1. Амьддаа бие биеэ хайрла Аз жаргалын хаалгыг бусдадаа нээж өг.

2. О.Дашбалбар Сэдэв: О.Дашбалбарын намтар, уран бүтээл Зорилго: Зохиолчийн амьдрал, уран бүтээлтэй танилцаж,зохиолд нь задлал хийн ярилцах Зорилт: К1: Зохиолчийн амьдралтай танилцах К2: Зохиол бүтээлийн онцлогийг ярилцах К3: Зарим шүлэг, яруу найргийг сонгон задлах К4: Зохиолчийн зохиол бүтээлүүдтэй танилцаж, хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлээс зохиолчийн зохиол бүтээлийн талаар мэдээлэл цуглуулах

4. Салхиар ганхах цагаан өвсөнд ч амь нас минь буй

5. Сайхан эх орон минь…

6. Сэтгэлээ ариусгаж, махан бодио өвс ногооны чинь ширхэг бүхэнд өгье!

7. Санаагаараа жаргаж, гол усны ариун тунгалагт уусъя!

8. Мөнх наст тэнгэр чинь намайг ширтэнэ, эх орон минь!

9. Цал буурал үүлсээр чинь би нулимсаа арчина.

10. Монгол нар алтлаг өнгөөр нүд гялбуулж

11. Миний Гангабаатар хүү шиг инээнэ.

12. Нар туссан шаргалхан уулсын чинь хормойд эрхэлье, эх орон минь

13. Нас буянаа хайрла, уулс минь…

14. Яруу эгшиг зүрхэнд шингээж үдшийн агаарт болжмор жиргэнэ.

15. Янжинлхамтай ханьсаж сэтгэлийн дотор алтан ятга эгшиглэнэ.

16. Хот айлын яндангаар суунаглах утаа

17. Холын уулсын бэлд цэнхэр хөшиг татаж,

18. Хонь ямаа майлалдан, үхэр мөөрөхөд тунгалаг агаар цалгина.

19. Үнэхээр сэргэлэн багачуудын цовоо дуун голын урсгалыг хөгжөөж

20. Үл мэдэгхэн сэвэлзэх сэвшээнд нарсны орой сортолзоно.

21. Өвс ногооны үнэртэй миний салхин сэтгэл

23. Яруу найрагч О.Дашбалбарын /1955-1999/ “Амьддаа бие биенээ хайрла,хүмүүс ээ” хэмээх сургаалын шүлгийг ёс суртахууны үнэт зүйлсийн эерэг ба сөрөг хандлагын үүднээс тайлбарлаж бүрэн болно.

24. . Энэ шүлэг яруу найрагчийн “Оддын аялгуу” /1984 он/ хэмээх анхны шүлгийн түүвэрт хэвлэгдсэн харин 1980 онд Москва хотод М.Горькийн нэрэмжит Утга зохиолын дээд сургуульд суралцаж байх үедээ зохиосон гэдэг. Яруу найрагчийн амьд ахуйдаа дурсан ярьснаар ”Москвад оюутан байх үедээ бурханы шашин, христосийн шашинхоёрыг зэрэгцүүлж их уншдаг байлаа. Нэгэн удаа “Библи” уншиж суухдаа энэ шүлгийг бичих санаа орж ирсэн тухайгаа” хуучилж байжээ.

26. Алив сайхнаа бусдаас битгий харамла

27. Хэрэггүй үгийн зэвээр зүрхийг нь бүү шархлуул

30. дээр нь амьдарнаБөөн цагаан үүл шиг нүүж л яваад дуусна Манантай энэ орчлонгийн магнай дээр нь амьдарна Мартахын аргагүй түүнийгээ хайрлаж яваад л дуусна

33. Эгмий чинь яс хугарахад аавын тань цээж евдеж Эдгэртэл нь адилхан шархтай явдаг шvv... Ширхэг ширхэгээр цайсан vс нь чамайг хvлээсэн хоногуудын тоо, Шинэ цасаас урьтаж, аавдаа нэг очоорой! Євлийн шене талд яваа аавыгаа vе vе санаарай, Єєрєє чи дулаан хєнжилдєє хэвтэж буйдаа гэмшээрэй! Зуун олон хоног хєдєлж, олж хураасан бvхнээ Зарж vрж, беен бєєнеер нь чамд л харамгvй илгээх юм. Зоогийн газар чи тvvнийг нь шар айраг болгож Зовж амьдарсан эцгийнхээ хєлсийг уух хэрэггvй! Энд чи буруутаж явахад эцгийн чинь нэр доргино. Эрдэнэт буурлаа хайрлаагvй бол, эх орноо хайрлах ч юу л бол?! Амьдрал туршдаа хайрлаж явах аав гэдэг хvн Алтан нар шиг ганцхан юм шvv! Vр хvvхэд тєрлєє гэж баярлаж явах цагтаа Vсэн буурал єтгєсийг хаа нэгтээ нутаглуулж буйг санаарай! Хоног єдрvvдийг жаргалтай vлдээ ч, дvv минь Хорвоогийн юм бvхэнд эцэс буйг санаарай!

34. Орчлонгийн шуугиан, амьтан хvний хэл ам, Орон хотын утаа униараас холдож Аян замын тоосоо гvвээд Аавынхаа гэрийн босгыг алхаж нэг vзээрэй! Эргэнэгийн тэндээс хувин сав хангинуулж Ээж чинь "хvv минь" гэсээр босож ирнэ. Амсар дvvрэн цайтай гангар шаазангаа алдаж Азай буурал хегшин яахаа мэдэхгvй сандчина. Аав чинь гэрийнхээ хойморт Алтайн уул шиг хамхайж Алив нэгэнд барьц алдахгvй уужуу тайван сууна. Манан нэвтлэх од шиг нvд нь гялалзаж Малгайгаа емсеж, нударгаа засаж, ирж vнсvvлэхийг чинь хvлээнэ. Тєрсєн гэр чинь дулаахан, галын илчинд чи нозоорч Тегелдер орчлонгийн диваажин эцгийн гэр болохыг мэдэрнэ. Морьд vvрсэх хээр талдаа аргалын утаа vнэрлэж Модон тагштай єрєм идэж, ээжийнхээ гараас цай ууна. Тансаг сайхныг нь бишрэн, орчлон ертєнцєєр хэрэн явлаа ч Тал нутагт наран мандаж, гэрийн цэнхэр утаа суунаглаж, Хуйлран давхих зээрийн сvрэг, толгод дамжихаас илvv сайхныг Хурмастын доор vзээгvйгээ мэдэрнэ чи...

35. ''Моод хєєсєн хотын ганган хvvхнээс илvvгээр чи Монгол дээлтэй, хєдєєгийн бор бvсгvйг хайрлана! Євгєн хорвоод зуун жил амьдрахгvй ч, хогшил хураагчаас Євлийн шєнє моддыг єрєвддєг аавыгаа илvv ойлгоно чи! Харь холын шуугиант хот нионы гэрэл, машины чимээнээс Харгуй зам, булаг шанд, хоттой хонио илvv ойлгоно чи Ухаан балартам тачигнасан эстрад хєгжмийн чимээнээс илvv Учирлаж аргадсан ардын дуундаа дасна чи. Дээдийн номтой мэргэдийг эрж, дэлхийгээр тэнэх хэрэггvй Дэргэдээ байгаа суут ухаантныг дэндvv ойшоолгvй явснаа бод! Ариун vнэн, зовлон бэрх, хайр ухааны Амин голд нэвтэрсэн мэргэд Аав, ээж хоёр чинь юм шvv! Амьдрал тэднийг гvн ухаанд сургаж Адгийн муу амьтныг ч єршєєх аугаа их сэтгэлтэй болгожээ. Ачит ээждээ алчуур аваачих хэрэггvй Аавдаа шил юм єгєх хэрэггvй, Айлын хvvхэд хуурах хэдэн чихэр ч хэрэггvй! Аль алинаар нь тэд дутаагvй!

36. Эрт цагт гэрээсээ гарсан "єєрийгєє" л Ээж, аав хоёртоо хvргэж ег! Эрийн цээнд хvрсэн чамайг харахаас илvv Эрхэм бэлэг хегшчvvлд vгvй ээ! Учир мэдэхгvй нялх багадаа ч, Ухаан суусан идэр насандаа ч, Уул овоо шиг л юмыг ах нь Улс амьтанд амлаж явлаа! Асарч тэтгэсэн ээж, аавынхаа Ачийг нэг месен хариулж Амтатыг идvvлж, єнгєтийг емсгеж Алтан аяганаас уулгахын дайтай Андуурч, эндvvрч явлаа. Одоо л ээж, аавыгаа жаргаая гэтэл Орчлонгийн тоглоом даанч хатуу...! Алба ажлын эрхээр газар алс одоод Аян замыг хороосоор яаран яарсаар ирэхэд Аав минь энэ хорвоогоос явчихсан байлаа! "Хvvтэйгэй л нэг уулзмаар байна даа" гэж ээжид минь хэлсэн гэдэг! Хvслийн сvvлч нь ганцхан энэ л байсан юм шvv!