4. “In the varied topography of professional practice, there
is a high, hard ground overlooking a swamp. On the
high ground, manageable problems lend themselves
to solution through the application of research-based
theory and technique. In the swampy lowland,
messy, confusing problems defy technical solution. ….
Shall he remain on the high ground where he can
solve relatively unimportant problems according to
prevailing standards of rigor, or shall he descend to
the swamp of important problems and nonrigorous
inquiry?”
Donald A. Schön, Educating the Reflective Practitioner, 1987, blz 3.
5. De 5 modules van de cursus
• De ab-er binnen de organisatie
• De ab-er en veranderingsprocessen
• De ab-er als professionele hulpverlener
• De ab-er in verschillende rollen
• De ab-er als coach
6. De 5 modules
In een onderling verband….
De 5 modules in een onderling verband
7. De ab-er binnen organisaties
De ab-er als professionele
hulpverlener
De ab-er in verschillende rollen
De ab-er en veranderingsprocessen
De ab-er als coach
8. “When we have learned how to do something,
we can execute smooth sequences of activity,
recognition, decision, and adjustment without
having, as we say, to ‘think about it’.
Spontaneous knowing-in-action usually gets us
through the day “.
Donald A. Schön, Educating the Reflective Practitioner, 1987, blz. 26.
10. AB binnen de organisatie,
enige punten:
• Beleidsnota’s van de overheid
• Ontwikkelingen op regionaal en landelijk niveau
voor de Waterlelie
• Management op schoolniveau
• Instrumenten om de “kwaliteit” van een
organisatie te meten
• Het beschrijven van aanbevelingen voor
verdere ontwikkeling van een organisatie
11. In 1994 heeft Nederland zich met 92 andere
landen en 25 internationale organisaties in het
“Salamanca Statement” uitgesproken voor de
noodzaak van onderwijs aan alle leerlingen,
dus ook gehandicapte kinderen, binnen het
regulier onderwijs. “Education for All” oftewel
inclusief onderwijs genoemd.
12. “Experience in many countries demonstrates
that the integration of children and youth with
special educational needs is best achieved
within inclusive schools that serve all children
within a community. It is within this context that
those with special educational needs can
achieve the fullest progress and social
integration”
World conference of special needs (1994): The Salamanca Statement Spain 7-10 June, 1994.
13. Een andere manier van denken over leren en
onderwijzen doet langzaam zijn intrede in het
onderwijs en maatschappij.
Een wijze van denken die uitgaat van de
mogelijkheden en de kwaliteiten van de totale
mens en niet uitgaat van gebreken.
Niet de leesstof maar de leerling staat centraal.
15. Welke weg gaan wij feitelijk kiezen?
De “two-track approach” wordt langzaam ingeruild
voor een “multi-track approach” om ………… uit te
komen bij een “one-track approach”….?
“assignment of children to special schools on a
permanent basis should be an exception”
World conference of special needs (1994): The Salamanca Statement Spain 7-10 June, 1994.
16. AB en veranderingsprocessen,
enkele punten:
• Het spel van de veranderingen
• De hoeden van Bono
• Kernkwaliteiten: kwaliteiten, valkuilen,
allergieën en uitdagingen
• Competenties
• Weerstand & Tegenstand
18. “… the self is a crucial element in the way
teachers themselves construe the nature of
their job. In turn, this directs attention to
theoretical formulations of the self, a
hypothetical construct which has been explored
by, among others, poets, philosophers,
psychologists, social psychologists and
sociologists “”.
19. Het Ministerie van Onderwijs heeft de
bekwaamheidseisen van de leraar in een soort 7 traps
model geformuleerd:
o interpersoonlijke competentie,
o pedagogische competentie,
o vakinhoudelijke en didactische competentie,
o organisatorische competentie,
o competentie gericht op samenwerken met collega’s
o competentie in het samenwerken met de omgeving
o de competentie op zelfreflectie.
www.lerarenweb.nl
21. “Reflection is an essential step in the lifelong process
of learning from our personal and professional
experiences. In order to understand an everyday
experience, we reflect, silently or audibly, deeply or
momentarily. Reflection is particularly valued in the
context of a professional life, because of its potential
to enhance learning while we are in the midst of
professional practice”.
J.Stapleton Watson & S. Wilcox, Reading for understanding: Methods of Reflecting on Practice, Reflective Practice, 1, 2000, blz. 57.
23. Ik wil poëtisch fietsen
met mijn handen
los van het stuur
Poëtisch !
Scheepmaker, nico, poëtisch fietsen, 1955, de windroos
24. AB als professionele hulpverlener,
enige punten:
• Tijdmanagement
• Netwerken
• Autonomie
25. Met betrekking tot autonomie:
“Een autonome keuze is altijd een geïnformeerde
keuze. De mate van geïnformeerdheid bepaalt mede
de mate waarin wij kunnen spreken van een
autonome keuze. Zelfbeschikking vraagt immers om
adequate informatie op grond waarvan iemand kan
‘beschikken’ wat hij of zij wil, wenst, weigert, opteert
etc. …”
Ethiek in Praktijk, T. van Willigenburg e.a
26. Dus:
De autonomie van de ambulant begeleider
staat in dienst van de autonomie van de dienst
en de collega’s en alle betrokkenen bij de
begeleiding.
27. AB in verschillende rollen,
enige punten:
Diverse beroepsrollen:
-interpersoonlijk handelen (relationeel)
-processen begeleiden (ondersteunend)
-expertise overdragen (informerend)
-vormgeven van onderneming (klantgericht)
Ondernemen op het niveau van de organisatie
Ondernemen op het persoonlijke niveau
Klantrelaties van voorbijganger tot co-therapeut
28. “… there is still limited evidence of action research which
combines both the story, the different selves of the
teacher, the action and change. Collaborative
researchers who themselves may be ideologically
committed to particular purposes and practices of
teaching, must work with the emotional and intellectual
selves of teachers who may have different beliefs,
values and practices from their own. They must learn
to listen to dissonant voices which may not always be
comfortable “.
C. Day, Working with Different Selves of Teachers: beyond comfortable collaboration, Educational Action Research, 6, 1998, blz. 272.
29. AB als coach,
enkele punten
• Supervisie
• Intervisie
• Gespreksmodellen
• Bewustwording en ervaren van de
mogelijkheden van diverse
gesprekstechnieken
30. In mijn nog korte periode dat ik als ambulant
begeleider betrokken ben bij de ondersteuning
van diverse leerlingen, ervaar ik het creëren
van een herkenningspunt en steunpunt voor
alle betrokkenen als het meest essentiële in de
gesprekken.
Hierbij en hierin kan ik gebruik maken van mijn
ervaringen op zowel pedagogisch als
didactisch gebied en trachten een gezonde
dosis relativering in te brengen.
31. ….want verder zijn ook nog renners zoals ik, die
geen druppel sprintersbloed hebben. Wij zijn de
krachtrijders, wij hebben het vermogen om 70
kilometer per uur te rijden, maar wij zijn
absoluut niet in staat om 150 meter lang 75 per
uur te rijden, en dat is precies wat een sprinter
wel kan met die dodelijke verandering van
ritme……ons werk bestaat uit het afschermen,
hem naar de kop brengen en zo goed mogelijk
gepositioneerd achterlaten ….
Horillo, pedro,vanaf mijn zadel, 2005.
32. En mochten dan alle wegen ogenschijnlijk
onbegaanbaar zijn dan….
33. …is het raadzaam om even terug te gaan
naar een punt waar het nog overzichtelijk
was
34. “Voor het ongeoefende oog zullen ego-klimmen
en onbaatzuchtig klimmen er precies hetzelfde
uitzien. Beide types klimmers plaatsen de ene
voet voor de andere. Beide ademen ze in
dezelfde mate in en uit. Beiden stoppen
wanneer ze moe zijn. Beiden gaan weer verder
na het rusten. Maar wat een verschil!
35. De ego-klimmer is als een ontregeld apparaat. Hij zet
zijn voet altijd een moment te vroeg of te laat neer. Hij
zal heel gemakkelijk een schitterende baan zonlicht
door de bomen missen. Hij loopt door terwijl de
slordigheid van zijn voetstappen aangeeft dat hij
vermoeid is….Hij is hier, maar hij is toch niet hier. Hij
verwerpt het hier, heeft er onvrede mee, hij wil
verderop op het pad zijn en zodra hij daar komt, zal hij
even ongelukkig zijn, omdat ‘dat’ dan ‘hier’ is. Waar hij
naar uitkijkt, wat hij wil, bevindt zich allemaal om hem
heen. Maar dat is niet wat hij wil omdat het om hem
heen is “.
Robert M. Pirsig, Zen en de Kunst van het Motoronderhoud, 1977, blz. 190-191.
37. De ervaring van pijn en zelfopgelegde ontbering
helpen om grip te krijgen op de materie.
Door te sporten kan de “fysieke conditie van de
moraal op peil worden gehouden…
… verworven uithoudingsvermogen in dienst
stellen van denkkracht.
