1. Ο ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙ
ΟΙ ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΟΙ
ΧΧρρυυσσάάννθθηη ΦΦ..
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
2. Ο ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΣ
Τα δύο αντιδιαμετρικά σημεία από τα οποία διαπερνά ο
φανταστικός άξονας της περιστροφής της γης ονομάζονται
γεωγραφικοί πόλοι . Και ο μεν κείμενος προς τον αστερισμό της
μικρής άρκτου καλείται Βόρειος Πόλος ο δε άλλος που βλέπει
προς τον αστερισμό του Νοτίου Σταυρού Νότιος Πόλος .
Μεσημβρινοί (κάθετοι) και Παράλληλοι (οριζόντιοι κύκλοι)Η
περιφέρεια του μέγιστου κύκλου που ισαπέχει από τους δύο
πόλους καλείται Ισημερινός. Το επίπεδο του κύκλου αυτού, του
ισημερινού, θεωρητικά χωρίζει τη γη σε δύο ημισφαίρια και κατ'
αντιστοιχία των πόλων, στο βόρειο ημισφαίριο και στο νότιο
ημισφαίριο .Όλες οι περιφέρειες των παράλληλων κύκλων προς
εκείνο του Ισημερινού (και επομένως κάθετων προς τον άξονα της
γης) ονομάζονται παράλληλοι ή παράλληλοι κύκλοι ή παράλληλοι
πλάτους.Από κάθε σημείο της επιφάνειας της γης διέρχεται ένας
και μόνο παράλληλος. Συνεπώς οι παράλληλοι εκατέρωθεν του
ισημερινού είναι άπειροι.
3.
4. ΝΟΤΙΟΣ ΠΟΛΟΣ
Ο Νότιος Πόλος είναι το νοτιότερο σημείο της Γης.
Βρίσκεται στο αντιδιαμετρικό σημείο του Βόρειου
Πόλου. Ο γεωγραφικός νότιος πόλος είναι το σημείο
όπου ο άξονας περιστροφής της γης τέμνει την
επιφάνειά της. Είναι το νοτιότερο σημείο της γης. Ο
νότιος πόλος βρίσκεται στην ήπειρο της ανταρκτικης.
Ο μαγνητικός νότιος πόλος είναι το σημείο της
επιφάνειας της Γης που οι γραμμές του μαγνητικού
πεδίου της γης είναι κάθετες και με προσανατολισμό
προς τα πάνω. Ο νότιος μαγνητικός πόλος συνεχώς
μεταβάλλεται λόγω των αλλαγών του μαγνητικού
πεδίου της γης. Ο μαγνητικός νότιος πόλος δεν
ταυτίζεται απόλυτα με το γεωγραφικό νότιο πόλο.
5. ΒΟΡΕΙΟΣ ΠΟΛΟΣ
Ο βόρειος πόλος ή γεωγραφικός βόρειος πόλος είναι το
βορειότερο σημείο του πλανήτη Γη. Ορίζεται ως το σημείο
όπου ο άξονας περιστροφής της Γης τέμνει την επιφάνειά
της στο ΒόρειοΗμισφαίριο, και όπου συναντούνται όλοι οι
μεσημβρινοί και όλες οι ωριαίες άτρακτοι. Βρίσκεται στο
διαμετρικά αντίθετο σημείο σε σχέση με τον Νότιο Πόλο.
Είναι το σημείο που ορίζει το γεωδαισικό πλάτος 90° Β
(Βόρειο) καθώς και την κατεύθυνση του αληθούς βορρά.
Δεν είναι κάποιο σταθερό σημείο στην επιφάνεια της Γης
αλλά μετακινείται ημιπεριοδικά κατά μερικά μέτρα. Στον
βόρειο πόλο, όλα τα σημεία τού ορίζοντα δεικνύουν προς
νότο.Ο γεωγραφικός βόρειος πόλος δεν πρέπει να
συγχέεται με τον Μαγνητικό Βόρειο Πόλο προς τον οποίο
δεικνύουν οι μαγνητικές πυξίδες.
6.
7. ΟΙ ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΟΙ
Οι περιφέρειες των μέγιστων κύκλων που περιέχουν τον άξονα της γης καλούνται
γήινοι Μεσημβρινοί και επομένως είναι κάθετοι στον ισημερινό.Από κάθε
σημείο της επιφάνειας της γης διέρχεται ένας και μόνο ένας γήινος μεσημβρινός,
άπειροι επομένως και οι μεσημβρινοί της γης. Ο μεσημβρινός που διέρχεται από
το αστεροσκοπείο του Γρήνουϊτς ονομάζεται πρώτος μεσημβρινός ή
μεσημβρινός του Greenwich.Ο πρώτος μεσημβρινός χωρίζει τη γη σε δύο
ημισφαίρια το δεξιό αυτού, με την Ασία καλούμενο Ανατολικό και το άλλο
αριστερό αυτού, με τον ατλαντικό και τις ΗΠΑ, Δυτικό ημισφαίριο.Ο πρώτος
μεσημβρινός στο αστεροσκοπείο του Γρήνουϊτς.Ο γήινος μεσημβρινός ενός τόπου
χρησιμεύει για τον προσδιορισμό του καλούμενου γεωγραφικού μήκους όπου και
εκφράζεται ως απόσταση σε μοίρες από τον θεωρούμενο κατά συνθήκη πρώτο
μεσημβρινό. Όλα τα ουράνια σώματα Ήλιος, Σελήνη, Αστέρες, λόγω της
φαινόμενης περιστροφής της ουράνιας σφαίρας, διέρχονται δύο φορές το 24ωρο
από τον μεσημβρινό του τόπου, δηλαδή μία φορά πάνω από τον ορίζοντα και μία
φορά κάτω απ΄ αυτόν.Οι διαβάσεις αυτές λέγονται μεσημβρινές ή
μεσουρανήσεις. Η μεν πρώτη λέγεται άνω μεσουράνηση ή άνω διάβαση του
συγκεκριμένου ουράνιου σώματος η δε δεύτερη κάτω μεσουράνηση ή κάτω
διάβαση ομοίως. Ειδικότερα η άνω διάβαση του Ηλίου ονομάζεται μεσημβρία,
ενώ η κάτω μεσονύκτιο. Η τελευταία λαμβάνεται ως αρχή της πολιτικής ημέρας
ενώ αντίθετα η μεσουράνιση ή μεσημβρία (πάντα για τον Ήλιο) λαμβάνεται ως
αρχή της αστρονομικής ημέρας.
8.
9. ΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΚΥΚΛΟΙ
• Παράλληλος κύκλος ή παράλληλος πλάτους
ή απλά παράλληλος χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα
στη Ναυτιλία, Γεωγραφία κ.λπ. κάθε
παράλληλος κύκλος προς τον ισημερινό της
Γης και συνεπώς κάθετος στον άξονα της Γης.
• Οι παράλληλοι κύκλοι είναι άπειροι. Επ΄
αυτών προσδιορίζεται το γεωγραφικό πλάτος
ενός τόπου, αρχής γενομένης μέτρησης από
τον Ισημερινό.