Presentation on ensuring alignment between policy planning and financial planning: experience from Slovenia, Katja Lautar, SIGMA expert, joint SIGMA-ReSPA PIFC regional conference for EU candidate countries and potential candidates, Skopje, 19 September 2019 (Turkish).

1. © OECD
5. Bölgesel Kamu İç Mali Kontrol Konferansı
Politika Planlama ve Mali Planlamanın
Uyumlaştırılması:
Slovenya Deneyimi
Katja Lautar
Mali ve Ekonomik Politikalar Dairesi Başkanı
Maliye Bakanlığı, Slovenya
Üsküp
19 Eylül 2019

2. © OECD
İçerik:
Strateji
planlama
Bütçe
/ OVBÇ
DEA
Slovenya’da strateji planlama, münferit politikaların planlanması ve
mali planlama/bütçe planlaması arasında uyumun sağlanması için
oluşturulan süreçler ve sistemlere ilişkin zaman içinde edinilen
deneyimler paylaşılacaktır.

3. © OECD
• Yüzölçüm: 20,273 km2
• Başkent: Ljubljana
• Nüfus: 2 milyon
• AB’ye katılım - Mays 2004
• AB alanı- Ocak 2007
• Schengen Alanı - Aralık 2007
• OECD üyeliği (Mayıs 2010)
Slovenya hakkında: 2019’a ait önemli istatistik ve göstergeler
Source: UMAR and *SORS, realease
Source: SORS, *ESA methodology
Source: AJPES, SORS
2
Reel büyüme (%) 2016 2017 2018* 2019f 2020f
GSYİH 3.1 4.9 4.5 3.4 3.1
İhracat 6.4 10.7 7.2 5.1 5.3
İthalat 6.6 10.3 7.7 6.0 5.8
Özel tüketim 3.9 1.9 2.2 2.9 2.4
Brüt sabit sermaye oluşumu -3.7 10.7 10.6 7.7 7.0
Devlet tüketimi 2.7 0.5 2.6 2.2 1.9
Yıllık büyüme (%) 2016 2017 2018 2019f 2020f
SNA’ya göre istihdam 1,8 2,9 3,0 2,0 1,0
İşsizlik oranı (ILO,%) 8,0 6,6 5,1 4,3 3,9
Çalışan başına ortalama
maaş (net, brüt) 2,0 1,3 1,6 3,3 3,5
Verimlilik (Çalışan başına GSYİH) 1,3 1,9 1,5 1,4 2,1
Birim işgücü maliyeti (nominal)* 1,8 1,3 2,5 3,7 3,4
Enflasyon (yıl sonu) 0,5 1,7 1,4 2,2 2,2
GSYHİ’ye % oranı 2016 2017 2018 2019f 2020f
Genel yönetim bakiyesi* -1.9 0.0 0.7 0.9 1.0
Genel yönetim borcu* 78.7 74.1 70.1 65.4 61.3
Ara_2016 Ara_2017 Ara_2018 Ara_2019 May_2019
Toplam istihdam
824.485 856.201 887.170 881.245 896.129
Kamu sektörü çalışanları
(toplam)
235.841 236.676 240.035 239.365 241.567
Toplam istihdamda kamu
çalışanlarının yüzdesi 28,6 27,6 27,1 27,2 27,0

4. Slovenya 2030 Kalkınma Stratejısı
Vizyon, 5 stratejik yönelim, 12 amaç
Peki ya kalkınma öncelikleri, yatırım öncelikleri,
kurumsal yapı ve yapısal değişiklikler?
Kalkınma
Öncelikleri ve
Politikaları
Programı
Ulusal Reform
Programı
İstikrar
Programı =
4 yıllık OVBÇ
dahilinde mali
strateji
Devlet bütçesi,
Belediye bütçeleri,
Sağlık sigortası fonu,
Emeklilik ve Malullük
fonu → GG veya S.13
Operasyonel
programlar Kalkınma
Raporu (IMAD)
Makroekonomik
tahminler
(IMAD)
Ülkeye özel
öneriler- CSR
İstikrar ve
Büyüme
Paktı
AB 2020
AB çerçevesinde Slovenya’da stratejik
planlama (Kamu maliyesi unsuru)

5. Slovenya kalkınma planlaması modeli

6. Başlıca hedefler ve stratejik yönelimler

7. Politika yapma ve strateji planlama sistemlerinin
(kurumlarının) ana bileşenleri
Hükümet, devletin yetkisi dahilindeki her bir alan için temel ve
uzun vadeli politikaları belirleyen kanun, ulusal bütçe, ulusal
programlar ve diğer genel düzenlemelerle ilgili tekliflerini meclise
sunar.
Hükümet, devlet idaresini bakanlıklar
aracılığıyla yönetir (13 harcamacı bakanlık
+ 2 sorumlu bakan: biri, Kalkınma,
Stratejik Projeler ve Uyumdan
(GODEUCP) sorumlu.
Kalkınma planlaması ve
bütçe hazırlama
hakkında kararname
Stratejik planlamanın bütçe
hazırlığı ile uyumlaştırılması:
GODEUCP & Maliye Bakanlığı
Slovenya
Cumhuriyeti
Hükümeti İç
Tüzüğü
Hükümetin
Mevzuat
Dairesi
Genel
Sekreter
6

8. Yıl 3Yıl 0 Yıl 1
Toplam
harcama
Borç çevirme ve
diğer yasal
harcamalar
Kaynakların
sınırlandırılması
(sektörler/bakanlıklar/
stratejiler/programlar
arasında
paylaştırılmak üzere)
Mevcut
programların
finansmanı
Total
discretionary
expenditure
Verimlilik ile elde
edilen tasarruflar
Temel
ödenekler
Yeni
programların
finanse
edilebilmesi için
ilave fonlar
Orta vadeli planlamanın kavramsal çerçevesi –
Yeni program ve tedbirler için esneklik payı?
IMF’den özetlenmiştir

9. Stratejilerin ve bütçenin ilişkilendirilmesi
(↓↑ yaklaşımı)
Tedbirler, yapısal politikalar ve etkileri, mali sonuçlar
Stratejik aşama:
SDS, PDPP,
programlar
Karar
aşaması:
OVBÇ
Devlet
bütçesinin
hazırlanma
sı aşaması
(GG’nin
½’si)
Yasama
aşaması
(meclis
onayı)
T yılında
uygulama & icra
DEA –
işlev
Değerlendirme, PBB
Tam
uyum

10. Orta vadeli program çerçevesi & değerlendirme yoluyla stratejik
planlamanın uyumlaştırılması
Makroekonomik tahminler
Mali tahminler/zarf
Politika seviyesinde gider tavanları
PEB & program sınıflandırma yararlı bir araç
Sektörel gereklilikler↑ „istek“ mi gerçekte
olan mı
Teknik/finansal unsurlar
– Maliye Bak.
Politikalara ilişkin unsurlar
Harcamacı bakanlıklar +
GODEUCP (rolü?)
Kalite tahminleri
Tahminlere karşı
hedefler,
tedbirlerin/yatırımların
etkileri
Gelir, borç, harcama (1),
etki değerlendirmeleri,
politika bazlı çarpanlar
Mali politika, borç
yönetimi, büyüme bileşeni
üzerinde kamu harcama
politikası? Yeni “maliyetler”
için yer var mı,
stratej’&programdan
hedeflere doğru yeni
etkiler
Politikalarda yapılan
başlıca değişiklikler –
yapısal değişiklikler –
yeni/daha iyi göstergeler
Gider eğilimleri,
harcama incelemeleri,
politika değerlendirmeleri
Politika ve programların
değerlendirmesi, yatırım
planlaması
Sektörel stratejiler,
yatırım politikası –
“parasal açıdan”
değerlendirme zorunluluğu
+ tüm yeni fikirler ve
belirlenmiş hedefler
Yapısı belirlenmiş ve düzenlenmiş bir süreç: politikalerın ve teknik unsurların bir
birleşimi

11. Slovenya Cumhuriyeti hükümetinin iç
tüzüğünün uygulanmasına ilişkin talimatlar
• Halihazırda, düzenleyici etki analizleri ve düzenleyici yönetim araçlarını genel
sekreter kontrol ediyor + sadece Maliye Bakanlığı görüşü zorunlu
10
HUKUK
DURUMUN VE
GEREKÇELERİN
DEĞERLENDİRMESİ
HEDEFLER,
İLKELER VE
BAŞLICA
ÇÖZÜMLER
MALİ
SONUÇLARIN
DEĞERLENDİRME
Sİ
UYGULAMA İÇİN
FON VERİLECEĞİNE
DAİR İŞARETLER
DİĞER ÜLKELERDEKİ
DÜZENLEMELERİN
TANIMLANMASI
SONUÇLARIN
DEĞERLENDİRMESİ

12. Etki ve sonuçların değerlendirmesi:
Fiziksel çevre
ve koruma
unsurlarını da
içeren çevre
için
Ekonomi için
idari:
usuller +
yükümlülükler
Kalkınma ve
planlama
belgeleri için
Ilgili önemli
koşullar …
Kamu
katılımı
Sosyal
sonuçlar
11

13. Madde 8b:
Kanun teklifinin unsurları:
Meclis iç tüzüğü, münferit alanlarda sonuçların değerlendirmesi :
12
• Fiziki çevre ve
koruma unsurları
da dahil olmak
üzere, çevresel
sonuçlar
• Ekonomi, özellikle
de KOBİler ve
rekabetçilik ile ilgili
sonuçlar
• Sadece idari
sonuçlar,
gözetim yok
• Devlet bütçesi ve
diğer kamu fonları
üzerindeki mali
etkiler
Bütçe
Kalkınm
a
planlam
ası
Genel
Sek/
Maliye
Bak.
onayı
Sosyal

14. Slovenya: Kim ne yapıyor?
• Hükümet yıllık planı: kanunlar, düzenlemeler, harcammacı
bakanlıkların stratejileri (aylık rapor), Kamu Yönetimi Bakanlığının
rolü (kalite kontrol yok)
• Maliye Bakanlığı: Bütçe Müdürlüğü + Mali Ofis: mali tahminler,
bütçe hazırlama, yapısal denge (mali kural), ekonomi politikası ve
yapısal tedbirlere ilişkin teklif, yasal belgelerin hazırlanması,
strateji belgelerinin hazırlanması (NRP, SP, devlet bütçesi)
• IMAD: makroekonomik tahminler, tedbirlerin etkileri, olası GSYHİ,
mali politikanın uygulama sonrası değerlendirmesi, PS, NRP ve
devlet bütçesinde makroekonomi ile ilgili bölümün hazırlanması
• Mali konsey: Mali politikanın uygulama öncesi ve sonrası
değerlendirmesi
• Harcamacı bakanlıklar: sektörel tedbirler ve yasal düzenleme
teklifleri, AYNI ZAMANDA AB fonlarına ilişjin stratejiler ve ön
koşullar (+200)
• GODECP bugünlerde kalkınma ile ilgili

15. Bütçe hazırlama sürecinin ilk aşaması :
Genel bütçe tavanının ve hükümet programlarının
belirlenmesi = SP & OVBÇ
Bütçe hazırlama sürecinin ikinci aşaması:
Harcamacı bakanlıkların alt programlarının,
projelerinin ve faaliyetlerinin ayrıntılı hazırlanması
MAKROEKONOMİK
TAHMİN
1. Hükümet bütçe oturumu
TAVANLAR
HARCAMACI
BAKANLIKLAR
Önceliklere göre
teklifler
SON GÖRÜŞMELER
Bütçe parlamentoya gönderilir
2. Hükümet bütçe oturumu
Hükümet bütçeyi kabul eder
Giderler
SADECE B.9 (±)
Hedefi değil
Gelir tahmini
Kamu harcama tavanları
(5 sınıf)
+ ÖNCELİKLER
Slovenya: Bütçe hazırlama süreci
Taslak bütçe (genel yönetimin tamamı için)
AK’ye gönderilir

16. Kalkınma planlama belgeleri ve bütçe kanunu
hazırlama usulleri hakkında KARARNAME
Aşağıdakileri düzenler:
1. kalkınma belgelerinin hazırlanmasına ilişkin yöntem,
2. politika hazırlama ve ulusal kalkınma önceliklerinin
belirlenmesi
3. Bütçe kanunu ve bunda yapılan değişiklikler, değişiklik
yapılan bütçe ve bu kanunlarla ilgili diğer belgeler.
• Aynı zamanda, Avrupa Birliği ve uluslararası örgütler seviyesinde
kalkınma planlama belgelerine ilişkin hükümetin pozisyonu ve
uluslararası seviyedeki diğer yükümlülükler için de geçerlidir.
• İlgili düzenlemeler, bütçe bileşenlerinin ulusal politikalar ve diğer
stratejik planlama belgelerinde belirtilen önceliklerle uyumlu
olmasını gerektirmek zorundadır.
• Kararname, belgelerin hiyerarşisini belirler ve
sorumlulukları netleştirir.

17. Kamu maliyesi ve kalkınma planı arasında nasıl
bağlantı kurabiliriz/kurmalı mıyız?
• Kurumların istekliliği, hükümetin gözetimi & sahiplenmesi
• Tüm stratejik ve sektörel hedeflerin haritalanması (uyum politikasıyla
ilgili ön koşullar da haritalanabilir)
• Bunların mali giderler ile bağlantısının kurulması: politika düzeyinde
tavanların belirlenmesi
• Performans E. Bütçeleme, kamu maliyesi ve kalkınma planı
arasındaki bağlantı odağı
• Bütçe çerçevesinin güçlendirilmesi ve önceliklerin net bir şekilde
belirlenmesi
Başlıca „devam eden süreç“: „Dile kolay“
 Program bütçeleme ve stratejik planlama (amaç ve hedeflere ulaşılıp
ulaşılmadığı ölçülmeli, yeterince SMART mı?)
 Yapısal tedbirler: iş gücü pazarı, emeklilik, sağlık…
 Stratejilerin uygulanması ve sonuçların ölçülmesine ilişkin
kapasitenin güçlendirilmesi (DEA, PEB…mali/parasal unsurlar)
 Bütçe kararlarını verenleri daha iyi desteklemek için bütçe sisteminin
modernleştirilmesi (IT)
Slovenya’da üzerinde yeniden
düşünülen hususlar:

18. Stratejik planlama ve bütçe hazırlık sürecinin
uyumlaştırılmasında DEA ne kadar önemli?
 Hükümetler ürettikleri/topladıkları
vergilerden daha fazlasını harcamaya
meyillidir
 Kötü bir etki analizi (mali etkiler dahil)
politika uygulama sürecini riske atar
(politikalar için fon bulunamaması)
 Düzenleyici etki analizleri (DEA) münferit politikalara ilişkin
karar verme süreçlerine bilgi desteği sağlarken, bütçe
hazırlama ve planlamaya da yardımcı olur. Bölyece,
politikalara fon bulamama riski azalır.
 DEA, orta vadeli planlama ve kalkınma arasında bağ kurar.
 Ekonomi politikalarını belirleyen karar vericilerin politik
manevra kabiliyetini azaltır.
 Öncelikler ve hedefler netleştiğinden, şeffaflık sağlanır ve mali
planlama kolaylaşır.

19. Başlıca hususlar ve konu başlıkları
• Hükümetin farklı planlama belgelerinin birbiriyle tamamen
uyumlu olmasını gözeten yeterli bir düzenleyici ve
yöntemsel çerçeve ihtiyacı
• Düzenleme/kanun ve siyasi taahhütlerin çatışması. Neden
olmuyor?
• Farklı planlama belgelerinin statüsü/rolü/hiyerarşisinin net
bir şekilde anlaşılması (bütçe, sektörel stratejiler, çalışma
planları, vb.)
• Farklı devlet kurumlarının görev ve sorumluluklarının
netleştirilmesi
• Münferit politikaların kalitesini iyileştirmek ve bütçe
hazırlama sürecinde bilgi desteği sağlamak için işler bir DEA
sistemi (mali etki analizi)
• Bütçeleme ve sektörel stratejilerin programlanması
18

20. Dikkatiniz için teşekkür ederim!
katja.lautar@mf-rs.si
Değişim, insan psikolojisi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Korkanlar için değişim tehdit demektir, çünkü her şey kötüye gidebilir.
İyimserler için değişim cesaret vericidir, çünkü her şey daha iyi olabilir.
Kendine güvenenler içinse değişim ilham vericidir, çünkü bir şeyleri
iyileştirmek için mücadele gerekir.
King Whitney Jr.