Παρουσίαση για το πρόγραμμα "Ήθη και έθιμα της Ανατ. Ρωμυλίας και της Ανατολικής Θράκης"

1. ΚΟΥΝΙΕΣ
ή Αιώρες

2. Ι. Βασικά στοιχεία
• Απαντάται σχεδόν σε όλη την επικράτεια του
ευρύτερου θρακικού χώρου
• Συνδέεται με την εξοχή και τις αγροτικές
γιορτές
• Λαμβάνει χώρα συνήθως κατά την πασχαλινή
περίοδο και ιδίως στην εορτή του Αγ.
Γεωργίου

3. ΙΙ. Ιστορία του εθίμου
• Πρόκειται για αρχαίο έθιμο που τελούνταν από τα
κορίτσια κατά τα αθηναϊκά Ανθεστήρια, δηλαδή την
ανοιξιάτικη περίοδο.
• Είχε πένθιμο χαρακτήρα.
• Τότε οι Αθηναίοι ανέβαζαν τα παιδιά τους σε αιώρες
στη μνήμη της νεκρής κόρης του πρώτου Αττικού
αμπελουργού, της Ηριγόνης, προκειμένου να
εξιλεωθούν για τον απαγχονισμό της.

5. ΙΙΙ. Εξέλιξη του εθίμου
α) Εξαγνιστικός χαρακτήρας
• Με το πέρασμα των χρόνων το έθιμο διατήρησε τον
εξαγνιστικό του χαρακτήρα, καθώς συνδέθηκε με τον
ανοιξιάτικο καθαρμό για την εξασφάλιση:
• υγείας
• ευφορίας
• και απαλλαγής από τα καλοκαιρινά πνεύματα του
κακού.

7. β) Κοινωνικός χαρακτήρας
• Μετέπειτα το έθιμο απέκτησε κοινωνικό
χαρακτήρα καθώς λειτουργούσε ως τρόπος
προσέγγισης των δύο φύλων.
• Οι νέοι έβρισκαν ευκαιρία να εκφράσουν τα
αισθήματά τους μέσα από τραγούδια ή
απαγγελία διστίχων.

9. ΙV. Το έθιμο σήμερα
• Σύμφωνα με τη λαογραφία της Θράκης
ανήμερα το Πάσχα ή της εορτής του Αγ.
Γεωργίου δένονται αιώρες στα δέντρα .
• Το στήσιμο των αιώρων συνοδεύεται από την
απαγγελία του εξής δημοτικού τραγουδιού:

10. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
«Γαρυφαλλιά μου πράσινη καλέ, πότε θα κοκκινίσεις,
να κόψω ένα γαρύφαλλο καλέ, να βάλω στο ποτήρι,
για ν’ ακουμπάει ο βασιλιάς καλέ, να του περνά η ζάλη,
Η ζάλη τον επέρασε καλέ, και στο αυτί του πάει,
ο βασιλιάς δεν ήτανε καλέ, μόν’ ήταν τρεις κοπέλες.
Η μια κοιτούσε τον ουρανό καλέ, κι άλλη το φεγγάρι,
η τρίτη η μικρότερη καλέ, κεντούσε μαξιλάρι,
για ν’ ακουμπάει ο βασιλιάς καλέ, να του περνά η ζάλη».

11. ΣΗΜΕΡΑ
• Ακόμα και σήμερα Έλληνες πρόσφυγες από
την Ανατολική Θράκη (δηλαδή από τους
νομούς Αδριανούπολης, Ραιδεστού και
Σαράντα Εκκλησιών) τηρούν το παραπάνω
έθιμο ανήμερα του Αγ. Γεωργίου.

13. Πηγές
• https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/14475/2
• http://www.paratiritis-
news.gr/detailed_article.php?
id=154524&categoryid=11