1. Made by:
Hewlitt Laure
Ryan Anthony Cordita
Shayne Angie Pingal
Chealsy Kane Nier
Ana Marie Reyes
February 6, 2016
Araling Panlipunan 7
2. Mga Sumakop sa Kanya
Portugal, Netherlands at England
Netherlands
Dating sakop ng mga Español ang Netherlands. Nang
Lumayo ito nagsimula siyang magpalakas ng
kagamitan sa paglalakbay sa dagat at pakikidigma.
Dutch ang tawag sa mga naninirahan dito.
Mga Lugar na Sinakop:
Ternate sa Moluccas: nasakop ng Portugal
Amboina at Tidore sa Moluccas: Inagaw ng Netherlands
mula sa Portugal.
Panandaliang: nakuha ng England subalit ibinalik din sa
Netherlands
Batavia(Jakarta): nasakop din ng Netherlands
3. Moluccas
Tinatawag ding Maluku. Kilala bilang Spice island. Ito
ang lupain na nais marating ng mga kanluranin
upang makontrol nila ang kalakalan ng mga
pampalasa sa kasalukuyan, ito ay bahagi ng bansang
Indonesia
Dahilan
Mayaman sa pampalasa, mga sentro ng kalakalan at
maayos na daungan
Mga Pampalasa
Mataas ang paghahangad at pangangailangan ng mga
kanluranin sa mga pampalasa ng makukuha sa Asya
tulad ng cloves, nutmeg, at mace. Halos kasing
halaga ng ginto ang mga palasa na ito sa pamilihan
ng mga bansang Europe(kanluranin).
4. Dutch East India Company
Itinatag ng pamahalaan ng netherlands ang Dutch
East India Company noong 1602 upang pag-isahin
ang mga kompanya na nagpapadala ng paglalayag
sa Asya. Pinahintulutan ang Dutch East India
Company na magkaroon ng sariling hukbo na
magtatanggol laban sa mga pirata,magtayo ng
daungan sa mga lupaing nasasakop, at
makipagkasundo sa mga lokal na pinuno ng mga
bansa sa Asya. Binibigyan din ito ng karapatan ng
pamahalaan ng Netherlands na manakop ng mga
Lupain. Nakontrol ng Dutch East India Company ang
spice trade sa Timog – Silangang Asya na
nagpayaman sa bansang Netherlands
5. Dahil sa paghahangad sa mga pampalasa, narating ng
Portugal ang Ternate sa Moluccas noon 1511. Nagtayo
sila ng himpilan ng kalakalan dito at nagsimulang
palaganapin ang relihiyiong Kirtiyanismo. Pintails ng
mga Dutch ang mga Portuges noong 1655 at sinakop
ang mga isla Amboina at Tidora sa Moluccas gamit ang
mas malakas na puwersang pandigma. Upang
mapanatili ang kanilang kapangyarihan, nakipag –
alyanasa ang mga Dutch sa mga lokal na pinuno ng
Indonesia. Gumamit du sila ng divide and rule policy
upang mapasunod at masakop ang mga nabanggit na
isla. Dahil dito nagkaroon ng monoplyo sa kalakalan
ng mga pampalasa ang mga Dutch. Lalo pang
napatatag ng Netherlands ang monopolyo nang itatag
nito ang Dutch East India Company. Panasamantalang
dahil sa epekto ng Napoleonic Was subalit nabalik din
ito sa mga Dutch matapos ang digmaang
6. Divide and Rule Policy
Isang paraan ng pananakop kung saan at
pinag – aaway – away ng mananakop ang
mga lokal na pinuno o mga naninirahan sa
isang lugar, ginagamit naman ng mga
mananakopang isang tribo upang masakop
ang ibang tribo
7. Sa loob ng mahigit tatlong daang taon ay
napasailalim ng mga Español ang Pilipinas.
Nagtangka ang mga Pilipino na magkamit ang
kalayaan sa kamay ng mga mananakop subali sila
ay nabigo. Sa pagpasok ng ika-19 na siglo,
nagsimulang magpalawak ng kaniyang teritoryo sa
Asya-Pasipiko ang United States. Isa ang Pilipinas sa
mga lupain na nais nitong makintrol dahil sa
istratehikong lokasyon nito. Angkop ang lokasyon ng
bansa sa kaniyang plano na sakupin ang iba pang
bansa sa Asya at sa pagkontrol sa kalakalan sa Asya-
Pasipiko
8. Noong una, tinulungan ng mga Amerikano ang
mga rebolusyunaryong Pilipino sa pamumuno ni
Emilio Aguinaldo na talunin ang mga Español.
Natalo ang mga Español at idineklara ni Aguinaldo
ang kalayaan ng Pilipinas noong Hunyo 12, 1898.
Subalit, Lingid sa kaalaman ng mga Pilipino ay
nagkaroon ng lihim na kasunduan ang Spain at
United States. Batay sa kasunduan, susuko ang
Spain sa United States at isasalin sa huli ang
karapatang pamunuan ang Pilipinas. Samakatuwid,
hindi pa rin malaya ang Pilipinas dahil sila ay
mapapasailaim sa United States – ang bansa na
kaniyang itinuring na kaibigan. Pormal na naisalin
sa kamay ng United States ang pamumuno sa
Pilipinas sa bisa ng Kasunduan sa Paris. Nilagdaan
ito ng mga kinatawan ng United States at Spain
noong Disyembre 10, 1898.
9. Sumiklab ang Digmaang Pilipino - Amerikano
noong 1902 kung saan ay natalo ng mas malakas na
puwersang Amerikano ang mga Pilipino. Itinatag ng mga
Amerikano ang Pamahalaang Militar at nang lumaon ay
naging Pamahalaang Sibil na parehong pinamumunuan
ng mga Amerikano at Pilipino. Nagpatayo rin sila ng
mga paaralan at ginawang libre para sa lahat ang pag-
aaral, ospital, kalsada, at mga gusaling
pampamahalaan. Sa kabilang banda, nagpalabas din sila
ng mga batas a nagpipigil sa pagpapamalas ng mga
Pilipino ng damdaming nasyonalismo. Sa huling bahagi
ng kanilang pamumuno, itinatag nila ang mga Pilipino
sa pagpapatakbo ng isang pamahalaang demokratiko.
Bukod dito, nais din ng mga Amerikano na manatili ang
kanilang impluwensiya sa pamahalaan ng Pilipinas
upang maprotektahan ang kaniyang mga interes sa
bansa niyang maipagkaloob ang kalayaan nito.
10. Napasakamay ng mga British ang Singapore, na
noon at bahagi pa ng Malaysia dahil naghahanap
sila ng angkop na daungan para sa kanilang mga
barkong pangkalakalan mula India patungung
China. Nakilala ang Sigapore bilang isa sa
pinakamaganada at pinakamaunlad na daungan sa
Timog-Silangan Asya. Kinontrol ng mga British ang
Singapore at kumita sila nang malaki mula sa
pakikipagkalakalan sa mga karatig-bansa at sa mga
bansang kanluranin
11. Sa kabilang banda, kilala naman ang
Malaysia sa malawak na pantasyon ng goma
(rubber) at sa pagkakaroon ng malaking reserba ng
lata (tin). Naging pangunahing produktong
panluwas ng Malaysia ang goma at lata. Kumita
nang malaki ang mga British dahil sa pagkontrol
nila ng pagluluwas ng mga nabanggit na produkto.
Upang mas mapabilis pa ang produksiyon, hinikayat
ng mga British ang mga Tsino na mandayuhan sa
Malaysia upang maging mga manggagawa. Ngunit
nang maglaon, mas dumami pa ang mga Tsino kaysa
sa mga British sa Malaysia na hanggan ngayon ay
nararamdaman pa rin sa bansa
12. Singapura
Salitang malay na ang ibig sabihin sa English ay Lion
City.
Rubber
Iro ay orihinal na matatagpuan sa South America.
Dinala ng mga British ang mga buto nito sa Malaysia
upang pasimulan ang plantaysyon ng rubber tree sa
rehiyon.
Melting pot
Tawag sa lugar or rehiyon kung saan nagtatagpo ang
ibat ibang mga kultura at pangkat-etniko. Ang
populasyon ng Malaysia ay binibuo ng mga
katutubong Malay, malaking bahagdan ng mga
Tsino, Tamil, Pilipino, at mga Nepaleese.
13. Ang lokasyon ng Burma sa India, na sakop ng
mga England ang dahilan kung bakit sinakop din ito
ng mga British. Mahalaga para sa mga British ang
Burma dahil ito ay magagamit niya upang
mapigilian ang mga magtatangkang sumakop sa
silangang bahagi ng India na noon ay kabilang sa
mga sakop niyang lupain. Noong una ay may
maayos na ugnayan ang Enland at Burma. Subalit sa
hindi inaasahang pangyayari, sumiklab ang mga
labanan sa pagitan ng mga British at Burmeese na
tinawag na Digmaang Anglo-Burmeese.
14. Ang resident system ay isang patakaran na
ipinatupad ng mga British sa Burma. Ang British
Resident ay kinatawan ng pamahalaan ng England
sa Burma. Bilang kinatawan, Kailangang manirahan
ang British Resident sa Burma. Isa sa kaniyang
tungkulin ay ang pakikipagugnayan sa mga
dayuhang bansa. Ibig sabihin, may karapatan
siyang makipagusap, makipagkasundo,
makipagkalakalan, at magdesisyon sa mga usaping
panlabas ng Burma na dati ay gawain lamang ng
hari ng Burma. Nabawasan ang kapangyarihan ng
hari at nawala sa kaniyang kamy ang karapatn na
magdesisyon kun kaninong dayuhan
makikipagkaibigan at makikipag-ugnayan.