Cùng với sự phát triển của công nghệ truyền hình, chuẩn truyền hình số DVB-T là chuẩn phát sóng truyền hình số mặt đất đã được triển khai thành công, được nhiều nước chấp nhận. Tuy nhiên, từ sau sự ra đời của chuẩn DVB-T thì các nghiên cứu về kỹ thuật truyền dẫn vẫn tiếp tục được triển khai . Mặt khác, nhu cầu về phổ tần cao càng khiến cho việc gia tăng hiệu quả sử dụng phổ tần lên mức tối đa càng cấp thiết. Từ đó đã phát triển lên chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ 2 là DVB-T2. Việc nghiên cứu tìm hiểu các đặc tính công nghệ của tiêu chuẩn truyền hình số DVB-T trong quả trình phát triển lên thế hệ mới DVB-T2 là nhiêm vụ cần thiết đối với các cơ quan nghiên cứu ứng dụng truyền hình cũng như cán bộ kỹ thuật nghiên cứu trong lĩnh vực này . Đó là lý do em chọn đề tài: “ Truyền hình kỹ thuật số mặt đất DVB-T và quá trình chuyển đổi sang DVB-T2” Bố cục bài báo cáo gôm 4 chương: CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN HÌNH SỐ CHƯƠNG II: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO THẾ HỆ THỨ NHẤT DVB-T CHƯƠNG III: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU CHUẨN CHÂU ÂU THẾ HỆ THỨ HAI (DVB-T2) https://thuviengiaoan.vn/

1. 1
https://thuviengiaoan.vn/
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
KHOA VIỄN THÔNG 1
----------
BÁO CÁO
THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TRUYỀN HÌNH KỸ THUẬT SỐ MẶT ĐẤT VÀ QUÁ
TRÌNH CHUYỂN ĐỔI SANG DVB-T2
HÀ NỘI 7/2014
Giáo viên hướng dẫn : ĐỖ ĐỨC THÀNH
Sinh viên thực hiện : LƯU DOÃN BẮC
Lớp
Khóa
Hệ
: D10VT4
: 2010 – 2015
: Đại Học Chính Quy

2. 2
https://thuviengiaoan.vn/
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Hà Nội, ngày … tháng … năm 2014

3. 3
https://thuviengiaoan.vn/
LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến các thầy cô Học Viện Công
Nghệ Bưu Chính Viễn Thông dẫ tận tình dạy dỗ và tạo điều điện cho em được nghiên
cứu, học tập và cung cấp cho em các thông tin, kiên thức vô cùng quý báu và cần thiết
trong suốt thời gian học tập cũng như làm đồ án để em có thể thực hiện và hoàn thành
tốt đề tài này.
Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy NCS. Đỗ Đức Thành ở Viện Khoa Học
Kỹ Thuật Bưu Điện đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong thời gian thực hiện đề
tài.
Mặc dù em đã cố gắng hoàn thành đề tài Thực Tập Tốt Nghiệp này trong phạm
vi và khả năng cho phép nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót và hạn
chế nhất định. Vì vậy, em rất mong nhận được sự chỉ bảo và ý kiến đóng góp của thầy
cô và các bạn để đề tài của em có thể hoàn thiện hợn
Em xin chân thành cảm ơn !

4. 4
https://thuviengiaoan.vn/
MỤC LỤC
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP ....................................................................... 2
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. 3
MỤC LỤC ...................................................................................................................... 4
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU.......................................................................... 7
THUẬT NGỮ VIẾT TẮT .............................................................................................. 8
LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................ 9
CHƯƠNG IV: QUÁ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI TỪ DVB-T SANG DVB-T2 Ở CHÂU
ÂU VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ TRIỂN KHAI Ở VIỆT NAM .................................... 10
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN HÌNH SỐ ................................................ 11
1.1 Giới thiệu về truyền hình số .............................................................................. 11
1.2 Đặc điểm của truyền hình số ............................................................................. 12
1.2.1 Yêu cầu về băng tần................................................................................... 12
1.2.2 Tỷ lệ tín hiệu/tạp âm (S/N) ......................................................................... 12
1.2.3 Méo phi tuyến ............................................................................................. 13
1.2.4 Chồng phổ ................................................................................................... 13
1.2.5 Xử lý tín hiệu ............................................................................................... 13
1.2.6 Khoảng cách giữa các trạm truyền hình đồng kênh.................................... 14
1.2.7 Hiệu ứng Ghosts (bóng ma)........................................................................ 14
1.3 Ưu điểm chính của truyền hình số..................................................................... 14
1.4 Truyền dẫn tín hiệu số....................................................................................... 15
1.4.1 Truyền qua cáp đồng trục: ........................................................................... 15
1.4.2 Truyền tín hiệu truyền hình số bằng cáp quang.......................................... 15
1.4.3 Truyền tín hiệu truyền hình số qua vệ tinh. ................................................ 15
1.4.4 Phát sóng truyền hình số trên mặt đất......................................................... 15
1.5 Các tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất hiện nay trên thế giới .......................... 16
1.5.1 Chuẩn ATSC ................................................................................................. 16
1.5.2. Chuẩn ISDB-T ............................................................................................. 18
1.5.3. Chuẩn DVB.................................................................................................. 19
1.5 Kết luận chương I............................................................................................. 20
CHƯƠNG II: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU CHUẨN CHÂU ÂU
THẾ HỆ THỨ NHẤT (DVB-T)................................................................................... 22
2.1. Giới thiệu về hệ thống truyền hình số mặt đất DVB-T.................................... 22

5. 5
https://thuviengiaoan.vn/
2.2. Sơ đồ khối hệ thống truyền hình số mặt đất DVB-T........................................ 22
2.2.1. Hệ thống phát DVB-T.................................................................................. 22
2.2.2 Hệ thống thu DVB-T................................................................................... 23
2.3 Điều chế COFDM trong DVB-T...................................................................... 25
2.3.1 Nguyên lý.................................................................................................... 25
2.3.2 Số lượng sóng mang.................................................................................... 26
2.3.3 Đặc tính trực giao và việc sử dụng DFT/FFT............................................. 28
2.3.4 Tổ chức kênh trong OFDM......................................................................... 31
2.3.5. Phương thức mang dữ liệu trong COFDM ................................................ 34
2.6 Kết luận chương II............................................................................................. 36
CHƯƠNG III: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU CHUẨN CHÂU ÂU
THẾ HỆ THỨ 2 (DVB-T2).......................................................................................... 38
3.1. Giới thiệu............................................................................................................ 38
3.2. Những yêu cầu cơ bản đối với chuẩn DVB-T2.................................................. 39
3.3. Tiêu chuẩn DVB-T2........................................................................................... 40
3.3.1. Mô hình cấu trúc DVB-T2........................................................................... 40
3.3.2. Lớp vật lý DVB-T2...................................................................................... 41
3.4. Kết luận chương III ............................................................................................ 42
CHƯƠNG IV: QUÁ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI TỪ DVB-T SANG DVB-T2 Ở CHÂU
ÂU VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ KHI TRIỂN KHAI DVB-T2 TẠI VIỆT NAM......... 44
4.1. Sự ra đời tất yếu của tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ hai DVB-T2.
................................................................................................................................... 44
4.1.1. Các yêu cầu về thương mại đòi hỏi cho ra đời một thế hệ thứ hai cho tiêu
chuẩn truyền hình kỹ thuật số DVB-T................................................................... 44
4.1.2. Mối quan hệ với tiêu chuẩn số mặt đất DVB-T hiện tại.............................. 45
4.1.3. Mục đích của các yêu cầu thương mại......................................................... 45
4.2. Quá trình chuyển đổi từ DVB-T sang DVB-T2. Một số vấn đề cần xem xét khi
triển khai DVB-T2..................................................................................................... 46
4.2.1. Các yêu cầu của chuẩn DVB-T2.................................................................. 46
4.2.3 Khả năng chuyển đổi từ DVB-T sang DVB-T2 ......................................... 47
4.2.4 Các chiến lược triển khai DVB-T2 ............................................................... 48
4.2.5. Hiện trạng (thử nghiệm, thông báo triển khai dịch vụ)................................ 49
4.2.6 Các kiến nghị về công nghệ cho toàn Châu Âu............................................ 50

6. 6
https://thuviengiaoan.vn/
4.3. Quá trình triển khai truyền hình số mặt đất ở Việt Nam ...................................... 51
4.4. Những kiến nghị khi triển khai DVB-T2 ở Việt Nam...................................... 53
4.5. Kết luận chương IV .......................................................................................... 53
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 55

7. 7
https://thuviengiaoan.vn/
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU

8. 8
https://thuviengiaoan.vn/
THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
ASK Amplitude Shift Keying Khóa dịch biên độ
ATSC Advanced Television System
Committee
Ủy ban hệ thống truyền hình mới
(của Mỹ)
BPSK Binary Phase Shift Keying Khóa dịch pha hai mức
COFDM Code Orthogonal Frequency
Division Multiplexing
Ghép đa tần trực giao có mã
DBPSK Diferential Binary Phase Shift
Keying
Khóa dịch pha vi sai hai mức
DCT Discerte Cosine Transform Chuyển đổi cosin rời rạc
DFT Discrete Fourier Transform Chuyển đổi Fourierrời rạc
DPCM Differential Pulse Code
Modulation
Điều chế xung mã vi sai
DQPSK Differential Quadratue Phase
Shift Keying
Khoá dịch pha vi sai bốn mức
DTTB Digital Terrestrial Television
Broadcasting
Truyền dẫn truyền hình số mặt
đất
DVB Digital Video Broadcasting Quảng bá truyền hình số
EDTV Enhanced Definition TeleVision Truyền hình phân giải nâng cao
FEC Forward Error Correction Hiệu chỉnh lỗi trước
FFT Fast Fourier Transform Chuyển ñổi Fourier nhanh
IDFT Inverse DFT DFT ngược
IFFT Inverse FFT FFT ngược
ISDB-T Intergeted Services Digital
Broadcasting – Terrestrial
Hệ thống truyền hình số mặt đất
sử dụng mạng đa dịch vụ (Nhật
LDTV Limited Definition
TeleVision
Truyền hình phân giải giới hạn
MPEG Moving Pictures Experts
Group
Nhóm chuyên gia nghiên cứu về
tiêu chuẩn hình ảnh ñộng
OFDM Orthogonal Frequency Division
Multiplexing
Ghép ña tần trực giao
PAL Phase Alternating Line Hệ truyền hình màu PAL (pha
thay ñổi theo dòng quét)
PSK Phase Shift Keying Khoá dịch pha
QAM Quadrature Amplitude
Modulation
Điều chế biênñộ vuông góc
QPSK Quadratue Phase Shift
Keying
Khoá dịch pha vuông góc
SDTV Standard Definition TeleVision Truyền hình phân giải tiêu
chuẩn
SFN Single Frequency Network Mạng ñơn tần số
UHF Ultra-High Frequency
VHF Very-High Frequency
VLC Variable Length Coding Mã có độ dài thay đổi
VSB Vestigial sideband Biên tần cụt

9. 9
https://thuviengiaoan.vn/
LỜI NÓI ĐẦU
Với sự phát triển của kinh tế và khoa học kỹ thuật, các nghành công nghệ trong
đó có công nghệ điện tử viễn thông đã có sự phát triển vượt bậc trong ba thập kỷ vừa
qua đem lại nhiều thành tựu phát minh ứng dụng trong sản xuất, trong đời sống xã hội.
Công nghệ truyền hình là một bộ phận quan trọng trong lĩnh vực điện tử viễn thông,
nó có những ứng dụng rộng rãi to lớn trong phát triển văn hóa đời sống tinh thần xã
hội. Trong hơn một thập kỷ qua chúng ta đã chứng kiến sự chuyển đổi mạnh mẽ của
công nghệ truyền hình từ phương thức tương tự xang công nghệ số. Ở Việt Nam quá
trình chuyển đổi này thực sự ngoạn mục với sự phổ cập từng bước trong lĩnh vực
truyền hình quảng bá và truyền hình trả tiền. Từ đầu những năm 90 cho đến nay
nghành truyền hình đã ứng dụng các thành tựu về công nghệ truyền hình số trong
truyền dẫn vệ tinh, phát triển mạng truyền hình cáp và phổ cập hệ thống truyền hình số
mặt đất
Cùng với sự phát triển của công nghệ truyền hình, chuẩn truyền hình số DVB-T
là chuẩn phát sóng truyền hình số mặt đất đã được triển khai thành công, được nhiều
nước chấp nhận. Tuy nhiên, từ sau sự ra đời của chuẩn DVB-T thì các nghiên cứu về
kỹ thuật truyền dẫn vẫn tiếp tục được triển khai . Mặt khác, nhu cầu về phổ tần cao
càng khiến cho việc gia tăng hiệu quả sử dụng phổ tần lên mức tối đa càng cấp thiết.
Từ đó đã phát triển lên chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ 2 là DVB-T2.
Việc nghiên cứu tìm hiểu các đặc tính công nghệ của tiêu chuẩn truyền hình số
DVB-T trong quả trình phát triển lên thế hệ mới DVB-T2 là nhiêm vụ cần thiết đối với
các cơ quan nghiên cứu ứng dụng truyền hình cũng như cán bộ kỹ thuật nghiên cứu
trong lĩnh vực này . Đó là lý do em chọn đề tài: “ Truyền hình kỹ thuật số mặt đất
DVB-T và quá trình chuyển đổi sang DVB-T2”
Bố cục bài báo cáo gôm 4 chương:
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN HÌNH SỐ
CHƯƠNG II: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO THẾ HỆ THỨ NHẤT DVB-T
CHƯƠNG III: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU CHUẨN CHÂU ÂU
THẾ HỆ THỨ HAI (DVB-T2)

10. 10
https://thuviengiaoan.vn/
CHƯƠNG IV: QUÁ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI TỪ DVB-T SANG DVB-T2 Ở CHÂU
ÂU VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ TRIỂN KHAI Ở VIỆT NAM
Sau một thời gian tìm hiểu và nghiên cứu, được sự hướng dẫn khoa học tận tình
của Thầy giáo NCV.Nguyễn Đức Thành, bài báo cáo đã được hoàn thành.Do thời gian
có hạn, trình độ bản thân còn hạn chế, thêm vào đó luận văn của em là vấn đề tương
đối mới nên không thể tránh khỏi những sai sót. Kính mong được sự đóng góp của các
thầy, các cô cùng các bạn.

11. 11
https://thuviengiaoan.vn/
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN HÌNH SỐ
1.1 Giới thiệu về truyền hình số
Truyền hình số (Digital Television) là một phương pháp truyền hình hoàn toàn
mới, là tên gọi một hệ thống truyền hình mà tất cả các thiết bị kỹ thuật từ Studio cho
đến máy thu đều làm việc theo nguyên lý truyền hình số. Trong đó, một hình ảnh
quang hocjdo camera thu được qua hệ thống ống kính, thay vì được biến đổi thành tín
hiệu điện biến thiên tương tự như hình ảnh quang học nói trên (cả về độ chói và màu
sắc) sẽ được biến đổi thành một dãy tín hiệu nhị phân (dãy các số 0 và 1) nhờ qua trình
biến đổi tương tự số
Trên thế giới, các nhà điều hành cáp, vệ tinh, trên mặt đất đều đang chuyển động
đến môi trường số. Ở Châu Âu, truyền hình số đã được sử dụng ở Anh (phát sóng
truyền hình số, ở Châu Âu, truyền hình số đã được sử dụng ở Anh (phát sóng truyền
hình số 1999, Đức, Pháp, Ireland, Tây Ban Nha, Thụy Điển). Hầu hết các nhà phân
tích công nghiệp đều dự báo việc chuyển dịch lên truyền hình số là một sự tiến hóa
(evolution), nó làm thay đổi cách sống của hàng trăm triệu gia đình trên thế giới, các
công ty cho rằng sự hội tụ giữa máy tính cá nhân, máy thu hình (TV set) và Internet đã
bắt đầu và điều đó sẽ dẫn đến sự chuyển hóa cực đại về máy tính, đối với người tiêu
dùng, kỷ nguyên mới về số sẽ nâng cao việc xem truyền hình ngang với chất lượng
chiếu phim, âm thanh ngang với chất lượng CD cùng với hàng trăm kênh truyền hình
mới và nhiều dịch vụ mới, truyền hình số cho thuê bao xem được nhiều chương trình
truyền hình với chất lượng cao nhất.
Đối với các nhà phát sóng truyền hình, việc chuyển dịch lên môi trường số sẽ
làm giảm việc sử dụng băng tần/kênh, làm tăng khả năng cung cấp các ứng dụng dụng
Internet cho thêu bao và mở ra một lĩnh vực mới, các cơ hội mới về thương mại. Nhiều
dịch vụ mới trên cơ sở truyền hình số sẽ được hình thành:
• Truy cập Internet tại các tốc độ
• Chơi Game trên mạng với nhiều người
• Video theo yêu cầu VOD (video-on-demand)
• Cung cấp các dòng video và audio
• Dịch vụ thanh toán tiền từ nhà (home banking)
• Các dịch vụ thương mại điện tử

12. 12
https://thuviengiaoan.vn/
• Cập nhật phần mềm máy tính
• Truyền thanh, truyền hình đa phương tiện (Multimedia)
• Đọc báo điện tử
Trên năm mươi năm qua, truyền hình sử dụng tín hiệu tương tự như là một
phương tiện truyền dẫn phát sóng. Việc chấm dứt truyền hình tương tự và phát triển
truyền hình số đòi hỏi phải đầu tư mới máy thu hình số, máy phát hình số, các thiết bị
sản xuất và hậu kỳ số cho chương trình truyền hình. Điều đó dẫn đến phải sử dụng
một mặt bằng chung, mở ra các cơ hội cho thị trường dân dụng.
Truyền hình số có tốc độ truyền dữ liệu cao, cho phép cung cấp nội dung đa
phương tiện phong phú và người xem truyền hình có thể lướt qua Internet bằng máy
thu hình. Nhờ có kỹ thuật nén, có thể phát sóng nhiều chương trình truyền hình trên
một kênh sóng (truyền hình tương tự phát sóng 1 chương trình/ 1 kênh sóng).
1.2 Đặc điểm của truyền hình số
1.2.1 Yêu cầu về băng tần
Yêu cầu về băng tần là một sự khác nhau rõ nhất giữa tín hiệu số và tín hiệu
tương tự, tín hiệu số vốn gắn liền với yêu cầu băng tần rộng lớn. Đối với tín hiệu số
tổng hợp yêu cầu tần số lấy mẫu bằng bốn lần tần số sóng mang màu như đối với hệ
thống NTSC là 14,4 MHz nếu thực hiện mã hóa vỡi những mã 8 bit, tốc độ bít sẽ là
115,2 Mbit/s độ rộng băng tần khoảng 58 MHz. Trong khi đó, tín hiệu tương tự cần
một băng tần 4,3 MHz. Nếu cố thêm các bit sửa lỗi yêu cầu băng tần sẽ phải tăng lên
nữa. tuy nhiên trong thực tế năng tần này không phải chỉ dùng cho tín hiệu hình ảnh
ngược lại với dạng số khả năng cho phép giảm độ rộng tần số là rất lớn. Với các kỹ
thuật nén băng tần tỷ lệ đạt được có thể lên tới 100:1 hay hơn nữa. Các tính chất đặc
biệt của tín hiệu hình ảnh như sự lặp lại, khả năng dự báo cũng làm tăng thêm khả
năng giảm băng tần tín hiệu.
1.2.2 Tỷ lệ tín hiệu/tạp âm (S/N)
Một trong những ưu điểm lớn nhất của tín hiệu số là khả năng chống nhiễu trong
quá trình xử lý tại các khâu truyền dẫn và ghi. Nhiễu tạp âm trong hệ tương tự có tính
chất cộng, tỷ lệ S/N của toàn bộ hệ thống là do tổng cộng các nguồn nhiễu thành phần
gây ra. Vì vậy luôn nhỏ hơn tỷ lệ S/N của khâu có tỷ lệ thấp nhất. Nhiễu trong tín hiệu
số dược khắc phục nhờ các mạch sửa lỗi. Bằng các mạch này có thể khôi phục lại các

13. 13
https://thuviengiaoan.vn/
dòng bit như ban đầu. Khi có quá nhiều bít lỗi, sự ảnh hưởng của nhiễu được làm giảm
bằng cách che lỗi.
Tỷ lệ S/N của hệ thống sẽ giảm rất ít hay không thay đổi cho đến khi tỉ lệ lỗi
BER quá lớn, làm cho cách mạch sửa lỗi và che lỗi mất tác dụng. Khi đó dòng bit
không còn có ý nghĩa tin tức. Trong khi đó đối với các hệ thống tương tự khi có nguồn
nhiễu lớn tín hiệu vẫn có thể sử dụng được.
Tính chất này của hệ thống số đặc biệt có ích cho việc sản xuất chương trình
truyền hình với các chức năng biên tập phức tạp – cần nhiều lần dọc ghi. Ghi băng
bằng tín hiệu số đã được sử dụng rộng rãi trong các năm gần đây. Việc truyền tín hiệu
nhiều chặng cũng được thực hiện rất thuận lợi với tín hiệu số mà không làm suy giảm
chất lượng tín hiệu hình.
Tuy nhiên trong truyền hình quảng bá, tín hiệu số gặp phải vấn đề khó khăn khi
thực hiện kiểm tra chất lượng ở các điểm trên kênh truyền.
1.2.3 Méo phi tuyến
Tín hiệu số không bị ảnh hưởng bởi méo phi tuyến trong quá trình ghi truyền
cũng như đối với tỷ lệ S/N, tích chất này rất quan trongtrong việc ghi đọc chương trình
nhiều lần đặc biệt với các hệ thống truyền hình nhạy cảm với các méo phi tuyến
khuyếch đại vi sai như hệ NTSC
1.2.4 Chồng phổ
Một tín hiệu số được lấy theo mẫu cả chiều thẳng đứng và chiều ngang nên có
khả năng xảy ra chồng phổ theo cả hai hướng. Theo chiều thẳng đứng, chồng phổ
trong hệ thống số và tương tự như nhau. Độ lớn méo chồng phổ thep chiều ngang phụ
thuộc và các thành phần tần số vượt quá tần số lấy mẫu giới hạn Nyquyist. Để ngăn
ngừa hiện tượng chồng phổ theo chiều ngang, có thể thực hiện bằng cách sử dụng tần
số lấy mẫu lớn hơn hai lần thành phần tần số cao nhất trong hệ thống tương tự.
1.2.5 Xử lý tín hiệu
Tín hiệu số có thể được chuyển đổi và xử lý tốt các chức năng mà hệ thống tương
tự không làm được hoặc gặp nhiều khó khăn. Sau khi biến đổi A/D, tín hiệu còn lại
một chiều các số bit “0”, “1” có thể thao tác các công việc phức tạp mà không làm
giảm chất lượng hình ảnh. Khả năng này được tăng lên nhờ việc lưu trữ các bit trong

14. 14
https://thuviengiaoan.vn/
bộ nhớ và có thể đọc ra với tốc độ nhanh. Các công việc tín hiệu số có thể thực hiện
được dễ dàng là: Sửa lỗi gốc thời gian , chuyển đổi tiêu chuẩn, giảm độ rộng băng tần.
1.2.6 Khoảng cách giữa các trạm truyền hình đồng kênh
Tín hiệu số cho phép các trạm truyền hình đồng kênh thực hiện ở một khoảng
cách gần nhau hơn nhiều so với hệ thống tương tự mà không bị nhiễu. Một phần vì tín
hiệu số ít chịu ảnh hưởng của nhiễu đồng kênh, một phần là do khả năng thay thế xung
xóa và xung đồng bộ bằng các từ mã – nơi mà hệ thống truyền dẫn tương tự gây ra
nhiễu lớn nhất. Việc giảm khoảng cách giữa các trạm đồng kênh kết hợp với việc giảm
băng tần tín hiệu, tạo cơ hội cho nhiều trạm phát hình có thể phát các chương trình với
độ phân giải cao.
1.2.7 Hiệu ứng Ghosts (bóng ma)
Hiệu ứng này xảy ra trong hệ thống tương tự do tín hiệu truyền dẫn đến máy thu
theo nhiều đường. Việc tránh nhiễu đồng kênh của hệ thống số cũng làm giảm đi hiện
tượng này trong truyền hình quảng bá
1.3 Ưu điểm chính của truyền hình số
Truyền hình số có nhiều ưu điểm so với truyền hình tương tự như: hình ảnh sạch,
rõ nét, âm thanh ngang với âm thanh của CD, tính chống nhiễu cao, in sao nhiều lần
vẫn đảm bảo hình ảnh chất lượng tốt, thuận lợi cho khâu hậu kỳ, làm kỹ xảo đẹp hơn
… Tuy nhiên, truyền hình số kết hợp với kỹ thuật nén số sẽ cho nhiều điểm nổi bật
hơn nữa như tiết kiệm bộ nhớ, tiết kiệm kênh truyền. Một kênh truyền hình có thể
truyền trên sau chương trình mà mỗi chương trình kèm theo hai đến bốn đường tiếng.
Với các ưu điểm của mình, hệ thống truyền hình số đã được thực hiện ở hầu hết các
quốc gia trên thế giới. Đây là một quá trình tất yếu, Truyền hình Việt Nam cũng đang
ở giai đoạn chuyển tiếp. Việc nghiên cứu truyền hình số và lựa chọn các tiêu chuẩn
cho truyền hình Việt Nam đang được tiến hành.
Hiện nay quá trình số hóa tín hiệu truyền hình ở Việt Nam là sự thay thế dần các
công đoạn, trang thiết bị từ tương tự sang số. Đó là quá trình số hóa từng phần. Rồi
đây truyền hình số sẽ thay thế hoàn toàn truyền hình tương tự, tạo điều kiện cho ngành
công nghiệp này phát triển mạnh mẽ hơn, kết hợp với các mặng truyền thông khác, tạo
thành một thế giới thông tin số, phục vụ cho con người một cách hữu hiệu

15. 15
https://thuviengiaoan.vn/
1.4 Truyền dẫn tín hiệu số
1.4.1 Truyền qua cáp đồng trục:
Để truyền tín hiệu video số có thể sử dụng cáp đồng trục cao tần. Để đạt được
chất lượng truyền hình cao, cáp có chiều dài 2500km cần đảm bảo mức lỗi trên đoạn
trung chuyển 10-11
÷10-10
. Độ rộng kênh dùng cho tín hiệu video bằng khoảng 3/5 tốc
độ bit của tín hiệu. Độ rộng kênh phụ thuộc vào phương pháp mã hoá và phương pháp
ghép kênh theo thời gian cho các tín hiệu cần truyền và rộng hơn nhiều so với ñộ rộng
kênh truyền tín hiệu truyền hình tương tự.
1.4.2 Truyền tín hiệu truyền hình số bằng cáp quang
Cáp quang nhiều ưu điểm trong việc truyền dẫn tín hiệu so với cáp đồng trục
như:
+ Băng tần rộng cho phép truyền các tín hiệu số có tốc độ cao.
+ Độ suy hao thấp trên một đơn vị chiều dài
+ Suy giảm giữa các sợi quang đẫn cao (80dB)
Muốn truyền tín hiệu video bằng cáp quang phải sử dụng mã truyền thích hợp. Để
phát hiện được lỗi truyền người ta sử dụng thêm các bít kiểm tra chẵn.
1.4.3 Truyền tín hiệu truyền hình số qua vệ tinh.
Kênh vệ tinh khác với kênh cáp và kênh phát sóng trên mặt đất là có băng tần
rộng và sự hạn chế công suất phát. Khuếch đại công suất của các Transponder làm
việc gần như bão hoà trong các điều kiện phi tuyến. Do đó sử dụng điều chế QPSK là
tối ưu. Các hệ thống truyền qua vệ tinh thường công tác ở dải tần số cỡ Ghz.
Ví dụ:
Băng Ku: Đường lên: 14 ÷ 15GHz
Đường xuống: 11,7 ÷ 12,5 GHz
1.4.4 Phát sóng truyền hình số trên mặt đất.
Hệ thống phát sóng truyền hình số mặt đất sử dụng phương pháp điều chế
COFDM (ghép kênh theo tần số mã trực giao). COFDM là hệ thống có khả năng
chống nhiễu cao và có thể khắc phục hiệu ứng bóng ma, cho phép bảo vệ phát sóng số
trước ảnh hưởng của can nhiễu và các kênh lân cận.

16. 16
https://thuviengiaoan.vn/
Hệ thống COFDM hoạt động theo nguyên tắc điều chế dòng dữ liệu bằng nhiều
sóng mang trực giao với nhau. Do đó mỗi sóng mang điều chế với một dòng số liệu.
Các tín hiệu số liệu được điều chế M-QAM, có thể dùng 16-QAM hoặc 64-
QAM. Phổ các sóng mang điều chế có dạng sinx/x trực giao. Có nghĩa các sóng mang
kề nhau có giá trị cực đại tại các điểm 0 của sóng mang trước và sau điều chế và giải
điều chế các sóng mang thực hiện nhờ bộ biến đổi Fourier nhanh FFT dưới dạng FFT
2K và FFT 8K. Với loại vi mạch trên có thể thiết kế cho hoạt động của 6785 sóng
mang. Các hãng RACE có thiết bị phát sóng truyền hình cho 896 sóng mang, hãng
NTL cho 2000 sóng mang.
1.5 Các tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất hiện nay trên thế giới
Hiện nay trên thế giới có 3 tiêu chuẩn về truyền hình số:
- DVB-T: Châu Âu, Australia, New Zealand,…
- ATSC: Hàn Quốc, Đài loan, Canada và Mỹ...
- ISDB-T: Nhật bản, Brasil
Có thể tham khảo sự lựa chọn các tiêu chuẩn truyền hình số trên thế giới. Đó
cũng là yếu tố giúp ta định hướng việc nghiên cứu, việc lựa chọn tiêu chuẩn phù hợp
cho riêng mình.
1.5.1 Chuẩn ATSC
Hệ thống ATSC có cấu trúc dạng lớp, tương thích với mô hình OSI 7 lớp của các
mạng dữ liệu. Mỗi lớp ATSC có thể tương thích với các ứng dụng khác cùng lớp.
ATSC sử dụng dạng thức gói MPEG-2 cho cả Video, Audio và dữ liệu phụ. Các đơn
vị dữ liệu có độ dài cố định phù hợp với sửa lỗi, ghép dòng chương trình, chuyển
mạch, đồng bộ, nâng cao tính linh hoạt và tương thích với dạng thức ATM.
Tốc độ bit truyền tải 20Mbps cấp cho một kênh đơn HDTV hoặc một kênh
truyền hình chuẩn đa chương trình.
Chuẩn ATSC cung cấp cho cả hai mức: truyền hình phân giải cao (HDTV) và
truyền hình tiêu chuẩn (SDTV). Đặc tính truyền tải và nén dữ liệu của ATSC là theo
MPEG-2.
ATSC có một số đặc điểm sau:

17. 17
https://thuviengiaoan.vn/
Tham số Đặc tính
Video Nhiều dạng thức ảnh (nhiều độ phân giải khác nhau). Nén ảnh
theo MPEG-2, từ MP@ML tới MP@HL.
Audio Âm thanh Surround của hệ thống Dolby AC-3
Dữ liệu phụ Cho các dịch vụ mở rộng (ví dụ hướng dẫn chương trình, thông
tin hệ thống, dữ liệu truyền tải tới computer).
Truyền tải Dạng đóng gói truyền tải đa chương trình. Thủ tục truyền tải
MPEG-2.
Truyền dẫn RF Điều chế 8-VSB cho truyền dẫn truyền hình số mặt đất
Bảng 1.1: Đặc điểm cơ bản của ATSC
Phương pháp điều chế VSB của tiêu chuẩn ATSC. Phương pháp điều chế VSB
bao gồm hai loại chính: Một loại dành cho phát sóng mặt đất (8-VSB) và một loại
dành cho truyền dữ liệu qua cáp tốc độ cao (16-VSB). Cả hai đều sử dụng mã Reed -
Solomon, tín hiệu pilot và đồng bộ từng đoạn dữ liệu. Tốc độ biểu trưng (Symbol
Rate) cho cả hai đều bằng 10,76Mb/s. Nó có giới hạn tỷ số tín hiệu trên nhiễu
(SNR) là 14,9dB và tốc độ dữ liệu bằng 19,3 Mb/s.
Dữ liệu được truyền theo từng khung dữ liệu. Khung dữ liệu bắt đầu bằng đoạn
dữ liệu đồng bộ mành đầu tiên và nối tiếp bởi 312 đoạn dữ liệu khác. Sau đó đến đoạn
dữ liệu đồng bộ mành thứ 2 và 312 đoạn dữ liệu của mành sau.
Mỗi đoạn dữ liệu bao gồm 4 biểu trưng dành cho đồng bộ đoạn dữ liệu và 828
biểu tượng dữ liệu.
Một gói truyền tải MPEG-2 chứa 188 bytee dữ liệu và 20 byte tương sy cho 208
buyte. Với tỷ lệ mã hóa 2/3, ở đầu ra của mã sửa sai ta có:
208 x 3/2 = 312 bytes.
312 bytes x 8 bit = 2496 bit.
Tóm lại một đoạn dữ liệu chứa 2496 bit.

18. 18
https://thuviengiaoan.vn/
Các biểu trưng đó sẽ được điều chế theo phương thức nén sóng mang và hầu hết
dải biên dưới điều biên cụt. Tín hiệu pilot được sử dụng để phục hồi sóng mang tại đầu
thu, được cộng thêm tại vị trí 350 KHz phía trên giới hạn dưới dải tần.
Hình 1.1: Khung dữ liệu VBS
1.5.2. Chuẩn ISDB-T
Hệ thống chuyên dụng cho phát thanh truyền hình số mặt đất đã được hiệp hội
ARIB đưa ra và được hội đồng công nghệ viễn thông của Bộ thông tin bưu điện
(MPT) thông qua như một bản dự thảo tiêu chuẩn cuối cùng ở Nhật Bản.
Bản thông số kỹ thuật ở dưới mô tả chi tiết hệ thống truyền hình số mặt đất sử
dụng mạng đa dịch vụ (ISDB-T). Hệ thống này có thể truyền dẫn các chương trình
truyền hình, âm thanh hoặc dữ liệu tổng hợp.
ISDB-T sử dụng tiêu chuẩn mã hoá MPEG-2 trong quá trình nén và ghép kênh.
Hệ thống sử dụng phương pháp ghép đa tần trực giao OFDM cho phép truyền đa
chương trình phức tạp với các điều kiện thu khác nhau, truyền dẫn phân cấp, thu di
động v.v... các sóng mang thành phần được điều chế QPSK, DQPSK, 16QAM hoặc
64QAM. Chuẩn ISDB-T có thể sử dụng cho các kênh truyền có độ rộng 6, 7 hay
8Mhz.

19. 19
https://thuviengiaoan.vn/
Kiểu Kiểu 1 Kiểu 2 Kiểu 3
Số đoạn dữ liệu Ns 13
Độ rộng băng tần (Mhz) 7.433 7.431 7.426
Khoảng cách sóng mang (Khz) 5.291 2.645 1.322
Số sóng mang 1405 2809 5617
Kiểu điều chế sóng mang QPSK, 16QAM, 64QAM, DQPSK
Số biểu tượng trong một khung 204
Khoảng thời gian tích cực trong một biểu tượng
(µS)
189 378 765
Khoảng bảo vệ (µS) ¼ 47.25 94.5 189
1/8 23.625 47.25 94.5
1/16 11.8125 23.625 47.25
1/32 5.90625 11.8125 23.625
Mã hóa trong Mã hóa cuộn (1/2, 2/3, 3/4, 5/6,
7/8)
Mã hóa ngoài Mã Reed Solomon (204, 188)
Bảng 1.2: Các thông số truyền dẫn ISDB-T cho kênh truyền 8 Mhz
1.5.3. Chuẩn DVB
DVB (Digital Video Broadcasting) là một tổ chức gồm trên 200 thành viên của
hơn 30 nước nhằm phát triển kỹ thuật phát số trong toàn Châu Âu và cho các khu vực
khác. Tổ chức DVB phân ra nhiều phân ban, trong đó có các phân ban chính:
DVB-S - Phát triển kỹ thuật truyền số qua vệ tinh: Hệ thống DVB -S sử dụng
phương pháp điếu chế QPSK (Quadratue Phase - Shift Keying), mỗi sóng mang cho

20. 20
https://thuviengiaoan.vn/
một bộ phát đáp. Tốc độ bit truyền tải tối đa khoảng 38,1Mbps. Bề rộng băng thông
mỗi bộ phát đáp từ 36 đến 54 Mhz.
DVB-C - Phát triển phát số qua cáp: Sử dụng các kênh cáp có độ rộng băng
thông từ 7 đến 8 MHz và phương pháp điều chế 64QAM (64 Quadratue Amplitude
Modulation). DVB-C có mức SNR (tỉ số Signal/Noise) cao và điều biến kí sinh
(Intermodulation) thấp. Tốc độ bit lớp truyền tải MPEG-2 tối đa là 38,1 Mbps.
DVB-T - Phát triển mạng phát hình số mặt đất: Với việc phát minh ra điều chế
ghép đa tần trực giao (COFDM) sử dụng cho phát thanh số (DAB) và phát hình số mặt
đất (DVB), rất nhiều nước đã sử dụng phương thức này. Tốc độ bit tối đa 27,14 Mbps
(ứng với dải thông cao tần 8Mhz).
1.5 Kết luận chương I
Trong nhiều năm trở lại đây, truyền hình số đã trở thành đối tượng nghiên cứu
của nhiều nhà khoa học và nhiều tổ chức trên thế giới . Cùng với sự tiến bộ vượt bậc
của công nghệ chế tạo các vi mạch tổ hợp cao, công nghệ cao, tốc độ cao, đáp ứng yêu
cầu làm việc với thời gian thực, công nghệ truyền hình đã có những tiến bộ vượt bậc.
Truyền hình số mặt đất có những ưu điểm vượt trội so với truyền hình tương tự như sử
dụng một máy phát có khả năng truyền tải được từ 6 đến 8 chương trình đồng thời; với
cùng một vùng phủ sóng thì công suất phát yêu cầu của máy phát số sẽ nhỏ hơn từ 5
đến 10 lần so với máy phát tương tự, điều này giúp cho việc tiết kiệm đồng tư và chi
phí vận hành. Một điều được quan tâm nữa là chất lượng chương trình trung thực, ít bị
ảnh hưởng bởi nhiễu đường truyền , tránh được hiện tượng bóng hình thường gặp ở
truyền hình tượng tự.
Ứng dụng phát hình số ở Việt Nam là nhằm các mục đích:
- Tiến kịp các nước tiên tiến và các nước xung quanh trên lĩnh vực thông tin đại
chúng nói chung và truyền hình nói riêng.
- Phát đồng thời nhiều chương trình truyền hình: Truyền hình Việt Nam lấy nhu cầu
xem nhiều chương trình với chất lượng đồng đều là mục tiêu số một để tiến tới phát
số. Khắc phục được tình trạng can nhiễu.
- Vùng tần số VHF (174-230Mhz) hiện nay giành cho phát PAL analog đã thực sự
chiếm hết. Nhiều tỉnh và khu vực phát chương trình quốc gia phải phát PAL analog

21. 21
https://thuviengiaoan.vn/
trên kênh UHF. Nhưng công suất máy phát PAL analog trên kênh UHF phải lớn
hơn trên kênh VHF hàng 20 lần, khi phủ sóng cùng một vùng. Hơn nữa sự chèn
kênh, nhiễu kênh PAL analog đang xảy ra ở một số vùng. Đồng thời nhu cầu phát
nhiều chương trình đang đặt ra khá gay gắt. Nên vấn đề phát số là mục tiêu cấp thiết
để giải quyết những yêu cầu trên.
- Sớm lựa chọn vùng tần số cho các mạng phát hình số trên cơ sở cân đối nhu cầu
phát triển của nhiều ngành. Ví dụ xét về tổng thể lợi ích của toàn xã hội, phát hình số
mặt ñất có thể chuyển hẳn sang băng UHF để sau này dành băng tần VHF cho các dịch
vụ khác.
- Tiết kiệm năng lượng ñiện cho toàn bộ máy phát hình, kích thích thị trường tiêu
dùng của người dân (mua TV số, SETTOP box)...

22. 22
https://thuviengiaoan.vn/
CHƯƠNG II: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU
CHUẨN CHÂU ÂU THẾ HỆ THỨ NHẤT (DVB-T)
2.1. Giới thiệu về hệ thống truyền hình số mặt đất DVB-T
DVB-T là tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất chính thức được tổ chức ETSI công
nhận (European Telecommunications Standards Institute) vào tháng 2 năm 1997.
DVB-T sử dụng kỹ thuật COFDM (Coded Orthogonal Frequency Division
Multiplexing). COFDM là kỹ thuật có nhiều đặc điểm ưu việt, có khả năng chống lại
phản xạ nhiều đường, phù hợp với các vùng dân cư có địa hình phức tạp, cho phép
thiết lập mạng đơn tần (SFN – Single Frequency Network) và có khả năng thu di
động, phù hợp với các chương trình có độ nét cao HDTV.
DVB-T là thành viên của một họ các tiêu chuẩn DVB, trong đó bao gồm tiêu
chuẩn truyền hình số qua vệ tinh, mặt đất, cáp.
2.2. Sơ đồ khối hệ thống truyền hình số mặt đất DVB-T
2.2.1. Hệ thống phát DVB-T
Hình 2.1: Sơ đồ khối hệ thống phát DVB-T

23. 23
https://thuviengiaoan.vn/
Các thành phần tham gia vào quá trình mã hóa kênh bao gồm:
- Bộ phân tán năng lượng: Trong quá trình này, dòng truyền tải (payload stream) sẽ bị
xáo trộn. Quá trình này là cần thiết bởi vì dòng truyền tải có thể chứa các nhóm “0”,
“1” mà điều này thường gây bất lợi cho việc khôi phục clock trong máy thu và công
suất của máy thu sẽ không phân pohoois theo thời gian.
- Bộ mã hóa ngoài: Sử dụng mã Reed-solomon. Mã này có ưu điểm đặc biệt trong
các kênh có xác suất lỗi kép cao và trong các ứng dụng sử dụng phương pháp sửa lỗi
liên tiếp.
- Bộ mã hóa trong: Thực hiện việc mã hóa tích chập tại mức bit và cung cấp các tỉ lệ
mã từ 1/2 đến 7/8.
- Bộ hoán vị trong: Bộ hoán vị trong có chức năng xáo trộn dữ liệu trong tín hiệu đa
sóng mang trong miền tần số.
- Bộ hoán vị ngoài: Bộ hoán vị ngoài có chức năng hoán vị byte cho các gói đã được
chống lỗi. Điều này tạo ra một cấu trúc dữ liệu hoán vị.
2.2.2 Hệ thống thu DVB-T
Tín hiệu analog được thu từ anten được dịch tần xuống, đầu ra bộ dịch tần xuống
là tín hiệu trung tần thấp có tần số trung tâm 4,57 Mhz. Tiếp theo dữ liệu số được đồng
bộ tần số, đồng bộ thời gian và loại bỏ khoảng bảo vệ. Sau đó qua khối giải điều chế
OFDM, các tín hiệu được đưa song song đến bộ đánh giá kênh và cân bằng kênh (Gọi
là đồng bộ kênh thích hợp). Kế đó, dữ liệu đi qua khối giải chèn và giải mã Reed-
Solomon). Sau khi qua khối giải mã MPEG-2 và giải ghép kênh, các dòng dữ liệu đầu
ra sau cùng là tín hiệu video, audio và các dữ liệu số.

24. 24
https://thuviengiaoan.vn/
Hình 2.2: Sơ đồ khối máy thu truyền hình số mặt đất
Chức năng các khối cơ bản sau:
- Khối đồng bộ: Nhiệm vụ đầu tiên của khối đồng bộ là phục hồi thời gian
symbol, có nghĩa là tìm ra điểm đầu của mỗi symbol và lấy ra tin tức, tránh được hiện
tượng giao thoa giữa các symbol. Nó còn có nhiêm vụ cơ bản là điều chỉnh tần số của
bộ dao động tại chỗ trong tuner sao cho tần số trung tâm của trung tần thấp đầu vào
bằng giá trị danh định của nó.
- Khối đánh giá và sửa lỗi do kênh truyền: Khối này có nhiệm vụ so sánh mỗi tế
bào pilots tán xạ thu được với giá trị truyền đi đã biết để đạt được đạt được đáp ứng
tuyến tính tức thời của kênh đối với sóng mang tương ứng khoảng thời gian đó. Các tế
bào dữ liệu cần sửa nằm giữa các pilot tán xạ,cả về tần số và về thời gian. Thực tế việc
chèn thích hợp tương ứng với pilor tán xạ đo được dùng để sửa mỗi tế bào dữ liệu.
Như vậy, việc đánh giá hàm truyền đạt kênh được sử dungjddeer bù lại ảnh hưởng của
kênh truyền.
- Khối cân bằng kênh và đánh giá kênh: Điều chế COFDM sử dụng chu kỳ
symbol dài và loại bỏ một số tốc độ dữ liệu có thể xuất hiện trong khoảng thời gian
bảo vệ để hạn chế can nhiễu giữa ác symbol. Các symbol can nhiễm là những symbol
giống hệt nhau, mang cùng một giá trị nhưng bị trễ. Do đó cần phải sử dụng kỹ thuật

25. 25
https://thuviengiaoan.vn/
cân bằng và đánh giá kênh. Phương pháp COFDM với khoảng symbol dài hơn so với
thời gian trễ và khoảng bảo vệ thích hợp, chúng ta có thể đánh giá giao thoa giữa các
symbol (ISI) và giải quyết can nhiễu giữa các symbol.
- Khối giải mã kênh: Tín hiệu sau khi qua khối đánh giá và cân bằng kênh được
đưa tới khối giải mã kênh. Tai đây chũng được giải ánh xạ (De-mapping), tức là quá
trình lấy các dữ liệu ra. Sau đó dữ liệu đươc đưa tới bộ bộ giải chèn theo tần số (
Frequency De-interleaving) để được sắp xếp theo đúng tần số. Bằng cách này, các bó
lỗi xảy ra khi các sóng mang cạch nhau bị hỏng do phản xạ bị phân tán ra, cho phép bộ
giải mã viterbi làm việc tốt hơn. Sau đó tín hiệu đi qua bộ giải mã viterbi và bộ giải
chèn theo thời gian để loại bỏ lỗi một song mang COFDM đơn mang theo. Cuối cùng
dòng tín hiệu được đưa qua bộ giải mã Reed-solomon để loại bỏ nốt cac bit lỗi và đầu
ra được dong truyền TS như dòng được truyền đi. Dòng này được đưa tới khối tách
kênh MPEG và qua khối giải mã video và audio MPEG. Sau đó tín hiệu được đưa qua
thiết bị cuối tương ứng.
2.3 Điều chế COFDM trong DVB-T
Để đáp ứng các yêu cầu cũng như tính năng của truyền hình số mặt đất, nhóm
nghiên cứu của DVB-T đã đưa ra một phương thức điều chế mới COFDM. Tính ưu
việt cũng như lý do tại sao dùng phương thức này sẽ được trình bày trong phần sau,
đây là nguyên lý cốt lõi của một hệ thống DVB-T.
2.3.1 Nguyên lý
- COFDM là một phương thức ghép kênh đa sóng mang trực giao trong đó vẫn sử
dụng các hình thức điều chế số cơ sở tại mỗi sóng mang. Tuy nhiên ta có thể gọi là
phương thức điều chế COFDM. Phương thức này rất phù hợp cho những yêu cầu của
phát hình mặt đất.
- COFDM phù hợp với điều kiện truyền sóng nhiều đường, thậm chí cả khi có độ trễ
lớn giữa các tín hiệu thu được. Chính điều này đã dẫn đến khái niệm mạng đơn tần
(SFN), nơi có nhiều máy phát cùng gửi tín hiệu giống nhau trên cùng một tần số, mà
thực ra đây chính là hiệu ứng "nhiều đường nhân tạo". COFDM cũng giải quyết được

26. 26
https://thuviengiaoan.vn/
vấn đề nhiễu đồng kênh dải hẹp. Đây là hiện tượng thường thấy trong các dịch vụ
tương tự do các sóng mang gây ra.
- Ý tưởng đầu tiên của COFDM xuất phát từ khi xem xét sự suy yếu xảy ra trong phát
sóng các kênh mặt đất. Đáp ứng của kênh không tương đồng với từng dải tần nhỏ do
có nhiều tín hiệu nhận được (tín hiệu chính + tín hiệu echo), nghĩa là sẽ không còn
năng lượng đủ để thu hoặc sẽ thu được nhiều hơn một tín hiệu. Để giải quyết vấn đề
này thì cơ chế đầu tiên là phải phân tách luồng dữ liệu để truyền tải trên một số lượng
lớn các dải tần số nhỏ cách biệt nhau, nghĩa là điều chế dữ liệu lên một số lượng lớn
sóng mang dựa trên kỹ thuật FDM. Và để có thể xây dựng lại được những dữ liệu đã
mất ở bên thu thì cần mã hóa dữ liệu trước khi phát. Do có một số đặc điểm chủ chốt
sau đây đã giúp cho COFDM rất phù hợp cho các kênh mặt đất, đó là:
• Các sóng mang trực giao – orthogonality (COFDM)
• Chèn thêm các khoảng bảo vệ - guard interval
• Sử dụng mã sửa lỗi (COFDM), xen bit – symbol và thông tin trạng thái kênh
Phần này chúng ta sẽ cùng giải thích các đặc điểm này cũng như ý nghĩa của
chúng.
2.3.2 Số lượng sóng mang
- Giả thiết rằng chúng ta điều chế các thông tin số cho một sóng mang. Trong mỗi
symbol, chúng ta truyền sóng mang với biên độ và pha xác ñịnh. Biên độ và pha này
lựa chọn theo chòm sao điều chế. Mỗi symbol vận chuyển một lượng bít thông tin nhất
định, lượng bit này bằng với loga (cơ số 2) của số trạng thái khác nhau trong chòm
sao.
- Bây giờ hãy tưởng tượng là có hai đường tín hiệu nhận được với một độ trễ tương
đối giữa chúng. Giả sử ta xem xét symbol thứ n được phát đi, thì máy thu sẽ cố gắng
giải điều chế dữ liệu bằng cách kiểm tra tất cả thông tin nhận được liên quan đến
symbol thứ n kể cả thông tin thu trực tiếp lẫn thông tin thu được do trễ.
- Khi khoảng trễ lớn hơn một chu kỳ symbol (xem hình 2.2- trái), thì tín hiệu thu
được từ đường thứ hai sẽ chỉ thuần tuý là nhiễu, vì nó mang thông tin thuộc về các
symbol trước đó. Còn nhiễu giữa các symbol (ISI) ngụ ý rằng chỉ có một chút ít tín

27. 27
https://thuviengiaoan.vn/
hiệu trễ ảnh hưởng vào chu kỳ symbol mong muốn (mức độ chính xác tuỳ thuộc vào
chòm sao sử dụng và mức suy hao có thể chấp nhận).
- Khi khoảng trễ nhỏ hơn một chu kỳ symbol (hình 2.2) thì chỉ một phần tín hiệu
thu được từ đường thứ hai được xem như là nhiễu vì nó mang thông tin của symbol
trước đó. Phần còn lại sẽ mang thông tin của chính symbol mong muốn, tuy nhiên sự
đóng góp của nó cũng có thể có ích hoặc có thể mang tính tiêu cực đối với thông tin từ
đường thu chính thức.
Hình 2.3: Hiện tượng trễ gây xuyên nhiễu giữa các symbol
- Điều này cho chúng ta thấy rằng, nếu chúng ta muốn giải quyết với tất cả các mức
tín hiệu trễ khác nhau thì tốc độ symbol phải được giảm xuống sao cho tổng khoảng
trễ (giữa tín hiệu thu được đầu tiên với tín hiệu thu được cuối cùng) cũng chỉ là một
phần khiêm tốn của chu kỳ symbol. Khi đó thông tin mà một sóng mang ñơn vận
chuyển sẽ bị giới hạn khi có hiệu ứng nhiều đường. Vậy thì nếu một sóng mang không
thể vận chuyển được tốc độ thông tin theo yêu cầu thì tất nhiên sẽ dẫn đến ý tưởng
chia dòng dữ liệu tốc độ cao thành rất nhiều dòng song song với tốc độ thấp hơn, mỗi
dòng được vận chuyển bởi một sóng mang, nghĩa là sẽ có rất nhiều sóng mang. Đây
chính là một dạng của FDM - bước đầu tiên để tiến tới COFDM.
- Mặc dù vậy thì vẫn có thể tồn tại ISI với các symbol trước đó. Để khử hoàn toàn thì
phải kéo dài khoảng truyền của một symbol sao cho nó lớn hơn khoảng tổng hợp tín
hiệu mà máy thu thu được. Vậy thì việc chèn thêm khoảng bảo vệ có thể là ý tưởng tốt
(chúng ta sẽ trở lại vấn đề này sau).

28. 28
https://thuviengiaoan.vn/
2.3.3 Đặc tính trực giao và việc sử dụng DFT/FFT
a. Trực giao
Việc sử dụng một số lượng lớn các sóng mang có vẻ như không có triển vọng
lắm trong thực tế: chắc chắn, chúng ta sẽ cần rất nhiều bộ điều chế, giản điều chế kèm
theo? Và cũng có vẻ như sẽ cần một dải thông lớn hơn để chức các sóng mang này.
Nhưng thật may cả hai điều lo lắng này đều được xua tan nếu chúng ta thực hiện một
việc đơn giản sau đây: các sóng mang được đặt đều đặn cách nhau một khoảng fU=
1/TU, với TU là khoảng symbol hữu ích (u: useful) với ñiều kiện là các sóng mang này
phải được đặt trực giao nhau.
• Về mặt toán học, việc trực giao sẽ như sau: sóng mang thứ k được biểu diễn:
( ) U
jk t
K t e 
 =
Với ωU = 2π/TU, và điều kiện trực giao mà sóng mang phải thỏa mãn là:
( ) ( ) 0
U
e T
K L
t
t t dt
+
  =
 , k ≠ L
= TU, k =l
• Về ý nghĩa vật lý: khi giải ñiều chế tín hiệu cao tần này, bộ giải ñiều chế không
nhìn thấy các tín hiệu cao tần kia, kết quả là không bị các tín hiệu cao tần khác
gây nhiễu.
• Về phương diện phổ: điểm phổ có năng lượng cao nhất rơi vào điểm bằng không
của sóng mang kia. Hơn nữa chúng ta sẽ không bị lãng phí về mặt phổ. Các sóng
mang được đặt rất gần nhau vì thế tổng cộng dải phổ cũng chỉ như ở điều chế
sóng mang đơn - nếu chúng được điều chế với tất cả dữ liệu và sử dụng bộ lọc
cắt đỉnh lý tưởng.
b. Củng cố tính trực giao bằng khoảng bảo vệ
Thực tế, các sóng mang được điều chế có thể phân tích thành các số phức. Nếu
khoảng tổ hợp thu được trải dài theo 2 symbol thì không chỉ có nhiễu của cùng sóng
mang (ISI) mà còn cả nhiễu xuyên sóng mang (ICI). Để tránh điều này chúng ta chèn
thêm khoảng bảo vệ để giúp đảm bảo các thông tin tổng hợp là ñến từ cùng một
symbol và xuất hiện cố định.

29. 29
https://thuviengiaoan.vn/
Hình 2.4: Chèn thêm khoảng bảo vệ
Mỗi khoảng symbol được kéo dài thêm vì thế nó sẽ vượt quá khoảng tổ hợp của
máy thu TU. Vì tất cả các sóng mang đều tuần hoàn trong TU nên toàn bộ tín hiệu
được điều chế cũng vậy. Vì thế đoạn thêm vào tại phần đầu của symbol để tạo nên
khoảng bảo vệ sẽ giống với đoạn có cùng độ dài tại cuối symbol. Miễn là trễ không
vượt quá đoạn bảo vệ, tất cả thành phần tín hiệu trong khoảng tổ hợp sẽ đến từ cùng
một symbol và tiêu chuẩn trực giao được thoả mãn. ICI và ISI chỉ xảy ra khi trễ vượt
quá khoảng bảo vệ.
Độ dài khoảng bảo vệ ñược lựa chọn sao cho phù hợp với mức độ hiện tượng
nhiều đường. DAB sử dụng khoảng bảo vệ xấp xỉ TU / 4; DVB-T có nhiều lựa chọn
hơn nhưng tối đa cũng chỉ là TU/ 4.
Còn nhiều thứ nữa có thể gây ra sự suy giảm tính trực giao và do đó sẽ gây ra
ICI. Chúng có thể là các lỗi xảy ra trong các bộ tạo dao động nội hoặc trong việc lấy
mẫu tần số của máy thu hay các tín hiệu tạp pha (phase-noise) trong các bộ tạo dao
ñộng nội. Tuy nhiên trong thực tế, những ảnh hưởng này có thể được giữ ở mức giới
hạn có thể chấp nhận được.
c. Sử dụng FFT
Chúng ta ñã tránh ñược hàng ngàn bộ lọc, nhờ tính trực giao, vậy thì việc thực
hiện giải điều chế các sóng mang, các bộ ghép kênh và các bộ tổ hợp thì sao?
Thực tế, chúng ta làm việc với tín hiệu thu được dưới dạng lấy mẫu (theo định lý
Nyquyst). Quá trình tổ hợp trở thành quá trình tổng kết, và toàn bộ quá trình giải điều

30. 30
https://thuviengiaoan.vn/
chế dựa trên dạng biến đổi Furier rời rạc (DFT). Rất may là việc thực hiện biến đổi
Furier nhanh đã có rồi(các mạch tổ hợp đã sẵn có), vì vậy chúng ta có thể xây dựng
thiết bị COFDM phòng thí nghiệm rất dễ dàng. Các phiên bản chung của FFT đều
hoạt động trên cơ sở các mẫu thời gian 2M (tương ứng với các mẫu được lấy trong
khoảng tổ hợp) và vận chuyển cùng số lượng các hệ số tần (frequency coefficient).
Các hệ số này tương ứng với dữ liệu ñược giải điều chế từ nhiều sóng mang. Thực tế
vì chúng ta lấy mẫu trên cơ sở giới hạn Nyquyst, nên không phải tất cả các hệ số được
lấy đều tương ứng với các sóng mang tích cực mà chúng ta đã sử dụng.
d. Lựa chọn điều chế cơ sở
Tại mỗi symbol, mỗi sóng mang sẽ được điều chế bởi một số phức lấy từ tập
chòm sao. Nếu càng có nhiều trạng thái trong chòm sao thì mỗi sóng mang càng vận
chuyển được nhiều bit trong một symbol, tuy nhiên khi đó các điểm trong chòm sao
cũng càng gần nhau hơn, trong khi công suất phát thì cố định nên sẽ giảm khả năng
chống lỗi. Do vậy cần có sự cân đối giữa tốc ñộ và mức độ lỗi.
Tại máy thu, giá trị giải điều chế tương ứng (hệ số tần lấy từ FFT máy thu) được
nhân với một số phức tuỳ ý (đáp ứng kênh tại tần số sóng mang). Chòm sao sẽ được
quay luân phiên và thay đổi về kích cỡ. Vậy thì làm thế nào chúng ta xác định được
điểm trong chòm sao mà chúng ta gửi đi?
Cách đơn giản là giải điều chế vi sai (differential demodulation), kiểu như
DQPSK trong DAB. Thông tin được mang đi chính là sự thay đổi về pha của symbol
này so với symbol tiếp theo. Miễn là kênh thay đổi đủ chậm thì sẽ không có vấn đề gì
với đáp ứng kênh của nó. Sử dụng quá trình giải điều chế vi sai (khác với giải điều chế
kết hợp - coherent demodulation) sẽ gây ra suy giảm về chỉ tiêu của nhiễu tạp âm nhiệt
(thermal noise) - tuy nhiên DAB không cần là hệ thống chống lỗi mạnh. Khi đòi hỏi
tốc độ lớn hơn (như ở trong DVB-T), sẽ rất có lợi nếu sử dụng giải điều chế kết hợp .
Ở phương pháp này, đáp ứng kênh sẽ được xác định và chòm sao nhận được được cân
bằng chính xác rồi mới xác định xem điểm nào trên chòm sao được phát đi (nghĩa là
xác định được bit nào đã truyền đi). Để làm được điều này ở DVB-T thì một số pilot
phân tán phải được phát kèm theo (gọi là scattered pilots). Sau đó phép nội suy sẽ

31. 31
https://thuviengiaoan.vn/
được thực hiện, sử dụng bộ lọc một chiều hoặc hai chiều để cân bằng tất cả chòm sao
mang dữ liệu.
2.3.4 Tổ chức kênh trong OFDM
a. Phân chia kênh
COFDM đã thực hiện việc phân chia kênh truyền dẫn cả trong miền thời gian và
miền tần số, tổ chức kênh RF thành tập các "dải tần phụ" hẹp và tập các "đoạn thời
gian" liên tiếp nhau. Xem trên hình 2.5 sau đây:
Hình 2.5: Phân chia kênh

32. 32
https://thuviengiaoan.vn/
Hình 2.6: Ví dụ về đáp ứng kênh thay đổi theo thời gian với hai đường trễ
b. Chèn các sóng mang phụ
Trong mỗi đoạn thời gian, gọi là mỗi symbol OFDM, mỗi dải tần phụ được trang
bị một sóng mang phụ. Để tránh nhiễu giữa các sóng mang, chúng được bố trí vuông
góc với nhau, nghĩa là khoảng cách giữa các sóng mang được đặt bằng với nghịch đảo
của một chu kỳ symbol.
Hình 2.7: Chèn các sóng mang phụ
c. Chèn khoảng bảo vệ
Do các "echo" được tạo ra bởi các bản sao của tín hiệu gốc khi bị trễ, nên tại
phần cuối của mỗi symbol OFDM sẽ có nhiễu liên symbol với phần đầu của symbol

33. 33
https://thuviengiaoan.vn/
tiếp theo. Để tránh điều này, một khoảng bảo vệ được chèn vào mỗi symbol như ta
thấy hình 2.8 sau:
Hình 2.8: Chèn khoảng bảo vệ
Trong khoảng bảo vệ này, mà thực ra tương ứng với một nhiễu giao thoa giữa
các symbol, các máy thu sẽ bỏ qua tín hiệu thu được.
Hình 2.9: Dạng tín hiệu minh họa khi có khoảng bảo vệ
d. Đồng bộ kênh
Để giải điều chế tín hiệu một cách chính xác, các máy thu phải lấy mẫu chính xác
tín hiệu trong suốt khoảng hữu ích của symbol OFDM (bỏ qua khoảng bảo vệ). Do đó,
một cửa sổ thời gian sẽ được ấn định chính xác tại khoảng thời gian mỗi chu kỳ

34. 34
https://thuviengiaoan.vn/
symbol diễn ra. Hệ thống DVB-T sử dụng các sóng mang "pilot", trải đều đặn trong
kênh truyền dẫn, đóng vai trò làm các điểm đánh dấu đồngbộ, như trên hình 2.10:
Hình 2.10: Các sóng mang đồng bộ
Các tính năng khác nhau này (phân chia kênh, mã hoá dữ liệu, chèn khoảng bảo
vệ và các sóng mang đồng bộ) đã tạo ra các đặc tính cơ sở của phương thức điều chế
COFDM. Thật không may, tất cả tính năng này lại làm giảm tốc độ hữu ích của tải
thông tin. Tuy nhiên, ta cũng có thể cân bằng giữa khả năng chống lỗi với dung lượng
kênh.
Và để giúp các nhà phát hình có thể thoải mái sử dụng các hệ thống truyền dẫn
của mình trong từng ñiều kiện cụ thể, DVB-T ñã ñưa ra nhiều tham số có thể lựa chọn
như: kích cỡ FFT (2K, 8K), tỷ lệ mã hóa (1/2, 2/3, 3/4...), và khoảng bảo vệ (1/4 TS,
1/8 TS, 1/16 TS...).
2.3.5. Phương thức mang dữ liệu trong COFDM
COFDM cho phép trải dữ liệu để truyền đi trên cả miền thời gian và miền tần số,
sau khi sử dụng mã hóa vòng để bảo vệ dữ liệu.
Do có hiện tượng fading tần số giữa các dải tần cận kề, nên COFDM có sử dụng
xen tần số, nghĩa là các bit dữ liệu liên tiếp nhau sẽ được trải ra trên các songa mang
cách biệt nhau.

35. 35
https://thuviengiaoan.vn/
Hình 2.11: Thực hiện mapping dữ liệu lên các symbol
Trong DVB-T việc mapping dữ liệu lên các symbol OFDM thực ra là diều chế
từng sóng mang riêng rẽ, và có thể theo một trong ba chòm sao tọa độ phức 4-QAM,
16-QAM, 64-QAM, như sau:
Hình 2.12: Chòm sao cơ sở của DVB-T
Tuỳ theo dạng điều chế được lựa chọn, tại một chu kỳ symbol cho mỗi sóng
mang sẽ có 2 bit (4QAM), 4 bit (16QAM) hay 6 bit (64QAM) được truyền đi. Mỗi
dạng điều chế có một khả năng chống lỗi khác nhau. Thường thì 4QAM có khoảng
dung sai chịu nhiễu lớn gấp 4 đến 5 lần so với 64QAM.

36. 36
https://thuviengiaoan.vn/
2.6 Kết luận chương II
Từ những phân tích trên ta có thể thấy được những ưu, nhược điểm khi sử dụng
kỹ thuật điều chế DVB-T:
- Ưu điểm:
• Đáp ứng được nhu cầu truyền thông tốc độ cao (nhất là với công nghệ truyền
hình khi ghép nhiều kênh chương trình) với khả năng kháng nhiễu tốt trên kênh pha
đinh chọn lọc tần số.
• Tính phân tập tần số cao do thông tin được trải ra trên nhiều sóng mang con
khác nhau, tạo nên khả năng chống được các ảnh hưởng của kênh pha đinh chọn lọc
tần số.
• Hiệu quả sử dụng phổ cao do OFDM sử dụng nhiều sóng mang con sóng
mang này trực giao nghĩa là các sóng mang con có một phần chồng lên nhau trong
miền tần số mà vẫn đảm bảo chống ISI tại đầu thu.
• Rất đơn giản và hiệu quả trong triển khai hệ thống.
- Nhược điểm:
• Tỷ số công suất cực đại trên công suất trung bình cao do tín hiệu OFDM
là tổng của nhiều thành phần tín hiệu nên biên độ của nó có đỉnh cao dẫn đến tỷ số
PAPR là cao.
• Quá trình đồng bộ gặp nhiều khó khăn hơn so với hệ thống thông
thường vì hệ thống khá nhạy với nhiễu tạp âm, lỗi dịch tần số sóng mang, lỗi định
thời tần số lấy mẫu...
Với những ưu điểm trên cộng với tính tiện ích khi xét đến yếu tố trao đổi chương
trình, với số lượng lớn các quốc gia lấy chuẩn DVB làm tiêu chuẩn. Đài truyền hình
Việt Nam đã quyết định lựa chọn DVB làm chuẩn, ngày 26/3/2001 Đài Truyền Hình
Việt Nam đã quyết định chọn hệ DVB-T cho phát số mặt đất và sau khoảng 5 năm thử
nghiệm đã cho kết luận về tính đúng đắn của phương án đã lựa chọn. Hiện nay số hóa
tín hiệu truyền hình ở Việt Nam là sự thay thế dần các công đoạn, trang thiết bị từ
tương tự xang số. Đó là quá trình số hóa từng phần. Rồi đây truyền hình số sẽ thay thế

37. 37
https://thuviengiaoan.vn/
hoàn toàn truyền hình tương tự tạo điều kiện cho nghành côg nghiệp truyền hình phát
triển mạnh mẽ hơn kết hợp với các mạng truyền thông khác tạo thành một thế giới
thông tin số phục vụ cho con người một cách hữu hiệu.

38. 38
https://thuviengiaoan.vn/
CHƯƠNG III: TRUYỀN HÌNH SỐ MẶT ĐẤT THEO TIÊU
CHUẨN CHÂU ÂU THẾ HỆ THỨ 2 (DVB-T2)
3.1. Giới thiệu
Truyền hình kỹ thuật số ra đời và nhanh chóng khẳng định được vị thế của nó
trên thị trường. Chính vì những ưu điểm nổi trội của truyền hình số mà hầu hết các
nước phát triển trên thế giới đều đã đưa ra lộ trình phát triển truyền hình số và ngưng
phát sóng truyền hình tương tự: Anh (2012) , Mỹ (17/02/2009), Nhật (24/07/2011)
Đức (2008), Pháp (30/11/2011) và rất nhiều quốc gia khác sẽ ngừng hoàn toàn việc
phát sóng mặt đất tương tự. Hiện nay, ở một số nước khác nhau có lựa chọn cho mình
những tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất khác nhau nhưng DVBT vẫn là tiêu chuẩn
được nhiều nước lựa chọn nhất. Việt Nam cũng đã có quyết ñịnh chính thức lựa chọn
DVB-T là tiêu chuẩn phát sóng số mặt đất của mình. Với xu thế hội tụ trong lĩnh vực
Media, đồng thời với sự phát triển mạnh mẽ của truyền hình độ phân giải cao HDTV,
tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất DVB-T nhanh chóng cần bố sung thêm các tính năng
khác để hỗ trợ cả về mặt kỹ thuật lẫn mặt thương mại. Rất nhiều yêu cầu mới về dịch
vụ được đưa ra và chúng là tiền đề để xây dựng một thế hệ thứ hai cho DVB-T.
Chuẩn DVB-T là chuẩn phát sóng truyền hình số mặt đất đã được triển khai
thành công, được nhiều nước chấp nhận. Ngay từ khi công bố lần đầu năm 1995,
chuẩn này đã được sự ủng hộ của trên 50% các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, từ
sau sự ra đời của chuẩn DVB-T thì các nghiên cứu về kỹ thuật truyền dẫn vẫn tiếp tục
được triển khai và các tùy chọn về điều chế, về kháng lỗi đường truyền vẫn tiếp tục
được phát triển. Mặt khác, nhu cầu về phổ tần cũng gia tăng và với áp lực về phổ tần
dùng cho các dịch vụ phi quảng bá (cũng cùng chia xẻ vùng băng tần của các dịch vụ
quảng bá) càng khiến cho việc gia tăng hiệu quả của phổ tầng lên mức tối đa càng cấp
thiết.
Từ đó, nhóm DVB Project đã phát triển chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ 2
là DVB-T2. Tiêu chuẩn này được xuất bản lần ñầu tiên vào 6/2008 và được ETSI
(European Telecommunication Standardisations Institute) chuẩn hóa từ tháng 9/2009.
Việc triển khai và phát triển sản phẩm cho chuẩn mới này cũng đã bắt đầu.

39. 39
https://thuviengiaoan.vn/
Khả năng gia tăng dung lượng trong một multiplex truyền hình số mặt đất là một
trong những ưu điểm chính của chuẩn DVB-T2. So sánh với chuẩn truyền hình số hiện
nay là DVB-T thì chuẩn thế hệ thứ hai DVB-T2 cung cấp sự gia tăng dung lượng tối
thiểu 30% trong cùng ñiều kiện thu sóng và dùng các anten thu hiện có. Tuy nhiên,
một số thử nghiệm sơ bộ cho rằng dung lượng trong thực tế có thể gia tăng ñến gần
50%. Điều này càng thuận lợi cho việc triển khai các dịch vụ quảng bá mới đòi hỏi
nhiều dung lượng hơn.
3.2. Những yêu cầu cơ bản đối với chuẩn DVB-T2
- DVB-T2 phải tuân thủ tiêu chí đầu tiên có tính nguyên tắc là tính tương quan giữa
các chuẩn trong họ DVB. Điều đó có nghĩa là sự chuyển đổi giữa các tiêu chuẩn DVB
phải thuận tiện ca nhất đến mức có thể, ví dụ giữa DVB-S2 (tiêu chuẩn truyền hình số
qua vệ tinh thế hệ thứ 2 vẫn lấy) và DVB-T2.
- DVB-T2 phải kế thừa những giải pháp đã tồn tại trong các tiêu chuẩn DVB khác.
DVB-T2 phải chấp nhận 2 giải pháp kỹ thuật có tính then chốt của DVB-S2, cụ thể:
+ Cấu trúc phân cấp trong DVB-S2, đóng gói dữ liệu trong khung BB (Base Band
Frame).
+ Sử dụng mã sửa sai LDPC (Low Density Parity Check).
- Mục tiêu chủ yếu của DVB-T2 là dành cho các đầu thu cố định và di chuyển được,
do vậy, DVB-T2 phải cho phép sử dụng được các anten thu hiện đang tồn tại ở mỗi gia
đình và sử dụng lại các cơ sở anten phát hiện có.
- Trong cùng một điều kiện truyền sóng, DVB-T2 phải đạt được dung lượng cao hơn
thế hệ đầu (DVB-T) ít nhất 30%.
- DVB-T2 phải đạt được hiệu quả cao hơn DVB-T trong mạng đơn tần SFN (Single
Frequency Network).

40. 40
https://thuviengiaoan.vn/
3.3. Tiêu chuẩn DVB-T2
3.3.1. Mô hình cấu trúc DVB-T2
Hệ thống DVB-T2 được chia thành 3 khối chính ở phía phát (SS1, SS2, SS3) và
2 khối chính ở phía thu (SS4, SS5) như trình bày trong hình 3.1
Hình 3.1: Mô hình cấu trúc DVB-T2
a. SS1: Mã hóa và ghép kênh
Khối SS1 có chức năng mã hoá tín hiệu video/audio cùng các tín hiệu phụ trợ
kèm theo như PSI/SI hoặc tín hiệu báo hiệu lớp 2 (L2 Signalling) với công cụ điều
khiển chung nhằm đảm bảo tốc độ bit không đổi đối với tất cả các dòng bit. Khối này
có chức năng hoàn toàn giống nhau đối với tất cả các tiêu chuẩn của DVB.
Đầu ra của khối là dòng truyền tải MPEG-2TS (MPEG-2Transport Stream).
b. SS2: Basic T2 – Gateeway
Đầu vào của SS1 được định nghĩa trong [1], đầu ra là dòng T2 - MI. Mỗi gói T2-
MI bao gồm Baseband Frame, IQ Vector hoặc thông tin báo hiệu (LI hoặc SFN).
Dòng T2-MI chứa mọi thông tin liên quan đến T2-FRAME. Mỗi dòng T2-MI có thể
được cung cấp cho một hoặc một vài bộ điều chế trong hệ thống DVB-T2. Dạng thức
giao diện của T2-MI được định nghĩa trong[2].
c. SS3: Bộ điều chế DVB-T2 (DVB-T2 Modulator)
Bộ điều chế DVB-T2 sử dụng Baseband Frame và T2- Frame mang trong dòng
T2-MI đầu vào để tạo ra DVB-T2 Frame.

41. 41
https://thuviengiaoan.vn/
d. SS4: Giải điều chế DVB-T2 (DVB-T2 Demodulator)
Bộ giải điều chế SS4 nhận tín hiệu cao tần (RF Signal) từ một hoặc nhiều máy
phát (SFN Network) và cho một dòng truyền tải (MPEG-TS) duy nhất tại đầu ra.
e. SS5: Giải mã dòng truyền tải (Stream Decoder)
Bộ giải mã SS5 nhận dòng truyền tải (MPEG-TS) tại đầu vào và cho tín hiệu
video/audio tại đầu ra.
3.3.2. Lớp vật lý DVB-T2
Hình 3.2: Lớp vật lý
Mô hình lớp vật lý của DVB-T2 được trình bày trong hình 3.2. Đầu vào hệ thống
có thể bao gồm một hoặc nhiều dòng truyền tải MPEG-TS hoặc dòng GS (Generic
Stream).
Đầu vào của lớp vật lý là tín hiệu cao tần RF. Tín hiệu đầu ra cũng có thể được
chia thành hai đường để cung cấp cho anten thứ 2, thường là 1 máy phát khác. Việc xử
lý dòng dữ liệu vào và FEC phải được lựa chọn sao cho có khả năng tương thích với
cơ chế sử dụng trong DVB-S2. Điều đó có nghĩa, DVB-T2 phải có cùng cấu trúc
baseband-frame, baseband-header, gói “0” (Null packet) LDPC/BCH FEC và đồng bộ
dòng dữ liệu như DVB-S2.
Các thông số COFDM của DVB-T cũng được mở rộng so với DVB-T, trong đó
bao gồm:
- FFT: 1K, 2K, 4K, 8K, 16K, 32K
- Khoảng bảo vệ: 1/128, 1/32, 1/16, 19/256, 1/8, 19/128, #
- Pilot phân tán : 8 biến thể khác nhau phù hợp vớicác khoảng bảo vệ khác nhau
- Pilot liên tục: tương tự như DVB-T, tuy nhiên tối ưu hơn
- Tráo: bao gồm tráo bit, tráo tế bào, tráo thời gian và tráo tần số
Việc có một khoảng lựa chọn rộng hơn các thông số COFDM cùng với mã sửa sai
mạnh hơn, cho phép DVB-T2 ñạt ñược dung lượng cao hơn DVB-T gần 50%
ñối với mạng MFN và thậm chí còn lớn hơn ñối với mạng SFN.

42. 42
https://thuviengiaoan.vn/
DVB-T2 còn có một số tính chất mới góp phần cải thiện chất lượng hệ
thống.
- Cấu trúc khung (Frame Structure), trong đó có chứa symbol nhận diện đặc biệt
được sử dụng để quét kênh (channel scanning) và nhận biết tín hiệu nhanh hơn.
- Chòm sao xoay, nhằm tạo nên tính đa dạng trong điều chế tín hiệu, hỗ trợ việc
thu tín hiệu có tỷ lệ mã sửa sai lớn.
- Các giải pháp kỹ thuật đặc biệt nhằm giảm tỷ số giữa mức đỉnh và mức trung
bình của tín hiệu phát.
- Tuỳ chọn đối với khả năng mở rộng khung dữ liệu trong tương lai.
3.4. Kết luận chương III
Tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ 2 (DVB-T2) được công bố tháng 2-
2009 (sau DVB-S2 và DVB-C2 cho truyền hình số trên vệ tinh và truyền hình cáp).
DVB-T2 sử dụng nhiều giải pháp kỹ thuật mới như: ống vật lý, băng tần phụ, các
mode sóng mang mở rộng, MISO dựa trên Alamouti, symbol khởi ñầu (P1,P2),
mẫu hình tín hiệu Pilot, chòm sao xoay,… mục đích là làm tăng độ tin cậy của kênh
truyền và tăng dung lượng bit. Trên thực tế, DVB-T2 có khả năng truyền tải dung
lượng bit lớn hơn DVB-T gần 50% ñối với mạng đa tần (MFN) và thậm chí cao hơn
đối với mạng đơn tần (SFN). DVB-T2 là hệ thống truyền hình số mặt đất lý tưởng cho
truyền hình có độ phân giải cao HDTV (High Defination Televition).
Sự sẵn sàng của chuẩn DVB-T2 mang đến các cơ hội mới cho môi trường truyền
hình mặt đất. Các nhà quảng bá và nhà cung cấp dịch vụ khác có thể quan tâm hỗ trợ
các dịch vụ mới trên DTT mà trước đó khó triển khai do hạn chế về dung lượng băng
thông trong các băng tần VHF và UHF.
Việc phát triển chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ hai đã đáp ứng được yêu
cầu thực tế. Đó là sự gia tăng dung lượng băng thông giúp cung cấp cho người xem
các dịch vụ truyền hình mới. Trong nhiều quốc gia, chuẩn DVB-T2 hỗ trợ cơ hội cho
các nhà quảng bá triển khai một chuỗi các dịch vụ HDTV trên môi trường DTT.
Chuẩn DVB-T2 cũng có khả năng hỗ trợ các dịch vụ có thể trong tương lai. Các dịch
vụ thế hệ kế tiếp như 3D TV có thể hưởng lợi từ việc gia tăng dung lượng sẵn có của
DVB-T2.
Theo sau sự kết thúc chuyển đổi tương tự, người ta hy vọng rằng các quốc gia sẽ
bắt đầu triển khai các dịch vụ dùng chuẩn DVB-T2. Trong một số quốc gia, chuẩn mới

43. 43
https://thuviengiaoan.vn/
này sẽ dùng để hỗ trợ các dịch vụ HDTV (cả miễn phí và trả tiền) và cũng dùng để cải
tiến hay thay thế các dịch vụ truyền hình có độ phân giải chuẩn hiện nay. Tuy nhiên,
việc thay thế chuẩn DVB-T bởi DVB-T2 cũng cần có một khoảng thời gian “quá độ”
trong quá trình chuyển đổi. Người ta cũng cho rằng chuẩn DVB-T và DVB-T2 sẽ
cùng tồn tại trong nhiều năm, mỗi chuẩn hỗ trợ người xem các loại dịch vụ khác nhau.
Nhìn chung, DVB-T2 sẽ đem đến nhiều cơ hội triển khai các dịch vụ mới. Với
việc gia tăng dung lượng lên mức giới hạn vật lý có thể, chuẩn DVB-T2 sẽ rất thích
hợp với nhiều dịch vụ trong tương lai. Mặt khác, các thiết bị cần cho chuẩn này hiện
vẫn chưa ‘trưởng thành’ nên khả năng ứng dụng rộng của DVB-T2 sẽ chỉ được quan
tâm nhiều trong vài năm tới.

44. 44
https://thuviengiaoan.vn/
CHƯƠNG IV: QUÁ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI TỪ DVB-T SANG
DVB-T2 Ở CHÂU ÂU VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ KHI TRIỂN
KHAI DVB-T2 TẠI VIỆT NAM.
4.1. Sự ra đời tất yếu của tiêu chuẩn truyền hình số mặt đất thế hệ thứ hai DVB-
T2.
4.1.1. Các yêu cầu về thương mại đòi hỏi cho ra đời một thế hệ thứ hai cho tiêu
chuẩn truyền hình kỹ thuật số DVB-T.
DVB-T đã khẳng định vị thế đứng đầu cho truyền hình quảng bá kỹ thuật số. Từ
khi ra đời, DVB-T đã luôn luôn phát triển và hoàn thiện hơn trong cả công nghệ mã
hóa lẫn tính kinh tế của dây chuyền truyền dẫn. Đến nay đã có một số phương pháp
mới trong việc mã hóa và bảo vệ sai số cho dòng truyền tải, giá trị thương mại của
truyền hình số ngày càng tăng trưởng, chi phí và tính khả thi cho cả các công nghệ
phức tạp ở mức chấp nhận được đối với một đầu thu cho phép cân đối độ phức tạp của
đầu thu với hiệu quả của băng thông. Chúng ta có thể thấy trước rằng, sự hội tụ giữa
truyền hình truyền thống với các dịch vụ truyền thông khác như thông tin di động và
các dịch vụ băng thông rộng khác. Tất cả các xu thế này đều được tích hợp với nhau
trong truyền hình độ phân giải cao HDTV và do vậy đòi hỏi sự ra đời của một tiêu
chuẩn truyền hình thế hệ hai cho DVB-T.Vấn đề đặt ra là liệu các ứng dụng TV trong
tương lai có yêu cầu khả năng xem cùng một tín hiệu trên những thiết bị thu có độ
phân giải khác nhau (chẳng hạn thu di động và thu cố định) hoặc là sử dụng cùng một
hệ thống phân phối của cùng một dịch vụ trên các định dạng khác nhau để thích hợp
với các đầu thu và người sử dụng. Tiêu chuẩn DVB-T mới cần phải hỗ trợ cho cả hai
viễn cảnh này.Việc ngưng phát sóng truyền hình tương tự sẽ cho ra đời các ứng dụng
và các dịch vụ mới. Thời kỳ chuyển đổi này sẽ tạo ra một cơ hội giới thiệu các công
nghệ mới và yêu cầu DVB-T2 trong một khoảng thời gian ngắn phải đưa ra được
những quyết ñịnh sử dụngtần số tuân thủ hiệp định Geneva 2006 sau khi ngưng phát
sóng truyền hình tương tự. Một điều quan trọng nữa cần thỏa mãn là để sẵn sàng cho
việc ngưng hoàn toàn phát sóng tương tự, tiêu chuẩn DVB-T2 phải tạo ra những lợi
ích rõ rệt trên nền tảng sẵn có của DVB-T.

45. 45
https://thuviengiaoan.vn/
4.1.2. Mối quan hệ với tiêu chuẩn số mặt đất DVB-T hiện tại.
Nhân tố chính tạo nên thành công của DVB-T hiện tại là sự tiện dụng cho người
sử dụng khi họ chuyển đổi từ chỗ tiếp nhận các tín hiệu tương tự sang tiếp nhận tín
hiệu DVB-T. Phần đông người sử dụng có thể lắp đặt dễ dàng đầu thu DVB-T mà
không cần phải nâng cấp anten thu hay cáp. Do vậy, một nguyên tắc mấu chốt mà
DVB-T2 cần phải thỏa mãn là khi chuyển đổi từ DVB-T sang DVBT2 là người sử
dụng không cần một thay đổi gì mà có thể sử dụng hạ tầng có sẵn từ truyền hình tương
tự và DVB-T. Điều này đã được khẳng định sau khi có những phản hồi từ các nhà
truyền thông lớn ở Châu Âu. Những đòi hỏi về sự tương thích có thể làm ảnh hưởng
đến việc thực hiện các tính năng mới, hiện đại. Tuy nhiên, với những bước tiến vượt
bậc của công nghệ, các tính năng mới này sẽ được thực hiện trong các bước tiếp theo
của DVB-T.
4.1.3. Mục đích của các yêu cầu thương mại
Mục tiêu ban đầu của sáng kiến là đưa ra các dịch vụ mới cho truyền hình mặt
đất độ phân giải cao HDTV tuân thủ hiệp ước GA06 sau khi ngưng phát sóng tương
tự. Tuy nhiên, do hệ thống DVB-T không giới hạn chỉ ở thu cố định mà còn cho cả thu
xách tay và thậm chí cho cả thu di động nên tiêu chuẩn DVB-T2 sẽ để cho các nhà
truyền thông hay những người vận hành mạng truyền dẫn tự quyết định lựa chọn mở
rộng hệ thống cho phù hợp với các điều kiện thu cố ñịnh, xách tay hay thu di ñộng. Từ
đó sẽ có những thiết kế hệ thống tương ứng. Điều này đòi hỏi một tiến bộ rõ rệt về mặt
hệ thống trên cơ sở hệ thống DVB-T hiện có để đáp ứng những đòi hỏi về tăng dung
lượng truyền. Chúng ta có thể nhận thấy rõ ràng về những tiến bộ của các ứng dụng
mã nguồn dựa trên cơ sở MPEG-4 AVC và kỹ thuật ghép kênh cũng đang dần có
những cải tiến, tuy vậy không hy vọng sẽ có những bước nhảy vọt trong một tương lai
gần.
Do vậy, những đòi hỏi thương mại tập trung vào các lớp vật lý và các lớp truyền
tải của hệ thống với mục tiêu là DVB-T2 sẽ cung cấp một sự gia tăng đáng kể về dung
lượng truyền dẫn so với tiêu chuẩn DVB-T hiện thời.

46. 46
https://thuviengiaoan.vn/
4.2. Quá trình chuyển đổi từ DVB-T sang DVB-T2. Một số vấn đề cần xem xét
khi triển khai DVB-T2
4.2.1. Các yêu cầu của chuẩn DVB-T2
Từ khả năng gia tăng dung lượng theo đặc tính kỹ thuật của DVB-T2, môi trường
truyền dẫn DTT có thể gia tăng thêm các dịch vụ hỗ trợ và tăng tính cạnh tranh so với
các môi trường truyền dẫn khác. Nhờ đó, tại nhiều quốc gia môi trường DTT sẽ cung
cấp dung lượng đủ để triển các dịch vụ mới. Với các quốc gia đã thông báo kế
hoạch dùng chuẩn DVB-T2, dịch vụ HDTV sẽ là dịch vụ được nhắm đến triển khai
đầu tiên. Có thể thấy, cơ hội để cung cấp được nhiều các chương trình truyền trình HD
trên môi trường mặt đất (với số lượng các dịch vụ HD là đáng kể) chỉ có thể đạt được
tốt nhất khi dùng DVB-T2. Tuy nhiên, với một số quốc gia (như : Pháp, Ý) phổ tần
vẫn còn đủ để triển khai các dịch vụ HD chỉ cần dùng chuẩn DVB-T kết hợp với kỹ
thuật nén MPEG-4 AVC.
Có thể thấy, các dịch vụ mới trong môi trường mặt ñất dễ chiếm thị trường nhất
vì khả năng triển khai nhanh và phục vụ ñược số lượng người xem. Tùy theo mô hình
kinh doanh, việc hỗ trợ các dịch vụ miễn phí hoặc trả tiền trên DTT có thể ñược xem
xét cung cấp.
a. Với các dịch vụ miễn phí
Việc triển khai các dịch vụ miễn phí là phương án giúp gia tăng nhanh sự thu hút
khán giả cho môi trường mặt đất. Điều này càng có ý nghĩa khi người xem đã sẵn sàng
trả tiền mua thiết bị để truy cập các dịch vụ mới, đặc biệt trong các quốc gia nơi việc
hỗ trợ các dịch vụ số miễn phí đã được cung cấp nhiều hơn đáng kể so với các dịch vụ
trên môi trường tương tự. Người ta kỳ vọng với việc cung cấp các dịch vụ miễn phí
cho người xem thì sức thu hút của môi trường DTT sẽ càng cạnh tranh hơn.
Ở các quốc gia có sẵn nhiều dịch vụ miễn phí, việc sử dụng quảng cáo để hỗ trợ
thông tin cho thị trường khi cung cấp thêm nhiều dịch vụ có thể không khả thi. Giải
pháp khả thi hơn là chuyển đổi các dịch vụ hiện có từ độ phân giải chuẩn sang độ phân
giải cao. Khi các dịch vụ HD gia tăng, việc xem các chương trình có độ phân giải
chuẩn trên màn hình HD của người xem sẽ dần dần bị chối bỏ. Tuy nhiên, việc hỗ trợ
miễn phí phải đủ sức hấp dẫn để khuyến nghị người xem đầu tư thiết bị mới.

47. 47
https://thuviengiaoan.vn/
b. Với các dịch vụ trả tiền
Chuẩn DVB-T2 cũng có thể dùng để cung cấp các dịch vụ trả tiền trên môi
trường mặt đất (pay-DTT). Để đạt được hiệu quả với truyền hình trả tiền, môi trường
mặt đất cần có đủ dung lượng để cung cấp các dịch vụ mới với nhiều kênh chuyên biệt
hoặc nhiều kênh truyền hình có độ phân giải cao.
Các dịch vụ pay-DTT đã được chứng minh thành công riêng trong các thị trường
nhỏ khi người xem có thể truy cập đến các dịch vụ chương trình này bằng nhiều môi
trường truyền dẫn khác nhau. Việc triển khai các dịch vụ pay-DTT cũng góp phần gia
tăng sức thu hút cho môi trường truyền DTT và tăng sự cạnh tranh xét trong ‘toàn
cảnh’ truyền hình trả tiền. Ví dụ ở Hà Lan, với sự tín nhiệm cao trên môi trường
truyền dẫn mặt đất, pay-DTT đã chứng minh sự thành công trong việc gia tăng sự thu
hút của môi trường truyền mặt đất thông qua phí thuê bao với giá cạnh tranh.
Với các dịch vụ triển khai phát sóng theo chuẩn DVB-T2, các nhà điều hành pay-
DTT có thể gia tăng đáng kể dung lượng truyền dẫn của họ để hỗ trợ các dịch vụ mới,
và linh hoạt trong việc triển khai thêm các dịch vụ. Nói chung, việc giảm chi phí
đường truyền sẽ tạo ra thêm các cơ hội kinh doanh cho các dịch vụ payDTT. Trong
một số quốc gia, giải pháp khả thi nhất là hỗ trợ các dịch vụ mới dùng chuẩn DVB-T2
có kết hợp pay-DTT.
4.2.3 Khả năng chuyển đổi từ DVB-T sang DVB-T2
Chuẩn DVB-T2 được phát triển xuất phát từ công nghệ quảng bá cần triển khai
các dịch vụ mới trên DTT nhưng bị giới hạn về mặt băng thông tần số. Với nhiều quốc
gia, DVB-T2 là cơ hội duy nhất để hỗ trợ các dịch vụ có tốc độ bit lớn như HDTV trên
môi trường DTT. Tuy nhiên với một số quốc gia, đặc tính kỹ thuật DVB-T2 chỉ được
xem như chuẩn thay thế tiềm năng cho chuẩn DVB-T đang dùng. Điều này có nghĩa
trong tương lai các dịch vụ hiện đang được cung cấp bởi DVB-T có thể được thay thế
bởi cùng dịch vụ nhưng dùng DVB-T2. Tuy nhiên, việc chuyển đổi cũng đòi hỏi các
yêu cầu tương tự quá trình chuyển từ truyền hình tương tự sang số.
Với một số quốc gia phát triển ở Châu Âu, môi trường truyền hình mặt đất
thường dùng cho các máy thu hình phụ (dùng trong phòng ngủ hoặc nhà nghỉ mát),
nên cũng khó để thuyết phục người xem chuyển đổi máy thu hình của họ dùng chuẩn
mới. Mặt khác, nhiều người xem cũng chỉ mới chuyển đổi sang các dịch vụ số gần đây
và hài lòng với các dịch vụ trên DTT dùng cho máy thu hình phụ. Do đó, quá trình

48. 48
https://thuviengiaoan.vn/
chuyển đổi cũng cần có thời gian dài phát sóng đồng thời hai chuẩn DTT và điều này
cũng sẽ góp phần tăng chi phí đối với nhà quảng bá.
Khi phát sóng theo chuẩn DVB-T2, các dịch vụ mới được hướng đến bổ sung
cho môi trường truyền theo chuẩn DVB-T hiện dùng. Trong giai đoạn đầu, người ta
kỳ vọng các thuê bao sẽ mua máy thu DVB-T2 để nâng cấp máy thu hình chính của
họ. Với nhiều nhà cung cấp dịch vụ, việc triển khai các dịch vụ dùng chuẩn DVB-T2
sẽ đảm bảo tính cạnh tranh của môi trường DTT và nhắm đến mục tiêu các thuê bao sẽ
chuyển dần sang sử dụng các dịch vụ trên DVB-T2 cho máy thu hình chính của họ
trong thời gian tiếp theo.
4.2.4 Các chiến lược triển khai DVB-T2
Hiện trạng chuyển đổi số có nhiều khác nhau trong các quốc gia ở Châu Âu. Một
số quốc gia đã hoàn thành quá trình chuyển đổi trong khi một số quốc gia khác vẫn
chưa triển khai các dịch vụ DTT. Có hai viễn cảnh khả thi cho việc triển khai DVB-
T2. Tuy nhiên, việc triển khai sẽ khó hơn ở những quốc gia đã thực hiện chuyển đổi
xong môi trường truyền dẫn DTT.
a. Với các thị trường đã chuyển đổi số hoàn toàn
Các thị trường đã hoàn toán chấm dứt phát sóng tương tự có ý nghĩa tích cực
trong việc triển khai DVB-T2. Các tần số sẵn có choviệc triển khai các dịch vụ mới và
người xem ñủ tin tưởng vào các dịch vụ DTT ñể ñón nhận các dịch vụ mới triển khai
trên môi trường DTT.
Trong những quốc gia này, cần một thời gian dài phát sóng đồng thời cả DVB-T
và DVB-T2. Các dịch vụ dùng DVB-T2 sẽ được người xem chuyển sang dần để thay
thế môi trường DVB-T hiện có.
b. Với các thị trường chưa triển khai dịch vụ truyền hình số mặt đất (DTT)
Các thị trường chưa triển khai bất kỳ dịch vụ DTT có thể chọn triển khai trực tiếp
DTT dùng DVB-T2 bỏ qua việc sử dụng DVB-T. Điều này sẽ loại bỏ thời gian chuyển
dịch cần có của quá trình chuyển từ DVB-T sang DVB-T2. Một kế hoạch phát đồng
thời giữa DVB-T2 và tương tự cũng cần được xem xét trong quá trình chuyển đổi.
Tuy nhiên, vấn đề phức tạp lại xảy ra ở Châu Âu. Các nhà quản trị quốc gia hiện
cũng đang chịu sức ép từ ủy ban Châu Âu để hoàn thành chuyển đổi số vào năm 2012
và cũng rất khó để họ chọn dùng DVB-T2. Mặc dầu, máy thu DVB-T2 sẽ có vào giữa
năm 2010, nhưng chi phí mua vẫn còn cao nên cũng khó để phổ cập nhanh được. Cần

49. 49
https://thuviengiaoan.vn/
một thời gian để giá máy thu giảm xuống mới có thể thúc đẩy nhanh nhu cầu của
người xem, nhưng khi đó thời hạn cuối của ủy ban về chuyển đổi số có thể đã trôi qua.
Việc dịch chuyển từ dịch vụ tương tự sang số dùng DVB-T2 bỏ qua DVB-T có
thể hợp lý hơn với các quốc gia ngoài Châu Âu có thời gian chuyển đổi số dài hơn.
c. Với các thị trường đang tiến hành chuyển đổi số
Ở Châu Âu, hầu hết các quốc gia hiện đang trong quá trình hoàn thành chuyển
đổi số. Các dịch vụ DTT đã được triển khai dùng chuẩn DVB-T và các dịch vụ tương
tự cũng chưa kết thúc hoàn toàn. Nói chung, cả dịch vụ DVB-T và tương tự đang hoạt
động đồng thời. Sẽ rất khó để triển khai DVB-T2 ở các quốc gia này khi các tần số có
sẵn thì được dùng cho hoặc các dịch vụ DTT hoặc dịch vụ tương tự. Hơn nữa, công
nghệ quảng bá đang tập trung vào việc chuẩn bị thiết bị cho người xem khi dừng phát
tương tự. Điều dẫn đến người ta muốn tránh cho người xem phải bối rối khi cung cấp
thêm các thông tin về chuẩn mới.
4.2.5. Hiện trạng (thử nghiệm, thông báo triển khai dịch vụ)
Hiện nay, Anh và Phần Lan đã thông báo triển khai các dịch vụ HDTV trên
đường truyền mặt đất dùng chuẩn DVB-T2. Ngoài ra, một số thử nghiệm phát sóng
DVB-T2 đang có kế hoạch triển khai hoặc đã triển khai thử nghiệm xong ở một số
nước khác như : Đức, Ý, Tây Ban Nha, Thụy Điển...
Ở Anh, nhóm điều hành truyền thông OFCOM đã quyết định dùng một trong 6
ghép kênh DTT (Multiplex B) ở băng tần UHF cho việc cung cấp các dịch vụ HD
dùng chuẩn DVB-T2 kết hợp với kỹ thuật nén MPEG-4 AVC. Họ cung cấp 4 dịch vụ
chương trình HD của các nhà quảng bá (BBC, ITV, Channel 4/S4C, và Five). Việc
triển khai bước đầu trên Multiplex B sẽ tạo tiền đề cho việc gia tăng dung lượng trong
các ghép kênh DTT khác sau khi việc chấm dứt hoàn toàn phát sóng tương tự. Các
dich vụ SD trong Multiplex B sẽ được chuyển sang các ghép kênh khác nên sẽ không
có chương trình SD nào bị mất đi. Điều này cũng có nghĩa việc triển khai các dịch vụ
HD dùng DVB-T2 sẽ tương ứng với lộ trình chấm dứt phát tương tự. Thực tế, đã có
vùng nơi các dịch vụ truyền hình tương tự kết thúc thì các dịch vụ HD được triển khai.
Máy phát ở Witer Hill (phát các dịch vụ cho người xem ở Manchester và Liverpooll)
sẽ triển khai các dịch vụ đầu tiên vào 2/12/2009. Trong các vùng mà việc kết thúc
phát sóng tương tự được kéo dài đến thời hạn cuối (năm 2012), các dịch vụ HD sẽ
được phủ sóng giới hạn trong một số cộng đồng dân cư dùng các tần số cấp phát tạm.