Tổng hợp bài giảng siêu âm sản phụ khoa GS Michel Collet Nguồn: hinhanhykhoa.com

1. Lạc nội mạc ngoài tử cung
M.COLLET

2. Lạc nội mạc ngoài
• Trong hố chậu
• Cổ tử cung
• Thành âm đạo
• Âm hộ và TSM
• Thành bụng
hinhanhykhoa.com

3. Phương tiện chẩn đoán
• Siêu âm 2D 3D
• Cộng hưởng từ
• Chụp phim tử cung vòi trứng
• Soi buồng
• Soi ổ bụng

4. Lạc nội mạc trong hố chậu
• Lạc nội mạc ở hố chậu sâu (thâm nhiễm)
• Lạc nội mạc ở phúc mạc nông
• Lạc nội mạc ở buồng trứng
• Lạc nội mạc ở hệ thống tiêu hóa và tiết niệu

5. Lạc nội mạc ngoài ở vùng chậu
Lý do đến khám
– Gặp ở phụ nữ trẻ từ 20 đến 30 tuổi đến khám vì :
- Đau hố chậu , hoặc dai dẳng, hoặc từng đợt gợi ý một
thống kinh thứ phát
- Đau sâu khi quan hệ tình dục
- Vô sinh

6. Lạc nội mạc ngoài hố chậu
Khám lâm sàng
– Tử cung đổ sau, cố định
– Nhân gây đau thâm nhiễm ở túi cùng Douglas, đặc
biệt ở dây chằng tử cung - cùng
– Nhìn thấy nốt màu xanh ở túi cùng sau khi khám
mỏ vịt ở túi cùng âm đạo sau
– Sờ nắn có khối ở phần phụ có thể đau

7. Lạc nội mạc sâu ở vùng chậu
• Torus và dây chằng tử cung cùng
– Là vị trí thường thấy nhất của lạc nội mạc sâu
– Thâm nhiễm torus biểu hiện bởi sự dày lên không
đều đặn và có thể có nhân tua gai.
– Lạc nội mạc ở torus có thể kèm tử cung ngả sau và
co kéo trước trực tràng
Torus: vùng bám của dây chằng tử cung- cùng vào cổ tử cung

8. Lạc nội mạc vùng chậu
• Lạc nội mạc túi cùng Douglas
Nốt hồi âm hỗn hợp(1)1
Utérus
Voie vaginale

9. Lạc nội mạc vùng chậu
• Lạc nội mạc túi cùng Douglas
Siêu âm qua
đường âm đạo
Hình ảnh đường giảm hồi âm (1) ở sau ổ tử cung
1

10. Lạc nội mạc ở túi cùng douglas, mặt sau của đoạn eo
Lạc nội mạc
hinhanhykhoa.com

11. Lạc nội mạc ở túi cùng Douglas
a) Siêu âm đầu dò âm đạo, cấu trúc giảm âm ở thành sau cổ tử cung
b) Tương ứng trên MRI: tổn thương giảm tín hiệu trên T2 sagittal

12. Lạc nội mạc vùng chậu
• Lạc nội mạc túi cùng sau Douglas
IRM : tổn thương giảm tín hiệu trên chuỗi xung T2
hinhanhykhoa.com

13. Lạc nội mạc ở chỗ bám của dây chằng
tử cung cùng vào cổ tử cung
Mặt cắt ngang chuỗi xung T2
Khối bờ không đều ở thành sau cổ tử cung
Nhân lạc nội mạc nhỏ trong mỡ quanh trực tràng
Nguồn: Patrice Taourel

14. Lạc nội mạc buồng trứng
• Thường gặp , có 2 loại :
– Lạc nội mạc quanh buồng trứng
• Xem như lạc nội mạc ở phúc mạc nông
• Chỉ thấy qua nội soi ổ bụng
– Nang lạc nội mạc buồng trứng
hinhanhykhoa.com

15. Hình ảnh nội soi
Lạc nội mạc quanh buồng trứng
Lạc nội mạc khi rạch ra
Dịch bên trong có màu chocolate

16. Nang lạc nội mạc : thành phần
Thành phần bên trong có hồi âm mảnh, đồng nhất, sự
xuất hiện đơn độc trong lớp nội mạc (hiện tượng tiêu
máu)
Không có tín hiệu doppler
Có mức cặn lắng do chảy máu ở các giai đoạn khác
nhau (những nang lâu ngày)
Lắng đọng máu ở vị trí thấp
hinhanhykhoa.com

17. Nang lạc nội mạc thành phần bên trong có hồi âm mảnh
và những nang noãng trống âm
Endométriome
Endométriome

18. Nang lạc nội mạc: thành phần
Nang có thành phần hồi âm mảnh, đồng nhất, phân bố
đồng nhất trong lạc nội mạc ( sự tan máu)
Utérus
Endométriome
Utérus
hinhanhykhoa.com

19. Hồi âm đồng nhất mảnh, tăng cường âm sau kín đáo và không có
tín hiệu Doppler

20. NANG LẠC NỘI MẠC
• Mức lắng đọng máu ở nhiều giai đoạn
hinhanhykhoa.com

21. NANG LẠC NỘI MẠC
• Hình dáng khác nhau tùy theo thời gian
Nang lạc nội mạc mới
Hình bầu dục, thành mỏng khó thấy
Nang lạc nội mạc cũ
Thành dày hơn
Hình tứ giác
Dính với những nang xung quanh

22. Endométriome
• Tương ứng với thành phần của máu đọng trên
thành nang

23. Nang lạc nội mạc
• Hình chấm có hồi âm ở thành của nang tương
ứng với những phần lắng đọng sắt của
hémosidérine

24. Nang hoàng thể xuất huyết (Chẩn đoán phân biệt)
hồi âm dày hơn tụ về cục máu đông và những sợi vách fibrin tăng cường âm sau
Bắt tín hiệu Doppler ở viền

25. Buồng trứng kích thích và lạc nội mạc
E
E
F
E : Nang lạc nội mạc
F : nang noãn kích thích
Clichés : Dr J J .CHAHAUD (BREST)

26. Vị trí khác

27. 3/Những vị trí khác :
• CTC, âm đạo, âm hộ
•Lạc nội mạc hệ tiêu hóa :
5% trường hợp , đại tràng sigma++
đau hố chậu khi đại tiện
faux besoin
táo bón tăng dần
ra máu trực tràng mỗi khi hành kinh
không có triệu chứng trong 30% trường hợp
chẩn đoán: soi trực tràng, chụp đại tràng cản quang, siêu âm nội soi

28. Lạc nội mạc vòi tử cung
• Thấy trên chụp tử cung vòi trứng
– Dấu hiệu gián tiếp
• Tử cung gập sau cố định tạo nên hình ảnh cái dù ở phim
nghiêng
• Hình ảnh « bóng cây tầm gửi»
• Tắc đầu xa vòi trứng

29. • Chụp tử cung vòi trứng
– Túi thừa ở đoạn gần của vòi tử cung tạo thành
hình ảnh « bóng cây tầm gửi»
– Vòi tử cung dạng monoliforme
– Tử cung đổ sau và cố định
Lạc nội mạc vòi tử cung

30. Lạc nội mạc ở bàng quang
Trong mổ
Tổn thương màu xanh nhạt ngang mức bàng quang (mũi tên)
hinhanhykhoa.com