Seloka Berbuat Istana Zaman Dahulu

1. Seloka tradisional BERBUAT ISTANA
ZAMAN DAHULU
ZA’BA
DISEDIAKAN OLEH : 1)AINA NATASHA BT ZULKEFLY
2)NOORAFIFAH BT PAUZI

2. MAKSUDRANGKAPMAKSUDRANGKAP
RANGKAP 1
Baginda menitahkan orang besar empat,
Membuat istana puri berkota;
Lalu dipanggil Pawang Raja.
Pawang mengerah orang bekerja,
Empat puluh empat tukang dan utas,
Siang malam tidak berhenti.
MAKSUD:
• Raja memerintah empat orang pembesar dan pawang raja membina istana yang
tersergam indah. Seramai 44 orang tukang yang mahir dipaksa bekerja tanpa
henti siang dan malam.

3. RANGKAP 2
Tujuh bulan tujuh purnama,
Istana siap dengan alatnya;
Besar tersegam sembilan ruang,
Sepuluh dengan rembat guntung,
Sebelas dengan pancung serong,
Dua belas dengan anjung tinggi.
MAKSUD:
• Masa yang diambil untuk membina istana yang lengkap selama 7 bulan.
Istana itu mengandungi sembilan bilik, sepuluh rembat guntung, sebelas
pancung serong dan 12 anjung tinggi.

4. RANGKAP 3
Tiga sudut menteri delapan,
Tiang panjang maharaja lela,
Tiang tengah syukur menanti;
Galang-galangnya ular berang,
Kasau kecil puteri menyembah,
Kasau lentik helang berbega.
MAKSUD:
• Tiga ruang di istana yang unik dan menarik dikhaskan kepada lapan orang
menteri.

5. RANGKAP 4
Berbunga sawa mengelempai,
Bertakuk bersedelinggam,
Berjenang berbatu kawi,
Berselimpat ukir Jawa,
Lilit-melilit akar Cina;
Garam sebuku sisa jeragan,
Bunga kenanga dimakan ular,
Layang-layang di pintu Raja
MAKSUD:
• Hiasan dalaman istana bermotifkan unsur-unsur alam. Corak ukiran amat indah
dan halus seninya.

6. RANGKAP 5
Istana siap tukang pun mati,
Tiada orang dapat meniru:
Dipersembahkan kepada baginda suami isteri.
MAKSUD:
• Setelah istana itu siap tukangnya dibunuh agar tiada orang yang boleh meniru
seni bina istana tersebut .Lalu istana itu pun dipersembahkan kepada Raja dan
permaisurinya.

7. TEMA
• Tema seloka ini ialah keunikan seni bina istana yang dibina oleh
jurubina yang setia. Hal ini dapat dibuktikan apabila tukang bina
istana meninggal dunia selepas istana siap dibina dan memastikan
tiada sesiapa yang mampu meniru pembinaan itu.

8. 1. Persoalan seni bina istana
masyarakat melayu tradisional.
(R3)Galang-galangnya ular berang,
Kasau kecil puteri menyembah,
Kasau lentik helang berbega.
2. Persoalan golongan raja yang
mementingkan diri sendiri.
(R5) Istana siap tukang pun mati,
Tiada orang dapat meniru.
3. Persoalan kehalusan seni ukiran
melayu tradisional
(R4) Lilit-melilit akar Cina;
Garam sebuku sisa jeragan,
Bunga kenanga dimakan ular,
Layang-layang di pintu Raja.
4.Kesetiaan pembesar kepada raja.
(R1) Baginda menitahkan orang besar empat,
Membuat istana purba kota;
Lalu dipanggil pawang raja,
Pawang mengerah orang bekerja
PERSOALAN

9. BENTUKSELOKA
Puisi yang tidak terikat atau bebas
Terdiri daripada lima rangkap.
Bilangan baris yang paling banyak ialah lapan baris pada rangkap
keempat.
Bilangan baris yang paling sedikit pula ialah tiga baris pada rangkap
kelima.
Bilangan kata yang paling banyak ialah enam patah perkataan.
Contohnya,Empat puluh empat tukang dan utas. (rangkap pertama,
baris kelima)
Bilangan kata yang paling sedikit pula ialah dua patah perkataan.
Contohnya, Bertakuk sedelinggam. (rangkap keempat, baris kedua)

10. BENTUKSELOKA Bilangan suku kata yang paling banyak ialah 17 suku kata. Contohnya,
Dipersembahkan kepada baginda suami isteri. (rangkap kelima, baris
ketiga.
Bilangan suku kata yang paling sedikit pula ialah lapan suku kata.
Contohnya, berjenang berbatu kawi. (rangkap keempat, baris ketiga)
Rima akhir bagi setiap baris adalah berbeza. Rima akhir rangkap pertama
ialah abbbcd, rangkap kedua ialah aabbbc, rangkap ketiga ialah abcdeb,
rangkap keempat pula ialah abaccdec dan rangkap kelima ialah aba.

11. GAYA BAHASA

12. (a) Repitisi
Buktinya:
(R1)Empat puluh empat tukang utas
(b) Anafora
Buktinya:
(R3)Tiang panjang maharaja,
Tiang tengah syukur menanti,
(R3)Kasau kecil puteri menyembah,
Kasau lentik helang berbega
(c) Imejan/imej alam
Buktinya:
(R4) Berbunga sawa mengelempai
Garam berbuku sisa jeragan
Bunga kenanga dimakan ular
(
d)Responsi
Buktinya:
(R2) Sebelas dengan pancung serong,
Dua belas dengan anjung tinggi.
UNSUR
BAHASA

13. UNSUR BUNYI
ASONANSI
(Pengulangan huruf vokal,
huruf i)
(R5) Istana siap tukang pun
mati
ALITERASI
(Pengulangan huruf
konsonan, huruf l)
(R4) Lilit-melilit akar Cina

14. NILAI
1.Kesetiaan
Empat orang pembesar dan Pawang Raja setia menanti
perintah Raja untuk membina sebuah istana berkota
sehingga selesai.
2.Kesungguhan
Empat puluh empat tukang rumah membina istana
dengan tekun dalam masa tujuh bulan sahaja istana Raja
dengan kotanya telah siap.
3.Cinta akan seni budaya sendiri
Empat puluh empat tukang rumah membina istana Raja
dengan ciri-ciri bangsa sendiri iaitu istana mempunyai
dua belas anjung yang tinggi, tiang tengah (tiang seri).

15. PENGAJARAN

16. 1. Kita mestilah taat akan
perintah pemimpin agar
Negara kekal harmoni.
2.Kita hendaklah
bertanggungjawab
dalam setiap
tugasan yang kita
jalankan.
3.Kita mestilah gigih
menjalankan sesuatu
tugasan sehingga
selesai.
4.Kita mestilah
memegang amanah
yang diberikan
kepada kita oleh
raja.
5.Kita mestilah
mengekalkan seni
bina tradisional agar
tidak pupus ditelan
zaman.

18. TAMAT