ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ 1
•Download as DOC, PDF•
0 likes•3,851 views
ชุดการสอนรายบุคคล เรื่อง การพับและจัดดอกบัวแบบไทย
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ 1
More from Apivat Vongkanha
More from Apivat Vongkanha (17)
ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ 1
- 1. 1 ชุดการสอนรายบุคคล เรื่อง การพับและจัดดอกบัวแบบไทย ก ลุ่ ม ส า ร ะ ก า ร เรี ย น รู้ ก า ร ง า น อ า ชี พ แ ล ะ เท ค โ น โ ล ยี ร ะ ดั บ ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ ๔ ชุ ด ที่ ๑ เ รื่ อ ง ค ว า ม รู้ พื้ น ฐ า น ใ น ก า ร จั ด ด อ ก ไ ม้ ส ด ผลิตขึ้ น เพื่ อเป็น ชุ ดการสอน ประกอบการเรียน การสอน เพื่อให้นักเรียนเกิดการพัฒนาทั้งความรู้ ทักษะ และเจตคติ ส า ม า ร ถ น า ค ว า ม รู้ ไ ป ใ ช้ ใ น ชี วิ ต ป ร ะ จ า วั น และเป็นความรู้พื้นฐานในการประกอบอาชีพต่อไป ชุดการสอนรายบุคคล เรื่อง การพับและจัดดอกบัวแบบไทย ก ลุ่ ม ส า ร ะ ก า ร เรี ย น รู้ ก า ร ง า น อ า ชี พ แ ล ะ เท ค โ น โ ล ยี ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ มี ๖ เล่ม ประกอบด้วย หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๑ เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด หน่วยการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง ดอกไม้ ใบไม้ และวัสดุอุปกรณ์ในการจัดดอกไม้สด ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๒ เรื่อง การเตรียมดอกไม้ ใบไม้ และวัสดุ อุปกรณ์ ในการจัดดอกไม้สด หน่วยการเรียนรู้ที่ ๓ เรื่อง หลักเบื้องต้นในการจัดดอกไม้สด ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๓ เรื่อง หลักเบื้องต้นในการจัดดอกไม้สด หน่วยการเรียนรู้ที่ ๔ เรื่อง สร้างสรรค์กลีบบัว คาชี้แจงการใช้ชุดกา รสอน รายบุคคล
- 2. 2 ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๔ เรื่อง การพับกลีบดอกบัว หน่วยการเรียนรู้ที่ ๕ เรื่อง การจัดดอกไม้สดรูปทรงพื้นฐาน ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๕ เรื่อง การพับกลีบดอกบัวจัดแจกันทรงสูง และทรงเตี้ย ชุดการสอนรายบุคคลชุดที่ ๖ เรื่อง การพับกลีบดอกบัวจัดแจกันรูปทรง สามเหลี่ยมด้านเท่า นักเรียนควรจะต้องปฏิบัติตามกิจกรรมดังต่อไปนี้ ๑. นักเรียนศึกษาแผนภูมิลาดับขั้นการเรียนชุดการสอนรายบุคคล ๒. นักเรียนศึกษาผลการเรียนรู้และจุดประสงค์การเรียนรู้ขอ งชุดการสอนรายบุคคล ชุดที่ ๑ เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด ๓. นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด คาแนะนาสาหรับนัก เรียน
- 4. 4 ทาแบบทดสอบก่อนเ รียน ศึกษาบัตรเนื้อหา ทาบัตรกิจกรรม ตรวจกับบัตรเฉลย ทาแบบทดสอบหลังเ รียน ไม่ผ่านเกณฑ์ ศึกษาบัตรเนื้อหา(ทบทว น) ทาบัตรกิจกรรม ตรวจกับบัตรเฉลย ผ่านเกณฑ์ ศึกษาชุดต่อไ ป แผนภูมิ ลาดับขั้นการเรียนชุดการสอนรายบุคคล ชุดที่ ๑ เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด
- 5. 5 ศิลปวัฒนธรรมของไทย ในการจัดดอกไม้ มีมาแต่สมัยโบราณ เป็นเอกลักษณ์ของคนไทยที่บรรพบุรุษคิดค้นให้สอดคล้องกับ พระพุทธศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ควรสืบสานต่อไปและเราควรศึกษาเรี ยนรู้ งานจัดดอกไม้สด เรื่อง ความหมาย ความสาคัญ คุณค่าและ ประวัติของการจัดดอกไม้สด และศึกษาจุดมุ่งหมายในการจัดดอกไม้สด เพื่อให้เกิดความภาคภูมิใจที่เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยรักษา และเชิดชูเอกลักษณ์ของชาติ สาระสาคัญ ๑. นักเรียนสามารถอธิบายความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สดได้ถู กต้อง ๒. นาความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สดไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประ จาวัน ได้เหมาะสม ๓. เห็นประโยชน์ ความสาคัญ และคุณค่าของการจัดดอกไม้สด เพื่อการอนุรักษ์ ศิลปวัฒนธรรมไทย ผลการเรียนรู้ ๑. อธิบายประวัติของการจัดดอกไม้สดได้ถูกต้อง ๒. อธิบายความหมาย ความสาคัญ ของการจัดดอกไม้สดได้ถูกต้อง ๓. บอกจุดมุ่งหมายในการจัดดอกไม้สดได้ถูกต้อง ๔. บอกคุณค่าของการจัดดอกไม้สดได้ถูกต้อง ๕. นาความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สดไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประ จาวัน ได้เหมาะสม จุดประสงค์การ เรียนรู้
- 6. 6 ๑. ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สุดเพียงคาตอบเดียวและกาเครื่อ งหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคาตอบ ๒. ข้อสอบมีจานวน ๑๐ ข้อ คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ๓. เมื่อทาแบบทดสอบเสร็จแล้วให้ส่งกระดาษคาถามพร้อมกระดา ษคาตอบคืน เพื่อบันทึกคะแนน ๑. ข้อใดหมายถึงการจัดดอกไม้ ก. การจัดดอกไม้สดให้สวยงามในรูปแบบที่กาหนด ข. การจัดดอกไม้สดเป็นศิลปะอันทรงค่าของงานประดิษฐ์ ค. การนาดอกไม้มาประดิษฐ์ แล้วนาไปใช้ในงานประเพณีไทย ง. การนาดอกไม้ ใบไม้ มาจัดตกแต่งให้สวยงาม ตามรูปแบบแล้ว นาไปใช้ประโยชน์ ๒. ความสาคัญของการจัดดอกไม้ข้อใดถูกต้องที่สุด ก. ดอกไม้เป็นธรรมชาติที่สวยงามและละเอียดอ่อน ข. เกิดแรงบันดาลใจที่จะนาดอกไม้มาสร้างสิ่งประดิษฐ์ แบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดด อกไม้สด
- 7. 7 ๔. ผู้ประดิษฐ์พับดอกบัวก่อให้เกิดคุณค่า และมีคุณธรรมด้านใด ก. การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ข. ก่อให้เกิดความสุขทางจิตใจ ค. ก่อให้เกิดรายได้ระหว่างเรียน ง. เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ ๕. ศิลปะในการจัดตกแต่งดอกไม้ให้งดงาม เป็นแบบอย่างให้คนรุ่นหลังรับไว้ จนเป็นเอกลักษณ์ และเป็นมรดกตกทอดสืบต่อกันมา แต่สมัยโบราณ จนกระทั่งทุกวันนี้ จัดเป็นคุณค่าทางด้านใด ก. สังคม ข. จิตใจ ค. วัฒนธรรม ง. คิดสร้างสรรค์ ๖. บ่อเกิดสาคัญของงานพับดอกบัว คือ ข้อใด ก. เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับดอกไม้ ข. ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ ค. พุทธศาสนา เพื่อบูชาพระรัตนตรัย ง. การลอกเลียนแบบไม้จากธรรมชาติ ๗. ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่างานดอกไ ม้มีมาตั้งแต่สมัยใด ก. กรุงธนบุรี ข. กรุงสุโขทัย ค. กรุงศรีอยุธยา ง. กรุงเทพมหานคร ๘. พระพันปีหลวง เกี่ยวข้องกับงานดอกไม้ด้านใด ก. จัดพานดอกไม้ได้สวยงาม ข. จัดแจกันดอกไม้ได้สวยงาม
- 8. 8 ๙. “ข้าน้อยก็กระทาโคมลอย คิดตกแต่งให้งามประหลาดว่าโคมพระสนมกานัล ทั้งปวง จึงเลือกผกาเกสรสีต่างๆ ประดับเป็นรูปดอกกระมุทบาน กลีบรับ แสงจันทร์” ข้อความดังกล่าวหมายถึงใคร ก. นางนพมาศ ข. ท้าววารคณานันท์ ค. หม่อมหลวงป้องมาลากุล ง. หม่อมราชวงศ์ปั้ม มาลากุล ๑o. จัดดอกไม้ในพิธีมงคลสมรส เลือกดอกไม้ที่มีชื่อเป็นมงคล ได้แก่ ดอกรัก ดอกบานไม่รู้โรย สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายตามข้อใด ก. จัดให้สวยงาม ข. จัดให้ถูกต้องกับวันแต่ละชนิด ค. จัดให้เหมาะสมกับระยะเวลา ง. จัดให้เหมาะสมกับภาชนะ
- 9. 9 ประวัติการจัดดอกไม้สดแบบไทย การจัดดอกไม้มีมาแต่โบราณสมัยอาณาจักรสุโขทัยพระบา ทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระนิพนธ์ไว้ เมื่อปีชวด พ.ศ.๒๔๓๑ ในพระราชพิธีสิบสองเดือนเกี่ยวกับการตกแต่งโคมลอยเพื่อใช้ใน พิธีสิบสองเดือนและพระราชพิธีการลอยกระทงทรงพระประทีป จัดขึ้นในวันขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๑๒ เรียกว่า พระราชพิธีจองเปรียง ของนางนพมาศ (ท้าวศรีจุฬาลักษณ์) ซึ่งเป็น พระสนมเอกแต่ครั้ง พระเจ้าอรุณมหาราช ความว่า “ข้าน้อยก็กระทาโคมลอย คิดตกแต่งให้งามประหลาดกว่าโคม พระสนมกานัลทั้งปวง จึงเลือกผกาเกสรสีต่าง ๆ ประดับเป็นรูปดอกกระมุทบานกลีบรับแสงจันทร์ ใหญ่ประมาณเท่ากงระแทะ ล้วนแต่พรรณดอกไม้ซ้อนสีสลับให้เป็นลวดลาย แล้วก็เอาผลพฤกษาลดาชาติมาแกะสลักเป็นรูปมยุระคณานกวิหค หงส์ ให้จับจิกเกสรบุปผาชาติอยู่ตามกลีบดอกกระมุท(ดอกบัว)เป็นระเ บียบ เรียบเรียงวิจิตรไปด้วยสีสดสว่าง ควรจะทอดทัศนายิ่งนักทั้งเสียบแซมเทียนธูปและประทีปน้ามันเป รียงเจือด้วยไขข้อพระโค” (พระราชพิธีสิบสองเดือน, ๒๕๒๒ : ๓) วันลอยกระทง ณ กรุงสุโขทัยโบราณนั้น เป็นพิธีใหญ่ และครึกครื้นมาก โดยบรรดาประชาชนชายหญิงต่างตกแต่งโคมชักแขวน และลอยกันทั่วนคร ข้าราชการและนางสนมกานัลต่างทาโคม ร้อยด้วยบุปผาชาติเป็นรูปลวดลายวิจิตรพิสดาร เข้าประกวดกัน (ตารับท้าวศรีจุฬาลักษณ์,๒๕๑๓ : ๑oo) บัตรเนื้อหาที่ ๑ เรื่อง ประวัติการจัดดอกไม้สดแบ บไทย
- 10. 10 การจัดการเรียนการสอนการจัดดอกไม้สดแบบไทย การจัดการเรียนการเรียนการสอนดอกไม้สดเป็นศิลปะประยุ กติ์ด้านประณีตศิลป์ เป็นสิ่งแสดงถึงความเจริญแห่งจิตใจของมนุษย์และความเจริญรุ่ง เรืองทางวัฒนธรรม เช่นเดียวกับศิลปะแขนงอื่น การจัดการเรียนการสอนของไทยสมัยนั้น ถ่ายทอดให้เฉพาะในหมู่กุลสตรีที่บิดามารดานาเข้ามาถวายเป็นข้ ารับใช้ในพระบรมมหาราชวัง และเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินและขุนนางชั้นผู้ใหญ่ ผู้สอนคือผู้ที่มีชื่อเสียงทางช่างดอกไม้ เป็นข้าราชการเจ้านายฝ่ายในทั้งสิ้น เพราะมีหน้าที่โดยตรงต้องจัดดอกไม้ถวายเจ้านายในโอกาสต่าง ๆ อยู่เป็นประจา จนทาให้ข้าราชการ เศรษฐีและคหบดีได้ส่งลูกสาว หลานสาวเข้าไปอยู่กับเจ้านายฝ่ายใน เมื่อถึงคราวมีงานพิธีก็จะถูกเกณฑ์ให้มาช่วยเด็ดดอกไม้ ปลิดกลีบดอกไม้ ฝึกร้อยอุบะ ร้อยตาข่าย ร้อยพวงมาลัย ทาพานพุ่มต่าง ๆ การเรียนจะเป็นลักษณะการสังเกต การจาต่อ ๆ กันมาและหมั่นฝึกฝนจนเกิดความชานาญ สาหรับคนที่ทาได้ดีก็จะนามาฝึกสอนเป็นพิเศษให้ทาประกบเป็นชิ้ นเป็นอัน ผู้ที่มีความตั้งใจเฉลียวฉลาดจะสามารถจัดตกแต่งดอกไม้ได้สวยง าม และเมื่อกลับมาบ้านมีครอบครัว บ้านใดมีงานอุปสมบท งานมงคลสมรส งานศพ ฯลฯ ก็จะตกแต่งดอกไม้อวดฝีมือกันเพื่อให้รู้ว่าลูกหลานของตนนั้นได้เ รียนมาจากพระบรมมหาราชวัง
- 11. 11 ความหมายของการจัดดอกไม้สดแบบไทย วินัย ตาระเวช (๒๕๔๙ : ๑) การจัดดอกไม้ หมายถึง การนาทุกส่วนของต้นไม้ ตั้งแต่ ดอกไม้ ใบ ก้าน มาจัดแต่งให้สวยงาม แต่ส่วนใหญ่จะใช้ใบและดอกเท่านั้น การจัดดอกไม้ให้สวยงามยิ่งขึ้น บางครั้งจะต้องนาสิ่งอื่นมาร่วมจัดด้วย เช่น กระดาษ ริบบิ้น โบ ตัวสัตว์ มาแต่งประดับ แต่สิ่งเหล่านั้นจะต้องเคลือบด้วยน้ายากันเปียกก่อนนามาใช้ การจัดดอกไม้จึงประกอบ ด้วยวัสดุ อุปกรณ์ ในการจัดดอกไม้ อภิรัติ โสฬศ (๒๕๔๘ : ๗) การจัดดอกไม้แบบไทย หมายถึง การประดิษฐ์และและ จัดดอกไม้สด ใบไม้สด ให้สวยงาม ในรูปแบบต่าง ๆ กัน ทั้งที่เป็นผลงานสาเร็จหรือที่ใช้เป็นส่วนประกอบ เพื่อนาไปแต่งตัวหรือจัดรูปแบบต่าง ๆ กล่าวโดยสรุป การจัดดอกไม้ หมายถึง การนาทุกส่วนของต้นไม้ ตั้งแต่ ดอก ใบ ก้าน ลาต้น หน่อ เป็นต้น มาจัดตกแต่งให้สวยงาม แต่ส่วนใหญ่ใบและดอกเท่านั้น การจัดดอกไม้ให้สวยงามยิ่งขึ้น บางครั้งจะต้องนาสิ่งอื่นมาร่วมจัดด้วย เช่น กระดาษ ริบบิ้น โบ ผ้า ตัวสัตว์ มาตกแต่งประดับ แต่สิ่งเหล่านั้นจะต้องถูกเคลือบด้วยน้ายากันเปียกก่อนนามาใช้ การจัดดอกไม้จึงประกอบไปด้วยวัสดุ อุปกรณ์ในการจัด ผู้จัดดอกไม้ต้องมีความรู้ เรื่อง องค์ประกอบของการจัดดอกไม้สด บัตรเนื้อหาที่ ๒ เรื่อง ความหมายของการจัดดอกไม้สดแ บบไทย
- 12. 12 ความสาคัญของการจัดดอกไม้ ชาติไทยเป็นชาติที่มีจิตใจงาม มีความละเอียดพิถีพิถัน มีสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสม ในการปลูกต้นไม้และดอกไม้ให้สวยงามไม่แพ้ชาติอื่น ๆ จากธรรมชาติที่สวยงาม จึงทาให้เกิดแรงบันดาลใจที่จะนาดอกไม้และใบไม้เหล่านั้นมาคิด ประดิษฐ์ โดยการถ่ายทอดความรู้สึกและความประณีตที่มีอยู่ในจิตใจของค นไทยมาช้านานแล้ว จึงได้นาวิธี “การเย็บ” “การกรอง” ฯลฯ จากดอกไม้ ใบไม้ที่มีความงามตามธรรมชาตินามาจัดให้งดงาม และคงทนยิ่งขึ้นจนยากที่ชาติอื่น ๆ จะสามารถลอกเลียนแบบได้จึงกลายเป็นศิลปวัฒนธรรมและเอกลั กษณ์ของชาติ ดอกไม้เป็นธรรมชาติที่สวยงามและละเอียดอ่อน ทาให้ผู้พบเห็นตะลึงชมแล้วเกิดอารมณ์ชื่นบานขึ้นได้อย่างประห ลาด แต่ถ้าผู้ใดขาดความประณีตในจิตใจแล้วย่อมไม่ซาบซึ้งในคุณค่า หรือความงามของดอกไม้เลย ด้วยเหตุนี้จึงมีคากล่าวว่า “ผู้มีจิตใจเหี้ยมเกรียมย่อมไม่พอใจในดอกไม้” และดอกไม้ก็เป็นพยานสาคัญที่ยืนยันให้โลกรู้ว่า ชาติไทยเป็นชาติที่มีจิตใจงามประณีตมานานแล้ว มีนิสัยอันละเอียดอ่อนโยนอยู่แล้ว และมีศิลปะในการจัดแต่งดอกไม้ให้งดงามยิ่งขึ้นอีกด้วย สานักวัฒนธรรมฝ่ายหญิง (๒๕๙๗ : ๓) จากคากล่าวข้างต้นสามารถสรุปได้ว่า ธรรมชาติสามารถสร้างสิ่งที่สวยงามไว้บนโลกใบนี้มากมาย ตัวอย่างเช่น ป่าเขาลาเนาไพร น้าตก ลาธาร สัตว์ต่าง ๆ ต้นไม้ ดอกไม้ สิ่งสวยงามที่ธรรมชาติสร้างนี้มนุษย์ต่าง ๆ ก็เลียนแบบความงามของธรรมชาติเหล่านี้มาสร้างสรรค์ความงาม ประดิษฐ์อีกต่อหนึ่ง
- 13. 13 วิชาการจัดดอกไม้ได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจาวันของมนุษย์ เกี่ยวข้องกับบุคคลทั่วไปตั้งแต่วันเกิด วันมงคล วันบุญ วันกุศล ไปจนถึงวันตายล้วนต้องใช้งานดอกไม้ทั้งนั้น ดังนั้นการจัดดอกไม้จึงกลายเป็นวิชาชีพที่มนุษย์ได้ใช้เป็นเครื่อง ทามาหากินในทุกระดับ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ระบรมราชินีนาถ ยังได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้เปิดสอนวิชาการจัดและการปร ะดิษฐ์ดอกไม้ในโรงเรียนศิลปาชีพ เพื่อให้ชาวบ้านผู้ยากไร้ไม่รู้หนังสือได้มีวิชาชีพติดตัวไปใช้ทามา หากินเลี้ยงดูครอบครัวต่อไป (วิลาวัณย์ พิมพ์สิน, ๒๕๓๓ : ๑) กล่าวโดยสรุปการจัดดอกไม้สดในประเพณีไทยเพื่อใช้ในพิธีการ มีวิธีการต่าง ๆ มากมาย บางประเภทใช้วิธีการทา การประกอบเหมือนกันหรือแตกต่างกันบ้าง ขึ้นอยู่กับพิธีการที่ใช้และดุลยพินิจของผู้ทาเป็นสาคัญ การจะเลือกใช้วัสดุส่วนใด อุปกรณ์ จานวน ขนาด ต้องอาศัยความชานาญ เพราะงานดอกไม้สดเป็นงานที่ต้องอาศัยความประณีต ใจเย็น มีความอดทน ช่างสังเกต มีสมาธิจึงทาได้สวยงาม วัฒนธรรมในการจัดดอกไม้ในพิธี ยังคงตกทอดมาถึงปัจจุบันโดยนารูปแบบเดิมมาประยุกต์ ตกแต่งเพิ่มเติมบ้างเพื่อให้เข้ายุคสมัย แต่ยังคงเอกลักษณ์ของเดิมไว้ เช่น การทาพานรองรับน้าสังข์ พวงมาลัยคู่บ่าวสาว การจัดดอกไม้กรอบรูป ดอกไม้ที่คลุมไตร เป็นต้น
- 14. 14 จุดมุ่งหมายในการจัดดอกไม้สด การจัดดอกไม้มีจุดมุ่งหมายที่สาคัญ ๑. จัดให้ถูกต้องกับวันแต่ละชนิด หมายถึง ผู้จัดต้องรู้จุดมุ่งหมายก่อนว่าจะจัดดอกไม้ใช้ในพิธีใด เพื่อจะได้เลือกดอกไม้ ใบไม้ รูปแบบได้ถูกต้องเหมาะสม เช่น จัดดอกไม้ในพิธีมงคลสมรส ก็ควรเลือกดอกไม้ที่มีชื่อเป็นมงคล ได้แก่ ดอกรัก ดอกบานไม่รู้โรย อื่นๆ ๒. จัดให้สวยงาม หมายถึง การนาดอกไม่สดแต่ละชนิดมาประดิษฐ์ตกแต่งให้สวยงามสะดุดต าแก่ผู้พบเห็น ความชานาญของผู้จัดสามารถเลือกดอกไม้ ใบไม้ วิธีการประดิษฐ์ และฝีมือได้อย่างสวยสดงดงาม ๓. จัดให้เหมาะสมกับระยะเวลา ผู้จัดมีความจาเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้ระยะเวลาในการใช้ดอกไม้เ พื่อจะได้เลือกดอกไม้ให้เหมาะสม เพราะดอกไม้บางชนิดสวยแต่กลีบบอบบางจะเหี่ยวเร็ว เช่น ดอกบัว ควรใช้เพียงช่วงระยะเวลาสั้นๆภายใน ๑-๒ วัน แต่ถ้าใช้ดอกกล้วยไม้ ดอกหน้าวัว ดอกบานไม่รู้โรย อื่นๆ จะคงความทนสามารถอยู่ได้หลายวัน ๔. จัดให้เหมาะสมกับภาชนะ ผู้จัดต้องมีความชานาญมีความละเอียดรอบรู้ เพื่อจะได้เลือกดอกไม้ให้เหมาะสมกับภาชนะที่ใช้จัดดอกไม้ เช่น เลือกดอกไม้ให้มีขนาดเหมาะสมกับแจกันไม่เล็กหรือใหญ่จนเกิน ไปและควรมีความกลมกลืนกับภาชนะที่ใช้จัดเพราะภาชนะเป็นเ พียงส่วนประกอบ จุดเด่นอยู่ที่ดอกไม้ บัตรเนื้อหาที่ ๓ เรื่อง จุดมุ่งหมายในการจัดดอกไม้ สด
- 15. 15 คุณค่าของการจัดดอกไม้แบบไทย การจัดดอกไม้แบบไทยมีความสาคัญและมีคุณค่ามากต่อการดาร งชีวิตของคนไทย ซึ่งความสาคัญและคุณค่าเหล่านั้นได้แก่ ๑. คุณค่าทางวัฒนธรรม การจัดดอกไม้แบบไทย วิธีประดิษฐ์ ร้อย กรอง ดอกไม้สดแต่ละอย่างล้วนงดงามประณีตแสดงให้เห็นถึงความเป็น ชนชาติไทยที่มีจิตใจงดงามละเอียดอ่อนและประณีต จึงมีศิลปะในการจัดตกแต่งดอกไม้ให้งดงามได้เช่นนี้ จนเป็นแบบอย่างให้คนรุ่นหลังรับไว้ ทาจนเป็นเอกลักษณ์ เป็นวัฒนธรรมประจาชาติ และเป็นมรดกตกทอดสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยโบราณกาลจนกระทั่ง ทุกวันนี้ซึ่งสมควรที่อนุชนรุ่นหลังถือเป็นหน้าที่ที่ควรหวงแหนและ รักษาไว้เป็นศิลปะและวัฒนธรรมประจาชาติสืบไป ๒. คุณค่าทางสังคม ดอกไม้กับวิถีชีวิตของคนไทยเป็นของคู่กัน ชาวไทยเป็นพุทธศาสนิกชนจะทาพิธีการ อันใดก็ต้องสวดมนต์ไหว้พระก่อน เพื่อทาจิตใจให้แจ่มใส เพื่อเป็นสวัสดิมงคลอันเป็นประเพณีนิยมมาแต่โบราณจนทุกวันนี้ และชาวไทยนิยมใช้ดอกไม้เป็นพุทธบูชา ซึ่งในการบูชานั้น นิยมใช้ของดี ของหอม ของสวยงาม คนไทยเราจึงคิดประดิษฐ์บรรจงชิ้นงานให้สวยงามวิจิตร เพื่อแสดงถึงความมุ่งมั่นในการถวายสักการะ บัตรเนื้อหาที่ ๔ เรื่อง คุณค่าของการจัดดอกไม้แ บบไทย
- 16. 16 ในสังคมไทยพุทธศาสนาเข้ามามีบทบาทและอิทธิพลเป็นอย่ างมาก การงานการพิธีต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานมงคลหรืออวหะมงคล ล้วนแต่ต้องจัดดอกไม้สดตกแต่งที่บูชา หรือประดับประดาสถานที่ทั้งสิ้น ทั้งในพิธีของราษฎรและพิธีของหลวง นอกจากนี้ในกิจกรรมอื่น ๆ ทางสังคมไทย ไม่ว่าจะเป็นงานสังสรรค์ งานเลี้ยง หรืองานรื่นเริงในโอกาสต่าง ๆ ก็จะมีการจัดตกแต่งประดับประดาบริเวณงานด้วยดอกไม้สดอย่าง สวยงามตามสภาพและบรรยากาศของงานนั้น ๆ ยิ่งถ้าเป็นงานพระราชพิธี การจัดดอกไม้สดจะจัดอย่างวิจิตรบรรจง พิถีพิถันเป็นพิเศษ เพื่อให้สมพระเกียรติและเพื่อถวายความจงรักภักดี ซึ่งเป็นวัฒนธรรมและประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนานของชาติไ ทย ๓. คุณค่าทางเศรษฐกิจ การจัดดอกไม้แบบไทยนี้สามารถนาไปสร้างรายได้ที่ดี ให้แก่ผู้ที่มีความสามารถทางด้านนี้ไม่ว่าจะเป็นการประกอบเป็นอ าชีพถาวรหรืออาชีพเสริม งานดอกไม้สด ผลงานจะได้ราคาดีและเป็นงานอิสระ แต่ผู้ประกอบอาชีพนี้จะต้องมีมานะ อดทน อุตสาหะ ทุ่มแรงกายแรงใจ ประดิดประดอยผลงานอย่างประณีต เพื่อให้ถูกใจแก่ผู้รับบริการงาน งานประเภทนี้ต้องอาศัยเวลาในการทาพอสมควร แต่ถ้าผู้มีใจมุ่งมั่นก็ถือว่าเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ได้เป็นอย่างดี ๔. คุณค่าทางจิตใจ การจัดดอกไม้แบบไทย นอกจากมีคุณค่าทางวัฒนธรรมทางสังคม และทางเศรษฐกิจ ดังกล่าวแล้ว ผลพลอยได้ที่เกิดจากการนี้ คือ คุณค่าทางจิตใจ เพราะในขณะที่ปฏิบัติงานนั้น ถ้าคนเป็นบ่อเกิดแห่งปัญญา ทาให้ผู้ที่ทางานด้านนี้ มีจิตใจดี เยือกเย็น สุขุม รู้จักแก้ปัญหาด้วยปัญญาที่ไตร่ตรองอย่างรอบคอบ นอกเหนือจากนี้จะได้ความภาคภูมิใจเมื่อเห็นผลงานสาเร็จออกม
- 17. 17 ประวัติการจัดดอกไม้สดแบบไทย การจัดดอกไม้เป็นศิลปประยุกต์ด้านประณีตศิลป์ เป็นสิ่งแสดงถึงความเจริญแห่งจิตใจของมนุษย์และความเจริญรุ่งเ รืองทางวัฒนธรรมเช่นเดียวกับศิลปะแขนงอื่น ศิลปะการจัดดอกไม้ของไทยมีตั้งแต่โบราณ มีหลักฐานว่าการจัดดอกไม้ เป็นประเพณีและอารยธรรมของไทยมา ตั้งแต่อาณาจักรสุโขทัย การจัดดอกไม้เป็นศิลปะชั้นสูง ที่จัดการเรียนการสอนในระดับเจ้าฟ้า เจ้าแผ่นดิน และขุนนางชั้นผู้ใหญ่ เป็นการเรียนการสอนซึ่งจัดเฉพาะในหมู่กุลสตรี ที่บิดามารดานิยมนาธิดาเข้าถวายเป็นข้ารับใช้ในพระบรมมหารา ชวัง เพื่อจะได้รับการศึกษาอบรมความรู้ในวิชาการของแม่บ้าน การเรือน (วิลาวัณย์ พิมพ์สิน, ๒๕๓๓ : ๑) ความหมายของการจัดดอกไม้สดแบบไทย การจัดดอกไม้ หมายถึง การนาทุกส่วนของต้นไม้ ตั้งแต่ ดอก ใบ ก้าน ลาต้น หน่อ เป็นต้น มาจัดตกแต่งให้สวยงาม ความสาคัญของการจัดดอกไม้สดแบบไทย การจัดดอกไม้สดในประเพณีไทยเพื่อใช้ในพิธีการ มีวิธีการต่าง ๆ มากมาย บางประเภทใช้วิธีการทา การประกอบเหมือนกันหรือแตกต่างกันบ้าง ขึ้นอยู่กับพิธีการที่ใช้และดุลยพินิจของผู้ทาเป็นสาคัญ การจะเลือกใช้วัสดุส่วนใด อุปกรณ์ จานวน ขนาด ต้องอาศัยความชานาญ สรุป เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไ ม้สด
- 18. 18 ชื่อ ................................................................................ ชั้น ............... เลขที่ ............ วันที่........................ เดือน.................................... พ.ศ. ....................................... ก .ให้นักเรียนกาเครื่องหมาย √ หน้าข้อความที่ถูกและกาเครื่องหมาย × หน้าข้อความที่ผิด . ......... ๑. เพราะงานดอกไม้สดเป็นงานที่ต้องอาศัยความประณีต ใจเย็น มีความอดทน ช่างสังเกต มีสมาธิจึงทาได้สวยงาม จุดมุ่งหมายในการจัดดอกไม้สด ๑. จัดให้ถูกต้องกับวันแต่ละชนิด ๒. จัดให้สวยงาม ๓. จัดให้เหมาะสมกับระยะเวลา ๔. จัดให้เหมาะสมกับภาชนะ คุณค่าของการจัดดอกไม้แบบไทย ๑. คุณค่าทางวัฒนธรรม ๒. คุณค่าทางสังคม ๓. คุณค่าทางเศรษฐกิจ ๔. คุณค่าทางจิตใจ คาชี้ แจง บัตรกิจกรรมที่ ๑ เรื่อง ประวัติ และความหมายของการจัดดอกไม้สด
- 19. 19 บัตรเฉลยกิจกรรมที่ ๑ เรื่อง ประวัติ และความหมายของการจัดดอกไม้ส ด บัตรเฉลยกิจกรรม ที่ ๑ (ก) บัตรเฉลยกิจกรรม ที่ ๒ (ข)
- 20. 20 บัตรกิจกรรมที่ ๒ เรื่อง จุดมุ่งหมายและคุณค่าในการจัดดอ กไม้สด 1. ถูก 2. ผิด 3. ถูก 4. ผิด 5. ถูก 1. ข้อถูก ค 2. ข้อถูก จ 3. ข้อถูก ง 4. ข้อถูก ข 5. ข้อถูก ก
- 21. 21 ๒. ให้นักเรียน สรุปเรื่อง คุณค่าในการจัดดอกไม้สดลงในแผนภูมิความคิดต่อไปนี้ให้ ได้ใจความสมบูรณ์ ( คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) คาชี้ แจง ๑. จัดให้ถูกต้อง กับวัน ๒. จัดให้สวยงาม ๓. จัดให้เหมาะส มกับระยะเวล า ๔. จัดให้เหมาะ สมกับภาชน ะ จุดมุ่งหมายใ นการจัดดอ กไม้สด ....................... ....................... ....................... ....................... ....................... ......... ..................... ..................... ..................... ..................... ..................... ................... ..................... ........... .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. ......... .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .......
- 22. 22 บัตรเฉลยกิจกรรมที่ ๒ เรื่อง จุดมุ่งหมายและคุณค่าในการจัดดอ กไม้สด คาชี้ แจง ๑. คุณค่าทางวัฒนธรรม ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ................ ๒. คุณค่าทางสังคม ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ................... ๓. คุณค่าทางเศรษฐกิจ ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... .................. ๔. คุณค่าทางจิตใจ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ .................... คุณค่าในการจัดดอ กไม้สด
- 23. 23 แนวการตอบ สรุปเรื่อง คุณค่าในการจัดดอกไม้สดลงในแผนภูมิความคิด ๑. จัดให้ถูกต้อง กับวันแต่ละช นิด ๒. จัดให้สวยงาม ๓. จัดให้เหมาะส มกับระยะเวล า ๔. จัดให้เหมาะ สมกับภาชน ะ จุดมุ่งหมายใ นการจัดดอ กไม้สด รู้จุดมุ่งหมายก่อนว่า จะจัดดอกไม้ใช้ในพิ ธีใด เพื่อจะได้เลือกดอกไ ม้ ใบไม้ รูปแบบได้ถูกต้องเห มาะสม เลือกดอกไม้ให้มีขนา ดเหมาะสมกับแจกันแ ละมีความกลมกลืนกับ ภาชนะที่ใช้จัด เพราะภาชนะเป็นเพีย งส่วนประกอบ จุดเด่นอยู่ที่ดอกไม้ การนาดอกไม้สดแต่ ละชนิดมาประดิษฐ์ต กแต่งให้สวยงาม สะดุดตาแก่ผู้พบเห็น ผู้จัดมีความจาเป็นอย่า งยิ่งที่จะต้องรู้ระยะเวล าในการใช้ดอกไม้เพื่อ จะได้เลือกดอกไม้ให้เ หมาะสม
- 24. 24 เกณฑ์การให้คะแนนบัตรกิจกรรม เรื่อง จุดมุ่งหมายและคุณค่าในการจัดดอกไม้สด ๑. คุณค่าทางวัฒนธรรม การจัดดอกไม้ แบบไทย มีวิธีประดิษฐ์ที่งดงาม ทาจนเป็นเอกลักษณ์ เป็นมรดกตกทอดสืบต่อกันมา ตั้งแต่สมัยโบราณกาลจนกระ ทั่งทุกวันนี้ ๒. คุณค่าทางสังคม ดอกไม้กับวิถีชีวิตของคนไทยเป็ นของคู่กัน ชาวไทยเป็นพุทธศาสนิกชน จะทาพิธีการ อันใดก็ต้องสวดมนต์ไหว้พระก่อ น เพื่อทาจิตใจให้แจ่มใส เพื่อเป็นสวัสดิมงคล อันเป็นประเพณีนิยมมาแต่โบรา ณจนทุกวันนี้ ๓. คุณค่าทางเศรษฐกิจ การจัดดอกไม้ แบบไทย นี้สามารถนาไปสร้างรายได้ที่ดี ให้แก่ผู้ที่มีความสามารถทางด้ านนี้ ๔. คุณค่าทางจิตใจ ผู้ที่ทางานด้านการจัดดอกไม้ มีจิตใจดี เยือกเย็น สุขุม รู้จักแก้ปัญหาด้วยปัญญา ที่ไตร่ตรองอย่างรอบคอบ เกิดความภาคภูมิใจในผลงาน และเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยรักษา และเชิดชูเอกลักษณ์ของชาติ คุณค่าในการจัดดอ กไม้สด
- 25. 25 ๑. ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สุดเพียงคาตอบเดียวและกาเ ครื่องหมายกากบาท(X) ลงในกระดาษคาตอบ ๒. ข้อสอบมีจานวน ๑๐ ข้อ คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ๓. เมื่อทาแบบทดสอบเสร็จแล้วให้ส่งกระดาษคาถามพร้อมกระดาษ คาตอบคืน เพื่อบันทึก คะแนน ๑. ข้อใดหมายถึงการจัดดอกไม้ ก. การจัดดอกไม้สถาบันศิลปะอันทรงค่าของหัวใจ ข. การจัดดอกไม้สดให้สวยงามในรูปแบบที่กาหนด ค. การนาดอกไม้ใบไม้ มาจัดตกแต่งให้สวยงาม ตามรูปแบบแล้วนาไปใช้ ตามโอกาสที่เหมาะสม ง. การนาดอกไม้มาประดิษฐ์ แล้วนาไปใช้ในงานประเพณีไทยของแต่ละ ท้องถิ่นตามความต้องการ ๒. ความสาคัญของการจัดดอกไม้ข้อใดถูกต้องที่สุด ก. ดอกไม้เป็นธรรมชาติที่สวยงามและละเอียดอ่อน ข. เกิดแรงบันดาลใจที่จะนาดอกไม้มาสร้างสิ่งประดิษฐ์ ค. การจัดดอกไม้เป็นศิลปวัฒนธรรม และเอกลักษณ์ของชาติ ง. จากธรรมชาติที่สวยงาม แบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไ ม้สด
- 26. 26 ๔. การจัดดอกไม้ในงานพิธีของราษฎร และพิธีของหลวง งานสังสรรค์ งานเลี้ยง กระทาเป็นประเพณีสืบทอดกันมายาวนาน ก่อให้เกิดคุณค่า ทางด้านใดมากที่สุด ก. สังคม ข. ความคิด ค. ความงาม ง. วัฒนธรรม ๕. บ่อเกิดสาคัญของงานพับดอกบัว คือ ข้อใด ก. เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับดอกไม้ ข. ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ ค. พุทธศาสนา เพื่อบูชาพระรัตนตรัย ง. การลอกเลียนแบบไม้จากธรรมชาติ ๖. ศิลปะในการจัดตกแต่งดอกไม้ให้งดงาม เป็นแบบอย่างให้คนรุ่นหลัง รับไว้จนเป็นเอกลักษณ์ และเป็นมรดกตกทอดสืบต่อกันมา แต่สมัยโบราณจนกระทั่งทุกวันนี้ จัดเป็นคุณค่าทางด้านใด ก. จิตใจ ข. วัฒนธรรม ค. คิดสร้างสรรค์ ง. สังคม ความเป็นไทย ๗. พระพันปีหลวง เกี่ยวข้องกับงานดอกไม้ด้านใด ก. จัดพานดอกไม้ได้สวยงาม ข. จัดแจกันดอกไม้ได้สวยงาม ค. ร้อยมาลัยดอกมะลิได้สวยงาม ง. ทาโคมลอยนารูปดอกบัวเป็นคนแรก
- 27. 27 ๘. ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่างานจั ดดอกไม้มีมาตั้งแต่สมัยใด ก. กรุงธนบุรี ข. กรุงสุโขทัย ค. กรุงศรีอยุธยา ง. กรุงเทพมหานคร ๙. “ข้าน้อยก็กระทาโคมลอย คิดตกแต่งให้งามประหลาดว่าโคมพระสนม กานัลทั้งปวง จึงเลือกผกาเกสรสีต่างๆ ประดับเป็นรูปดอกกระมุท บาน กลีบรับแสงจันทร์” ข้อความดังกล่าวหมายถึงใคร ก. นางนพมาศ ข. ท้าววารคณานันท์ ค. หม่อมหลวงป้องมาลากุล ง. หม่อมราชวงศ์ปั้ม มาลากุล ๑o. จัดดอกไม้ในพิธีมงคลสมรส เลือกดอกไม้ที่มีชื่อเป็นมงคล ได้แก่ ดอกรัก ดอกบานไม่รู้โรย สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายตามข้อใด ก. จัดให้ถูกต้องกับวันแต่ละชนิด ข. จัดให้เหมาะสมกับระยะเวลา ค. จัดให้สวยงามตามโอกาสนาไปใช้ ง. จัดให้เหมาะสมกับภาชนะแต่ละชนิด
- 28. 28 เฉลยแบบทดสอบ ก่อนเรียน เรื่อง ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการจัดดอก ไม้ ๑. ข้อถูก ง ๒. ข้อถูก ง ๓. ข้อถูก ค ๔. ข้อถูก ก ๕. ข้อถูก ค ๖. ข้อถูก ค ๗. ข้อถูก ข ๘. ข้อถูก ง ๙. ข้อถูก ก ๑๐. ข้อถูก ข ก่อนเรียน
- 29. 29 แบบทดสอบหลังเรียน จานวน ๑๐ ข้อ ทาถูกตั้งแต่ ๘ ข้อขึ้นไป ถือว่าผ่านเกณฑ์ เฉลยแบบทดสอบ หลังเรียน เรื่อง ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการจัดดอก ไม้ ๑. ข้อถูก ค ๒. ข้อถูก ง ๓. ข้อถูก ข ๔. ข้อถูก ง ๕. ข้อถูก ค ๖. ข้อถูก ข ๗. ข้อถูก ง ๘. ข้อถูก ข ๙. ข้อถูก ก ๑๐. ข้อถูก ก หลังเรียน
- 30. 30 วินัย ตาระเวช. การจัดดอกไม้. กรุงเทพฯ : บริษัท จูน พับลิชชิ่ง จากัด, ๒๕๔๘. ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542. กรุงเทพ ฯ : นานมีบุ๊คส์ พับลิเคชั่น, ๒๕๔๖. อภิรัติ โสฬศ. ศิลปะการจัดดอกไม้แบบไทย. กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, ๒๕๔๘. อรรถวุฒิ เนตรจินดา. การจัดดอกไม้ในงานประเพณีไทย. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, ๒๕๕๑ วัฒนธรรมฝ่ายหญิง, สานักวัฒนธรรมไทยทางประเพณีศิลป์การจัดดอกไม้สดพระนคร : บริษัท คณะช่างจากัด,2497 วิลาวัณย์ พิมพ์สิน. การจัดดอกไม้. กรุงเทพฯ : โชคชัยการพิมพ์, 2533. บรรณานุกรม
- 31. 31
- 32. 32 ภาคผนว ก
- 33. 33 กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน ชุดการสอนรายบุคคล เรื่อง ความรู้พื้นฐานในการจัดดอกไม้สด กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ ชื่อ............................................................................ชั้น........ ...............เลขที่.................... โรงเรียน..........................................อาเภอ.........................จัง หวัด..................................... กระดาษคาตอบแบบทดสอ บก่อนเรียน กระดาษคาตอบแบบทดสอ บหลังเรียน ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง ๑ ๑ ๒ ๒ ๓ ๓
- 34. 34 ๔ ๔ ๕ ๕ ๖ ๖ ๗ ๗ ๘ ๘ ๙ ๙ ๑๐ ๑๐ แบบบันทึกคะแนนก่อนเรียน แบบบันทึกคะแนนหลังเรียน คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้ คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้ ๑๐ ๑๐