Transportation and the Urban Form

1. พื้นฐานการวางผังเมืองและการคมนาคมขนสง
ดร.สฤษดิ์ ติยะวงศสุวรรณ
หลักสูตรนวัตกรรมเมืองและการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนสงมวลชน https://iutod.cuid.in.th/
คณะระบบรางและการขนสง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน

2. แนะนําตัว
• การศึกษา
• ป.ตรี สถาปตยกรรมผังเมือง
• ป.โท การวางผังเมือง (อนุรักษเมือง)
• ป.เอก การวางแผนภาคและเมือง (กระบวนการวางแผน)
• ประสบการณ
• ตนแบบระบบนิเวศเมืองคารบอนตํ่า (2565)
• การพัฒนากลไกระบบสารสนเทศเมืองเพื่อการวางแผนและพัฒนาเมืองโคราชอัจฉริยะ (2563)
• โครงการวิจัยพัฒนาทักษะวิชาชีพขั้นสูงสําหรับบุคลากรดานรถไฟความเร็วสูงของประเทศไทย (2561)
• โครงการศึกษาออกแบบรายละเอียดระบบขนสงสาธารณะในเขตจังหวัดขอนแกนและผลกระทบ
สิ่งแวดลอม (2559)
• ตําแหนง
• คณะกรรมการขับเคลื่อนเมืองอัจฉริยะจังหวัดนครราชสีมา
• คณะกรรมการกรรมาธิการสถาปนิกอีสาน
• นักวิจัยโครงการเมืองอัจฉริยะ และเมืองคารบอนตํ่า : เมืองโคราช
ดร.สฤษดิ์ ติยะวงศสุวรรณ
• หลักสูตรนวัตกรรมเมืองและการพัฒนา
พื้นที่รอบสถานีขนสงมวลชน
https://iutod.cuid.in.th/
• คณะระบบรางและการขนสง
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน

3. เนื้อหาการบรรยาย
• พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
• นิยามคําวา “เมือง”
• การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของเมือง
• การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีกับพัฒนาการรูปทรงของเมือง
• การคมนาคมขนสง
• นิยามคําวา “การคมนาคมขนสง”
• ปจจัยตอการตัดสินใจเลือกรูปแบบการเดินทางภายในเมือง
• ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
• การวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
• การพิจารณาความสําคัญของการสงเสริมประเภทการสัญจรภายในเมือง
• พัฒนาการกับบททาทายระบบขนสงมวลชนภายในเมืองของประเทศไทย
• กรณีศึกษาเมืองโคราช
https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/dichotomy-
continuum-urban-spatial-structure/

4. พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
•นิยามคําวา “เมือง”
•การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของเมือง
•การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีกับพัฒนาการรูปทรงของเมือง

5. พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
นิยามคําวา “เมือง” คือ ???
http://siamvantravel.blogspot.com/2013/08/bangkok-city.html

6. พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
นิยามคําวา “เมือง” คือ ???
• เชิงพื้นที่ : กระจุกตัวของอาคารอยางหนาแนน
• เชิงเศรษฐกิจ : มีอาชีพบริการ อุตสาหกรรม ไมใช
เกษตรกรรม
• เชิงจํานวน : มีความหนาแนนสูง
• เชิงสังคม : มีความหลากหลายทั้งอาชีพและศาสนา
แปรผันความหลากหลายตามขนาดของเมือง
นิยามของการจําแนกลําดับศักย
องคกรปกครองสวนทองถิ่น คลายกัน
https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/dichotomy-
continuum-urban-spatial-structure/

7. 2015
1850
World’s Largest Cities 1850-2015 (165 years)
https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/world-largest-cities-1850/ https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/world-largest-cities/
มากกวา 80-85% ประชากรโลก อาศัยอยูในเมือง >>> คาดการณสัดสวนประชากรเมืองกับชนบทในอนาคตจะเปนอยางไร ???
Dr. Jean-Paul Rodrigue, Dept. of Global Studies & Geography, Hofstra University, New York, USA.

8. พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
การตั้งถิ่นฐาน และ พัฒนาการของเมือง
• เมือง คือ สิ่งที่มนุษยสราง
• ภูมิศาสตร แหลงทรัพยากร อาทิ ปาไม แมนํ้า ทําเล
• การคนพบเทคโนโลยี อาทิ การถนอมอาหาร ปศุสัตว ลิฟท รถยนต >>> 5G
https://www.catdumb.com/old/?p=1014941
https://www.blockdit.com/posts/5e968589644d140c8d2e6a2c
https://www.flinkone.com/2020/01/20/เรื่องราว-ประวัติศาสตร
https://www.blockdit.com/posts/60b361658c86310c36a7b7fb

9. https://www.twfdigital.com/blog/2020/02/global-digital-usage-stat-q1-2020/
ทฤษฎีเมือง รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงในเชิงพื้นที่และภูมิศาสตร !!!
ในหองนี้ ทานใด ไมไดใช Smart Phone !!!

10. พื้นฐานแนวคิดดานการวางผังเมือง
การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีกับพัฒนาการรูปทรงของเมือง
• เศรษฐศาสตรการเมือง
• โดยเฉพาะที่ดินในเมือง
• ราคากับรูปแบบอาคาร >>> คอนโด
• เทคโนโลยีการขนสง กับความสามารถในการเดินทาง
• เทคโนโลยีการติดตอสื่อสาร
• Internet + Smart Phone
• Pandemic Era
• พฤติกรรมการเดินทางและทํางาน

11. https://www.facebook.com/237755470312714/photos/a
.242502059838055/1150653779022874/
https://nongnguluam.go.th/doc/1607324313.pdf
หนองระเวียง
พลัส คอนโด
• คอนโด ประมาณ 25 ตร.วา 1.7 ลาน ตร.วา ละ 68,000 บาท
ที่ดินรวมแนวตั้ง
• ที่ดินตําบลหนองระเวียง 2562 เฉลี่ย ตร.วา ละ 250 บาท

12. • จุดศูนยกลางเมืองโคราช ถึงรัศมีถนน
วงแหวนรอบนอก 20 กิโลเมตร
• มี ประชากรเมืองโคราชจํานวนมาก
เดินไปกลับ Day Trip ยานนิคม
อุตสาหกรรม
• เมืองขยายตัว พรอมราคาที่ดิน การ
เดินทาง และคาครองชีพ

13. เมืองรอง รองรับสายอาชีพดิจิทัล

14. การคมนาคมขนสง “ทําไมมนุษยตองเดินทาง”
• นิยามคําวา
“การคมนาคมขนสง”
• ปจจัยตอการตัดสินใจเลือก
รูปแบบการเดินทางภายในเมือง
• การเกิดสัณฐานเมืองกับการ
คมนาคมขนสง
สถาบันการขนสง จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย อางอิง http://www.cuti.chula.ac.th/triresearch/saimai/1/saimai.html
https://www.silpa-mag.com/history/article_37875

15. การคมนาคมขนสง
การคมนาคมขนสง
• แหลงทรัพยากร การผลิต การคา อาณานิคมและการปกครอง และทองเที่ยว
• เทคโนโลยีการเดินทาง
• การเกิดเมืองและเมืองที่เติบโต
• รูปแบบการเดินทางระหวางเมืองและภายในเมือง

16. การคมนาคมขนสง
นิตยสาร Creative Thailand
https://www.creativethailand.org/view/article-read?article_id=31968
จักรวรรดิ์ >>> อาณานิคมและการคา >>> อุตสาหกรรมการทองเที่ยวและธุรกิจ

17. การคมนาคมขนสง
การคมนาคมขนสง
หมายถึง กระบวนการที่เกี่ยวของกับการเคลื่อนยายคน สัตว สิ่งของ จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง โดยอาศัยสื่อกลาง
ตางๆ ภายใตและราคาที่ตกลงกันไว
• เปนกิจกรรมที่ตองมีการขนสง (คน สัตว สิ่งของ) จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
• การขนสงนั้นตองอาศัยอุปกรณตางๆ (ยานพาหนะ)
• การขนสงนั้นตองเปนไปตามความตองการของผูที่ตองการใชบริการ

18. การคมนาคมขนสง
เทคโนโลยีการเดินทาง
http://www.znakznackaznameni.cz/0
00_zzz/auto.html
http://www.satit.up.ac.th/BBC07/AboutStudent/Document/Hist_ModernWorld/Modernworld_1/
pdf/Stream_engine.pdf
• สัตว – พาหนะ
• ลอ – ไม เหล็ก ยาง
• เครื่องจักรไอนํ้า
• รถยนต รถไฟ เรือ เครื่องบิน

19. การคมนาคมขนสง
https://hmong.in.th/wiki/Marine_steam_engine
https://blog.dpu.ac.th/ajo/index.php/2021/06/29/thaiaviationhistory/

20. การคมนาคมขนสง
เครื่องยนตนํ้ามัน
https://www.autospinn.com/2019/02/as-fact-history-of-car-55351
https://mthai.com/backtotalk/65853.html
https://www.silpa-mag.com/history/article_15580

21. 2015
1850
World’s Largest Cities 1850-2015 (165 years)
https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/world-largest-cities-1850/ https://transportgeography.org/contents/chapter8/transportation-urban-form/world-largest-cities/
การเกิดเมืองขนาดใหญมากขึ้นทั่วโลก มีการเดินทางระหวางเมือง และภายในเมืองมากขึ้นดวยเชนกัน
Dr. Jean-Paul Rodrigue, Dept. of Global Studies & Geography, Hofstra University, New York, USA.

22. การคมนาคมขนสง
ปจจัยตอการตัดสินใจเลือกรูปแบบการเดินทางภายในเมือง
• การใหบริการขนสงสาธารณะ
• สามารถวางแผนเรื่องเวลา
• สะดวก ปลอดภัย
• เหมาะสมกับคาใชจายและการครองชีพ
https://en.wiktionary.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8
%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%
A7#/media/File:Songthaew_in_Sri_Racha_09.jpg
https://www.mangozero.com/bts-gold/
https://www.home.co.th/living/topicoldest-hanging-electric-
suspention-railway-in-the-world-120-years-old-54254
การลงทุน
มาตรฐานการกอสรางและดูแล
เงื่อนไขแตละเมือง

23. การคมนาคมขนสง
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Traffic_jam_in_Bangkok.JPG
ความทาทาย การพัฒนาคุณภาพขนสงสาธารณะ และสมดุล สูการเลือกรูปแบบการเดินทาง

24. การคมนาคมขนสง
https://www.dreamstime.com/greenhouse-effect-vector-illustration-diagram-environment-
pollution-problem-fighting-climate-change-informational-infographic-image174999949
https://www.researchgate.net/figure/Global-greenhouse-gas-emissions-by-the-
transportation-sector_fig1_355372829
แนวคิด การพัฒนาอยางยั่งยืน กับการพัฒนา

25. การคมนาคมขนสง
การเกิดสัณฐานเมืองกับการคมนาคมขนสง
• ภูมิประเทศ
• เทคโนโลยี
• วัฒนธรรม อัตลักษณ และการทองเที่ยว

26. การคมนาคมขนสง
การเกิดสัณฐานเมืองกับการคมนาคมขนสง
แนวเส&นทางและสะพานรถไฟ
เชื่อมโยงเมืองคุนหมิงกับเมืองฮานอย

27. การคมนาคมขนสง
• เข้าบริหารประเทศ
เวียดนามแล้วขยาย
ไปจีน
• การเชื:อมโยงเดินทาง
ที:ดีที:สุดในยุคสมัย
นัCน คือ
• ระบบรางรถไฟ
แนวเส&นทางและสะพานรถไฟ
เชื่อมโยงเมืองคุนหมิงกับเมืองฮานอย
Renzi Bridge

28. ประวัติศาสตร์การสํารวจ

29. บางกอก เมืองฐานนํ้า เดินทางดวยเรือ (ในอดีต)
การคมนาคมขนสง
https://lek-prapai.org/home/view.php?id=833

30. การคมนาคมขนสง
การทองเที่ยวทางวัฒนธรรม “ตลาดนํ้า”
https://travel.trueid.net/detail/L01EoQEyaay0

31. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
•การวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
•การพิจารณาความสําคัญของการสงเสริมประเภทการสัญจรภายในเมือง
•พัฒนาการกับบททาทายระบบขนสงมวลชนภายในเมืองของประเทศไทย
•กรณีศึกษาเมืองโคราช

32. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
การวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
บาน
ที่ทํางาน
พักผอน
จุดเริ่มตน จุดหมายปลายทาง
พื้นที่กิจกรรม เคลื่อนยาย คนจากพื้นที่หนึ่งไปสูพื้นที่หนึ่ง
ทําใหเกิดการใชประโยชนที่ดิน ในรูปแบบที่วางสาธารณะ และ อาคารเกิดขึ้น
https://www.gensler.com/blog/why-investing-in-public-space-matters-for-cities-and-real

33. การคมนาคมขนสง
https://www.grida.no/resources/5039
สัณฐานเมือง การใชพื้นที่กิจกรรม และการเดินทาง ทําใหเกิด
รูปทรงและรูปแบบการเติบโตของเมือง
(Urban Growth Pattern & Form)

34. การคมนาคมขนสง
รูปทรงเมือง
การใช
ประโยชน
ที่ดิน
รูปแบบการ
เดินทาง
การใชประโยชนที่ดิน และ รูปแบบการเดินทาง
ตางเปนตัวแปรตน และตัวแปรตาม ซึ่งกันและกัน
สงผลตอการเติบโตและรูปทรงของเมืองใหเกิดขึ้น
การวางแผนและผังเมือง จะพิจารณาความสัมพันธระหวางสองสิ่งนี้
เสมอ

35. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
การพิจารณาความสําคัญของการสงเสริมประเภทการสัญจรภายในเมือง
เมืองที่พัฒนาใหความสําคัญกับ “รถยนตสวนบุคคล” เมืองที่พัฒนาใหความสําคัญกับ “ขนสงมวลชน และ Non-motorized”
เราอยากไดการพัฒนาเมืองแบบ
ซาย หรือ ขวา

36. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
การพิจารณาความสําคัญของการสงเสริมประเภทการสัญจรภายในเมือง
ความทาทาย ทํางานเชิงบูรณาการในระหวาง กรมและกระทรวง
ในเชิงพื้นที่ของเมือง
โดยเฉพาะเมืองตาง ๆ เปาหมายกระจายความเจริญ ทั่วประเทศไทย

37. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
พัฒนาการกับบททาทายระบบขนสงมวลชน
ภายในเมืองของประเทศไทย
โครงขายขนสงสาธารณะระหวางเมือง กับ ภายในเมือง มีงานศึกษาแผนแมบทขนสงสาธารณะภายในเมืองทั่วประเทศไทย

38. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
กรณีศึกษาเมืองโคราช
เริ่มชวงมีนาคม 2017 ในภาพสิงหาคม 2019 3 พฤศจิกายน 2022 8 พฤศจิกายน 2022

39. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
กรณีศึกษาเมืองโคราช
•ยังไมไดขอสรุปรูปแบบและรายละเอียดขนสงสาธารณะหลักของเมือง
•ทุกโครงการไดไมกลาวเกี่ยวกับ “สองแถว” ผูประกอบการเดิม

40. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
หนึ่งแนวคิดเติมเต็มสถานการณเติบโตและพัฒนาของเมืองโคราช

41. https://rmuti.ac.th/main/prnews080865-1/?fbclid=IwAR31h1RCcQga36e-lIO97iGwSTena8nJ3ak36i2pAJBJxV3ZyI_tEzkHF6k
กลไกระบบสารสนเทศ (2563) x ระบบขอมูลเปดอัจฉริยะ (2565)
5 สิงหาคมม 2565 คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนและบริหารโครงการเมืองรัฐมนตรีวาการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมเปนประธาน
พิจารณาประกาศการเปน “โคราชเมืองอัจฉริยะ”
2 โครงการ จาก 20 โครงการนํารอง ในแผนประเมินโคราชเมืองอัจฉริยะ

43. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง

44. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
1st Project : Intelligent Open Information Systems
http://korat-data-catalogs.com/

45. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
1st Project : Intelligent Open Information Systems
+ 2nd Project : EV Model in Korat Mass Transit

46. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
1st Project : Intelligent Open Information Systems
+ 2nd Project : EV Model in Korat Mass Transit

47. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง
2nd Project : EV Model in Korat Mass Transit
ระบบขนสงสาธารณะสูเมืองคารบอนตํ่า (2565)
Planning and Strategic Process !!!
EV Replacement & Evaluation (Lomo)
ทดสอบ EV วิ่ง + GPS Tracking รถเดิม

48. ความสัมพันธการวางผังเมืองกับการคมนาคมขนสง