RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR

1. Бектаева Дамира Канибековна
Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қаласы
№102 жалпы орта мектеп, Технология пәні мұғалімі
Пәні: Технология
Сыныбы: 6 сынып
Сабақтың түрі: Ашық сабақ
Тарауы: Тамақ әзірлеу технологиясы.
Сабақтың тақырыбы:Көкөністердің тағамдық құндылығы
мен шипалық қасиеттері.
Сабақтың мақсаты: Көкөністердің тағамдық құндылығы
мен шипалық қасиеттерін айырып, кестені толтыру.
Сабақтың мазмұны:
1. Көкөністердіңтағамдық құндылығы меншипалық қасиеттері туралы
теориялықматериалды меңгеру.
2. Теориялықматериалға сүйене отырып, төмендегікөрсетілген кестені өз
бетімен толтыру.
3. Қорытындыжасау.
Көкөністер түрлеріТағамдық құндылығы Шипалық қасиеттері
1. ОрамжапырақДәрумендер мен минералдық заттарға бай Толықжәне
атеросклерозбенауыратынадамдарға пайдалы.
2. Сәбіз Каротинкөзі Ағзаны жұқпалы аурулардан сақтайды, көзге пайдалы,
ағзаның жетілуіне, дамуына ықпал жасайды. Іш қатқанда, бауыр, бүйрек,
жүрек қан тамырларынапайдалы. Суық тиюге қарсылығынкүшейтеді.

2. 3. ҚызылшаТамыр жемісі мен жапырақтарында белок көп, кальций бар
Жүйке жүйесінің қызметі мен жүрекбұлшық еттерінің жиырылуынреттейді.
Шырыны тұмау тигенде адам ағзасына пайдалы.
4. Қияр Құндылығы жоғарыАсқазанныңсөлінің бөлінуін күшейтеді, майдың,
белоктың т.б. сіңімділігін арттырады.
5. ҚызанақКаротин, В тобы дәрумендер көп, кальций тұзы жеткілікті,
дәруменді тағам Ішектің қызметін жақсартады, жеңілдетеді.
6. Тәтті бұрыш. Аскорбинқышқылы мол, жақсы сақтайды, каротинге бай Өте
пайдалы.
7. Асқабақ Көптеген құнды, дәмді тағамдар даярлайды Шырыны пайдалы,
түрлі ем ретінде пайдаланады.
8. Пияз Өте құнды, бағалы азық «Пияздан барлықауру қашады»,
бактерицидтік қасиеті бар (гайморит, бронхит, тыныс жолы ауруларына
қарсы қол-ды). Қант немесе бал араластырылғанпияз шырыны өкпе
туберкулезіне, жөтелге жақсы ем. Қантты азайтады, сондықтанқант
диабетімен ауыратын адамдарға пайдалы.

3. 9. СарымсақӨте бағалы азық, тағамдарға ашқылтым дәм береді, көгеріп
кетуден сақтайды Бүйрегі, асқазаны, ішегі ауыратын адамдарға жеуге
болмайды. Тумау кезінде өте пайдалы.
10. Картоп«Екінші нан», 2% белок, 0,4% май, 16-18% крахмал бар
Қант диабетімен ауыратын адамдардыңаз тұтынғаны жөн. Дәрілік зат
есебінде қолданады. Ішке тарту жоғары тыныс жолыныңауруын емдеуге
көмектеседі.
Көкөністерден жасалған тағамдардыңтартымдылығы, бұл, ең алдымен,
олардыңдәмі, иісі, түрі және беру тәсілі. Көкөністер мен жемістерді күніне
бес рет қолдану принципін назарға ала отырып, келесі ережелерді ұстанып,
біздің организміміздің аса жақсыныңбарлығыналуы үшін тырысыңыз.
 Егер Сіз жас піскен көкөністердісатып алатын болсаңыз, олар тиесілі түрде
өсірілген және солып қалмаған болсын. Егер Сіз мұздатылған
көкөністерді сатып алатын болсаңыз, олар толығыменмұздатылған, құрғақ
және жабысыпқалмаған болуы тиіс.
 Жуылған көкөністердіөте жұқалап тазалаңыз, себебі дәл қабығыныңастында
қоректік компоненттердің аса көп мөлшері шоғырланған.
 Тазаланған көкөністердібірден суықсуға шайыңыз, оларды суға салып
қоймаңыз. Суға салып қойғанда бағалы қоректік компоненттері(суда еритін
дәрумендер – В және С тобынан), сондай-ақ минералдық компоненттері
жойылады.

4.  Жапырақты көкөністердіжапырақтарын ажыратыпжәне суды ауыстыра
отырып, өте мұқиятшайыңыз. Жапырақтарынжаншып және сындырып
алмау үшін, оларды абайлап сүзіп алыңыз.
 Жуылған, тазаланған немесе ұсақталған көкөністерді буға пісіруге арналған
құрылғығанемесе тұз қосылған, қайнап жатқан судың шамалы мөлшеріне
салып, оларды бірден пісіріңіз. Көкөністердіпісірудің алдында суға салып
қою қате болыптабылады.
Сіз пісіруге дайындаған, құрамындакаротині бар көкөністергешамалы май,
мысалы, зәйтүн майын қосыңыз. Тамыр жемістердіжәне ірі
бұршақ көкөністерін пісіру кезінде қақпақпен жабыңыз.Қырыққабат
тұқымдас көкөністердіалдымен ашық ыдыстапісіріңіз, ал бірнеше минуттан
кейін қақпақпен жауып қойыңыз.
 Көкөністердіпісіру уақытын минимумға дейін шектеңіз. Оларды ұзақуақыт
емес, жоғары температурада, тиесілі жұмсарғанғадейін пісіріңіз.
Оқушыларды бағалау.
Үй тапсырмасы:Көкөністері бартағам түрлерін анықтау