mô tôm

1. MMÔÔ BBỆỆNNHH
TTRRÊÊNN TTÔÔMM
0099//1122//1144 11

2. Lớp kkiittiinn -- llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ
 BBaaoo ggồồmm nnhhiiềềuu llớớpp::
LLớớpp mmôô ttââmm ssừừnngg
LLớớpp kkiittiinn nnggooààii
LLớớpp kkiittiinn ttrroonngg
LLớớpp ttrroonngg ccùùnngg
 DDưướớii llớớpp vvỏỏ llàà llớớpp bbiiểểuu mmôô,, mmôô lliiêênn kkếếtt vvàà llớớpp
ccơơ
 ĐĐưượợcc ttạạoo rraa ttừừ llớớpp bbiiểểuu mmôô ddưướớii llớớpp vvỏỏ
 ĐĐưượợcc llààmm ttrrơơnn ttừừ ddịịcchh nnhhààyy ccủủaa ttuuyyếếnn ddưướớii
vvỏỏ
09/12/14 2

3. Lớp kitin -- llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ ((tttt))
Lớp ngoại tâm sừng
Lớp vỏ ngoài
Lớp vỏ trong
Lớp vỏ mới
Hình 1: Cấu tạo vi thể lớp vỏ bảo vệ, và lớp biểu
mô dưới vỏ
09/12/14 3

4. QQuuáá ttrrììnnhh llộộtt xxáácc
Dịch lột xác
Hình 2: Quá trình lột xác của tôm
09/12/14 4

5. Những tổn thương ttrrêênn llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ
bbêênn nnggooààii
 TTổổnn tthhưươơnngg ddoo vviirruuss WWSSSSVV
 XXuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu đđốốmm ttrrắắnngg ttrrêênn ggiiáápp đđầầuu
nnggựựcc
 ĐĐưườờnngg kkíínnhh đđốốmm ttrrắắnngg ddaaoo đđộộnngg 00..55--22 mmmm..
TTrrêênn ttôômm ccàànngg xxaannhh tthhìì nnhhữữnngg đđốốmm ttrrắắnngg đđóó
nnhhỏỏ hhơơnn 00..55 mmmm ((PPeenngg eett aall..,, 11999988)) ((HHììnnhh 3))..
 Nhhữữnngg đđốốmm ttrrắắnngg llàà kkếếtt qquuảả ccủủaa ssựự llắắnngg
đđộộnngg bbấấtt bbììnnhh tthhưườờnngg ccủủaa mmuuốốii ccaannxxii..
 Nggooààii ddoo vviirruuss ggââyy rraa,, nnhhữữnngg đđốốmm ttrrắắnngg ccòònn
ddoo mmôôii ttrrưườờnngg tthhừừaa ccaannxxii hhaayy ddoo vvii kkhhuuẩẩnn..
09/12/14 5

6. Những tổn thương trên llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ bbêênn
nnggooààii ((tttt))
A B
Hình 3: Lớp vỏ giáp xác xuất hiện những đốm trắng và vệt trắng
do virus WSSV. A. Vệt trắng trên tôm cang xanh. B. Đốm trắng
trên tôm sú
09/12/14 6

7. NNhhữữnngg ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ bbêênn
nnggooààii ((tttt))
 HHiiệệnn ttưượợnngg mmeellaanniinn hhooáá
 VViirruuss TTSSVV ((VViirruuss TTaauurraa)) ggââyy ttổổnn tthhưươơnngg llêênn
llớớpp vvỏỏ kkiittiinn ttrroonngg ggiiaaii đđooạạnn cchhuuyyểểnn ttiiếếpp ccủủaa
bbệệnnhh,, kkếếtt qquuảả xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhữữnngg đđốốmm đđeenn ttrrêênn
vvỏỏ..
 Nhhữữnngg ttáácc nnhhâânn kkhháácc nnhhưư ttôômm nnhhiiễễmm kkhhuuẫẫnn
ccũũnngg ggââyy rraa hhiiệệnn ttưượợnngg mmeellaanniinn hhooáá
09/12/14 7

8. Những tổn thương ttrrêênn llớớpp vvỏỏ bbảảoo vvệệ bbêênn
nnggooààii ((tttt))
Hình 4: Những đốm sắc tố melanin trên lớp
vỏ kitin do nhiễm vi rút Taura
09/12/14 8

9. NNhhữữnngg ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn llớớpp bbiiểểuu mmôô
ddưướớii llớớpp vvỏỏ
 DDoo vviirruuss WWSSSSVV
 LLớớpp bbiiểểuu mmôô ddưướớii vvỏỏ llàà mmộộtt ttrroonngg nnhhữữnngg ccơơ
qquuaann đđíícchh ccủủaa vviirruuss WWSSSSVV
 VViirruuss ttấấnn ccôônngg vvààoo nnhhâânn ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô vvàà
ttạạoo tthhểể vvùùii WWSSSSVV ttrroonngg nnhhâânn
 TTuuỳỳ vvààoo ggiiaaii đđooạạnn mmàà tthhểể vvùùii ccóó đđặặcc đđiiểểmm
hhììnnhh tthhááii vvii tthhểể kkhháácc nnhhaauu..
 TThhểể vvùùii WWSSSSVV bbắắtt ccảả mmààuu hhồồnngg vvàà ttíímm ccủủaa
pphhẩẩmm nnhhuuộộmm HH&&EE ((hhììnnhh 55))
09/12/14 9

10. Những tổn thương ttrrêênn llớớpp bbiiểểuu mmôô
ddưướớii llớớpp vvỏỏ ((tttt))
Hình 5: Lớp biễu mô dướI vỏ nhiễm WSSV. Mũi tên chỉ thể
vùi WSSV giai đoạn muộn
09/12/14 10

11. Những tổn thương ttrrêênn llớớpp bbiiểểuu mmôô
ddưướớii llớớpp vvỏỏ ((tttt))
 DDoo TTSSVV
TTrroonngg ggiiaaii đđooạạnn ccấấpp ttíínnhh
tthhìì xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu kkhhuu
vvựựcc hhooạạii ttửử ttrrêênn llớớpp
bbiiểểuu mmôô ddưướớii mmôô vvớớii
hhiiệệnn ttưượợnngg kkếếtt đđặặcc vvàà
pphhâânn mmããnnhh nnhhâânn ((hhììnnhh
66))
Hình 6: Lớp biểu mô dưới vỏ
nhiễu vi rút TSV
09/12/14 11

12. MMaanngg
 ĐĐặặcc đđiiểểmm cchhuunngg
 LLàà ccơơ qquuaann hhôô hhấấpp cchhíínnhh
 Nằằmm ởở ggốốcc ccáácc đđôôii pphhầầnn pphhuu
 BBààii ttiiếếtt aammmmoonniiaa
 HHấấpp tthhuu cchhấấtt kkhhooáánngg vvàà đđiiềềuu cchhỉỉnnhh áápp
xxuuấấtt tthhẩẩmm tthhấấuu
09/12/14 12

13. MMaanngg ((tttt))
 CCấấuu ttạạoo
 MMaanngg đđưượợcc ccấấuu ttạạoo bbởởii
nnhhữữnngg pphhiiếếnn mmaanngg hhììnnhh
llôônngg cchhiimm,, ttrrêênn pphhiiếếnn
mmaanngg ccóó nnhhiiềềuu ssợợii
mmaanngg
09/12/14 13

14. MMaanngg ((tttt))
 CCấấuu ttạạoo cchhii ttiiếếtt ccủủaa ssợợii mmaanngg ggồồmm::
TTrrụụcc cchhíínnhh
SSợợii mmaanngg ssơơ ccấấpp,,
SSợợii mmaanngg tthhứứ ccấấpp
 MMặặtt ttrroonngg ccủủaa ssợợii mmaanngg đđưượợcc llợợpp bbởởii ccáácc
ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô lláátt đđơơnn
 TTrrêênn ssợợii mmaanngg,, ssợợii mmaanngg tthhứứ ccấấpp,, ssơơ ccấấpp
ccóó hhaaii ốốnngg mmạạcchh:: hhưướớnngg ttââmm vvàà llyy ttââmm
09/12/14 14

15. MMaanngg ((tttt))
Hình 7: Cấu tạo của sợi mang tôm sú
09/12/14 15

16. MMaanngg ((tttt))
Hình 8: Cấu tạo của sợi mang sơ cấp được phóng
to
09/12/14 16

17. MMaanngg ((tttt))
Hình 9: Cấu tạo của sợi mang thứ cấp không phân nhánh
09/12/14 17

18. Những ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg
 DDoo WWSSSSVV
TTrrêênn ttôômm ssúú
 WWSSSSVV ssẽẽ ggââyy rraa mmộộtt ssốố ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn mmôô,,
xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu kkhhuu vvựựcc hhooạạii ttửử..
 WWSSSSVV ttấấnn ccôônngg vvààoo nnhhâânn ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô lláátt
đđơơnn ccủủaa mmaanngg,, llààmm nnhhâânn pphhììnnhh ttoo.. Nhhâânn
pphhììnnhh ttoo đđưượợcc ggọọii llàà tthhểể vvùùii WWSSSSVV..
 WWSSSSVV ccòònn ảảnnhh hhưưởởnngg đđếếnn ccáácc đđộộnngg mmạạcchh
ttrrêênn mmaanngg,, llààmm ggiiảảnn nnỡỡ hhooặặcc llààmm vvỡỡ ccáácc
đđộộnngg mmạạcchh vvàà ttạạoo nnhhiiềềuu kkhhooảảnngg kkhhôônngg bbààoo
ttrrêênn mmôô mmaanngg ((HHììnnhh 1100))..
09/12/14 18

19. Những ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn ttrrêênn mmaanngg
((tttt))
TTrrêênn ttôômm ccàànngg xxaannhh
 TTôômm PPoosstt -- llaarrvvaaee,, ttôômm ggiiốốnngg,, ttôômm ttiiềềnn
ttrrưưởởnngg tthhàànnhh vvàà ttôômm ttrrưưởởnngg tthhàànnhh ccóó bbiiểểuu
hhiiệệnn mmôô hhọọcc ttưươơnngg ttựự
 SSựự hhooạạii ttửử vvàà tthhểể vvùùii ttrroonngg mmôô íítt hhơơnn ssoo
vvớớii ttôômm ssúú vvàà kkíícchh tthhưướớcc ccủủaa tthhểể vvùùii ccũũnngg
nnhhỏỏ hhơơnn ssoo vvớớii ttôômm ssúú ((HHììnnhh 1111))
09/12/14 19

20. Những tổn thương ttrrêênn ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
Hình 10: Mang tôm sú nhiễm WSSV
09/12/14 20

21. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
Hình 11: Mang càng xanh nhiễm WSSV
09/12/14 21

22. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 DDoo YYHHVV
 KKhhii bbịị nnhhiiễễmm YYHHVV mmaanngg xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu kkhhuu
vvựựcc hhooạạii ttửử
 TTếế bbààoo bbiiểểuu mmôô mmaanngg xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhâânn kkếếtt đđặặcc
vvàà pphhâânn mmããnnhh
 MMộộtt ssốố llớớnn ttếế bbààoo nnhhiiễễmm YYHHVV ccóó hhììnnhh ttrròònn,, ttếế
bbààoo cchhấấtt bbắắtt mmààuu bbaazzơơ
09/12/14 22

23. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
Hình 12: Mô mang tôm sú nhiễm YHV. Nhiều tế bào hoạI
tử trên mang, vớI nhiều tế bào có nhân kết đặc (mũi tên)
09/12/14 23

24. NNhhữữnngg ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 DDoo TTSSVV
XXuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu ttếế bbààoo
hhooạạii ttửử vvớớii hhiiệệnn ttưượợnngg
kkếếtt đđặặcc vvàà pphhâânn mmããnnhh
nnhhâânn
TTếế bbààoo cchhấấtt ggiiaa ttăănngg
ưưaa eeoossiinn,, vvàà ccóó hhììnnhh
ttrròònn vvớớii ssựự nnhhuuộộmm
mmààuu qquuáá ddưư..
Hình 13: Mô mang của tôm thẻ chân trắng nhiễm TSV, nhiều
trung tâm hoại tử với tế bào có nhân kết đặc và phân mãnh (mũi
09/12/14 24
tên).

25. NNhhữữnngg ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 DDoo IIHHHHNNVV
IIHHHHNNVV ttạạoo tthhểể vvùùii
CCrroowwddyy llooaaii AA..
ĐĐặặcc đđiiểểmm ccủủaa tthhểể vvùùii
IIHHHHNNVV llàà nnằằmm ttrroonngg
ttrruunngg ttââmm nnhhâânn,, llààmm
nnhhâânn ttrrưươơnngg ttoo,, ttáácchh
rrờờii mméépp rrììaa nnhhiiễễmm ssắắcc
tthhểể bbởởii mmộộtt vvòònngg ttrròònn
kkhhôônngg nnhhuuộộmm mmààuu..
Hình 14: Mang tôm nhiễm IHHNV, mũi tên chỉ thể vùi Cowdry
loạI A (mũi tên).
09/12/14 25

26. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 DDoo VViibbrriioo sspp
 KKhhuu vvựựcc ttổổnn tthhưươơnngg xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu ttếế bbààoo mmááuu
 TThhaayy đđổổii mmôô bbệệnnhh hhọọcc ttrrêênn mmaanngg llàà ssựự pphhììnnhh ttoo
ssợợii mmaanngg tthhưư ccấấpp vvờờii ssựự ggiiaa ttăănngg ddầầyy đđặặcc ccủủaa
nnhhữữnngg hhạạtt nnhhỏỏ bbắắtt mmààuu
 SSựự xxââmm nnhhậậpp ccủủaa vvii kkhhuuẩẩnn vvààoo ssợợii mmaanngg tthhứứ ccấấpp,,
nnóó bbắắtt đđầầuu ggââyy hhooạạii ttửử mmôô
09/12/14 26

27. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
Hình 15: Mô mang nhiễm vibrio spp. Mũi tên chỉ những tế bào
máu bao xunh quanh vi khuẩn trong ống mạch mang của
phiến mang
09/12/14 27

28. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 MMaanngg ccóó hhiiệệnn ttưượợnngg ssưưnngg pphhòònngg
 TThhứứ nnhhấấtt llàà ssựự ssưưnngg pphhồồnngg ggiiữữaa llớớpp ttếế bbààoo bbiiểểuu
mmôô mmaanngg llààmm ssợợii mmaanngg ccóó mmộộtt đđooạạnn bbịị pphhồồnngg ttoo
llêênn ((HHììnnhh 1166 AA))
 MMộộtt ddạạnngg ssưưnngg pphhồồnngg kkhháácc đđóó llàà ssợợii mmaanngg
ttrrưươơnngg llêênn nnằằmm xxeenn kkẽẽ ggiiữữaa llớớpp bbiiểểuu mmôô vvàà llớớpp
ccuuttiiccuumm kkééoo ddààii ttừừ ttrroonngg ttrrụụcc ssợợii mmaanngg rraa nnggooààii
đđầầuu ssợợii mmaanngg.. SSợợii mmaanngg pphhìì đđạạii bbêênn ttrroonngg cchhứứaa
đđầầyy cchhấấtt ddịịcchh vvàà rrảảii rráácc mmộộtt vvààii ttếế bbààoo mmááuu ((HHììnnhh
1166 BB))
09/12/14 28

29. Những tổn thương trên mang (tt)
A B
Hình 16:
A Sợi mang sưng phồng
B Sợi mang sưng phồng
C Mang nhiễm microspora
C
09/12/14 29

30. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
 MMaanngg nnhhiiễễmm KKSSTT
MMaanngg nnhhiiễễmm VVii bbààoo ttửử ttrrùùnngg ((mmiiccrroossppoorraa))
TTrrêênn ttrrụụcc cchhíínnhh mmaanngg xxuuấấtt hhiiệệnn ddạạnngg ttúúii llớớnn,, ccóó
nnhhiiềềuu ttếế bbààoo mmááuu ttậậpp ttrruunngg xxuunngg qquuaannhh ttúúii..
KKhhii nnhhiiễễmm nnhhóómm mmiiccrroossppoorraa ttrrêênn ssợợii mmaanngg ccóó nnhhiiềềuu
bbiiếếnn ddạạnngg nnhhưư llààmm ttrrụụcc cchhíínnhh ccủủaa ssợợ mmaanngg pphhììnnhh ttoo,,
ttếế bbààoo ttổổ cchhứứcc bbịị ttrrưươơnngg nnưướớcc llààmm ảảnnhh hhưưởởnngg hhooạạtt
đđộộnngg ccủủaa ccáácc ttổổ cchhứứcc ((HHììnnhh 1166 CC))..
09/12/14 30

31. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
MMaanngg nnhhiiễễmm PPrroottoozzooaann
ĐĐặặcc đđiiểểmm ccủủaa zzoooommtthhaammnniiuumm sspp:: ccóó ddạạnngg hhììnnhh ttrròònn bbắắtt
mmààuu hhồồnngg đđậậmm..
EEppiissttyylliiss ccóó ddạạnngg hhììnnhh ttrròònn bbêênn ttrroonngg ccóó hhììnnhh mmóónngg
nnggựựaa..
CCáácc ggiiốốnngg kkýý ssiinnhh ttrrùùnngg nnààyy tthhưườờnngg nnằằmm ggiiữữaa ccáácc ssợợii
mmaanngg vvàà ccóó tthhểể llààmm bbiiếếnn đđổổii ccấấuu ttrrúúcc mmaanngg nnhhưư llààmm
bboonngg ttrróócc llớớpp kkiittiinn bbaaoo bbộộcc bbêênn nnggooààii vvàà ttrrêênn llưướớii ttếế bbààoo
bbiiểểuu mmôô mmaanngg xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu kkhhôônngg bbààoo ((HHììnnhh 1177 AA))..
09/12/14 31

32. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
MMaanngg nnhhiiễễmm ssáánn
ssáánn ccóó ddạạnngg bbààoo nnaanngg hhììnnhh oovvaall,, bbêênn ttrroonngg
bbààoo nnaanngg cchhứứaa ấấuu ttrrùùnngg MMeettaacceerrccaarriiaa..
CChhúúnngg ttậậpp ttrruunngg nnhhiiềềuu ởở ggốốcc vvàà ccáácc ttơơ mmaanngg
llààmm cchhoo ttơơ mmaanngg bbịị bbiiếếnn ddạạnngg,, ssợợii mmaanngg
ttrrưươơnngg pphhồồnngg llêênn,, llààmm ttổổnn tthhưươơnngg llớớpp vvỏỏ kkiittiinn
bbaaoo bbộộcc bbêênn nnggooààii ((HHììnnhh 1177 BB))..
TTáácc hhạạii ccảảnn ttrrởở hhôô hhấấpp,, vvàà ggââyy vviiêêmm llooéétt..
09/12/14 32

33. Những tổn tthhưươơnngg ttrrêênn mmaanngg ((tttt))
Hình 17
A. Mang nhiễm nhóm protozoan
B. Mang nhiễm sán
09/12/14 33

34. TTuuyyếếnn rrââuu
 ĐĐặặcc đđiiểểmm cchhuunngg
 TTuuyyếếnn rrââuu llàà ccơơ qquuaann bbààii ttiiếếtt ccủủaa ttôômm
 NNắắmm ởở pphhầầnn đđầầuu ggầầnn ggốốcc rrââuu
 BBààii tthhảảii nnhhữữnngg ssảảnn pphhẩẩmm ttrruunngg ggiiaann,, nnhhữữnngg cchhấấtt nnààyy
kkhhôônngg ccầầnn tthhiiếếtt ggồồmm::
 NNhhữữnngg ccặặnn bbãã hhữữuu ccơơ :: UUrrêê,, aacciidd uurriicc,, NNHH33,, HH++,, CCOO22,,
HH22OO..
 NNhhữữnngg cchhấấtt đđộộcc:: hhợợpp cchhấấtt ssuunnffuuaa
09/12/14 34

35. TTuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
Bàng
quang
09/12/14 35
Ống
lượn
xa
Ống lượn
gần
Đường
rối
Túi
lọc

36. TTuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
 CCấấuu ttạạoo
 TTuuyyếếnn rrââuu ggồồmm:: ttúúii llọọcc hhaayy
xxooaanngg ccùùnngg,, đđưườờnngg rrốốii,, ốốnngg
llưượợnn ggầầnn,, ốốnngg llưượợnn xxaa,, vvàà
bbàànngg qquuaanngg
 ỐỐnngg bbààii ttiiếếtt ccủủaa ttuuyyếếnn rrââuu nnằằmm
kkhhắắpp nnơơii ttrroonngg pphhầầnn đđầầuu..
 ỞỞ hhaaii ttrrạạnngg tthhááii xxuuấấtt ttiiếếtt vvàà
kkhhôônngg xxuuấấtt ttiiếếtt ((HHììnnhh 1188))
Hình 18: Khu vực phía truớc phần
đầu có sự hiện diện của tuyến râu
09/12/14 36

37. TTuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
 CCấấuu ttạạoo ốốnngg bbààii ttiiếếtt đđơơnn ggiiảảnn
 BBaaoo xxuunngg qquuaannhh xxooaanngg ccủủaa ốốnngg
bbààii ttiiếếtt llàà nnhhữữnngg ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô
 XXeenn kkẽẽ ggiiữữaa ccáácc ốốnngg bbààii ttiiếếtt llàà
xxooaanngg mmạạcchh mmááuu
 GGiiữữaa xxooaanngg mmạạcchh mmááuu vvàà ốốnngg
bbààii ttiiếếtt llàà llớớpp lliiêênn kkếếtt mmỏỏnngg
((HHììnnhh 1199))
Hình 19: Cấu tạo của những
ống bài tiết được phóng to
09/12/14 37

38. TTuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
 BBàànngg qquuaanngg nnơơii pphhììnnhh ttoo ccủủaa
ttuuyyếếnn rrââuu vvàà cchhứứaa ssảảnn pphhẩẩmm tthhảảii
 CCấấuu ttạạoo nnhhữữnngg ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô
hhììnnhh ccộộtt đđơơnn
 BBàànngg qquuaanngg cchhiiaa tthhàànnhh nnhhiiềềuu
tthhùùyy.. BBaaoo xxuunngg qquuaannhh xxooaanngg
mmạạcchh mmááuu ((HHììnnhh 2200))
Hình 20: Cấu tạo bàng quang
của tôm
09/12/14 38

39. TTuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
 XXooaanngg ccùùnngg ggiiữữ cchhứứcc nnăănngg
llọọcc.. CCấấuu ttạạoo pphhứứcc ttạạpp
 CCấấuu ttạạoo nnhhữữnngg ttếế bbààoo bbiiểểuu mmôô
ccủủaa ốốnngg bbààii ttiiếếtt vvàà ttếế bbààoo bbiiểểuu
mmôô ttúúii kkhhooaanngg.. TTếế bbààoo cchhấấtt
ccủủaa ttúúii kkhhooaanngg ccóó nnhhiiềềuu kkhhôônngg
bbààoo
 XXooaanngg ccủủaa ttúúii kkhhooaanngg pphhâânn
tthhàànnhh nnhhiiềềuu nnhháánnhh ((HHììnnhh 2211))
Hình 21: Cấu tạo xoang cùng
09/12/14 39

40. Những tổn thương ttrrêênn ttuuyyếếnn rrââuu
 DDoo IIHHHHNNVV
IIHHHHNNVV ttấấnn ccôônngg vvààoo
nnhhâânn ccủủaa ttếế bbààoo ttuuyyếếnn
rrââuu ccủủaa ttôômm nnhhiiễễmm
bbệệnnhh IIHHHHNNVV,, ttạạoo tthhểể
vvùùii ttrroonngg nnhhâânn pphhìì đđạạii..
Hình 22: Các thể vùi trong nhân tế
bào tuyến râu của tôm sú nhiễm
bệnh IHHNV
09/12/14 40

41. Những tổn thương ttrrêênn ttuuyyếếnn rrââuu ((tttt))
 DDoo WWSSSSVV
TTuuyyếếnn rrââuu ccũũnngg llàà ccơơ qquuaann
đđíícchh ccủủaa vviirrúútt đđốốmm ttrrắắnngg.. BBiiểểuu
hhiiệệnn mmôô bbệệnnhh hhọọcc ttrrêênn ttuuyyếếnn
rrââuu ccủủaa nnhhữữnngg ttôômm nnhhiiễễmm
bbệệnnhh đđốốmm ttrrắắnngg ((HHììnnhh 2233))
Hình 23: Các thể vùi trong nhân tế
bào tuyến râu của tôm sú bị nhiễm
bệnh đốm trắng (WSSV)
09/12/14 41

42. CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 ĐĐặặcc đđiiểểmm cchhuunngg
CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd llàà mmộộtt hhệệ tthhốốnngg hhaaii tthhuuỳỳ..
ĐĐóónngg vvaaii ttrròò nnhhưư mmộộtt ccááii llọọcc..
CChhứứcc nnăănngg cchhíínnhh ccủủaa ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd llàà bbảảoo vvệệ mmôôii
ttrrưườờnngg bbêênn ttrroonngg ccơơ tthhểể,, cchhốốnngg llạạii ssựự xxââmm nnhhậậpp vvàà ggââyy
hhạạii ccủủaa vvii ssiinnhh vvậậtt ccũũnngg nnhhưư ccáácc vvậậtt llạạ ccủủaa ccơơ tthhểể..
09/12/14 42

43. CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 CCấấuu ttạạoo
HHaaii tthhuuỳỳ,, nnằằmm pphhííaa ttrrưướớcc ggaann
ttuuỵỵ
NNhhiiềềuu đđộộnngg mmạạcchh nnhhỏỏ ttạạoo
tthhàànnhh..
ĐĐộộnngg mmạạcchh nnhhỏỏ ccấấuu ttạạoo ggồồmm
xxooaanngg rrỗỗnngg bbêênn ttrroonngg,, xxuunngg
qquuaannhh llàà llớớpp ttếế bbààoo đđệệmm ccơơ
bbảảnn,, mmôô lliiêênn kkếếtt,, mmôô kkẻẻ ((HHììnnhh
2233))
Hình 23: Cấu tạo tổng quát
của cơ quan lymphoid
09/12/14 43

44. CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 CCấấuu ttạạoo ((tttt))
TThhàànnhh ốốnngg đđưượợcc llợợpp bbởởii ttếế
bbààoo nnộộii mmôô
BBêênn ttrroonngg llòònngg ốốnngg ccóó ssốố
llưượợnngg ttếế bbààoo mmááuu
BBaaoo xxuunngg qquuaannhh ốốnngg mmạạcchh
llàà xxooaanngg mmạạcchh mmááuu
Hình 24: Cấu tạo chi tiết
của ống mạch cơ quan
lymphoid
09/12/14 44

45. Những tổn thương ttrrêênn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 DDoo WWSSSSVV
KKhhii ttôômm nnhhiiễễmm nnhhiiễễmm vvii rrúútt WWSSSSVV ssẽẽ xxuuấấtt hhiiệệnn mmộộtt ssốố
bbiiếếnn đđổổII bbấấtt tthhưườờnngg,, vvàà mmấấtt ccấấuu ttrrúúcc
SSpphheerrooiidd xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu ttếế bbààoo pphhììnnhh ttoo kkhhôônngg đđồồnngg
đđiiềềuu,, vvàà kkhhôônngg bbààoo,,
XXuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu ttếế bbààoo hhooạạII ttửử vvớớII nnhhâânn pphhììnnhh ttoo cchhứứaa
tthhểể vvùùii WWSSSSVV..
NNggooààii rraa kkhhii nnhhiiễễmm mmứứcc đđộộ nnặặnngg ttrrêênn ccơơ qquuaann
llyymmpphhooiidd ccòònn ccóó tthhẽẽmm mmộộtt ssốố bbiiếếnn đđổổII kkhháácc nnhhưư llààmm
vvởở mmạạcchh mmááuu,, mmấấtt lliiêênn kkếếtt ggiiữữaa ccáácc ốốnngg mmạạcchh,, ttạạoo
nnhhiiềềuu kkhhôônngg bbààoo ttrrêênn mmôô
09/12/14 45

46. Những tổn thương trên ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
Hình 25: Cơ quan lymphoid nhiễm WSSV, mũi tên chỉ
những nhân phì đại chứa thể vùi WSSV ở giai đoạn
muộn.
09/12/14 46

47. Những tổn thương ttrrêênn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 DDoo YYHHVV
CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd llàà ccơơ qquuaann đđầầuu ttiiêênn mmàà 22 vvii rrúútt nnààyy ttấấnn ccôônngg,,
xxuuấấtt hhiiệệnn sspphheerrooiidd,, llaann rrộộnngg ttrruunngg ttââmm hhooạạII ttửử vvớớII nnhhâânn kkếếtt đđặặcc
vvàà pphhâânn mmảảnnhh..
SSựự tthhaayy đđổổII ddễễ nnhhậậnn tthhấấyy ttrrêênn mmôô llyymmpphhooiidd nnhhiiễễmm YYHHVV vvàà GGAAVV
llàà nnhhâânn ttrrưươơnngg ttoo,, ggiiảảmm bbớớtt hhaayy tthhuu nnhhỏỏ nnhhiiễễmm ssắắcc tthhểể,, ddii cchhuuyyểểnn
rraa mméépp rrììaa ccủủaa mmàànngg nnhhâânn,, ccuuốốII ccùùnngg llàà ssựự tthhaayy đđổổII vvịị ttrríí ccủủaa
hhạạcchh nnhhâânn
09/12/14 47

48. Những tổn thương trên ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
Hình 26: Cơ quan lymphoid nhiễm YHV, mũi tên chỉ tế
bào hoạI tử vớI nhân kết đặc trên spheroid của cơ quan
lymphoid
09/12/14 48

49. Những tổn thương ttrrêênn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 DDoo TTSSVV
XXuuấấtt hhiiệệnn sspphheerrooiidd mmớớII pphháátt ttrriiểểnn..
SSpphheerrooiidd pphháátt ttrriiểểnn rrấấtt mmạạnnhh..
CCơơ qquuaann llyymmpphhooiidd nnhhiiêêmm TTSSVV xxuuấấtt hhiiệệnn nnhhiiềềuu sspphheerrooiidd vvớớII
ccáácc ttếế bbààoo pphhììnnhh ttoo kkhhôônngg bbììnnhh tthhưườờnngg,, ttuuỳỳ tthheeoo ttừừnngg mmứứcc đđộộ
nnhhiiễễmm bbệệnnhh mmàà ccóó ssôô llưượợnngg kkhhôônngg bbààoo vvàà ttếế bbààoo hhooạạII ttửử kkhháácc
nnhhaauu
CCóó 33 sspphheerrooii ..
09/12/14 49

50. Những tổn thương trên ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
Hình 27: Cơ quan lymphoid của tôm thẻ chân trắng nhiễm
TSV, mũi tê chỉ spheroid và những tế bào hoại tử trên đó.
09/12/14 50

51. Những tổn thương ttrrêênn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
 DDoo vvii kkhhuuẩẩnn
SSaauu kkhhii nnhhiiễễmm vvii kkhhuuẩẩnn,, vvii kkhhuuẩẩnn đđii đđếếnn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd,,
vvàà xxuuấấtt hhiiệệnn đđầầuu ttiiêênn ttrroonngg xxooaanngg ốốnngg mmạạcchh,, ssaauu đđóó vvii kkhhuuẩẩnn
ssẽẽ ddii cchhuuyyểểnn rraa bbêênn nnggooààii vváácchh ốốnngg mmạạcchh,, ttiiếếpp tthheeoo vvii kkhhuuẩẩnn
ssẽẽ ttấấnn ccôônngg nnhhữữnngg ốốnngg mmạạcchh kkhháácc ccủủaa ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd..
SSaauu kkhhii xxââmm nnhhậậpp vvààoo mmôô ccủủaa ccơơ qquuaann llyymmppooiidd vvii kkhhuuẩẩnn ssẽẽ
ggââyy mmộộtt ssốố ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn ccơơ qquuaann nnààyy,, xxuuấấtt hhiiệệnn ttrrêênn mmôô
nnhhiiềềuu uu hhạạtt vvàà nnhhữữnngg ssắắcc ttốố mmeellaanniinn.. ĐĐââyy llàà mmộộtt hhììnnhh tthhứứcc
nnaanngg hhooáá vvàà ttiiêêuu ddiiệệtt vvii kkhhuuẩẩnn ttrroonngg ccơơ cchhếế mmiiễễnn ddịịcchh kkhhôônngg
đđặặcc hhiiệệuu ccủủaa vvii kkhhuuẩẩnn..
09/12/14 51

52. NNhhữữnngg ttổổnn tthhưươơnngg ttrrêênn ccơơ qquuaann llyymmpphhooiidd
09/12/14Hình 28: Cơ quan lymphoid nhiễm vi 5k2huẫn

53. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
ĐĐặặcc đđiiểểmm cchhuunngg vvàà cchhứứcc nnăănngg
ỐỐnngg ttiiêêuu hhooáá::
33 pphhầầnn:: rruuộộtt ttrrưướớcc,, rruuộộtt ggiiữữaa,, rruuộộtt ssaauu..
CChhứứcc nnăănngg cchhíínnhh llàà nngghhiiềềnn tthhứứcc ăănn vvàà ttiiếếtt rraa
ccáácc eennzzyymm đđểể ttiiêêuu hhooáá gglluuccoossee,, ttạạoo nnhhũũ ttưươơnngg
đđốốii vvớớii cchhấấtt bbééoo vvàà ttiiêêuu hhooáá pprroottiitt
09/12/14 53

54. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
 CCấấuu ttạạoo
MMiiệệnngg nnằằmm ởở mmặặtt bbụụnngg ccủủaa đđầầuu,, xxuunngg qquuaannhh ccáácc
pphhầầnn pphhụụ vvàà tthhựựcc qquuảảnn..
TThhựựcc qquuảảnn ccủủaa ttôômm nnggắắnn ccóó hhììnnhh cchhữữ JJ,, nnằằmm tthhẳẳnngg
ggóócc vvớớii ttrrụụcc ccơơ tthhểể,, đđổổ vvààoo ddạạ ddầầyy..
DDạạ ddầầyy llàà bbaaoo ccơơ ddààii,, pphhííaa ssaauu pphhììnnhh rraa tthhàànnhh 22 ttúúii
nnhhỏỏ ởở hhaaii bbêênn.. XXooaanngg ttrrêênn rrấấtt llớớnn cchhiiếếmm hhầầuu hhếếtt
xxooaanngg ddạạ ddầầyy..
DDạạ ddầầyy bbắắtt đđầầuu pphhííaa ttrrêênn tthhựựcc qquuảảnn kkééoo ddààii đđếếnn
ggiiữữaa ggaann..
09/12/14 54

55. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Hep: Gan tuỵ
Msz: Cơ hoành
Cns: lớp mô liên kết
Spd: Xoang mặt lưng
Spv: Xoang mặt bụng
Lsg: Lông cứng bằng kitin
09/12/14 55

56. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Msl: Bó cơ
Csn: Lớp mô liên kết
Cep: Lớp tế bào biểu mô
Cut: Lớp kitin mỏng
Lum: Xoang trước dạ dầy
Cấu tạo vách xoang trước dạ dầy
09/12/14 56

57. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
MMssxx:: CCơơ vvòònngg
MMssll:: CCơơ ddọọcc
CCnnss:: MMôô lliiêênn kkếếtt
EEmmpp:: LLớớpp bbiiểểuu
mmôô
Cấu tạo của ruột giữa
09/12/14 57

58. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
HHttaa:: ĐĐooạạnn đđầầuu
HHttmm:: ĐĐooạạnn ggiiữữaa
HHttpp:: ĐĐooạạnn ccuuốốii
Cấu tạo 3 đoạn của ống tiểu quản gan tuỵ
09/12/14 58

59. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
MMffnn:: SSợợii mmôô lliiêênn kkếếtt
HHppee:: TTếế bbààoo EE
MMiitt::TTếế bbààoo đđaanngg pphhâânn bbààoo
BBnncc:: TTếế bbààoo hhaaii nnhhâânn
BBrrbb:: DDiiềềmm bbàànn cchhảảii
MMffnn:: TTếế bbààoo ccơơ bbiiểểuu mmôô
MMeeff:: SSợợ ccoo rrúútt
HHpprr:: TTếế bbààoo RR
LLuumm::XXooaanngg ốốnngg ttiiểểuu qquuảảnn
Cấu tạo đoạn đầu của ống
tiểu quản gan tuỵ
09/12/14 59

60. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
MMiidd:: RRuuộộtt ggiiữữaa
HHssdd:: ỐỐnngg ddẫẫnn mmậậtt ssơơ ccấấpp
HHeepp:: ggaann
SShhjj:: ĐĐiiểểmm nnốốii ggaann vvớớii ddạạ ddầầyy
HHttttpp:: ỐỐnngg ttiiểểuu qquuảảnn ggaann ttuuỵỵ
HHppdd:: ỐỐnngg ddẫẫnn mmậậtt ssơơ ccấấpp
MMhhjj:: ĐĐiiểểmm nnốốii rruuộộtt vvớớii ggaann
ttuuỵỵ
GGssss:: SSàànngg llọọcc
Cấu tạo chung của gan tuỵ
09/12/14 60

61. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
HHppff:: TTếế bbààoo FF ((pphhụụ ttrrợợ))
HHpprr:: TTếế bbààoo RR ((kkhhôônngg
bbààoo nnhhỏỏ))
LLuumm:: XXooaanngg ốốnngg ttiiểểuu
qquuảảnn
MMeeff:: CCơơ bbiiểểuu mmôô
SSiinn:: XXooaanngg mmạạcchh mmááuu
HHeemm:: TTếế bbààoo mmááuu
BBrrbb:: DDiiềềmm bbàànn cchhảảii
Cấu tạo đoạn cuối ống MMffnn:: SSợợ ccoo ggiiảảnn
tiểu quản gan tuỵ
09/12/14 61

62. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
MMffnn:: SSợợ ccoo ggiiảảnn
HHpprr:: TTếế bbààoo RR
BBrrbb:: DDiiềềmm bbàànn cchhảảii
HHppff:: TTếế bbààoo FF
VVaacc:: KKhhôônngg bbààoo
SSiinn:: XXooaanngg mmạạcchh
mmááuu
LLuumm:: xxooaanngg ốốnngg
ttiiểểuu qquuảảnn
Cấu tạo đoạn giữa ống
tiểu quản gan tuỵ
09/12/14 62

63. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
HHppbb:: TTếế bbààoo BB ((ttbb kkhhôônngg
bbààoo llớớnn))
MMffnn:: SSợợii ccoo ggiiảảnn
BBrrbb:: DDiiềềmm bbàànn cchhảảii
LLuumm::XXooaanngg ốốnngg ttiiểểuu qquuảảnn
Cấu tạo đoạn cuối ống
tiểu quản gan tuỵ
09/12/14 63

64. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Dạ dầy tôm nhiễm WSSV
09/12/14 64

65. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Lớp biểu mô của dạ dầy nhiễm YHV.
Mũi tên chỉ tế bào biểu mô có nhân kết đặc
09/12/14 65

66. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Tế bào biểu mô gan nhiễm MBV
(Mũi tên chỉ thể ẩn MBV)
09/12/14 66

67. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Gan nhiễm vi khuẩn và HPV,
mũi tên chỉ mô hạt bao gồm cục tế bào máu, và vi khuẩn
09/12/14 67

68. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Tế bào biểu mô gan nhiễm HPV
09/12/14 68

69. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Dấu hiệu thay đổi đầu tiên là làm teo các ống tiểu
quản.
Hoại tử và sự thâm nhiễm các mô fibrolastic giữa
các ống tiểu quản của gan tuỵ.
Kích thước của tế bào R trở nên nhỏ hơn bình
thường và tế bào máu thâm nhập vào mô gan tuỵ.
Thành phần cholesterol và alkaline phosphate trong
máu cũng bị ảnh hưởng bởi aflatoxin.
Luợng chlolesterol sụt xuống khi nhiễm lượng
aflatocxin cao.
09/12/14 69

70. HHệệ ttiiêêuu hhooáá
Aflatocxin là một loại độc tố của gan tuỵ, làm ảnh
hưởng đến khả năng hoạt động tích luỹ vật chất
vào trong máu.
Alkaline phosphate là một loại enzym do gan tuỵ
tiết ra có chức năng là giải độc, khi tôm nhiễm
aflatocxin thì lượng enzyn này sẽ được gia tăng
trong gan tuỵ.
Xuất hiện đốm hắc tố melanin trong khu vực gan
bị hoại tử. Thêm vào đó làm giảm khả năng tăng
trưởng và làm giảm khả năng hoạt động của các
tế bào miễn dịch hay làm giảm khả năng miễn dịch
của tôm
09/12/14 70