nota syariah tingkatan enam.

1. SOALAN PEPERIKSAAN TAHUN 2009.
Hukum Syarak dibahagikan kepada dua bahagian utama iaitu Huum Taklifi dan Hukum
Wadh’ie.
(i) Jelaskan bahagian-bahagian Hukum Taklifi menurut jumhur ulama beserta contoh.
(ii) Nyatakan perbezaan antara Hukum Taklifi dan Hukum Wadh’ie.
(i) Menurut jumhur ulama, Hukum Taklifi terbahagi kepada lima bahagian, iaitu :
1. Ijab atau Wajib.
2. Nadbu atau Sunat.
3. Tahrim atau Haram.
4. Karahah atau Makruh.
5. Ibahah atau Harus.
Ijab atau Wajib.
Segala perintah Allah (khitab Allah) yang meminta supaya melakukan sesuatu perkara
dengan tuntutan yang pasti.
Contohnya, sebagaimana firman Allah dalam Surah al-Baqarah, ayat 183 yang bermaksud :
“Diwajibkan ke atas kamu berpuasa sebagaimana diwajibkan atas orang-orang sebelum
kamu agar kamu bertaqwa.”
Nadbu atau Sunat.
Khitab Allah yang meminta supaya melakukan sesuatu tuntutan dengan cara tidak pasti.
Contohnya dalam Hadith Rasulullah s.a.w yang bermaksud :
“Rasulullah s.a.w menyukai mendahulukan yang kanan dalam segala hal, meskipun waktu
berjalan dan ketika memakai sandal.” (Hadith riwayat Ibnu Hibban)
Tahrim atau Haram.
Khitab Allah yang meminta meninggalkan sesuatu perbuatan dengan tuntutan secara pasti.
Contohnya, sebagaimana firman Allah dalam Surah al-An’aam, ayat 152yang bermaksud :
“Dan janganlah kamu dekati harta anak yatim, kecuali dengan cara yang lebih bermanfaat,
hingga ia dewasa.”
Karahah atau Makruh.
Khitab Allah yang meminta supaya meninggalkan sesuatu perbuatan dengan tuntutan yang
tidak pasti.
Contoh, sabda Rasululullah sa.wdiriwayatkan oleh Muslim yang bermaksud :
“Rasulullah s.a.w melarang orang makan atau minum sambil berdiri.”
Ibahah atau harus.
Khitab Allah yang membolehkan membuat pilihan untuk melakukan atau meninggalkan.
Contohnya dalam firman Allah dalam Surah al-‘Ma’idah ayat 2 yang bermaksud :

2. “Dan apabila kamu telah menyelesaikan ibadah haji (bertahallul), maka bolehlah kamu
berburu.”
(ii) Perbezaan antara Hukum Taklifi dan Hukum Wadh’ie dapat dilihat pada tiga perkara,
iaitu :
1. Dari segi pengertian, maksud hukum Taklifi ialah tuntutan melakukan perbuatan
daripada mukallaf atau mennggalkannya atau diberi pilihan di antara keduanya.
Sedangkan maksud hukum Wadh’ie ialah menyatakan sesuatu sebagai sebab bagi
sesuatu yang lain atau syarat baginya atau penghalangnya (mani’).
2. Hukum Taklifi merupakan apa yang dituntut melakukan atau meninggalkannya atau
diberi pilihan di antara keduanya mestilah ia perkara yang mampu bagi mukallaf
melakukan zina, agar terlaksana junjung perintah Allah.
Seperti mengeluarkan zakat dan tidak melakukan zina, agar terlaksana junjung
perintah Allah.
Manakala Hukum Wadh’ie adalah tidak disyaratkan sedemikian kerana hukum
Wadh’ie terkadang ia adalah perkara yang mampu bagi mukallaf dan terkadang
adalah ia di luar kemampuannya.
3. Dari segi pembahagian hukum Taklifi, menurut jumhur ulama ada lima iaitu :
1. Wajib.
2. Sunat.
3. Haram.
4. Makruh.
5. Harus.
Menurut ulama hanafi pula terbahagi kepada tujuh iaitu :
1. Fardhu.
2. Wajib.
3. Sunat.
4. Karahah Tanzih.
5. Karahah Tahrim.
6. Haram.
7. Harus.
Pembahagian hukum Wadh’ie pula terbahagi kepada tiga, iaitu :
1. Sebab.
2. Syarat.
3. Mani’.
Menurut sesetengah ulama terbahagi lagi kepada dua, iaitu :
4. Sah.
5. Batal.
Menurut ulama lain menambah dua lagi iaitu :
6. ‘Azimah.
7. Rukhsah.