Fiziologija čovjeka

1. Pripremila Kadrić Melisa
Seminarski rad iz predmeta Opća Fiziologija životinja

2. San je mentalna aktivnost i jedan od
osnovnih sastavnih dijelova našeg
života.
Ta konstatacija je upravo praćena
činjenicom da čovjek trećinu života
provede spavajući.
Spavanje je aktivan proces.
Spavanje djeluje na gotovo svaki
fiziološki i psihološki proces, i oni
djeluju na njega.

3.  Noć je prirodni stimulans za
sekreciju hormona MELATONINA,
koji započinje san i djeluje kao
najjači antioksidans u tijelu i
stimulator imuniteta.
 Melatonin snižava nivo hormona
stresa i tijelo priprema za mirovanje
tj.za san.
Epifiza (žlijezda u mozgu)
započinje izlučivanje melatonina
pod uticajem cirkadijarnog ritma
(izmjene noći i dana).

4.  Tijelo i organizam ne može izdržati dvadesetčetiri
satno izlaganje naporu, zato je svakom čovjeku
potreban kvalitetan san.
 Naime, šta se to dešava s nama tokom sna je zaista
fascinirajuće saznanje. Glavni stav je da se tokom
spavanja mozak odmara. Međutim, mozak je pored
faze odmaranja, također izuzetno aktivan.
 Mozak tada procesuira razne informacije i iskustva
koje su se prikupile tokom dana. Određena istraživanja
su pokazala da kompleksne podražaje mozak obrađuje
u snu, potom te informacije koristi za donošenje odluka
u budnom stanju.

5.  Postoje 3 stanja mozga koja karakterišu svijest tokom
spavanja:
 Budnost
 REM spavanje
 Ne-REM spavanje
REM spavanje karakteriše brzi pokret očiju (Rapid eye
movement) a Ne-REM spavanje je bez brzog pokreta
očiju.

6. Fiziološki proces Za vrijeme Ne-REM
faze
Za vrijeme REM faze
Moždana aktivnost Opada u odnosu na
budno stanje
Raste u senzornim i
motornim područjima
Srčani ritam Sporiji u odnosu na
budnost
Raste i varira
Krvni pritisak Smanjen u odnosu na
budnost
Povišen do 30% i
varira
Cirkulacija u mozgu Ne mijenja se u
odnosu na budnost u
većini regija
Poraste od 50-200% u
odnosu na Ne-REM
Respiracija Smanjena u odnosu
na budnost
Povišena i varira ali
mogu se javiti kratka
razdoblja prestanka
disanja.

7. Elektroencefalografija (EEG)
Postupak mjerenja bioelektrične
aktivnosti kore prednjeg mozga
uz pomoć elektroda prislonjenih na
lobanju.
Učestalost EEG talasa razlikuje se
tokom budnog stanja i sna.
EEG je bezbolana,
pretraga koja traje između
30-60 minuta,
ne zrači i nije štetna.

8. Prema ovim činjenicama, razlikujemo 5 faza sna.
 Prva faza (lagani san) traje oko 10 minuta. U
tom periodu se javljaju alfa i beta valovi, koji
odgovaraju budnom stanju svijesti.
 Druga faza traje oko 15 minuta. Mozak je
aktivan, ali ne ovisi o podražajima iz vanjske
sredine. Tada se pojavljuju theta valovi, koji
su karakteristični za san.
 U trećoj fazi počinje duboki san kada se
usporava disanje i otkucaji srca su laganiji.
Krv se preusmjerava na obnovu tkiva i
organa.
 U četvrta fazi se javlja vrlo dubok san,
ujednačeno disanje, i ograničena mišićna
aktivnost.
 Peta faza je REM faza. Karakteriše je brzo
pomicanje očiju, ubrzavaju se moždani
valovi i počinje sanjanje. Mišići se opuštaju i
pojačava se ritam srca.

9. Nakon otprilike 90 minuta spavanja prelazi se
u prvu REM fazu.
Kod ove faze dolazi do brzog pokretanja očiju po
čemu je ona i dobila ime (Rapid eye movement).
Oči se pokreću zbog mentalnih slika koje mozak
procesuira.
Naše tijelo postane toliko aktivno
(hiperaktivno) da se čini da smo budniji nego
što smo bili. Čak 50 do 200% više krvi teče u
mozak tokom REM faze nego kada smo budni.
*Paraliza mišića - Neuronski inhibitori jure kroz
krv tokom REM faze, tako da je u tom trenutku
fizički nemoguće pomaknuti mišiće.
*PARASOMNIA
Pretpostavlja se da svatko od nas ima oko 4 - 6 REM
faza tijekom spavanja.
Najmisterioznija faza sna

10. Bitno je napomenuti da se u
organizmu javlja
HOMEOSTATSKI NAGON
ZA SPAVANJEM, on
predstavlja pritisak da se spava.
Veći je što smo duže budni i što
je spavanje bilo kraće.
Spavanje omogućava obnovu
energetskih resursa u mozgu.

11. Dokazano je da san:
 poboljšava pamćenje,
kreativnost i koordinaciju
 utječe na zdravlje srca
 važan je za mršavljenje
 jača intelektualne i fizičke
sposobnosti
 potiče ljepotu i dugovječnost
 štiti od depresije
 jača imunitet
 Napravimo sebi kvalitetnu
šemu dnevne aktivnosti od
kojih ćemo 8 sati odvojiti za
spavanje i relaksaciju
organizma.