Εργασία για το πρόγραμμα "Ήθη και έθιμα της Ανατολικής Ρωμυλίας και της Ανατολικής Θράκης"

1. Ήθη και έθιμα Ανατολικής
Ρωμυλίας και Θράκης

2. To δρώμενο του Μπέη
Το έθιμο αυτό τελείται στα χωριά του Β. Έβρου με
μερικές παραλλαγές. Έχει διονυσιακή καταγωγή και
πρωταγωνιστή τον Μπέη που καταλήγει σε εικονική σπορά και
αροτρίωση στην πλατεία του χωριού . Ο –Μπέης θεωρείται
προάγγελος της έλευσης της Περσεφόνης , κόρης της θεάς της
γεωργίας Δήμητρας πάνω στη γη. Γι ΄αυτό το ίδιο το έθιμο
έφερε στην περιοχή του Ορτάκιοι ,στην ανατολική Ρωμυλία ,την
ονομασία Δημήτρεια .Ο Μπέης είχε εκεί μια πιο μυστηριακή
θέση ,σαν θεότητα ,της γονιμότητας και της χαράς που
προανήγγειλε τον ερχομό της άνοιξης.

3. Το λαϊκό δρώμενο της Βάγιας
Την Κυριακή των Βαίων τα κορίτσια του χωριού
γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι τη Βάγια μια κούκλα που φτιάχνουν
από βραδύς με ρούχα που φέρνουν τα ίδια ,και τραγουδούν τα
τραγούδια των Βαΐων .Τ α τραγούδια ποικίλλουν ανάλογα με το
ποιοι κατοικούν σ αυτό. Δέχονται κεράσματα και επιστρέφουν
στο σπίτι όπου φτιάξαν την κούκλα την οποία στη συνέχεια την
χαλούν τελετουργικά τραγουδώντας πασχαλινά τραγούδια της
περιοχής τους .

4. Κορτοπούλα
Την Κορτοπούλα έφεραν στο Φυλακτό Έβρου οι
πρόσφυγες κάτοικοι του από την επαρχίας Μακράς Γέφυρας της
Αν. Θράκης. Πρωταγωνιστές του εθίμου είναι μια όμορφη
γυναίκα με προστάτη τον Αράπη. Την ημέρα των Χριστουγέννων
ο κουδουνοφόρος Αράπης με τη μαγκούρα του και με την
όμορφη συνοδευμένη του γυρίζουν τα σπίτια των χωριανών
τους με συνοδεία μεταμφιεσμένων ,τους Σατύρους που
προσπαθούν ν αρπάξουν την Κορτοπούλα. Δέχονται κεράσματα
ενώ οι νέοι που τους ακολουθούν ,τραγουδούν τα κάλαντα. Στο
γλέντι που θα ακολουθήσει η Κορτοπούλα αφού αλλάξει τα
παλιά της ρούχα με γιορτινά θα σύρει πρώτη τον χορό.

5. Το κουρμπάνι του Αγίου Γεωργίου
Ο Αη Γιώργης, ένας από τους πιο δημοφιλείς αγίους
στη Μακεδονία και στη Θράκη σε ορισμένα χωριά και ιδιαίτερα
στη Λύρα Ν.Έβρου τιμάται με κουρμπανια (ζωοθυσίες) αρνιών.
Όλες οι οικογένειες την παραμονή της γιορτής ετοιμάζουν το
κουρμπάνι ενώ το κρέας μαγειρεύεται με τελετουργικό τρόπο.
Μετά το φαγητό στην πλατεία του χωριού ακολουθεί γλέντι και
χορός.

6. Κοκοροθυσίες του Αη Δημήτρη
Ο Άγιος Δημήτρης τιμάται γενικότερα στην Βόρειο
Ελλάδα στο μικρό παρεκκλήσι όμως του Διδυμοτείχου υπάρχει
πανάρχαια παράδοση ανήμερα της γιορτής του να θυσιάζουν οι
κάτοικοι της περιοχής κοκόρια προς τιμήν του .Το έθιμο
διατηρείται ως σήμερα είθισται μάλιστα το κυρίως γεύμα στα
σπίτια της περιοχής , αυτή τη μέρα. να είναι μαγειρεμένος
κόκορας .

7. Πηγές
• http://www.xanthi.ilsp.gr/
• http://www.europeana.eu
Ελισάβετ Πουλιοπούλου Β4