Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - Symposium Koersen op de kracht van generaties

1. Koersen op de kracht van generaties
Slagvaardig keuzes maken in Duurzame inzetbaarheid en SPP
Woensdag 19 november 2014
dispp.tumblr.com @Transvorm_ZenW #DISPP

2. 35.0035.07
Leren op leeftijd : hoe grijzer, hoe wijzer!
Leonore Stollwerk
Symposium ‘Koersen op de kracht van generaties’

3. 3
Leren en leeftijd: feit of fabel?
 Toppunt mentaal vermogen: rond 25ste levensjaar
 Leervermogen neemt af met het stijgen der jaren
 Multitasken is alleen mogelijk voor jongeren
 Geen verschil in concentratievermogen tussen jong
en oud
 Opleiden van jongeren is goedkoper dan opleiden van
ouderen

4. 4
Langer werken betekent langer leren
 Definitie ‘Leven lang leren’:
Alle leeractiviteiten die gedurende het hele leven
worden ontplooid om kennis, vaardigheden en
competenties vanuit een persoonlijk, burgerlijk,
sociaal en/of werkgelegenheidsperspectief te
verwerven en te verbeteren.
Bron: OECD | SER

5. 5
Uw deelname aan scholing
 Wanneer heeft u recent deelgenomen aan scholing?
 In welke vorm?
 Voor welk doel?
 Wat is de duur geweest?
 Was er een formele toetsing?
 Heeft u er plezier aan beleefd?
Bon

6. 6
Deelname aan scholing in Nederland
 Anderhalf miljoen mensen tussen 15 – 65 volgen jaarlijks
post-initieel onderwijs
 Scholingsdeelname is hiermee 15,5%
 Aantal vrouwen dat scholing volgt, stijgt
 Ouderen (45+) volgen minder scholing dan jongere
generaties
 Scholingsdeelname lager opgeleiden is de helft lager dan
hoger opgeleiden
 Jongeren en hoger opgeleiden doen meer aan informele
scholing
 Bron: CBS 2011 Bon

7. 7
Feit en beeld over deelname aan scholing
Feit:
 werkgevers stimuleren voornamelijk jongeren tot
deelname aan scholing
 Ouderen blijven langer in een zelfde functie werken =>
risico op ervaringsconcentratie en daardoor op beperkte
inzetbaarheid buiten deze functie
Beeld:
 ouderen willen geen scholing meer volgen
 ouderen leren langzamer => opleiding duurt langer =>
opleiding is daardoor duurder

8. 8
Leersituaties: wat bevordert | belemmert?
 Bespreek een situatie die voor uw leerproces
stimulerend is geweest of juist belemmerend heeft
gewerkt.
 WAAROM?

9. 9
Leren op elke leeftijd
 Generatie typeringen:
– 1940 – 1955: protest generatie | baby boomers
– 1956 – 1970 : generatie (NI) X | verloren generatie
– 1971 – 1985: generatie (WH)Y | patat generatie
– 1986 – 2000: generatie Z | individuele generatie |
screenagers
 Verschillen deze generaties in leervoorkeuren?

10. 10
Leervoorkeuren kennen en benutten
 Gebruikte vormen:
– Zelfstudie
– Formeel: klassikaal (off the job) =>
• Luisteren | oefenen | rollenspel
– Informeel (on the job) =>
• Van en met elkaar | meester – gezel model
• Intervisie
– Communities: delen en halen
– Gaming | action learning | e-learning
– Blended learning: combinatie van leervormen

11. Leren in organisatie perspectief
 Iedereen leert op een eigen manier
 20% gebeurt bewust, 80% gebeurt onbewust
 Leervoorkeuren herkennen helpt bij het inrichten van
de omgeving waarin iemand het plezierig vindt te
leren
11

12. 12
Leer voorkeuren
 Kunst afkijken
– Observeren en imiteren: wat werkt hier?
– Resultaatgericht, druk is okay
 Leervormen:
– Bedrijfsbezoek, demonstratie, behandeling ‘best
practices’
 Weerstand
– Lange verhalen
– Nadruk op reflectie
– Bron: M.Ruijters

13. 13
Leer voorkeuren
 Participeren
– Samen leren in vertrouwde omgeving
– ‘ Samen werken, samen leren’
 Leervormen:
– Intervisie, werkgroep, communities, casus bespreking
 Weerstand
– Blokkeert bij te weinig tijd
– Moeite met ongelijkwaardigheid in samenwerking
– Bron: M.Ruijters

14. 14
Leer voorkeuren
 Kennis verwerven
– Structuur en doelen
– Formele opleiding door experts
– Hang naar objectieve kennis
 Leervormen:
Individuele studie, bronnenonderzoek, kennisintensieve
trajecten
 Weerstand
– Onwetendheid bij docent
– Oppervlakkigheid
– Gebrek aan structuur
– Bron: M.Ruijters

15. 15
Leer voorkeuren
 Oefenen
– Herhaling, veilige begeleiding, fouten okay
– Leersituaties moeten praktijk benaderen
 Leervormen:
Rollenspel, stage, supervisie, simulatie
Oefenen tijdens het werk
 Weerstand
– Te veel nieuwe zaken tegelijkertijd
– Weinig tijd voor reflectie

16. 16
Leer voorkeuren
 Ontdekken
– Nieuwsgierigheid, in het diepe springen, zelfsturing, inspiratie
– Onverwachte situaties zijn leerzaam
 Leervormen:
– Brainstorm, online communities
 Weerstand
– Te veel begeleiding of structurering
– Bron: M.Ruijters

17. 17
Hi Leonore,
Jammer dat ik morgen niet aanwezig kan zijn bij je “lezing”.
Ben zelf weer begonnen met studeren en had mijn ervaringen willen delen
met anderen.
Wat studeren betreft: gaat niet, bestaat niet. Het kost wel meer moeite.
met vriendelijke groet,
Maurice Widdershoven
MCD Informatie Management

18. Tips voor het stimuleren van leren
 Bespreek vooraf met manager en medewerker:
– Waarom deze opleiding?
– Welke vorm past het best ? Ken en honoreer leervoorkeuren
– Welke faciliteiten biedt de werkgever?
– Bevorder uitwisseling theorie en praktijk tussen de generaties
– Creëer een uitnodigende leeromgeving
– Informeer geregeld naar de voortgang.
– Bied de mogelijkheid het geleerde in praktijk te brengen en
geeft daar een waarderende reactie op!
18

19. 19
Leervoorkeuren kennen en benutten
 Sneller en met plezier je (blijven) ontwikkelen door te
leren op de manier die het beste bij jou past
 Leren en Ontwikkelen:
– hoofd en hart gebruiken => kennis opdoen, slim zijn,
verbeelding gebruiken, intuïtie benutten
– Whole brain learning

20. 20
Succes!
Leonore.Stollwerk@apg.nl

21. Koersen op de kracht van generaties
Slagvaardig keuzes maken in Duurzame inzetbaarheid en SPP
Woensdag 19 november 2014
dispp.tumblr.com @Transvorm_ZenW #DISPP