1. LAYUNIN AT KATANGIAN NG NOBELA
Ang isang nobela ay nagtataglay ng maraming ligaw na tagpo. Ito ay may mahabang kawing
ng panahon at ginagalawan ng maraming mga tauhan. Kung hindi pagtuunan ng pansin, di gaya
ng maikling kuwento ay hindi ito mabilis na mababasa sa isang upuan lamang.
Ayon kay Soledad Reyes ito ay
Buhay na pangyayari na namamasdan sa araw-araw.
Naitatampok ang mga pangyayari sa isang aktwal na kapaligiran.
Dito natutunghayan ang iba’t ibang takbo ng pamumuhay ng tao.
Sa nobela mababasa ang mga pangyayari sa bahay ng isang kagawad ng unyon, ng isang
mamamahayag ng Taliba, ng isang modista sa Pasay, ng isang mananayaw sa kabaret, ng isang
tindera ng mani sa Bulacan
LAYUNIN SA PAGSULAT NG NOBELA
Sabi nga ni Iñigo Ed. Regalado: “Magbinhi ng mga simulain, o aral na hangad na
pagbungahin ng sumulat o magdulot ng aliw sa mga mambabasa sa pamamagitan ng magandang
paglalarawan ng mga gawi at galaw sa pamumuhay, o’maglahad kaya ng isang panganib o sama
na makakalasan sa kadakilang asal upang maiwasan at malayuan” (Regalado, 1939)
Ayon naman kay Valeriano Hernandez Peña na Ama ng Nobelang Tagalog, ang nobela ay
nagbibigay aral hinggil sa “kagandahang-asal na magiging puhunan sa pamumuhay sa bayang
kahapis-hapis” (Peña, 1920).
Ayon kay Fausto Galauran, ang nobela ay may sariling aral na tinatalakay, aral na maaaring
panuntunan ng buhay. May mga nobelang nakapagtuturo ng kabutihang-asal, nakapagpapaalab
ng damdamin ng isang naapi, lumulutas ng malulubhang suliraning pambayan at panlipunan, at
higit sa lahat, may aral sa mga naliligaw sa landas ng mabuting kabuhayan (Galauran, 1971).
Ang isang nobela ay nagiging kasangkapan upang gumising sa diwa ng mga mambabasa sa
pamamagitan ng paglalahad ng mga tema, karakter, at pangyayari na nagpapahayag ng mga
mensahe ukol sa buhay, lipunan, at kultura. Narito ang tatlong halimbawa ng mga nobelang
nagigising sa diwa ng mga mambabasa:
"Noli Me Tangere" ni Jose Rizal: Ang nobelang ito ay isang klasikong akda sa panitikang Pilipino
na tumatalakay sa mga abuso at katiwalian ng mga Kastila sa Pilipinas noong panahon ng
kolonyalismo. Ipinakikita nito ang mga pangaapi sa mga Pilipino, ang pagkakabulag ng mga lider,
at ang kabayanihan ng mga karakter na tulad ni Crisostomo Ibarra. Ito ay nagpapahayag ng diwa
ng pagmumulat, pag-aalsa, at paglaban sa pang-aapi.
2. "To Kill a Mockingbird" ni Harper Lee: Ito ay isang nobelang Amerikano na naglalahad ng mga
isyu ng diskriminasyon, hustisya, at rasismo sa timog ng Estados Unidos noong panahon ng Jim
Crow Laws. Ang mga karakter na tulad ni Atticus Finch ay nagiging halimbawa ng integridad at
katarungan sa kabila ng pag-aalipusta at kawalang-katarungan. Ang nobelang ito ay nagbibigay-
diin sa diwa ng pag-unawa, pagtanggap, at pagtutol sa makatarungan.
"1984" ni George Orwell: Isang dystopian nobela na naglalantad ng mapanupil na pamahalaan,
pagmamanipula ng katotohanan, at pagkawala ng kalayaan sa isang totalitaryanong lipunan. Ito
ay nagiging daan upang magkaruon ng kritikal na pag-iisip ang mga mambabasa ukol sa
implikasyon ng pang-aapi, kontrol, at pag-aalipusta sa kalayaan. Ipinapahayag nito ang diwa ng
pagbabantay sa mga panganib ng kapangyarihan.
Sa mga halimbawang ito, ang mga nobelang "Noli Me Tangere," "To Kill a Mockingbird," at "1984"
ay nagiging kasangkapan upang gumising sa diwa ng mga mambabasa sa mga isyu ng pang-aapi,
katarungan, kalayaan, at karapatang pantao. Ang mga akdang ito ay nagbibigay-inspirasyon sa
mga mambabasa na mag-isip, magtanong, at magkilos tungo sa mas mabuting lipunan.
Ang isang nobela ay maaaring nananawagan sa talino ng guni-guni o imahinasyon ng mga
mambabasa sa pamamagitan ng paglalahad ng mga kwento at karakter na nagpapakita ng
masalimuot, kakaiba, o makatotohanang mga sitwasyon. Ipinakikita nito ang kakayahan ng mga
mambabasa na mag-ambag sa pagbuo ng mga imahe, damdamin, at karanasan ng mga tauhan.
Narito ang tatlong halimbawa ng mga nobelang nananawagan sa talino ng guni-guni:
"Harry Potter" series ni J.K. Rowling: Ang serye ng nobelang ito ay nagdadala sa mga
mambabasa sa isang kakaibang mundo ng mga wizard at witch. Ipinapakita nito ang mga
makabago at kamangha-manghang kasanayan, artefakto, at lugar, tulad ng Hogwarts School of
Witchcraft and Wizardry, na nagnanais ng bawat bata. Sa pamamagitan ng pagsusuri ng isang
ordinaryong tao na tulad ni Harry Potter, nagnanawagan ito sa talino ng guni-guni ng mga
mambabasa na sumama sa kanyang paglalakbay sa mundong ito ng kababalaghan.
"The Lord of the Rings" ni J.R.R. Tolkien: Ang epikong nobelang ito ay naglalaman ng
malawakang mundo ng fantasy na puno ng iba't ibang lahi, katutubong wika, at
makapangyarihang sangkatauhan. Ipinapakita nito ang laban para sa kabutihan laban sa
kasamaan, kung saan ang mga hobbit, elf, dwarf, at mga tao ay nag-aambag sa kanilang sariling
paraan. Binubukas nito ang talino ng guni-guni ng mga mambabasa sa mga lugar at tauhan na
hindi kanilang naranasan sa tunay na buhay.
"Alice's Adventures in Wonderland" ni Lewis Carroll: Ang nobelang ito ay isang
klasikong pambata na naglalakbay sa isang kakaibang mundo ng pagkakaiba-iba at kababalaghan.
Ipinapakita nito ang paglalakbay ni Alice sa Wonderland, kung saan makakakita siya ng mga
kakaibang karakter tulad ng Cheshire Cat, Mad Hatter, at Queen of Hearts. Ito ay isang halimbawa
3. Ang nobela na nag-aanyo sa talino ng guni-guni ng mga mambabasa sa pamamagitan ng mga
makabago at kakaibang ideya.
Sa mga halimbawang ito, ang mga nobelang "Harry Potter," "The Lord of the Rings," at "Alice's
Adventures in Wonderland" ay nag-aanyo sa talino ng guni-guni ng mga mambabasa sa
pamamagitan ng paglalakbay sa mga kaharian ng kathang-isip, pagtuklas ng mga likas na
katangian ng mga tauhan, at pagsilayan ng mga kaganapan na umaantig sa imahinasyon. Ito ay
nagiging daan upang mas mapanatili ang interes ng mga mambabasa at magkaruon ng mas
malalim na karanasan sa pagbabasa.
Ang isang nobela ay may kakayahan na pumukaw ng damdamin ng mga mambabasa sa
pamamagitan ng mga kwento, karakter, at tema na makabuluhan at makakatambal sa kanilang
mga emosyon. Narito ang tatlong halimbawa ng mga nobelang pumupukaw ng damdamin ng
mga mambabasa:
"The Fault in Our Stars" ni John Green: Ito ay isang nobelang young adult fiction na
tumatalakay sa pag-ibig, pag-asa, at kamatayan. Ang pagmamahalan nina Hazel Grace Lancaster
at Augustus Waters, mga batang may kanser, ay nagbibigay-diin sa mga damdamin ng
pagmamahal at pag-asa sa kabila ng mga pagsubok ng buhay. Ang pagkakaharap sa kamatayan
ay nagpapahayag ng mga emosyonal na karanasan ng mga tauhan at mga mambabasa, na
nagpapukaw ng awa, pag-ibig, at pang-unawa.
"Ang Mga Kaibigan ni Mama Susan" ni Bob Ong: Isang Filipino novel, ito ay isang pag-
aalala ukol sa mga kababalaghan at misteryo. Ang mga pagkakaranasang supernatural ni Bobby
sa librong ito ay nagpapakilala ng suspense at takot na pumupukaw ng damdamin ng mga
mambabasa. Ipinapakita nito ang pagiging bukas ng tao sa mga hindi maipaliwanag na mga
pangyayari.
"The Kite Runner" ni Khaled Hosseini: Isang nobelang tumatalakay sa mga relasyon,
pagkakaibigan, at pangungulila. Ipinapakita nito ang pag-aalala ni Amir ukol sa kanyang kaibigang
si Hassan, ang mga pagkukulang niya, at ang pagtanggap sa mga pagkakamali ng nakaraan. Ang
mga emosyon na ito, kasama ang pangungulila at pag-asa sa pagpapatawad, ay nagpapukaw ng
damdamin ng mga mambabasa.
Sa mga halimbawang ito, makikita natin kung paano ang mga nobela ay maaaring magdulot ng
mga malalalim na damdamin sa mga mambabasa. Ipinapakita nila ang kakayahan ng panitikan na
maipahayag ang mga emosyon, karanasan, at pag-iisip ng mga tauhan, na nagiging dahilan upang
ang mga mambabasa ay makaka-relate at maaapektuhan ng mga kwento at mensahe ng nobela.
4. Ang mga nobela ay may kakayahan na magbigay ng mga aral at inspirasyon tungo sa pag-unlad
ng buhay at lipunan dahil sa kanilang kakayahan na magdala ng mga mensahe, kwento, at
karakter na maaaring maging halimbawa at gabay sa mga mambabasa. Narito ang tatlong
halimbawa ng mga nobelang nagbibigay-aral tungo sa pag-unlad ng buhay at lipunan:
"Les Misérables" ni Victor Hugo: Ang nobelang ito ay tumatalakay sa mga isyu ng kahirapan,
katarungan, at pagbabago sa Pransiya noong ika-19 siglo. Ipinapakita nito ang pag-usbong at pag-
unlad ng mga tauhan na tulad ni Jean Valjean, isang dating bihag na nagbagong-buhay, at Javert,
isang pulis na may sariling prinsipyong hindi maipagbago. Ang nobelang ito ay nagbibigay aral
ukol sa kapangyarihan ng pag-asa, pagbabago, at pagpapatawad sa pag-unlad ng buhay at
lipunan.
"The Alchemist" ni Paulo Coelho: Isang nobelang nagpapakita ng mga pangarap, pagtuklas
ng sarili, at paglalakbay tungo sa mga pangarap. Ipinapakita nito ang kwento ni Santiago, isang
pastol na naghahanap ng kanyang Personal Legend o tunay na layunin sa buhay. Ang nobelang
ito ay nagbibigay aral ukol sa pagpapakasunod-sunod ng pangarap, determinasyon, at pagtitiwala
sa sarili bilang mga mahahalagang aspeto sa pag-unlad ng buhay.
"Ang Buhay at Panahon ni Juan Tamad" ni Lazaro Francisco: Ang nobelang ito ay
naglalahad ng mga kuwento tungkol kay Juan Tamad, isang karakter ng Filipino folklore na kilala
sa kanyang katamaran at kahambugan. Sa pamamagitan ng mga kuwento ng mga kababalaghan
at pagiging tamad ni Juan Tamad, itinuturing itong isang satirikal na pagtingin sa mga
masasamang ugali ng mga Pilipino noong panahon ng kolonyalismo. Ipinapakita nito ang
kahalagahan ng kasipagan, determinasyon, at responsableng pagkilos bilang mga hakbang tungo
sa pag-unlad ng buhay at lipunan.
Ang mga nobela ay may kakayahan na magbigay ng inspirasyon sa mga mambabasa sa
pamamagitan ng mga kwento, karakter, at mensahe na nagpapakita ng pag-asa, determinasyon,
at kakayahan ng tao na harapin ang mga pagsubok sa buhay. Narito ang tatlong halimbawa ng
mga nobelang nagbibigay inspirasyon sa mga mambabasa:
"The Pursuit of Happyness" ni Chris Gardner: Ito ay isang autobiograpiya na nagkuwento
ng buhay ni Chris Gardner, isang tao na dumaan sa matinding kahirapan at pagsubok sa buhay.
Sa kabila ng mga hamon, siya ay nagpatuloy sa pag-aaral at naging stockbroker. Ang nobelang ito
ay nagbibigay inspirasyon sa mga mambabasa na hindi sumuko sa kabila ng mga pagsubok at
naipapakita na ang determinasyon at sipag ay maaaring magdala ng tagumpay.
"The Diary of Anne Frank" ni Anne Frank: Ito ay isang nobelang naglalahad ng mga
karanasan ni Anne Frank habang nagtatago mula sa mga Nazi sa panahon ng Holocaust. Sa kabila
ng kanyang mga paghihirap at takot, si Anne ay nagtala ng kanyang mga saloobin sa kanyang
diary. Ang kanyang pagkamaparaan, pag-asa, at kahibangan sa kabila ng mga pagsubok ay
nagbibigay inspirasyon sa mga mambabasa na magkaruon ng lakas ng loob at pag-asa sa kabila
ng kahit na anong sitwasyon.
5. "The Martian" ni Andy Weir: Ito ay isang nobelang naglalahad ng kwento ng isang astronaut
na naiwan sa Mars at nagkaruon ng kailangang lunasan ang mga hamon upang mabuhay. Ang
karakter na si Mark Watney ay nagpapakita ng pagiging malikhain, pagtitiwala sa sarili, at
determinasyon sa pagtugon sa mga krisis. Ang nobelang ito ay nagbibigay inspirasyon sa mga
mambabasa na labanan ang mga pagsubok at maging malikhain sa paghanap ng mga solusyon sa
mga suliranin.
Sa mga halimbawang ito, ang mga nobelang "The Pursuit of Happyness," "The Diary of Anne
Frank," at "The Martian" ay nagbibigay inspirasyon sa mga mambabasa sa pamamagitan ng mga
kwento ng determinasyon, pag-asa, at kakayahan ng tao na malampasan ang mga pagsubok sa
buhay. Ipinapakita nila na kahit gaano kahirap ang sitwasyon, mayroong paraan na magtulungan,
magkaruon ng lakas ng loob, at magtagumpay.
5 KAYANGIAN NG NOBELA
Ang mga nobela ay may iba't ibang katangian na nagpapahayag ng kanilang kalidad at halaga
bilang mga akda sa panitikan. Narito ang limang mahahalagang katangian ng isang nobela,
kasama ang isang halimbawa ng nobela na may mga katangiang ito:
1. Halimbawa: "Pride and Prejudice" ni Jane Austen - Ang nobelang ito ay may mga
makulay na tauhan tulad ni Elizabeth Bennet, na ipinapakita ang kanyang katalinuhan at tapang,
at ni Mr. Darcy, na may pagiging malupit at mabuting puso sa kabila ng unang masamang
impresyon.
2. Halimbawa: "The Great Gatsby" ni F. Scott Fitzgerald - Ang nobelang ito ay nagkukuwento ng
mga pangarap, ambisyon, at pag-ibig sa gitna ng high-society life sa 1920s America. Ang pag-
usbong at pagbagsak ng mga karakter ay mahusay na itinatampok sa plot.
3. Halimbawa: "To Kill a Mockingbird" ni Harper Lee - Ang nobelang ito ay nagpapahayag ng mga
mensahe ukol sa rasismo, katarungan, at pag-asa sa pamamagitan ng mga karakter tulad ni
Atticus Finch.
4. Halimbawa: "One Hundred Years of Solitude" ni Gabriel Garcia Marquez - Ang nobelang ito ay
may makulay at mahiwagang setting sa Macondo, isang fictional na bayan sa Latin America, na
nag-aambag sa pagkakabuo ng kakaibang karanasan para sa mga mambabasa.
5. Halimbawa: "Crime and Punishment" ni Fyodor Dostoevsky - Ang nobelang ito ay nag-
eeksplora ng masalimuot na kaisipan ni Raskolnikov, isang estudyante na nagkasala ng krimen at
nag-aambisyon ng karapatan na mag-judge ng buhay at kamatayan.
6. "Ang pagsusulat ng nobela ay parang paglalakbay sa malalayong pook.
Bawat pahina ay isang hakbang, at sa bawat hakbang, natutuklasan ang
bagong mundo."
Ang kasabihang ito ay nagmula sa kilalang awtor na si Marcel Proust. Ipinapakita
nito na ang pagsusulat ng nobela ay isang proseso ng pagsaliksik at pagsasalaysay
ng mga karanasan at pagkakaunawaan, tulad ng paglalakbay sa iba't-ibang mundo
sa bawat pahina ng nobela. Ito'y isang malalim na proseso na nagdadala ng mga
mungkahing pag-usbong at mga kakaibang karanasan para sa manunulat at sa mga
mambabasa. Sa bawat hakbang, nagkakaroon tayo ng mas malalim na pag-unawa
sa mga tauhan, kwento, at mundo ng nobela.
