SlideShare a Scribd company logo
1 of 72
Лекц 4
ШУТИС
Е-НЭЭЛТТЭЙ
Институт
1
Нэгдүгээр хэсэг
2
Windows 7
• START MENU ЦЭСИЙГ ТОХИРУУЛАХ
• TASKBAR АЖЛЫН МӨРТЭЙ АЖИЛЛАХ
• ҮНДСЭН ДЭЛГЭЦИЙН ТОХИРГОО
Start Menu цэсийг тохируулах
Start цэсийг
тохируулахдаа Start
цэсэн дээр хулганы
баруун товчийг дарж
нээгдэх цэсний
Properties командыг
сонгоно. Нээгдэх
Taskbar and Start
Menu Properties
цонхноос Start
Menu хуудсыг нээнэ.
3
Start Menu цэсийг тохируулах
Start Menu
хуудас дээрх энэ
хэсэг нь дараах
командуудаас
бүрдэнэ.
4
Power button action
хэсэг:
Start Menu цэсийг тохируулах
• Switch user – Ашиглаж байгаа програмыг
хаахгүйгээр хэрэглэгчийг солих
• Log off – Хэрэглэгчийн ашиглаж байгаа бүх
програмыг хааж компьютерийн системд
нэвтэрч орох горимд шилжинэ
• Lock – Компьютерийг түгжих
• Restart– Хэрэглэгчийн ашиглаж байгаа бүх
програмыг хааж Windows үйлдлийн
системийг унтраах бөгөөд дахин эхлүүлнэ
5
Power button action
хэсэг:
Start Menu цэсийг тохируулах
• Sleep – Хэрэглэгчийн ажиллаж байгаа
горимыг хадгалан компьютерийн тэжээлийн
хамгийн бага ашиглалтад шилжих бөгөөд
хурдан хугацаанд дахин ашиглалтын горимд
шилжинэ
• Hibernate – Хэрэглэгчийн ажиллаж байгаа
горимыг хадгалан компьютерийг унтраана.
Компьютерийг асаахад Windows үйлдлийн
систем хэрэглэгчийн ажиллаж байсан
горимыг сэргээнэ.
6
Power button action
хэсэг:
Start Menu цэсийг тохируулах
Start Menu хуудасны Customize товчлуураар
Customize Start Menu цонхыг нээх ба
програмын дүрс файлууд Start Menu цэсэнд
хэрхэн холбогдон дүрслэгдэхийг харуулна.
Энэ цонхонд Start Menu цэсэнд байрлах
програмын холбоосууд хэрхэн харагдахыг
харуулах тохиргоог зааж өгдөг.
7
Customize Start Menu цонх:
Start Menu цэсийг тохируулах
8
Customize Start Menu цонх:
Start Menu цэсийг тохируулах
Файлын тоо хэмжээг Start menu size хэсэгт
тохируулж өгдөг.
9
• Number of recent programs to display–
сүүлд ашиглагдсан програмуудын тоо
хэмжээ
• Number of recent items to display in Jump
lists –Jump lists дээр харагдах сүүлд
ашиглагдсан програмуудын тоо хэмжээ
Customize Start Menu цонх:
Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
Taskbar ажлын мөрийг тохируулах цонхыг
нээх:
Ажлын мөрийг тохируулах цонхыг дараах
аргуудаар нээдэг.
1. Start цэс дээр хулганы баруун товчийг дарж
Properties команд сонгоно.
2. Ажлын мөр дээр хулганы баруун товчийг
дарж, Properties команд сонгоно.
3. Start цэсний Control Panel хавтас дотроос
Taskbar and Start Menu програмын дүрсийг
сонгоно.
10
11
Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
Дээрх аргуудаар
Taskbar and
Start Menu
Properties цонх
нээгдэнэ.
• Lock the taskbar - Ажлын мөрийг
цоожлох. Энэ командаар ажлын мөрийг
зөөх, ажлын мөрөнд байрлуулсан
програмын дүрс зургийг зөөх боломжгүй
болно.
• Auto-hide the taskbar - Ажлын мөрийг
автоматаар нуух. Энэ тохиолдолд Start цэс
хулганаар дөхөж очиход нээгдэх бөгөөд
бусад тохиолдолд дэлгэцэнд харагдахгүй.
12
Taskbar and Start Menu Properties
цонхны Taskbar хуудас:
Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
• Use small icon - Ажлын мөр дээр програмын
дүрс зургийг жижгээр үзүүлэх
• Taskbar location on screen - Ажлын мөрийн
дэлгэцэн дэх байрлалыг сонгох
• Taskbar buttons - Ажлын мөр дээр байрлах
товчлууруудтай ажиллах
13
Taskbar and Start Menu Properties
цонхны Taskbar хуудас:
Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
Windows үйлдлийн систем ачаалахад нээгдэх
дэлгэцийн зураг, өнгө болон загварыг
(Desktop Background) гэнэ. Үндсэн
дэлгэцийн дэвсгэр зурганд өөрийн сонгосон
зургийн цуглуулгыг ээлжлэн харуулахаас
гадна зөвхөн нэг зургийг сонгох боломжтой.
14
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Дэлгэцийн аль нэг
хоосон хэсэгт хулганаа
байрлуулан баруун
товчийг дарж нээгдэх
цэснээс Personalize
командыг дарна.
15
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг солих:
16
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Personalize командаар нээгдэх
Personalization хавтас:
17
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Personalization хавтасанд компьютерийн
дэлгэцийн дэвсгэр зургийг өөрчлөхөд
зориулагдсан төрөл бүрийн зургийг агуулсан
хавтаснууд харагдана. Хүссэн хавтасыг
хулганаар сонгоход Desktop Background
хавтасны зураг сонгосон хавтасны өнгөөр
солигдох ба энэ хавтас доторх зургууд дээрх
хавтасны зургийг өргөтгөн харуулна. Зураг
болгоны дээгүүр хулганыг хөдөлгөхөд өөр
өөр зургийг сонгогдох боломжтой.
18
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Desktop Background хавтсан доторх өргөтгөсөн
зургийн багц
19
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах:
Сонгогдсон дэлгэцийн
зургийг дэлгэц дээр
илүү нарийвчлан
харуулах тохиргоог
Desktop Background
хавтас дотор байрлах
Picture Position
командуудаар харуулна.
20
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах:
Хэд хэдэн дэлгэцийн
зургийг сонгосон
тохиолдолд нэгээс
нөгөөд шилжин
солигдож болно. Ийм
тохиргооны хугацааг
Shuffle хяналтын
хайрцагт чагт тавьж
тохируулна..
21
Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах:
• Fill – Зураг дэлгэц дүүргэнэ.
• Fit– Зураг дэлгэцэнд багтана.
• Stretch – Зургийг сунгаж дэлгэцэнд багтаана.
• Tile – Зургийг олон болгож зэрэгцүүлэн
дэлгэцэнд багтаана.
• Center – Зургийг дэлгэцэнд голлуулна.
Програм файлыг дүрсэлж үзүүлж байгаа жижиг
зургуудыг Icon гэж нэрлэх бөгөөд үндсэн
дэлгэц болон бусад байрлалд файл програмыг
нээхэд хялбар болгож ашигладаг үйлдлийн
системийн нэг чухал ойлголт юм. Icon буюу
дүрс зургийг:
• Файл, програмын дүрс зураг
• Дэлгэцэнд нэмж оруулах, хасах, зургийг нь
солих боломжтой дүрс зураг
• Ямар төрлийн програм дээр үүсгэснийг
дүрсэлж үзүүлэх файлын төрөл гэж ойлгож
болох юм.
Файл, хавтас, програмыг - Төлөөлөх
дүрс зураг Icon
22
23
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Дүрс зургийг эхний байрлалаас өөр тийш зөөхийн
тулд тухайн дүрсийг сонгоод хулганаараа чирнэ.
Бүлэг дүрсийг бүгдийг нь эхлээд хайрцаг зурах
байдлаар сонгож идэвхжүүлээд хулганаараа чирч
зөөнө.
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг зөөх:
24
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх:
Файл, хавтсууд болон бусад дүрсүүд зохих
эрэмбээр эрэмбэгүй байгааг зурагнаас харж
байна.
25
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх:
Windows 7 нь эдгээр дүрсүүдийг Нэр, Хэмжээ,
Төрөл болон Үүсгэсэн он сар өдрөөр
эрэмбэлдэг.
Дүрсүүдийг эрэмбэлэхдээ үндсэн дэлгэцийн аль
нэг хоосон зайд хулганаа байрлуулан баруун
товчоор нээгдэх цэсийг нээж Sort by командыг
сонгоно. Нэрээр эрэмбэлсний дараа дүрсүүд
үндсэн дэлгэцийн зүүн талд үсгийн дарааллаар
байрлана.
26
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх:
27
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийн харагдах
байдлын тохиргоо:
Өгөгдмөл байдлаар Windows 7 нь дүрсүүдийг
Medium - Дунд хэмжээтэйгээр дэлгэц дээр
дүрслэн харуулдаг. Дүрсүүдийн дэлгэц дээр
харагдах хэмжээг тохируулахдаа дэлгэцийн аль
нэг хоосон зайд хулганаа байрлуулан баруун
товчийг дарж нээгдэх цэснээс View командыг
сонгоно.
28
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
Дүрсний хэмжээ нь Том, Дунд, Жижиг байна.
29
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай
ажиллах
30
Дүрс зургийн харагдах байдлыг
тохируулах командууд:
• Auto arrange icons – Үндсэн дэлгэц дээрх
дүрсүүд автоматаар үсгийн дарааллаар
эрэмбэлэгдэнэ. Шинэ файл, хавтас үүсгэмэгц
автоматаар байрлах байрлалдаа орно.
• Align to grid – Үндсэн дэлгэц дээрх дүрсүүд
өгөгдмөл байдлаар нүдэнд харагдахгүй тор
шугам дотор багтан байрладаг. Шинэ файл,
хавтас үүсгэмэгц автоматаар байрлалд нь
багтаан оруулна.
• Show desktop icons – Дүрсүүдийг ил
харагдуулах болон нуудаг.
• Show desktop gadjets – Windows 7 системийн
шинэ хэрэгслийг харагдуулах болон нуудаг.
31
Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг
устгах
Үндсэн дэлгэцнээс дүрсийг устгахдаа тухайн
дүрсийг сонгоод хогийн савны дээр чирч хийх,
шууд Delete товчийг дарах эсвэл хулганы баруун
товчоор нээгдэх цэсний Delete командыг дарна.
“Програмын дүрсийг хогийн саванд хийхдээ
итгэлтэй байна уу?“ гэсэн анхааруулга харагдана.
Тийм бол Yes дарна, үгүй бол No дарна.
Task manager ашиглах
Гацсан програмын
горимоос гарахдаа:
Ctrl+Alt+Delete товчийг
зэрэг дараад, нээгдэх
Windows Task Manager
цонхны Start task
manager сонголтыг дарна.
Нээгдэх цонхны:
• Applications – Нээлттэй
ажиллаж байгаа
програмуудын жагсаалт
32
Task manager ашиглах
• Processes – Үйлдлийн системийн ямар процессууд
ажиллаж байгаа жагсаалт
• Services – Ямар сервисүүд ажиллаж байгаа
• Performance – CPU, RAM хэр ачаалагдаж байгаа
талаарх мэдээлэл
• Nerworking – Сүлжээнд ямар холболтоор ямар
ачааллатай ажиллаж байгаа
• Users – Ямар хэрэглэгч нэвтэрч орсон мэдээлэл
33
Хоёрдугаар хэсэг
34
Windows 7
ФАЙЛЫН ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ
Файл гэж юу вэ?
35
Тодорхой нэрийн дор диск дээр хадгалагдаж
буй тодорхой бүтэц бүхий бүлэг мэдээллийг
файл гэнэ. Файл нь файлын нэр ба өргөтгөл
(3 ба 4 үсэг) - ээс тогтох ба эдгээр нь
хоорондоо цэгээр тусгаарлагдана. Файл
хавтасны нэр нь 255 хүртэл тэмдэгтүүд байж
болно. Үүнд:  / * ? “ <> тэмдэгтүүд орохгүй.
Файлын өргөтгөл
36
Файлын өргөтгөл нь түүний төрлийг
тодорхойлдог. Файл хавтас нь компьютерийн
дэлгэц дээр түүнийг илэрхийлж буй дүрс
зургаар ялгагдана. Файлыг дүрсэлж буй дүрс
зураг нь түүнийг ямар програм дээр үүсгэсэнийг
зааж тухайн програмын дүрс зургийг харуулдаг.
• Exe, com – Компьютерт програмыг суулгах эх
файл болон өөрийгөө ачаалдаг програм, вирус
төрлийн файлуудын өргөтгөл
• Gif, Jpg, Png – Зургийн файлууд
• Html – Вэб төрлийн файлуудын өргөтгөл
• Mdb, mdbx – MS Access дээр үүсгэсэн файлууд
• Doc, Docx – MS Word програм текст файлын
өргөтгөлүүд
• Xls, Xlsx – MS Excel програмын хүснэгтэн
файлын өргөтгөлүүд
• Pdf – Adobe Acrobat Reader програм дээр
нээгдэх баримтын өргөтгөл 37
Файлын төрөл, өргөтгөл
• Txt – Текст файлын өргөтгөл
• Mpg, Avi, Mov – Видео файлуудын
өргөтгөлүүд
• Zip, Rar, Cab – Архивалсан, шахсан файлын
өргөтгөлүүд
• Tmp, Temp – Түр зуурын файлын өргөтгөл
Санамж: Файлуудын нэрийг өөрчлөхдөө
болгоомжлох хэрэгтэй.
.EXE .COM .BAT .DLL .INI .SYS
өргөтгөлтэй файлуудын нэрийг өөрчилж
болохгүй.
38
Файлын төрөл, өргөтгөл
Файлын мэдээлэл харах:
Файлыг сонгоод, хулганы
баруун товчийг дарж,
Properties командыг
сонгоно. General хэсэгт
файлын үндсэн мэдээлэл
байна.
• Type of file – Файлын
төрөл
• Opens with – Нээх
програм
• Location – Байршил
39
• Size – Хэмжээ
• Size on disk – Дискэн дээр файлын эзлэх
хэмжээ
• Created – Файл үүсгэсэн огноо
• Modified – Өөрчлөлт хийсэн огноо
• Accessed – Хандалт хийсэн огноо
• Attributes – Read-only зөвхөн унших,
Hidden – нууцлагдсан
Файлын мэдээлэл харах:
40
Идэвхжүүлэхийг хүссэн эхний файлаа сонгон
Shift товчийг даран идэвхжүүлэхийг хүссэн
сүүлийн файлыг дарна.
Файлыг идэвхжүүлэх
Файлуудын идэвхжүүлэлтийг үргэлжлүүлэх
41
Нэг дор байрлаагүй файлуудыг нэгэн зэрэг
идэвхжүүлэх
Идэвхжүүлэхийг хүссэн эхний файлаа сонгон
CTRL товчийг даран бусад файлуудаа зааж өгнө.
Файлыг идэвхжүүлэх
42
43
Файлтай ажиллах цэс
Файлыг сонгоод, хулганы
баруун товчоор нээгдэх
цэсний командууд
• Open – файлыг нээх
• Edit – файлыг засварлах
• New – шинэ файл нээх
• Print – файлыг хэвлэх
• Publish DWFx –
автокадын файл болгож
хэвлэх
• Open with – Програмаа
сонгож нээх
• Scan with … – Файлын вирусыг шалгах
• Add to archive, .rar – Файлыг шахах
• Restore previous versions – Нээх програмын
өмнөх хувилбарыг үзэх
• Send to – Файлыг шилжүүлж, хуулах...
• Cut – Файлыг зөөх
• Copy – Файлыг хуулах, Create Shortcut –
Файлын замыг үүсгэх
• Delete – Файлыг устгах, Rename – Файлын
нэрийг өөрчлөх
• Properties – Файлын мэдээлэл харах 44
Файлтай ажиллах цэс
Хэрэглэгчийн зүгээс файл шахаж хэмжээг нь
багасгах шаардлага байнга гардаг. Энэ нь архивын
програм гэж нэрлэгдэх WinZip, Winrar зэрэг
програмуудыг ашиглан нэг буюу хэд хэдэн файлыг
хэмжээг нь багасгаж файлд хадгална гэсэн үг юм.
Файл шахаж хэмжээг нь багасгах:
1. Хэмжээг багасгах гэж буй нэг болон хэд хэдэн
файлыг сонгоно.
2. Хулганы баруун товчийг дарж Sent
to/Compressed (zipped) Folder сонгоно
3. Шахах үйлдлээр үүсэх файлд нэр өгнө.
45
Файл шахаж хэмжээг нь багасгах
46
Хавтас
Бусад файлуудын жагсаалтыг өөртөө агуулсан
тусгай файлыг хавтас буюу фолдер гэнэ.
Хавтасны нэр нь 255 хүртэл тэмдэгтүүд байж
болно. Аливаа нэгэн хавтас нь өөр ямар нэгэн
хавтасны дотор байрлаж болно. Хавтасанд
өргөтгөл байдаггүй.
Хавтасыг сонгоод,
хулганы баруун товчийг
дарж, цэснээс Properties
командыг сонгоно.
General хэсэгт хавтасны
үндсэн мэдээлэл байна.
• Type – Төрөл
• Location – Байршил
Хавтасны мэдээлэл харах:
47
• Size – Хэмжээ
• Size on disk – Дискэн дээр файлын эзлэх
хэмжээ
• Contains – Хэдэн файл, хэдэн хавтас агуулж
буй мэдээлэл
• Created – Хавтасыг үүсгэсэн огноо
• Attributes – Read only зөвхөн унших, Hidden
– нууцлагдсан
Хавтасны мэдээлэл харах:
48
Windows Explorer програмыг эхлүүлэх
Windows Explorer нь хавтас болон файлыг мөчир
хэлбэрээр зохион байгуулалттай харуулдаг, их
хэмжээний файлыг зөөх боломж олгодог програм
юм.
Энэ програмыг ажиллуулах 3 арга байдаг.
• Start цэсэн дээр хулганаа байрлуулан баруун
товчийг дарж нээгдэх цэснээс Open Windows
Explorer командыг сонгоно.
• Start цэсэн дээрх Computer дүрс дээр дарна.
• Win + E зэрэг дарж Windows Explorer цонхыг
нээнэ.
49
Windows Explorer програмын цонх
50
Windows Explorer програмын цонх
Organize цэс
Windows Explorer
програмын цонхны
Organize цэсэнд сонгосон
файл, хавтасыг хуулах,
зөөх, нэрийг солих, файл,
хавтасын жагсаалтыг
бүгдийг сонгох болон
файл, хавтасны мэдээлэл
харах командууд байдаг.
51
Windows системийн тухай мэдээллийн
Properties команд:
52
Цонхны зүүн талд:
• Компьютерийн төхөөрөмж
• Компьютерийг алсын
зайнаас ажиллуулан
удирдах тохиргоо
• Системийг хамгаалах
• Системийн нарийвчилсан
тохиргоо хийх ажиллагааг
удирдахад зориулагдсан
командуудын мэдээллийг
харж болно.
Windows Explorer програмын цонхны
бүтэц
53
Organize цэсний Layout
командаар Windows
Explorer програмын
цонхны өөр өөр бүтцийг
сонгон харж болохоос
гадна файлыг илүү
дэлгэрэнгүй байдлаар
нэмэлт самбарт
харуулах боломжтой.
Цэсийн мөр – Menu Bar
54
Өгөгдмөл байдлаар цэсийн
мөр нуугдмал байдаг.
Layout цэсний Menu Bar
командыг сонгонгуут
цэсийн мөр харагдана.
Шинээр файл үүсгээд
сонгох, хуулбар хийх,
эсвэл зөөхөд холбогдох
командууд идэвхтэй
байдалд харагддаг.
.
Мэдээллийн самбар – Details pane
55
Энэ самбар нь цонхны доод талд харагдах
багөөд файл, фолдер болон сонгосон объектын
талаарх статистик мэдээллийг харуулна.
Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
56
Цонхны зүүн хэсгийг чиглүүлэх самбар гэнэ. Энэ
хэсэгт файлын сан, хавтас гэх мэт суурин диск
дээрх мэдээлэл рүү хандах үйлдэл хийгдэнэ.
• Favorites – түгээмэл ашиглагддаг файл
хавтасууд
• Libraries – файлын санд хадгалагдаж байгаа
файлууд байрлана.
• Computer – хавтас нь компьютерийн мэдээлэл
хадгалах хэрэгсэл болон бусад зөөврийн
мэдээлэл хадгалах хэрэгсэлтэй ажиллах,
тэдгээрийн файл хавтсыг зохион байгуулах
үүрэгтэй.
Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
57
Favorites хавтас
58
• Desktop – Компьютерийн үндсэн дэлгэц дээрх
файл програмуудтай ажиллах
• Downloads – И мэйлд хавсаргасан болон бусад
интернэтийн файлыг компьютерт файл болгон
хадгалах хавтас
• Recent Places – Ихэвчлэн байнга ашигладаг
файлууд энэ хавтсанд байрладаг.
Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
Library хавтас
59
Library хавтасанд дараах файлын сангууд
байрладаг.
• Documents – баримтын файлын сан
• Music – хөгжмийн файлын сан
• Pictures – зургийн файлын сан
• Videos – видео файлын сан
Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
60
Шинээр файлын сан үүсгэх
• Windows Explorer програмын цонхыг нээнэ.
Libraries хавтсыг сонгож дарна.
• New Library командыг сонгоно.
• Шинээр үүсгэх файлын сангийн нэрийг сонгож
бичээд Enter товчлуурыг дарна.
• Үүсгэсэн шинэ хавтас дээр хоёр дарна. Include
a folder товчлуураар тухайн санд хадгалагдсан
болон хадгалах гэж буй хавтсуудтай ажиллахад
бэлэн болно.
61
Шинээр файлын сан үүсгэх
62
• Back button – Програмын цонхонд хавтас
нээх үйлдлийг буцаах
• Forward button – Буцаах товчлуур дарсан
бол өмнөх байрлал руу буцаж очно
• Address bar – Хаягийн мөр. Энэ мөрийг
ашиглан өөр өөр хавтсууд руу шилжих, файлын
санд хандах, нээх, буцах гэх мэт үйлдлийг
гүйцэтгэнэ.
Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
63
Зураг буюу график хэрэгслийг харахад
тохиромжтой. Цонхны баруун хэсэгт жижиг
зураг харагддаг.
Харах самбар – Preview pane
Windows Explore цонхыг
нээж, Format хийх дискээ
сонгоод, баруун товчийг
дарж, Format командыг
сонгоно. Ямар дискийг
форматлахаас хамаарч
тухайн дискийн нэр бүхий
гарчгийн мөртэй
форматын цонх нээгдэнэ.
Start товчлуурыг дарна.
64
Дискийг Format хийх
Анхааруулгыг уншаад, Ok
товч дарсанаар, дискэн
дээрх мэдээллийг устгаж
эхэлнэ
Дискийг цэвэрлэж
дуусаад, доорх тайлбар
гарна..
65
Дискийг Format хийх
Файл хавтасны харах хэлбэрийг өөрчлөх
Window Explorer цонхны баруун дээд хэсэг дэх доош сумыг
дарж, нээгдэх цэснээс доорх сонголтыг хийнэ. (search
цонхны доод талд)
Extra Large Icons – Хэт том
Large Ions – Том
Medium Icons – дунд
Small Icons – жижиг
List – жагсаалтан
Details – дэлгэрэнгүй
Tiles – том ч биш, жижиг
ч биш
Content – агуулгаар 66
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файлуудыг
эрэмбэлэхийн тулд Arrange by хэсэгт хамаарах
Folder сонголтоос сонгож, дараах командын
цонхыг нээж хэрэгцээт командаар эрэмбэ үүсгэнэ.
67
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл,
хавтасыг эрэмбэлэх
• Folder – Хавтасуудаар
• Date Modified – Үүсгэсэн огноогоор
• Tag – Файлын нэмэлт тайлбар
• Type – Файлын төрлөөр
• Name – Файлын нэрээр
• Clear changes – Өөрчлөлтийг
арилгах
Windows Explorer
програмын цонхыг
нээнэ.
• Libraries хавтсыг
сонгоно.
• Хайлтын цонхонд
хулганы заагчийг
байрлуулна.
• Name: сонголтыг
дарж хайх файлын
нэрийг бичнэ.
68
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл,
хавтасыг нэрээр хайх
• Libraries хавтсыг
сонгоно.
• Хайлтын цонхонд
хулганы заагчийг
байрлуулна.
• Type: сонголтыг
дарж хайх файлын
төрлөөр хайна.
69
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл,
хавтасыг төрлөөр хайх
70
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл,
хавтасыг үүсгэсэн огноогоор хайх
• Libraries хавтсыг сонгоно.
• Хайлтын цонхонд хулганы
заагчийг байрлуулна.
• Date modified: сонголтыг дарж
хайх файлыг үүсгэсэн огноогоор
хайна.
71
Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл,
хавтасыг үүсгэсэн огноогоор хайх
• A long time ago – Удаан
хугацааны өмнө
• Earlier this year – Энэ жилээс
өмнө
• Earlier this month – Энэ сараас
өмнө
• Last week – Өнгөрсөн 7 хоногт
• Earlier this week – Энэ 7
хоногоос өмнө
• Yesterday – Өчигдөр
Select a date or date range – өдрийн хязгаарыг сонгох
Анхаарал тавьсанд баярлалаа
72

More Related Content

What's hot

мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологиKhishighuu Myanganbuu
 
цэс командууд
цэс командуудцэс командууд
цэс командуудhenjii
 
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тестDagii Dagii
 
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн заавар
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн зааварТөрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн заавар
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн зааварСумъяа Алтангэрэл
 
Page layout цэсний командууд
Page layout цэсний командуудPage layout цэсний командууд
Page layout цэсний командуудOnon Tuul
 
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Adilbishiin Gelegjamts
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдGahain Tuulai
 
ардчиллын үнэт зүйлүүд
ардчиллын үнэт зүйлүүдардчиллын үнэт зүйлүүд
ардчиллын үнэт зүйлүүдNergui Oyunchinmeg
 
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөр
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөрмэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөр
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөрБатбагана Баасанжав
 
Shortcut товчны хослолууд
Shortcut товчны хослолуудShortcut товчны хослолууд
Shortcut товчны хослолуудGereltuya Erdenetogtokh
 
Багц мэдээлэл
Багц мэдээлэлБагц мэдээлэл
Багц мэдээлэлNandia Naagii
 

What's hot (20)

Философи гэж юу вэ
Философи гэж юу вэФилософи гэж юу вэ
Философи гэж юу вэ
 
мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологи
 
хүний хөгжил
хүний хөгжилхүний хөгжил
хүний хөгжил
 
төр гэж юу вэ
төр гэж юу вэтөр гэж юу вэ
төр гэж юу вэ
 
цэс командууд
цэс командуудцэс командууд
цэс командууд
 
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест
11-р ангийн мэдээлэл зүйн тест
 
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн заавар
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн зааварТөрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн заавар
Төрийн албан бичиг хэрэг хөтлөлтийн заавар
 
Page layout цэсний командууд
Page layout цэсний командуудPage layout цэсний командууд
Page layout цэсний командууд
 
хичээл № 5 powerpoint
хичээл № 5 powerpointхичээл № 5 powerpoint
хичээл № 5 powerpoint
 
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
 
соёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүдсоёлын хэлбэрүүд
соёлын хэлбэрүүд
 
Umchiin erh zui ppt
Umchiin erh zui pptUmchiin erh zui ppt
Umchiin erh zui ppt
 
мэдээллийн технологи 1 тест
мэдээллийн технологи 1 тестмэдээллийн технологи 1 тест
мэдээллийн технологи 1 тест
 
ардчиллын үнэт зүйлүүд
ардчиллын үнэт зүйлүүдардчиллын үнэт зүйлүүд
ардчиллын үнэт зүйлүүд
 
Lecture 12
Lecture 12Lecture 12
Lecture 12
 
Lab16
Lab16Lab16
Lab16
 
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөр
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөрмэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөр
мэдээллийн технологи 1 хичээлийн хөтөлбөр
 
Haritsyylsan erh zui tsend ayush
Haritsyylsan erh zui  tsend  ayushHaritsyylsan erh zui  tsend  ayush
Haritsyylsan erh zui tsend ayush
 
Shortcut товчны хослолууд
Shortcut товчны хослолуудShortcut товчны хослолууд
Shortcut товчны хослолууд
 
Багц мэдээлэл
Багц мэдээлэлБагц мэдээлэл
Багц мэдээлэл
 

Viewers also liked (20)

Cs101 lec14
Cs101 lec14Cs101 lec14
Cs101 lec14
 
Cs101 lec15,16
Cs101 lec15,16Cs101 lec15,16
Cs101 lec15,16
 
Cs101 lec3
Cs101 lec3Cs101 lec3
Cs101 lec3
 
Cs101 lec13
Cs101 lec13Cs101 lec13
Cs101 lec13
 
Cs101 lec12
Cs101 lec12Cs101 lec12
Cs101 lec12
 
Cs101 lec7
Cs101 lec7 Cs101 lec7
Cs101 lec7
 
Cs101 lec1
Cs101 lec1Cs101 lec1
Cs101 lec1
 
Cs101 lec11
Cs101 lec11Cs101 lec11
Cs101 lec11
 
Cs101 lec10
Cs101 lec10Cs101 lec10
Cs101 lec10
 
Cs101 lec9
Cs101 lec9Cs101 lec9
Cs101 lec9
 
Cs101 lec6
Cs101 lec6Cs101 lec6
Cs101 lec6
 
Cs101 lec5
Cs101 lec5Cs101 lec5
Cs101 lec5
 
Bie daalt hiih zaavar
Bie daalt hiih zaavarBie daalt hiih zaavar
Bie daalt hiih zaavar
 
2
22
2
 
Cad lekts 5
Cad lekts 5Cad lekts 5
Cad lekts 5
 
лабораторын ажил13
лабораторын ажил13лабораторын ажил13
лабораторын ажил13
 
лабораторын ажил12
лабораторын ажил12лабораторын ажил12
лабораторын ажил12
 
Lekts3 15h
Lekts3 15hLekts3 15h
Lekts3 15h
 
Cad lekts 4
Cad lekts 4Cad lekts 4
Cad lekts 4
 
Cad lekts 6
Cad lekts 6Cad lekts 6
Cad lekts 6
 

Similar to Cs101 lec4 (20)

Cs101 lecture4
Cs101 lecture4Cs101 lecture4
Cs101 lecture4
 
Pdf
PdfPdf
Pdf
 
3
33
3
 
лекц-2
лекц-2лекц-2
лекц-2
 
Windows 7 operation system
Windows 7 operation systemWindows 7 operation system
Windows 7 operation system
 
Computer hereglee1.lekts
Computer hereglee1.lektsComputer hereglee1.lekts
Computer hereglee1.lekts
 
Adobe Flash hicheel Mongol Флаш хичээл монгол
Adobe Flash hicheel Mongol Флаш хичээл монголAdobe Flash hicheel Mongol Флаш хичээл монгол
Adobe Flash hicheel Mongol Флаш хичээл монгол
 
Windows7
Windows7Windows7
Windows7
 
Lekts2 101220211434-phpapp02
Lekts2 101220211434-phpapp02Lekts2 101220211434-phpapp02
Lekts2 101220211434-phpapp02
 
Lekts2
Lekts2Lekts2
Lekts2
 
control panel
control panelcontrol panel
control panel
 
Windows7operationsystem.
Windows7operationsystem. Windows7operationsystem.
Windows7operationsystem.
 
Control panel
Control panelControl panel
Control panel
 
3
33
3
 
Windows xp
Windows xpWindows xp
Windows xp
 
Lecture maker taniltsuulga
Lecture maker taniltsuulgaLecture maker taniltsuulga
Lecture maker taniltsuulga
 
Xp secret
Xp secretXp secret
Xp secret
 
4
44
4
 
Lecture2
Lecture2Lecture2
Lecture2
 
бие даалт
бие даалтбие даалт
бие даалт
 

More from Nergui Batjargal (17)

It101 16
It101 16It101 16
It101 16
 
It101 15
It101 15It101 15
It101 15
 
It101 14 2
It101 14 2It101 14 2
It101 14 2
 
It101 14
It101 14It101 14
It101 14
 
It101 13
It101 13It101 13
It101 13
 
It101 12
It101 12It101 12
It101 12
 
It101 11
It101 11It101 11
It101 11
 
It101 10
It101 10It101 10
It101 10
 
It101 9
It101 9It101 9
It101 9
 
It101 4
It101 4It101 4
It101 4
 
it101 lecture-9
it101 lecture-9it101 lecture-9
it101 lecture-9
 
It101 lecture-8
It101 lecture-8It101 lecture-8
It101 lecture-8
 
U.it101 lec6 2017.03.09
U.it101 lec6 2017.03.09U.it101 lec6 2017.03.09
U.it101 lec6 2017.03.09
 
It101 lecture 7-1
It101 lecture 7-1It101 lecture 7-1
It101 lecture 7-1
 
Cs101 lec8
Cs101 lec8Cs101 lec8
Cs101 lec8
 
Cs101 lec2
Cs101 lec2Cs101 lec2
Cs101 lec2
 
3
33
3
 

Cs101 lec4

  • 2. Нэгдүгээр хэсэг 2 Windows 7 • START MENU ЦЭСИЙГ ТОХИРУУЛАХ • TASKBAR АЖЛЫН МӨРТЭЙ АЖИЛЛАХ • ҮНДСЭН ДЭЛГЭЦИЙН ТОХИРГОО
  • 3. Start Menu цэсийг тохируулах Start цэсийг тохируулахдаа Start цэсэн дээр хулганы баруун товчийг дарж нээгдэх цэсний Properties командыг сонгоно. Нээгдэх Taskbar and Start Menu Properties цонхноос Start Menu хуудсыг нээнэ. 3
  • 4. Start Menu цэсийг тохируулах Start Menu хуудас дээрх энэ хэсэг нь дараах командуудаас бүрдэнэ. 4 Power button action хэсэг:
  • 5. Start Menu цэсийг тохируулах • Switch user – Ашиглаж байгаа програмыг хаахгүйгээр хэрэглэгчийг солих • Log off – Хэрэглэгчийн ашиглаж байгаа бүх програмыг хааж компьютерийн системд нэвтэрч орох горимд шилжинэ • Lock – Компьютерийг түгжих • Restart– Хэрэглэгчийн ашиглаж байгаа бүх програмыг хааж Windows үйлдлийн системийг унтраах бөгөөд дахин эхлүүлнэ 5 Power button action хэсэг:
  • 6. Start Menu цэсийг тохируулах • Sleep – Хэрэглэгчийн ажиллаж байгаа горимыг хадгалан компьютерийн тэжээлийн хамгийн бага ашиглалтад шилжих бөгөөд хурдан хугацаанд дахин ашиглалтын горимд шилжинэ • Hibernate – Хэрэглэгчийн ажиллаж байгаа горимыг хадгалан компьютерийг унтраана. Компьютерийг асаахад Windows үйлдлийн систем хэрэглэгчийн ажиллаж байсан горимыг сэргээнэ. 6 Power button action хэсэг:
  • 7. Start Menu цэсийг тохируулах Start Menu хуудасны Customize товчлуураар Customize Start Menu цонхыг нээх ба програмын дүрс файлууд Start Menu цэсэнд хэрхэн холбогдон дүрслэгдэхийг харуулна. Энэ цонхонд Start Menu цэсэнд байрлах програмын холбоосууд хэрхэн харагдахыг харуулах тохиргоог зааж өгдөг. 7 Customize Start Menu цонх:
  • 8. Start Menu цэсийг тохируулах 8 Customize Start Menu цонх:
  • 9. Start Menu цэсийг тохируулах Файлын тоо хэмжээг Start menu size хэсэгт тохируулж өгдөг. 9 • Number of recent programs to display– сүүлд ашиглагдсан програмуудын тоо хэмжээ • Number of recent items to display in Jump lists –Jump lists дээр харагдах сүүлд ашиглагдсан програмуудын тоо хэмжээ Customize Start Menu цонх:
  • 10. Taskbar ажлын мөртэй ажиллах Taskbar ажлын мөрийг тохируулах цонхыг нээх: Ажлын мөрийг тохируулах цонхыг дараах аргуудаар нээдэг. 1. Start цэс дээр хулганы баруун товчийг дарж Properties команд сонгоно. 2. Ажлын мөр дээр хулганы баруун товчийг дарж, Properties команд сонгоно. 3. Start цэсний Control Panel хавтас дотроос Taskbar and Start Menu програмын дүрсийг сонгоно. 10
  • 11. 11 Taskbar ажлын мөртэй ажиллах Дээрх аргуудаар Taskbar and Start Menu Properties цонх нээгдэнэ.
  • 12. • Lock the taskbar - Ажлын мөрийг цоожлох. Энэ командаар ажлын мөрийг зөөх, ажлын мөрөнд байрлуулсан програмын дүрс зургийг зөөх боломжгүй болно. • Auto-hide the taskbar - Ажлын мөрийг автоматаар нуух. Энэ тохиолдолд Start цэс хулганаар дөхөж очиход нээгдэх бөгөөд бусад тохиолдолд дэлгэцэнд харагдахгүй. 12 Taskbar and Start Menu Properties цонхны Taskbar хуудас: Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
  • 13. • Use small icon - Ажлын мөр дээр програмын дүрс зургийг жижгээр үзүүлэх • Taskbar location on screen - Ажлын мөрийн дэлгэцэн дэх байрлалыг сонгох • Taskbar buttons - Ажлын мөр дээр байрлах товчлууруудтай ажиллах 13 Taskbar and Start Menu Properties цонхны Taskbar хуудас: Taskbar ажлын мөртэй ажиллах
  • 14. Windows үйлдлийн систем ачаалахад нээгдэх дэлгэцийн зураг, өнгө болон загварыг (Desktop Background) гэнэ. Үндсэн дэлгэцийн дэвсгэр зурганд өөрийн сонгосон зургийн цуглуулгыг ээлжлэн харуулахаас гадна зөвхөн нэг зургийг сонгох боломжтой. 14 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо
  • 15. Дэлгэцийн аль нэг хоосон хэсэгт хулганаа байрлуулан баруун товчийг дарж нээгдэх цэснээс Personalize командыг дарна. 15 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг солих:
  • 16. 16 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Personalize командаар нээгдэх Personalization хавтас:
  • 17. 17 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Personalization хавтасанд компьютерийн дэлгэцийн дэвсгэр зургийг өөрчлөхөд зориулагдсан төрөл бүрийн зургийг агуулсан хавтаснууд харагдана. Хүссэн хавтасыг хулганаар сонгоход Desktop Background хавтасны зураг сонгосон хавтасны өнгөөр солигдох ба энэ хавтас доторх зургууд дээрх хавтасны зургийг өргөтгөн харуулна. Зураг болгоны дээгүүр хулганыг хөдөлгөхөд өөр өөр зургийг сонгогдох боломжтой.
  • 18. 18 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Desktop Background хавтсан доторх өргөтгөсөн зургийн багц
  • 19. 19 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах: Сонгогдсон дэлгэцийн зургийг дэлгэц дээр илүү нарийвчлан харуулах тохиргоог Desktop Background хавтас дотор байрлах Picture Position командуудаар харуулна.
  • 20. 20 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах: Хэд хэдэн дэлгэцийн зургийг сонгосон тохиолдолд нэгээс нөгөөд шилжин солигдож болно. Ийм тохиргооны хугацааг Shuffle хяналтын хайрцагт чагт тавьж тохируулна..
  • 21. 21 Үндсэн дэлгэцийн тохиргоо Дэлгэцийн дэвсгэр зургийг нарийвчлан харуулах: • Fill – Зураг дэлгэц дүүргэнэ. • Fit– Зураг дэлгэцэнд багтана. • Stretch – Зургийг сунгаж дэлгэцэнд багтаана. • Tile – Зургийг олон болгож зэрэгцүүлэн дэлгэцэнд багтаана. • Center – Зургийг дэлгэцэнд голлуулна.
  • 22. Програм файлыг дүрсэлж үзүүлж байгаа жижиг зургуудыг Icon гэж нэрлэх бөгөөд үндсэн дэлгэц болон бусад байрлалд файл програмыг нээхэд хялбар болгож ашигладаг үйлдлийн системийн нэг чухал ойлголт юм. Icon буюу дүрс зургийг: • Файл, програмын дүрс зураг • Дэлгэцэнд нэмж оруулах, хасах, зургийг нь солих боломжтой дүрс зураг • Ямар төрлийн програм дээр үүсгэснийг дүрсэлж үзүүлэх файлын төрөл гэж ойлгож болох юм. Файл, хавтас, програмыг - Төлөөлөх дүрс зураг Icon 22
  • 23. 23 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Дүрс зургийг эхний байрлалаас өөр тийш зөөхийн тулд тухайн дүрсийг сонгоод хулганаараа чирнэ. Бүлэг дүрсийг бүгдийг нь эхлээд хайрцаг зурах байдлаар сонгож идэвхжүүлээд хулганаараа чирч зөөнө. Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг зөөх:
  • 24. 24 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх: Файл, хавтсууд болон бусад дүрсүүд зохих эрэмбээр эрэмбэгүй байгааг зурагнаас харж байна.
  • 25. 25 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх: Windows 7 нь эдгээр дүрсүүдийг Нэр, Хэмжээ, Төрөл болон Үүсгэсэн он сар өдрөөр эрэмбэлдэг. Дүрсүүдийг эрэмбэлэхдээ үндсэн дэлгэцийн аль нэг хоосон зайд хулганаа байрлуулан баруун товчоор нээгдэх цэсийг нээж Sort by командыг сонгоно. Нэрээр эрэмбэлсний дараа дүрсүүд үндсэн дэлгэцийн зүүн талд үсгийн дарааллаар байрлана.
  • 26. 26 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг эрэмбэлэх:
  • 27. 27 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийн харагдах байдлын тохиргоо: Өгөгдмөл байдлаар Windows 7 нь дүрсүүдийг Medium - Дунд хэмжээтэйгээр дэлгэц дээр дүрслэн харуулдаг. Дүрсүүдийн дэлгэц дээр харагдах хэмжээг тохируулахдаа дэлгэцийн аль нэг хоосон зайд хулганаа байрлуулан баруун товчийг дарж нээгдэх цэснээс View командыг сонгоно.
  • 28. 28 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах Дүрсний хэмжээ нь Том, Дунд, Жижиг байна.
  • 29. 29 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зурагтай ажиллах
  • 30. 30 Дүрс зургийн харагдах байдлыг тохируулах командууд: • Auto arrange icons – Үндсэн дэлгэц дээрх дүрсүүд автоматаар үсгийн дарааллаар эрэмбэлэгдэнэ. Шинэ файл, хавтас үүсгэмэгц автоматаар байрлах байрлалдаа орно. • Align to grid – Үндсэн дэлгэц дээрх дүрсүүд өгөгдмөл байдлаар нүдэнд харагдахгүй тор шугам дотор багтан байрладаг. Шинэ файл, хавтас үүсгэмэгц автоматаар байрлалд нь багтаан оруулна. • Show desktop icons – Дүрсүүдийг ил харагдуулах болон нуудаг. • Show desktop gadjets – Windows 7 системийн шинэ хэрэгслийг харагдуулах болон нуудаг.
  • 31. 31 Үндсэн дэлгэц дээрх дүрс зургийг устгах Үндсэн дэлгэцнээс дүрсийг устгахдаа тухайн дүрсийг сонгоод хогийн савны дээр чирч хийх, шууд Delete товчийг дарах эсвэл хулганы баруун товчоор нээгдэх цэсний Delete командыг дарна. “Програмын дүрсийг хогийн саванд хийхдээ итгэлтэй байна уу?“ гэсэн анхааруулга харагдана. Тийм бол Yes дарна, үгүй бол No дарна.
  • 32. Task manager ашиглах Гацсан програмын горимоос гарахдаа: Ctrl+Alt+Delete товчийг зэрэг дараад, нээгдэх Windows Task Manager цонхны Start task manager сонголтыг дарна. Нээгдэх цонхны: • Applications – Нээлттэй ажиллаж байгаа програмуудын жагсаалт 32
  • 33. Task manager ашиглах • Processes – Үйлдлийн системийн ямар процессууд ажиллаж байгаа жагсаалт • Services – Ямар сервисүүд ажиллаж байгаа • Performance – CPU, RAM хэр ачаалагдаж байгаа талаарх мэдээлэл • Nerworking – Сүлжээнд ямар холболтоор ямар ачааллатай ажиллаж байгаа • Users – Ямар хэрэглэгч нэвтэрч орсон мэдээлэл 33
  • 35. Файл гэж юу вэ? 35 Тодорхой нэрийн дор диск дээр хадгалагдаж буй тодорхой бүтэц бүхий бүлэг мэдээллийг файл гэнэ. Файл нь файлын нэр ба өргөтгөл (3 ба 4 үсэг) - ээс тогтох ба эдгээр нь хоорондоо цэгээр тусгаарлагдана. Файл хавтасны нэр нь 255 хүртэл тэмдэгтүүд байж болно. Үүнд: / * ? “ <> тэмдэгтүүд орохгүй.
  • 36. Файлын өргөтгөл 36 Файлын өргөтгөл нь түүний төрлийг тодорхойлдог. Файл хавтас нь компьютерийн дэлгэц дээр түүнийг илэрхийлж буй дүрс зургаар ялгагдана. Файлыг дүрсэлж буй дүрс зураг нь түүнийг ямар програм дээр үүсгэсэнийг зааж тухайн програмын дүрс зургийг харуулдаг.
  • 37. • Exe, com – Компьютерт програмыг суулгах эх файл болон өөрийгөө ачаалдаг програм, вирус төрлийн файлуудын өргөтгөл • Gif, Jpg, Png – Зургийн файлууд • Html – Вэб төрлийн файлуудын өргөтгөл • Mdb, mdbx – MS Access дээр үүсгэсэн файлууд • Doc, Docx – MS Word програм текст файлын өргөтгөлүүд • Xls, Xlsx – MS Excel програмын хүснэгтэн файлын өргөтгөлүүд • Pdf – Adobe Acrobat Reader програм дээр нээгдэх баримтын өргөтгөл 37 Файлын төрөл, өргөтгөл
  • 38. • Txt – Текст файлын өргөтгөл • Mpg, Avi, Mov – Видео файлуудын өргөтгөлүүд • Zip, Rar, Cab – Архивалсан, шахсан файлын өргөтгөлүүд • Tmp, Temp – Түр зуурын файлын өргөтгөл Санамж: Файлуудын нэрийг өөрчлөхдөө болгоомжлох хэрэгтэй. .EXE .COM .BAT .DLL .INI .SYS өргөтгөлтэй файлуудын нэрийг өөрчилж болохгүй. 38 Файлын төрөл, өргөтгөл
  • 39. Файлын мэдээлэл харах: Файлыг сонгоод, хулганы баруун товчийг дарж, Properties командыг сонгоно. General хэсэгт файлын үндсэн мэдээлэл байна. • Type of file – Файлын төрөл • Opens with – Нээх програм • Location – Байршил 39
  • 40. • Size – Хэмжээ • Size on disk – Дискэн дээр файлын эзлэх хэмжээ • Created – Файл үүсгэсэн огноо • Modified – Өөрчлөлт хийсэн огноо • Accessed – Хандалт хийсэн огноо • Attributes – Read-only зөвхөн унших, Hidden – нууцлагдсан Файлын мэдээлэл харах: 40
  • 41. Идэвхжүүлэхийг хүссэн эхний файлаа сонгон Shift товчийг даран идэвхжүүлэхийг хүссэн сүүлийн файлыг дарна. Файлыг идэвхжүүлэх Файлуудын идэвхжүүлэлтийг үргэлжлүүлэх 41
  • 42. Нэг дор байрлаагүй файлуудыг нэгэн зэрэг идэвхжүүлэх Идэвхжүүлэхийг хүссэн эхний файлаа сонгон CTRL товчийг даран бусад файлуудаа зааж өгнө. Файлыг идэвхжүүлэх 42
  • 43. 43 Файлтай ажиллах цэс Файлыг сонгоод, хулганы баруун товчоор нээгдэх цэсний командууд • Open – файлыг нээх • Edit – файлыг засварлах • New – шинэ файл нээх • Print – файлыг хэвлэх • Publish DWFx – автокадын файл болгож хэвлэх • Open with – Програмаа сонгож нээх
  • 44. • Scan with … – Файлын вирусыг шалгах • Add to archive, .rar – Файлыг шахах • Restore previous versions – Нээх програмын өмнөх хувилбарыг үзэх • Send to – Файлыг шилжүүлж, хуулах... • Cut – Файлыг зөөх • Copy – Файлыг хуулах, Create Shortcut – Файлын замыг үүсгэх • Delete – Файлыг устгах, Rename – Файлын нэрийг өөрчлөх • Properties – Файлын мэдээлэл харах 44 Файлтай ажиллах цэс
  • 45. Хэрэглэгчийн зүгээс файл шахаж хэмжээг нь багасгах шаардлага байнга гардаг. Энэ нь архивын програм гэж нэрлэгдэх WinZip, Winrar зэрэг програмуудыг ашиглан нэг буюу хэд хэдэн файлыг хэмжээг нь багасгаж файлд хадгална гэсэн үг юм. Файл шахаж хэмжээг нь багасгах: 1. Хэмжээг багасгах гэж буй нэг болон хэд хэдэн файлыг сонгоно. 2. Хулганы баруун товчийг дарж Sent to/Compressed (zipped) Folder сонгоно 3. Шахах үйлдлээр үүсэх файлд нэр өгнө. 45 Файл шахаж хэмжээг нь багасгах
  • 46. 46 Хавтас Бусад файлуудын жагсаалтыг өөртөө агуулсан тусгай файлыг хавтас буюу фолдер гэнэ. Хавтасны нэр нь 255 хүртэл тэмдэгтүүд байж болно. Аливаа нэгэн хавтас нь өөр ямар нэгэн хавтасны дотор байрлаж болно. Хавтасанд өргөтгөл байдаггүй.
  • 47. Хавтасыг сонгоод, хулганы баруун товчийг дарж, цэснээс Properties командыг сонгоно. General хэсэгт хавтасны үндсэн мэдээлэл байна. • Type – Төрөл • Location – Байршил Хавтасны мэдээлэл харах: 47
  • 48. • Size – Хэмжээ • Size on disk – Дискэн дээр файлын эзлэх хэмжээ • Contains – Хэдэн файл, хэдэн хавтас агуулж буй мэдээлэл • Created – Хавтасыг үүсгэсэн огноо • Attributes – Read only зөвхөн унших, Hidden – нууцлагдсан Хавтасны мэдээлэл харах: 48
  • 49. Windows Explorer програмыг эхлүүлэх Windows Explorer нь хавтас болон файлыг мөчир хэлбэрээр зохион байгуулалттай харуулдаг, их хэмжээний файлыг зөөх боломж олгодог програм юм. Энэ програмыг ажиллуулах 3 арга байдаг. • Start цэсэн дээр хулганаа байрлуулан баруун товчийг дарж нээгдэх цэснээс Open Windows Explorer командыг сонгоно. • Start цэсэн дээрх Computer дүрс дээр дарна. • Win + E зэрэг дарж Windows Explorer цонхыг нээнэ. 49
  • 51. Windows Explorer програмын цонх Organize цэс Windows Explorer програмын цонхны Organize цэсэнд сонгосон файл, хавтасыг хуулах, зөөх, нэрийг солих, файл, хавтасын жагсаалтыг бүгдийг сонгох болон файл, хавтасны мэдээлэл харах командууд байдаг. 51
  • 52. Windows системийн тухай мэдээллийн Properties команд: 52 Цонхны зүүн талд: • Компьютерийн төхөөрөмж • Компьютерийг алсын зайнаас ажиллуулан удирдах тохиргоо • Системийг хамгаалах • Системийн нарийвчилсан тохиргоо хийх ажиллагааг удирдахад зориулагдсан командуудын мэдээллийг харж болно.
  • 53. Windows Explorer програмын цонхны бүтэц 53 Organize цэсний Layout командаар Windows Explorer програмын цонхны өөр өөр бүтцийг сонгон харж болохоос гадна файлыг илүү дэлгэрэнгүй байдлаар нэмэлт самбарт харуулах боломжтой.
  • 54. Цэсийн мөр – Menu Bar 54 Өгөгдмөл байдлаар цэсийн мөр нуугдмал байдаг. Layout цэсний Menu Bar командыг сонгонгуут цэсийн мөр харагдана. Шинээр файл үүсгээд сонгох, хуулбар хийх, эсвэл зөөхөд холбогдох командууд идэвхтэй байдалд харагддаг. .
  • 55. Мэдээллийн самбар – Details pane 55 Энэ самбар нь цонхны доод талд харагдах багөөд файл, фолдер болон сонгосон объектын талаарх статистик мэдээллийг харуулна.
  • 56. Чиглүүлэх самбар – Navigation pane 56 Цонхны зүүн хэсгийг чиглүүлэх самбар гэнэ. Энэ хэсэгт файлын сан, хавтас гэх мэт суурин диск дээрх мэдээлэл рүү хандах үйлдэл хийгдэнэ. • Favorites – түгээмэл ашиглагддаг файл хавтасууд • Libraries – файлын санд хадгалагдаж байгаа файлууд байрлана. • Computer – хавтас нь компьютерийн мэдээлэл хадгалах хэрэгсэл болон бусад зөөврийн мэдээлэл хадгалах хэрэгсэлтэй ажиллах, тэдгээрийн файл хавтсыг зохион байгуулах үүрэгтэй.
  • 58. Favorites хавтас 58 • Desktop – Компьютерийн үндсэн дэлгэц дээрх файл програмуудтай ажиллах • Downloads – И мэйлд хавсаргасан болон бусад интернэтийн файлыг компьютерт файл болгон хадгалах хавтас • Recent Places – Ихэвчлэн байнга ашигладаг файлууд энэ хавтсанд байрладаг. Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
  • 59. Library хавтас 59 Library хавтасанд дараах файлын сангууд байрладаг. • Documents – баримтын файлын сан • Music – хөгжмийн файлын сан • Pictures – зургийн файлын сан • Videos – видео файлын сан Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
  • 60. 60 Шинээр файлын сан үүсгэх • Windows Explorer програмын цонхыг нээнэ. Libraries хавтсыг сонгож дарна. • New Library командыг сонгоно. • Шинээр үүсгэх файлын сангийн нэрийг сонгож бичээд Enter товчлуурыг дарна. • Үүсгэсэн шинэ хавтас дээр хоёр дарна. Include a folder товчлуураар тухайн санд хадгалагдсан болон хадгалах гэж буй хавтсуудтай ажиллахад бэлэн болно.
  • 62. 62 • Back button – Програмын цонхонд хавтас нээх үйлдлийг буцаах • Forward button – Буцаах товчлуур дарсан бол өмнөх байрлал руу буцаж очно • Address bar – Хаягийн мөр. Энэ мөрийг ашиглан өөр өөр хавтсууд руу шилжих, файлын санд хандах, нээх, буцах гэх мэт үйлдлийг гүйцэтгэнэ. Чиглүүлэх самбар – Navigation pane
  • 63. 63 Зураг буюу график хэрэгслийг харахад тохиромжтой. Цонхны баруун хэсэгт жижиг зураг харагддаг. Харах самбар – Preview pane
  • 64. Windows Explore цонхыг нээж, Format хийх дискээ сонгоод, баруун товчийг дарж, Format командыг сонгоно. Ямар дискийг форматлахаас хамаарч тухайн дискийн нэр бүхий гарчгийн мөртэй форматын цонх нээгдэнэ. Start товчлуурыг дарна. 64 Дискийг Format хийх
  • 65. Анхааруулгыг уншаад, Ok товч дарсанаар, дискэн дээрх мэдээллийг устгаж эхэлнэ Дискийг цэвэрлэж дуусаад, доорх тайлбар гарна.. 65 Дискийг Format хийх
  • 66. Файл хавтасны харах хэлбэрийг өөрчлөх Window Explorer цонхны баруун дээд хэсэг дэх доош сумыг дарж, нээгдэх цэснээс доорх сонголтыг хийнэ. (search цонхны доод талд) Extra Large Icons – Хэт том Large Ions – Том Medium Icons – дунд Small Icons – жижиг List – жагсаалтан Details – дэлгэрэнгүй Tiles – том ч биш, жижиг ч биш Content – агуулгаар 66
  • 67. Файлын санд хадгалагдаж байгаа файлуудыг эрэмбэлэхийн тулд Arrange by хэсэгт хамаарах Folder сонголтоос сонгож, дараах командын цонхыг нээж хэрэгцээт командаар эрэмбэ үүсгэнэ. 67 Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл, хавтасыг эрэмбэлэх • Folder – Хавтасуудаар • Date Modified – Үүсгэсэн огноогоор • Tag – Файлын нэмэлт тайлбар • Type – Файлын төрлөөр • Name – Файлын нэрээр • Clear changes – Өөрчлөлтийг арилгах
  • 68. Windows Explorer програмын цонхыг нээнэ. • Libraries хавтсыг сонгоно. • Хайлтын цонхонд хулганы заагчийг байрлуулна. • Name: сонголтыг дарж хайх файлын нэрийг бичнэ. 68 Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл, хавтасыг нэрээр хайх
  • 69. • Libraries хавтсыг сонгоно. • Хайлтын цонхонд хулганы заагчийг байрлуулна. • Type: сонголтыг дарж хайх файлын төрлөөр хайна. 69 Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл, хавтасыг төрлөөр хайх
  • 70. 70 Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл, хавтасыг үүсгэсэн огноогоор хайх • Libraries хавтсыг сонгоно. • Хайлтын цонхонд хулганы заагчийг байрлуулна. • Date modified: сонголтыг дарж хайх файлыг үүсгэсэн огноогоор хайна.
  • 71. 71 Файлын санд хадгалагдаж байгаа файл, хавтасыг үүсгэсэн огноогоор хайх • A long time ago – Удаан хугацааны өмнө • Earlier this year – Энэ жилээс өмнө • Earlier this month – Энэ сараас өмнө • Last week – Өнгөрсөн 7 хоногт • Earlier this week – Энэ 7 хоногоос өмнө • Yesterday – Өчигдөр Select a date or date range – өдрийн хязгаарыг сонгох