Let me share my presentation about "Region 6: Kanlurang Visayas" Mga Nilalaman: Ang Kanlurang Visayas Magandang Tanawin Pagkain at Produkto Wika Mga Manunulat na Pilipino Mga Makata

1. REHIYON VI :
KANLURANG VISAYAS
Kalibo
San Jose de
Buenavesta
Jordan
Bacolod
Roxas
Iloilo

2. Barong
PAGKAIN AT PRODUKTO
Isdaan
Abaka

3. Palay
PAGKAIN AT PRODUKTO
Mangga
Tubo

4. Boracay
MAGAGANDANG TANAWIN
Tibiao
Hinulogan

5. Museo
MAGAGANDANG TANAWIN
Alubihod
Danjugan

6. ATI-ATIHAN
FESTIVALS
BINIRAYAN
SINADYA

7. DINAGYANG
FESTIVALS
MANGGAHAN
PANAAD

8. MAMAMAYAN

9. Ang Isla ng Panay
Ang ikaanim sa pinakamalalaking pulo sa
Pilipinas.
Ang Islang ito ay hugis triyanggulo.
Sulod
- mga katutubong mamamayan sa Islang Panay.

10. Ang Kanlurang Kabisayaan ay isa sa
mga Rehiyon ng Pilipinas at itinalaga
bilang Rehiyon VI. Ito ay nabuo sa
pamamagitan ng Kautusang
Pampangulo bilang isa bilang bahagi ng
Integrated Reorganization Plan ni
Pangulong Ferdinand Marcos.

11. Relacion de Las Islas Filipinas
- isinultat ni Padreb Chirino noong 1604.
- nagsasaad ng pagkakaiba ng Wikang
Bisaya at Wikang Haraya.
Hiliguena y Haraya de Las Isla de Panai.
- Isinulat ni Alonso Mendria noong 1637.
- Nagpapakita ng pagkakaroon ng
panitikan sa Panay noong unang bahagi
ng pananakop ng kastila.

12. Tradisyong Pag-aaral ng Panitikan
Panitikang Bayan
Panitikang Hiram o
angkat
Panitikang Oral
Panitikang makabago
o moderno

13. MGA WIKA SA KANLURANG BISAYA
Hiligaynon - tumutukoy sa wika at kultura ng mga
Ilonggo na sila namang naninirahan sa
Iloilo, Guimaras, at Negros.
- ang katawagang ito ay nagpapahiwatig
ng isang pormal at wikang pampanitikan.
Ilonggo - tumutukoy sa higit na impormal na
gamit ng wika.

14. Kinaray-a
Haraya
Aklanon
- ang wikang wika sa Antique at iba pang
liblib na lugar sa Panay.
- wikang ginagamit sa Aklan.
- ang lumang pangalan ng Kinaray-a at
tinaguriang Inang Wika.

15. – ANG TULA SA WIKANG HILIGAYNON.
- TAWAG SA KASALUKUYANG ANYO NG TULA.
- ITO AY PAGSUSUDLONG NG MGA TRADISYONG
LIRIKAL NG TULA NA MAY IBAT-IBANG LAYUNIN
TULAD NANG:
Binalaybay

16. Tara Udoy
Umay–umay Daraida
Daragilon Gaday
Tinigbakanon

17. - katawagan sa anyong panitikan.
- hindi lamang ito tula kundi isa ring uri ng
salaysay.
Balak/Tula

18. Hinilawod
Nahahati sa tatlong kuwento ng tatlong bayani:
Labaw Donggon Dumalapdap
Humadapnon
- etnoepiko na natagpuan ni F. Landa Jocana sa rehiyon 6.
- ito lamang ang pinaka matanda at panakamahabang epiko ng
Panay.
- Binubuo ng 18 salaysay bawat kuwento ay kumakatawan sa
tatlong henerasyon.

19. Labaw Donggon (sipi)
- unang bahagi ng etnoepikong hinilawod na
inaawit ng mga sulod.
- anak nina Alunsina at Datu Pau.
- mapusok na mandirigma at mamamayan.

20. Abyang Ginibitinan
- Kanyang pangalawang asawa.
- napasakamay ni Labaw Donngon
matapos.
- mag- api si Siday Pdalogdog
higanteng may sandaang bisig.
Abyang Doronoon
- unang asawa ni Labaw Donggon.
Nagmalitong Yawa - sinagmaling Diwata .
- Ikatlong iniibig ni Labaw Donggon.
- Kabiyak ng Diyos ng Kadiliman na si
Saragnayan.

21. Anak ni Labaw Donggon
Buyung Baranugun Asu Mangga
- mula sa kay
Abyang
Ginibitinan.
- mula kay
Abyang
Doronoon.

23. (Ang Aking Bandila)
NI MAGDALENA H. HALANDONI
Hayahay Nakon

24. Ikaw ang aking mahal , di ko puwedeng talikdan
Ang buo Kong kaluluwa'y lumuluhod sa iyong harapan.
Sa lilim mo, napakasarap tumahan.
Kaysarap umasang kailanma'y di Kay mawawalay.
Natanto ko na into mulang pagkabata,
Ang mga tanda mo ng puti , asul, pula.
Sa puti , naroon ang tatlong banal na tala,
At ang mainit na araw ang nasa gitna.
Hayahay Nakon

25. Mulang pagkabata , pinangarap kong maging to too
Sa iyo. O bandila na sadyang dapat kong idambana.
Sa aking kaluluwa , ikaw ang yamang pinakaiingatan
Sa dibdib ko ikaw ang una kong nakilalang mahal.
Ang ulo ko'y bumibilog kapag tinatawag ang iyong ngalan,
Hinahagkan ko ang lupa kung saan bumabagsak ang iyong
amino.
Lumuluha ako nang lihim kapag ikaw na aking sinisinta
At nilulukob ng kaaway na dapat labanan.
Hayahay Nakon

26. Kapag nakahanay Kay sa karamihan
O bandila ko, higit na matingkad ang mga kulay mo sa paningin
Dahil sa pag - Ibig at pagsamba sa lupang tinubuan,
Lumuluhod ako sa lupa upang ikaw ay parangalan.
Kapag nakahanay Kay sa karamihan
O bandila ko, higit na matingkad ang mga kulay mo sa paningin
Dahil sa pag - Ibig at pagsamba sa lupang tinubuan,
Lumuluhod ako sa lupa upang ikaw ay parangalan.
Hayahay Nakon

27. (Lupa at dagat sa plato)
NI MILAGROS GEREMIA
Lupa kag Baybay sa
Pinggan

28. Lupa kag Baybay sa Pinggan
Maarado
Mamanggas
Mang-abono
Manghilamon
Mangani
Malinas
Mapahangin
Manglay-ang
Mapagaling
Manahup
Matig-ang
Para gid lang
Pinggan ni Nonoy
Masudlan.
Para gid lang
Pinggan ni Nonoy
Masudlan.
Piro kan-on pa lang dya.
Wara pa maabay gani
Kon paano ang pagsaruk
Kang baybay
Agud mahimu
Ang asin nga darapli
Kag sa pinggan ni Nonoy
Liwan magkitaay
Ang lupa kag baybay.
Hiligaynon

29. Lupa kag Baybay sa Pinggan
mag – araro
maghasik
maglagay ng abono
mag – ani
mag – iimis
magpapahangin
magpapatuyo
maggiling
magtatanggal ng ipa
magsasaing
nang sa gayon
ang pinggan ni Nonoy
ay magkalaman
Pero para kanin pa lang iyan
hindi pa nababanggit
kung paano ang sinasalok
ang tubig
sa dagat
para magawa
ang asin na ilalagay.
at sa pinggan ni Nonoy
magtatagpo nga
ang lupa at ang dagat.
Tagalog

30. Komedya at Sarsuwela
Hiligaynon
Komposo - hango marahil sa korido.
- dalawang panitikang
yumabong ang
pagtatanghal.
- pangalan ng magasin sa
rehiyon VI.

31. Mga
Manunulat ng
Nobela sa
Rehiyon VI

32. Magdalena Jalandoni
(May 27,1891- September 14,1978)
- Ang doyen ng manunulat na
Ilonggo.
- Sumulat ng mahigit dalawampung
nobela at maraming tula at kuwento.
-Nag-uso ng tulang malayang
taludturan ng Hiligaynon.

33. Ramon Muzones
(March 20,1913 – August 17,1992)
- ang mga gawa niyang nobela ay
binansagan ding mga epiko.
- Nakasulat si Muzones ng 62 nobela
na ang karamihan ay
nalathalanangdugtungansamgamag
asing Hiligaynon, Yuhum,
at Kasanag.
-Siya ang tagapagtatag ng
Sumakwelan.
- tinaguriang Ikalawang Hari ng
Nobelang Ilonggo.

34. NI RAMON MUZONES (1913-1992)
Margosatubig

35. Mga
Manunulat ng
Kuwento sa
Rehiyon VI

36. NGAYON: KUWENTISTA
- Kilala natin siya bilang manunulat na
Karay-a.
- manunulat na Karay-a na higit pa sa
pagbasa sa kanyang pagiging
manunulat na babae.
Milagros Geremia–Lachica

37. NGAYON: KUWENTISTA
- Apat na beses siyang
tumanggap ng Cultural Center of
the Philippines Literature
Grants: MaiklingKuwento (1990),
Nobela (1991), Dula (1994), at
DulangPambata (1995).
- Maraming beses na siyang nanalo
ng Gawad Palanca para sa
maikling kuwento sa Hiligaynon.
Alice Tan Gonzales
July 24, 1954

38. NI ALICE TAN-GONZALES
Sa punta Sang balangaw
(Iloilo)
(Dulo ng bahaghari)

39. Hiligaynon:
Ang dagat gin putos sang langit
Ang langit gin putos sang tul-an
Ang tul-an gin putos sang bulbol
Ang bulbol gin putos sang panit
Tagalog:
Ang dagat binalot ng langit
Ang langit binalot ng buto
Ang buto binalot ng balahibo
Ang balahibo binalot ng balat

40. Hiligaynon:
Ako may isa ka amigo
upod ko bisan diin ako makadto
Tagalog:
Ako'y may isang kaibigan
Kasama ko kahit saan ako pumunta
Answer:
LANDONG /
ANINO

41. Hiligaynon:
Madalum nga bubon
puno sang singaban
Tagalog:
Balong malalim
puno ng patalim
Answer:
Baba /
Bunganga

42. Hiligaynon:
Mabatian apang indi makita
Makita apang indi mabatian
Tagalog:
Naririnig ngunit hindi nakikita
Nakikita ngunit hindi naririnig
Answer:
Daguob kag
kilat / Kulog at
kidlat

43. Hiligaynon:
“ Pirmi lang gapasirong
pay basa man dyapon.”
English:
”Always sheltered
but still wet.”
Answer:
Dila / Tongue

44. Ang tao nga wala sing
pilak,
Daw pispis nga wala
sing pakpak
HILIGAYNON TAGALOG
Ang taong walang
pera,
parang ibon na walang
pakpak.
Karon imo pa
Buas akon na
Ngayon sayo pa
Bukas akin na

45. Ang diotay nga kaalam,
Madali sa katalagman.
HILIGAYNON TAGALOG
Ang taong walang
kaalaman,
ay magdadala ng
kapahamakan.
Ang mayad nga
kabubut-on,
Indi mabakal ka pilak.
Ang may mabuting
puso,
ay hindinabibili ng
pera.

46. HILIGAYNON TAGALOG
Tan-awon mo ang
buring mo,
Antes magtan-aw
kaburing kaiban.
Tignan mo muna yung
sarili mo,
Bago ka mamintas sa
ibang tao.

47. The End.
Maraming
Salamat...