2. HPFA 17 MAART 2015: MODULE 1
14.30 – 14.45: De grote consolidatieslag
Edward de Bock, partner Houthoff Buruma
14.45 - 15.30: Fusie & collectieve waardeoverdracht
Maarten Minnaard, counsel Houthoff Buruma
15.30 -14.45: Pauze
15.45 - 17.00: APF
Maarten Minnaard, Roland de Greef en Edward de Bock
17.00: Borrel
2
Programma
4. o Regeldruk
o Strengere eisen bestuurders
o Beheersing uitvoeringskosten
o Schaalvergroting
o Professionalisering sector
o Minder gesegmenteerde arbeidsmarkt (sectorverwatering)
o Verruiming verplichtstelling
o Vergroting risico’s
o Dekkingstekort “wegwerken”
o Zekerheid van verzekeraars
o Flexibele opties naast basisregeling (modulair)
o Streven DNB <100
4
WAAROM?
5. o Liquidatie
o Onderbrengen BFP
o Onderbrengen verzekeraar
o Multi OPF
o Collectieve waardeoverdracht
o APF
o Consolidatie uitvoerders
5
HOE?
6. o Ego
o Cultuur
o Systeemverschillen (uitvoerders)
o Verschil in dekkingsgraad
o Pensioenverschillen
o Zeggenschapsverdeling
6
CONSTRAINTS
7. o 1997: 1030 fondsen
o 2014: 365 fondsen
o Stijging beheerd vermogen
o APF
o Schatting kabinet 60 à 100 fondsen in APF
7
GEVOLGEN
11. Hoe kunnen pensioenfondsen samengaan?
1. Collectieve waardeoverdracht op verzoek
werkgever (art. 83 Pw) of
beroepspensioenvereniging (91 Wvb)
2. Collectieve waardeoverdracht bij liquidatie (art. 84
Pw/92 Wvb)
3. Juridische fusie van pensioenfondsen
INLEIDING
11
12. Collectieve waardeoverdracht ex 83/84 Pw 91/92 Wvb
o Overdracht onder bijzondere titel
o Overdrager blijft bestaan - 83Pw/91 Wvb
o Overdrager verdwijnt - 84Pw/92 Wvb (liquidatie)
o Bewerkelijk en kostbaar omdat activa/passiva afzonderlijk
moeten worden overgedragen
o Vermogen in cash of in kind?
o Overdracht van onderneming (zie art. 7:663 BW)
o Due diligence? Administratief, actuarieel en juridisch.
o Ontbindende of opschortende voorwaarden
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT EX 83/84 PW 91/92 WVB
12
13. Bevoegdheid tot collectieve waardeoverdracht
o Op verzoek van de werkgever
o Wijziging pensioenuitvoerder
o Collectieve wijziging pensioenovereenkomst (naar dezelfde
pensioenuitvoerder)
o Verplichting tot medewerking?
o Collectieve actuariële gelijkwaardigheid op basis van dezelfde
grondslagen
o Geen bezwaar DNB (melding door overdragende puo)
o Geen bezwaar rechthebbenden na schriftelijke te zijn
geïnformeerd
o Conversiemogelijkheid bij overgang
o Artikel 83 gevolgd door 84? DNB eist nominaliteitsgarantie
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT EX 83 PW/91 WVB
13
14. Verplichting tot collectieve waardeoverdracht
o Bij liquidatie pensioenuitvoerder
o Collectieve actuariële gelijkwaardigheid op basis van dezelfde grondslagen
o Geen bezwaar DNB (melding door overdragende puo)
o Liquidatie wanneer bestuur fonds rechtsgeldig tot ontbinding heeft
besloten (Art. 2:19 leden 1 (a) en 5 BW)
o Liquidatie verplicht tot cwo maar termijn is onbepaald
o DNB geen bezwaar heeft
o Collectieve actuariële gelijkwaardigheid op basis van dezelfde grondslagen
o Anders dan 83-route geen instemming nodig rechthebbenden
o Pensioenregeling wijzigt niet, alleen de uitvoerder. Opgebouwde rechten
blijven intact. Remedie is harmonisatie pensioenregelingen voor liquidatie
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT EX 84 PW/92 WVB
14
15. Informatieplicht rechthebbenden
o Instemming
o Negatieve optie / stilzwijgende instemming (Hof Amsterdam, 27
januari 2000, PJ 2000/25)
o Gebruikelijke termijn 6 weken
o Expliciete instemming verdient voorkeur maar bezwaarlijk
o Roadshows / individuele gesprekken / etc.
o Bezwaarmogelijkheid
o Bezwaar blokkeert alleen wo van persoon die bezwaar heeft
o Hanteer minimaal percentage van instemming als voorwaarde: BV:
80%
o Wat te doen bij kleine minderheid van dwarsliggers?
o Bekijk in ieder geval of WO verstrekkender gevolgen heeft dan voor
andere rechthebbenden
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT
16. Formele stappen liquidatie
o Liquidatiebesluit
o Benoeming vereffenaren
o Opstellen rekening en verantwoording en plan van verdeling
(mits batig saldo)
o Deponeren bij KvK
o Advertentie plaatsen in landelijk nieuwsblad met aankondiging
ontbinding
o Schuldeisers kunnen binnen twee maanden na deponering en
publicatie in verzet komen door verzoekschrift aan de rechtbank
(2:23b, lid 5 BW)
o Ook (gewezen) deelnemers en gepensioneerden kunnen in
verzet komen: wordt verzet gegrond verklaard dan nieuw plan
van verdeling
LIQUIDATIE
17. DNB: wanneer verbod?
o DNB legt een verbod op:
o indien niet tijdig - en na verzoek - alle benodigde informatie wordt
verstrekt
o i.v.m. met de financiële positie van de overdragende of overnemende
uitvoerder
o Indien de belangen van de groep 'achterblijvers', van de overdragende
populatie en/of van de groep van belanghebbenden die reeds bij de
nieuwe uitvoerder zit onevenredig worden geschaad
o Collectieve waardeoverdracht bij dekkingstekort en/of reservetekort is dus
mogelijk!
o Rechtsmiddel tegen verbod?
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT
18. Aandachtspunten
o Vrijwaring door overnemende pensioenuitvoerder
o Onbekende deelnemers
o Bestuursleden
o Begin op tijd en zorg voor alternatief
COLLECTIEVE WAARDEOVERDRACHT
19. Algemeen
o Overgang onder algemene titel
o Vermogen van verdwijnende rechtspersoon gaat in zijn geheel
over op de verkrijgende rechtspersoon
o Alle rechten en verplichtingen
FUSIE
Nieuw PF
PF 1 PF 2
PF 1
PF 2
19
20. Procedure
o voorstel en toelichting
o inhoud gebaseerd op de wet
o deponering/publicatie
o deponering van voorstel en laatste drie jaarrekeningen
o aankondiging in landelijk dagblad
o verzet
o iedere schuldeiser
o gedurende een maand na aankondiging
o waarborg kan worden verlangd
o besluitvorming
o door orgaan bevoegd tot statutenwijziging (meestal het bestuur)
o adviesrecht deelnemersraad
o statuten kunnen nadere eisen stellen
o notariële akte
FUSIE
20
21. Voor/nadelen fusie
o Voordelen
o geen instemming nodig belanghebbenden
o alle contracten blijven doorgaans in tact
o geen DNB toezicht
o geen Pw/Wvb-regels
o Nadelen
o alle rechten en plichten blijven doorgaans in tact
o kan regeling niet makkelijk tegelijkertijd wijzigen
FUSIE
21
24. o Wetsvoorstel 19 december 2014 aangeboden aan
de Tweede Kamer (34 117)
o Toezichttoetsen DNB, AFM en ACTAL
o Verslag vaste commissie voor Sociale Zaken en
Werkgelegenheid
STAND VAN ZAKEN
PAUZE
24
25. DOELSTELLING EN IMPACT
• Doelstelling
- verbeteren keuzemogelijkheden goed
pensioen tegen scherpe prijs
- identiteit en solidariteit vs schaalvoordelen
- kleine fondsen: logische stap tot verdere
consolidatie en professionalisering (cie Frijns,
2010)
• Waarom nu?
• Impact op de sector
25
26. • Karakteristiek
APF = pensioenfonds met gescheiden vermogens
(en werkkapitaal)
• Alleen stichting
• Vergunningsplicht
- cf. PPI?
• Governance
- 5 bestuursmodellen i.p.v. alleen de 2
onafhankelijke modellen
- niveau van de instelling - niveau van de
regeling
- BO/VO
- Intern toezicht: doorlopend
UITVOERINGSMODEL EN VERGUNNINGUITVOERINGSMODEL EN VERGUNNING
26
27. • Ringfencing
- collectiviteitskring bestaat uit 1 of meerdere
pensioenregelingen
- alles kan?
- altijd voldoende werkkapitaal. Wie financiert
dat bij stichting?
• Goederenrechtelijke scheiding
- is beoogd, maar …. werkt het?
• Omzetting pensioenfonds naar APF
- niet duidelijk uitgewerkt
RINGFENCING
27