1. Tiết 41
NGUYỄN TUÂN

2. I. CUỘC ĐỜI
2. Tiểu sử
3. Con người
II. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC
5. Quá trình sáng tác và các đề tài chính
f. Trước cách mạng tháng Tám 1945
g.Sau cách mạng tháng Tám 1945
8. Phong cách nghệ thuật
III. KẾT LUẬN

3. I. CUỘC ĐỜI
1. Tiểu sử

4. I. CUỘC ĐỜI
1. Tiểu sử (1910 – 1987)
- Quê Hà Nội.
- Xuất thân: gia đình nhà nho khi Hán học đã suy tàn.
- Học hành dang dở, viết văn, viết báo chuyên nghiệp,
từng hai lần bị tù vì “xê dịch” và giao du với những
người hoạt động chính trị.
- Viết văn từ đầu những năm 1930  Nhà văn lãng
mạn độc đáo.
- Cách mạng tháng Tám thành công : Nhiệt tình tham
gia cách mạng và kháng chiến, trở thành một trong
những nhà văn cách mạng hàng đầu tiêu biểu ở nước
ta.
- Đạt giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT năm 1996.

5. 2. Con người
Ông yêu tha thiết tiếng mẹ đẻ, những kiệt tác văn
chương của Nguyễn Du, Đoàn Thị Điểm, Tú Xương, Tản
Đà..., những nhạc điệu hoặc đài của các lối hát ca trù
hoặc dân dã mà thiết tha của giọng hò Quảng Trị, Thừa
Thiên, Nam Bộ..., những phong cảnh đẹp của quê
hương đất nước, những thú chơi tao nhã như uống trà,
nhắm rượu, chơi hoa, chơi chữ đẹp, đánh thơ, thả thơ...,
những món ăn truyền thống thể hiện khẩu vị tinh tế của
người Việt.
- NT lµ mét trÝ thøc giµu lßng yªu n­ íc vµ tinh
thÇn d©n téc: g¾ n víi nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa cæ
truyÒn cña d©n téc

6. - ë NguyÔn Tu©n, ý thøc c¸ nh©n ph¸t triÓn rÊt cao
- NguyÔn Tu©n lµ mét con ng­ êi rÊt mùc tµi hoa
vµ uyªn b¸c.

7. Ngay từ trước Cách mạng tháng Tám, ông đã quan
niệm nghề văn là một cái gì đối lập với tính vụ lợi kiểu
con buôn và ở đâu có đồng tiền phàm tục thì ở đấy
không thẻ có cái đẹp .Đối với ông, nghệ thuật là một
hình thái lao động nghiêm túc, thậm chí "khổ hạnh"
- NguyÔn Tu©n lµ mét nhµ v¨n biÕt quý träng thËt
sù nghÒ nghiÖp cña m× nh.

8. II. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC
1. Quá trình sáng tác và các đề tài chính
a. Tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945 b. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945
* “Chñ nghÜa xª dÞ chÓ
* “Vang bãng mét thêiÓ
* “Đêi sèng truþ l¹ cÓ

9. a. Tr­ íc c¸ch m¹ ng th¸ng T¸m 1945
* “Chñ nghÜa xª dÞ chÓ:
- Đi kh«ng môc ®Ých, t×m c¶m gi¸c l¹ ®Ó viÕt  «ng ®· ghi l¹i ®­îc nh÷ng bøc
tranh phong c¶nh tuyÖt ®Ñp trong t¸c phÈm
- TPC: Mét chuyÕn ®i (1938)
* “Vang bãng mét thêiÓ:
- vÎ ®Ñp qu¸ khø nay chØ cßn vang bãng ( Nh÷ng thó ch¬i tao nh· ngµy x­a, nh÷ng thó
tiªu dao lµnh m¹nh: uèng trµ ®¹o, ch¬i ch÷, …; nh©n vËt th­êng lµ nh÷ng nhµ nho tµi
hoa, cã khÝ ph¸ch vµ thiªn l­¬ng…)
* “®êi sèng truþ l¹ cÓ: ThÓ hiÖn mét c¸i t«i c« ®¬n, bÕ t¾c vÒ t­ t­ëng……
khao khat h­íng tíi mét thÕ giíi thanh cao, trong s¹ch.
- ChiÕc l­ ®ång m¾t cua (1941)

10. b. Sau c¸ch m¹ ng th¸ng T¸m 1945
- Chân thành đem ngòi bút phục vụ cách mạng và kháng
chiến, theo sát từng nhiệm vụ chính trị của đất nước nhưng
đång thêi vÉn ph¸t huy ®­îc c¸ tÝnh độc đáo.
- §Ò tµi chñ yÕu: cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ vµ c«ng cuéc x©y dùng chñ
nghÜa XH
- H×nh t­îng chÝnh trong c¸c TP cña «ng: nh©n d©n lao ®éng, lµ nh÷ng chiÕn sĩ trªn c¸c
mËt trËn vò trang ®ång thêi còng lµ ng­êi nghÖ sÜ tµi hoa
-Gi¸ trÞ cña nh÷ng trang viÕt: NT ®· cung cÊp nh÷ng trang viÕt ®Çy tù hµo ngîi ca quê
hương đất nước, nh©n d©n trong chiÕn ®Êu vµ trong SX
- Tác phẩm chính: SGK

12. 2. Phong cách nghệ thuật
- NT cã phong c¸ch nghÖ thuËt ®éc ®¸o, s©u s¾c, th©u tãm trong mét ch÷ “Ng«ng”:
ngang tàng – kiêu bạc – độc đáo người chơi ngông phải
tài hoa, uyên bác, có nhân cách với NT còn là độc đáo.
- Tôi cóc cần gì hết! Chỉ tôi thôi cũng đủ làm nên tính đa
dạng muôn màu muôn vẻ của các văn phẩm ký tên tôi.
- Tôi sẽ làm cho các anh không thể chán tôi nổi!
- Nói cho nghiêm chỉnh, tôi muốn chứng minh rằng cái
tôi mà các anh bảo là nghèo nàn bé nhỏ ấy vô cùng giàu có:
nó là cả một khu mỏ mà người ta đào bới cả đời không hết!
- Và sống đến đâu, tôi sẽ viết đến đấy!

13. -Thể hiện: tài hoa, uyên bác, độc đáo:
+ Tài hoa:
¤ng tiÕp cËn víi mäi sù vËt ë mäi ph­¬ng diÖn v¨n ho¸, thÈm mÜ, con người ở
phương diện tài hoa, nghệ sĩ
+ Uyên bác:
VËn dông tri thøc cña nhiÒu ngµnh v¨n ho¸, nghÖ thuËt kh¸c nhau ®Ó quan s¸t hiÖn thùc,
s¸ng t¹o h×nh t­îng, v¨n NT th­êng pha chÊt hµo khÝ với néi dung th«ng tin giµu cã
+ Độc đáo:
T« ®Ëm nh÷ng g× lµ phi th­êng, xuÊt chóng vµ ®äc v¨n «ng, chóng ta thÊy ®­îc c¶m
gi¸c m·nh liÖt; phát hiện tinh tế và độc đáo về núi sông, cây cỏ trên
đất nước mình  ty thiên nhiên tha thiết; Vốn ngôn ngữ giàu
có, sắc sảo tung ra như để thi tài với tạo hóa

14. Thể văn phù hợp với tạng Nguyễn Tuân là tùy bút,
NT gọi đó là lối chơi “độc tấu”

15. Sù thèng nhÊt vµ chuyÓn biÕn cña phong c¸ch nghÖ
thuËt NguyÔn Tu©n tr­ íc vµ sau c¸ch m¹ ng
* Thống nhất
- Quan sát, khám phá thế giới nghiêng về phương diện
văn hóa thẩm mĩ.
- Quan niệm cái đẹp là những hiện tượng gây ấn tượng
sâu đậm, đập mạnh vào giác quan người nghệ sĩ.
- Sử dụng thể văn tùy bút hết sức phóng túng với nhân
vật chính là cái tôi chủ quan của tác giả.

16. * ChuyÓn biÕn
ST P/d chuyển Trước CM Sau CM
T biến
1 Quan niệm cái
đẹp
2 Nhân vật tài
hoa
3 Giọng văn
4 Tìm cảm giác
mạnh
5 Thể văn tùy
bút

17. * ChuyÓn biÕn
ST P/d chuyển Trước CM Sau CM
T biến
1 Quan niệm Chỉ có trong quá Có cả trong quá
cái đẹp khứ khứ, hiện tại,
tương lai
2 Nhân vật tài Con người xuất Tài hoa có ở cả
hoa chúng đặc tuyển nhân dân đại
của thời xưa còn chúng
vương sót lại
3 Giọng văn Bi quan, thấm đẫm Tin yêu, đôn
nỗi buồn hậu

18. STT P/d Trước CM Sau CM
chuyển
biến
4 Tìm - Tìm cảm giác mạnh ở - Tìm cảm giác mạnh ở
cảm quá khứ (VBMT), chủ những phong cảnh đẹp
nghĩa xê dịch, đời sống hùng vĩ của thiên nhiên
giác
trụy lạc, thế giới ma quỷ đất nước và những thành
mạnh tích của nhân dân trong
chiến đấu và xây dựng.
5 Thể văn - Sử dụng thể văn Dùng thể tùy bút nhưng
pha chất kí với bút pháp
tùy bút tùy bút, thiên về hướng ngoại, để p/a hiện
diễn tả nội tâm cái thực, ghi chép thành tích
tôi chủ quan chiến đấu, xây dựng của
nhân dân

19. III. KẾT LUẬN
NT là một định nghĩa về người nghệ sĩ (Tài +
Tâm + Thiên lương).
Là một nghệ sĩ lớn, một nhà văn hóa lớn,
đóng góp quan trọng cho sự phát triển ngôn
ngữ văn học Việt Nam

20. •Củng cố :
- Nét riêng về tinh thần yêu nước, tinh thần dân tộc của
NTuân.
- Những nét cơ bản về phong cách nghệ thuật NT, chỗ thống
nhất và chỗ biến đổi của Phong cách NT trước và sau CM
Tháng Tám 1945.
* Bài tập nâng cao: Vì sao người ta đặt cho NT danh hiệu “
Người suốt đời đi tìm cái đẹp” ?
- Đây là danh hiệu rất phù hợp với khuynh hướng cảm hứng
và phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân cả trước và sau
CM Tháng Tám: Nhà văn luôn quan sát khám phá, phát hiện ,
miêu tả, ngợi ca cảnh vật ở phương diện thẩm mĩ; con người ở
phương diện tài hoa, nghệ sĩ.
* Dặn dò: Soạn bài chuẩn bị cho tiết học sau : Bài Phong cách
văn học

21. * Củng cố :
- Nét riêng về tinh thần yêu nước, tinh thần dân tộc của NT.
- Những nét cơ bản về phong cách nghệ thuật NT, chỗ thống
nhất và chỗ biến đổi của phong cách NT trước và sau CM
Tháng Tám 1945.
* Bài tập nâng cao: Vì sao người ta đặt cho NT danh hiệu “
Người suốt đời đi tìm cái đẹp” ?
- Đây là danh hiệu rất phù hợp với khuynh hướng cảm hứng
và phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân cả trước và sau
CM Tháng Tám: Nhà văn luôn quan sát khám phá, phát hiện ,
miêu tả, ngợi ca cảnh vật ở phương diện thẩm mĩ; con người ở
phương diện tài hoa, nghệ sĩ.
* Dặn dò: Soạn bài chuẩn bị cho tiết học sau

22. - So s¸nh vÒ c¸c vÊn ®Ò trong s¸ng t¸c NT tr­íc vµ sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m
+ Đề tài
+ Ngông
+ Thể loại
+ Cái đẹp
- H·y so s¸nh hai t¸c phÈm “Ch÷ ng­êi tö tï” vµ “Ng­êi l¸i ®ß s«ng §µ” (vÒ
c¸c mÆt xuÊt xø, thÓ lo¹i, nh©n vËt, nghÖ thuËt t¹o h×nh, ng«n ng÷ miªu t¶)
®Ó thÊy phong c¸ch nghÖ thuËt cña NguyÔn Tu©n ë hai giai ®o¹n tr­­íc vµ
sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945 cã nh÷ng ®iÓm thèng nhÊt nh­­ng còng cã
nh÷ng ®iÓm ®æi míi, ph¸t triÓn.