Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Cơ cấu kinh tế là tổng thể mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố cấu thành nền kinh tế, và nền kinh tế một quốc gia muốn phát triển thì phải có được một cơ cấu kinh tế hoàn thiện, hợp lí, muốn chuyển dịch cơ cấu kinh tế của cả một quốc gia để hướng tới sự hoàn thiện và hợp lí đó không phải là một vấn đề đơn giản; nó cần có sự tham gia của rất nhiều yếu tố trong đó yếu tố nguồn vốn đầu tư đặc biệt là nguồn vốn đầu tư nước ngoài là yếu tố mang tính chất quyết định

1. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
MỘT SỐ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG THU
HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI
1.1 Khái niệm, đặc điểm, vai trò của vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
1.1.1 Các khái niệm liên quan đến vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Đầu tư kinh doanh là việc nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh
doanh thông qua việc thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp
của tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng hoặc thực hiện dự án đầu tư (Khoản 5
Điều 3 Luật đầu tư 2014)
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (tiếng Anh: Foreign Direct Investment, viết tắt là FDI)
Theo Luật đầu tư 2005, “Đầu tư nước ngoài là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt
Nam vốn bằng tiền và các tài sản hợp pháp khác để tiến hành hoạt động đầu tư” và “Đầu tư
trực tiếp là hình thức đầu tư do nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư và tham gia quản lý hoạt động đầu
tư.”. Theo Tổ chức Thương mại thế giới, đầu tư trực tiếp nước ngoài xảy ra khi một nước
(nước chủ đầu tư) có được tài sản ở một nước khác (nước tiếp nhận đầu tư) cùng với quyền
quản lý tài sản đó. Phương diện quản lý là thứ để phân biệt FDI với các công cụ tài chính
khác. Trong phần lớn trường hợp, cả nhà đầu tư lẫn tài sản mà người đó quản lý ở nước
ngoài là các cơ sở kinh doanh. Trong những trường hợp đó, nhà đầu tư hay thường được
gọi là “công ty mẹ”, và các tài sản được gọi là “ công ty con” hay “chi nhánh công ty.”Tuy
nhiên, trong bài, chúng tôi theo quan điểm của Từ Quang Phương và Phạm Văn Hùng
(2013),Kinh tế Đầu tư, trường Đại học Kinh tế quốc dân, theo đó “Đầu tư trực tiếp nước
ngoài là hình thức đầu tư mà chủ sở hữu vốn (thường là doanh nghiệp) mang nguồn lực
của mình sang một quốc gia khác để thực hiện hoạt động đầu tư, trong đó chủ sở hữu vốn
trực tiếp tham gia vào quá trình đầu tư và chịu trách nhiệm về hiệu quả đầu tư”.
1.1.2 Đặc điểm của vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
-FDI chủ yếu là đầu tư tư nhân với mục đích là tìm kiếm lợi nhuận. Các nhà đầu tư
khi nhận thấy rằng dòng vốn đầu tư vào các hoạt động kinh tế tại nước sở tại không thể
mang lại hiệu quả và lợi nhuận cao thì xu hướng tìm kiếm nước tiếp nhận đầu tư để gia tăng
lợi nhuận của mình đang trở nên khá nhiều
8

2. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
-Các chủ đầu tư nước ngoài phải đóng một khối lượng vốn tối thiểu theo quy định
của từng quốc gia. Luật đầu tư Việt Nam quy định chủ đầu tư nước ngoài phải đóng góp
tối thiểu 30% vốn pháp định của dự án
-Sự phân chia quyền quản lý của các doanh nghiệp phụ thuộc vào mức độ đóng góp
vốn. Nếu đóng góp vốn 100% thì doanh nghiệp hoàn toàn do chủ đầu tư nước ngoài điều
hành và quản lý.
-FDI không chỉ gắn liền với di chuyển vốn mà còn gắn liền với chuyển giao công
nghệ, chuyển giao kiến thức và kinh nghiệm quản lý và tạo ra thị trường mới cho cả phí đầu
tư và phía nhận đầu tư.
-FDI hiện nay gắn liền với các hoạt động kinh doanh quốc tế của các công ty đa quốc
gia, với khả năng sản xuất và kinh doanh hiệu quả ở mức khá cao
1.1.3 Vai trò của vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Việc phát triển kinh tế-xã hội của một đất nước cần một lượng vốn khá lớn, bên cạnh
vốn trong nước thì đối với nguồn vốn từ nước ngoài, FDI luôn có vai trò đặc biệt quan trọng
trong việc góp phần xây dựng, phát triển:
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng
lực sản xuất công nghiệp, tăng tỷ trọng của những ngành quan trọng cho sự tăng trưởng
và phát triển của nền kinh tế.
Cơ cấu kinh tế là tổng thể mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố cấu thành nền kinh tế,
và nền kinh tế một quốc gia muốn phát triển thì phải có được một cơ cấu kinh tế hoàn thiện,
hợp lí, muốn chuyển dịch cơ cấu kinh tế của cả một quốc gia để hướng tới sự hoàn thiện và
hợp lí đó không phải là một vấn đề đơn giản; nó cần có sự tham gia của rất nhiều yếu tố
trong đó yếu tố nguồn vốn đầu tư đặc biệt là nguồn vốn đầu tư nước ngoài là yếu tố mang
tính chất quyết định
Nguồn vốn nước ngoài giúp nước nhận đầu tư có một sự quan tâm toàn diện hơn tới
các mục tiêu xã hội tạo nền tảng vững chắc để nền kinh tế tăng trưởng và phát triển lâu
dài.
Quá trình mở cửa hội nhập kinh tế làm cho số lượng doanh nghiệp tăng lên đáng kể,
cùng với đó là nhu cầu về việc làm tăng lên bằng cách tuyển dụng lao động địa phương vào các
doanh nghiệp trong khu vực vốn đầu tư nước ngoài, công ăn việc làm cho một bộ phận
9

3. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
không nhỏ lao động nhàn rỗi trong xã hội đã được giải quyết. Nhìn từ một khía cạnh khác, các
nguồn vốn nước ngoài khi vào nước nhận đầu tư có kèm theo một số lượng lớn các nhà đầu tư
nước ngoài. Họ có thể tới nước nhận đầu tư với nhiều mục đích khác nhau như thăm dò thị
trường đầu tư, giám sát quá trình đầu tư, du lịch… Điều này tạo ra nhu cầu tiêu dùng lớn về
các ngành như dịch vụ, du lịch, nhà ở, giải trí... tạo ra thị trường cho nhiều doanh nghiệp cũng
như các hộ gia đình khai thác; tiếp tục giải quyết thêm một lượng lớn công ăn việc làm cho
người lao động trên quy mô toàn xã hội, tỉ lệ thất nghiệp trong nền kinh tế được cải thiện, các
vấn đề về tệ nạn xã hội, nghèo đói vì thế giảm đáng kể.
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài góp phần thúc đẩy quá trình chuyển giao công nghệ,
nâng cao trình độ khoa học công nghệ của nước nhận đầu tư để từ đó, tạo đà tăng trưởng
phát triển kinh tế.
Khoa học công nghệ luôn được coi là yếu tố then chốt tác động đến tăng trưởng
kinh tế, đây là yếu tố quyết định để các nước có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, cải
thiện được cuộc sống, trong đó nguồn vốn đầu tư nước ngoài có vai trò đặc biệt quan trọng
đối với quá trình phát triển khoa học công nghệ thông qua chuyển giao công nghệ, phổ biến
công nghệ và phát minh công nghệ. Các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài luôn mang theo
công nghệ sản xuất cao vào nước tiếp nhận đầu tư, khi đó, nước sở tại sẽ có cơ hội được
tiếp cận và học hỏi các công nghệ cao này. Từ đó, năng lực sản xuất và năng suất lao động
được cải thiện và các sản phẩm sản suất trong nước sẽ nâng cao được tính cạnh trạnh trên
thị trường thế giới cũng như là so với sản phẩm ngoại nhập, nền tảng công nghệ vững chắc,
tiên tiến sẽ là một bệ phóng cho nền kinh tế của quốc gia tăng trưởng & phát triển đến một
trình độ cao hơn
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, nâng cao
tiềm lực giúp nền kinh tế tăng trưởng và phát triển đồng thời giải quyết tình trạng thất
nghiệp
Không những chuyển giao công nghệ mà các dòng vốn ngoài nước còn tác động
gián tiếp tới sự tăng trưởng và phát triển kinh tế thông qua chất lượng của thị trường lao
động. Cụ thể, các dự án có vốn đầu tư nước ngoài phần lớn muốn tận dụng nguồn lao động
đông, giá rẻ ở nước nhận đầu tư, khi đó các doanh nghiệp FDI sẽ phải bỏ ra chi phí, công
sức và thời gian không nhỏ để đào tạo 1 nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao, tay
nghề giỏi, có năng lực quản lí để sử dụng trong doanh nghiệp của họ...Các dự án FDI cũng
tạo ra lượng công ăn việc làm khá nhiều cho mỗi địa phương
10

4. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Đầu tư nước ngoài giúp tiếp cận thị trường quốc tế, mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ
động hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới.
Khi có luồng vốn đầu tư nước ngoài vào sẽ tạo ra một thị trường vốn quốc tế mà tại
đó các quốc gia có thể thu hút và huy động vốn một cách dễ dàng và hiệu quả. Không những
thế, nguồn vốn nước ngoài còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xuất khẩu, giao
lưu, trao đổi hàng hoá, tạo điều kiện cho việc mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập kinh
tế với khu vực và thế giới.
1.2 Nội dung quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
1.2.1 Quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
a. Khái niệm quản lý
Quản lý là hoạt động mang tính đặc thù của con người, là sự tác động có mục đích của
các chủ thể quản lý đối với các đối tượng quản lý. Quản lý xuất hiện ở bất kỳ nơi nào và bất kỳ
lúc nào khi ở đó có hoạt động chung của con người. Mục đích và nhiệm vụ của quản lý là điều
khiển, chỉ đạo hoạt động chung của con người, phối hợp hoạt động riêng lẻ của từng cá nhân
thành một hoạt động chung, thống nhất của cả tập thể và hướng hoạt động chung đó theo những
phương hướng thống nhất, nhằm đạt được mục tiêu đã định trước.
b. Khái niệm Quản lý nhà nước
Quản lý nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước của các cơ quan tổ chức,
cá nhân có thẩm quyền nhằm ổn định kinh tế, chính trị, xã hội và phát triển đất nước theo
hứng tích cực.
QLNN nói chung có đặc điểm là hoạt động mang quyền lực nhà nước thể hiện ở việc
các chủ thể có thẩm quyền thể hiện ý chí nhà nước thông qua phương tiện nhất định, trong
đó phương tiện cơ bản và đặc biệt quan trọng được sử dụng là văn bản quản lý hành chính
nhà nước; QLNN là hoạt động được tiến hành bởi những chủ thể có quyền năng hành pháp
và QLNN là hoạt động có tính thống nhất, được tổ chức chặt chẽ
c. Quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Quản lý nhà nước về kinh tế có cơ hội tạo dựng, xác lập môi trường tốt cho các hoạt
động đầu tư trực tiếp nước ngoài hoạt động một cách có hiệu quả nhất, bao gồm các loại hình
doanh nghiệp khác nhau. Quản lý nhà nước về đầu tư nước ngoài chính là sự tác động liên tục,
có tổ chức, có định hướng vào quá trình đầu tư bằng một hệ thống đồng bộ các
11

5. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
biện pháp kinh tế - xã hội cao trong những điều kiện cụ thể xác định và trên cơ sở vận dụng
sáng tạo những quy luật kinh tế khách quan nói chung và quy luật vận động đặc thù của
đầu tư nước ngoài nói riêng.
Quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư nước ngoài cũng tuân theo những nguyên
lý chung về Quản lý nhà nước về kinh tế, nhưng cũng có những nét đặc thù riêng. Nét đặc
thù này xuất phát từ đặc điểm nội tại của hoạt động FDI, đồng thời cũng xuất phát từ điều
kiện và yêu cầu riêng về quản lý FDI của Nhà nước.
Mục tiêu của công tác quản lý hoạt động FDI là thực hiện mục tiêu chung của Nhà nước
trong quan hệ hợp tác với nước ngoài, tranh thủ mọi nguồn lực có thể có của thế giới về
vốn, công nghệ, kinh nghiệm quản lý, thị trường và sự phân công lao động quốc tế, khai
thác có hiệu quả tiềm năng về lao động, tài nguyên của đất nước để phát triển sản xuất, đẩy
mạnh xuất khẩu, tăng tích lũy, cải thiện đời sống nhân dân, từng bước công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước.Mục tiêu cụ thể của công tác quản lý FDI là giúp các nhà đầu tư thực
hiện một cách tốt nhất, hiệu quả nhất các quy định về đầu tư tại Việt nam, tạo môi trường
hoạt động thông thoáng, giải quyết xử lý và điều chỉnh những phát sinh trong quá trình đầu
tư, bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững.
1.2.2 Nội dung quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
a, Hoạch định, ban hành kế hoạch, xây dựng bộ máy quản lý, pháp luật và cơ chế
chính sách đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa đang trở thành xu hướng trong nền kinh tế thị trường thế
giới, mỗi nền kinh tế đều cần sự định hướng và điều tiết. Với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài việc đưa ra những kế hoạch, quy hoạch càng trở nên cần thiết trước sự dịch
chuyển của dòng vốn FDI trên thế giới. Trên cơ sở chiến lược phát triển dài hạn và kế hoạch
trong từng thời kỳ xây dựng các phương án, mục tiêu, chương trình hành động quốc gia, quy
hoạch và kế hoạch phát triển tổng thể nền kinh tế. Từ đó tiến hành quy hoạch thu hút các nguồn
vốn cho việc thực hiện các phương án, mục tiêu, chương trình quốc gia. Công tác hoạch định
của Nhà nước với FDI phải được cụ thể hóa bằng việc xây dựng danh mục các dự án kêu gọi
vốn đầu tư nước ngoài, xác định các lĩnh vực ưu tiên, địa điểm ưu tiên của FDI. Để đạt được
mục tiêu hoạch định thu hút FDI vào các lĩnh vực, địa bàn ưu tiên thực hiện mục tiêu phát triển
kinh tế, dịch chuyển kinh tế theo hướng tích cực. Dựa trên những chiến lược, định hướng của
Đảng và Nhà nước, thì mỗi địa phương cũng đưa ra những chiến lược, tận dụng nguồn lực thu
hút nguồn vốn FDI để phát triển kinh tế.
12

6. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
- Xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách về đầu tư nước ngoài phù hợp xu hướng
phát triển, tiếp cận chuẩn mực tiên tiến quốc tế và hài hoà với các cam kết quốc tế, bảo đảm
sự đồng bộ, nhất quán, công khai, minh bạch và tính cạnh tranh cao.
- Hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật để khắc phục những hạn chế, bất cập hiện
nay. Sửa đổi, bổ sung các quy định về thủ tục, điều kiện đầu tư, khái niệm về các hoạt động
đầu tư, về danh mục địa bàn, lĩnh vực, đối tượng được áp dụng ưu đãi đầu tư trong các luật
về đầu tư nước ngoài và các luật có liên quan để thống nhất trong thực hiện và bảo đảm phù
hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam.
- Xây dựng cụ thể danh mục hạn chế, không thu hút đầu tư nước ngoài phù hợp với
các cam kết quốc tế; ngoài danh mục này, nhà đầu tư nước ngoài được đối xử bình đẳng
như nhà đầu tư trong nước. Khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài gia nhập thị trường ở
những ngành, lĩnh vực mà Việt Nam không có nhu cầu bảo hộ.
- Xây dựng thể chế, chính sách ưu đãi vượt trội, cạnh tranh quốc tế tạo điều kiện
kinh doanh thuận lợi thu hút các dự án lớn, trọng điểm quốc gia, dự án công nghệ cao...,
thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia đầu tư, đặt trụ sở và thành lập
các trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D), trung tâm đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
- Xây dựng cơ chế khuyến khích, ưu đãi thoả đáng để tăng liên kết giữa đầu tư nước
ngoài và đầu tư trong nước, các lĩnh vực cần ưu tiên thu hút; phát triển cụm liên kết ngành,
chuỗi giá trị, góp phần nâng cao giá trị gia tăng nội địa, sức cạnh tranh của sản phẩm và vị
trí quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu. Khuyến khích chuyển giao công nghệ và quản trị
cho doanh nghiệp Việt Nam. Có chính sách khuyến khích đối với doanh nghiệp đầu tư nước
ngoài đào tạo, nâng cao kỹ năng, trình độ cho lao động Việt Nam; sử dụng người lao động
Việt Nam đã làm việc, tu nghiệp ở các quốc gia tiên tiến.
b, Tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách quản lý nhà
nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Hoạt động tổ chức những kế hoạch đưa ra trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cần
được thực hiện nhát quán và thống nhất. Để thực hiện tốt hoạt động này thì phải xây dựng thống
nhất tổ chức bộ máy quản lý thích hợp trên cơ sở phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp và tối ưu các
chức năng quản lý của các bộ phận trong bộ máy quản lý hoạt động FDI. Thực thi những văn
bản, nghị đinh cũng như chỉ dẫn của Trung Ương trong việc thực hiện theo
13

7. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
những định hướng và hoạch định đã được đề ra. Trong hoạt động này cũng cần có sự phối hợp
tốt nhất trong hệ thông các cơ quan quản lý nhà nước trong việc ban hành các quy phạm pháp
luật điều chỉnh các hoạt động của các dự án và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhằm
bảo vệ lợi ích, bảo hộ sản xuất trong nước và khuyến khích hoạt động FDI:
Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp
luật về hợp tác đầu tư nước ngoài và pháp luật khác có liên quan. Tăng cường sự giám sát
của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các uỷ ban của Quốc hội,
Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội đối với việc chấp hành pháp luật, chính sách về
hợp tác đầu tư nước ngoài.
Đẩy mạnh phân công, phân cấp, uỷ quyền và cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản
lý nhà nước; áp dụng cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Xây dựng tiêu chí đánh giá hiệu
quả đầu tư nước ngoài về kinh tế, xã hội, môi trường và quốc phòng, an ninh,... Hoàn thiện
quy định pháp luật về hoạt động quản lý, giám sát đầu tư nước ngoài, quy định rõ trách
nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc chủ trì, phối hợp quản lý, giám sát hoạt
động đầu tư nước ngoài.
Cấp điều chỉnh, thu hồi các loại giấy phép, chứng nhận liên quan đến đầu tư cho các
doanh nghiệp cũng như là nhà đầu tư. Hoạt động cấp phép cho một dự án đầu tư cũng cần được
thực hiện bao quát dựa trên những văn bản luật đã được đưa ra, đồng thời giải quyết kịp thời
các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện các dự án đầu tư. Việc thực hiện quản lý các dự
án cũng cần được đồng bộ theo những chỉ thi, quyết định đã được đưa ra.
c, Tổ chức bộ máy, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ QLNN đối với hoạt
động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Công tác QLNN đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài dưới sự chỉ đạo và thực
hiện từ cấp trung ương đến địa phương với nhiều bộ ban ngành, các phòng ban liên quan từ
Chính phủ đến Bộ Kế hoạch và đầu tư, Sở Công thương các tỉnh-thành phố trực thuộc trung
ương, các đơn vị quản lý và xúc tiến đầu tư. Việc chịu sự chi phối, quản lý cần được theo
đồng bộ và thống nhất vì thế công tác tổ chức bộ máy QLNN luôn cần được chú trọng,
không rườm ra và có hiệu quả. Bên cạnh đó công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên môn
quản lý cho tầng lớp cán bộ, phổ cập khoa học công nghệ, ngoại ngữ cũng được thực hiện
và theo sát theo kế hoạch.
14

8. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
d, Thanh tra, kiểm tra, đánh giá hiệu quả đầu tư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, khen
thưởng, xử lý vi phạm và vấn đề phát sinh đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
- Các cấp chính quyền thực hiện nghiêm pháp luật về đầu tư và pháp luật khác có liên
quan đối với hoạt động đầu tư nước ngoài, không để phát sinh khiếu kiện, tranh chấp quốc tế
xảy ra. Xử lý nghiêm tình trạng thực hiện thể chế, chính sách thiếu thống nhất giữa
Trung ương và địa phương, giữa các địa phương. Nghiêm cấm việc cấp, điều chỉnh, quản
lý, đàm phán dự án đầu tư nước ngoài, ban hành quy định ưu đãi, hỗ trợ đầu tư... trái thẩm
quyền, trái quy định pháp luật. Việc đàm phán, thoả thuận các cam kết bảo lãnh chính phủ
(GGU), ký hợp đồng BOT, bao tiêu sản phẩm... phải thực hiện đúng quy định pháp luật.
- Chấn chỉnh công tác quản lý, triển khai dự án đầu tư, bảo đảm hiệu quả kinh tế -
xã hội - môi trường, phù hợp quy hoạch, theo đúng các tiêu chí lựa chọn, sàng lọc dự án...
Bảo đảm chặt chẽ về quy trình, thủ tục cấp, điều chỉnh, thu hồi, chấm dứt hoạt động của
dự án đầu tư nước ngoài theo đúng quy định pháp luật.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra gắn với nâng cao trách nhiệm
của chính quyền địa phương và người đứng đầu trong chấp hành chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan tới đầu tư nước ngoài. Xử lý dứt điểm các dự
án gây ô nhiễm môi trường, sử dụng đất không hiệu quả, kinh doanh thua lỗ nhiều năm, dự
án không thực hiện đúng cam kết. Phòng ngừa, giải quyết sớm, có hiệu quả các tranh chấp
liên quan đến đầu tư nước ngoài.
Đối với công tác quản lý hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, căn cứ vào
chế độ, chính sách, kế hoạch và các quy định của pháp luật, các cơ quan trong bộ máy Nhà
nước có liên qquan phát hiện những sai sót, lệch lạc trong quá trình đàm phán, triển khai và
thực hiện sự án đầu tư, từ đó có thể kịp thời sửa chữa sai sót, có những biện pháp kịp thời
để hoạt động thu hút FDI hoạt động theo quy định thống nhất. Việc kiểm tra, giám sát hoạt
động thu hút FDI còn là công cụ phản hồi thông tin quan trọng để Chính phủ đánh giá hiệu
quả và mức độ hợp lý của những chính sách quy định đã ban hành. Ngoài ra hoạt động kiểm
tra, thanh tra giám sát còn tạo điều kiện giúp đỡ các nhà đầu tư nước ngoài tháo gỡ những
khó khăn trong việc triển khai và điều hành các dự án đầu tư
1.2.3 Công cụ quản lý và các tiêu chí đánh giá quản lý nhà nước đối với vốn
đầu tư trực tiếp nước ngoài
a. Các công cụ quản lý trong QLNN đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
15

9. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
+Công cụ pháp luật:
Pháp luật là hệ thống các quy phạm có tính bắt buộc chung và được thực hiện lâu
dài, nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội, do Nhà nước ban hành, thể hiện ý chí của Nhà
nước và được nhà nước đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp tổ chức, giáo dục, thuyết
phục, cưỡng chế bằng bộ máy Nhà nước.
Với 34 văn bản pháp luật được Quốc hội ban hành được đưa vào các hoạt động kinh
tế-xã hội hàng ngày, thì hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng được áp
dụng và quản lý dưới một số văn bản luật chung cho các đối tượng-chủ thể kinh tế-xã hội
như: Luật Doanh nghiệp, Luật Thương mại, Luật Lao động, Luật Bảo vệ môi trường, Luật
Lao động,... Bên cạnh đó những quyết định, chỉ thị được Chính phủ ban hành mang tính
pháp luật với hoạt động thu hút FDI cũng được ban hành để củng cố cho hoạt động quản
lý.
Xét riêng về quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước được chế định và
quản lý dưới một số hình thức văn bản luật đã được ban hành như: Luật Đầu tư: quản lý
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài bằng việc chế định hành vi của đơn vị tiếp nhận đầu tư và
nhà đầu tư Luật Đấu thầu: chế định, giám sát hoạt động đầu tư đối với các dự án liên quan
đến đất đai cùng thủ tục kèm theo
Trong quy định pháp lý riêng cho vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, nước ta cũng đã ban
hành nhiều văn bản pháp lý dưới luật: Nghị định số 29/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định
về trịnh tự, thủ tục thẩm định dự án quan trọng quốc gia và giám sát, đánh giá đầu tư. Nghị
định 108/2006/NĐ-CP ngày 22/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết và hướng
dẫn một số điều của Luật Đầu tư. Nghị định số 09/2018/NĐ-CP quy định chi tiết về hoạt động
mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư
nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
+Công cụ kinh tế
Công cụ kinh tế là công cụ tác động vào các chủ thể hoạt động kinh tế bằng cách tạo
ra sự quan tâm về lợi ích thông qua các kế hoạch, chiến lược và các chính sách phát triển
kinh tế của chủ thể quản lý, đồng thời tác động bằng cách quy cách hóa, tiêu chuẩn hóa các
định mức tiền lương, định mức về doanh thu, lợi nhuận….
16

10. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Dựa trên những đặc điểm của FDI mà các công cụ thuế, phí theo tiêu chuẩn đặt ra
cho cả nhà đầu tư và đối tượng tiếp nhận đầu tư cần thực hiện theo để quản lý giám sát chặt
chẽ và rõ ràng hơn. Chính phủ cũng đã ban hành nhiều quyết định, chỉ thị liên quan để đặt
ra những tiêu chuẩn, mức độ ưu đãi dựa trên những chỉ số kinh tế cho vấn đề vốn đầu tư
trực tiếp nước ngoài.
+ Chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của Nhà nước: Là loại công cụ mà Nhà nước sử
dụng nhằm định hướng phát triển của các lĩnh vực, các vùng, các phân ngành cũng như với
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Việc sử dụng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch để định hướng và điều hành các dự
án FDI đồng bộ và thống nhất hơn. Nhà nước quy định chiến lược quản lý vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài của mỗi địa phương phải nằm trong quy hoạch tổng thể của tỉnh, của cả
nước và hướng đến thực hiện các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và
cả nước. Việc đưa ra được những chiến lược có chiều sâu, và quy hoạch tổng thể cho tầm
ngắn, trung và dài hạn thì hoạt động quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài sẽ có được sự hiệu quả trong quản lý cũng như không lãng phí nguồn lực. Nước ta đã
ban hành Nghị quyết số 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 của Bộ Chính trị về định hướng hoàn
thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm
2030 đưa ra những định hướng chính sách, đề án và chương trình mục tiêu mới cho thu hút
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
+Các chính sách của Nhà nước: Là những công cụ có tính chất kích thích, khuyến
khích hoặc nhằm điều tiết các hoạt động kinh tế. Chính sách kinh tế bao gồm các chính sách
kinh tế cụ thể khác nhau được Nhà nước sử dụng kết hợp với nhau tạo nên lực tác động
tổng hợp tới quá trình thúc đẩy thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
- Chính sách về thuế và ưu đãi tài chính: Mục tiêu củ chính sách thuế và ưu đãi về
tài chính là tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn thông qua việc áp dụng tỷ lệ thuế thấp, thời
gian và mức độ miễn giảm thuế tăng tỷ lệ lợi nhuận cho các nhà đầu tư. Theo luật Đầu tư
được đưa ra thì mức độ ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp FDI sẽ từ 5%,7%,10% tùy thuộc
theo từng loại hình doanh FDI được quy định theo luạt thuế hiện hành được quy định cụ
thể.
- Chính sách xúc tiến đầu tư: Công khai, minh bạch hệ thống thông tin kinh tế - xã hội,
pháp luật, chính sách, quy hoạch, kế hoạch, thị trường...Tăng cường cơ chế đối thoại, đổi
17

11. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
mới, mở rộng phương thức tiếp nhận kiến nghị, phản ánh của nhà đầu tư; xử lý dứt điểm,
kịp thời các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án đang thực hiện. ; xem xét khả
năng gắn kết với xúc tiến thương mại và du lịch một cách linh hoạt, phù hợp với yêu cầu
và đặc thù của từng địa phương.
- Chính sách đất đai: Mục tiêu của chính sách đất đai là tạo điều kiện thuận lợi và
hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, đảm bảo cho các nhà đầu tư nước ngoài yên tâm và tin
tưởng đầu tư lâu dài ở Việt Nam. Bên cạnh các văn bản pháp lý liên quan đến đất đai và
gắn với hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài là Luật đất đai. Thì các nghị định như nghị
định 18/NĐ-CP đã quy định chi tiết về việc thi hành pháp lệnh về quyền và nghĩa vụ của
các tổ chức trong nước được phép góp vốn bằng giá trị quyền sở hữu đất đai đưa vào góp
vốn, được xác định trên cơ sở mức tiến thuê đất theo quy định các trường hợp đầu tư nước
ngoài.
- Chính sách lao động việc làm: Yếu tố con người trong các dự án đầu tư FDI luôn
được nhà nước đặc biệt quan tâm, với vai trò thiết yếu của nguồn vốn FDI là giải quyết tình
trạng thất nghiệp, nâng cao tay nghề cho người lao động, thì các chính sách được đưa ra về
mức tiền lương tối, giờ làm việc hay quyền lợi và bảo hiểm của người lao động trong các
dự án đầu tư FDI cũng được đưa ra hết sức rõ ràng để đảm bảo quyền lợi cho mỗi người
lao động.
- Chính sách công nghệ: Mục tiêu của chính sách công nghệ là thu hút công nghệ,
máy móc, thiết bị hiện đại được chuẩn hóa từ các dự án đầu tư FDI để phục vụ cho công
cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Cac chiến lược, kế hoạch trong việc lựa chọn
và chọn lọc, tiếp cận các dự án đầu tư có hàm lượng công nghệ cao cũng luôn được chú
trọng lên hàng đầu. Bên cạnh đó thì cũng đẩy mạnh chính sách công nghệ trong hệ thống
hành chính, hoạt động QLNN về thâm định và giám định các thủ tục hành chính, tạo cơ chế
thông thoáng cho các doanh nghiệp đầu tư FDI
b. Các tiêu chí đánh giá quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài +Nhóm tiêu chí trực tiếp:
-Chất lượng quy hoạch tổng thể, xây dựng bộ máy QLNN đối với vốn đầu tư trực tiếp
ngoài: Tiêu chí này phản ánh chất lượng trong việc quy hoạch tổng thể nhiều đối tượng tới các
chủ thể FDI, việc bộ máy QLNN có thể quy hoạch đất đai phù hợp với điều kiện tự nhiên phát
triển của từng vùng hay không? Các Quy hoạch tổng thể liên quan đến thu hút,
18

12. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
xúc tiến đã thực sự có hiệu quả hay chưa? Chất lượng bộ máy QLNN được đánh giá cũng
góp phần tạo tính hiệu quả cho từng dự án đầu tư FDI, giảm thiểu tình trạng chồng chéo,
mâu thuẫn, các cán bộ không hiểu rõ vị trí và nhiệm vụ của mình trong quá trình thực hiện
các nghiệp vụ quản lý, từ đó mà cơ quan cấp trên có những chỉ thị thúc đẩy, sửa đổi kịp
thời cho các dự án FDI
-Chất lượng ban hành các chính sách hỗ trợ: Tiêu chí này phản ánh sự quan tâm,
đồng hành, coi doanh nghiệp là trung tâm và thể hiện vai trò kiến tạo của chính quyền trong
QLNN nhằm tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển lành mạnh. Các tiêu chí cụ thể gồm:
số lượng, nội dung các chính sách ưu tiên, hỗ trợ được ban hành; đối tượng thụ hưởng, nội
dung, hình thức ưu tiên, hỗ trợ; mức độ kịp thời và tác động của chính sách đến doanh
nghiệp FDI.
-Hoạt động thanh tra, kiểm tra các dự án FDI: Bao gồm phát hiện các hành vi vi
phạm pháp luật về đầu tư, đất đai, môi trường và các lĩnh vực khác liên quan trong hoạt
động của các dự án. Thông qua đó để có các biện pháp xử lý phù hợp, kịp thời nhằm đảm
bảo việc thực hiện các quy định của pháp luật một cách nghiêm minh, nâng cao hiệu quả
công tác QLNN đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Kịp thời giải quyết các vướng mắc,
khó khăn xảy ra trong quá trình thực thi và giải quyết hiệu quả những khiếu nại của cả đơn
vị tiếp nhận đầu tư và nhà đầu tư
Tiêu chí này phản ánh qua số đợt thanh, kiểm tra được tiến hành/năm và trong từng
giai đoạn, đối chiếu với quy định, so sánh với yêu cầu và thực tiễn hoạt động của doanh
nghiệp nhằm xác định số lượng, tần suất tiến hành thanh, kiểm tra là phù hợp hay chưa phù
hợp. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức
thực thi nhiệm vụ thanh, kiểm tra; mức độ phù hợp về nội dung với hình thức thanh, kiểm
tra; hiệu quả phối hợp thanh, kiểm tra giữa Ban quản lý dự án FDI với các sở, ngành liên
quan, những thay đổi tích cực của doanh nghiệp sau thanh, kiểm tra.
+Nhóm tiêu chí gián tiếp
-Nhóm chỉ tiêu hiệu quả kinh tế: Nhóm chỉ tiêu này được thể hiện qua phần đóng
góp của FDI.
Đóng góp của FDI vào tổng đầu tư xã hội: FDI tăng làm tăng tổng nguồn vốn đầu
tư xã hội, đồng thời tạo ra tác động tràn đến đầu tư nội địa, thị trường lao động và công
nghệ của địa phương.
19

13. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Đóng góp của FDI vào tăng trưởng kinh tế: thể hiện qua tỷ lệ đóng góp của khu
vực FDI vào GDP. Đóng góp vào GDP lớn là một trong những dấu hiệu quan trọng để nhận
biết hiệu quả kinh tế cao của khu vực FDI. Tuy nhiên, chỉ tiêu này chỉ nói lên hiệu quả kinh
tế FDI về mặt lượng. Theo đó, cần xem xét chỉ tiêu này trong mối quan hệ với các chỉ tiêu
khác trong nhóm chỉ tiêu hiệu quả kinh tế.
Đóng góp của FDI vào kim ngạch xuất khẩu: Thông qua hoạt động xuất nhập khẩu,
các doanh nghiệp FDI cung cấp nhiều sản phẩm có chất lượng cao cho nhu cầu tiêu dùng
của xã hội
Đóng góp của FDI vào thu ngân sách: Khu vực FDI hoạt động kinh doanh có hiệu
quả, thu được lợi nhuận cao sẽ có đóng góp ngày càng nhiều vào nguồn thu ngân sách thông
qua việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính, từ đó góp phần làm tăng chi tiêu công cho các
vấn đề xã hội và xóa đói giảm nghèo.
-Nhóm chỉ tiêu hiệu quả xã hội: Nhóm chỉ tiêu này bao hàm những tác động của FDI
tới xã hội và môi trường như là:
Khả năng tạo việc làm: số việc làm mà khu vực FDI tạo ra so với các khu vực kinh
tế khác, từ việc giảm thiểu tình trạng thất nghiệp, việc tạo việc làm của FDI sẽ có hiệu ứng
tích cực tới các chỉ tiêu kinh tế-xã hội khác.
Tỷ lệ lao động tạo ra của khu vực FDI=
Số lao động trong khu vực FDI
x 100%
Tổng số lao động của địa phương
Tác động của FDI tới môi trường và khả năng chuyển giao công nghệ: việc các doanh
nghiệp FDI hoạt động tên từng địa phương với những tác động môi trường nhất định và sự thay
đổi trong khoa học công nghệ của chính các điểm đến đầu tư cũng cần được quan tâm để đánh
giá chất lượng quản lý với thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
1.3.1 Nhân tố khách quan
a. Tình hình kinh tế và xu hướng đầu tư thế giới
Tình hình kinh tế ảnh hưởng có biến động đều ảnh hưởng hai chiều tích cực hoặc
tiêu cực đến hoạt động thu hút vốn FDI, khi tình hình kinh tế biến động giảm sút, khủng
hoảng thì lượng vốn FDI cũng giảm theo và ngước lại.
20

14. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Về khía cạnh xu hướng đầu tư trên thế giới hiện nay thì chủ yếu dựa trên sự dịch
chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và chịu sự chi phối của một số những nhà đầu tư lớn như
Mỹ, Nhật Bản, EU, Anh... Bên cạnh đó thì xu hướng dòng vốn FDI đổ vào các nước đang
phát triển đặc biệt là khu vực châu Á cũng ngày ngày gia tăng mạnh trong những năm trở
lại đây dưới nhiều hình thức và phổ biến là các tập đoàn xuyên quốc gia đẩy mạnh đầu tư
vào những nước này và kiểm soát phần lớn sản xuất và kinh doanh. Việc yếu tố này thay
đổi cũng ảnh hưởng đến các phương thức, và phương hướng QLNN với vốn FDI bên cạnh
đó là những tiếp cận mới, kịp thời trước sự thay đổi nhanh chóng của thị trường và FDI thế
giới từ đó có những đổi mới, sáng tạo trong công tác QLNN về vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài
b. Chế độ chính sách quản lý của Nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Bất cứ một chủ thể nào cũng chịu sự chi phối, quản lý bởi hệ thống các cơ chế, chính
sách của nhà nước và địa phương đó quy định. Hệ thống cơ chế, chính sách là nhân tố ảnh
hưởng tới công tác QLNN vì các văn bản pháp luật là cơ sở để chính quyền địa phương tổ
chức thực hiện và điều hành, xác định được các nhiệm vụ cần thực hiện và trách nhiệm của
mỗi cấp chính quyền trong quá trình điều hành. Chủ trương, đường lối của Đảng và pháp
luật của Nhà nước ta về quản lý vốn FDI chính là căn cứ để các địa phương đề ra những
chính sách QLNN đối với vốn FDI phù hợp với khả năng, thế mạnh và nhu cầu thực tế của
từng địa phương, lãnh thổ. Qua đó thực hiện chức năng điều tiết, kích thích và định hướng
đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.Việc có được một chế độ chính sách quản lý kinh tế-
xã hội phù hợp với nguồn lực kinh tế đất nước sẽ giúp hoạt động QLNN với vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài có tính đồng bộ hơn, rõ ràng hơn.
c. Điều kiện tự nhiên của từng địa phương
Là một điều kiện khách quan ảnh hưởng trực tiếp tới quyết định rót vốn của các nhà
đầu tư cũng như là các phương thức QLNN sao cho phù hợp với điều kiện từng vùng. Nếu
điều kiện tự nhiên tốt, thuận lợi trước tiên sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh vùng, ưu thế so
sánh cho địa phương, hoạt động tăng cường thu hút, xúc tiền đầu tư thuận lợi diễn ra. Các
chính sách, kế hoạch, quy hoạch quản lý cũng được dễ dàng thực thi và có khả năng hiệu
quả cao hơn. Nếu điều kiện tự nhiên không thuận lợi thì việc QLNN của địa phương sẽ khó
khăn hơn trong việc thu hút đầu tư, vướng mắc cũng nhiều hơn, nguồn lực cũng ít hơn từ
đó cần có nhiều cơ chế, chính sách hấp dẫn hơn để thu hút đầu tư.
21

15. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
d. Điều kiện kinh tế-xã hội:
Với một nền tảng có điều kiện kinh tế-xã hội tốt, chính trị văn minh ổn định kéo theo
đó là những nguồn lực sắn có để thực hiện những kế hoạch đã được đặt ra trong QLNN đối
với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Dựa vào từng vùng, điều kiện kinh tế, con người, nền
tảng văn minh-văn hóa mà các thực thi chính sách, nội dung QLNN tới mỗi địa phương
cũng khác nhau và có mức hiệu quả khác nhau. Việc có điều kiên kinh tế-xã hội ổn định,
nổi bật sẽ tạo điều kiện cho địa phương có những ưu thế trong thu hút đầu tư và thực hiện
những kế hoạ ch đầu tư
1.3.2 Nhân tố chủ quan
a. Hệ thống hành chính, bộ máy quản lý nhà nước của hoạt động thu hút vốn đầu
tư trực tiếp nước ngoài của từng địa phương
Các cơ chế quản lý, bộ máy hành chính có vai trò quan trọng trong hiệu quả cũng
như quản lý hoạt động thu hút đầu tư. Việc địa phương có một hệ thống hành chính với
những thủ tục ngắn gọn, rõ ràng dễ hiểu đồi với các nhà đầu tư nước, thủ tục đầu tư không
chồng chéo và mâu thuẫn cho các doanh nghiệp đầu tư, sẽ giúp đẩy mạnh thời gian đăng
ký cũng như là thi hành các dự án.
Hệ thống hóa bộ máy QLNN một cách đồng bộ, thống nhất từ cấp trên xuống cấp
dưới đặc biệt là khi đưa ra những quy hoạch tổng thể, chiến lược đối với vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài, sẽ không gây là sự kiêm nhiệm của cá nhân trong một bộ máy quản lý, hay
sự chồng chéo, mâu thuẫn khi thực thi quản lý bất kỳ nghiệp vụ nào.
b. Chất lượng nguồn nhân lực quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài
Đối với công tác QLNN về vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, nguồn nhân lực được
liệt kê đến ở đây chính là chính là cán bộ quản lý nhà nước đối với FDI:
Thứ nhất, về năng lực cán bộ quản lý nhà nước đối với FDI
Đây là nhân tố có tính quyết định tới chất lượng, hiệu quả công tác quản lý. Để có
thể quản lý tốt, đội ngũ nhân viên cần có trình độ chuyên môn vững vàng, cán bộ có năng
lực lãnh đạo. Có trình độ mới có thể hướng dẫn các đơn vị thực thi đúng, mới có thể phát
hiện các hành vi vi phạm pháp luật, các vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực thi các
dự án FDI từ đó có thể giải quyết được các vấn đề trên. Các cán bộ QLNN cũng cần có
22

16. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
năng lực tổ chức thực hiện các chính sách, năng lực thực hiện công tác thanh tra kiểm tra
và giám sát với các dự án FDI.
Thứ hai, phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ công tác QLNN đối với FDI
Đội ngũ cán bộ chuyên trách phải có phẩm chất đạt chuẩn về đạo đức, có chuyên
môn phù hợp với lĩnh vực quản lý, có kinh nghiệm thực tiễn và thấu hiểu DN, biết phát huy
trình độ, năng lực, tính năng động, sáng tạo trong thực thi công vụ, tạo niềm tin cho DN để
thu hút đầu tư, thúc đẩy các dự án được thực thi hiệu quả. Khi chính quyền đề cao nhiệm
vụ “kiến tạo” thì đội ngũ công chức phải xác định “phục vụ” DN là nhiệm vụ quan trọng
hàng đầu. Tuy nhiên, nếu trình độ, năng lực của đội ngũ không ngang tầm nhiệm vụ, quan
liêu, nhũng nhiễu, sẽ làm giảm sút niềm tin, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả QLNN đối
nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
c. Quy hoạch phát triển và cơ chế phát triển của địa phương
Công tác quản lý, hỗ trợ của chính quyền địa phương có tác động rất lớn tới hoạt
động cũng như hiệu quả đầu tư. Các nước tiếp nhận đầu tư cần có một hệ thống chính sách,
quy định rõ ràng và minh bạch, tiếp cận với thông lệ quốc tế. Cần có những ưu đãi về chính
sách tiền tệ, chính sách thương mại, chính sách đất đai, chính sách thuế phù hợp và tùy vào
từng lĩnh vực, ngành nghề đầu tư mà có các ưu đãi đặc biệt về thuế. Đồng thời, xây dựng
các quy định pháp luật nhằm bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ sản xuất kinh doanh…
để nâng cao khả năng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Các quy hoạch, cơ chế chi
tiết theo từng mốc thời gian ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động cũng như công tác quản lý nhà
nước đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của từng địa phương
1.4 Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài từ EU của các địa phương khác và bài học cho thành phố
Hà Nội
1.4.1 Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực
tiếp nước ngoài từ EU của các địa phương khác
a, Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp
nước ngoài từ EU của thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang là địa phương có nền kinh tế phát triển sôi động
nhất nước ta và đồng thời là một trong những trung tâm hàng đầu của khu vực Đông Nam
23

17. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
Á mà nhiều nhà đầu tư luôn lựa chọn là điểm đến lý tưởng cho dòng vốn của mình. Với
nền kinh tế thị trường mở từ rất sớm, Tp Hồ Chí Minh đã thu hút được rất nhiều nhà đầu tư
trong quá trình phát triển thời gian qua và với chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) luôn đứng
trong top cùng với những thuận tiện trong cơ sở hạ tầng giao thông – kĩ thuật, trung tâm
khu vực ASEAN, thì số lượng các nhà đầu tư EU đổ vốn vào thành phố Hồ Chí Minh cũng
khá nhiều. Lượng vốn FDI từ EU vào thành phố Hồ Chí Minh đứng đầu cả nước năm 2020,
và tập trung vào 3 ngành chính là: thương mại – công nghiệp, kinh doanh bất động sản và
các ngành chuyên môn khoa học – công nghệ.
Để quản lý các hoạt động liên quan đến FDI, từ quản lý dự án, xúc tiến thu hút, Vậy
nhờ đâu mà TpHCM luôn thu hút được lượng vốn FDI từ EU dẫn đầu? Công tác quy hoạch
tổng thể, định hướng kế hoạch- quy hoạch thu hút của thành phố khá toàn diện. Ngày
17.07.2019, Thành phố ban hành Nghị Quyết 53/NQ-CP Về giải pháp khuyến khích, thúc
đẩy doanh nghiệp đầu tư hiệu quả, an toàn và bền vững. Thành phố cũng đã hoạch định
ngay từ sớm được những kế hoạch, chiến lược thu hút khi mà bản thân thành phố HCM có
nền kinh tế thị trường mở từ rất sớm, sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư cũng đổ dồn vào
đây. Trong quá trình phát triển kinh tế, thì Thành phố cũng đã xác định được việc xây dựng
cơ sở hạ tầng kĩ thuật động bộ, tiên tiến nhất cả nước với hệ thống đường sá, sân bay được
quy hoạch rõ ràng. Thành phố HCM cũng đi đầu trong việc kết hợp cả nguồn vốn ODA,
vốn FDI vào tổng đầu tư xã hội xây dựng hình ảnh thành phố phát triển tiên tiến với trình
độ khoa học-công nghệ đi đầu cả nước. Các dự án FDI từ EU vào thành phố HCM cũng
nhận được những ưu đãi đầu tư khá lớn dựa trên sự linh hoạt của công tác QLNN trong bộ
máy quản lý của thành phố.
b, Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài từ EU của thành phố Đà Nẵng
Đà Nẵng là thành phố tại miền Trung nước ta với điều kiện tự nhiên-điều kiện kinh
tế xã hội vô cùng thuận lợi cho phát triển kinh tế và hoạt động đầu tư FDI của các doanh
nghiệp nước ngoài. Đối với các nhà đầu tư đến từ châu Âu thì có Anh là quốc gia luôn nằm
trong top 5 những nhà đầu tư nhiều nhất vào thành phố Đà Nẵng với những dự án khoa học-
công nghệ cao và lượng đăng ký vốn khá lớn.
Thành phố Đàng Nẵng đi đầu trong công tác xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế
hoạch của thành phố gắn với nhiệm vụ phát triển KT-XH tại thành phố Đà Nẵng được Bộ
Chính trị phê chuẩn với Nghị quyết 33-NQ/TW ngày 16/10/2003 của Bộ Chính trị về xây
24

18. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng trong thời kỳ CNH-HĐH đất nước và 12 chương
trình lớn thực hiện Nghị quyết 33 của Đảng bộ thành phố Đà Nẵng đã xác định phương
hướng “Xây dựng Đà Nẵng trở thành một đô thị lớn của cả nước, trung tâm kinh tế, văn
hóa, khoa học công nghệ của miền Trung”. UBND ban hành Quyết định số 1866/QĐ-TTg
ngày 08/10/2010 về việc phê duyệt tổng thể phát triển KT-XH thành phố Đà Nẵng đến năm
2020, trong đó nêu rõ mục tiêu về cơ cấu kinh tế của thành phố Đà Nẵng và định hướng
phát triển các ngành, lĩnh vực và các sản phẩm chủ lực. Công tác Xây dựng chiến lược, quy
hoạch, kế hoạch của thành phố luôn được duy trì, nối tiếp thực hiện qua các năm. Tại Kết
luận số 75-LK/TW ngày 12/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ về về tiếp tục đẩy mạnh
thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Bộ Chính trị, thành phố Đà Nẵng cũng luôn đặt ra
những mục tiêu kế hoạch theo năm để hoàn thành. Sự hiệu quả trong quản lý của thành phố
Đà Nẵng chính là việc không bị chồng chéo, từng cấp ban ngành quản lý dưới dự chỉ đạo
của UBND, Sở công thương thực hiện theo nhiệm vụ, chức năng của mình vì thế công tác
quản lý được thực hiện khá đồng bộ và thống nhất
c, Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài từ EU của tỉnh Quảng Ninh
Quảng Ninh được coi là một trong 3 mũi trong tam giác kinh tế tại đồng bằng Sông
Hồng, với điều kiện tự nhiên và cơ sở hạ tầng thuận tiện thì Quảng Ninh đã và đang thu hút
được lượng vốn FDI hàng năm với các dự án được đầu tư khá hiệu quả. Trong những năm
vừa qua thì lượng vốn FDI từ EU đổ vào Quảng Ninh cũng khá ổn định, con số dự án và
lượng vốn đầu tư chưa thực sự ấn tượng nhưng Quảng Ninh vẫn là lựa chọn khá tin tưởng
của nhiều nhà đầu tư EU. Giai đoạn 2017 – 2020, Quảng Ninh đã thu hút được gần 3000 tỷ
USD từ các dự án FDI của nhà đầu tư EU bên cạnh những nước đầu tư lớn khác. Các chuyên
gia cho rằng Quảng Ninh được coi là “đất lành” thu hút đầu tư FDI.
Với điều kiện tự nhiên-điều kiện kinh tế xã hội khá ổn đinh, công tác QLNN của tình
Quảng Ninh cũng đã thực sự hiệu quả khi thực hiện thi hành các công tác xúc tiến đầu tư. Đồng
hành cùng doanh nghiệp, tỉnh Quảng Ninh sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, rà
soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Chính quyền các địa phương và ngành của tỉnh tập trung
giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư trong khu công nghiệp, khu kinh tế để sớm bàn giao mặt
bằng sạch cho các nhà đầu tư khởi công triển khai dự án càng tạo ưu thế cho thành phố. Đặc
biệt tỉnh Quảng Ninh còn luôn là tỉnh dẫn đầu từ năm 2016-2021 toàn cả nước về chỉ số PCI
Cán bộ xúc tiến đầu tư tận dụng lợi thế về hạ tầng kỹ thuật cùng
25

19. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
địa bàn an toàn, ổn định, nhiều nhà đầu tư đã quyết định tiếp tục mở rộng quy mô đầu tư và
mời gọi các đối tác vệ tinh tham gia đầu tư tại Quảng Ninh.Đặc biệt đối với cán bộ quản lý của
tỉnh Quảng Ninh đều được biết đến là có tinh thần cởi mở, cầu thị trong xúc tiến thu hút nhưng
cũng vô cùng quyết liệt trong công tác lãnh đạo liên quan đến hoạt động thanh tra, kiểm tra,
giải quyết nhanh gọn các vướng mắc trong quá trình thực thi dự án FDI
1.4.2 Bài học kinh nghiệm rút ra nhằm quản lý nhà nước đối với hoạt động thu
hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài từ EU vào thành phố Hà Nội
Thứ nhất, sớm triển khai công tác quy hoạch tổng thể đối với thu hút vốn đầu tư
trực tiếp nước ngoài. Để thúc đẩy quản lý dự án FDI cũng như thu hút FDI từ EU, chính địa
phương cần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý, nhất là thông qua việc hoạch định chiến
lược xúc tiến đầu tư chính sách đất đai, chính sách tài chính tín dụng, hỗ trợ thủ tục hành
chính. Các quy hoạch tổng thể được đưa ra phải kết hợp với quy hoạch ngành lãnh thổ trên
cơ sở quy hoạch tổng thể gắn với quy hoạch vùng. Để tạo nâng cao năng lực quản lý, chính
quyền các tỉnh thường chú trọng hỗ trợ về đất, vốn, thủ tục hành chính và xúc tiến đầu tư.
Kinh nghiệm của các tỉnh cho thấy, sự thân thiện của các nhà QLNN, quy hoạch công khai,
rõ ràng, ổn định, sự hợp tác của người lao động và cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội đảm bảo là
yếu tố quyết định đến thành công trong thu hút FDI từ EU
Thứ hai, Hà Nội cần phát huy được những lợi thế, ưu thế để làm nổi bật hơn hình
ảnh thành phố, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh hơn. Việc QLNN với vốn FDI là một
nghiệp vụ phức tạp, không có tính cố định vì thế mỗi địa phương có phương hướng và cách
đi khác nhau, song đều có điểm chung là nỗ lực phát huy lợi thế so sánh và các ngành kinh
tế mũi nhọn, các vùng kinh tế trọng điểm, thực hiện sự mở cửa rộng rãi để thu hút được các
nhà đầu tư. Chính sách ưu đãi các nhà đầu tư nước ngoài vẫn cần năm trong khuôn khổ luật
pháp hiện hành nước ta, không thể vượt ra ngoài các quy định chung của Chính phủ, nhưng
có thể vận dụng để tăng sức hấp dẫn thu hút, sự linh hoạt khéo léo trong quá trình quản lý
để mang lại nhiều kết quả tốt và có lợi hơn.
Thứ ba, Bảo đảm sự thống nhất trong quản lý bằng việc xác định rõ chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp. Hệ thống QLNN phải gọn nhẹ và có hiệu lực, cần có
những cơ chế chính sách ổn định lâu dài để nhà đầu tư yên tâm trong việc quản lý các dự
án, công khai các thủ tục hành chính, giải quyết yêu cầu của các nhà đầu tư nhanh và đúng
theo quy định của nhà nước, cần có các chế tài xử phạt nghiêm minh đối với các doanh
26

20. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
nghiệp vi phạm pháp luật, có sự quan tâm, thân thiện của các các cấp chính quyền,
các Sở, Ban, Ngành trong thành phố đối với các nhà đầu tư nước ngoài.