natirang isa ay ang ika-
anim na bata.
(Nagsusulat ng mga palaisipan.)

6. June. Sino naman ang pang-apat?
II. CROSSWORD PUZZLE
Panuto: Sagutin ang mga katanungan sa ibaba
ng crossword puzzle. Hanapin sa
crossword puzzle at bilugan ang mga
kasagutan gamit ang pulang pluma.
Katanungan:
1. May binti walang hita, may tuktok walang
mukha.
2. Kasama ko siya, kasunod ko siya saan man
magpunta.
3. Kung gabi ay dahon, kung araw ay
bumbong.
4. Munting prinsesa laging nakakorona.
5. Halamang di nalalanta, kahit na putulin pa.
IV. Pagpapahalaga
Sa iyong palagay gaano kahalaga ang palaisipan sa isang tao? Patunayan.
(Ang kasagutan ay magbabatay sa mga pahayag ng mga mag-aaral.)
V. Takdang-aralin
Basahin ang inyong aklat na Panitikang Filipino 7 Modyul Para sa Mag-aaral sa pahina
98-105. Sumulat ng maikling paglalarawan tungkol sa mahal mo sa buhay na labis mong
pinahahalagahan. Sino ang taong ito? Ano ang nagawa niya sa buhay mo para
pahalagahan mo siya? Isulat ang kaniyang pangalan sa loob ng puso. Gawin ito sa inyong
kuwaderno.

7. Ang Palaisipan
Ang palaisipan ay nasa anyong tuluyan. Ito’y gumigising sa isipan ng tao upang
bumuo ng isang kalutasan sa isang suliranin. Ito’y ipinakikilala ng ang ating mga ninuno
na sanay mag-isip at kanilang ipinamana ito sa kanilang mga inapo. Kahit na sa paaralan
ngayon ay ginamit na ang palaisipan sapagkat ito’y isang paraan upang tumalas ang
isipan ng mga mag-aaral.
Halimbawa:
1. Tanong:
Sa isang kulungan, ay may limang baboy na inalagaan si Mang Juan, ngunit lumundag
ang isa. Ilan ang natira?
Sagot: Lima pa rin
2. Tanong:
Ang isang matsing o unggoy ay nagbabantay sa isang puno ng manggang hitik na hitik sa
bunga. Walang makakuha ng mga bunga sapagkat napakabagsik ng matsing. Paano
ngayon ang ginawa ng isang binata upang makakuha ng mangga?
Sagot: bibigyan ng saging ang matsing
3. Kung ang gumagapang sa aso ay pulgas
Sa damo ay ahas
Sa ulo ng tao ay kuto
Ano naman ang gumagapang sa kabayo?
Sagot. Plantsa
4. Kaano ano mo ang biyenan ng asawa ng kapatid mo?
Sagot. Nanay
5. Anong meron sa jeep, tricycle, bus na wala sa Eroplano?
Sagot. side mirror
6. Merong 5 na magkakapatid na kuba. 4 na lalake at 1 na babae, ang 4 na lalaking kuba
ay nag asawa rin ng 4 na kuba at ang naging anak nila ay mga naging kuba rin. ang 1
babae na kuba naman ay nag-asawa ng hindi kuba, at ang anak nila ay hindi kuba..
T: Bakit hindi naging kuba ang anak nila?
Sagot. Kasi hindi kuba yung apelyido ng napangasawa nya
7. May isang ngongo na na-utusan ng kanyang amo na bilangin ang mga natitirang stock
Nang may lumapit sa ngongo at tinanong kung "mahirap bang magbilang" sabi ng
ngongo "depende"
Tanong: Anong susunod na bilang?
Sagot. 71