Ерөнхий боловсролын ангиудад боловсрол олгох бие даалт.

1. Бэлгийн амьдралд ухаалаг
хандах нь

2. Яагаад?
• Хүсээгүй жирэмслэлтээс сэргийлэх
• Өвчинөөс хамгаалах
• Боловсрол, мэдлэг эзэмших
• Үргүйдэл, үхэлийг багасгах
• Хариуцлагтай байх
• Өөрийн бэлгийн чиг баримжааг
тодорхойлох

3. Бэлгийн харьцаанд ямар
тохиолдолд орох вэ?
• 2 тал зөвшөөрсөн, бүрэн итгэлтэй
• Тохиолдож болох бэрхшээлүүдийг бүрэн
ойлгосон байх
• Хамгаалах аргуудыг мэддэг байх
• Хэн нэгний дарамтанд орсон байх ёсгүй
• Сэтгэлзүйн хувьд бэлэн байх
• Насны хувьд тохирсон

4. Бэлгийн чиг баримжаа гэж юу вэ?
• Эсрэг, ижил, эсвэл нэгээс илүү хүйсийн
хүмүүст хайр дурлал, бэлгийн хувьд
татагдах болоод тэдэнтэй дотно ба бэлгийн
харилцаа үүсгэх хүн бүрийн мөн чанар юм.

5. БЭЛГИЙН ЧИГ БАРИМЖААГ
ТОДОРХОЙЛОХ
• ГЕЙ
• ЛЭСБИ
• БИСЕКСУАЛ
• ТРАНСЖЕНДЕР
• ИНТЕРСЕКС
• КҮИЙР

6. Хамгаалах аргууд
• Байгалийн
• Дааврын гаралтай
• Дааврын бус гаралтай

7. Байгалийн
• Тэвчих
• Биеийн температур
болон ялгарах салс
шалгах
• Хуанли хөтлөх
• Гадуур тавих

8. Дааврын гаралтай
• Холимог – эстроген, прогестин
– Өндгөвчнөөс өндөг гарахаас сэргийлэх, савны
хүзүүний өтгөн салст ялгаралтыг ихэсгэх
– Давуу тал: батга гаралтыг багасгах, сарын
тэмдэгийн шинж тэмдгийг багасгах, өндгөвчний
хорт хавдрыг
– Сул тал: дотор муухайрах, 35-с дээш настай
болон тамхи тамтдаг бол үр дүнгүй

9. Дан прогестинтай эм
• Үйлдлээр холимог эмтэй адил
• Эстэроген агуулаагүй
• Давуу тал: сарын тэмдэг өвдөлттэй ирэх,
хөхүүл эмэгтэй хэрэглэж болно
• Сул тал: батгашил, гэдэс дүүрэх, толгой
өвдөх

10. Наалт
• Цусруу эстроген
ба прогестин
байнга ялгаруулж
байдаг
• Эмтэй үйлдэл нь
адил
• 7 хоногийн турш
нэгийг наана

11. Үтрээний бөгж
• Уян, 54мм диаметртай, үтрээнд хийснээр 3
долоо хоногийн турш прогестин, эстероген
ялгаруулдаг.
• Зүрх судас, элэгний өвчтэй болон тамхи
татдаг бол хэрэглэж болохгүй

12. Тариа – Депо Провера
• Прогестин агуулсан
• Булчинд 12-13 долоо хоног тутам тарина
• Ясны эрдэс бодисын нягтралыг багасгадаг

13. IUS
• Левоногестрол агуусан Т хэлбэртэй
• 5 жил хэрэглэнэ
• Буруу байрлалт, үрэвсэл үүсэх, унах
магадлалтай

14. Сав, үрийн суваг боох
• Фаллопиены гуурс, үрийн гуурсыг боодог
• Эр бэлгийн эс өндөгтэй уулзах боломжгүй
болдог
• Амьдралын турш, эргээн засахад хэцүү

15. Худал уу Үнэн үү
• 2 бэлгэвч зэрэг хэрэглэвэл илүү аюулгүй
Худал
• Сарын тэмдэг ирсэн үед бэлгийн хавьталд
орвол жирэмслэхгүй Худал
• Антибиотик хамгаалах эмний үр дүнг
багасгадаг Үнэн

16. БЗХӨ

17. БЗДХ
• Хамгаалалтгүй бэлгийн харьцаанд орох үед нэг
хүнээс нөгөө хүнд дамжих халдваруудыг БЗДХ гэнэ.
• Вирус, нян бичил биетэн зэрэг үүсгэгчдээр
үүсгэгддэг. Үүсгэгчдийн төрлөөс хамаараад илрэх
шинж тэмдэг, оншилгоо, эмчлэх аргууд нь өөр өөр
байдаг. БЗДХ-г бүрэн төгс эмчлэхгүй тохиолдолд
дараах үр дагаварууд гарна.Үүнд:
- Үргүйдэл.
- Бага аарцагны үрэвсэлт өвчин, урагт сөрөг нөлөө -
үзүүлэх.
- ХДХВ/ДОХ авах өндөр эрсдэлтэй.

18. ДОХ
• Үрийн шингэн
• Үтрээний шүүрэл
• Цус
• Хөхний сүү

19. Халдварлах зам
• Хамгаалалтгvй бэлгийн харьцаанд орох
• Зүү тариур болон тарианы бусад багаж
хэрэгсэлийг дахин хэрэглэх
• Ариутгаагvй багаж хэрэгсэл ашиглан шивээс
болон цоолбор хийлгэх
• Сахлын хутга болон шvдний сойзоо сольж
хэрэглэх (цусны vлдэгдэлтэй)
• Халдвартай цус шилжvvлэн юvлэх
• ХДХВ ийн халдвартай эхээс вирус хvvхдэд халдах

20. ДОХ-ын шинж тэмдэг
• Турах
• Байнга ядрах
• Шөнө хөлрөх
• Хүзүү, суга, цавины булчирхай цочих
• Амьсгаадах хуурай ханиах

21. ХДХВ-ийн халдварын тохиолдол
/жилээр/
1 1 1 1 1
11
9
11
13 13
21
16
0
5
10
15
20
25
1992 1997 2001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

22. ХДХВ-ийн халдварын тохиолдол
хүйсийн байдлаар:
• Эрэгтэйчүүдийн 82.5% нь
эрэгтэйтэй бэлгийн хавьталд
ордог эрэгтэйчүүд
• Эмэгтэйчүүдийн 52.6% нь биеэ
үнэлэгч

23. Эрүүл бэлгийн амьдралыг эрхэмлэе