Tổng kết văn học ngữ văn 9 tuần 37

1. GIỚI THIỆU BÀI MỚI:GIỚI THIỆU BÀI MỚI:
Tiết 167-168:Tiết 167-168: TỔNG KẾT VĂN HỌCTỔNG KẾT VĂN HỌC
Tiết 1:Tiết 1: PHẦN APHẦN A
NHÌN CHUNG VỀ NỀN VĂN HỌC VIỆTNHÌN CHUNG VỀ NỀN VĂN HỌC VIỆT
NAMNAM
• I. Các bộ phận hợp thànhI. Các bộ phận hợp thành
nền văn học Việt Nam:nền văn học Việt Nam:
• 1/Văn học dân gian:1/Văn học dân gian:
• *Khái niệm: Văn học dân gian định*Khái niệm: Văn học dân gian định
hình từ xa xưa, là sản phẩm củahình từ xa xưa, là sản phẩm của
các tầng lớp bình dân, được lưucác tầng lớp bình dân, được lưu
truyền bằng miệng.truyền bằng miệng.
• -Về thể loại: Tuyền thuyết, cổ tích,-Về thể loại: Tuyền thuyết, cổ tích,
ngụ ngôn,…ngụ ngôn,…
• -Về nội dung: Tố cáo xã hội cũ, ca-Về nội dung: Tố cáo xã hội cũ, ca
ngợi nhân nghĩa, đạo lý, tình yêungợi nhân nghĩa, đạo lý, tình yêu
quê hương, đất nước.quê hương, đất nước.
• Qua chương trìnhQua chương trình
đã học em hãy chođã học em hãy cho
biết: VHVN đượcbiết: VHVN được
hình thành từhình thành từ
những bộ phậnnhững bộ phận
nào?nào?

2. 2/ Văn học viết:2/ Văn học viết:
- Văn học viết xuất hiện từ thế- Văn học viết xuất hiện từ thế
kỷ X.kỷ X.
- Được hình thành từ các bộ- Được hình thành từ các bộ
phận chữ Hán, chữ nôm và chữphận chữ Hán, chữ nôm và chữ
Quốc ngữ.Quốc ngữ.
- Văn học chữ Hán xuất hiện từ- Văn học chữ Hán xuất hiện từ
TK X đến hết TK XIX.TK X đến hết TK XIX.
- Văn học chữ nôm ra đời từ TK- Văn học chữ nôm ra đời từ TK
XVIII đến cuối TK XIX.XVIII đến cuối TK XIX.
- Văn học viết bằng chữ Quốc- Văn học viết bằng chữ Quốc
ngữ xuất hiện từ TK XVII vàngữ xuất hiện từ TK XVII và
được phổ biến rộng rãi đếnđược phổ biến rộng rãi đến
ngày nay.ngày nay.
Văn học viếtVăn học viết
được xuất hiện từđược xuất hiện từ
khi nào, và đượckhi nào, và được
sáng tác bằng loạisáng tác bằng loại
chữ nào?chữ nào?

3. • II.Tiến trình lịchII.Tiến trình lịch
sử VHVN:sử VHVN:
• Văn học viết VNVăn học viết VN
chia làm 3 thời kỳchia làm 3 thời kỳ
lớn:lớn:
• - Từ TKX đến hết- Từ TKX đến hết
TK XIX>TK XIX>
• - Từ đầu TK XX- Từ đầu TK XX
đến năm 1945.đến năm 1945.
• - Từ sau Cách- Từ sau Cách
mạng tháng Támmạng tháng Tám
năm 1945 đếnnăm 1945 đến
nay.nay.
• Lịch sử văn họcLịch sử văn học
viếtVN từ từ TKX đếnviếtVN từ từ TKX đến
nay(2005) được chianay(2005) được chia
làm mấy thời kỳ lớn?làm mấy thời kỳ lớn?

4. • III.Mấy nét đặcIII.Mấy nét đặc
sắc nổi bật củasắc nổi bật của
VHVN:VHVN:
• 1/Nội dung tư1/Nội dung tư
tưởng gồm:tưởng gồm:
• +Tinh thần yêu+Tinh thần yêu
nước.nước.
• +Ý thức cộng đồng+Ý thức cộng đồng
• +Tinh thần nhân+Tinh thần nhân
đạo và tinh thầnđạo và tinh thần
lạc quan.lạc quan.
• Văn học VN có nhữngVăn học VN có những
đặc sắc nào?đặc sắc nào?

5. • 2/Về nghệ thuật:2/Về nghệ thuật:
được kết tinh trongđược kết tinh trong
những tác phẩm cónhững tác phẩm có
quy mô không lớnquy mô không lớn
nhưng dung dị và cónhưng dung dị và có
vẻ đẹp hài hòa.vẻ đẹp hài hòa.
• Văn học viết VNVăn học viết VN
có những nét đặccó những nét đặc
sắc nào?sắc nào?
• **GHI NHỚ:GHI NHỚ: (Sgk(Sgk
trang 194)trang 194)
• Qua tìm hiểu trênQua tìm hiểu trên
em hãy khái quátem hãy khái quát
về văn học viết VNvề văn học viết VN
từ TK X đến nay?từ TK X đến nay?
• IV. Luyện tập:IV. Luyện tập:
• Hãy thống kê các tácHãy thống kê các tác
phẩm VHVN từ TK Xphẩm VHVN từ TK X
đến 1945.đến 1945.
• Hướng dẫn HS vềHướng dẫn HS về
nhà thống kê: Vịnhà thống kê: Vị
trí, đặc điểm, tínhtrí, đặc điểm, tính
chất, thể loại, giáchất, thể loại, giá
trị nội dung, nghệtrị nội dung, nghệ
thuậtthuật

6. CỦNG CỐ:CỦNG CỐ:
Nội dung cần chú ý:Nội dung cần chú ý:
- Bộ phận hợp thành nền VHVN.- Bộ phận hợp thành nền VHVN.
- Lịch sử phát triển VHVN chia làm mấy thời kỳ.- Lịch sử phát triển VHVN chia làm mấy thời kỳ.
- Những nét đặc sắc nổi bật của VHVN.- Những nét đặc sắc nổi bật của VHVN.
• Dặn dò HS về nhà chuẩn bị bài: SƠDặn dò HS về nhà chuẩn bị bài: SƠ
LƯỢC VỀ MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC.LƯỢC VỀ MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC.

7. Tiết 168:Tiết 168:
SƠ LƯỢC MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌCSƠ LƯỢC MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC
• I. Phần mở đầu:I. Phần mở đầu:
• Căn cứ chủ yếuCăn cứ chủ yếu vào:vào:
• - Bất kỳ một tác phẩm văn học- Bất kỳ một tác phẩm văn học
nào đều tồn tại trong một dạngnào đều tồn tại trong một dạng
thức nhất định.thức nhất định.
• - Những đặc điểm hiện tượng đời- Những đặc điểm hiện tượng đời
sống trong tác phẩm.sống trong tác phẩm.
• - Cách thức tổ chức tác phẩm.- Cách thức tổ chức tác phẩm.
• - Ngôn ngữ của tác phẩm.- Ngôn ngữ của tác phẩm.
• Căn cứ vào đâuCăn cứ vào đâu
mà người tamà người ta
phân chia raphân chia ra
các thể loại văncác thể loại văn
học?học?

8. II.Sơ lược về một số thể loại Văn học:II.Sơ lược về một số thể loại Văn học:
• 1.Một số thể loại văn học dân gan:1.Một số thể loại văn học dân gan:
• Bảng hệ thốngBảng hệ thống
Trữ tìnhTrữ tình
dân giandân gian
Tự sự dân gianTự sự dân gian Sân khấuSân khấu
dân giandân gian
Nghị luậnNghị luận
dân giandân gian
Ca daoCa dao
Dân caDân ca
1. Thần thoại và truyền1. Thần thoại và truyền
thuyếtthuyết
2. Cổ tích:2. Cổ tích:
-Truyện cười, truyện ngụ-Truyện cười, truyện ngụ
ngôn, truyện thơ, sử thi,ngôn, truyện thơ, sử thi,
vèvè
1. Chèo1. Chèo
2. Tuồng2. Tuồng
3. Kịch3. Kịch
rốirối
4. Cải4. Cải
lương…lương…
Tục ngữTục ngữ
Câu đốCâu đố
• Em có thể phân loại và sắp xếp các thể loại văn họcEm có thể phân loại và sắp xếp các thể loại văn học
dân gian?dân gian?

9. II.Một số thể loại Văn học trung đại:II.Một số thể loại Văn học trung đại:
• Bảng hệ thốngBảng hệ thống
Trữ tình trung đạiTrữ tình trung đại Tự sự trung đạiTự sự trung đại Nghị luận trungNghị luận trung
đạiđại
Thơ:Thơ:
- Đường luật: Thất- Đường luật: Thất
ngôn, ngũ ngôn; tứngôn, ngũ ngôn; tứ
tuyệt, bát cú,tuyệt, bát cú,
trường thiên, cổtrường thiên, cổ
phong, ngâm(sauphong, ngâm(sau
phút chia li-Chinhphút chia li-Chinh
phụ ngâm), lục bát,phụ ngâm), lục bát,
song thất lục bát,song thất lục bát,
+Tuyện ngắn chữ Hán+Tuyện ngắn chữ Hán
+ Tuyện truyền kỳ+ Tuyện truyền kỳ
+ Tiểu thuyết chương+ Tiểu thuyết chương
hồi chữ Hánhồi chữ Hán
+ Tuyện thơ Nôm+ Tuyện thơ Nôm
+ Ký sự (Thương kinh+ Ký sự (Thương kinh
ký sự)ký sự)
+ Tùy bút (Vũ trung+ Tùy bút (Vũ trung
+ Chiếu, (biểu)+ Chiếu, (biểu)
+ Hịch+ Hịch
+ Cáo (đại cáo)+ Cáo (đại cáo)
+ Luận (Luận về+ Luận (Luận về
phép học)phép học)
• Văn học trung đại trong chương trình Ngữ vănVăn học trung đại trong chương trình Ngữ văn
THCS được học các thể loại nào?THCS được học các thể loại nào?

10. • III. Một số thể loại văn họcIII. Một số thể loại văn học
hiện đại:hiện đại:
• Các thể loại chủ yếu:Các thể loại chủ yếu:
• - Thơ mới, Tuyện ngắn, Kịch- Thơ mới, Tuyện ngắn, Kịch
thơ, Các dạng nghị luận.thơ, Các dạng nghị luận.
• Em hãy nêu đặcEm hãy nêu đặc
điểm của một sốđiểm của một số
thể loại văn họcthể loại văn học
hiện đại?hiện đại?
• Em hãy kể lạiEm hãy kể lại
một số thể loạimột số thể loại
văn học hiệnvăn học hiện
đại?đại?
• - Gồm: Tự sự, trữ tình,- Gồm: Tự sự, trữ tình,
Kịch, thể loại tổng hợp.Kịch, thể loại tổng hợp.
• Tự sự gồm: Tuyện ngắn,Tự sự gồm: Tuyện ngắn,
truyện vừa, truyện dài,truyện vừa, truyện dài,
bút ký, ký sự, phóng sự,bút ký, ký sự, phóng sự,
du ký, tùy bút, nhật ký.du ký, tùy bút, nhật ký.

11. • Trữ tình gồm: Thơ mới, thơ tựTrữ tình gồm: Thơ mới, thơ tự
do, thơ văn xuôi, trường ca.do, thơ văn xuôi, trường ca.
• Kịch gồm: Kịch nói, chính kịch,biKịch gồm: Kịch nói, chính kịch,bi
kịch, hài kịch.kịch, hài kịch.
• Thể loại tổng hợp: Tuyện ký,Thể loại tổng hợp: Tuyện ký,
truyện thơ, kịch thơ.truyện thơ, kịch thơ.
• Em hãy nhắcEm hãy nhắc
lại một số củalại một số của
văn học dânvăn học dân
gian, văn họcgian, văn học
trung đại vàtrung đại và
văn học hiệnvăn học hiện
đại?đại?
• * GHI NHỚ: (Sgk)* GHI NHỚ: (Sgk)
• Bài tập về nhà:Bài tập về nhà:
• 1/ So sánh sự khác nhau về thể1/ So sánh sự khác nhau về thể
loại giữa Hoàng Lê nhất thốngloại giữa Hoàng Lê nhất thống
chí và Tuyện Kiều.chí và Tuyện Kiều.

12. 2/ Các thể loại nghị luận hiện đại trong chương trình TLV2/ Các thể loại nghị luận hiện đại trong chương trình TLV
THCS được phân loại như thế nào? Vận dụng để xácTHCS được phân loại như thế nào? Vận dụng để xác
định thể loại văn bản nghị luận cụ thể cho các văn bảnđịnh thể loại văn bản nghị luận cụ thể cho các văn bản
sau:sau:
Tên bài, tên tác giảTên bài, tên tác giả XH (vềXH (về
tưtư
tưởngtưởng
đạo lý)đạo lý)
XH (vềXH (về
hiệnhiện
tượng đờitượng đời
sốngsống
VH(tácVH(tác
phẩmphẩm
tríchtrích
đoạn)đoạn)
VH(bàiVH(bài
thơ,thơ,
đoạnđoạn
thơ)thơ)
+Tinh thần yêu+Tinh thần yêu
nước của ND tanước của ND ta
(Hồ Chí Minh)(Hồ Chí Minh)
+Đức tính giản dị+Đức tính giản dị
của Bác Hồ…của Bác Hồ…

13. (Dặn dò HS: chuẩn bị cho bài(Dặn dò HS: chuẩn bị cho bài
kiểm tra tổng hợp cuối năm)kiểm tra tổng hợp cuối năm)
• XIN KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔXIN KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚPGIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚP
9!9!