การเปินแบบย่อยและแบบรวม

1. การประเมนิผลแบบย่อยและแบบรวม
KHON KAEN UNIVERSITY
สมพงษ์พนัธุรตัน์
สาขาวชิาการวดัและประเมนิผลการศกึษา
คณะศกึษาศาสตร ์ มหาวทิยาลยัขอนแก่น

2. การประเมนิผลแบบย่อย
(Formative Evaluation)
• เป็นการประเมินผลระหว่างการเรียนการสอน
• เป็นการควบคุมการปฏิบัติงาน
• ช่วยใหทั้ง้ครูและนักเรียนไดท้ราบจุดอ่อนและจุดเด่นของตน
• สามารถนำเอาขอ้มูลที่ไดรั้บมาปรับปรุงแกไ้ขสิ่งที่บกพร่อง
• มักทำการประเมินเมอื่การสอนจบไปตอนหนงึ่ หรือ บทเรียนหนงึ่
• มงุ่วัดการเรียนรูทุ้กอย่างทอี่ยใู่นจุดประสงค์
• ส่วนใหญ่จะใชแ้บบทดสอบที่ครูทำขนึ้เอง
• บางทีเรียกการประเมินผลเชงิจุลภาค (Micro Evaluation)
KHON KAEN UNIVERSITY

3. สงิ่จา เป็นสาหรบัการประเมนิผลแบบย่อย
• กำหนดสงิ่ที่นักเรียนตอ้งเรียนรู้
• แปลผลยอ้นกลับสู่นักเรียน
• นักเรียนมีส่วนร่วม
• ประเมินกระบวนการเรียนรู้
KHON KAEN UNIVERSITY

4. บทบาทของนกัเรยีนในการประเมนิผลแบบย่อย
• นักเรียนมีบทบาทในการเรียนรู้รับขอ้มูลมาใชใ้นการ
ปรับความคิดเชงิบวกและสนับสนุนพัฒนาการเรียนรู้
ของตนเองไดต้ามเกณฑ์ ครูจำเป็นตอ้งกำหนดเกณฑ์
(rubrics) และขอ้มูลในการพัฒนานักเรียน เมอื่นักเรียน
ไดรั้บรู้จะเกดิความเชื่อมั่นและสามารถปฏิบัติตาม
เกณฑ์นั้นไดก้ารประเมินตนเองช่วยใหนั้กเรียนมี
มาตรฐานการทำงานสำหรับตนเอง เพื่อตัดสนิ ชนิ้งาน
และการปฏิบัติงาน สงิ่สำคัญของการประเมิน เพอื่
ปรับปรุงการทำงานของนักเรียน แต่ไม่ใช่เพื่อจัดอันดับ
หรือการลงโทษ
KHON KAEN UNIVERSITY

5. บทบาทของครูในการประเมนิผลแบบย่อย
• ครูตอ้งมีความรูก้ารประเมินผลย่อยอย่างชัดเจนและเลือกใชใ้ห้
เหมาะสมกับวิธีการสอนและเทคนิคของตน การประเมินผลอย่าง
ถูกตอ้งและยุติธรรมจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรูข้อง
นักเรียน ครูตอ้งรูว้่าการประเมินผลนั้นมีเป้าหมายอะไร ทำ
อย่างไรจะไปถึงเป้าหมาย และมีวิธีใดที่ช่วยใหป้ระสบผลสำเร็จ
ครูตอ้งมีเทคนิคการสอนที่ใชค้ำถาม เพอื่เนน้ใหนั้กเรียนมีทักษะ
ในการคิดที่ซับซอ้น และมีเหตุผล
KHON KAEN UNIVERSITY

6. การประเมนิแบบผลรวม
(Summative Evaluation)
• เป็นประเมินผลเมื่อเสร็จสนิ้การดำเนินการ
• จะกระทำเมอื่นักเรียนไดจ้บวิชาหนงึ่ในแต่ละภาคเรียน
และ ในภาคปลายของแต่ละปีการศึกษา
• เป็นการประเมินผลเพอื่ตรวจสอบดูว่านักเรียนไดเ้รียนรู้
ตามจุดประสงค์ของวิชาหรือไม่ควรไดค้ะแนนเท่าใด
และควรถือว่าสอบไดห้รือตก
• มีขอบเขตของการประเมินผลที่คลุมทุกสงิ่ทุกอย่างโดย
ภาพรวมของรายวิชาบางทีจึงเรียกการประเมินผล
เชงิมหภาค (Macro Evaluation)
KHON KAEN UNIVERSITY

7. แนวคดิเกยี่วกบัการประเมนิผลเพอื่การเรยีนรู้
• แนวคิดเกยี่วกับการประเมินผลเพอื่การเรียนรู้
(AFL: assessment FOR learning) ไดเ้ขา้มาเปลยี่นแปลง
กระบวนการประเมินผลในชัน้เรียนและมีส่วนในการออกแบบการ
จัดการเรียนการสอนมากขนึ้ เพมิ่เติมจากบทบาทเดิม ทเี่พียง
กำกับดูแลการเรียนรูข้องนักเรียน สืบเนื่องมาจากผลการวิจัย
จำนวนมากทไี่ดท้ำการศึกษากันอย่างจริงจังทวั่โลกในระยะเวลา
10 กว่าปีทผี่่านมา ทแี่สดงใหเ้ห็นว่า การนำการประเมินผลเพอื่
การเรียนรูม้าใชใ้นการจัดการเรียนการสอน สามารถทำให้
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนกา้วหนา้ขึ้นอย่างที่ไม่เคยมี
มาก่อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งผูที้่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตํ่ามา
โดยตลอด
KHON KAEN UNIVERSITY

8. แนวคดิเกยี่วกบัการประเมนิผลเพอื่การเรยีนรู้
• การประเมินผลการเรียนรู้คือ การแสวงหาและการแปล
ความหมายของหลักฐานขอ้มูลทไี่ดจ้ากการประเมิน
เพอื่ทราบว่าการจัดกจิกรรมการเรียนการสอนทำให้
นักเรียนเกดิการเรียนรูห้รือไม่เพียงใด เพอื่ใหค้รูและ
นักเรียนนำขอ้มูลที่ไดไ้ปใชใ้นการตัดสนิใจว่าจะเรียนรู้
สงิ่ใดและทำอย่างไรใหดี้ทสีุ่ด รวมทัง้นำขอ้มูลการ
ประเมินผลไปใชพิ้จารณาวางแผนพัฒนาการเรียนรูข้อง
นักเรียนใหมี้ความรูแ้ละความสามารถตามมาตรฐาน ซงึ่
ถือเป็นความคาดหวังของสังคมที่ตอ้งการใหเ้กดิกับ
นักเรียน
KHON KAEN UNIVERSITY

9. วธิกีารประเมนิผลเพอื่การเรยีนรู้
• การเลือกคำตอบทกี่ำหนดให้
(Selected pesponse)
• การสรา้งคำตอบดว้ยตนเอง
(Constructed Response)
• การประเมินความสามารถ
(Performance Assessment)
• การประเมินผลแบบไม่เป็นทางการและประเมิน
ตนเอง (Informal and Self Assessment)
KHON KAEN UNIVERSITY

10. การเลอืกคา ตอบทกี่า หนดให้
(Selected pesponse)
• หาตวัเลือกทดีี่ทสีุ่ด / ถูกตอ้งทสีุ่ด
• ขอ้สอบถูก – ผิด
• ขอ้สอบจับคู่(Matching)
KHON KAEN UNIVERSITY

11. การสรา้งคา ตอบดว้ยตนเอง
(Constructed Response)
• เขียนคำหรือขอ้ความลงในช่องว่าง
• เขียนความเรียง
• เขียนคำตอบสัน้ ๆ (ประโยค บทความ)
• เขียนแผนภูมิ
• เขียนขอบข่ายงาน (Web)
• เขียนแผนผังความคิดรวบยอด (Concept Map)
• เขียนแผนภูมิสายงาน / ผังงาน (Flowchart)
• เขียนกราฟ
• เขียนตาราง
• เขียนตารางแสดงความสัมพันธ์ 2 ทาง (Matrix)
• เขียนภาพประกอบการอธิบาย (Illustration)
KHON KAEN UNIVERSITY

12. การประเมนิความสามารถ
(Performance Assessment)
• การนำเสนอ (Presentation)
• การเคลอื่นไหว (Movement)
• ปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์
• ทักษะทางการศึกษา
• การแสดงละคร
• การประกาศขอ้บังคับ
• การทำโครงงาน
• การโตว้าที
• การจัดนิทรรศการ
• การเล่นดนตรีเดยี่ว การบรรยาย
• การอ่านออกเสียง
KHON KAEN UNIVERSITY

13. การประเมนิผลแบบไม่เป็นทางการและประเมนิ
ตนเอง (Informal and Self Assessment)
• ตอบคำถามปากเปล่า
• การสังเกต
• การสัมภาษณ์
• การประชุม
• รายละเอียดกระบวนการ
• แบบสำรวจรายการ (Checklist)
• มาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale)
• กระบวนการคิดดัง ๆ
• การเขียนวารสารในส่วนที่รับผิดชอบ
• การประเมินตนเองของนักเรียน
• การทบทวนดว้ยกันกับเพอื่น ๆ
KHON KAEN UNIVERSITY

14. ขอ้เสนอแนะดา้นการจดัการเรยีนการสอนและ
ใช้การประเมนิผล
• มีความต่อเนอื่งและทำเป็นประจำ
• ใชเ้พื่อกำหนดแนวทางการสอน
• ใหข้อ้มูลป้อนกลับทเี่ป็นประโยชน์ต่อนักเรียน
• ใชเ้ครื่องมือวัดแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ
• มีการประเมินตนเอง
• มีวิธีการจัดเรียนการสอน เพื่อใชใ้นการประเมินแบบ
ย่อย ประกอบดว้ย การตงั้เกณฑ์และจุดมงุ่หมาย การ
สังเกต การตัง้คำถาม การประเมินผลดว้ยตนเองหรือ
คู่การรวบรวมขอ้มูลของนักเรียน
KHON KAEN UNIVERSITY

15. ขอ้เสนอแนะดา้นการจดัการเรยีนการสอนและ
ใช้การประเมนิผล
• นำมาตรฐานการเรียนรูม้าเป็นตัวกำหนดและวางแผนในการ
ประเมิน ทัง้แบบย่อย และแบบรวมทเี่รียกว่าการประเมินผลตาม
มาตรฐาน (Standards–Based Assessment)หรือ อิงมาตรฐาน
การเรียนรู้
• การตัดเกรด เกรดแต่ละระดับ จะตอ้งมีเกณฑ์การประเมินแบบ
Rubric ไวชี้้แจงเพื่อเทียบใหเ้ห็นถึงการประเมินที่อิงมาตรฐาน
• ลักษณะของขอ้สอบทเี่ป็นมาตรฐาน สอดคลอ้งกับกิจกรรมทอีิ่ง
มาตรฐาน และใหค้วามสำคัญกับเป้าหมายของกิจกรรมทเี่ออื้ต่อ
การปรับปรุงการสอน จัดเตรียมเครอื่งมือในการประเมินใหแ้ก่
ครูผูส้อน เพอื่นำไปพัฒนาใหส้ามารถประเมินแลว้นำไปสู่การ
เรียนรูท้ดีี่ขนึ้
KHON KAEN UNIVERSITY

16. ขอ้เสนอแนะดา้นการจดัการเรยีนการสอนและ
ใช้การประเมนิผล
• มีคุณภาพและสรา้งความมั่นใจในการประเมินผล คือ มี
เหตุผลในการประเมิน และตัดสนิ มีความน่าเชื่อถือ
• มีเครอื่งมือการวัดและประเมินผล
• มีหลักปฏิบัติสำคัญของการประเมินผลการเรียนรูใ้หก้าร
วัดประเมินผลเป็นส่วนหนึ่งของการวางแผนที่มี
ประสทิธิภาพ คือ เนน้ที่วิธีการเรียนรูข้องนักเรียน ช่วย
นักเรียนในการปรับปรุงการเรียนรู้ พัฒนาความสามารถ
ในการประเมินตนเอง ตระหนักถึงความสำเร็จของการ
เรียนรู้
KHON KAEN UNIVERSITY