Ιωάννης Νικόδημος

1. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου
βυζαντινού αυτοκράτορα’’
Ιωάννης Νικόδημος
ΚΣΕ 7ο ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΛΚΙΖΑΣ
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010

2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Ιωάννης Νικόδημος
1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
1.1 Τίτλος διδακτικού σεναρίου
«Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα».
1.2 Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Το σενάριο αφορά στη δημιουργική γραφή σε ομάδες, με τη βοήθεια ενός
εκπαιδευτικού τεχνολογικού εργαλείου εγκεκριμένο από το ΥΠ.Ε.Π.Θ. και το Π.Ι.
(Ιδεοκατασκευές), που εντάσσεται στη γνωστική περιοχή της Γλώσσας και
υποστηρίζεται από το αντίστοιχο σχολικό εγχειρίδιο.
• Γλώσσα Ε’ τάξης, συγγραφή βιογραφικού σημειώματος, ονοματικές και
ρηματικές φράσεις.
• Ιστορία Ε’ τάξης, Μ. Κωνσταντίνος, Ιουστινιανός, Ηράκλειος, Βασίλειος ο Β’
και Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.
1.3 Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται
Το σενάριο μάθησης απευθύνεται σε μαθητές της Ε’ τάξης του δημοτικού σχολείου.
Δίνει έμφαση στην υποστήριξη που παρέχουν τα ανοικτά και ηλεκτρονικά
περιβάλλοντα παραγωγής λόγου σε ζητήματα γλωσσικής ενημερότητας και
λειτουργίας της γλώσσας, ενώ η ιδιαιτερότητα του ψηφιακού κειμένου οδηγεί στην
εξοικείωση με διαφορετικά κειμενικά είδη (Ματσαγγούρας, 2001). Παράλληλα η
χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία της ιστορίας βοηθά στη δόμηση ιστορικών εννοιών
(χρήση ιστορικών πηγών, κατανόηση της έννοιας του χώρου, του χρόνου και της
αλλαγής) και στην καλλιέργεια ιστορικής σκέψης.
1.4 Συμβατότητα με το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ.
Το παρόν σενάριο είναι συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και τα Αναλυτικά Προγράμματα
Σπουδών του γλωσσικού μαθήματος και του μαθήματος της ιστορίας (ΔΕΠΠΣ
Γλώσσας, σελ. 24-25 & 28-29, ΔΕΠΠΣ Ιστορίας, σελ. 185,213). Ο κεντρικός άξονας
Ιωάννης Νικόδημος 2

3. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
του εκπαιδευτικού σεναρίου αφορά στη δημιουργική γραφή, στην ανάπτυξη της
φαντασίας, στην αισθητική καλλιέργεια και στην καλλιέργεια της δημιουργικής
σκέψης. Ταυτόχρονα υποστηρίζει τη μαθησιακή διαδικασία μέσα από
προβληματισμούς για την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ.
1.5 Οργάνωση της διδασκαλίας & απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή
Οργάνωση της Διδασκαλίας
Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε (5) ομάδες των πέντε (5) ατόμων. Τέσσερις από τους
μαθητές κάθε ομάδας δημιουργούν ο καθένας από ένα φύλλο εργασίας, ενώ ο
πέμπτος μαθητής αναλαμβάνει να τα παρουσιάσει. Επιλέγεται η ομαδοσυνεργατική
μέθοδος διδασκαλίας που υποστηρίζεται από τις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες
μάθησης (L. Vygotsky).
Γνωστικά Προαπαιτούμενα
Οι μαθητές έχουν αρκετές γνώσεις γύρω από τη συγγραφή ενός βιογραφικού
σημειώματος και των κυριότερων στοιχείων του. Επίσης έχουν διδαχθεί σε
προηγούμενη ενότητα (Ενότητα 9, σελ. 38 στο Βιβλίο Μαθητή της Γλώσσας Ε’
Δημοτικού) τη χρήση ονοματικών και ρηματικών φράσεων. Τέλος, από το μάθημα
της ιστορίας γνωρίζουν αρκετά για τη ζωή και το έργο του Μ. Κωνσταντίνου, του
Ιουστινιανού, του Ηράκλειου, του Βασιλείου Β’ και του Κων/νου Παλαιολόγου
(Βιβλίο Μαθητή της Ιστορίας Ε’ Δημοτικού, κεφ. 5-7, κεφ. 13-16, κεφ. 18, κεφ. 22,
κεφ. 34-36). Ως προς τη χρήση των λογισμικών γνωρίζουν να χρησιμοποιούν τον
επεξεργαστή κειμένου (Word), το λογισμικό παρουσίασης (Power Point), τη μηχανή
αναζήτησης Google και την ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia.
Απαιτούμενη Υλικοτεχνική Υποδομή
Το μάθημα γίνεται στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου και χρησιμοποιείται
ανάλογος αριθμός Η/Υ με τις ομάδες, όπου είναι εγκατεστημένα όλα τα απαραίτητα
λογισμικά και υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Θα χρησιμοποιηθεί :
• λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (Inspiration).
• λογισμικό χρονικής αναπαράστασης (Timeline Maker).
• λογισμικό καθοδήγησης (Ιδεοκατασκευές).
Ιωάννης Νικόδημος 3

4. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
• λογισμικό γενικής χρήσης (Word).
• λογισμικό οπτικοποίησης ( Power Point).
• λογισμικό πολυμέσων (ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia).
• λογισμικό Διαδικτύου (μηχανής αναζήτησης Google).
1.6 Διδακτικοί Στόχοι
Οι μαθητές επιδιώκεται:
Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο
• να μετασχηματίζουν κείμενο σε διαφορετικό είδος λόγου, για διαφορετικό
σκοπό.
• να συνθέτουν βιογραφικά σημειώματα με τη χρήση ονοματικών φράσεων
και να τα ανασυνθέτουν μετασχηματίζοντας τις ονοματικές φράσεις σε
ρηματικές.
• να κατανοούν τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ηγέτες στην
ιστορία, δηλ. το ρόλο που έπαιξαν οι παραπάνω αυτοκράτορες στην
μακραίωνη βυζαντινή ιστορία.
• να βοηθηθούν στη βαθμιαία μετάβαση από το μοντέλο της συνειρμικής
γραφής στο μοντέλο της επεξεργασμένης γραφής.
• να βοηθηθούν στην ανάπτυξη των γνωσιακών και μεταγνωσιακών
δεξιοτήτων, ώστε να μπορούν να εκφράζονται με επάρκεια και ακρίβεια.
Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών
• να αναλύουν και να συνθέτουν δεδομένες πληροφορίες.
• να εντοπίζουν και να αξιολογούν τις πληροφορίες που χρειάζονται με τη
χρήση διάφορων πηγών πληροφόρησης γλωσσικών και μη.
Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
• να προωθούν τη συνεργατική μάθηση και επικοινωνία.
• να ενθαρρύνονται στο διάλογο και την επιχειρηματολογία.
• να καλλιεργούν την ικανότητα λήψης αποφάσεων.
• να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις.
Ιωάννης Νικόδημος 4

5. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια
Εκτιμώμενη διάρκεια του εκπαιδευτικού σεναρίου: 6 διδακτικές παρεμβάσεις (6
δίωρα μαθήματα στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης).
2. Διδακτική προσέγγιση
Θεωρητική προσέγγιση
Το εκπαιδευτικό σενάριο, με βάση την κατηγοριοποίηση των λογισμικών που
χρησιμοποιούνται, προσεγγίζει συνδυαστικά τις θεωρίες μάθησης. Το σενάριο δίνει
τη δυνατότητα στους μαθητές να κατασκευάζουν τη γνώση με το δικό τους τρόπο,
ενεργητικά (εποικοδομισμός Piaget), να ανακαλύπτουν τη γνώση (κανόνες, αρχές,
ανάπτυξη δυνατοτήτων) μέσα από ομαδοσυνεργατικές διαδικασίες, όπου ο εκπ/κός
έχει το ρόλο του εμψυχωτή, του καθοδηγητή, ενώ η μάθηση δημιουργείται από την
αλληλεπίδρασή τους με τους συμμαθητές τους με την υλοποίηση κοινών
δραστηριοτήτων (κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις). Κυρίως όμως, το σενάριο
περιλαμβάνει παιδαγωγικές δραστηριότητες αξιοποίησης των «Ιδεοκατασκευών»,
που είναι ένα λογισμικό βασιζόμενο στη θεωρία μάθησης του Vygotsky και παρέχει
τις απαραίτητες οδηγίες για την ολοκλήρωση αφηγηματικών και περιγραφικών
κειμένων σε ατομική βάση κάτι που είναι δύσκολο στην παραδοσιακή τάξη.
Χρησιμοποιείται ως μια δεξιότητα και ένα μέσο αυτοέκφρασης στα πλαίσια της
ομαδοσυνεργατικής παραγωγής του γραπτού λόγου. Αναπτύσσεται έτσι μια μορφή
μεταγνώσης με την επίγνωση διαδικασιών της ατομικής, της συλλογικής και της
κριτικής σκέψης, μέσα από ομαδικές δραστηριότητες.
Μεθοδολογική προσέγγιση
Ως στρατηγική διδασκαλίας ακολουθείται η καθοδηγούμενη διερεύνηση, κατά την
οποία οι μαθητές ακολουθούν συγκεκριμένες διδακτικές υποδείξεις του
εκπαιδευτικού και εμπλέκονται σε διερευνητικές και συνεργατικές δραστηριότητες.
2.1 Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ
Οι ΤΠΕ δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να διευρύνουν τις γνώσεις τους, να
οργανώνουν και να καταγράφουν τις σκέψεις τους, να τις συνθέτουν, να τις κρίνουν
και να τις εκφράζουν μέσα από την παρουσίασή τους. Χρησιμοποιούνται τόσο
Ιωάννης Νικόδημος 5

6. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
λογισμικά γνωστικών αντικειμένων όσο και λογισμικά γενικής χρήσης.
Συγκεκριμένα:
• Θα χρησιμοποιηθεί λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (Inspiration),
για να ανιχνευθούν οι πρότερες γνώσεις των μαθητών για τη συγγραφή
βιογραφικού σημειώματος. Αυτό διότι η εννοιολογική χαρτογράφηση είναι
μια ειδική τεχνική οπτικοποίησης των σχέσεων ανάμεσα σε διάφορες έννοιες
(Κόμης & άλ., 2008:109).
• Το Timeline Maker, λογισμικό χρονικής αναπαράστασης, για τη δημιουργία
ιστοριογραμμής με τα σημαντικότερα γεγονότα από τη ζωή κάθε
αυτοκράτορα. Η παρουσία ιστοριογραμμής διευκολύνει τους μαθητές να
κατανοήσουν την σειρά των ιστορικών γεγονότων, τη χρονική τους
αλληλουχία, τη σχέση τόπου – χρόνου καθώς και τη σχέση ιστορικής
διάρκειας και δράσης. Τα γεγονότα εγγράφονται στο χώρο και το χρόνο, γι’
αυτό οι μαθητές, για την καλύτερη κατανόηση των γεγονότων, πρέπει να
διευκολύνονται με σχεδιαγράμματα, όπως είναι η ιστορική γραμμή (ΔΕΠΠΣ
Ιστορίας, σελ. 213).
• Επεξεργαστής κειμένου (Word) για την παραγωγή κειμένου ψηφιακής
μορφής, μια νέα μέθοδο γραφής ποιοτικά διαφορετική από τη γραφή με
χαρτί και μολύβι που δείχνει εξέλιξη και πολυτροπικότητα (Κόμης & άλ.,
2008:59).
• Ιδεοκατασκευές, λογισμικό καθοδήγησης, εξάσκησης και πρακτικής που έχει
βασικό στόχο τη βαθμιαία μετάβαση από το μοντέλο της συνειρμικής
γραφής στο μοντέλο της επεξεργασμένης γραφής, δηλαδή την ανάπτυξη
γνωσιακών και μεταγνωσιακών δεξιοτήτων (Σπαντιδάκης, 1998).
• Ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια (Wikipedia) που επιτρέπει δραστηριότητες
διερεύνησης και ανακάλυψης και την εύκολη αναζήτηση και διαχείριση
πληροφοριών (Κόμης & άλ., 2008:105).
• Πρόγραμμα παρουσίασης (Power Point), εργαλείο οπτικοποίησης,
πολυμεσικό και υπερμεσικό, που αναπτύσσει ικανότητες διαχείρισης έργου,
δεξιότητες οργάνωσης, έρευνας και παρουσίασης, ενώ ενθαρρύνει τη χρήση
πολλαπλών τρόπων αναπαράστασης των εργασιών τους (Κόμης & άλ.,
2008:61).
Ιωάννης Νικόδημος 6

7. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
2.2 Το προτεινόμενο σενάριο
2.1.α ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Α. 1η διδακτική παρέμβαση.
Με εισήγηση του διδάσκοντα ανακοινώνεται το θέμα του εκπαιδευτικού σεναρίου
στη τάξη, ενώ ακολουθεί παρουσίαση με προβολή των λογισμικών που δε
γνωρίζουν οι μαθητές (Inspiration, Timeline Maker και Ιδεοκατασκευές).
Δημιουργούνται οι ομάδες από τους ίδιους τους μαθητές με την προϋπόθεση ότι οι
ίδιοι θα ορίσουν ποιος θα κάνει το κάθε Φύλλο Εργασίας (ΦΕ) και το ποιος θα
παρουσιάσει στο τέλος την εργασία της ομάδας. Τέλος ο δάσκαλος ορίζει σε κάθε
ομάδα τη συγγραφή του βιογραφικού ενός βυζαντινού αυτοκράτορα με
χρονολογική σειρά.
Β. 2η διδακτική παρέμβαση.
Δίνεται το ΦΕ1 με ημιδομημένο εννοιολογικό χάρτη και οι μαθητές καταγράφουν τις
πρότερες γνώσεις τους για το τι είναι βιογραφικό σημείωμα και ποια είναι τα
κυριότερα στοιχεία του, χρησιμοποιώντας για βοήθεια το Βιβλίο του Μαθητή στη
Γλώσσα της Ε’ Δημοτικού, Ενότητα 9, σελ. 38. Στη συνέχεια με εισήγηση του
δασκάλου και με ερωτήσεις – απαντήσεις οι μαθητές χρησιμοποιούν το λογισμικό
Inspiration και δημιουργούν το δικό τους εννοιολογικό χάρτη με τον ορισμό του
βιογραφικού σημειώματος και των βασικών του στοιχείων.
Γ. 3η διδακτική παρέμβαση.
Χρησιμοποιώντας τη μηχανή αναζήτησης Google και συγκεκριμένα λήμματα: Μ.
Κων/νος (α’ ομάδα), Ιουστινιανός (β’ ομάδα), Ηράκλειος (γ’ ομάδα), Βασίλειος Β’ (δ’
ομάδα) και Κων/νος Παλαιολόγος (ε’ ομάδα), βρίσκουν πληροφορίες για κάθε
αυτοκράτορα (από την ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia), τις οποίες
καταγράφουν μέσω ενός επεξεργαστή κειμένου, δημιουργώντας έτσι μια βάση
δεδομένων, πάνω στην οποία θα στηριχθούν για να επεξεργαστούν τα ΦΕ3 και 4.
Έτσι οι μαθητές δημιουργούν το ΦΕ2, που περιέχει πληροφορίες για κάθε
αυτοκράτορα ανάλογες με τα στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος που είχαν
ορίσει στο ΦΕ1.
Ιωάννης Νικόδημος 7

8. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
Δ. 4η διδακτική παρέμβαση.
Με βάση το ΦΕ2 οι μαθητές δημιουργούν μια ιστορική γραμμή, αξιοποιώντας το
λογισμικό Timeline Maker, στο οποίο καθοδηγούνται με οδηγίες από το δάσκαλο
που απαντά σε τυχόν απορίες τους. Στο ΦΕ3 των μαθητών σημειώνονται τα
σημαντικότερα γεγονότα από τη ζωή κάθε αυτοκράτορα, με τη χρήση ονοματικών
φράσεων. Η ιστορική γραμμή κάθε ομάδας περιλαμβάνει τις ημερομηνίες γέννησης
και θανάτου κάθε αυτοκράτορα, όπως και πέντε το πολύ ακόμη γεγονότα της ζωής
τους, τα οποία οι μαθητές θεωρούν ότι είναι σημαντικά.
Ε. 5η διδακτική παρέμβαση.
Έχοντας ως βάση το ΦΕ3, οι μαθητές προχωρούν στην κύρια δραστηριότητα του
σεναρίου, τη συγγραφή βιογραφικού σημειώματος, πρώτα με ονοματικές φράσεις
και κατόπιν με ρηματικές φράσεις. Με εισήγηση του δασκάλου χρησιμοποιούν το
λογισμικό των Ιδεοκατασκευών ακολουθώντας προσεκτικά τις οδηγίες για τα
διάφορα στάδια εφαρμογής του. Αρχικά γράφουν ένα βιογραφικό σημείωμα με
ημερομηνίες, όπου δίπλα σε κάθε μια σημειώνεται με ονοματική φράση και ένα
γεγονός. Έπειτα, αξιοποιώντας και τις λέξεις που τους παρέχει το λογισμικό των
Ιδεοκατασκευών, μετασχηματίζουν το αρχικό βιογραφικό σημείωμα σε ένα πλήρες
από συντακτική άποψη κείμενο, με εμπλουτισμένο λεξιλόγιο και ρηματικές φράσεις
(ΦΕ4).
ΣΤ. 6η διδακτική παρέμβαση.
Τέλος οι μαθητές αξιοποιώντας το λογισμικό παρουσίασης (Power Point)
δημιουργούν μια δική τους παρουσίαση όλης της εργασίας τους. Συγκεκριμένα
επικολλούν κάθε φύλλο εργασίας (ΦΕ1, ΦΕ2, ΦΕ3, ΦΕ4) σε μια κενή σελίδα του
λογισμικού παρουσίασης. Ακολουθεί προβολή από κάθε ομάδα της εργασίας τους
στις άλλες ομάδες, ενώ το εκπαιδευτικό σενάριο κλείνει με συζήτηση – αξιολόγηση
του προγράμματος από τους μαθητές.
2.2. Συνοδευτικά φύλλα εργασίας
2.2.α Φύλλα εργασίας δραστηριοτήτων
(βλ. στο τέλος του σεναρίου)
Ιωάννης Νικόδημος 8

9. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
2.3 Επέκταση - Αξιολόγηση
2.3.α Επέκταση
Το παρόν εκπαιδευτικό σενάριο μπορεί να εφαρμοστεί με διάφορες παραλλαγές και
να εμπλουτιστεί. Προωθεί τη δημιουργική γραφή σε ομάδες και οδηγεί στη γρήγορη
ολοκλήρωση αφηγηματικών και περιγραφικών κειμένων. Καλλιεργεί τη δεξιότητα
αυτοέκφρασης των μαθητών κυρίως σε ομαδοσυνεργατικό επίπεδο. Μπορεί να
επεκταθεί στην παραγωγή λόγου, κάθε είδους κειμένου αφηγηματικού,
περιγραφικού, επιχειρηματολογικού κ.α. Επίσης διευκολύνει τους μαθητές να
δημιουργήσουν δικά τους σχεδιαγράμματα παραγωγής λόγου. Η εφαρμογή του
προτείνεται για τις τρεις τελευταίες τάξεις Δ’, Ε’ και ΣΤ’.
2.3.β Αξιολόγηση
1. Διαμορφωτική
Στη διάρκεια εφαρμογής του σεναρίου τα κυριότερα προβλήματα που
εμφανίστηκαν αφορούσαν τη λειτουργία των ομάδων. Έτσι, ενώ οι μαθητές
συγκρότησαν οι ίδιοι τις ομάδες, τούς ζητήθηκε από την αρχή ο καταμερισμός των
εργασιών, δηλ. ποιος θα έγραφε κάθε Φύλλο Εργασίας. Βέβαια αυτό δεν τηρήθηκε
αφενός λόγω της ισχυρής προσωπικότητας κάποιων μαθητών, που συγκρούστηκαν
μέσα στην ίδια ομάδα, και αφετέρου λόγου του ενθουσιασμού τους ποιος θα
πρωτοκαθίσει μπροστά στον Η/Υ. Τα προβλήματα αυτά ξεπεράστηκαν μετά τη γ’
διδακτική παρέμβαση, όταν ο δάσκαλος όρισε υπεύθυνους σε κάθε ομάδα.
Μάλιστα από εκεί και πέρα όλα λειτούργησαν άψογα με αποτέλεσμα όλες οι
ομάδες να τελειώνουν σε χρόνο λιγότερο από τον προβλεπόμενο.
2. Τελική
Στο τέλος του εκπαιδευτικού σεναρίου ακολούθησε συζήτηση – αξιολόγηση, όπου οι
ίδιοι οι μαθητές επισήμαναν τις θετικές τους εντυπώσεις από την εφαρμογή των
λογισμικών, που τους έδωσαν τη δυνατότητα να επιτύχουν τους γνωστικούς
στόχους που είχαν τεθεί από την αρχή, σε λιγότερο χρόνο απ’ ό,τι θα χρειάζονταν,
αν εργάζονταν με χαρτί και μολύβι. Τέλος, όσον αφορά στη λειτουργία των ομάδων,
οι μαθητές επισήμαναν πολύ εύστοχα ότι τα όποια προβλήματα που εμφανίστηκαν
οφείλονταν στο γεγονός ότι δεν είχαν εργαστεί σε ομάδες τα προηγούμενα χρόνια.
Ιωάννης Νικόδημος 9

10. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
3. Βιβλιογραφία
Κόμης, Β., & άλ., (2008), Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών στη Χρήση και Αξιοποίηση των
ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διδακτική Διαδικασία. Επιμορφωτικό υλικό για την
εκπαίδευση των επιμορφωτών στα Πανεπιστημιακά Κέντρα Επιμόρφωσης.
Τεύχος 2Α: Κλάδοι ΠΕ60/ΠΕ70. Πάτρα: ΥΠ.Ε.Π.Θ., Π.Ι., Ε.Α.Ι.Τ.Υ.
Ματσαγγούρας, Η., (2001), Κειμενοκεντρική Προσέγγιση του Γραπτού Λόγου.
Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας ΙΙ. Αθήνα: Γρηγόρης.
Σπαντιδάκης, Ι., (1998), Δυσκολίες γραπτής έκφρασης των μαθητών του δημοτικού
σχολείου. Σχεδιασμός, εφαρμογή και αξιολόγηση διδακτικών προσεγγίσεων για
την ανάπτυξη των μεταγνωστικών δεξιοτήτων των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης με και
χωρίς τον υπολογιστή. Διδακτορική Διατριβή. ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αθήνας.
Σπαντιδάκης, Ι., (1998), Οι «Ιδεοκατασκευές» στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής
παραγωγής του γραπτού λόγου.
ΥΠΕΠΘ/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2002), Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο
Προγραμμάτων Σπουδών. Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ελληνικής γλώσσας
για το Δημοτικό. Προσπελάστηκε: 15 Μαΐου 2010, από http://www.pi-
schools.gr/download/programs/depps/2deppsaps_GlossasDimotikou.zip
ΥΠΕΠΘ/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2002), Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο
Προγραμμάτων Σπουδών. Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ιστορίας.
Προσπελάστηκε: 15 Μαΐου 2010, από http://www.pi-
schools.gr/download/programs/depps/9deppsaps_Istorias.zip
ΥΠΕΠΘ/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2006), Γλώσσα Ε’ Δημοτικού. Της γλώσσας ρόδι
και ροδάνι. Βιβλίο μαθητή, β’ τεύχος. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
ΥΠΕΠΘ/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2006), Ιστορία Ε’ Δημοτικού. Στα βυζαντινά
χρόνια. Βιβλίο μαθητή. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
Σελίδες από το Διαδίκτυο
http://users.att.sch.gr/nikbalki/epim_kse
Ιωάννης Νικόδημος 10

11. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Δώστε τον ορισμό του βιογραφικού σημειώματος. Γράψτε τα
βασικά στοιχεία ενός βιογραφικού σημειώματος.
ΟΜΑΔΕΣ: Όλες οι ομάδες.
ΥΛΙΚΟ: Γλώσσα, Β.Μ. β’ τεύχος, Ενότητα 9, σελ. 37.
ΜΕΣΑ: Inspiration 8
ΟΜΑΔΑ … η
1.Τι είναι βιογραφικό σημείωμα;
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
2. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία ενός βιογραφικού σημειώματος;
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Ιωάννης Νικόδημος 11

12. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
Μ. Κωνσταντίνος Ιουστινιανός Ηράκλειος
Βασίλειος Β’ Κωνσταντίνος
Βουλγαροκτόνος Παλαιολόγος
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Βρείτε πληροφορίες για τη ζωή και το έργο των παραπάνω
βυζαντινών αυτοκρατόρων.
ΟΜΑΔΑ 1η: Μ. Κωνσταντίνος
ΟΜΑΔΑ 2η: Ιουστινιανός
ΟΜΑΔΑ 3η: Ηράκλειος
ΟΜΑΔΑ 4η: Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος
ΟΜΑΔΑ 5η: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
Ως πηγές πληροφόρησης και αξιοποίησης μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:
1. Μηχανές αναζήτησης (π.χ. http://www.google.gr)
2. Ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες (π.χ. http://el.wikipedia.org)
ΜΕΣΑ: Επεξεργαστής κειμένου (Word).
Ιωάννης Νικόδημος 12

13. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΟΜΑΔΑ 1η
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
2.3 Αξιολόγηση
…………………………………………
…………………………………………
2.4 Επέκταση
…………………………………………
…………………………………………
3. Βιβλιογραφία
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
Ιωάννης Νικόδημος 13

14. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΟΜΑΔΑ 1η
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Δημιουργείστε μια ιστορική γραμμή, όπου θα σημειώνονται τα σημαντικότερα
γεγονότα από τη ζωή του κάθε αυτοκράτορα. Χρησιμοποιήστε ονοματικές φράσεις.
ΟΜΑΔΑ 1η Μ. Κωνσταντίνος
ΟΜΑΔΑ 2η Ιουστινιανός
ΟΜΑΔΑ 3η Ηράκλειος
ΟΜΑΔΑ 4η Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος
ΟΜΑΔΑ 5η Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
ΥΛΙΚΟ – ΠΗΓΕΣ: Φύλλο Εργασίας 2
ΜΕΣΑ: Timeline Maker Professional.
Σημειώστε τα σημαντικότερα γεγονότα από τη ζωή του………………………… μέσα σε
κάθε πλαίσιο και ενώστε το με βέλος με την αντίστοιχη ημερομηνία.
Χρησιμοποιήστε ονοματικές φράσεις.
Ιωάννης Νικόδημος 14

15. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΟΜΑΔΑ …..η : …………………………………………………………………………
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Να γράψετε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για τον…………………………………..
χρησιμοποιώντας μόνο ονοματικές φράσεις και ως πηγή τα ΦΕ 2 και 3.
ΟΜΑΔΑ 1η Μ. Κωνσταντίνος
ΟΜΑΔΑ 2η Ιουστινιανός
ΟΜΑΔΑ 3η Ηράκλειος
ΟΜΑΔΑ 4η Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος
ΟΜΑΔΑ 5η Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
ΥΛΙΚΟ – ΠΗΓΕΣ: Φύλλο Εργασίας 2 και 3.
ΜΕΣΑ: Ιδεοκατασκευές.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Ιωάννης Νικόδημος 15

16. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΟΜΑΔΑ …..η : …………………………………………………………………………
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Ξαναγράψτε το βιογραφικό σημείωμα μετατρέποντας τις ονοματικές φράσεις σε
ρηματικές.
ΟΜΑΔΑ 1η Μ. Κωνσταντίνος
ΟΜΑΔΑ 2η Ιουστινιανός
ΟΜΑΔΑ 3η Ηράκλειος
ΟΜΑΔΑ 4η Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος
ΟΜΑΔΑ 5η Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
ΥΛΙΚΟ – ΠΗΓΕΣ: Φύλλο Εργασίας 2 και 3.
ΜΕΣΑ: Ιδεοκατασκευές.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Ιωάννης Νικόδημος 16

17. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ‘’Γίνομαι ο προσωπικός βιογράφος ενός σπουδαίου βυζαντινού αυτοκράτορα’’
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Κάθε ομάδα παρουσιάζει την εργασία της
ΟΜΑΔΕΣ: Όλες οι ομάδες.
ΥΛΙΚΟ: Φύλλα εργασίας 1, 2, 3 και 4.
ΜΕΣΑ: Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point).
Ιωάννης Νικόδημος 17