1. Εξελύξεισ ςε Ελλϊδα και Τουρκύα
μετϊ το μικραςιατικό πόλεμο
Σ. Ζερβού, Μϊρτιοσ 2013
2. Σεπτϋμβριοσ
1922: Ξεςπϊ κύνημα ςτη Χύο και τη
Μυτιλόνη, όπου βρύςκονταν μονϊδεσ του
ελληνικού ςτρατού που επϋςτρεφαν από τη
Μικρϊ Αςύα
Σοφύα Ζερβού
3. Αιτόματα:
α) παραύτηςη του Κωνςταντύνου,
β) διϊλυςη τησ Βουλόσ,
γ) ςχηματιςμόσ νϋασ κυβϋρνηςησ που θα εύχε την
εμπιςτοςύνη τησ Αντϊντ,
δ) ενύςχυςη του μετώπου τησ Θρϊκησ, για να
αποφύγει η Ελλϊδα κι ϊλλεσ απώλειεσ εδαφών.
Σοφύα Ζερβού
6. 12.000 ςτρατιώτεσ με
επικεφαλόσ τουσ
Πλαςτόρα και
Γονατϊ
αποβιβϊςτηκαν ςτο
Λαύριο και βϊδιςαν
εναντύον τησ Αθόνασ
Σοφύα Ζερβού
7. Ο Κωνςταντύνοσ εγκατϋλειψε τη χώρα και
βαςιλιϊσ ϋγινε ο γιοσ του Γεώργιοσ Β΄.
Φτϊνοντασ ςτην Αθόνα, οι κινηματύεσ ςχημϊτιςαν
επαναςτατικό κυβϋρνηςη.
Σοφύα Ζερβού
8. Μετϊ την όττα ςτη Μ. Αςύα η διατόρηςη τησ Α.
Θρϊκησ όταν εξαιρετικϊ δύςκολη υπόθεςη.
Αρχικϊ, η επαναςτατικό κυβϋρνηςη δε φϊνηκε
πρόθυμη να υποχωρόςει, γι’ αυτό ϋςτειλε ςτρατό
ςτη Θρϊκη, για να αντιμετωπύςει ενδεχόμενη
τουρκικό επύθεςη.
Σοφύα Ζερβού
9. Υπό τισ απειλϋσ του
Κεμϊλ για νϋο πόλεμο
και τισ αφόρητεσ
αγγλικϋσ πιϋςεισ
η Ελλϊδα αποδϋχτηκε
την ανακωχό των
Μουδανιών
με την οπούα η Α. Θρϊκη
ενςωματωνόταν ςτην
Τουρκύα.
Σοφύα Ζερβού
12. Σύςταςη ϋκτακτου ςτρατοδικεύου από την
επαναςτατικό κυβϋρνηςη για να δικαςτούν
οι υπεύθυνοι τησ καταςτροφόσ ςτη Μικρϊ
Αςύα.
Σοφύα Ζερβού
13. 1) Δ. Γούναρησ, πρώην πρωθυπουργόσ
2) Ν. Στράτοσ, πρώην πρωθυπουργόσ
3) Π. Πρωτοπαπαδάκησ, πρώην πρωθυπουργόσ
4) Γ. Μπαλτατζήσ, υπουργόσ επύ των ςτρατιωτικών
5) Ν. Θεοτόκησ,υπουργόσ επί των οικονομικών
6) Γ. Χατζηανέςτησ, διοικητόσ τησ ςτρατιϊσ τησ
Μικρϊσ Αςύασ,
7) Μ. Γούδασ, υποναύαρχοσ και πρώην υπουργόσ
8) Ξ. Στρατηγόσ, υποςτρϊτηγοσ και πρώην
υπουργόσ
Σοφύα Ζερβού
14. Κατηγορείςθε ότι από τησ 1ησ Νοεμβρίου 1920 και εφ’ εξήσ
μέχρι τησ 26ησ Αυγούςτου 1922 ςυναποφαςίςαντεσ μετά των
ςυνυπουργών υμών περί πράξεωσ εςχάτησ
προδοςίασ, εκουςίωσ και εκ προθέςεωσ υπεςτηρίξατε την
ειςβολήν ξένων ςτρατευμάτων, ήτοι του τουρκικού
εθνικιςτικού ςτρατού, εισ την επικράτειαν του
Βαςιλείου, τουτέςτιν εισ την υπό τησ Ελλάδοσ κατεχομένην
χώραν τησ Μ. Αςίασ, παραδόςαντεσ άμα εισ τον αυτόν
εχθρόν πόλεισ, φρούρια, μέγα μέροσ του Στρατού και
μεγίςτησ αξίασ υλικόν πολέμου […]
Δύκη των Έξι: επύςημα πρακτικϊ, Εθνικό Τυπογραφεύο, Αθόνα 1976, ς. 19
Σοφύα Ζερβού
15. Νοϋμβριοσ 1922: οι ϋξι πρώτοι
καταδικϊζονται ΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΝ και
εκτελϋςτηκαν ςτο Γουδύ.
Ο Βενιζϋλοσ ϋγραψε ςτον Π.
Τςαλδϊρη, πρόεδρο του «Λαώκού
Κόμματοσ»:
Οςονδήποτε βαρεία κι αν ήτο η
ευθύνη αυτών δια την
ακολουθηθείςαν
πολτικήν, ουδείσ ηδύνατο υπό
ομαλάσ περιςτάςεισ να
ςκεφθή, ότι το ςφάλμα αυτών
ηδύνατο να τιμωρηθή δια τησ
τρομεράσ ποινήσ του θανάτου.
Σοφύα Ζερβού
16. Στη Λοζϊνη τησ Ελβετύασ ϊρχιςαν διαβουλεύςεισ
για την υπογραφό μιασ νϋασ ςυνθόκησ ειρόνησ.
Εκπρόςωποσ τησ Ελλϊδασ ορύςτηκε από την
επαναςτατικό κυβϋρνηςη ο Ελευθέριοσ Βενιζέλοσ.
Σοφύα Ζερβού
17. 24 Ιουλύου 1923: υπογρϊφεται η Συνθήκη τησ
Λοζάνησ:
α) επιςημοποιόθηκε η τουρκικό κυριαρχύα ςτη Μ.
Αςύα και την Α. Θρϊκη (ςύνορο ορύςτηκε ο
ποταμόσ Έβροσ)
β) παραχωρόθηκαν ςτην Τουρκύα η Ίμβροσ και η
Τϋνεδοσ.
Σοφύα Ζερβού
20. Στη Συνθόκη τησ Λοζϊνησ ενςωματώθηκε
ελληνοτουρκικό ςύμβαςη ανταλλαγόσ πληθυςμών
(Ιανουϊριοσ 1923):
όλοι οι ορθόδοξοι χριςτιανού τησ Τουρκύασ ϋπρεπε να
μετοικόςουν ςτην Ελλϊδα και όλοι οι μουςουλμϊνοι τησ
Ελλϊδασ να ακολουθόςουν τον αντύςτροφο δρόμο
εξαιρϋθηκαν το Πατριαρχεύο και οι Έλληνεσ τησ
Κων/πολησ, τησ Ίμβρου και τησ Τενϋδου καθώσ και οι
Μουςουλμϊνοι τησ Δ. Θρϊκησ.
Σοφύα Ζερβού
21. Μετακινόθηκαν από τη Μικρϊ Αςύα ςτην Ελλϊδα
1.650.000 Τούρκοι υπόκοοι, χριςτιανικού θρηςκεύματοσ.
Από την Ελλϊδα ςτην Τουρκύα 670.000 Έλληνεσ
υπόκοοι, μουςουλμανικού θρηςκεύματοσ.
Η θρηςκεύα αποτϋλεςε το βαςικό κριτόριο για την
ανταλλαγό.
Μεταξύ των ανταλλϊξιμων περιλαμβϊνονταν οι Έλληνεσ
του Πόντου, αλλϊ και τουρκόφωνοι Έλληνεσ, όπωσ
τουρκόφωνοι Πόντιοι και Καραμανλόδεσ, καθώσ και
ελληνόφωνοι μουςουλμϊνοι ,όπωσ οι Βαλαϊδεσ τησ
Δυτικόσ Μακεδονύασ.
Σοφύα Ζερβού
26. Καλοκαύρι του 1923:
Τα εργατικϊ αιτόματα για αυξόςεισ των μιςθών
οδόγηςαν ςτο μεγαλύτερο κύμα απεργιών που
εύχαν γύνει ποτϋ ςτην Ελλϊδα.
Φεβρουϊριοσ 1923: Υιοθϋτηςη από την Ελλϊδα
του Γρηγοριανού ημερολογύου (16 Φεβρουαρύου
1923 → 1 Μϊρτη 1923).
Σοφύα Ζερβού
27. Οκτώβριοσ, 1923: προςπϊθεια ανατροπόσ τησ
επαναςτατικόσ κυβϋρνηςησ. Απϋτυχε.
Η Επαναςτατικό κυβϋρνηςη αποφαςύζει να
παραδώςει την εξουςύα.
Δεκϋμβριοσ, 1923: Γύνονται εκλογϋσ. Τα φιλοβαςιλικϊ
κόμματα απϋχουν.
Στη Βουλό εκπροςωπόθηκαν μόνο 2 κόμματα: το
κόμμα των Φιλελευθϋρων του Ελ. Βενιζϋλου και η
Δημοκρατικό Ένωςη του Αλ. Παπαναςταςύου.
Σοφύα Ζερβού
30. Ο Γεώργιοσ Β΄
εξαναγκϊςτηκε να
φύγει ςτο εξωτερικό
και προςωρινόσ
Αντιβαςιλϋασ ορύςτηκε
ο Π. Κουντουριώτησ.
Σοφύα Ζερβού
31. Ο Κεμϊλ μετϊ τη Μικραςιατικό καταςτροφό:
αναδεύχθηκε Πρόεδροσ τησ Τουρκικόσ Δημοκρατύασ,
υποχρϋωςε τον Σουλτϊνο να φύγει από τη χώρα,
εδραύωςε τον κοςμικό-λαώκό χαρακτόρα του
πολιτεύματοσ,
Σοφύα Ζερβού
32. Ο Κεμϊλ θϋληςε να μετατρϋψει την Τουρκύα ςε ςύγχρονο
κρϊτοσ δυτικού τύπου:
1) προςπϊθηςε να οργανώςει ςυςτόματα υγεύασ και
εκπαύδευςησ,
2) αντικατϋςτηςε το οθωμανικό αλφϊβητο με το λατινικό,
3) κατϊργηςε την πολυγαμύα,
4) παραχώρηςε δικαύωμα ψόφου ςτισ γυναύκεσ,
5) απαγόρευςε ςτουσ ϊνδρεσ να φορούν φϋςι και ςτισ
γυναύκεσ φερετζϋ και επϋβαλε τη χρόςη οικογενειακών
επιθϋτων.
Σοφύα Ζερβού
34. Πϊντωσ, οι κεμαλικϋσ μεταρρυθμύςεισ βρόκαν απόχηςη
μόνο ςτα μεςαύα και μεγϊλα κοινωνικϊ ςτρώματα.
Η ςυντριπτικό πλειοψηφύα τουσ τουρκικού λαού, δηλαδό
οι φτωχότερεσ τϊξεισ και κυρύωσ οι αγροτικού
πληθυςμού, ςυνϋχιςαν ςε μεγϊλο βαθμό να ζουν όπωσ πριν
την «κεμαλικό επανϊςταςη».
Σοφύα Ζερβού
