BM Penggal 2

1. KONSEP KATA

2. KONSEP KATA
 Unit bahasa yang bebas dan boleh berdiri
sendiri sebagai AYAT MINIMAL apabila diberikan
intonasi yang sesuai dan mengandungi maksud
yang lengkap
 Merupakan satuan yang bermakna kerana
setiap kata memiliki maksud tertentu dan
maknanya dapat diketahui dengan merujuk
kamus
 Dalam ayat, kedudukan kata boleh berubah-
ubah

3.  Contoh:
a) Pelajar itu pandai(konsistuen subjek dalam
ayat)
b) Guru selalu memuji pelajar pandai itu
(Konsistuen objek dalam ayat)
c) Komputer riba itu akan dihadiahkan kepada
pelajar yang paling pandai( unsur pelengkap
kepada kata sendi nama dalam ayat)

4. KATA AKAR
 Kata yang TIDAK MEMPUNYAI makna yang jelas
 Perlu BERGABUNG dengan MORFEM lain sama
ada morfem terikat atau morfem bebas UNTUK
membentuk PERKATAAN

5. Kata Akar Penggabungan dengan
morfem bebas/ morfem
terikat
Perkataan
(Bermakna)
Tani Asas + tani(morfem
bebas+ kata akar)
Pe+ tani(morfem terikat
+ kata akar)
Asas tani
Petani
Tawa Ke + tawa(morfem
terikat + kata akar)
Ketawa
lanjur Ke+ ter + lanjur + an
(morfem terikat + kata
akar)
Keterlanjuran

6. KATA DASAR
 Kata yang MENJADI DASAR bagi sesuatu
perkataan
 Terdapat 6 unsur yang boleh menjadi kata dasar
dalam BM iaitu
i. Kata akar
ii. Kata tunggal
iii. Kata terbitan
iv. Kata ganda
v. Kata majmuk
vi. Frasa

7. Kata Akar Juang
Kata juang ialah kata
akar
Pejuang
Kata juang-kata
dasar bagi pejuang
Kata
tunggal
Guru
Kata guru ialah kata
tunggal
Perguruan
Kata guru ialah kata
dasar bagi
perguruan
Kata
terbitan
Perkenan
kata berimbuhan
Memperkenankan
Kata perkenan ialah
kata dasar bagi
memperkenankan

8. Kata ganda Tinggi-tinggi
Kata ganda
penuh
Setinggi-tinggi
Kata tinggi-tinggi ialah kata
dasar bagi setinggi-
tingginya
Kata
majmuk
Antarabangsa
kata majmuk
Mengantarabangsakan
kata antarabangsa ialah
kata dasar bagi
mengantarabangsakan
Kenal pasti
kata majmuk
Pengenalpastian
kata kenal pasti ialah kata
dasar bagi pengenalpastian

9. Frasa Tidak percaya-
Frasa
Ketidakpercayaan
Frasa tidak percaya
ialah kata dasar
bagi
ketidakpercayaan
Ke tepi
Frasa sendi Nama
Mengetepikan
Frasa sendi nama
ke tepi ialah kata
dasar bagi
mengetepikan

10. PEMBAHAGIAN
BIDANG MORFOLOGI

11. MORFOLOGI
BENTUK KATA @
PROSES
PEMBENTUKAN
KATA
GOLONGAN KATA

12. CIRI BENTUK KATA GOLONGAN KATA
KONSEP Binaan sesuatu
perkataan dalam
bahasa
Kelompok @
kumpulan perkataan
dalam sesuatu bahasa
berasaskan makna @
fungsi tatabahasa
Jenis Kata tunggal, kata
terbitan, kata majmuk
dan kata ganda
Kata nama, kata kerja,
kata adjektif dan kata
tugas

13. BENTUK KATA

14. BENTUK
KATA
KATA
TUNGGAL
KATA
TERBITAN
KATA
MAJMUK
KATA
GANDA

15. I) KATA
TUNGGAL

16. i) Bentuk kata yang terdiri daripada satu
morfem bebas iaitu kata yang tidak
menerima sebarang IMBUHAN,
PENGGANDAAN & PEMAJMUKAN
Cth: Bunga,cantik,harap,lihat,saya
ii) Ada kata tunggal yang dapat berdiri
sendiri & boleh menjadi ayat minimal
 Jangan, ya, besar, bukan,salah, saya

17. iii) Ada kata tunggal yang tidak boleh berdiri
dengan sendiri & memerlukan kehadiran
perkataan lain
 ke – ke mari
Oleh – Olehnya
Untuk-Untuk pihak itu
Di – di mana
Kepada –kepada ibu

18. BENTUK KATA
TUNGGAL
Kata tunggal
satu suku
kata
Kata tunggal
2 uku kata
Kata tunggal
3 suku kata
Kata tunggal
4 suku kata
Kata tunggal
5 & 6 suku
kata
Akronim

19. KATA TUNGGAL 1 SUKU KATA
 Amat terhad
 Kebanyakan pinjaman daripada bahasa asing terutamanya
Arab dan Inggeris
1.KV
Yu
ya
2.VK
am
3. KVK
Sen
Bah
tin
4. KKVK
Stor
gred
5. KVKK
Bank
Golf
teks
6.KKKV
skru
7.KKKVK
Skrip
spring

20. KATA TUNGGAL 2 SUKU KATA
1.V+KV
E/la
U/ bi
A/ku
2.V+VK
A/ir
A/ib
A/ur
3. V+KVK
A/dik
E/kor
E/mas
4. VK+KV
As/li
Un/ta
Un/di
5. VK+KVK
Or/bit
Am/bil
Um/pan
6.KV+V
Ri/a
Du/a
Ba/u
7.KV+ VK
Li/ar
Ja/uh
Ku/ih
8.KV+KV
Ja/la
Te/ko
Pa/su
9. KV+KVK
Te/lur
Hi/ris
Ja/rum
10 KVK+KV
 Bin/ti
Sen/da
Lam/pu
11.KVK+KVK
San/dar
Jem/put
Peng/san

21. KATA TUNGGAL 3 SUKU KATA
1.KV+V+KV
Bi/a/sa
Cu/a/ca
2.KV+V+KV
K
Si/u/man
3. V+KV+V
U/si/a
I/de/a
4. KV+KV+V
Mu/li/a
Bo/ri/a
5.
KVK+KV+V
Tem/pu/a
Men/tu/a
6.KV+KV+V
K
Ha/lu/an
Se/ki/an
7.KVK+
+KV+VK
Tem/pi/as
Man/fa/at
8.V+KV+VK
 I/la/hi
A/sa/si

22. KATA TUNGGAL 3 SUKU KATA
9. V+KV+KVK
 I/ ja/zah
A/ma/ran
10 VK+
KV+KV
 Is/te/ri
Um/pa/ma
11.KV+KV+KV
De/li/ma
Bu/da/ya
12.
KVK+KV+KV
 Men/te/ri
Sol/da/du
13.
VK+KV+VK
Il/mi/ah
14 V+ KV+VK
 E/la/un
A/ka/un
15.KV+KV+KV
K
 Be/lu/kar
16.
KVK+KV+KVK
Cen/da/wan
17.
KV+KVK+KV
Ro/yal/ti
Be/lan/ja
18 KVK+
KVK+KV
 Sem/pur/na
19.KV+KVK+K
VK
 Ke/lom/pok

23. Golongan
kata
Contoh kata tunggal
Kata nama Adik, pasu, menantu, jentera,
jendela, ruang, gajah
Kata kerja Lompat, tulis, makan, usik, jerit,
suruh ,ambil
Kata adjektif Wangi, sempura, baik, subur , ungu
Kata tugas Sudah, umpama, bukan, oleh, akan,
maka

24. AKRONIM
 Tergolong dalam kata tunggal
Kata akronim ditulis & disebut sebagai
perkataan penuh

25. Jenis Akronim Contoh
Gabungan beberapa huruf
awal
ADUN-Ahli Dewan Undangan Negeri
Gabungan suku kata dgn
suku kata daripada beberapa
perkataan
Berdikari- Berdiri di atas kaki sendiri
Motel-Motoris hotel
Gabungan suku kata
beberapa perkataan dengan
huruf awal perkataan
INTAN- Institut Tadbiran Awam
Negara
Gabungan suku kata dengan
perkataan penuh
Hartanah- harta tanah
Purata- Pukul rata
Gabungan bahagian kata
secara bebas
Petronas-Petroleum Nasional
SUARAM – Suara Rakyat Malaysia

26. II) KATA
TERBITAN

27. Kata yang terbentuk dengan cara MENGIMBUHKAN
kata dasar sama ada dengan imbuhan
awalan,akhiran,sisipan atau apitan
Awalan,akhiran,sisipan & apitan dapat membentuk
KATA TERBITAN apabila dimbuhkan kepada kata
DASAR
4 jenis kata terbitan: Kata terbitan berawalan, kata
terbitan berakhiran, kata terbitan berapitan dan kata
terbitan bersisipan

28. KATA
DASAR
IMBUHAN KATA
TERBITAN
juang Ber(awalan) berjuang
dalam -i (akhiran) dalami
Sabut -er- (sisipan) serabut
Samping meN….kan(apitan) Mengesampingk
an

29. JENIS KATA TERBITAN
KATA KERJA
TERBITAN
Kata kerja
Terbitan
Berawalan
Kata Kerja
Terbitan
Berakhiran
Kata kerja
Terbitan
Berapitan
Kata Kerja
terbitan
Bersisipan

30. Kata
terbitan
i) Kata
terbitan
berawalan
Awalan
kata
nama-
Pelari
Awalan
kata kerja-
menyanyi
Awalan
kata
adjektif-
sedingin

31. Kata
terbitan
ii) Kata
terbitan
berakhiran
Akhiran
kata nama-
hadirin
Akhiran
kata kerja-
Bawakan

32. Kata terbitan
iii) Kata terbitan
Berapitan
Apitan kata
nama-
Pengiklanan
Apitan kata
kerja-
Memasuki
Apitan kata
adjektif-
Keakraban

33. Kata terbitan
iv) Kata terbitan
bersisipan
• Sisipan kata nama-telunjuk
• Sisipan kata kerja- jelajah
• Sisipan kata adjektif- gemilang

34. III) KATA MAJMUK

35. Kata yang terbentuk apabila 2 kata @ lebih
digandingkan dan bentuk kata yang terhasil
membawa makna yang lain serta berfungsi
sebagai satu unit
Jika kata majmuk yang ejaan terpisah
menerima awalan & akhiran-ejaannya juga
terpisah- temu bual- menemu bual, kemas kini-
dikemas kini
Sekiranya kata majmuk menerima
apitan,ejaannya bercantum: temu bual-
menemubualkan, satu padu-menyatupadukan

36. KATA +
DASAR
KATA DASAR KATA MAJMUK
Alat(benda) Tulis(Perbuatan
menulis)
Alat tulis(benda
yang digunakan
untuk menulis
Baju(pakaian) Hujan(air yg turun
dr langit)
Baju hujan
(pakaian yg
digunakan ketika
hujan)

37. Kata majmuk yg telah mantap
walhal Bumiputera Padahal Barangkali Suruhanjaya
Apakala Kakitangan Peribadi darihal Tandatangan
Dukacita Jawatankuasa Daripada Apahal Persuruhjaya
Sukacita Antarabangsa Sukarela Kepada Warganegara
kadangkala Apabila Olahraga Manakala tanggungjawab
bagaimana dinihari Matahari Walaupun
kakitangan setiausaha kerjasama peribahasa

38. IV) KATA GANDA

39. KATA +
DASAR
KATA GANDA
Alat alat -alat
Gelang gegelang
Saudara + mara Saudara - mara
Digandakan

40. JENIS KATA GANDA
KATA GANDA
Kata
Ganda
penuh
Kata
ganda
semu
Kata
ganda
separa
Kata
ganda
berentak

41. JENIS KATA GANDA
i) Kata Ganda penuh
Proses yang menggandakan keseluruhan kata dasar
sama ada kata dasar itu mengandungi imbuhan atau
tidak
Cth: sama-sama, pendek-pendek, masak-masak,
lebih-lebih

42. JENIS KATA GANDA
ii) Kata Ganda semu
Terbentuk daripada kata yang digandakan
seluruhnya dan diberi tanda sempang
Mempunyai makna yang khusus
Terdiri daripada kata nama
Cth:agar-agar, kanak-kanak,anai-anai

43. JENIS KATA GANDA
iii) Kata Ganda Separa
kata ganda yang mengalami pengulangan
suku kata pertama pada kata asalnya
@ sebahagian daripada kata saja yang digandakan.
Terdiri daripada kata nama
Cth: Rerambut, Sesiku, lelangit, bebalai

44. JENIS KATA GANDA
iv) Kata Ganda Berentak
Perulangan kata dasar mengikut retak bunyi kata dasar
Dipisahkan dengan tanda sempang
Terdiri daripada kata adjektif, kata kerja dan kata nama
Cth: hingar-bingar, bukit-bukau, anak-pinak,lintang-pukang