artikel over mijn wethouderschap en aanzien van het ambt. Als ambassadeur van het politieke ambt.

1. 28 Actueel Actueel 29
Actueel Actueel
Wat zijn uw inspiratiebronnen in uw werk?
“Een van mijn leidraden is het boek‘Verdraaide organisaties’van Wouter Hart.Het lijkt alsof er twee
verschillende werelden bestaan,de leefwereld en de systeemwereld.Die laatste wereld trekt voort-
durend aan ons, maar het gaat altijd over de bedoeling: waarom doen we dit eigenlijk? Dat probeer
ik steeds voor ogen te houden.
Het andere boek dat mij geweldig veel inspiratie geeft is ‘Hostmanship’ van Jon Gunnarsson. De
kunst om mensen zich welkom te laten voelen, begint bij jezelf. Als mensen op het gemeentehuis
komen voor een urgentieverklaring voor een woning,haal ik ze persoonlijk op in de hal.Ik haal koffie
of thee, zodat ze in mijn kamer even acclimatiseren. Ik laat tegelijkertijd daarmee zien dat ik ze
vertrouw.
De voorbeeldfunctie van politici vind ik erg belangrijk. Bij verkiezingen zeg je eigenlijk tegen de
kiezers:u kunt mij vertrouwen.Dan moet ik ook laten zien dat ik hen vertrouw.”
Wat betekent de rol als wethouder voor u?
“Als bestuurder draag ik een ‘witte jas’: het wethouderschap geeft me een bepaalde status. Maar
ik wil niet meegezogen worden in de systeemwereld,maar verbindingen leggen en contact maken.
Ook als bestuurder heb je een belangrijke voorbeeldfunctie voor je medewerkers. Flexwerken, dat
gold hier niet voor wethouders.Dat kan in mijn ogen niet,want veranderingen moet je zelf voorleven.
Ik heb geen bureau meer in mijn kamer, maar een overlegtafel. Ik heb wel een laptop, waarmee ik
overal kan inloggen. Ik schrijf ook mijn speeches zelf, want ik wil niet aan het infuus van deze baan
hangen.Het is een bijzondere functie,maar geen baan voor het leven.”
U vertelt regelmatig over uw persoonlijke achtergrond. Waarom?
“Iedere bestuurder zijn eigen verhaal, want we zijn nu eenmaal geen gladde ‘Barbies en Kens’ die
ongeschonden door het leven komen. Ik ben zelf van twee scholen gestuurd en moest al op mijn
zeventiende op mezelf wonen.Met de bravoure van een puber ben ik daar doorheen gekomen,maar
ik was wel kwetsbaar.
Geleidelijk heb ik geleerd dat ik onderdeel ben van een groter geheel. Ik wil veel contacten met
mensen hebben, maar wel met echte interactie. Vroeger was ik deejay, waarbij ik met plaatjes
reageerde op mijn publiek.Je kijkt voortdurend wat er op de dansvloer gebeurt.Zo doe ik het nu ook.
Als ik een emotionele snaar weet te raken bij mensen,blijft het beter hangen.”
Wat moet een wethouder in huis hebben?
“Voor het vak van wethouder bestaat geen opleiding.Maar achteraf gezien heb ik een perfecte voor-
opleiding gehad, want ik heb een sociale en een zakelijke achtergrond in de communicatie, de ICT
en coaching.
Je hebt als politicus eigenlijk een leerschool in vertrouwen nodig. Daar past zelfreflectie bij. Ik
vind het ook belangrijk dat mensen om me heen laten weten wat ze van me vinden. Mijn spiegel
is mevrouw Linnebank, die 99 jaar is. Ik ontmoette haar toen ik een grote wens van haar mocht
vervullen: een rondleiding door de nieuwbouwwijk Houten-Zuid. Ik ga nu om de drie weken bij haar
thee drinken.Zij is enorm belangrijk voor me.”
Hoe gaat u om met zichtbaarheid?
“De vloggende wethouder komt zelf nooit in beeld, schreef Trouw laatst over mij. En dat klopt: je
hoort alleen mijn stem als ik vragen stel.Ik wil nooit geposeerd op een foto staan,bijvoorbeeld bij de
opening van een nieuw gebouw. Ik wil geen afstand laten zien. Ik regel daarom dat de initiatiefne-
mers op de foto staan of ik bereid iets voor waardoor de setting anders wordt.
Trots op je vak:Jocko Rensen,
wethouder in Houten
‘Als je vertrouwen wilt,
moet je dat zelf voorleven’
Naam:Jocko Rensen
Functie:Wethouder voor de PvdA in Houten (sinds
2014) met onder meer welzijn, volksgezondheid,
WMO en volkshuisvesting in zijn portefeuille.
Daarvoor was hij 8 jaar raadslid.
Opmerkelijk: Jocko Rensen houdt een eigen vlog
bij op zijn Youtube-kanaal (https://www.youtube.
com/jockorensen).
Vertrouwen,geloofwaardigheid en echte
contacten leggen:dat zijn de belangrijkste
waarden voor wethouder Jocko Rensen van de
gemeente Houten.De 99-jarige mevrouw Linne-
bank is zijn spiegel.
Hoe bent u wethouder geworden in
Houten?
“Ik wilde na acht jaar stoppen als raadslid, want
ik was naar mijn eigen idee te veel een insider
geworden. Onze partijafdeling stelde in die tijd
een profiel op voor de nieuwe wethouders. Het
maken van contacten stond centraal.‘Dat profiel,
dat ben jij’, zei mijn vrouw. Ik was veel op straat
actief geweest en had me ingezet om het bestuur
laagdrempelig te maken.
Zo kwam ik na de verkiezingen in het college.
Vanafdeeerstedagbenikervolledigvoorgegaan.
Ik ben geen baas-baas, maar een meewerkend
voorman. Beleidstukken maken we echt samen.
‘Je meent dit echt’, zeiden mijn medewerkers na
enige tijd tegen mij.Dat raakte me diep.”
U staat inmiddels bekend als de vloggende wethouder, omdat u filmpjes maakt van uw werk en uw
ontmoetingen.Hoe pakt u dat aan?
“Als ik ergens op bezoek ben,vraag ik of ik er een filmpje van mag maken voor mijn vlog.
Daarbij probeer ik allereerst het persoonlijke verhaal naar boven te krijgen. Een mens heeft altijd
een verhaal, want niet alles verloopt even soepel in ons leven. Daarbij volg ik mijn eigen nieuwsgie-
righeid, dus ik houd het dicht bij mezelf. Dankzij mijn vlog kom ik bovendien gemakkelijk in gesprek
met inspirerende denkers,van wie ik kan leren.
Het maken van filmpjes is mijn zondagochtendactiviteit, waarbij ik mijn hoofd helemaal kan leeg-
maken.Ik besteed er veel zorg en aandacht aan.En juist daardoor blijft het hangen bij mensen.”

2. 30 Actueel Actueel 31
Actueel Actueel
Woensdag Wethoudersdag: Modern gezag en
nieuwe vormen van wethouderschap
Het traditionele gezag van politici en bestuurders staat onder druk. Een beroep op formele posi-
ties volstaat niet meer. Om toch gezaghebbend te kunnen blijven optreden zullen lokale bestuur-
ders nieuwe vormen van gezag moeten ontwikkelen. Die constatering vraagt om een verkenning
van de ‘moderne gezagsbronnen’ van wethouders: waar liggen voor hen de mogelijkheden voor het
ontwikkelen,behouden en versterken van het gezag dat zo essentieel is bij het nemen en ten uitvoer
brengen van publieke beslissingen?
Thijs Jansen,directeur stichting Beroepseer,verkent met u aan de hand van concrete casussen wat
de moderne gezagsbronnen van wethouders zijn.
Indezemasterclassverkennenwemetelkaar,onderleidingvanwethouderJockoRensen(Gemeente
Houten) welke drijfveren,trots of dilemma’s een rol spelen bij de invulling van uw politieke ambt.
De masterclass beoogt u bewust te maken van mogelijkheden en onmogelijkheden en verwach-
tingen in het uitoefenen van gezag,en legt de verbinding met het thema leiderschap.
Organisatie: Wethoudersvereniging,Ministerie van BZK (programma Aanzien van het Ambt)
en Stichting Beroepseer
Locatie: Gemeente Houten,Stadskantoor
Datum: woensdag 22 maart,16.00-20.00 uur.
Kosten: Leden van de Wethoudersvereniging nemen gratis deel.Niet-leden dragen
€300,- exclusief BTW bij in de kosten.
Aanmelden: www.wethoudersvereniging.nl
Ik wil momenten creëren waarbij het niet over mij gaat, maar over een groter verhaal. Uiteindelijk
zijn we als wethouders voorbijgangers. We laten zien waar we mee bezig zijn, maar tegelijkertijd
moet je ervoor zorgen dat het systeem minder van jou als persoon afhankelijk wordt.”
Wat betekent uw werk voor uw privéleven?
“In de supermarkt kan ik me niet afsluiten voor mensen die me aanspreken,omdat het dan toevallig
mijn privétijd is.Mijn dochters vinden dat niet altijd leuk,maar daar moeten we mee leren omgaan.
Het nadeel van mijn open houding is dat ik gemakkelijker geraakt wordt. Op Facebook krijg ik de
nodige rotzooi over mij heen. Ik schroom niet om mensen persoonlijk te laten weten wat dit met mij
doet.Vaak helpt dat wel,al is mijn onbevangenheid in dit werk minder groot geworden.”
Wat is het belangrijkst voor u als politicus?
“Ik voel me nog steeds het jochie dat van twee scholen afgestuurd is. Voor mij is deze functie een
ultieme kans en zo vul ik het ook in.Geloofwaardigheid is daarbij voor mij enorm belangrijk,dus daar
let ik scherp op.
Mijn werkwijze als wethouder is heel transparant. Zelfs mijn salaris is openbaar. Het stoort me
daarom dat bestuurders regelmatig voor zakkenvullers uitgemaakt worden.
Laatstdreigdeindekranttekomenstaandatikbijeendossiernietmetdedirect-betrokkenmensen
in gesprek was geweest. Daar maakte ik me erg druk over, want het was niet waar. En ik denk ook:
hoe kan ik na zo’n krantenbericht nog op de thee komen bij mevrouw Linnebank?”
Hoe brengt u veranderingen tot stand?
“Als je iets wilt veranderen, moeten je de betrokken mensen ook in het voortraject zien en niet
alleen als een maatregel al uitgevoerd wordt. Bouw eerst een relatie op en zorg dat er wederzijds
vertrouwen is.Dan sta je open voor elkaar en neem je ook gemakkelijker iets van elkaar aan.
Laatst vertelde ik voor een zaal met driehonderd gepensioneerden een verhaal over de verande-
ringen bij de WMO. De ouderen maakten zich daar behoorlijk grote zorgen over. Ik had als advies
gekregen om als wethouder vooral niet mijn 06-nummer te delen. Maar op die bijeenkomst heb ik
mensen opgeroepen om mij te bellen als ze in de problemen kwamen. Er hebben uiteindelijk twee
mensen gebeld.
Soms lijkt besturen op opvoeden. Op weg naar zelfstandigheid moet je je kinderen loslaten, maar
wel in verbondenheid. Je moet mensen gelegenheid geven om uit te vliegen en terug te komen als
het nodig is. Dan zie je dat mensen tot veel meer in staat zijn dan ze zelf denken om hun leven in
eigen hand te nemen.Daar doe ik het voor.”
‘Ik wil echte interactie’
“Ik wil momenten creëren waarbij het niet over mij gaat, maar over een groter verhaal. Ik wil veel
contacten met mensen hebben,maar wel met echte interactie.Vroeger was ik deejay,waarbij ik met
plaatjes reageerde op mijn publiek. Je kijkt voortdurend wat er op de dansvloer gebeurt. Zo doe ik
het nu ook.Als ik een emotionele snaar weet te raken,blijft het beter hangen.
Als je iets wilt veranderen, moeten je de betrokken mensen ook in het voortraject zien en niet
alleen als een maatregel al uitgevoerd wordt. Bouw eerst een relatie op en zorg dat er wederzijds
vertrouwen is.Dan sta je open voor elkaar en neem je ook gemakkelijker iets van elkaar aan.”
Het is belangrijk dat er voldoende kwalitatief goede politieke ambtsdragers beschikbaar zijn
en blijven.Daarom werkt het ministerie van BZK,samen met de beroepsgroepen van politieke
ambtsdragers,de VNG,het IPO en de Unie van Waterschappen aan het versterken van de zicht-
baarheid en het aanzien van het politieke ambt.
In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 zullen volksvertegenwoordigers en
bestuurders vertellen over hun drive,passie,hoe ze politiek het verschil maken en in verbinding
staan met inwoners.Zij treden daarmee naar buiten als ambassadeur van het politieke ambt.
Jocko Rensen is een van de wethouders die met ons in gesprek is gegaan over hoe hij het poli-
tieke ambt beleeft en hier persoonlijk invulling aan geeft.Op 22 maart organiseren we met hem
een speciale masterclass over het politieke ambt en hoe u als wethouder in het dagelijkse werk
een rol kunt pakken als ambassadeur.
De persoonlijke verhalen zullen vanaf april te vinden zijn op de vernieuwde website
www.politiekeambtsdragers.nl.Voor meer informatie over kunt u contact opnemen met
Jeffrey Lemm via jeffrey.lemm@minbzk.nl.