Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot(20)
Similar to Akronim
Similar to Akronim(20)
Akronim
- 1. BML 3053 MORFOLOGI BAHASA MELAYU Akronim SYAMSURIA BINTI AHMAD RUSLI (D20111048211) KUMPULAN F AT20: PENDIDIKAN TEKNOLOGI MAKLUMAT SEM 1, SESI 2013/2014 PENSYARAH PUAN HUSNA FAREDZA BINTI MOHAMED REDZWAN FAKULTI BAHASA DAN KOMUNIKASI 1
- 2. ISI KANDUNGAN BIL TAJUK MUKA SURAT 1.0 PENGENALAN 3 2.0 KONSEP / DEFINISI 4 3.0 JENIS / BENTUK 5-8 4.0 PERBANDINGAN 9-10 5.0 KESIMPULAN 11 6.0 RUJUKAN 12 2
- 3. 1.0 PENGENALAN Morfologi ialah satu bidang yang mengkaji satu struktur gramatikal perkataan, iaitu kemungkinan adanya perubahan kata, golongan kata dan makna kata akibat perubahan bentuk kata. Menurut Siti Hajar Abdul Aziz di dalam bukunya Siri Pendidikan Guru, Bahasa Melayu 1, pada halaman 132, morfologi boleh diertikan sebagai bidang tatabahasa yang mengkaji perkataan dan cara-cara pembentukannya. Struktur kata bermaksud susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang (tulisan) yang menjadi unit bahasa yang bermakna. Bentuk kata pula ialah rupa unit tatabahasa, sama ada berbentuk tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan penggandaan. Penggolongan kata ialah proses menjeniskan perkataan berdasarkan keserupaan bentuk atau fungsi, atau bentuk dan fungsinya. (Nik Safiah Karim, Farid M.Onn, Hashim Haji Musa, dan Abdul Hamid Mahmood, Tatabahasa Dewan, Edisi Ketiga, halaman 43.) Selain itu, proses morfologi ialah proses yang dilakukan pada kata dasar untuk menghasilkan bentuk terbitan. Terdapat empat proses morfologi dalam bahasa Melayu, iaitu pengimbuhan, penggandaan, pemajmukan, dan pengakroniman. Tambahan lagi, proses morfologi ini akan menghasilkan bentuk kata terbitan (imbuhan), kata ganda, kata majmuk, dan kata akronim. Di samping itu, kata tunggal tidak melibatkan apa-apa proses pembentukan. Menyebut mengenai proses pengakroniman yang terkandung dalam pembentukan kata, akronim pada asasnya terbentuk daripada proses penggabungan singkatan beberapa perkataan dan membentuk satu perkataan yang utuh. Menurut Kamus Tatabahasa Dewan ( 2008: 66 ) menyatakan akronim boleh terbentuk menggabungkan huruf awal suku kata atau dengan menggabungkan huruf awal dan suku kata daripada satu rangkai kata dan kemudiannya dilafazkan menjadi seperti perkataan. Oleh hal yang demikian, untuk menyiapkan kerja kursus saya yang bertajuk Akronim, saya menggunakan buku Pembentukan Kata dalam bahasa Melayu Edisi Baharu (2012) yang ditulis oleh Ahmad Khair Mohd Nor dan Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga yang ditulis oleh Nik Safiah Karim, Farid M.Onn, Hashim Haji Musa, dan Abdul Hamid Mahmood sebagai sumber rujukan bagi menyiapkan kerja kursus ini yang melihat dengan lebih jelas kepada proses pengakroniman. 3
- 4. 2.0 KONSEP / DEFINISI Secara umumnya, dalam bahasa Melayu, akronim tergolong ke dalam kata tunggal walaupun terbentuk daripada percantuman bunyi-bunyi pertama dalam sejumlah perkataan atau percantuman bahagian-bahagian daripada beberapa patah perkataan. Walau bagaimanapun, pembentukan akronim tidaklah seperti pembentukan kata-kata tunggal yang lain. Di samping itu, akronim berasal daripada beberapa perkataan tetapi telah menjadi satu suku kata yang utuh dan mantap yang mempunyai makna serta dapat berdiri sendiri. Tambahan lagi, akronim melibatkan percantuman bahagianbahagian daripada beberapa perkataan untuk membentuk satu perkataan baru. Menurut Asmah Haji Omar, akronim merupakan singkatan yang terhasil daripada penggabungan daripada huruf-huruf atau suku-suku kata dalam urutan dua kata atau lebih. Menurut Asmah Haji Omar lagi, akronim terdiri daripada kata selapis dan boleh mengalami proses morfologi sebagaimana kata selapis. Menurut Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga, akronim ditakrifkan sebagai perkataan yang diterbitkan melalui proses penggabungan singkatan beberapa perkataan dan membentuk satu perkataan yang utuh. Bentuk-bentuk singkatan terdiri daripada suku kata atau huruf-huruf tertentu. Tambahan lagi, akronim juga tergolong dalam kata tunggal. Di samping itu, menurut Tatabahasa Dewan juga menyatakan terdapat hanya satu kata kerja akronim dalam bahasa Melayu, iaitu berdikari yang diwujudkan daripada singkatan berdiri atas kaki sendiri. Manakala dalam buku Pembentukan Kata Dalam Bahasa Melayu Edisi Baharu mendefinisikan akronim merupakan satu proses membentuk perkataan dengan cara mencantumkan bahagian-bahagian daripada beberapa perkataan sehingga menjadi satu perkataan baharu, dan mempunyai makna baharu. Selain itu, akronim ditulis dan dilafazkan sebagai satu perkataan yang utuh dan akronim turut tergolong ke dalam kata tunggal. 4
- 5. 3.0 JENIS / BENTUK AKRONIM Dalam buku Pembentukan Kata dalam bahasa Melayu Edisi Baharu terdapat tiga cara bagi membentuk akronim, iaitu : i) Gabungan beberapa huruf awal rangkai kata yang terdiri daripada kata nama khas ii) Gabungan suku kata dengan huruf atau gabungan suku kata dengan suku kata iii) Gabungan suku kata dengan suku kata 1) Gabungan beberapa huruf awal rangkai kata yang terdiri daripada kata nama khas. Contohnya: Akronim Perkataan Asal ABIM Angkatan Belia Islam Malaysia KAFA Kursus Agama Fardu Ain IPTAR Institut Penyiaran Tun Abdul Razak JAIS Jabatan Agama Islam Selangor UPSI Nota Universiti Pendidikan Sultan Idris Kata jenis ini ditulis dengan huruf besar secara keseluruhannya. 2) Gabungan suku kata dengan huruf awal atau gabungan suku kata dengan suku kata. Contohnya: Akronim Perkataan Asal Mara Majlis Amanah Rakyat Perkim Pertubuhan Kebajikan Islam Malaysia Bernama Berita Nasional Malaysia Petronas Petroleum Nasional Proton Nota Perusahaan Otomobil Nasional Lazimnya kata yang terbentuk ialah kata nama khas. Dalam penulisan, huruf pertama setiap kata ditulis dengan huruf besar 5
- 6. 3) Gabungan suku kata dengan suku kata Contohnya: Akronim Perkataan Asal Nota asbut asap dan kabut Kata cerpen cerita pendek merupakan kata nama am, pulihara pulih dan pelihara dan ditulis dengan huruf hakis habis kikis yang terbentuk kecil keseluruhannya Manakala dalam Buku Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga menyatakan akronim dapat dibahagikan kepada empat jenis, iaitu dengan berdasarkan percantuman bahagian perkataan bagi membentuk akronim. i) Kata akronim cantuman huruf awal perkataan ii) Kata akronim cantuman huruf dan suku kata perkataan sesedap sebutan iii) Kata nama akronim cantuman suku kata awal perkataan iv) Kata akronim bahagian awal perkataan pertama dengan bahagian lain dalam perkataan yang mengikutinya. 1) Kata akronim cantuman huruf awal perkataan. Contohnya: Akronim Perkataan Asal ABIM Angkatan Belia Islam Malaysia LUTH Lembaga Urusan Tabung Haji IKIM Institut Kefahaman Islam Malaysia ADUN Ahli Dewan Undangan Negeri BAKAT Badan Kebajikan Angkatan Tentera UKM Universiti Kebangsaan Malaysia IPTAA Institut Perguruan Tengku Ampuan Afzan PKNK Nota Perbadanan Kemajuan Negeri Pahang Kata akronim dibentuk melalui percantuman huruf awal beberapa perkataan kebanyakannya terdiri daripada nama-nama khas tertentu. 6
- 7. 2) Kata akronim cantuman huruf dan suku kata perkataan sesedap sebutan. Contohnya: Akronim Perkataan Asal Intan Institut Tadbir Awam Bernama Berita Nasional Malaysia Mara Majlis Amanah Rakyat Proton Perusahaan Automobil Nasional Perhilitan Perlindungan Liar Taman Negara Perkeso Pertubuhan Keselamatan Sosial Mabbim Nota Kata akronim jenis ini terhasil daripada cantuman huruf dan suku kata jumlah perkataan berdasarkan sebutan sedap tanpa Majlis Bahasa Brunei Darulssalam Indonesian, urutan tertentu. Malaysia 3) Kata nama akronim cantuman suku awal perkataan. Contohnya: Akronim Perkataan Asal cerpen cerita pendek kugiran kumpulan gitar rancak pawagam panggung wayang gambar purata pukul rata tadika taman didikan kanak-kanak tabika taman bimbingan kanak-kanak halaju Nota had laju Kata akronim jenis ini dibentuk melalui percantuman suku kata awal sejumlah perkataan. 7
- 8. 4) Kata akronim bahagian awal perkataan pertama dengan bahagian lain dalam perkataan yang mengikutinya. Contohnya: Akronim Perkataan Asal Nota angkubah angka ubah Kata akronim jenis ini asbut Asap dan kabut dibentuk melalui huruf debunga debu bunga atau suku kata perkataan hakis habis kikis pertama dengan bahagian jaluran jalan lurah bukan awal perkataan jenama jenis nama yang lain. 8
- 9. 4.0 PERBANDINGAN PEMBENTUKAN KATA TATABAHASA DEWAN CATATAN Akronim merupakan satu Akronim ditakrifkan sebagai Walaupun terdapat proses membentuk perkataan perkataan yang diterbitkan sedikit perbezaan dengan cara mencantumkan melalui proses penggabungan daripada segi bahagian-bahagian daripada singkatan beberapa perkataan pendefinisian beberapa perkataan sehingga dan membentuk satu perkataan akronim ini, menjadi satu perkataan baharu, yang utuh. Bentuk-bentuk terdapat juga singkatan terdiri daripada suku persamaan iaitu kata atau huruf-huruf tertentu. kedua-dua buku ini Dalam tatabahasa dewan juga menyatakan menyatakan terdapat hanya satu akronim juga kata kerja akronim dalam bahasa tergolong dalam Melayu, iaitu berdikari yang kata tunggal. KONSEP dan mempunyai makna baharu. / DEFINISI diwujudkan daripada singkatan berdiri atas kaki sendiri Terdapat tiga cara bagi Akronim dapat dibahagikan membentuk akronim, iaitu : kepada empat jenis, iaitu dengan i) Gabungan beberapa berdasarkan percantuman huruf awal rangkai kata bahagian perkataan bagi yang terdiri daripada membentuk akronim. kata nama khas i) JENIS / BENTUK Kata akronim cantuman Contoh: MARDI huruf awal perkataan. (Malaysian Agricultural Contoh: LUTH Research Development (Lembaga Urusan Institute) Tabung Haji) Jenis atau bentuk akronim dalam kedua-dua buku ini secara keseluruhannya terdapat banyak persamaan. Walau bagaimanapun, terdapat sedikit perbezaan di mana dalam buku ii) Gabungan suku kata dengan huruf atau ii) Kata akronim cantuman huruf dan suku kata pembentukan kata terdapat tiga cara dalam 9
- 10. gabungan suku kata pembentukan dengan suku kata. sebutan. akronim manakala, Contoh: Petronas Contoh : Bernama tatabahasa dewan (Petroleum Nasional) (Berita Nasional terdapat empat Malaysia) iii) perkataan sesedap jenis atau cara Gabungan suku kata dengan suku kata. dalam iii) Kata nama akronim pembentukan Contoh: cerpen cantuman suku kata awal akronim. (cerita pendek) perkataan. Contoh : kugiran (kumpulan gitar rancak) iv) Kata akronim bahagian awal perkataan pertama dengan bahagian lain dalam perkataan yang mengikutinya. Contoh: debunga (debu bunga) 10
- 11. 5.0 KESIMPULAN Morfologi merupakan aspek penting dalam tatabahasa bahasa Melayu. Tatabahasa pula ialah perkara asas bagi sesuatu bahasa. Morfologi memfokuskan kajian terhadap perkataan dalam bahasa Melayu yang telah mengalami perkembangan yang pesat, terutamanya dalam bidang kosa kata atau perbendaharaan kata yang melibatkan perubahan bentuk-bentuk kata. Secara umumnya, perkataan-perkataan dalam bahasa Melayu wujud melalui dua sumber, iaitu melalui asal usul bahasa Melayu itu sendiri. Bahasa Melayu berasal rumpun bahasa Austronesia dan melalui sumber yang diwarisi itu, sejumlah perkataan yang terdapat dalam bahasa Melayu telah diwujudkan sehingga hari ini. Kedua, perkataanperkataan dalam bahasa Melayu juga wujud melalui proses-proses tertentu seperti akronim, analogi, peleburan fonem, peluasan makna, pemberian makna khusus, peminjaman kata, penambahan, penciptaan , penggemblengan, penyempitan makna, dan penyingkatan. Oleh hal yang demikian, daripada penerangan dan contoh-contoh di atas, jelas kelihatan bahawa cara pembentukan kata akronim, sebagai satu proses pemendekan dan penggabungan untuk membentuk kata, mempunyai potensi dalam bahasa Melayu. Walau bagaimanapun, pembentukannya agak longgar, iaitu tidak berdasarkan prinsip yang jelas. Selain itu, menurut Prof. Emiretus Dr. Abdullah Hassan mengatakan bahawa akronim ini tidak digalakkan. Oleh itu , proses pembentukan ini tidak digalakkan sebagai satu kaedah pembentukan kata untuk membentuk perkataan baharu atau kata istilah dalam bahasa Melayu. 11
- 12. 6.0 BIBLIOGRAFI Ahmad Khair Mohd Nor.(2012). Pembentukan Kata dalam bahasa Melayu Edisi Baharu. Kuala Lumpur: Pustaka Salam Sdn. Bhd Nik Sapiah Karim., et.al (2009). Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga. Selangor: Dawama Sdn. Bhd 12