чулуулгийн шинж чанар

1. Лекц-6
Чулуулгийн шинж
чанар

2. Уул уурхайн үйлдвэрлэл нь чулуулагтай харьцах
үйл ажиллагаагаар хэрэгждэг.
Цохилт, зүсэлт, нягтруулалт, шилжрүүлэлт гэх
зэрэг механик үйлчлэл болон бусад үйлчлэлд
ашиглалтын явцад өртсөнөөр чулуулгийн байдал
өөрчлөгдөнө.

3. Чулуулаг
Хадан
Хадархаг
Нягт
Зөөлөн
Үйрмэг
Холимог
Бутлагдсан

4. Зөөлөн, үйрмэг чулуулгууд ба хадан чулуулгаас
бүрдэх холимог чулуулаг байдаг бөгөөд үүнд элс
хайрганы ордын чулуулгууд хамаарна.
Бутлагдсан хадан ба хадархаг чулуулаг сийрэгжсэн
байх бөгөөд түүнийг сийрэгжилтийн коэффициентоор
үнэлнэ.
кс =
𝑈𝑐
𝑈ч
𝑈𝑐-сийрэгжсэний дараах эзэлхүүн, м3
𝑈ч-анхдагч эзэлхүүн, м3
•Үйрмэг бутлагдсан чулуулагт кс = 1.4 − 1.65
•Холбоостой үйрмэг бутлагдсан чулуулагт кс = 1.2 − 1.3
•Холбоостой бутлагдсан чулуулагт кс = 1.03 − 1.1

5. Чулуулгийн физик-техникийн ба бат
бөхийн зарим үзүүлэлтүүд

7. Чулуулгийн шинж чанарын 100 гаруй үзүүлэлт
байх бөгөөд тэдгээрийг дараах байдлаар бүлэглэдэг.
1. Чулуулгийн физик-техникийн үзүүлэлтүүд
2. Бат бөхийн үзүүлэлтүүд
3. Уул-технологийн үзүүлэлтүүд

8. Чулуулгийн уул-
техникийн
үзүүлэлтүүд
Элээхчанар
Өрөмдөгдөх
чанар
Тэслэгдэхчанар
Экскавацилах
чанар
Тээвэрлэгдэхчанар

9. Уурхайн чулуулгийн цул дахь цавшил
ашиглалтын технологийн процессуудын хэрэгжилтэнд
ихээхэн нөлөөтэй. Бөх хирнээ цавшил ихтэй
чулуулгийг цавшил багатай хэврэг чулуулгаас хялбар
тэсэлж бутлах тохиолдол байж болдог.

10. Чулуулгийн
цавшлын зэрэгI.Онцгойцавшилтай
(жижигхэсэгшилтэй)
II.Ихцавшилтай
(дундзэргийн
хэсэгшилтэй)
III.Дундзэргийн
цавшилтай(том
хэсэгшилтэй)
IV.Багацавшилтай
(маштомхэсэгшилтэй)
V.Барагцул,
цавшилгүй(онцгой
томхэсэгшилтэй)

11. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа.