1. Onderschatting van
depressie bij ouderen in
de eerstelijnszorg
Drempels voor Diagnose in de
huisartsenpraktijk.
Promotor: Prof. Dr. Schoenmakers B.
Ghequire M
Loones A
Peeters L
Van der Moeren N
De Vriese J
3. 1 - INLEIDING
• DSM IV
• Gezondheidsenquête: 13%
psychologisch onwelzijn bij 75+1
• Licht-Strunk et al. : 13,7 % majeure
depressie BIJ 55+, 10,2% mineur
REGISTRATIE
HUISARTSPRAKTIJK:
Jaarprevalentie depressie 2 % 2
1Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid 2006, 2Bartholomeeusen et al. 2007)
4. Een niet te onderschatten probleem:
Gezondheidsenquête, België
2004
5. 1- INLEIDING
- Zijn ouderen bereid om over hun
depressieve gevoelens te praten?
Doen ze dit ook met de huisarts?
- Wat zijn de drempels die ouderen
hierbij ondervinden?
- Wat is de mening van HA over
deze drempels?
(de Lange et al. 2007)
5
6. 2- MATERIAAL EN METHODE
DE ENQUÊTE
• 2 gestructureerde interviews:
o 1 voor huisartsen
o 1 voor ouderen
• Schriftelijk en zelfstandig ingevuld
• Gebaseerd De Lange et al. 2007:
hypotheses van onderdiagnostiek
7.
8.
9. 2- MATERIAAL EN METHODE
ONDERZOEKSGROEP
• 3 GROEPEN:
• Huisartsen
• Ouderen 65-74 jaar
• Ouderen 75-85 jaar
• EXCLUSIECRITERIA
13. 4- DISCUSSIE
OUDEREN
• Staat open voor communicatie (80%)
moeite met verwoording (63 %)
• Arts op leeftijd (40 %)
• Te weinig tijd: 30 % van 65-75 jarigen 10 %
hoger bij 75-plussers
somatische attributie bij 75-plussers
• Angst voor opstarten van medicatie of
doorverwijzing (50%): goede arts-patiënt
relatie en optimale communicatie
13
14. • Weinig gebruik van screenings-
instrumenten (94%)
Hypotheses
1. Onbekend = onbemind
2. Tijdsgebrek
3. Weinig vertrouwen
4. Weinig zinvol
• Gebrek aan diagnostische vaardigheden
(59%)
Slechts 6 % gebruik van screeningstesten
Goede Vlaamse1 en Nederlandse2 richtlijn
4- DISCUSSIE
HUISARTSEN
(1Heyrman et al 2008 Depressie bij volwassen; 2Kok R. 2007 Multidisciplinaire richtlijn depressie
addendum ouderen.)
14
15. 4- DISCUSSIE
HUISARTSEN
• Depressie hoort bij ouder worden (77%)
Verlieservaringen, sociale problemen,
gezondheidsproblemen, vasculaire
beschadiging1,2
Geen reden om onderzoek en therapie
achterwege te laten
• Gebrek aan behandeling in de 1ste lijn(50%)
Stapsgewijs zorgplan voorziet verdere
behandeling3 Overschrijding zo strikte
toepassing van GDS-154
• Angst te confronteren bij bevraging (39%)
en te stigmatiseren door diagnose (47%)
(1Vanderhenst et al. 2007; 2Lawrence et al. 2006; 3Van’t Veer-Tazelaar et al. 2007; 4Arthur et al. 1999)
15
16. 4- DISCUSSIE
AANBEVELINGEN
• Onderzoek naar weinig toepassen
van screeningsinstrumenten:
inventariseren van de drempels
• Kostenbaten analyse van screening
naar depressie bij ouderen
• Analyse opvangmogelijkheid van
ouderen met depressieve gevoelens
in de eerste lijn
17. 5- CONCLUSIE & ADVIES
• 80% van de ouderen wil over
depressieve gevoelens praten
• Individueel bepaalde drempels
• ADVIES:
1. SYSTEMATISCHE SCREENING
geïntegreerd in stepped-care
2. INFORMEREN van ouderen
3. SENSIBILISEREN van huisartsen
18. 6- STERKTES EN BEPERKINGEN
STERKTES
• Relatief grote
onderzoeksgroep
• Getracht enige diversiteit
in setting te bekomen
• Er worden oplossingen
aangereikt naar verder
onderzoek
BEPERKINGEN
• Selectiebias bij ouderen
• Woonzorgcentra: niet
volledig gestructureerd
