SlideShare a Scribd company logo
1 of 91
Download to read offline
TİROİD
FİZYOLOJİSİ
Prof. Dr. Nazan DOLU
 Faringeal kese ile ilgili
endodermden gelişir.
 Gestasyonel yaşın
11-12. haftalarında
fetal TSH uyarısı ile
tiroid hormunu sentez
ve salgılaması yapar.
20g
Tiroid Hücreleri
Folikül lumeni
Glikoprotein yapıda
kolloid bulunur
Küboidal
Folikül hücreleri
Tiroid hormonu
salgılar
C hücreleri
Kalsitonin
salgılar
Normal
Tiroid
folikülleri
Uyarılmış
Hiperplastik
Tiroid
folik.
Tek katlı kübik
Epitel hücreleri
Kapillerler
Bazal
membran
Apikal
Memb.
Tiroid
folikülü
Depolanmış
Hormon
(kolloid)
Tiroid Hormonları (TH)
(%90) (%10) (% 1’den az)
TH’nun dokudaki
etkisinden
sorumludur
İyot Metabolizması
 TH’ları için esansiyeldir.
 Normalde günde minumum 150 µg alınmalı.
 Yiyeceklerle günde ortalama 400 µg alınır ve aynı miktar
idrarla atılır.
 Besinlerdeki iyot iyodüre dönüşür.
 İyodür tiroid bezi, tükrük bezi, gastrik bez, lakrimal bez,
meme bezi ve koryoid plesusta yoğunlaşır.
 Her gün 70-80 µg iyodür, 250-750 µg iyodür içeren
sirkülasyon havuzundan tiroid bezine alınır.
 Depolanmış iyodür, kişileri iyodür eksikliğinden 2 ay
korur.
Sodyum-İyodür Simportır (NIS)
 Iyot, dolaşımdan tiroid hücrelerine Na ile birlikte aktif olarak,
elektriksel ve kimyasal gradiente karşı alınır (iyodür tutulması veya
iyodür pompası). 2 Na iyonu, doğal Na gradyanı ile taşınırken, 1
iyodür anyonu aktif taşınır.
 Enerji kaynağı: Oubain ile inhibe edilen Na-K ATP az
Yüksek ESS Na+
Na pompası
İle sürdürülen
Düşük Na
Kolloid
Bazal memb.
NIS inhibitörleri:
Perklorat (ClO4-)
Tiyosiyanat (SCN-)
Perteknetat (TcO4-)
Nitrat (NO3-)
Tiroid Hormonu yapım basamakları
Pendrin
Pendrin: Na’dan bağımsız bir iyodür/klorid taşıyıcısı
Megalin
H2O2
peroksidaz
Tiroglobulin
organifikasyonu
Folikül lumeni
Kolloid
damlaları
Lizozomlar
İyodür tuzağı
Proteaz
Deiyodinaz
TG reseptörü
Folikülden tiroglobulin
alımına aracılık eden
Apikal membran molekülü
*
* İyodür hızla
iyota okside olur,
tirozin ile birleşir
Tiroglobulinin
organifikasyonu
Tiroid Hormonu yapım basamakları
Pendrin
Megalin
Pendrin: Na’dan bağımsız bir iyodür/klorid taşıyıcısı
22. Aşağıdakilerden hangisinin sentezinde
tirozin amino asidi kullanılmaz? (eylül
2007)
A) Adrenalin
B) Dopa
C) Triiyodotironin
D) Serotonin
E) Melanin
Cevap d
31-Tiroid hormonlarının (T3-T4) tiroid
folliküllerinde depo şeklinin adı nedir?
(eylül 1990)
a) Tiroksin bağlayıcı protein
b) Tiroksin bağlayan prealbumin
c) Tiroglobulin
d) Monoiodotironin
e) Diiodotironin
Cevap c
TİROİD HORMON SALINIMINI
DÜZENLEYEN MEKANİZMALAR
HİPOTALAMİK-HİPOFİZER-TİROİD
AKSİSİNİN FEEDBACK REGÜLASYONU
 TRH - Tirotropin
serbestleştirici hormon
 TSH - Tiroid stimüle
edici hormon-
Tirotropin
 T4/T3 – Tiroid
Hormonları
TRH
(Tripeptid=Glutamil-Histidil-Prolin amid)
 Tiroid salgısının devamı, TSH ve TRH
arasındaki feedback’e bağlıdır.
 TRH, hipotalamus median eminens sinir
ucundan salınır
 Ön hipofizde tirotrop ve mammotrop hücrelerde
reseptörleri bulunur.
 TSH ve prolaktin salınımını (Süt yapımı artar)
uyarır.
TRH ile TSH salınımı
 Hipofiz
hücrelerinin
zarındaki
reseptörü ile
birleşir.
 Fosfolipaz
aktivasyonu
ile TSH
salınımını
artırır
HM Goodman, BASIC MEDICAL ENDOCRINOLOGY 3rd
Ed.
HİPOFİZ-TİROTROP HÜCRESİ
TRH
 TRH, tiroid hormon
sekresyonunun
soğukta artmasını,
sıcakda azalmasını
sağlar.
 Serotonin, Dopamin,
GABA, somatostatin
TRH’nın salınımını
bloke eder.
 30. Aşağıdakilerden hangisi hipofiz
ön lobundan salgılanan
hormonlardan birisi değildir? (eylül
2004)
A) Tiroid stimüle edici hormon
B) Luteinize edici hormon
C) Prolaktin
D) Antidiüretik hormon
E) Adrenokortikotrop hormon
 cevap d
Tirotropin (TSH, Glikoprt)
 Alfa alt birim LH, FSH, HcG ile benzer.
 Beta alt birim fonksiyonel özgüllüğü sağlar.
 TRH, TSH’ın biyolojik aktivitesini endoplazmik
retikulumda glikolizasyonunu değiştirerek artırır.
 Yarı ömrü 60 dk.
 Böbrek, KC’de yıkılır.
 Pulsatil salınır (21.00 da artar, 24.00 da en
yüksek, gün içinde azalır).
 TSH reseptörü, Gs
aracılığı ile adenil
siklazı aktive eden bir
serpantin
reseptörüdür. cAMP
üretilir.
 Tiroid hücresi bazal
membranında
bulunur.
 TSH etkilerini protein
sentezine bağlı
göstermektedir.
Tiroid fonksiyonunun TSH ile
düzenlenmesi
TSH’ın etkileri
 Tiroglobulin sentezi
 İyodür tutulum süreci
 T3-T4 sentezinin her aşaması
 Kolloidin endositozu
 Tiroglobulin proteolizisi
 Bezden T4-T3 salınımı
 Uzun süren TSH uyarısı sonucu tiroid bezi
büyür. Tiroidin büyümesine guatr denir.
 TSH verilince ilk etki; 30 dakika içinde
tiroglobulin proteolizisi
(kana T3 ve T4 serbestleşmesi)
TSH
TSH ve tiroid hormon seviyesinin
düzenleyicileri
 Sempatik aktivasyon TSH salınımını bloklar.
 Tiroid hormonları normalin 1.75 katı olunca TSH salınımı sıfır olur
(serbest T3 ve T4 etkir)
 Günlük iyodür alımı 2 mg’ı geçerse hormon biyosentez
mekanizması baskılanır (Wolff-Chaikoff etkisi). Hipertiroidi
tedavisinde yararlanılır.
 Tiroid Hormonları oksijen kullanımı, enerji harcanması ve ısı
tüketimini artırır (Aşırı karbonhidrat ile beslenmede T3 hormonu
artar, uzamış açlıkta azalır)
 Tiroid Hormonları enerji alınımını ve adipoz doku depolarını
düzenler (Leptin seviyesindeki artma TRH ve TSH nöronlarını
uyarır).
19. Kanda serbest T3 düzeyi yükselmiş olan
bir hastada TSH düzeyinin düşük olmasının
nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (eylül
2007)
A) Hipotalamo-hipofizer portal damarlarda tıkanıklık
B) T3 ün negatif feedback etkisi
C) Total hipofizer yetmezlik
D) Hipotalamus hasarı
E) Yüksek Tʒ düzeyinin ön hipofizdeki hücrelere
hasar vermesi
Cevap b
Tiroid hormonlarının
kanda taşınması ve
metabolizması
Tiroid Hormon Metabolizması
0.817Yarılanma ömrü (gün)
0.04
0.20
0.12
0.28
8.0
2.0
Plazma konsant.
Total (µg /dl)
Serbest (ng/dl)
4040850Ekstrasellüler havuz (µg)
35
5
95
35
25
75
90
100
-
Günlük üretim (µg)
Tiroidden (%)
T4’den
rT3T3T4
Tiroid Hormonlarının Kanda
Taşınması
 Total T4’ün % 0.03’ü ve total T3’ün % 0.3’ü serbest durumdadır.
Çoğu prtlere bağlıdır.
 Tiroksin Bağlayıcı Globulin (TBG)
 KC’de sentezlenen bir alfa globulin glikoproteindir.
 Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 70’ini bağlar.
 Tiroksin Bağlayıcı Albümin (TBA)
 Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 15-20’ini bağlar.
 Tiroksin Bağlayıcı prealbumin (TBPA, transtiretin)
 Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 10-15’ini bağlar.
 Lipoproteinler
 Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 3’ünü bağlar.
Östrojen ve hamilelik TBG sentezini uyarır. Bu durumda serbest T4
geçici olarak azalır. TSH’nın hipofizden salınımı artar. Sonuçta,
tiroidden T4 salınımı artacaktır.
Tiroid Hormonlarının Metabolizması
 T4, tiroid hormonlarının dominant salınan
ve dolaşımda bulunan formudur.
 T3’ün büyük bölümü ve rT3’ün hemen
hemen tamamı dolaşımdaki T4’den
türemiştir.
 T4’ün T3’e dönüşümünün çoğu KC ve
böbrekte oluşur.
Tiroid Hormonlarının Metabolizması
deiyodinaz: selenyum içerir
 T4’ün biyolojik etkileri T3’e dönüşüm iledir.
 T3, tiroid reseptörlerine T4’den 10,
rT3’den 100 kat güçlü bağlanır.
 Ancak T4’ün iç biyolojik etkileri de
önemlidir.
Tiroid hormonu
hücre içi etkileri
 Serbest T3 ve T4, enerji gerektiren
mekanizma ile taşıyıcılarına bağlanarak
hücreye girer.
 T4 girişi aromatik aa, serbest yağ asitleri
ve karnitin ile inhibe edilir.
Tiroid hormonlarının reseptörleri
(TR)
 Nükleusda
TRα1, TRα2, TRβ1, TRβ2
TRα1, iskelet kası ve kalp
TRβ1, Beyin, KC, böbrek
TRβ2, hipofiz ve hipotalamus
 Mitokondri
 Ribozom
 Plazma membranı
Tiroid hormonlarının reseptörleri
üzerinden
 Genel Etki:
 Çok sayıda genin nükleer transkripsiyonunu
artırır.
 Vücudun tüm hücrelerinde, enzim prtleri,
yapısal prtler, taşıyıcı prtler ve diğer maddelerde
büyük miktarda artış olur.
 Tüm vücuttaki işlevsel aktivitede genel artışa
neden olur.
Tiroid Hormonları Hücresel Etkileri
TRE’ye
 TR’ü monodimer, homodimer
yada TR+retinoid reseptör
molekülü olarak heterodimer
yapıdadır.
 Hedef DNA molekülünde
Tiroid düzenleyici elementler
(TRE) bulunur.
 TR’lerine T3 bağlanınca,
kompleks TRE’lere bağlanır
ve hedef gen aktivasyonu
olur.
 Bunu takiben Haberci RNA
artar.
1. Aşağıdaki hormonlardan hangisini reseptörü
hücre içinde değildir? (nisan 2005)
a)kalsitriol
b)Tiroid Hormonları
c)Kortizol
d)oksitosin
e)progesteron
Cevap d
Tiroid hormonları hücresel
metabolik aktiviteyi artırır
 Mitokondri sayı ve aktivitesini artırırlar.
Böylece hücresel işlevler için gerekli ATP
oluşum hızı da artar.
 Na-K ATPaz aktivitesini artırırlar.
Na ve K’un hücre zarından taşınması artar.
Enerji kullanılır ve ısı üretimi artar.
Kalorijenik etki
 Oksijen kullanımı ve CO2 üretimini aşağıdaki
mekanizma ile artırır.
 Mitokondri hacmini ve sayısını, bölümlerini, iç membran
bileşenlerinin sayı-hacmini ve enzimlerini arttırır.
 Ana solunum zinciri enzim aktiviteleri (NADPH sitokrom c
redüktaz ve sitokrom oksidaz) artar.
 O2 kullanımına etkisi erişkin beyni, gonadlar, dalak
hariç tüm dokularda gösterilmiştir.
 Dinlenim O2 kullanımı
 Normalde; 225-250 ml/dak.
 Hipotiroidide; 150 ml/dak.
 Hipertiroidide; 400 ml/dak
Bütün bunların sonucunda;
 Bazal metabolik hız (BMR) artar.
 Hipertiroidide BMR % 60-100 artar.
 Tiroid hormonu hiç üretilmezse, BMR
yaklaşık normal düzeyinin yarısına iner.
Kalorijeneze karşı sekonder
etkiler
 Metabolik hız artınca azot atılımı artar.
 Besin alımı artmazsa, endojen prt ve yağ
depolarında katabolize olma ve kilo kaybı olur.
 Vücut sıcaklığında artma (besinle uyarılan
termogenez),
 Deri damarlarında vazodilatasyon, periferik
dirençte azalma
Kalorijeneze karşı sekonder
etkiler
 Enzimleri artırması sonunda vitamin
ihtiyacında artma
 KC’de karotenin A vit’e dönüşümünü
sağlar.
 Eksikliğinde, kanda karoten artar
(karotenemi), deride birikir (sarılık, sklera
sarı değildir).
Tiroid hormonlarının büyümeye
etkileri
 Hem genel hem de özel etkileri vardır.
 Kurbağa larvalarının metamorfozunda gereklidir.
 Büyüme hormonunun dokulardaki etkilerini
kuvvetlendirir.
 İnsanda özellikle büyüme dönemindeki
çocuklarda önemlidir. Kemiklerin büyüme ve
olgunlaşmasını arttırır.
 Hipertiroidide erken yaşta aşırı iskelet büyümesi olur.
Kemikler hızlı olgunlaşır ve epifiz kapanır. Sonuçta
kısa boylu olurlar.
 Hipotiroidide büyüme hızı geri kalır, cücelik olur.
Ancak subperiostal kemik büyümesi devam eder ve
orantısız kalınlaşan kemikler oluşur.
Tiroid hormonlarının büyümeye
etkileri
 Fetal hayat ve doğumdan sonraki ilk
birkaç yılda beynin büyüme ve gelişimini
sağlarlar.
 Tiroid hormonu yetersizliği varsa ve tiroid
hormon replasmanı doğumdan sonraki
birkaç haftalarda yapılmazsa beyin
gelişemez, geri zekalı olurlar (kretenizm).
Tiroid hormonunun
özgül vücut
mekanizmalarına
etkileri
Karbonhidrat metabolizmasına
etkileri
 Karbonhidrat metabolizmasını her yönüyle
uyarır.
• Hücrelerin glikoz alımında artma
• Glikolizde artma
• Glikoneogenezde artma
• Glikozun emiliminde artma
• İnsülin salgısında artma
Sindirim sistemi emilim
hızını artırırlar.
Yağ Metabolizmasına Etkileri
 Yağ metabolizmasını artırır.
 Lipolizi uyarır (β adrenerjik reseptörlerini sayısını
artırarak) Depo yağları mobilize olur
 Yağ dokusunda yağ asidi sentaz enzimlerini uyarır
ve yağ dokusu oksidasyonlarını artırır.
 Plazma serbest yağ asidi konsantrasyonu artar.
 Kolesterol sentezi ↑ ancak atılımı ↑ ↑ ↑
Hipertiroidide >Kolesterol, fosfolipid ve trigliserit ↓ ↓ ↓.
Hipotiroidide >Kolesterol, fosfolipid ve trigliserit artar,
KC yağlanması olur.
Protein metabolizması
 Fizyolojik düzeylerde anabolizan, aşırı
salgı durumunda katabolizan.
 Protein döngüsünde görevli olan enzimleri
artırır.
 Protein katabolizması sonucunda idrarda
potasyum, heksozamin, ürik asit atılımında
artma.
Aralık 2010 TUS sorusu
 19. Hipertiroidizmde aşağıdakilerden
hangisi görülmez?
A) Oksijen kullanımında artma
B) İskelet kasında protein
katabolizmasında artma
C) Lipid yıkımında azalma
D) Plazma kolesterolünde azalma
E) Vitamin gereksiniminde artma
Tiroid Hormonlarının
Kardiovasküler
Sisteme etkisi
Kardiyovasküler sisteme etkileri
Dokularda metabolizma artışı
Metabolik son ürün artışı
Damarlarda vazodilatasyon
Kan akımında artma
Kalp hızı ve debide artma
enzimatik aktivite artışı ve α- Miyozin ağır zinciri gen kodlanmasının artışı
Kalbin atım gücünde artma
Tiroid hormonu çok artarsa, protein katabolizması nedeniyle kalp kasının gücü azalır.
Normal arteryel basınç
 Ortalama arteryel basınç genellikle
değişmez.
 Ancak dokulardan geçen kan akımının
artması nedeniyle, sistolik basınç artar,
diyastolik basınç azalır.
 Nabız basıncını artırır.
 Eritropoietin sekresyonunu stimüle eder.
Kan volümünü arttırır.
 Sistemik vasküler rezistansın azalmasına
bağlı Renin salınımı artar, Renin-
anjiyotensin-aldesteron aksı devreye girer.
 Renal Na reabs. artar. Plazma volümü
artar.
 Kan volümünü ve preloadı arttırarak
sonuçta kardiyak outputu artırır.
Kardiyovasküler sisteme etkileri
 Kardiyak miyositlere (T3) etkilidir.
 Hücre membranında spesifik transport
proteini mevcut.
 T3 duyarlı genler, kalbin yapısal ve
regülatuar proteinlerini kodlar.
Kardiyovasküler sisteme etkileri
 T3'ün miyokardiyal kontraktiliteyi, β
adrenerjik reseptör stimülasyonunu
potansiyalize ederek artırdığı
gösterilmiştir.
 Söz konusu stimülasyon cAMP
seviyelerini artırır; bu durum miyosit Ca2+
seviyelerinde ve L tipi Ca2+ kanal
dansitesinde artışa yol açar.
T3’ün Kardiyak miyositlere etkisi
Solunum Sistemine Etkileri
 Tiroid hormonu, metabolik hızı artırır, O2
kullanımı, CO2 oluşumu artar.
 Solunum hızı ve derinliği artar.
Katekolaminlere Etkileri
 Beta adrenerjik reseptörlerin sayısını ve affiniteyi arttırır.
Kalp kası,
iskelet kası,
adipoz doku,
lenfositlerde
 Alfa adrenerjik reseptör sayısını azaltır
 Katekolaminlere duyarlılığı arttırır.
Sindirim sistemine etkileri
 GIS motilitesini ve sindirim sıvılarının
salgılanma hızını arttırır.
Açlığa hızlanmış cevap
 Epinefrin, norepinefrin, glukagon, kortizol
ve büyüme hormonlarının etkilerini
potansiyalize eder.
 Glukoneojenez, Lipoliz, Ketojenez,
labil protein havuzunun proteolizisi
 Büyüme hormonu ve somatomedinlerle
sinerjistik etki gösterir. Büyüme hızı artar.
Tiroid hormonlarının bifazik etkileri
Büyüme ve doku gelişimine etkileri
 Dişlerin çıkmasını ve gelişimini sağlar.
 Epidermis, saç follikülleri ve tırnakların
büyümesi ve olgunlaşmasını sağlar.
 İskelet kasları kasılma gücü ve hızını
arttırır.
• Yüksek frekanslı kas tremorları
 Aşırı T3 ve T4, glikoliz ve glikojenolizi
artırır. Glikojen ve kreatin fosfat
konsantrasyonu azalır → Kaslarda zayıflık
(kas kitlesinin azalması) ve fonksiyonel
kayıp
Sinir Sistemine Etkileri
 Merkezi sinir sistemi gelişim hızında kritik
önemlidir.
 Beyin ve korteksinin büyümesi
 Aksonların proliferasyonu
 Dentritlerin dallanması
 Sinapsların oluşumu, miyelinizasyon vb.’de
görevlidir.
 Süksinik dehidrojenaz (*enerji üretimi),
galaktozilsialil transferaz (*miyelin oluşturma)
oluşumunda rol alır.
 Uyanıklığı ve dikkati arttırır.
 Hafıza ve öğrenme kapasitesini arttırır.
 Normal duygulanım hali için gereklidir.
 Periferik sinir reflekslerinin büyüklüğünü
ve hızını arttırır.
 Santral sinir sisteminde:
• Merkezi sinir sisteminde uyarıcı
• Sinirlilik, anksiyete, vs.. psikonörotik
eğilimler
• Yorgunluğa rağmen uykusuzluk (sinaptik
uyarılmada artış)
 Yetişkinlerde eksikliğinde beyin kan akımı ve
glukoz metabolizmasında genel azalma
(uyuşukluk, depresyon eğilimi)
Boşaltım Sistemine etkileri
 Böbreklerde kan akımını arttırır.
 Glomerül filtrasyon hızını arttırır.
Üreme Sistemine Etkileri
 Kadınlarda ovulasyon ve normal
folliküler gelişim için gereklidir.
 Eksikliğinde polimenore, fazlalığında
oligomenore
 Hamileliğin normal gelişimini sağlar.
 Erkekde normal spermatogenez için
gereklidir.
Hipertiroidi
 Nedenleri
Aşırı soğuk
Ruhsal sıkıntı
Toksik guatr, tirotoksikoz, Graves
Tiroid Adenomu
Hipofiz ve hipotalamus ile ilgili durumlar
Bulgular
 Bazalmetabolizma artışı
 O2 tüketiminde artma
 Sinirlilik
 Hiperfaji (Fakat kilo
kaybı)
 Nabız basıncında artma
 Ellerde tremor
 Vazodilatasyon
 Taşikardi
 Islak, terli, pembe cilt
 Egzoftalmi
 Diyare
 Hiperaktivite
 İstrahat taşikardisi
 Atrial fibrilasyon
Antitiroidal ilaçlar
 Tiyosiyanat, perklorat, nitrat türevleri
İyodür tutulumunu azaltırlar
Tiroglobulin yapımı devam eder
Tiroglobulin iyotlanamaz
TH yapılamaz
TSH artar, GUATR
Antitiroidal ilaçlar (Tiyoüre türevleri)
 Propiltiyourasil, Metimazol, Karbimazol
Peroksidaz ve tirozin-iyot birleşmesinin
inhibisyonu
Tiroglobulin yapımı devam eder
GUATR
 Propiltiourasil periferde; T4’ün T3’e dönüşümünü
inhibe eder.
 12-Hangisi hipertiroidizm tedavisinde
kullanılır:
 Metimazol (Eylül 2002)
 
Antitiroidal ilaçlar
 İyodürler
 Normalin 100 katı iyot kanda bulununca
 İyodür tutulumu azalır
 Tirozin iyotlanma hızı azalır
 Kolloidin endositozu engellenir****
 Tiroid hormon salınımı azalır (Tiroid hormon sentez
ve salınımını azaltması=Wolff-Chaikoff etkisi),
 Tiroid bezi büyüklüğü azalır
 Tiroid kanlanması azalır, ameliyatlarda önemli**
67. Aşağıdaki hipertiroidi
tedavilerinin hangisinde
hipoparatiroidi gelişme riski en
yüksektir? (eylül 2007)
A) L-tiroksin
B) Propranolol
C) Metimazol
D) Radyoaktif iyot
E) Total tiroidektomi
Hipotiroidizm
1. Kretinizm : Fötal yaşamda başlar, fiziksel ve
mental gelişmede gerilik >>>>> Cüce
2. Miksödem : Erişkin tip. Tiroidektomi, tiroidit,
otoimmun hast. (Hashimoto) ve radyoaktif iyod
ile tedavi sırasında ortaya çıkar.
Ağır tiroid yetersizliğiyle beraber subkutan ve
interstisyel dokularda glikozaminoglikan toplanması
ile karakterize hipotiroidi anlamına gelir
3. Basit Guatr: Diyetle iyod alım eksikliği.
4. İyatrojenik Guatr: Li+, karbamazepin,
barbitürat.
Şalgam ve lahana PTU gibi etkir.
 Primer hipotiroidide gözlenen serum serbest
T4 ve TSH düzeyleri aşağıdakilerden
hangisinde birlikte verilmiştir? (eylül 2004)
Serbest T4 düzeyi TSH düzeyi
A) Normal Yüksek
B) Düşük Yüksek
C) Yüksek Yüksek
D) Normal Düşük
E) Düşük Düşük
31. Türkiye’de aşağıdakilerden hangisi
rutin yenidoğan tarama programları
kapsamında yer alır? (eylül 2007)
A) Alfa-1 antitripsin eksikliği
B) Konjenital hipotiroidi
C) Nöroblastom
D) Tüberküloz
E) AIDS
 
 124. Aşağıdakilerden hangisi,
konjenital hipotiroidiye neden olmaz?
(eylül 2006)
A) Bebekte tiroglobulin sentez defekti
B) Annede endemik iyot yetersizliği
C) Bebekte otoimmün tiroidit
D) Annenin gebelikte iyotlu ilaçlar
kullanması
E) Bebekte sublingual ektopik tiroid
Miksödem
 Deride normalde
kondroitin sülfirik asit,
hyaluronik asit ve
polisakkaritlerle birleşmiş
çeşitli proteinler bulunur.
 Hipotiroidide bu bileşikler
birikir, su tutulması,
derinin karakteristik
şişmesi sonucu gode
bırakmayan ödem
(miksödem) olur.
Kretenizm
Hipotiroidizm bulguları
• Güçsüzlük
• Mental etkinlikte azalma
• Terlemenin azalması
• Bazal metabolizmada
azalma
• Soğuğa duyarlılık
• Anemi
• Bradikardi
• Ciltte kuruma
 miksödem
 saçlar kalın ve serttir;
çabuk dökülür
 kas tonusu düşer;
güçsüzlük olur
 laringeal ödem nedeniyle
ses kalınlaşır
 plazma lipid düzeyi
yükselir
Hipotiroidi
www.hsc.missouri.edu/~daveg/thyroid/thy_dis.html
Congenital Hypothyroidism
Juvenile Hypothyroidism
40. Aşağıdakilerden hangisi kabızlığa
neden olmaz? (eylül 2007)
A) Diabetes mellitus
B) Hirschprung hastalığı
C) Hiperkalemi
D) Hipotiroidizm
E) Kistik fibrozis
47. Aşağıdakilerin hangisinde
polisitemi gözlenmez? (eylül 2007)
A) Adrenal hiperplazi
B) Diyabetik anne çocuğu
C) Methemoglobinemi
D) Fallot tetralojisi
E) Hipotiroidi
1. Aşağıdakilerden hangisi yüksek debili
kalp yetmezliği nedenlerinden biri
değildir? (nisan 2007)
A) Kronik anemi
B) Hipotiroidi
C) Beriberi
D) Paget hastalığı
E) Gebelik
164. Aşağıdaki tiroidektomi
komplikasyonlarından hangisinin ameliyat
sonrası ilk 24 saatte görülme olasılığı en
düşüktür? (eylül 2006)
A) Yara hematomu
B) Asfiksi
C) Vokal kord paralizisi
D) Trakeomalazi
E) Hipotiroidi
Tiroid hormon preparatları
• Levotiroksin Sodyum: T4 preparatıdır.
• Liyotironin Sodyum:T3 preparatıdır.
• Liyotriks: Levotiroksin /liyotironin’nin 4:1
oranında karışımıdır.
• Protirelin: TRH preparatıdır.
 Aşağıdaki ilaçlardan hangisi tiroid
hormonu sentezini bozarak guatr yapan
ilaçlardan biri değildir
 Levotiroksin (nisan 2003)

More Related Content

What's hot

Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma TerimleriTıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimlerirgnksz
 
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...Slide Sharer
 
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
diabetik hastaya yaklaşım
diabetik hastaya yaklaşımdiabetik hastaya yaklaşım
diabetik hastaya yaklaşımAytaç Candemir
 
SunumSolunumSistemi
SunumSolunumSistemiSunumSolunumSistemi
SunumSolunumSistemiskucukeris
 
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuYogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuKemal ASLAN
 
Anatomi dolaşım sistemi
Anatomi dolaşım sistemiAnatomi dolaşım sistemi
Anatomi dolaşım sistemiSemih Tan
 
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM www.tipfakultesi. org
 
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulumMuhammed Arvasi
 
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Kardiyolojide fizik bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kardiyolojide fizik  bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kardiyolojide fizik  bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kardiyolojide fizik bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 

What's hot (20)

Torakolomber kırklarr
Torakolomber kırklarrTorakolomber kırklarr
Torakolomber kırklarr
 
Hipofiz hipotalamus
Hipofiz  hipotalamusHipofiz  hipotalamus
Hipofiz hipotalamus
 
Endokrin Vakalar 3
Endokrin Vakalar 3Endokrin Vakalar 3
Endokrin Vakalar 3
 
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma TerimleriTıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
 
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
kan gazlarının taşınması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...
DERİN HİPOTERMİ VE SİRKÜLATUAR ARREST ALTINDA KOMPLEKS DESSENDEN VE TORAKOABD...
 
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
alveollerde gaz değişimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
diabetik hastaya yaklaşım
diabetik hastaya yaklaşımdiabetik hastaya yaklaşım
diabetik hastaya yaklaşım
 
SunumSolunumSistemi
SunumSolunumSistemiSunumSolunumSistemi
SunumSolunumSistemi
 
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipertansiyon patogenezi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Hipogonadizm
HipogonadizmHipogonadizm
Hipogonadizm
 
Pankreas hormonları
Pankreas hormonlarıPankreas hormonları
Pankreas hormonları
 
4.Sınıf Ders - Menstrüel Siklus
4.Sınıf Ders - Menstrüel Siklus4.Sınıf Ders - Menstrüel Siklus
4.Sınıf Ders - Menstrüel Siklus
 
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuYogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
 
Anatomi dolaşım sistemi
Anatomi dolaşım sistemiAnatomi dolaşım sistemi
Anatomi dolaşım sistemi
 
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM
PLASENTA PREVİA /AKREATA YÖNETİM
 
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
 
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Kardiyolojide fizik bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kardiyolojide fizik  bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kardiyolojide fizik  bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kardiyolojide fizik bulgular(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 

Similar to Tiroidfizyolojisi2010 120403072209-phpapp02

Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi www.tipfakultesi. org
 
Hipoalamus hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipoalamus  hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)Hipoalamus  hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipoalamus hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Patoloji hücre zedelenmesi̇
Patoloji hücre zedelenmesi̇Patoloji hücre zedelenmesi̇
Patoloji hücre zedelenmesi̇ATB
 
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdf
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdfDİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdf
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdfMuhammedTuncer4
 
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
endocrine System biophysics university students
endocrine System biophysics university studentsendocrine System biophysics university students
endocrine System biophysics university studentsAlirezaGhaffarian2
 
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇kler
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇klerYoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇kler
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇klerAnış Arıboğan
 
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- Metilasyon
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- MetilasyonFzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- Metilasyon
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- MetilasyonDr. MEHMET ÜNAL
 
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlu
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlumetastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlu
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğluankaramhd
 
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...www.tipfakultesi. org
 

Similar to Tiroidfizyolojisi2010 120403072209-phpapp02 (20)

GEBELİK TİROİD HASTALIKLARI
GEBELİK TİROİD HASTALIKLARIGEBELİK TİROİD HASTALIKLARI
GEBELİK TİROİD HASTALIKLARI
 
Biyokimya:Hormonlar
Biyokimya:HormonlarBiyokimya:Hormonlar
Biyokimya:Hormonlar
 
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi
Tiroid Hormonları ve Fetoplasenter Ünite İlişkisi
 
Hipoalamus hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipoalamus  hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)Hipoalamus  hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hipoalamus hipofiz hormonlari (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Endokrin Sistem
Endokrin SistemEndokrin Sistem
Endokrin Sistem
 
Patoloji hücre zedelenmesi̇
Patoloji hücre zedelenmesi̇Patoloji hücre zedelenmesi̇
Patoloji hücre zedelenmesi̇
 
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdf
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdfDİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdf
DİLDAR KONUKOĞLU-hormon etki mekanizması-ctf-2014 [Uyumluluk Modu].pdf
 
biyoloji
biyoloji biyoloji
biyoloji
 
Cushing Sendromu
Cushing SendromuCushing Sendromu
Cushing Sendromu
 
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda ölümcül zehirlenmeler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Endokrin vakalar 1. sayı
Endokrin vakalar 1. sayıEndokrin vakalar 1. sayı
Endokrin vakalar 1. sayı
 
Hormonlar hakkında genel bilgiler bulunur
Hormonlar hakkında  genel  bilgiler bulunurHormonlar hakkında  genel  bilgiler bulunur
Hormonlar hakkında genel bilgiler bulunur
 
endocrine System biophysics university students
endocrine System biophysics university studentsendocrine System biophysics university students
endocrine System biophysics university students
 
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇kler
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇klerYoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇kler
Yoğun bakim hastalarinda endokri̇n deği̇şi̇kli̇kler
 
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- Metilasyon
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- MetilasyonFzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- Metilasyon
Fzt. Mehmet ÜNAL (Phd)- Metilasyon
 
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlu
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlumetastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlu
metastatik hastalıkta hormonal tedavi - Berna Öksüzoğlu
 
Neuroendocrinology
NeuroendocrinologyNeuroendocrinology
Neuroendocrinology
 
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...
Bazal metabolizma metabolik hiz ve etkileyen fak (fazlası için www.tipfakulte...
 

Tiroidfizyolojisi2010 120403072209-phpapp02

  • 2.  Faringeal kese ile ilgili endodermden gelişir.  Gestasyonel yaşın 11-12. haftalarında fetal TSH uyarısı ile tiroid hormunu sentez ve salgılaması yapar. 20g
  • 3. Tiroid Hücreleri Folikül lumeni Glikoprotein yapıda kolloid bulunur Küboidal Folikül hücreleri Tiroid hormonu salgılar C hücreleri Kalsitonin salgılar Normal Tiroid folikülleri Uyarılmış Hiperplastik Tiroid folik. Tek katlı kübik Epitel hücreleri Kapillerler Bazal membran Apikal Memb. Tiroid folikülü Depolanmış Hormon (kolloid)
  • 4. Tiroid Hormonları (TH) (%90) (%10) (% 1’den az) TH’nun dokudaki etkisinden sorumludur
  • 5. İyot Metabolizması  TH’ları için esansiyeldir.  Normalde günde minumum 150 µg alınmalı.  Yiyeceklerle günde ortalama 400 µg alınır ve aynı miktar idrarla atılır.  Besinlerdeki iyot iyodüre dönüşür.  İyodür tiroid bezi, tükrük bezi, gastrik bez, lakrimal bez, meme bezi ve koryoid plesusta yoğunlaşır.  Her gün 70-80 µg iyodür, 250-750 µg iyodür içeren sirkülasyon havuzundan tiroid bezine alınır.  Depolanmış iyodür, kişileri iyodür eksikliğinden 2 ay korur.
  • 6.
  • 7. Sodyum-İyodür Simportır (NIS)  Iyot, dolaşımdan tiroid hücrelerine Na ile birlikte aktif olarak, elektriksel ve kimyasal gradiente karşı alınır (iyodür tutulması veya iyodür pompası). 2 Na iyonu, doğal Na gradyanı ile taşınırken, 1 iyodür anyonu aktif taşınır.  Enerji kaynağı: Oubain ile inhibe edilen Na-K ATP az Yüksek ESS Na+ Na pompası İle sürdürülen Düşük Na Kolloid Bazal memb. NIS inhibitörleri: Perklorat (ClO4-) Tiyosiyanat (SCN-) Perteknetat (TcO4-) Nitrat (NO3-)
  • 8. Tiroid Hormonu yapım basamakları Pendrin Pendrin: Na’dan bağımsız bir iyodür/klorid taşıyıcısı Megalin H2O2 peroksidaz Tiroglobulin organifikasyonu Folikül lumeni Kolloid damlaları Lizozomlar İyodür tuzağı Proteaz Deiyodinaz TG reseptörü Folikülden tiroglobulin alımına aracılık eden Apikal membran molekülü * * İyodür hızla iyota okside olur, tirozin ile birleşir
  • 10. Tiroid Hormonu yapım basamakları Pendrin Megalin Pendrin: Na’dan bağımsız bir iyodür/klorid taşıyıcısı
  • 11. 22. Aşağıdakilerden hangisinin sentezinde tirozin amino asidi kullanılmaz? (eylül 2007) A) Adrenalin B) Dopa C) Triiyodotironin D) Serotonin E) Melanin Cevap d
  • 12. 31-Tiroid hormonlarının (T3-T4) tiroid folliküllerinde depo şeklinin adı nedir? (eylül 1990) a) Tiroksin bağlayıcı protein b) Tiroksin bağlayan prealbumin c) Tiroglobulin d) Monoiodotironin e) Diiodotironin Cevap c
  • 14. HİPOTALAMİK-HİPOFİZER-TİROİD AKSİSİNİN FEEDBACK REGÜLASYONU  TRH - Tirotropin serbestleştirici hormon  TSH - Tiroid stimüle edici hormon- Tirotropin  T4/T3 – Tiroid Hormonları
  • 15. TRH (Tripeptid=Glutamil-Histidil-Prolin amid)  Tiroid salgısının devamı, TSH ve TRH arasındaki feedback’e bağlıdır.  TRH, hipotalamus median eminens sinir ucundan salınır  Ön hipofizde tirotrop ve mammotrop hücrelerde reseptörleri bulunur.  TSH ve prolaktin salınımını (Süt yapımı artar) uyarır.
  • 16. TRH ile TSH salınımı  Hipofiz hücrelerinin zarındaki reseptörü ile birleşir.  Fosfolipaz aktivasyonu ile TSH salınımını artırır HM Goodman, BASIC MEDICAL ENDOCRINOLOGY 3rd Ed. HİPOFİZ-TİROTROP HÜCRESİ
  • 17. TRH  TRH, tiroid hormon sekresyonunun soğukta artmasını, sıcakda azalmasını sağlar.  Serotonin, Dopamin, GABA, somatostatin TRH’nın salınımını bloke eder.
  • 18.  30. Aşağıdakilerden hangisi hipofiz ön lobundan salgılanan hormonlardan birisi değildir? (eylül 2004) A) Tiroid stimüle edici hormon B) Luteinize edici hormon C) Prolaktin D) Antidiüretik hormon E) Adrenokortikotrop hormon  cevap d
  • 19. Tirotropin (TSH, Glikoprt)  Alfa alt birim LH, FSH, HcG ile benzer.  Beta alt birim fonksiyonel özgüllüğü sağlar.  TRH, TSH’ın biyolojik aktivitesini endoplazmik retikulumda glikolizasyonunu değiştirerek artırır.  Yarı ömrü 60 dk.  Böbrek, KC’de yıkılır.  Pulsatil salınır (21.00 da artar, 24.00 da en yüksek, gün içinde azalır).
  • 20.  TSH reseptörü, Gs aracılığı ile adenil siklazı aktive eden bir serpantin reseptörüdür. cAMP üretilir.  Tiroid hücresi bazal membranında bulunur.  TSH etkilerini protein sentezine bağlı göstermektedir. Tiroid fonksiyonunun TSH ile düzenlenmesi
  • 21. TSH’ın etkileri  Tiroglobulin sentezi  İyodür tutulum süreci  T3-T4 sentezinin her aşaması  Kolloidin endositozu  Tiroglobulin proteolizisi  Bezden T4-T3 salınımı  Uzun süren TSH uyarısı sonucu tiroid bezi büyür. Tiroidin büyümesine guatr denir.
  • 22.  TSH verilince ilk etki; 30 dakika içinde tiroglobulin proteolizisi (kana T3 ve T4 serbestleşmesi) TSH
  • 23. TSH ve tiroid hormon seviyesinin düzenleyicileri  Sempatik aktivasyon TSH salınımını bloklar.  Tiroid hormonları normalin 1.75 katı olunca TSH salınımı sıfır olur (serbest T3 ve T4 etkir)  Günlük iyodür alımı 2 mg’ı geçerse hormon biyosentez mekanizması baskılanır (Wolff-Chaikoff etkisi). Hipertiroidi tedavisinde yararlanılır.  Tiroid Hormonları oksijen kullanımı, enerji harcanması ve ısı tüketimini artırır (Aşırı karbonhidrat ile beslenmede T3 hormonu artar, uzamış açlıkta azalır)  Tiroid Hormonları enerji alınımını ve adipoz doku depolarını düzenler (Leptin seviyesindeki artma TRH ve TSH nöronlarını uyarır).
  • 24. 19. Kanda serbest T3 düzeyi yükselmiş olan bir hastada TSH düzeyinin düşük olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (eylül 2007) A) Hipotalamo-hipofizer portal damarlarda tıkanıklık B) T3 ün negatif feedback etkisi C) Total hipofizer yetmezlik D) Hipotalamus hasarı E) Yüksek Tʒ düzeyinin ön hipofizdeki hücrelere hasar vermesi Cevap b
  • 26. Tiroid Hormon Metabolizması 0.817Yarılanma ömrü (gün) 0.04 0.20 0.12 0.28 8.0 2.0 Plazma konsant. Total (µg /dl) Serbest (ng/dl) 4040850Ekstrasellüler havuz (µg) 35 5 95 35 25 75 90 100 - Günlük üretim (µg) Tiroidden (%) T4’den rT3T3T4
  • 27. Tiroid Hormonlarının Kanda Taşınması  Total T4’ün % 0.03’ü ve total T3’ün % 0.3’ü serbest durumdadır. Çoğu prtlere bağlıdır.  Tiroksin Bağlayıcı Globulin (TBG)  KC’de sentezlenen bir alfa globulin glikoproteindir.  Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 70’ini bağlar.  Tiroksin Bağlayıcı Albümin (TBA)  Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 15-20’ini bağlar.  Tiroksin Bağlayıcı prealbumin (TBPA, transtiretin)  Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 10-15’ini bağlar.  Lipoproteinler  Dolaşımdaki T4 ve T3’ün % 3’ünü bağlar. Östrojen ve hamilelik TBG sentezini uyarır. Bu durumda serbest T4 geçici olarak azalır. TSH’nın hipofizden salınımı artar. Sonuçta, tiroidden T4 salınımı artacaktır.
  • 28. Tiroid Hormonlarının Metabolizması  T4, tiroid hormonlarının dominant salınan ve dolaşımda bulunan formudur.  T3’ün büyük bölümü ve rT3’ün hemen hemen tamamı dolaşımdaki T4’den türemiştir.  T4’ün T3’e dönüşümünün çoğu KC ve böbrekte oluşur.
  • 30.  T4’ün biyolojik etkileri T3’e dönüşüm iledir.  T3, tiroid reseptörlerine T4’den 10, rT3’den 100 kat güçlü bağlanır.  Ancak T4’ün iç biyolojik etkileri de önemlidir.
  • 32.  Serbest T3 ve T4, enerji gerektiren mekanizma ile taşıyıcılarına bağlanarak hücreye girer.  T4 girişi aromatik aa, serbest yağ asitleri ve karnitin ile inhibe edilir.
  • 33. Tiroid hormonlarının reseptörleri (TR)  Nükleusda TRα1, TRα2, TRβ1, TRβ2 TRα1, iskelet kası ve kalp TRβ1, Beyin, KC, böbrek TRβ2, hipofiz ve hipotalamus  Mitokondri  Ribozom  Plazma membranı
  • 34. Tiroid hormonlarının reseptörleri üzerinden  Genel Etki:  Çok sayıda genin nükleer transkripsiyonunu artırır.  Vücudun tüm hücrelerinde, enzim prtleri, yapısal prtler, taşıyıcı prtler ve diğer maddelerde büyük miktarda artış olur.  Tüm vücuttaki işlevsel aktivitede genel artışa neden olur.
  • 35. Tiroid Hormonları Hücresel Etkileri TRE’ye  TR’ü monodimer, homodimer yada TR+retinoid reseptör molekülü olarak heterodimer yapıdadır.  Hedef DNA molekülünde Tiroid düzenleyici elementler (TRE) bulunur.  TR’lerine T3 bağlanınca, kompleks TRE’lere bağlanır ve hedef gen aktivasyonu olur.  Bunu takiben Haberci RNA artar.
  • 36.
  • 37.
  • 38. 1. Aşağıdaki hormonlardan hangisini reseptörü hücre içinde değildir? (nisan 2005) a)kalsitriol b)Tiroid Hormonları c)Kortizol d)oksitosin e)progesteron Cevap d
  • 39. Tiroid hormonları hücresel metabolik aktiviteyi artırır  Mitokondri sayı ve aktivitesini artırırlar. Böylece hücresel işlevler için gerekli ATP oluşum hızı da artar.  Na-K ATPaz aktivitesini artırırlar. Na ve K’un hücre zarından taşınması artar. Enerji kullanılır ve ısı üretimi artar.
  • 40. Kalorijenik etki  Oksijen kullanımı ve CO2 üretimini aşağıdaki mekanizma ile artırır.  Mitokondri hacmini ve sayısını, bölümlerini, iç membran bileşenlerinin sayı-hacmini ve enzimlerini arttırır.  Ana solunum zinciri enzim aktiviteleri (NADPH sitokrom c redüktaz ve sitokrom oksidaz) artar.  O2 kullanımına etkisi erişkin beyni, gonadlar, dalak hariç tüm dokularda gösterilmiştir.  Dinlenim O2 kullanımı  Normalde; 225-250 ml/dak.  Hipotiroidide; 150 ml/dak.  Hipertiroidide; 400 ml/dak
  • 41. Bütün bunların sonucunda;  Bazal metabolik hız (BMR) artar.  Hipertiroidide BMR % 60-100 artar.  Tiroid hormonu hiç üretilmezse, BMR yaklaşık normal düzeyinin yarısına iner.
  • 42. Kalorijeneze karşı sekonder etkiler  Metabolik hız artınca azot atılımı artar.  Besin alımı artmazsa, endojen prt ve yağ depolarında katabolize olma ve kilo kaybı olur.  Vücut sıcaklığında artma (besinle uyarılan termogenez),  Deri damarlarında vazodilatasyon, periferik dirençte azalma
  • 43. Kalorijeneze karşı sekonder etkiler  Enzimleri artırması sonunda vitamin ihtiyacında artma  KC’de karotenin A vit’e dönüşümünü sağlar.  Eksikliğinde, kanda karoten artar (karotenemi), deride birikir (sarılık, sklera sarı değildir).
  • 44. Tiroid hormonlarının büyümeye etkileri  Hem genel hem de özel etkileri vardır.  Kurbağa larvalarının metamorfozunda gereklidir.  Büyüme hormonunun dokulardaki etkilerini kuvvetlendirir.  İnsanda özellikle büyüme dönemindeki çocuklarda önemlidir. Kemiklerin büyüme ve olgunlaşmasını arttırır.  Hipertiroidide erken yaşta aşırı iskelet büyümesi olur. Kemikler hızlı olgunlaşır ve epifiz kapanır. Sonuçta kısa boylu olurlar.  Hipotiroidide büyüme hızı geri kalır, cücelik olur. Ancak subperiostal kemik büyümesi devam eder ve orantısız kalınlaşan kemikler oluşur.
  • 45. Tiroid hormonlarının büyümeye etkileri  Fetal hayat ve doğumdan sonraki ilk birkaç yılda beynin büyüme ve gelişimini sağlarlar.  Tiroid hormonu yetersizliği varsa ve tiroid hormon replasmanı doğumdan sonraki birkaç haftalarda yapılmazsa beyin gelişemez, geri zekalı olurlar (kretenizm).
  • 47. Karbonhidrat metabolizmasına etkileri  Karbonhidrat metabolizmasını her yönüyle uyarır. • Hücrelerin glikoz alımında artma • Glikolizde artma • Glikoneogenezde artma • Glikozun emiliminde artma • İnsülin salgısında artma Sindirim sistemi emilim hızını artırırlar.
  • 48. Yağ Metabolizmasına Etkileri  Yağ metabolizmasını artırır.  Lipolizi uyarır (β adrenerjik reseptörlerini sayısını artırarak) Depo yağları mobilize olur  Yağ dokusunda yağ asidi sentaz enzimlerini uyarır ve yağ dokusu oksidasyonlarını artırır.  Plazma serbest yağ asidi konsantrasyonu artar.  Kolesterol sentezi ↑ ancak atılımı ↑ ↑ ↑ Hipertiroidide >Kolesterol, fosfolipid ve trigliserit ↓ ↓ ↓. Hipotiroidide >Kolesterol, fosfolipid ve trigliserit artar, KC yağlanması olur.
  • 49. Protein metabolizması  Fizyolojik düzeylerde anabolizan, aşırı salgı durumunda katabolizan.  Protein döngüsünde görevli olan enzimleri artırır.  Protein katabolizması sonucunda idrarda potasyum, heksozamin, ürik asit atılımında artma.
  • 50. Aralık 2010 TUS sorusu  19. Hipertiroidizmde aşağıdakilerden hangisi görülmez? A) Oksijen kullanımında artma B) İskelet kasında protein katabolizmasında artma C) Lipid yıkımında azalma D) Plazma kolesterolünde azalma E) Vitamin gereksiniminde artma
  • 52. Kardiyovasküler sisteme etkileri Dokularda metabolizma artışı Metabolik son ürün artışı Damarlarda vazodilatasyon Kan akımında artma Kalp hızı ve debide artma enzimatik aktivite artışı ve α- Miyozin ağır zinciri gen kodlanmasının artışı Kalbin atım gücünde artma Tiroid hormonu çok artarsa, protein katabolizması nedeniyle kalp kasının gücü azalır.
  • 53. Normal arteryel basınç  Ortalama arteryel basınç genellikle değişmez.  Ancak dokulardan geçen kan akımının artması nedeniyle, sistolik basınç artar, diyastolik basınç azalır.  Nabız basıncını artırır.
  • 54.  Eritropoietin sekresyonunu stimüle eder. Kan volümünü arttırır.  Sistemik vasküler rezistansın azalmasına bağlı Renin salınımı artar, Renin- anjiyotensin-aldesteron aksı devreye girer.  Renal Na reabs. artar. Plazma volümü artar.  Kan volümünü ve preloadı arttırarak sonuçta kardiyak outputu artırır. Kardiyovasküler sisteme etkileri
  • 55.  Kardiyak miyositlere (T3) etkilidir.  Hücre membranında spesifik transport proteini mevcut.  T3 duyarlı genler, kalbin yapısal ve regülatuar proteinlerini kodlar. Kardiyovasküler sisteme etkileri
  • 56.  T3'ün miyokardiyal kontraktiliteyi, β adrenerjik reseptör stimülasyonunu potansiyalize ederek artırdığı gösterilmiştir.  Söz konusu stimülasyon cAMP seviyelerini artırır; bu durum miyosit Ca2+ seviyelerinde ve L tipi Ca2+ kanal dansitesinde artışa yol açar.
  • 58. Solunum Sistemine Etkileri  Tiroid hormonu, metabolik hızı artırır, O2 kullanımı, CO2 oluşumu artar.  Solunum hızı ve derinliği artar.
  • 59. Katekolaminlere Etkileri  Beta adrenerjik reseptörlerin sayısını ve affiniteyi arttırır. Kalp kası, iskelet kası, adipoz doku, lenfositlerde  Alfa adrenerjik reseptör sayısını azaltır  Katekolaminlere duyarlılığı arttırır.
  • 60. Sindirim sistemine etkileri  GIS motilitesini ve sindirim sıvılarının salgılanma hızını arttırır.
  • 61. Açlığa hızlanmış cevap  Epinefrin, norepinefrin, glukagon, kortizol ve büyüme hormonlarının etkilerini potansiyalize eder.  Glukoneojenez, Lipoliz, Ketojenez, labil protein havuzunun proteolizisi  Büyüme hormonu ve somatomedinlerle sinerjistik etki gösterir. Büyüme hızı artar.
  • 63. Büyüme ve doku gelişimine etkileri  Dişlerin çıkmasını ve gelişimini sağlar.  Epidermis, saç follikülleri ve tırnakların büyümesi ve olgunlaşmasını sağlar.  İskelet kasları kasılma gücü ve hızını arttırır. • Yüksek frekanslı kas tremorları
  • 64.  Aşırı T3 ve T4, glikoliz ve glikojenolizi artırır. Glikojen ve kreatin fosfat konsantrasyonu azalır → Kaslarda zayıflık (kas kitlesinin azalması) ve fonksiyonel kayıp
  • 65. Sinir Sistemine Etkileri  Merkezi sinir sistemi gelişim hızında kritik önemlidir.  Beyin ve korteksinin büyümesi  Aksonların proliferasyonu  Dentritlerin dallanması  Sinapsların oluşumu, miyelinizasyon vb.’de görevlidir.  Süksinik dehidrojenaz (*enerji üretimi), galaktozilsialil transferaz (*miyelin oluşturma) oluşumunda rol alır.
  • 66.  Uyanıklığı ve dikkati arttırır.  Hafıza ve öğrenme kapasitesini arttırır.  Normal duygulanım hali için gereklidir.  Periferik sinir reflekslerinin büyüklüğünü ve hızını arttırır.
  • 67.  Santral sinir sisteminde: • Merkezi sinir sisteminde uyarıcı • Sinirlilik, anksiyete, vs.. psikonörotik eğilimler • Yorgunluğa rağmen uykusuzluk (sinaptik uyarılmada artış)  Yetişkinlerde eksikliğinde beyin kan akımı ve glukoz metabolizmasında genel azalma (uyuşukluk, depresyon eğilimi)
  • 68. Boşaltım Sistemine etkileri  Böbreklerde kan akımını arttırır.  Glomerül filtrasyon hızını arttırır.
  • 69. Üreme Sistemine Etkileri  Kadınlarda ovulasyon ve normal folliküler gelişim için gereklidir.  Eksikliğinde polimenore, fazlalığında oligomenore  Hamileliğin normal gelişimini sağlar.  Erkekde normal spermatogenez için gereklidir.
  • 70. Hipertiroidi  Nedenleri Aşırı soğuk Ruhsal sıkıntı Toksik guatr, tirotoksikoz, Graves Tiroid Adenomu Hipofiz ve hipotalamus ile ilgili durumlar
  • 71. Bulgular  Bazalmetabolizma artışı  O2 tüketiminde artma  Sinirlilik  Hiperfaji (Fakat kilo kaybı)  Nabız basıncında artma  Ellerde tremor  Vazodilatasyon  Taşikardi  Islak, terli, pembe cilt  Egzoftalmi  Diyare  Hiperaktivite  İstrahat taşikardisi  Atrial fibrilasyon
  • 72.
  • 73. Antitiroidal ilaçlar  Tiyosiyanat, perklorat, nitrat türevleri İyodür tutulumunu azaltırlar Tiroglobulin yapımı devam eder Tiroglobulin iyotlanamaz TH yapılamaz TSH artar, GUATR
  • 74. Antitiroidal ilaçlar (Tiyoüre türevleri)  Propiltiyourasil, Metimazol, Karbimazol Peroksidaz ve tirozin-iyot birleşmesinin inhibisyonu Tiroglobulin yapımı devam eder GUATR  Propiltiourasil periferde; T4’ün T3’e dönüşümünü inhibe eder.
  • 75.  12-Hangisi hipertiroidizm tedavisinde kullanılır:  Metimazol (Eylül 2002)  
  • 76. Antitiroidal ilaçlar  İyodürler  Normalin 100 katı iyot kanda bulununca  İyodür tutulumu azalır  Tirozin iyotlanma hızı azalır  Kolloidin endositozu engellenir****  Tiroid hormon salınımı azalır (Tiroid hormon sentez ve salınımını azaltması=Wolff-Chaikoff etkisi),  Tiroid bezi büyüklüğü azalır  Tiroid kanlanması azalır, ameliyatlarda önemli**
  • 77. 67. Aşağıdaki hipertiroidi tedavilerinin hangisinde hipoparatiroidi gelişme riski en yüksektir? (eylül 2007) A) L-tiroksin B) Propranolol C) Metimazol D) Radyoaktif iyot E) Total tiroidektomi
  • 78. Hipotiroidizm 1. Kretinizm : Fötal yaşamda başlar, fiziksel ve mental gelişmede gerilik >>>>> Cüce 2. Miksödem : Erişkin tip. Tiroidektomi, tiroidit, otoimmun hast. (Hashimoto) ve radyoaktif iyod ile tedavi sırasında ortaya çıkar. Ağır tiroid yetersizliğiyle beraber subkutan ve interstisyel dokularda glikozaminoglikan toplanması ile karakterize hipotiroidi anlamına gelir 3. Basit Guatr: Diyetle iyod alım eksikliği. 4. İyatrojenik Guatr: Li+, karbamazepin, barbitürat. Şalgam ve lahana PTU gibi etkir.
  • 79.  Primer hipotiroidide gözlenen serum serbest T4 ve TSH düzeyleri aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir? (eylül 2004) Serbest T4 düzeyi TSH düzeyi A) Normal Yüksek B) Düşük Yüksek C) Yüksek Yüksek D) Normal Düşük E) Düşük Düşük
  • 80. 31. Türkiye’de aşağıdakilerden hangisi rutin yenidoğan tarama programları kapsamında yer alır? (eylül 2007) A) Alfa-1 antitripsin eksikliği B) Konjenital hipotiroidi C) Nöroblastom D) Tüberküloz E) AIDS  
  • 81.  124. Aşağıdakilerden hangisi, konjenital hipotiroidiye neden olmaz? (eylül 2006) A) Bebekte tiroglobulin sentez defekti B) Annede endemik iyot yetersizliği C) Bebekte otoimmün tiroidit D) Annenin gebelikte iyotlu ilaçlar kullanması E) Bebekte sublingual ektopik tiroid
  • 82. Miksödem  Deride normalde kondroitin sülfirik asit, hyaluronik asit ve polisakkaritlerle birleşmiş çeşitli proteinler bulunur.  Hipotiroidide bu bileşikler birikir, su tutulması, derinin karakteristik şişmesi sonucu gode bırakmayan ödem (miksödem) olur.
  • 84. Hipotiroidizm bulguları • Güçsüzlük • Mental etkinlikte azalma • Terlemenin azalması • Bazal metabolizmada azalma • Soğuğa duyarlılık • Anemi • Bradikardi • Ciltte kuruma  miksödem  saçlar kalın ve serttir; çabuk dökülür  kas tonusu düşer; güçsüzlük olur  laringeal ödem nedeniyle ses kalınlaşır  plazma lipid düzeyi yükselir
  • 86. 40. Aşağıdakilerden hangisi kabızlığa neden olmaz? (eylül 2007) A) Diabetes mellitus B) Hirschprung hastalığı C) Hiperkalemi D) Hipotiroidizm E) Kistik fibrozis
  • 87. 47. Aşağıdakilerin hangisinde polisitemi gözlenmez? (eylül 2007) A) Adrenal hiperplazi B) Diyabetik anne çocuğu C) Methemoglobinemi D) Fallot tetralojisi E) Hipotiroidi
  • 88. 1. Aşağıdakilerden hangisi yüksek debili kalp yetmezliği nedenlerinden biri değildir? (nisan 2007) A) Kronik anemi B) Hipotiroidi C) Beriberi D) Paget hastalığı E) Gebelik
  • 89. 164. Aşağıdaki tiroidektomi komplikasyonlarından hangisinin ameliyat sonrası ilk 24 saatte görülme olasılığı en düşüktür? (eylül 2006) A) Yara hematomu B) Asfiksi C) Vokal kord paralizisi D) Trakeomalazi E) Hipotiroidi
  • 90. Tiroid hormon preparatları • Levotiroksin Sodyum: T4 preparatıdır. • Liyotironin Sodyum:T3 preparatıdır. • Liyotriks: Levotiroksin /liyotironin’nin 4:1 oranında karışımıdır. • Protirelin: TRH preparatıdır.
  • 91.  Aşağıdaki ilaçlardan hangisi tiroid hormonu sentezini bozarak guatr yapan ilaçlardan biri değildir  Levotiroksin (nisan 2003)