Christ in the margins, dinner in Emmaous

2. Παρατηρούμε το ζωγραφικό
έργο.
• Τι βλέπετε;
• Αναγνωρίζετε το πρόσωπο
της εικόνας;
Ποια στοιχεία σάς βοηθούν
να καταλάβετε την
ταυτότητα του άνδρα;
• Ποια επιμέρους στοιχεία
υπάρχουν ;
• Πού νομίζετε ότι βρίσκεται ο
άνδρας;
• Τι κάνει;
• Πού κοιτάει ; Πώς θα
χαρακτηρίζατε το βλέμμα του;
Τώρα , κοιτάξτε άλλη μία φορά
το ζωγραφικό έργο .
Ας σκεφτούμε και πάλι .
• Πού πιστεύετε ότι βρίσκεται
ο άνδρας και τι προσπαθεί
να κάνει ;
Εικόνα: ROBERT LENTZ

3. Παρατηρώ προσεκτικά την εικόνα.
Ο Χριστός, όχι όπως τον έχω συνηθίσει…
Εν ετέρα μορφή; Πίσω από συρματοπλέγματα. Με κοιτάζει. Έντονα;
Έρχεται στο μυαλό μου το ευαγγέλιο της κρίσης. Ο Χριστός φυλακισμένος ως ένας των
ελαχίστων, ταυτισμένος με όλους εκείνους στις φυλακές, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης,
στα γκέτο των μεγαλουπόλεων.
Κοιτάζω συνεχώς την εικόνα.
Το βλέμμα μου έλκεται από τα επιμέρους. Ξύλινο πλαίσιο, συρματόπλεγμα, χρυσό φως.
Διαβάζω το σχόλιο του ζωγράφου. Μου ανοίγει δρόμο να σκεφτώ.
Σε ποια πλευρά του φράκτη είναι ο Χριστός;
Είναι φυλακισμένος εκείνος ή μήπως είμαστε εμείς οι φυλακισμένοι κι εκείνος εκεί, δίπλα
μας, στέκει σταθερός, παραμερίζει τα δεσμά μας και μας απευθύνει το δικό του κάλεσμα.
Αναρωτιέμαι. Και τα δεσμά;
Ποιος τα τοποθέτησε εκεί και γιατί. Μήπως είναι δική μου η απόφαση; Πόσες φορές δεν
βάζω ένα φράχτη ανάμεσα στον εαυτό μου και στην αληθινή ευτυχία.
Διαβάζω στον Ελύτη «όλοι μας είμαστε δέσμιοι μιας ευτυχίας που από δικό μας λάθος
αποστερούμαστε». Πόσες φορές ακολουθούμε προσωπικές κοινωνικές πολιτισμικές
οικονομικές και άλλες συμβάσεις που γίνονται φραγμοί για την όντως ζωή;
Εμείς και τα δεσμά μας.
Ή μήπως εμείς με τα δεσμά μας φτιάχνουμε αγκαθωτούς φράκτες κι έτσι κλείνουμε έξω
Εκείνον και ό,τι συνεπάγεται η σχέση μας μαζί του. Φράκτες – δεσμά για να προφυλαχτούμε
από τις «επικίνδυνες» μνήμες μας, από τους στόχους και τις αξίες ζωής που Εκείνος εμπνέει
και που θα μπορούσαν να μας κάνουν συμμέτοχους στο χρυσό φως που τον περιβάλλει
Κείμενο: ΒΑΣΩ ΓΩΓΟΥ

4. Η εικόνα του Χριστού «εν ετέρα
μορφή» είναι τοιχογραφία του
Μανουήλ Πανσελήνου (τέλος του
13ου αι) στην κόγχη της Προθέσεως
του αγίου Βήματος, του ναού της
Κοιμήσεως της Θεοτόκου του
Πρωτάτου,στο Άγιο Όρος
Ο Χριστός του Πρωτάτου
Βρείτε διαφορές στις δύο
παραστάσεις του Χριστού

5. "Εν ετέρα μορφή".
Όπως φανερώθηκε σε δύο μαθητές του μετά την Ανάσταση. Εικονίζεται με
κοντά μαλλιά.
Κατά Μάρκον, 16, 12 "Μετά δε ταύτα δυσίν εξ αυτών περιπατούσιν
εφανερώθη εν ετέρα μορφή, πορευομένοις εις αγρόν. 13 κακείνοι απελθόντες
απήγγειλαν τοις λοιποίς·"
Η οδός προς Εμμαούς,
Ρόμπερτ Τσιντ
(Robert Zünd),1877

6. • Και ιδού, δύο από τους μαθητές πήγαιναν αυτήν την
ημέραν εις κάποιο χωριό, που απείχε από την
Ιερουσαλήμ ένδεκα περίπου χιλιόμετρα και το οποίον
ελέγετο Εμμαούς.
• Και αυτοί συνωμιλούσαν μεταξύ των δι' όλα αυτά τα
γεγονότα.
• Και ενώ αυτοί συνωμιλούσαν και συζητούσαν περί του
Ιησού, ο ίδιος ο Ιησούς τους επλησίασε και επήγαινε
μαζή των.
• Τα δε μάτια των εμποδίζοντο από κάποια υπερφυσικήν
δύναμιν, δια να μη τον αναγνωρίσουν.
• Είπε δε προς αυτούς· “ποίοι είναι αυτοί οι λόγοι και ποιά
είναι τα θέματα, τα οποία καθώς περιπατείτε, συζητείτε
ματαξύ σας και είσθε σκυθρωποί;”
• Απεκρίθη δε ο ένας, που ελέγετο Κλεόπας και είπε προς
αυτόν· “συ μόνος σαν προσκυνητής κατοικείς τον καιρόν
αυτόν εις την Ιερουσαλήμ και δεν έμαθες όσα έγιναν εις
αυτήν κατά τας ημέρας αυτάς;”
• Και είπεν εις αυτούς· “ποία;” Εκείνοι δε του είπαν· “τα
περί του Ιησού του Ναζωραίου, ο όποιος ανεδείχθη
προφήτης ενώπιον του Θεού και όλου του λαού, δυνατός
εις έργα θαυμαστά και εις διδασκαλίαν πρωτάκουστον.
• Δεν έμαθες και πως τον παρέδωκαν οι αρχιερείς και οι
άρχοντες μας εις θανατικήν καταδίκην και τον
εσταύρωσαν;
• Και όμως ημείς ηλπίζαμεν, ότι αυτός είναι ο Μεσσίας,
που θα ελευθέρωνε τον Ισραήλ. Αλλά μαζή με όλα αυτά,
που σου είπαμε, ιδού ότι είναι η τρίτη ημέρα σήμερα
από τότε που έγιναν αυτά, και δεν είδαμε ακόμη τίποτε,
που να δικαιολογή τας ελπίδας μας.
• Αλλά και κάτι άλλο συνέβη· μερικαί δηλαδή γυναίκες από
τον κύκλον μας μας εξέπληξαν, διότι επήγαν κατά τα
χαράματα στο μνημείον
• και επειδή δεν εύρον εκεί το σώμα του, ήρθαν και είπαν
ότι είδαν και οπτασία αγγέλων, οι οποίοι λέγουν ότι ο
Ιησούς ζη.
• Επήγαν επίσης στο μνημείον και μερικοί από αυτούς,
που είναι μαζή μας, και ευρήκαν τα πράγματα, όπως τα
είχαν είπει αι γυναίκες· είδαν ανοικτόν μεν το μνημείον,
όχι όμως και τον Ιησούν”.
• Και τότε ο Ιησούς είπε προς αυτούς· “ω ανόητοι, που
έχετε βραδυκίνητη την καρδιά στο να πιστεύετε όλα
όσα ελάλησαν οι προφήται.
• Αυτά δεν έπρεπε, σύμφωνα με την βουλήν του Θεού,
να πάθη ο Χριστός και να εισέλθη κατόπιν εις την δόξαν
του, η οποία και ήρχισε με την ανάστασίν του;”
• Και αφού ήρχισε από τον Μωϋσέα και εν συνεχεία από
όλους τους προφήτας, εξηγούσε λεπτομερώς εις αυτούς
όλας τας προφητείας των Γραφών, που ανεφέρεντο εις
αυτόν.
• Και επλησίασαν στο χωρίον, όπου οι δύο μαθηταί
επήγαιναν και αυτός εφαίνετο ότι προχωρούσε
μακρύτερα.
• Αυτοί όμως με τις επίμονες παρακλήσεις των τον
ηνάγκασαν να μείνη, λέγοντες· “μείνε μαζή μας, διότι
πλησιάζει η εσπέρα και η ημέρα έχει προχωρήσει προς
την δύσιν”. Και εμπήκε στο σπίτι να μείνη μαζή τους.
• Και ενώ εξηπλώθη κοντά στο τραπέζι του φαγητού μαζή
με αυτούς, επήρε τον άρτον, τον ευλόγησε ευχαριστών
τον Θεόν, όπως συνήθιζε να κάνη προ του φαγητού, και
αφού τον έκοψε εις κομμάτια, έδιδε εις αυτούς.
• Την στιγμήν αυτήν, όταν είδαν τον τρόπον της ευλογίας
και του τεμαχισμού του άρτου, ήνοιξαν με θείον
φωτισμόν τα μάτια των και ανεγνώρισαν αμέσως τον
διδάσκαλον των. Αλλά αυτός έγινε αμέσως άφαντος
από αυτούς.
• Και είπαν μεταξύ των· “η καρδία μας δεν εφλογίζετο
έντος ημών από θείον ενθουσιασμόν, καθώς μας
ωμιλούσε στον δρόμον και μας εφανέρωνε τα
δυσκολονόητα για μας νοήματα των Γραφών;”
• Και αφού εσηκώθησαν αμέσως αυτήν την ώρα,
εγύρισαν εις την Ιερουσαλήμ και ευρήκαν
συγκεντρωμένους τους ένδεκα Αποστόλους και τους
άλλους, που ήσαν μαζή των.
• Ολοι δε έλεγαν, ότι πραγματικά αναστήθηκε ο Κυριος
και παρουσιάσθηκε στον Σιμωνα.
• Και οι δύο αυτοί διηγούντο λεπτεμερώς όσα συνέβησαν
στον δρόμον και πως ανεγνωρίσθη από αυτούς ο
Κυριος την ώραν που έκοπτε τον άρτον.
• (Λκ. 24, 13-35).

8. Σύμφωνα με την Χριστιανική Διδασκαλία, ο Χριστός στο Δείπνο εις Εμμαούς δεν
είναι αναγνωρίσιμος κατ’αρχάς, αφού δεν υπάρχει πλέον η ιστορική υπόστασή Του.
Η ετέρα μορφή Του υπογραμμίζει την υπερχρονική και μυστηριακή παρουσία Του,
όπου μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας είναι αιωνίως παρών και
ενώνεται με τους πιστούς.
Δείπνο στους Εμμαούς του Καραβάτζιο, 1601

9. Δημιουργήστε ένα διάλογο ανάμεσα στους δύο μαθητές
( Κλεόπας και Λουκάς ) και να παρουσιάζετε τις σκέψεις και τα
συναισθήματα τους , μετά την αποχώρηση του Ιησού.