1. SCHOOL FOR PREVENTIVE MEDICINE AND PUBLIC HEALTH
www.spmph.edu.vn
TỔNG QUAN VỀ VẮC XIN
PGS.TS.BS. Lê Thị Thanh Xuân
Email: lethithanhxuan@hmu.edu.vn,
0904248842
2. www.spmph.edu.vn
MỤC TIÊU
1. Khái niệm cơ bản và cơ chế hoạt động của vắc xin
2. Lợi ích sử dụng vắc xin
3. Những lưu ý khi dùng vắc xin
4. www.spmph.edu.vn
CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA VẮC XIN
1. Miễn dịch và bệnh nhiễm trùng
2. Tại sao dùng vắc xin phòng được bệnh nhiễm
trùng
3. Phân loại vắc xin
21. www.spmph.edu.vn
9 loại vaccine đã được cấp phép sử dụng:
(1) AstraZeneca (do AstraZeneca sản xuất);
(2) Sputnik V (Viện nghiên cứu Gamaleya);
(3) COVID-19 Vaccine Janssen (Johnson & Johnson);
(4) Spikevax (COVID-19 Vaccine Moderna);
(5) Comirnaty (Pfizer – BioNTech);
(6) Vero Cell (China National Biotec Group (CNBG)/
Sinopharm);
(7) Hayat - Vax (China National Biotec Group (CNBG);
(8) Abdala (CIGB, Cuba)
(9) Covaxin (Bharat Biotech International Limited (Ấn Độ).
VẮC XIN COVID19: KHẨN CẤP VÀ CẤP BÁCH
22. www.spmph.edu.vn
Phân loại Vắc xin mRNA Vắc xin véc tơ vi rút Vắc xin bất
hoạt
Pfizer
BioNTech
Moderna AstraZeneca Jassen Sputnik V Sinofarm
Liều tiêm 2 liều
0,3 ml
2 liều
0,5 ml
2 liều
0,5 ml
1 liều
0,5 ml
2 liều
0,5 ml
2 liều
0,5 ml
Đường tiêm Tiêm bắp Tiêm bắp Tiêm bắp Tiêm bắp Tiêm bắp Tiêm bắp
Khoảng cách 3 tuần 4 tuần 8-12 tuần - 3 tuần 3-4 tuần
Thời gian đạt
hiệu quả MD
sau tiêm
2 tuần 2 tuần 2 tuần 2 tuần 2 tuần 2 tuần
Nhóm tuổi 12+ 18+ 18+ 18+ 18+ 18+
Bảo quản Âm sâu: 6
tháng
2-8 độ C: 31
ngày
Âm sâu: 6
tháng
2-8 độ C: 30
ngày
2-8 độ C: 6
tháng
2-8 độ C 2-8 độ C 2-8 độ C: 24
tháng
Hiệu lực BV 95% 94.1% 76-85% 66-72% 91.6% 78.1-91%
06 LOẠI VẮC XIN COVID-19 BYT CẤP PHÉP
24. www.spmph.edu.vn
LỢI ÍCH CỦA TIÊM CHỦNG
• Thế giới: gần 30 bệnh truyền nhiễm
• Việt nam: 12 bệnh (TCMR)
• Đứng thứ 4 trong 10 thành tựu YTCC
• Biện pháp dự phòng an toàn, hiệu quả
• Lợi ích:
– Y tế: Giảm tỷ lệ mắc bệnh, nhập viện, tử vong,
giảm tỷ lệ KKS, kéo dài tuổi thọ, mục tiêu thiên
niên kỷ
– Kinh tế: giảm chi phí điều trị, giáo dục tốt hơn
– Xã hội: Quyền phụ nữ, đi lại, dự phòng khủng bố
sinh học
26. www.spmph.edu.vn
• 17.09.2021 Viện Robert Koch báo cáo:
• Có 3.000.000 người Đức tiêm vắc xin Janssen và có
6.106 người trong số này mắc Covid.
– Bình quân ước tính sơ bộ với mỗi 1 triệu người tiêm vắc xin này
thì sẽ có 2.000 người nhiễm covid.
• So sánh với 2 vắc xin khác được tiêm nhiều hơn ở Đức.
Pfizer: 675 người mắc trên 1 triệu người tiêm đầy đủ.
• Moderna: 410 người mắc trên 1 triệu người tiêm đầy đủ
• Tổng cộng cho đến nay Viện Robert Koch ghi nhận hơn
39.000 trường hợp bị covid mặc dù đã tiêm phòng covid
đầy đủ.
VẮC XIN COVID-19
27. www.spmph.edu.vn
LƯU Ý KHI DÙNG VẮC XIN
1. Theo qui định của Bộ Y tế
2. Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất
• Trong trường hợp chưa chắc chắn thì
làm như thế nào?
– Khám chuyên khoa tại Bệnh viện
– Tạm hoãn
28. www.spmph.edu.vn
ĐẢM BẢO TIÊM CHỦNG AN TOÀN
1. Vắc xin an toàn
2. Thực hiện tiêm chủng an toàn
3. Giám sát phản ứng sau tiêm an toàn
29. www.spmph.edu.vn
NGUYÊN TẮC SỬ DỤNG VẮC XIN
• Đúng đường, đúng vị trí, đủ liều, đúng
liều, đúng lịch
• Vắc xin được bảo quản trong dây chuyền
lạnh ở nhiệt độ theo qui định (thường là 2-
8 độ C), còn hạn sử dụng.
30. www.spmph.edu.vn
KHOẢNG CÁCH GiỮA CÁC MŨI TIÊM
• Là khoảng cách tối thiểu
• ĐÚNG LỊCH: đảm bảo hiệu quả tối đa
• Không tiêm sớm hơn khoảng cách qui
định
• Tiêm muộn: làm giảm nồng độ kháng thể
sau khi hoàn thành đủ liều
– Hiệu lực bảo vệ có thể không đạt tối đa
– Có thể mắc bệnh khi chưa tiêm đủ mũi
– Không cần tiêm nhắc lại từ đầu
31. www.spmph.edu.vn
• Liều đầu tiên sớm hơn 5 ngày tuổi thì phải
tiêm nhắc lại sau khi đủ tuổi tiêm theo qui
định
• Khoảng cách tối thiểu tiêm hai vx sống
giảm động lực là 28 ngày
KHOẢNG CÁCH GiỮA CÁC MŨI TIÊM
32. www.spmph.edu.vn
KẾT HỢP VẮC XIN TRONG MỘT LẦN
• Giảm số lần đi tiêm, tăng tiêm đúng lịch, giảm chi
phí
• Tuỳ theo tình trạng sức khoẻ hiện tại và tiền sử
bệnh tật/dị ứng của khách hàng
• Có thể tiêm 2 vắc xin cùng một buổi tiêm (kèm theo
uống một vắc xin như Rota)
• Có thể tiêm 2 vắc xin sống cùng một buổi (như
MMR, thuỷ đậu) nhưng nếu không cùng lúc thì phải
cách nhau tối thiểu 4 tuần.
• Vắc xin COVID-19: nên cách 2 tuần trước hoặc sau
33. www.spmph.edu.vn
HOÁN ĐỔI VẮC XIN
• Không hoán đổi những vắc xin của các nhà
sản xuất khác nhau
• Nếu không có vắc xin của cùng nhà sản
xuất hoặc không rõ mũi tiêm trước của nhà
sản xuất nào: tiêm vắc xin hiện có
• Vắc xin phòng COVID19:
– Tiêm hai mũi cùng loại là tốt nhất
– mũi 1 AZ mũi 2 Pfizer nếu hạn chế vắc xin
– Moderna/Pfizer
– Liều bổ sung và liều nhắc lại
34. www.spmph.edu.vn
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG CẦN LƯU Ý
1. Trẻ sinh non, đẻ nhẹ cân
2. Phụ nữ mang thai, cho con bú
3. Người mắc bệnh nền
4. Đang mắc bệnh cấp tính
5. Người trên 65 tuổi
6. Người có tiền sử dị ứng (với bất kể tác nhân
nào, nhất là vắc xin và thuốc)
7. Suy giảm miễn dịch, ung thư, dùng corticoid liều
cao