1. ÖZELGÜVENLİKSEKTÖRÜNÜNSESİOCAK2020SAYI:79
arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR OCAK 2020 SAYI: 79
FOKUS:
AVM GÜVENLİĞİ
ÖZEL
DOSYA:
VERİ YEDEKLEME
VE DEPOLAMA
KAPAK:
YANGIN
GÜVENLİĞİ
Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 1 08.01.2020 05:07
2.
3. ÖZELGÜVENLİKSEKTÖRÜNÜNSESİOCAK2020SAYI:79
arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR OCAK 2020 SAYI: 79
FOKUS:
AVM GÜVENLİĞİ
ÖZEL
DOSYA:
VERİ YEDEKLEME
VE DEPOLAMA
KAPAK:
YANGIN
GÜVENLİĞİ
Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 1 08.01.2020 05:07
4. ön kapak içi arka kapak içi
OCAK 2020 SAYI: 79
Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 2 08.01.2020 05:07
5.
6. ön kapak içi arka kapak içi
OCAK 2020 SAYI: 79
Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 2 08.01.2020 05:07
10. 28 YIL
GÜVENLİK
SEKTÖRÜ
Elektronik Güvenlik ihtiyaçlarınızda
28 yıldır hep yanınızdayız
Ankara Bölge
(0312) 482 40 00
İzmir Bölge
(0232) 449 15 16
www.okisan.com
Okisan güvenlik teknolojileri
Ankara Bölge
(0312) 482 40 00
Merkez
444 1 309
İzmir Bölge
(0232) 449 15 16
Okisan Plaza, Mahmut Şevket Paşa Mah.
Odesa Bulvarı, Ersan Sk. No:24 Okmeydanı / İST.
guvenlik yonetim 79.indd 4 08.01.2020 19:04
11. • Temel CCTV İhtiyaçlarından, Çok Özel Çözüm Gerektiren
Elektronik Güvenlik Sistem İhtiyaçlarına Kadar “Ürün ve Projelendirme’’ Desteği.
• Akıllı Video Analiz Destekli Ürün ve Sistemler.
• Uzun Menzilli Lazer ve Termal Görüntüleme sistemleri.
• Mobil CCTV ve Araç Takip Sistemleri.
• Toplu Taşıma CCTV Takip, Kayıt ve Kontrol Sistemleri.
• Petrokimya, Liman, Antrepo, AVM, Otopark,.. için özel çözümler.
• Kent, Orman, Tarım, Yaban Hayatı Takip ve Güvenlik Çözümleri.
Ankara Bölge
(0312) 482 40 00
İzmir Bölge
(0232) 449 15 16
www.okisan.com
Okisan güvenlik teknolojileri
Ankara Bölge
(0312) 482 40 00
Merkez
444 1 309
İzmir Bölge
(0232) 449 15 16
Okisan Plaza, Mahmut Şevket Paşa Mah.
Odesa Bulvarı, Ersan Sk. No:24 Okmeydanı / İST.
guvenlik yonetim 79.indd 5 08.01.2020 19:04
14. 10 BAŞKANDAN
12 EDİTÖR
14 GÜNCEL
Sektör ile ilgili kısa haberler
26 KÖŞE / Hayata Bakış
KAPAK KONUSU
28 Güç transformatörleri için erken
yangın algılama
32 Yangın güvenliğinde yangın algılama ve
uyarı sistem teknolojileri
36 Tarihi, yangından korumak
40 Yangını önlemenin yenilikçi teknolojisi
42 Işın tipi duman dedektörleri BEAM
44 Yangın sistemlerine akılcı çözüm
FOKUS
46 Ticari binalarda yangın zonları ve elektrik
tesisatı üzerinden yayılımın önlenmesi
52 AVM güvenliği için plaka
tanıma sistemi
58 Alışveriş merkezlerinin güvenliğinde
teknoloji büyük önem taşıyor
62 AVM’lerde entegre güvenlik sisteminin
önemi
64 Idenfit’in yeni nesil çözümleri ile
AVM güvenliği ve denetimi
66 Nijerya Palms AVM için güvenli ve emniyetli
alışveriş senaryosu
28 70
iç indekiler
46
guvenlik yonetim 79.indd 8 08.01.2020 19:04
15. ÖZEL DOSYA
70 Dijital dönüşüm ve veri
SEKTÖRDEN
76 “Ülke olarak güvenlik sektöründe sürekli
artan bir ivmemiz olduğunu düşünüyorum”
80 “Büyümemizi sürdürmeye devam edeceğiz”
ELEKTRONİK GÜVENLİK
82 Eğitim kurumlarında alınabilecek
7 güvenlik önlemi
84 Video izleme sistemleri ile biyometrik
sistemlerin kullanımı
GÜVENLİK HİZMETİ
88 Güvenlik hizmeti kavramına genel
bakış
90 Atış poligonlarında ek güvenlik
önlemleri
92 Abone formu
93 Editöryel takvim
94 Reklam indeksi
84
OCAK 2020
Özel Güvenlik Federasyonu adına
imtiyaz sahibi
O. Oryal ÜNVER
Yürütme Kurulu
O. Oryal ÜNVER
İsmail UZELLİ
Murat KÖSEREİSOĞLU
Levent Güler
Alp Saul
Genel Yayın Yönetmeni
Devrim BOZKURT
devrim@guvenlikyonetimi.com
Yazı İşleri Müdürü
Ezgi ÖZCAN
ezgi@guvenlikyonetimi.com
Reklam Koordinatörü
Ergin KAPDAN
ergin@guvenlikyonetimi.com
Danışma Kurulu
Alp SAUL
Arzu YÜKSEL
Doç. Dr. Gazi UÇKUN
Deniz Gürkan
Gültekin FİŞEK
Hakan ÖZALP
İsmail UZELLİ
Murat KÖSEREİSOĞLU
Okyay ŞENTÜRK
O. Oryal ÜNVER
Osman Levent CELASUN
Prof. Abdurrahman KILIÇ
Taner ALBAYRAK
Yusuf Ziya ÖNCEL
Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık
Derya BOZKURT
derya@guvenlikyonetimi.com
Yayın Türü
Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.
Yönetim Adresi
Arkhe Tanıtım Hizmetleri
Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:6 No:672
Okmeydanı / Şişli / İstanbul
Tel: (212) 210 54 45
Tel: (533) 413 78 08
Baskı
Kültür Sanat Basımevi
(0212) 674 00 21
Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü
bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü
haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar
tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar,
çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm
reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki
görüşler sahibine aittir.
Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden
hiçbir şekilde kullanılamaz.
tanıtım hizmetleri
Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 6 No: 672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul
Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08
GüvenlikYönetimiÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ AYDA BİR YAYINLANIR
88
guvenlik yonetim 79.indd 9 08.01.2020 19:04
16. 10 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
BAŞKAN
a
Değerli arkadaşlar,
Aralık 2012’de yayın hayatımıza başladık,
Aralık 2019’da 78. sayımızı sizlerle buluşturduk,
Özel güvenlik sektöründe 7 yayın yılı…
Özel güvenlik sektörü; 30 yıldır faaliyette,
5188 Numaralı kanunumuzun 16 yılı,
Sektör çalışanları 380.000 bine ulaştı,
GÜSOD’un kuruluşunun 16. yılı,
Özel Güvenlik Federasyonu’nun kuruluşunun 9. yılı,
Liman ve gemi güvenliğinin (ISPS 2004) yürürlüğe girmesinin 15. yılı,
"Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik"in 18. yılı,
Kurmalı saatlerle devriye atmadan barkot okutmaya, analogdan
IP ye, kablolu alarmdan kablosuza, adımlı devriyeden kamera
ile izlemeye, oradan da dron devriyesine, video analizle veri,
kanıt bulmaya, yangın algılama - söndürme sistemleri ve bina
otomasyonunda geldiğimiz yer, özel güvenlikte risk analizinin öncelik
alması, eleman eğitimlerinde uzaktan eğitimin devreye girmesi.
Güvenlik yönetimindeki gelişmelerin hızını sizlerin değerlendirmesine
bırakıyorum.
Tüm bu gelişmelerin içinde olmanın mutluğunu yaşıyorum. Olumsuz
gelişmeler yok mu? Var.
Ancak 2020’ye başlarken bu olumsuzlukların yarattığı tecrübeyi
kullanarak yeni günlere başlayalım.
2020 yılında sektörümüz paylaşanlarının; insanlığın, sağlıklı yaşamın
adalet ve demokrasinin, dürüst ticaretin egemen olduğu günler
dilerim.
Önemli gelişmelere
ortak olduk!
O. Oryal ÜNVER
GÜSOD- GESİDER ONURSAL
BAŞKANI
Kurmalı saatlerle
devriye atmadan barkot
okutmaya, Analogdan
IP ye, kablolu alarmdan
kablosuza, adımlı
devriyeden kamera ile
izlemeye, oradan da dron
devriyesine, video analizle
veri, kanıt bulmaya, yangın
algılama - söndürme
sistemleri ve bina
otomasyonunda geldiğimiz
yer, özel güvenlikte risk
analizinin öncelik alması,
eleman eğitimlerinde
uzaktan eğitimin devreye
girmesi.
guvenlik yonetim 79.indd 10 08.01.2020 19:04
18. 12 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Kayıpları
ve hasarı önlemek
için, yangının çıkma
olasılığını azaltmaya
yönelik önlemler
kurtarıcıdır.
EDİTÖR
gGüvenliğe dair birçok konuyu sizler için bir araya getirdiğimiz Ocak
sayımızda kapak konumuz, yangın güvenliği. Yangın geçmişten bu zamana
çok sayıda can ve mal kayıplarına sebep olan afet çeşitlerinden biridir.
Artan nüfus ile birlikte oluşan yüksek katlı binalar, elektrik ve kabloların
yoğunlukta olduğu sanayi tesisleri gibi alanlarda yangın riski çok büyüktür.
Bu gibi alanların mimari aşamasında yangın güvenliği açısından çalışmalar
yapılmalı ve yangın güvenliği senaryoları oluşturulmalıdır.
Kayıpları ve hasarı önlemek için, yangının çıkma olasılığını azaltmaya
yönelik önlemler kurtarıcıdır. Yangın güvenliği önlemleri inşaat sürecinde
ele alınabildiği gibi, var olan bir yapıya daha sonra da uygulanabilmektedir.
Yangın güvenliğinde her zaman öncelik yangının hızlı algılanması ve
yangına hızlı müdahale edilmesi konularıdır. Yangın güvenliği ile ilgili bu
sistemler sayesinde yangın hızlı olarak algılanmakta ve hızlı müdahale
edilerek oluşacak maddi ve manevi kayıpların önüne geçilebilmektedir.
Kapak konumuz olan yangın güvenliği bölümümüzde, konuya dair
uzmanların kaleminden makale ve teknik yazıları okuyabilirsiniz.
Fokus konumuz ise; AVM güvenliği; AVM’ler alışverişten, sosyalleşmeye
birçok seçenek sunan küçük yaşam merkezleridir. AVM’ler toplumsal
yaşamın yoğun olarak bulunduğu kapalı ve sınırlı alanlardır. Bu yüzden risk
ve tehlikenin tehdit olarak görüldüğü yerlerin başında gelmektedir. Aynı
zamanda kendi içerisinde etkileşim içerisinde olan güvenlik alanlarından
oluşmaktadır. Bu alanların birbirlerinden etkilenmemeleri güvenlik
açısından çok önemlidir.
Alışveriş merkezine gezmeye veya alışveriş yapmaya gelen kişilere güvenli,
emniyetli ve rahat bir ortam sağlamak önceliktir. AVM güvenliğini
derinlemesine incelediğimiz Fokus başlığımızdaki konuya hâkim
uzmanların güvenliğe dair çözümlerini okuyabilirsiniz.
Özel Dosya konumuz ise: Veri yedekleme ve depolama, bir varlık türü
olan verinin, erişim, ulaşım, yok edilme, değiştirilme, hasar verilmesi gibi
riskleri, özel dosya konumuzda sizler için mercek altına aldık.
Sektörden bölümümüzün bu ay ki konukları; Hikvision Türkiye A.Ş. Kanal
Satış Müdürü Bayram BOYAM ve Securitas Güvenlik Süreçleri ve Kalite
Koordinatörü Hüseyin ERİM ile güvenlik sektörüne dair bilgilendirici
röportajlar gerçekleştirdik.
İyi okumalar dilerim.
2020’nin ilk sayısından
merhaba
Ezgi ÖZCAN
guvenlik yonetim 79.indd 12 08.01.2020 19:04
20. 14 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
GÜNCEL
TÜYAK 2019’a 3000 kişi katıldı
TÜYAK - Türkiye Yangından Ko-
runma ve Eğitim Vakfı ve Yangından
Korunma Derneği ev sahipliğinde
4-5 Aralık 2019 tarihleri arasında
altıncısı gerçekleşti.
TÜYAK 2019 Uluslararası Yan-
gın ve Güvenlik Sempozyumu ve
Sergisi, TÜYAK Onursal Başkanı ve
TÜYAK 2019 Uluslararası Yangın
ve Güvenlik Sempozyum ve Sergisi,
Sempozyum Yürütme Kurulu Baş-
kanı Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç,
TÜYAK Yönetim Kurulu Başkanı
Taner Kaboğlu’nun açılış konuşma-
larının ardından düzenlenen açılış
töreniyle başladı.
TÜYAK Onursal Başkanı Prof.
Dr. Abdurrahman Kılıç, ülkemizde
yılda, kayıtlara geçen yaklaşık 400
büyük fabrika yangınının yaşandığını
söyleyerek “Bu yangınların 160 tanesi
İstanbul’da gerçekleşiyor. Büyük mal
kaybının yanı sıra, can kaybına da
neden olan bu yangınlarda yılda
ortalama 25 kişi hayatını kaybediyor”
şeklinde bilgi verdi. “Fabrika yangınla-
rı, özellikle tekstil, plastik, gıda, metal,
boya ve petrokimya tesislerinde, genel-
likle elektrik tesisatındaki sorunlar, gaz
sızması, malzeme ya da ekipmanın
aşırı ısınması, uygun şekilde depolan-
mayan yanıcı gaz ve sıvılar, tamirat
sırasında kurallara uyulmaması ve
periyodik bakımların ihmal edilmesi
nedeniyle gerçekleşiyor” dedi.
80 akademisyen, bilim adamı ve
yangın uzmanı, 10 oturum, panel ve
konferansta “endüstriyel tesisler ve
yangın” konuları tartıştı. 4-5 Aralık
2019 tarihleri arasında Etix Events
organizasyonuyla Lütfi Kırdar Kon-
ferans Merkezi –Rumeli Salonu’nda
düzenlenen TÜYAK 2019’de yangın
güvenliği alanında en son tekno-
lojilerden oluşan yangın güvenliği
çözümlerini sergileyen firmalar da
yeni iş fırsatları yaratma şansı buldu.
TÜYAK 2019’ u iki gün boyunca üç
bin kişi ziyaret etti ve sergi alanında
ulusal ve uluslararası firmaların stant-
larını görme imkânı buldu.
Karabük Kardemir Sürekli Döküm Tesisi içinde
yeni kurulan elektrik binası için sipariş edilen
ZETTLER yangın algılama ve ihbar sisteminin
devreye alma çalışmaları başarıyla tamam-
lanmıştır. Elektrik odaları ve kablo yollarında
ZETTLER Ther mocable doğrusal yangın
algılama sensör kablosu ile yangını doğru ve
hızlı yakalayabilme kabiliyetine sahip. Sistemde;
ZETTLER 3oTech kombine dedektör (CO
Gaz,optik duman ve sıcaklık sensörleri) tercih
edilmiştir. 3oTech dedektör kendi hafızasındaki
yangın algoritmalarını kullanarak sıfır hata ile
gerçek yangına karar verebilmektedir.
Kardemir Sürekli Döküm Tesisi Elektrik Binası
Yangın algılama ve ihbar sistemi devrede!
guvenlik yonetim 79.indd 14 08.01.2020 19:04
22. 16 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
GÜNCEL
17 Aralık tarihinde
Western Digital’in
Wydham Grand
Levent’te düzenlemiş
olduğu basın toplantı-
sında Western Digital
Dahili Depolama ve
Platform Ürünlerinden
Sorumlu Kıdemli Mü-
dürü Arkın Balıkçıoğlu ve Western
Digital Türkiye Satış Müdürü Yosi
Rafael şirketin kurumsal ve son
kullanıcı çözümleri ile önümüzdeki
dönemlerde piyasaya çıkması plan-
lanan ürünleri ve şirketin 2020’de
genişleyecek Türkiye ürün portfol-
yosundan bahsetti. Western Digital
Dahili Depolama ve Platform
Ürünlerinden Sorumlu Kıdemli
Müdürü Arkın Balıkçıoğlu düzen-
Drive’ın konsol veya kişisel bilgisayar-
ların potansiyelini arttırmak isteyen
oyunculara özel üretildiğini belirtti.
WD Black D10’un da özellikleri-
nin altını çizen Yosi Rafael; “Ürün,
oyuncuların oyun konsolu veya kişisel
bilgisayarlarını bir sonraki seviyeye
taşıyacak ve kazanmaları için gereken
rekabet üstünlüğünü korumaya
yardımcı olacak” dedi. 2020 yılının
daha iyi ve sağlıklı bir IT yönetimi yılı
olacağına inandığını belirten Rafael;
“WD Black oyun portfolyomuzdan
olan P10 ve D10 gibi oyun çözümleri
ve SanDisk Extreme Portable SSD
gibi taşınabilir saklama çözümleri
2020’de de ana büyüme kategorileri-
mizden olacak.” dedi.
Securitas’a Turizmde En İyi Outsource
Servis Yönetim Ödülü
Türk turizminin en başarılı kurum ve
kuruluşlarının ödüllendirildiği QM
Awards 2019’da Securitas Türkiye
turizm sektörünün “En İyi Outsource
Servis Yönetim Şirketi” seçildi. An-
talya HotelSu’da düzenlenen törende
ödülü Securitas Türkiye Akdeniz
Bölge Müdürü ve Havacılık Segment
Lideri Seçkin Özdemir aldı. Ödülü
değerlendiren Seçkin Özdemir, ‘Secu-
ritas olarak dördüncü kez ödüle layık
görülmenin gururunu yaşıyoruz. Türk
turizminin öncü markalarına sundu-
ğumuz entegre güvenlik çözümlerimiz
ile iş ortaklarımızın işlerine katkı sağ-
lamaya ve ek değer yaratmaya devam
ediyoruz. Amacımız dünyanızın daha
güvenli hale gelmesini sağlamak.
Securitas olarak, amacımıza hizmet
etmeye ve iş ortaklarımızın en yakın
çözüm ortaklarından birisi olmaya
devam edeceğiz’ dedi.Bu yıl 10. yılını
kutlayan ve turizm sektöründe yöne-
tim kalitesinin önemini vurgulamak
amacıyla GM Turizm ve Yönetim
Dergisi tarafından düzenlenen QM
Awards 2019, turizmin en iyilerini
11 Dalda 58 kategoride ödüllendir-
di. İnternet üzerinden gerçekleşen
oylama ile de QM Awards bu yıl bir
rekora imza attı. Oylama sayfasını
100 Bin 254 kişi ziyaret etti. Eskişehir
Ticaret Odası, Eskişehir Büyükşehir
Belediyesi, Erzurum Büyükşehir Bele-
diyesi, KKTC Turizmi’nin önde gelen
temsilcileri, turizm sektörüne yönelik
hizmet veren firmaların yönetim ku-
rulu üyeleri ve tüm turizm paydaşları
törende yer aldı.
Ayrıca AKTOB-Akdeniz Turistik
Otelciler ve İşletmeciler Birliği-TÜR-
SAB Türkiye Seyahat Acentaları
Birliği, Antalya İl Kültür Müdürlüğü,
ATSO (Antalya Ticaret ve Sanayi
Odası, QM’in Kurumsal Destekçisi
olan POYD-Profesyonel Otel Yöne-
Western Digital Türkiye veri marketine olan
bağlılığını güçlendirdi
lenen etkinlikte; “Uçtan çekirdeğe
gözetim çözümlerimiz ile özellikle
güvenlik sistemleri, IT, akıllı binalar
ve bina otomasyonu sektörlerine
yönelik WD çözümlerimize 2020
yılında da ilgi giderek artacak” dedi.
2020’deki SSD planları hakkında da
konuşan Balıkçıoğlu; “Odak nokta-
mız ürün ailesi özelinde WD Purple
gibi gözetim, normal masaüstü
sürücülerin 10 katı kapasiteye sahip
Ultrastar HDD gibi kurumsal ve
SSD ürünleri üzerinde olacak. SSD’
lerle ilgili olarak da gücümüzü NAS
SSD ve NVMe SSD’ler üzerinde
yoğunlaştıracağız.” dedi. Western
Digital Türkiye Satış Müdürü Yosi
Rafael ise “5 TB’a kadar kapasite-
lerde bulunan ve üst düzey bir harici
HDD olan WD Black P10 Game
guvenlik yonetim 79.indd 16 08.01.2020 19:04
24. 18 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
GÜNCEL
Kombilerdeki olası elektrik
problemleri hayati risk oluşturuyor
Bugün hemen hemen her evde bu-
lunan kombiler, ısıtma ve soğutma
tesisatlarının en önemli öğesi duru-
munda. Hem mekanik hem de elekt-
rik/elektronik parçalara sahip olan
bu cihazlarda yaşanabilecek arızalar,
kışın yaşam kalitesini düşürebileceği
gibi hayati risk de oluşturabiliyor.
Bu gibi hayati risk taşıyan bir arıza
durumu söz konusu olduğunda akla
ilk gaz kaçağı gibi arızalar gelse de
olası ani elektrik kesilmelerinin ve
yüksek akım çekimleri gibi durum-
ların doğurabileceği sonuçlara da en
az o kadar dikkat edilmesi gereki-
yor. Çünkü kombilerde olabilecek
elektrik kesintisi, yüksek akım gibi
durumlar telafisi zor ve maliyetli
sonuçlara neden olabiliyor.
Çözüm ise kombi ve klimalara özel
koruyucu ürünlerle zamanında
önlem almaktan geçiyor. Panasonic
Life Solutions Türkiye tarafından
pazara sunulan VİKO markalı
otomatik sigorta ve sigorta kutusu
kombinasyon ürünü, bu konuda ileri
teknoloji deneyimi sunuyor. İçinde
istenilen akım değerinde ve karak-
teristikte otomatik sigorta, sigorta
kutusu ve montaj elemanları bulu-
nan kombinasyon çözüm paketi, her
kombinin montajında bulunması
gereken koruma ekipmanı olarak
dikkat çekiyor. Cihazlar ile birlikte
kullanılması durumunda, ani elekt-
rik kesintisi ve yüksek akıma sebep
olabilecek herhangi bir durumda
koruma sağlıyor.
Okisan yeni hizmet
binasına taşındı
Elektronik güvenlik sektörünün 28 yıllık güveni-
lir kurumlarının başında gelen Okisan Güvenlik
Teknolojileri A.Ş., 2019 yılında satın alarak, baştan
başa yenilediği Okmeydanı/ Odessa Bulvarındaki,
3.500 m²Okisan Plaza’ya taşındı.
Yeni Okisan Plaza’da; satış, pazarlama, ithalat,
muhasebe, finansman ve idari birimlerin yanı sıra
‘400 m² uygulamalı show room alanı, teknik destek,
hizmet Merkezi, proje destek hizmetleri merkezi,
tamir-bakım merkezi, inovasyon Ar-Ge hizmet
merkezleri, depolama ve lojistik hizmet merkezi
yer alıyor. Yeni Okisan Plaza’nın, Okisan Ailesi’ne
ve sektörümüze hayırlı olmasını diliyoruz.
guvenlik yonetim 79.indd 18 08.01.2020 19:04
26. 20 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Yapay zeka sayesinde daha
fazla emniyet ve rahatlık
Stuttgart, Almanya – Küçük uyku
atakları, dikkat dağınıklığı, bir
emniyet kemerinin takılmaması gibi
araç içinde yaşanabilecek birçok
durum daha kapsamlı sonuçlara
yol açabilir.. Bu gibi kritik sürüş
durumlarının ve kazaların önüne
geçebilmek için, gelecekte otomo-
billerin sensörleri sadece yolu değil,
aynı zamanda sürücüyü ve diğer
yolcuları da takip etmek için de
kullanması planlanıyor. Bu amaç
doğrultusunda Bosch, kameralar ve
yapay zeka barındıran yeni bir araç
içi takip sistemi geliştirdi. Bosch
Yönetim Kurulu Üyesi Harald
Kroeger, “Otomobil sürücünün ve
yolcuların ne yaptığını bilirse sürüş
daha emniyetli ve daha rahat bir
hal alır” diyor. Bosch sisteminin,
2022 yılında üretime geçebileceği
öngörülüyor. Avrupa Birliği, 2022
yılında, sürücüleri uyuklama ve
dikkat dağınıklığı gibi konularda
uyaran emniyet teknolojisini yeni
araçlarda standart bir özellik haline
getirecek. AB Komisyonu, 2038 yılı
itibarıyla araçlara yönelik yeni em-
niyet gereksinimlerinin 25.000’den
fazla hayat kurtarmasını ve en az
140.000 ciddi yaralanmanın önüne
geçmeye yardımcı olmasını bekliyor.
Aracın içinde neler olduğuna göz ku-
lak olarak, sürücüsüz otomobillerin
temel bir sorununun çözülmesi ümit
ediliyor. Örneğin; otobanda otonom
sürüşün ardından sürüş sorumluluğu
tekrar sürücüye aktarılacağı zaman
otomobilin, sürücünün uyumadığın-
dan, gazete okumadığından ya da
akıllı telefonunda e- posta yazmadı-
ğından emin olması gerekiyor.
GÜNCEL
Akıllı park özelliğiyle park çilesinin
nasıl sona erdiğini keşfedin
‘’İster bağımsız bir işletme, ister-
se bir alışveriş merkezi, hastane,
süpermarket, ulaştırma sahası ya
da halka mahsus bir park alanı
olsun iyi bir deneyim edinmek, iş
sürekliliği sağlamak ve sadık müşteri
yelpazesi oluşturmanın anahtarı
yüksek kaliteli hizmet sunumudur.
Park yeri bulma sorunu sürücülerin
günlük yaşamlarında karşılaştıkları
en büyük sorunlardan biri. Park
yeri avına çıkmak zaman ve benzin
kaybı ve bol egzoz dumanı anlamına
geliyor ve sinir bozucu olmanın yanı
sıra çevre için de zararlı. Kent yaşa-
mında araç sahipleri sayısı giderek
Akıllı park özelliğiyle park çilesinin nasıl
sona erdiğini keşfedin
artmakla beraber, park alanlarının
sayısı aynı hızda artmıyor. Bu neden-
le de, kentlerdeki park yeri sayısı her
zaman kısıtlı kalıyor. Arsa ve mülk
maliyetlerinde görülen artış, başarılı
park işletmecilerinin sahip oldukla-
rı alanları ekonomik açıdan en iyi
şekilde değerlendirmelerini gerektiri-
yor. Park alanlarının her bir karışının
etkin bir biçimde değerlendirilmesi
giderek daha fazla önem arz ediyor.
Bu bağlamda sağlıklı işleyen bir park
deneyiminin önemi de yadsınamaz.
Hikvision akıllı park çözümüyle bu
sorunlara çözüm olmayı hedefliyor.
guvenlik yonetim 79.indd 20 08.01.2020 19:04
28. 22 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
GÜNCEL
Kablolu ve kablosuz ağ çözümleri ala-
nında lider şirketlerden biri olan Extreme
Networks, geçtiğimiz ay Atina’da Avrupa,
Ortadoğu ve Afrika bölgesindeki iş
ortaklarına yönelik bir etkinlik düzenle-
di. 175’in üzerinde iş ortağının katıldığı
etkinlikte, yeni ürünler, demolar, iş ortağı
programındaki yenilikler, satış ve pazar-
lama stratejileri katılımcılara aktarılır-
ken, aynı zamanda ülkelere göre yılın
en başarılı ve yenilikçi iş ortakları da
belirlendi. Türkiye’de “Yılın İş Ortağı”
olarak kamu ve özel sektörde birçok
başarılı projeye imza atan Sensormatic
seçildi.
Türkiye’de bilişim sektörüne öncülük
eden kuruluşlardan biri olmaktan gurur
duyduklarını belirten Sensormatic
CEO’su İsmail Uzelli, “Kurulduğumuz
1994 yılından bu yana gelişen teknoloji-
lerle birlikte kendimizi yeniliyor, bilişim
sektörü ve Türkiye için yeni nesil ürün
ve çözümlerle değer üretiyoruz. Ext-
reme Networks tarafından Türkiye’de
‘Yılın İş Ortağı’ olarak seçilmemiz
doğru yolda olduğumuzun en önemli
göstergelerinden biri” dedi.
Sensormatic, Extreme
Networks tarafından
“Yılın İş Ortağı” seçildi
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm
Ofisi’nin kimlikle para çekme dönemine
ilişkin açıklamasının ardından EGA ta-
rafından üretilen Türkiye’nin ilk onaylı
kimlik doğrulama cihazı olan biOnay
ATM entegrasyonunu başlattı. ATM
üreticisi firmalarla ilk pilot çalışmalara
başlayan ve yeni kimlik kartlarını hızlı
ve güvenli şekilde doğrulayan biOnay
cihazı sayesinde parmak iziyle para
çekmek mümkün olacak. EGA iştiraki
olan biOnay’ın Kurucu Ortağı Ümit
Yaşar Usta, ATM üreticisi firmalarla
yeni döneme hazırlandıklarını belirte-
rek “Birlikte şube dışı bankacılık için
yeni bir dönemi başlatmanın heyecanı-
nı yaşıyoruz” dedi. Banka kartı taşıma
döneminin kapanacağını ifade eden
Usta; “Kimlik kartının yetkili kurum
tarafından verilip verilmediğini, kişiye
ait olup olmadığını tespit eden biOnay
cihazları yeni çipli kartlarda yer alan
parmak izi, PIN ve dijital sertifika
unsurlarını kullanarak 3-faktör kimlik
doğrulama gerçekleştirebiliyor. biOnay
teknolojisini ATM’lerde kullanmaya
başladığımızda banka ya da kredi kar-
tına ihtiyaç duymadan tüm vatandaşlar
güvenli bir şekilde çipli kimlik kart-
ları ve parmak iziyle para işlemlerini
gerçekleştirebilecek. Böylece insanların
ceplerinde birden fazla banka kartı
taşıdığı dönem de geride kalıyor.” Dedi
ATM’ler kimlikle para çekme
dönemine hazırlanıyor
CHEP’in
dijital izleme
sisteminde
pilot uygulama
başladı
Paylaşıma ve yeniden kullanıma
dayalı sürdürülebilir iş mode-
liyle tedarik zincirine yönelik
çözümler sunan CHEP, BXB
Dijital aracılığıyla sağladığı
dijital izleme sisteminin pilot
uygulamalarına Türkiye’de de
başladı. Taşınan ürünlerin 360
derece görünürlüğünün yanı sıra
gerçek zamanlı veri alma imkânı
da sunan sistemin, hizmet ver-
diği tüm müşteriler tarafından
kullanılabilmesi için çalışmaları-
na hızla devam ediyor. Standart
ebattaki yüksek kaliteli paletleri,
plastik konteyner ve kasaları ile
tedarik zincirine yönelik yenilikçi
çözümler geliştiren CHEP, tek-
noloji yatırımlarıyla da sektörde
adından söz ettiriyor. Brambles
tarafından kurulan BXB Dijital
aracılığıyla büyük veriye dayalı iş
zekası uygulamaları ve nesnele-
rin interneti teknolojisine yatırım
yapan CHEP, fiziksel ekipman-
larını dijital çözümlerle donata-
rak daha bağlı, akıllı ve verimli
tedarik zincirleri yaratmayı
hedefliyor.
guvenlik yonetim 79.indd 22 08.01.2020 19:04
30. 24 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
GÜNCEL
Endüstriyel kurumların üçte ikisi siber
güvenlik vakalarını yetkililere bildirmiyor
A.A.’nın haberine göre; Kaspersky
araştırmacıları, endüstriyel ku-
rumların üçte ikisinin (yüzde 67)
siber güvenlik vakalarını yetkililere
bildirmediğini tespit etti. Kaspersky
açıklamasına göre, yönetmeliklere
uyumlu faaliyet göstermenin modern
endüstriyel kurumlar için şart olması-
na ve yatırımların önünü açmasına
rağmen şirketlerin uyum kurallarını
uygulama şekillerini etkileyen birçok
faktör bulunuyor. Siber suçluların
endüstriyel şirketlere sızmak için
karmaşık saldırı yöntemlerine baş-
vurduğu bu dönemde, sağlam siber
güvenlik politikaları uygulamak ve
yönetmeliklere uymak önemli hale
geldi. Endüstriyel kurumların Gene-
ral Data Protection Regulation’dan
(GDPR), International Electrotech-
nical Commission’ın (IEC) belirlediği
standartlara kadar birçok şartı yerine
getirme zorunluluğu bulunuyor.
Kaspersky’nin Endüstriyel Siber
Güvenliğin Durumu 2019 adlı
raporu, çoğu şirketin raporlama
yönergelerini görmezden geldiğini
ortaya koydu. Araştırmaya katılan-
ların yarısından fazlası (yüzde 52)
yaşadıkları vakaların yönetmelik
ihlaline neden olduğunu, yüzde 63’ü
ise bir sızıntı olduğunda yaşanacak
müşteri güveninin büyük bir sorun
olduğunu belirtti.
“Endüstriyel yönetmelikler hafife
alınmamalı”
Ankette ayrıca, şirketlerin yönetme-
likleri çok ciddiye aldığı, katılımcıla-
rın yalnızca beşte birinin (yüzde 21)
zorunlu endüstriyel yönetmeliklere
uyum sağlamadığı belirlendi. Daha
da önemlisi, şirketlerin raporlama
konusunda çok istekli olmasalar da
yönetmeliklerdeki taleplerin karşı-
lanması gerektiğini çok iyi anladığı
ortaya çıktı. Ankete katılanların yüzde
55’i siber güvenlik yatırım strateji-
lerinde uyumluluk konusunun en
büyük etken olduğunu belirtti. Bu da
gerçek tehditlerin göz ardı edilmesine
neden oluyor. Ankete katılan kurum-
ların yalnızca yüzde 28’inin bütçe
belirlerken tehdit alanını dikkate
alması da bunun bir göstergesi olarak
öne çıkıyor.
Yapay zeka, BT operasyonlarında
otomasyon sürecini dönüştürüyor
Tüm dünyada ve ülkemizde özel
kuruluşlardan kamu kuruluşlarına
kadar büyük bir dijital dönüşüm
yaşanıyor. Ancak bu dijital dönüşüm
BT operasyonlarını daha karmaşık ve
izlenmesi zor bir hale getiriyor. Diğer
taraftan toplanan verilerin miktarı
da her geçen gün artıyor ve devasa
bir boyuta geliyor. Yapay zekanın BT
operayonlarındaki önemine dikkat
çeken Micro Focus Türkiye ve
Yunanistan Genel Müdürü Deniz
Kırca, “Yapay zeka, milyonlarca
veri kümesini herhangi bir insan
müdahalesi olmadan inceleyebilme
kapasitene sahip. Dolayısıyla, geliş-
miş analitik teknikler ve algoritmalar
kullanan AIOps, çok daha büyük ve
karmaşık veri kümeleriyle çalışılabil-
mesine ve insan gözüyle görülmesi
neredeyse imkânsız olan kalıpların
görülebilmesine olanak tanıyor. Bu
kadar büyük verilerin işlenmesi ve
karmaşıklaşan BT operasyonlarının
daha iyi bir şekilde yönetilebilmesin-
de AIOps büyük önem taşıyor ve BT
süreçlerinde otomasyonun geleceği
olarak görülüyor“ diyor. Yapılan
araştırmalar da AIOps’un giderek
popülerlik kazanan bir teknoloji
Yapay zeka, BT operasyonlarında otomasyon
sürecini dönüştürüyor
olduğunu gösteriyor.
Böylece ilgili ekiplerinin meydana gelen
olayın asıl sebebini belirleyebilmelerine
yardımcı olurken geçmişteki bilgileri
kullanarak ne yapmaları gerektiği doğ-
rultusunda önerilerde bulunuyor. Bilişim
teknolojileri alanında otomasyon uzun
zamandır kullanılıyor, ancak günümüz
yapay zeka teknolojisi, bu otomasyon
düzeyini çok daha öteye götürüyor.
Uygulamaya hazır yapay zeka araçları
kullanan BT departmanları, görev kritik
sistemlerde beklenmeyen hizmet dışı
kalma sürelerinde önemli düşüşler elde
ediyor. Yapay zekaya dayalı araçlar,
BT operasyonlarında sorunların saatler
yerine dakikalar içinde çözülebilmesine
olanak tanıyor ve müşteri deneyiminin
hem işletme hem de müşteriler için en
üst düzeye çıkmasını sağlıyor.
guvenlik yonetim 79.indd 24 08.01.2020 19:04
32. 26 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
HAYATA BAKIŞ
Oğuz GÜLAY
ö
Özgüven, bireyin düşünce ve davranışlarını kendi iradesiyle ortaya koyması
ve yaşama dair bağımsız kararlar alabilmesidir. Duyarlılık ise, kişinin
etrafındaki olay ve kişileri duyarak, fark ederek, hissederek, yerinde ve
olumlu tepkiler geliştirmesi olarak tarif edilebilir.
Özgüven bir kişinin kendisine yönelik iyi duygular geliştirmesi sonucu
kendisini iyi hissetmesi demektir. Başka bir deyişle kendisi olmaktan
memnun olması ve bunun sonunda kendisi ve çevresiyle barışık olması
demektir. Kişi, nasıl bir ortamda kendini değerli hisseder ve özgüvenli olur?
Daha küçük yaşlarda kişilerin kendilerine yönelik iyi duygular geliştirmeleri,
hayatlarındaki önemli insanlar(anne-baba, öğretmen veya daha sonraki
yıllarda arkadaşları) tarafından nasıl değerlendirildiklerine bağlıdır.
Çocukluğundan itibaren büyükleri tarafından sevgi gören, gereksinim
duyduğunda beklediği yakınlık ve ilgiyi bulan, fikirlerine değer verilen ve
önemsenen, güven duyulan ve sorumluluk verilen, iyi yaptığı şeyler için
övülen, gurur duyulan, yaptıklarında hataya yer verilen ve olduğu gibi kabul
edilen kişinin, hangi yaş grubunda olursa olsun kendisine özgüveni olur.
Buna karşılık sevildiğini, önemsendiğini hissetmeyen, beklediği yakınlık
ve ilgiyi görmeyen, sürekli eleştirilen ve olduğu gibi kabul edilmeyen kişi
kendini değerli hissetmez ve özgüveni olmaz. Bu değersizlik duygusu ve
özgüven eksikliğinin en önemli yan etkilerinden biri de hiç şüphesiz kişinin
kendine ve etrafına duyarsızlaşmasıdır. Kendini değerli görmeyen (özgüveni
olmayan)kişi, yaşadığı aile, çevre, okul ve toplum içinde problemlere sebep
olur.
Bireylerin özgüven ve duyarlılık geliştirmesinin önündeki en büyük engeller,
kimi yaşantılar sonucu kendi kendilerine koydukları psikolojik ve sosyal
engellerdir. Bu engeller, çocuklukta yaşanan kimi iz bırakıcı olaylar, anne-
babanın olumsuz konuşmaları, çevresel baskılar, sosyal olaylarla fazla karşı
karşıya gelmemiş olmak, kişisel veya toplumsal ön yargılar, dünyaya ve
olaylara bakışta kullanılan düşünce kalıpları olarak örneklendirilebilir.
Özgüven, yaşamınızdaki sorunları çözümleyebilme yeteneğidir. Çabayla
artan gelişen bir yetenek. Güven, alçakgönüllülük, umut ve cesaret
karışımından oluşan bir sihirdir.
Alçakgönüllülük nedir? Bugünün yepyeni bir gün, bu anın yepyeni bir
an olduğunun bilinciyle kendimizi ve başkalarını geçmişteki anların
deneyimiyle yargılamamak demektir.
Umut nedir? Umut, olasılıkları ve olanakları görebilmek demektir. Umut
imkânları görebilme ve değerlendirebilme kapasitesidir.
Cesaret nedir? Cesaret, onurlu bir şekilde kendine güvenerek bilinmeyene
doğru gidebilme yeteneğidir.
Uygulanabilmesi dileğimle…
Daha küçük
yaşlarda kişilerin
kendilerine yönelik iyi
duygular geliştirmeleri,
hayatlarındaki önemli
insanlar tarafından nasıl
değerlendirildiklerine
bağlıdır.
Özgüven ve duyarlılık
guvenlik yonetim 79.indd 26 08.01.2020 19:05
34. 28 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Güç transformatörleri için
erken yangın algılama
E
lektrik iletim ve dağıtım
sistemleri, bir ülkenin
ekonomisi için hayati
öneme sahiptir. Ülkenin
gelişmesine ve endüst-
riyelleşmesine paralel olarak,
elektrik enerjisine olan talep de
artmaktadır. Konut, işyeri, fabrika
gibi yapılara elektrik sağlayan güç
şebekesinin başlıca bir unsuru
olan transformatörlerde oluşacak
olası bir arıza tüm güç şebekesi-
nin savunmasız kalmasına sebep
olacağından, transformatörler
sistemin potansiyel zayıf halkası
olarak kabul edilebilir. Şebekedeki
bir güç dalgalanması sonucu bir
veya birden fazla transformatörün
devre dışı kalması, birçok evi ve
işyerini etkileyen elektrik kesin-
tilerine ve milyonlarca lira zarara
sebep olabileceği gibi elektrik
şebekesinde aylarca, belki de
yıllarca sürecek zayıflıklara yol
açabilir. Transformatör üniteleri
büyük, pahalı ve sipariş üzerine
özel imal edilen cihazlar oldu-
ğundan, kullanılamayacak hale
gelmiş bir transformatörün yerine
yenisinin gelmesi çok uzun süreler
alabilmektedir. Bu yazıda trans-
formatörlerde meydana gelecek
yangınların sebepleri ve transfor-
matörleri yangından korumak için
uygulanabilecek erken algılama
çözümleri anlatılmaktadır.
Arızaları engellemek ve arıza sonu-
cu oluşacak hasarları en aza in-
dirmek amacıyla, transformatörler
koruyucu röle ve izleme tertibatı
ile donatılır. Ancak transforma-
tör yangınlarının yaklaşık yarısı
geçit izolatörleri kaynaklıdır ve
bu koruyucu ekipmanın uzağında
kalmaktadır. Çünkü geçit izolatör-
leri porselenden yapılmaktadır ve
porselen gövdeye yalıtım özellik-
lerini tahrip etmeden herhangi
bir ekipman takmak mümkün
değildir.
Porselen gövdeli geçit izolatörleri
çatlayıp içerisindeki yağı sızdırabi-
lir ve olası bir ark oluşumu nede-
niyle alev alabilir. Ayrıca yaşlan-
maya bağlı olarak geçit izolatörleri
yalıtım özelliklerini kaybedebilir,
gaz biriktirebilir ve ark oluşu-
mu sonucu patlayabilir. Bu da
transformatör tankının her yerine
yayılan yağ tabakasının yanması
ile sonuçlanır. Böyle bir durumda
saniyeler içerisinde transformatörü
şebekeden koparmak ve yangını
söndürmek gereklidir. Bu da ancak
çok hızlı tepki verebilen sıcaklık
veya alev dedektörleri ile gerçek-
leştirilebilir. Bu dedektörler bir
yangının vereceği hasarın büyük
ölçüde önüne geçerler.
Yaşlanma kaynaklı riskler ve
düzenli bakımların önemi
Transformatörlerde çıkan yangın-
lar incelendiğinde, yaklaşık yarısı
geçit izolatörleri kaynaklı olup, geri
kalanı yük kademe değiştiricileri ve
transformatör tankındaki arızalar-
dan kaynaklandığı görülmektedir.
Transformatör ömrü boyunca,
elektriksel yalıtım için kullanılan
malzemelerin yapısal dayanımı ve
yalıtım özellikleri bozulur. Yaşlan-
ma mekanik ve dielektrik gücü
zayıflatır. Uygun şekilde ve düzenli
yapılacak bakımlar ile yangın
hasarının önüne büyük ölçüde
geçilebilir.
Konut, işyeri, fabrika gibi yapılara elektrik sağlayan güç
şebekesinin başlıca bir unsuru olan transformatörlerde
oluşacak olası bir arıza tüm güç şebekesinin savunmasız
kalmasına sebep olacağından, transformatörler sistemin
potansiyel zayıf halkası olarak kabul edilebilir.
Can ÖNDER/ Kıdemli Satış Destek Uzmanı
EEC ENTEGRE BİNA KONTROL SİSTEMLERİ
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 28 08.01.2020 19:05
35. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 29
anahtarı kapatarak tepki verir.
Her iki Bucholz anahtarı (mi-
nör arızalarda tetiklenen erken
uyarı anahtarı ve majör arızalarda
tetiklenen kanatçık) söndürmeyi
başlatma amaçlı kullanılabilir.
Geçit izolatörü kaynaklı arızala-
ra karşı önlemler
Bütün transformatör yangınlarının
%50’ye yakını içerisinde yağ bulu-
nan geçit izolatörlerinde meydana
gelen arızalardan kaynaklan-
maktadır. Bu tip arızaların temel
sebepleri:
Sızıntı (kusurlu contalar)
Yalıtımın bozulması
Mekanik hasar (porselen
gövdedeki çatlaklar)
Geçit izolatörlerindeki sızıntılar,
transformatörün ana gövdesine
yağın sıçramasına sebep olur.
Örneğin, geçit izolatörleri trans-
formatör yangınlarının en birincil
sebebi olduğundan, yaşlanmış
geçit izolatörlerinin yenileriyle
değiştirilmesi yangın riskini önem-
li ölçüde azaltacaktır. Benzer
şekilde,transformatör bütünlü-
ğünün frekans tepkisi analizi
yapılarak sık sık kontrol edilmesi,
bobin ve kademe değiştirici bile-
şenlerindeki problemlerin baş-
langıç aşamasında saptanmasını
sağlayacaktır.
Transformatör tankı ve kade-
me değiştirici kaynaklı arızala-
ra karşı önlemler
Transformatör tankı ve kademe
değiştirici içerisindeki elektriksel
arızalar, bir gaz rölesi olan Buc-
holz Rölesi ile algılanır. Genellikle
biri transformatör ana tankı ile
yağ koruyucu haznesi arasında, di-
ğeri kademe değiştiricinin üzerin-
de olmak üzere 2 Bucholz Rölesi
bulunur. Bucholz koruması, minör
arızalardan kaynaklanan ve arıza
noktasından, transformatörün en
üst noktasına yükselen gazların,
röle muhafazası içerisinde bir gaz
kabarcığı oluşturup röleleri aktive
etmesi ile hızlı ve hassas bir
erken uyarı sağlamaktadır.
Bucholz Rölesi, pivot kanatçıktan
oluşan ikinci bir tetikleme cihazı-
na sahiptir. Bu kanatçık, toprak
arızası veya fazlar ve sargılar
arası arızalar gibi majör arızalarda
sıkça görülen çok hızlı bir basınç
birikmesi durumunda transforma-
törün kapatılmasını tetikler. Bu
gibi arızalar, hemen dağılamayan
büyük miktarda gaz ve yağ buharı
üretir ve bu da transformatörden
koruyucuya doğru hızlı bir yağ
akışına yol açar. Bucholz kanat-
çığı, bu yüksek yağ akışına, cıvalı
Transformatörlerde çıkan yangınlar
incelendiğinde, yaklaşık yarısı geçit izolatörleri
kaynaklı olup, geri kalanı yük kademe
değiştiricileri ve transformatör tankındaki
arızalardan kaynaklandığı görülmektedir.
Can ÖNDER
guvenlik yonetim 79.indd 29 08.01.2020 19:05
36. 30 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
Bu yağ kısmen buharlaşacak
ve bir anahtarlama işleminden
kaynaklanan ark tarafından tutuş-
turulacaktır. Bunun sonucunda
meydana gelecek yangının etkisi,
söndürmenin derhal başlaması
durumunda kısıtlı olacaktır. Ancak
bu durum, ısıyla etkinleştirilen
standart sprinkler başlıkları için
çoğu zaman gerçekleşmez. Çünkü
ısı algılayıcıları, transformatörün
birkaç metre uzağına yerleştirilen
söndürme tesisatında bulunmak-
tadır. Özellikle harici ortam uygu-
lamalarında, yağmur ve rüzgar,
söndürme sistemindeki tetikleyici-
leri etkisiz hale getirebilmektedir.
Bu yüzden, söndürmeyi tetiklemek
için yangının ateşleme bölgesi
yakınında algılanması zorunluluk-
tur. Buda, endüstriyel tipte alev ve
sıcaklık dedektörleri ile yapılabilir.
Sıcaklık algılama için
gereksinimler
Bir su püskürtmeli söndürme sis-
temi genellikle sıcaklık dedektörle-
ri ile aktif olup püskürtmenozulla-
rına su sağlayan bir mekanik valf
içerir.Standart sıcaklık dedektörle-
ri nispeten yavaş tepki sürelerine
sahip olmanın yanında, transfor-
matörlerin bulunduğu alanlardaki
zorlu dış ortam koşullarına da
(çalışma sıcaklığındaki değişim-
ler (gece/gündüz, yaz/kış), nem
seviyesinde değişiklikler, yıldırım
düşmeleri, kar, sis, ağır yağmur,
toz/kir vb ) uygun değildir. Trans-
formatör yangınlarını algılayacak
dedektörler bu zor şartlarla başa
çıkabilecek ve olay anında hızlı tep-
ki verebilecek özellikte olmalıdır.
Dedektör potansiyel alev bölgesine
yakın monte edilmek zorunda oldu-
ğundan, algılama elemanı yüksek
sıcaklıklara dayanabilmelidir.
Çok hızlı tepki verebilen sıcaklık
dedektörleri
Transformatörlerin yangından
korunması için, zorlu ortam
koşullarında çalışmayı uygun ve
sıcaklık artışlarına en hızlı tepki
verebilecek sıcaklık dedektörü
Securiton’un ADW 535 lineer tip
sıcaklık dedektörüdür. Bu dedektör
ile yangın başlangıcı, sıcaklık artış
hızı algılaması ile birkaç milisaniye
içerisinde tespit edilip söndürme
sistemi anında aktive edilebilir. Al-
gılama, sızdırmaz bir metal bir tüp
içerisindeki havanın basıncının,
sıcaklık yükselmesinde artması
prensibine dayanır. Tüpün içindeki
hava basıncı, saniyede 2000 nu-
mune ile ölçülerek, 0.2°C hassa-
siyetle sıcaklık artışı tespit edilir.
Algılama tüpü, transformatör tan-
kının mümkün olduğunca yakınına,
tercihen geçit izolatöründen sızan
yağın toplanacağı, transformatörün
en üstüne yerleştirilir. Algılama
tüpünün, transformatördeki bobin
sargısı arızalarından kaynaklanan
ve yangın başlangıcı olabilecek
sıcaklık artışlarını algılamak ama-
cıyla, cihaz gövdesine sarılması da
uluslararası uygulama kodları ve
standartları dahilinde uygulanabi-
lecek bir algılama şeklidir.
Algılama tüpü, bakır veya paslan-
maz çelik malzemeden olabilece-
ğinden, transformatörün basınçlı
hava veya temizlik kimyasalları
ile temizleme esnasında özel bir
dikkat gerektirmez.
Yıldırımdan korunma, toprağa
bağlanan bir tüp ile kolayca
gerçekleştirilir. Gaz ve petrol
endüstrisi üzerine üretim yapan
tesisler, kimyasal üretimi yapan
tesisler ile araç bakım veya
yükleme alanları,kablo tünelleri,
karayolu tünelleri gibi çok çeşitli
ve zorlu alanlarda da kullanılan
ADW 535 Dedektörü, endüstriyel
uygulamalar için
Serbest programlanabilir
algılama özellikleri
EN 54 ve UL uyumlu tasarım
ve konfigürasyon ayarları
Dinamik Isı İzleme algoritması
sayesinde hatalı alarmların ön-
lenmesi özellikleriyle gerekli tüm
esneklikleri sağlamaktadır.
Transformatör
tankı ve kademe
değiştirici içerisindeki
elektriksel arızalar,
bir gaz rölesi olan
Bucholz Rölesi ile
algılanır.
guvenlik yonetim 79.indd 30 08.01.2020 19:05
38. 32 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Y
angın algılama sis-
temlerinin tarihçesi
1900’lü yıllara uzanır.
Eski zamanlarda acil
durumlarda madeni
çanlar uyarı olarak kullanılırdı.
1900’lü yılların başında yangın
algılama sistemlerinde ilk alarm
butonu daha sonraki yıllarda ilk
elektrikle çalışan siren kullanıl-
maya başlanmıştır. İlk yangın al-
gılama sistemleri 1930 yıllarında
endüstriyel tesislerde ve bina-
larda kullanılmaya başlanmıştır.
Yangın algılama sistemlerinde
ısı dedektörleri 1970 yıllarında
ilk kullanılmaya başlandı. Takip
eden yıllarda yangın algılama
sistemlerinde ionize duman de-
dektörleri tasarlandı ve kullanıldı.
1980’li yılların başlarında ise
devre elektroniğin ve mikro işlem-
cilerin devreye girmesi ile birlikte
adreslenebilir yangın algılama
sistemleri büyük bir gelişme
göstermiştir.
1 – Yangın algılamada kullanı-
lan sistemler
1.1 –Konvansiyonel sistemler
Yangın bölgelerine ayırma
(Zonlama) ilkesi ile çalışan bu
sistemler, kontrol panelinden
yangın bölgesine götürülen
bir çift kabloya paralel olarak
bağlanan detektörler bu iki telli
hattan hem enerjiyi alırlar, hem
de uyarı sinyalini panele gönde-
rirler. Klasik sistemlerde karar
yetkisi detektörlerindir. Belirli bir
bölgede bulunan detektörler ve/
veya butonlar birbirine paralel
bağlanarak kontrol paneline
tek bir bilgiyi iletecek şekilde
bağlanırlar. Bu bölgedeki detek-
törlerin hangisi alarm verirse
versin, kontrol panelinden o
bölgeye ait uyarı alınacaktır.
Eğer o bölgede 20-32 detektör
var ise arıza ya da alarm bilgisi-
nin hangi detektörden geldiğini
öğrenmek, o yangın bölgesine
gitmeden öğrenebilmek mümkün
değildir. Bu yaklaşım yangına
müdahale açısından ilk bakışta
yanlış olmayabilir. 20 Detektö-
rün bulunduğu geniş bir alandan
yangın uyarı sinyali geldiğinde o
bölgeye ulaşmak itfaiye ekibi için
yeterlidir. Olaya arıza açısından
bakıldığında hattaki herhangi bir
kopukluğun yerini saptamak hiç
kuşku yok ki zaman ve enerji
kaybıdır. Klasik sistemlerin bazı
olumsuzluklarını saymak adres-
lenebilir yangın algılama ve uyarı
sistemlerinin getirdiği olanakları
daha iyi anlamamıza yardımcı
olur. Klasik sistemlerde her bir
ihbar hattından merkezi panele
kablo çekilir. Bu da kontrol pane-
linden çevreye yayılan çok sayıda
kablo demektir. Yangın zonları
bir kere belirlenip ihbar hatları
tesis edildikten sonra bu bölge-
lerde yapılabilecek yenilemeler,
Yangın algılama ve alarm sistemleri adından da anlaşılacağı
üzere hem malın hem de canın korunmasını sağlayarak
yangın ilerlemeden başlama aşamasında yangını algılayıp
müdahale etmek için uyarı veren sistemdir.
Tevfik ERKİN/ Satış Direktörü
TTEKNOLOJİ BİLİŞİM SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
Yangın güvenliğinde yangın algılama
ve uyarı sistem teknolojileri
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 32 08.01.2020 19:05
39. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 33
detektörlerde olduğu gibidir. Yani,
yangın kararı detektör tarafından
verilir.
Dijital adreslenebilir sistemler sa-
dece adreslenebilme özellikleri do-
layısıyla kolaylıklar getirirler. Ancak
duman detektörlerinin bulunmasın-
dan sonra yangın görevlilerini en
fazla uğraştıran yalancı alarmlara
karşı akıllı olarak nitelenebilecek
çözümler sunamamışlardır.
1.2.2 – Analog adreslenebilir
sistemler
Konvansiyonel ya da adresli sis-
temlerde dedektörler iki konum-
lu çalışırlar, bir başka deyişle,
dedektör ya normal konumdadır
ya da algılama yapmıştır (alarm du-
rumundadır). Oysa Analog Adresli
sistemlerde dedektörler algıla-
dıkları duman yada ısı miktarını
panele bildirirler. Panel sürekli
olarak tüm dedektörlerle haber-
leşerek ölçülen değerleri alır ve
bunları panel önceden tanımlan-
mış olan referans değerleriyle kar-
şılaştırıp, alarm durumuna gerek
olup olmadığına karar verir. Her
dedektör için ayrı bir referans (üst
sınır) değeri tanımlanabilmekte, bu
sayede de sistem farklı kondisyon-
lardaki mekanlarda hassasiyetini
koruyabilmektedir. Örneğin tozsuz
ve klimalar ile otomatik olarak ısısı
kontrol altında tutulan odadaki
tesisatta yapılacak değişiklik-
lerle mümkündür. Ayni hatta
bağlanan çeşitli tipte detektör
ve butonlardan gelen sinyaller
birbirinden ayırt edilemez. De-
tektörler elektronik olarak basit
bir karşılaştırıcıdan oluşurlar.
Fiziksel bir büyüklük elektriksen
bir büyüklüğe dönüştürülerek
önceden belirlenmiş bir referans
değer ile karşılaştırılmaktadır.
Bu değer alarm limitini asarsa
‘Yangın var…!’ sinyali kontrol
paneline gönderilmektedir.
1.2 – Adreslenebilir sistemler
1.2.1 – Dijital adreslenebilir
sistemler
Bu tip sistemlerde her bir dedek-
törün panel tarafından tanınan
kimlik kodu bulunmaktadır, bu
sayede alarm durumunda algıla-
ma yapan dedektörün tam olarak
yeri panel üzerinden görülebil-
mektedir. Adresli sistemlerde
marka ve modele bağlı olarak,
her bir bölgeye 120-250 adet ka-
dar dedektör bağlanabilmektedir.
Dedektörlerle panel tarafından
bire bir haberleşmesi sayesinde
hat kopuklukları ve arızaların
hangi dedektörden kaynaklandığı
panel üzerinden görülebilmekte-
dir. Sistem maliyeti Konvansiyo-
nel sistemlerle kıyaslandığında
oldukça yüksektir.
Dijital adreslenebilir sistemlerin
en temel özellikleri asağıdaki
gibidir:
a) Aynı bir çift kabloya bağlı çok
sayıda detektörün her birinden
bağımsız sinyaller alınır. Yani de-
tektörlerin ve butonların her biri
bireysel bir adrese sahiptirler.
b) Yangın zonları yazılım aracılı-
ğıyla tamamlandığından detektör
ve butonlar bulundukları yerler
dikkate alınmaksızın, kablo tesi-
satı açısından en uygun şekilde
çevrim hattına bağlanırlar.
c) Aynı çift kabloya çok sayıda
detektör bağlandığından kablo
miktarından büyük tasarruf sağ-
lanmaktadır.
d) Yangın algılama ve uyarı
sistemlerinden bilgi aktarılması
ya da bilgi alınması gerekiyor ise
giriş/çıkış modüllerinin bağlan-
masına olanak tanır.
e) Dijital adresli sistemlerde de-
tektörlerin çalışma ilkesi klasik
Adresli
sistemlerde marka ve
modele bağlı olarak,
her bir bölgeye 120-250
adet kadar dedektör
bağlanabilmektedir.
Tevfik ERKİN
guvenlik yonetim 79.indd 33 08.01.2020 19:05
40. 34 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
dedektörün algılayacağı veriler
arasındaki değişim oranı ile,
kafeterya / dinlenme odası gibi
sigara içilebilen ortamlarda bu-
lunan dedektörlerin algılayacağı
veriler arasındaki değişim oranı
aynı olmayacaktır. Bu sayede
sistem daha kararlı çalışacak ve
yanlış alarm ihtimali yok denecek
kadar azalacaktır, ayrıca panel
ölçülen değer, üst sınıra yaklaştı-
ğında ön uyarı vererek müdahale-
nin anında yapılmasına da olanak
sağlamaktadır.
Panel sürekli olarak dedektörler-
den gelen verileri kontrol ettiği
için, zaman içinde dedektörler-
de oluşan tozlanma sebebiyle
değişen ölçüm değerlerini algılar
ve temizlenmesi gereken dedek-
törleri göstererek bakım uyarısı
verir.Analog Adresli sistemler yu-
karıda anlattığımız özelliklerinden
dolayı büyük ölçekli uygulamalar-
da oldukça rağbet görmektedir-
ler.Bu sayede piyasada yaygınlaş-
mış ve maliyetleri dijital adresli
sisteme yaklaşmıştır.
1.3 – Akıllı adreslenebilir sis-
temler (Interaktif)
Yangın algılama ve uyarı sistem-
lerinde teknolojik evrimin bugün
geldiği nokta hem kontrol panel-
lerinin, hem de sahada kullanılan
detektör, modül ve butonların
tamamen mikroişlemcili olarak
üretilmeleridir. Bu gelişme yangın
algılama ve uyarı sistemlerinde
devrim olarak kabul edilmektedir.
Analog adreslenebilir sistemlerde
akilli olan sadece panel iken, bu
akillilik elektronik adreslenebilir
sistemlerde saha elemanları-
na dağıtılmıştır. Bu sistemlerle
birlikte detektör kavramı yeniden
gündeme gelmiştir. Karar ver-
me yetkisi tekrar detektörlere
verilmiştir. Bu sistemlerde panel
kendisine bağlı elemanlarla hem
yayın, hem de tarama yöntemini
kullanarak haberleşir. Sahada
kullanılan detektörler, modüller ve
butonlar mikroişlemci kontrollü,
elektronik adreslenebilir geçmişe
dönük belleğe sahiptirler. Her bir
detektör, modül ve buton sadece
kendilerine ait geçmişe dönük,
aşağıda tanımlanan bilgileri bel-
leklerinde saklayabilmektedirler.
Cihaz adresi,
Cihazın tipi ve çalışma modu,
Sistem içinde sürekli çalıştığı
süre,
Çalıştığı zaman içinde arıza
geçirdiği ve alarm sayısı,
Eğer var ise son girilen alar-
mın tarihi ve zamanı,
En son bakim tarihi,
Eğer var ise en son alarm
sırasında detektörün kaydettiği
değerler,
Detektörün hassasiyet
değerleri,
Arıza kodları hakkında bilgiler.
Mikro işlemcilerin sahada kullanı-
lan tüm ekipmanlara indirgenmiş
olmasının amacı sistemde verim-
liliği ve sürekliliği sağlayacak olan
bilgilerin teknik personele sağlıklı
aktarılmasını sağlamak, bakim
ve işletme kolaylığı getirmektedir.
Kontrol paneli, detektör, modül ve
butonlarda hem yayın, hem de ta-
rama yöntemi ile haberleştiğinden,
haberleşme yoğunluğu az olmakta,
böylelikle sistemde blendajlı özel
kabloların kullanımı gerekmemek-
tedir.
2 – Yangın alarm sisteminin
yapısı
Bir yangın alarm sistemi üç ana
bölümden oluşur bunlar;
1. Algılama (giriş) üniteleri
Duman dedektörleri
Gaz Dedektörleri
Sıcaklık Dedektörleri
Alev Dedektörleri
Işın Tipi Dedektörler
Yangın İhbar Butonları
2. Değerlendirme ünitesi
Yangın Alarm Paneli
3. Çıkış ünitesi
Siren ve kornalar
Flaşörler
Söndürme Sistemleri
Tekrarlayıcı Panel
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
Sahada
kullanılan detektörler,
modüller ve butonlar
mikroişlemci kontrollü,
elektronik adreslenebilir
geçmişe dönük belleğe
sahiptirler.
Kontrol paneli,
detektör, modül ve
butonlarda hem yayın,
hem de tarama yöntemi
ile haberleştiğinden,
haberleşme yoğunluğu
az olmakta, böylelikle
sistemde blendajlı özel
kabloların kullanımı
gerekmemektedir.
guvenlik yonetim 79.indd 34 08.01.2020 19:05
42. 36 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
T
arihi binaların ve
müzelerin korunması,
diğer çoğu bina tipi için
gereken korumadan
farklıdır. Sıklıkla her
ikisi olmak üzere, bazı durumlar-
da amaç yapının korunması iken
diğer durumlarda, paha biçilmez
sanat eserleri ya da tarihi öneme
sahip diğer eşyalar en önemli
endişe kaynağıdır. Bundan dolayı,
tarihi mirasların korunması için
kendilerine has özelliklerine uy-
gun yangın koruma çözümlerinin
bulunması gerekmektedir: Asgari
kurulum gerekliliklerine sahip
mümkünse kablosuz, yangının er-
ken aşamasında hızlı ve güvenilir
bir yangın algılama ve değerli sa-
nat eşyalarına zarar vermeyecek
uygun yangın söndürme tedbirleri
alınmalıdır.
Yalnızca zorunlu ve temel yangın
koruma kurallarına uyumluluk,
özellikle eşsiz varlıklar ve değer-
lerin korunması açısından, uygun
bir yangın koruması sağlaya-
mayabilecektir. Bu sebepten,
kaleler, kiliseler, müzeler ya da
kütüphaneler gibi tarihi miraslar,
kendilerine has zorluklara sahip
olduklarından, özel tedbirler ge-
rektirmektedirler: Örneğin, antik
bir yapı, el değmeden korunmak
zorundadır. Tarihi yapılarda,
modern binaların aksine, yangın
korumasının kolaylaştırılmasına
yardımcı olacak bölümler sıklıkla
bulunmamaktadır ve çoğunda
yeterli kaçış yolları da yoktur.
Resimler, tarihi mobilyalar, gob-
lenler, duvarlarda asılı eşyalar,
halılar ve ahşap parke zeminler
ile diğer yanıcı malzemeler,
yangın yükünün oldukça artma-
sına yol açmaktadırlar. Ve bütün
bu zorluklara ilave olarak, bu
yapılarda yaşayanlar ile ziyaretçi-
lerin güvenliği, elbette her zaman
garanti altına alınmalıdır.
Dünya Kültürel Miras yapıları
olarak belirlenmiş birçok tarihi
yapıda, estetik görünüm ve
hissin korunmasına yönelik
talepler başka bir ilave zorluk
oluşturmaktadır: eşsiz duvar de-
korasyonları, kaplamalı tavanlar
ve freskler gibi yeri doldurulamaz
mimari iç detayların bütünlü-
ğünün korunması, gerek bu
binaların sahipleri ve sorumluları
gerekse bunlardan keyif almak
için gelen halk açısından büyük
öneme sahiptir.
Tarihi binaların sunduğu bu özel
zorluklar, modern yangın gü-
venliliği gereklilikleri ile tarihsel
karakterin korunması amacını bir
araya getirebilecek yenilikçi yan-
gın güvenliği sistemlerine yönelik
talebi arttırmaktadır. Otomatik
yangın söndürme sistemleri ile
birlikte, korudukları ortamın este-
tik yapısı üzerinde açıkça görünür
bir etki oluşturmayan, yüksek
performanslı yangın algılama sis-
temleri bu konuda aranan cevabı
sunmaktadır.
Yangın güvenliğinden taviz
vermeden, estetik bütünlüğü
korumak
Siemens, tarihi değere sahip
binaların yangından kaynaklanan
tehditlere karşı korunmasına
yönelik ihtiyaçlara uygun olarak
tasarlanmış, kapsamlı akıllı
çözümler sunmaktadır. Kablosuz
Tarihi mirasların korunması için kendilerine
has özelliklerine uygun yangın koruma
çözümlerinin bulunması gerekmektedir.
SIEMENS TÜRKİYE
Tarihi, yangından korumak
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 36 08.01.2020 19:05
43. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 37
komşuları ile haberleşmesinden
dolayı, merkezi ağ geçidinin
dedektörlerin her biriyle doğrudan
telsiz teması içerisinde bulun-
masına artık gerek yoktur. Bir
ağ, tek bir ağ geçidi kullanılması
yoluyla, 90 metreye kadar yarıçap
içerisinde ve yerel düzenlemelere
bağlı olmak üzere beş kata yapı-
lacak biçimde kurulabilmektedir.
Dumanı koklayan ve hızlı tepki
veren sensörler
Sanat eserleriyle dekore edilmiş
duvarlar ve tavanlar gibi yüksek
oranda süslemelerin bulunduğu
uygulamalar için, başka bir yan-
gın algılama tipi bulunmaktadır.
Etkin, görünmez yangın koruma-
sı sağlamak için hava çekmeli
duman algılama (ASD) yöntemi
kullanılır. ASD yönteminde, tavan
boşluklarında gizlenebilen borular
kullanılmaktadır ve dedektörler
duman parçacıklarını tespit et-
mek için havadan örnekler alarak
bir yangın durumunda, alevlerin
ortaya çıkmasından çok önce
güvenilir bir şekilde tepki vermek-
tedirler.
Tarihi binalar ile müzelerdeki
dekoratif özellikler üzerindeki
etkinin en aza indirilmesi açısın-
dan bu çok önemli bir avantajdır.
ASD, kiliseler, katedraller, kütüp-
haneler ve yüksek tavanların ve
geniş açık alanların bulunduğu
binalar dahil olmak üzere tarihi
miras kapsamındaki birçok bina
teknoloji, kabloların oluşturduğu
estetik sorunlar göz önüne alın-
dığından dolayı, bu gibi uygula-
malarda büyük oranda kabul gör-
mekte olup Siemens’in kablosuz
yangın algılama sistemi Swing,
tarihi miras uygulamalarında en
gelişmiş kablosuz sistemlerden
biridir: dedektör yerleşiminde bü-
yük bir özgürlük sağlarken, aynı
zamanda yanlış alarmları ortadan
kaldıran ve insanlar ile tarihi
varlıkların korunması için çok
erken aşamada yangın algılaması
sağlayan ASAtechnology (Geliş-
miş Sinyal Analizi) teknolojisine
sahiptir.
Swing aynı zamanda, iki optik ve
iki ısı sensörü içeren dedektör
sistemiyle, hızlı ve yüksek dere-
cede güvenilir yangın algılama
olanağı sunmaktadır. ASA tech-
nology, dedektörün, uygulamaya
özel bir parametre setinin seçil-
mesi yoluyla, çevresine optimum
bir şekilde adapte edilmesine im-
kan tanır. Bu da dedektörün, toz
ya da tiyatrolarda kullanılabilecek
olan özel efektler gibi aldatıcı
fenomenlerden etkilenmemesi ve
böylelikle yanlış alarmların önlen-
mesi anlamına gelmektedir.
Swing sistemi, haberleşme ye-
dekleme kapasitesini en üst sevi-
yeye çıkaran ve böylelikle kablolu
bir tesisatın emniyet ve güveni-
lirlik seviyesine ulaşan, kablosuz
örgü (mesh) teknolojisine dayan-
maktadır. Örgü ağı içerisinde, her
bir kablosuz cihaz yakınındaki
diğer cihazlarla haberleşmekte
olup bu da bilgilerin iletilmesi için
her zaman en az iki adet yedek
yolun bulunduğu anlamına gel-
mektedir. Güvenilirlik seviyesinin
daha da arttırılması için, her bir
cihazın çok sayıda kanala sahip
iki frekans bandı bulunmaktadır.
Ağ, bir dedektörün arıza yap-
ması durumunda, kanalları ve/
veya frekans bantlarını otomatik
olarak değiştirerek ya da bilgileri
yakındaki bir cihazla ileterek
kendisini “onarmaktadır”. Bu da
bilgilerin her zaman ağ geçidine
ve nihai olarak yangın kontrol
paneline ulaşmasını sağlayarak
her zaman maksimum sistem
kullanılabilirliği sunmaktadır.
Örgü teknolojisi, şebekeye ben-
zer haberleşme modeli sayesin-
de, aynı zamanda özellikle, tarihi
binalarda sıklıkla bulunan çok
kalın duvarla gibi engellerin üs-
tesinden gelinmesinde yardımcı
olmaktadır.
Örgü teknolojisinin başka bir fay-
dası da, büyük kablosuz ağların
kurulması sırasında ortaya çıkar.
Her bir yangın dedektörünün
Örgü
ağı içerisinde,
her bir kablosuz
cihaz yakınındaki
diğer cihazlarla
haberleşmekte olup bu
da bilgilerin iletilmesi
için her zaman en az
iki adet yedek yolun
bulunduğu anlamına
gelmektedir.
guvenlik yonetim 79.indd 37 08.01.2020 19:05
44. 38 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
için ideal bir duman algılama
yöntemidir. Bu gibi uygulamalar,
küçük bir yangından kaynaklanan
dumanın yüksek tavanlara monte
edilen kiriş tipi ya da geleneksel
detektörlere ulaşmak için yeterli
termal kaldırma sağlamama-
sından dolayı sıklıkla duman
katmanlaşmasına yol açacaktır.
Siemens ASD ürünlerinde, alda-
tıcı fenomenlere karşı yüksek
seviyede bağışıklık sağlamasının
yanı sıra yangına karşı erken aşa-
mada uyarı veren, yenilikçi, optik
çift dalga boylu yangın algılama
teknolojisi kullanılmaktadır.
Otomatik yangın söndürme
sistemleriyle, eşsiz sanat
eserleri güvende tutulur
Koruma amacı ile uygulamaya
bağlı olmak üzere, yangınların
söndürülmesi için farklı sistemler
ve maddeler kullanılabilmek-
tedir. Örneğin, bina yapısının
korunması ve yangının diğer
binalara yayılmasının önlenmesi
için sıklıkla otomatik sprinkler
sistemleri kullanılmaktadır.
Sprinkler sistemleriyle kullanılan
suyun miktarı, tarihi koleksiyon-
lara zarar verebilecek seviyede
önemli bir sorun olabilir. Gazlı
yangın söndürme teknolojileri ise
hiçbir atık bırakmayıp varlıkla-
ra zarar oluşturmamaktadır ve
bundan dolayı değerli ve sıklıkla
eşi bulunmaz varlıkların korun-
ması için idealdir. Gaz esaslı
teknolojiler için, odanın belirli bir
hava sızdırmazlık seviyesine sahip
olması gerekmektedir. Bu, yangın
söndürme yönteminin etkinliğini
sağlamaktadır.
Siemens, uygulamanın kendine
has gerekliliklerine hassas bir
şekilde uyarlanabilecek akıl-
lı, otomatik yangın söndürme
sistemleri sunmaktadır. Bunların
arasında, yangının hızlı ve güve-
nilir bir biçimde söndüren ikili bir
etki sağlamak için doğal yangın
söndürme kaynakları olan azot
ve suyu bir araya getiren Sinorix
H2O Gaz sistemi yer alır. Azot,
boşaltım bölgesindeki oksijen
konsantrasyonunu azaltıp yangını
derhal söndürürken, su sisi, sı-
caklığı yanıcı malzemenin yeniden
tutuşabileceği noktanın altında bir
seviyeye indirmektedir.
Hassas püskürme teknolojisinin
kullanılması sayesinde, açıkta
kalan yüzeyler sadece çok ince bir
su tabakasıyla kaplanmaktadır,
bu tabaka, dakikalar içerisinde
buharlaşacağından dolayı, hassas
sanat eserleri ya da belgelere
hasar vermeyecek kadar incedir.
Doğal yangın söndürme maddeleri
olan azot ve su, çevre ve insan
için güvenlidir1
.
Sinorix Compact, elektronik ve
elektrikli ekipmanların bulunduğu
küçük odaların (132 metreküpe
kadar) korunması için uygulanması
kolay bir seçenektir. Yangın algı-
lama, alarm verme ve kontrolden
yangın söndürmeye kadar bütün
yangın koruma disiplinlerini tek bir
kabin içerisinde bir araya getir-
mektedir. Sinorix Compact sistemi
içerisinde Sinorix Sessiz Nozül ve
temiz kimyasal madde 3M Novec
1230 Yangın Koruma Sıvısı kulla-
nılmaktadır ve böylelikle, özellikle
sunucular ve makine daireleri için,
sessiz, emniyetli ve sürdürülebilir
bir çözüm sağlanmaktadır. Bü-
tün parçalar, bir kabin içerisinde
önceden kurulu, elektrik bağlantısı
yapılmış ve yorucu bir kurulum ça-
lışmasına gerek olmadan kullanıma
hazır olarak temin edilmektedir. Bu
çözüm, aynı zamanda daha büyük
yangın koruma ya da hatta tehlike
yönetim sistemleri içerisinde bile
entegre edilebilmektedir.
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
Yangın algılama,
alarm verme ve kontrolden
yangın söndürmeye kadar
bütün yangın koruma
disiplinlerini tek bir
kabin içerisinde bir araya
getirmektedir.
1 Dünyanın atmosferinin yaklaşık %78’i azot ve %21’i oksijenden oluşmaktadır. Yangın sadece
oksijen miktarının hacim olarak %13’e düşmesi durumunda söndürülmektedir ve bu seviye insan
sağlığı açısından hiçbir risk oluşturmamaktadır.
guvenlik yonetim 79.indd 38 08.01.2020 19:05
46. 40 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
F
ipron teknolojisi ile üreti-
len plaka ve kordon tipi
ürünler bekleme modun-
da yıllarca kalabilir ve
ihtiyaç olduğu anda ale-
vin büyümesine izin vermeden,
meydana geldiği anda söndürür.
Çok etkili, çok amaçlı tek başına
yangın söndürücü bileşik mater-
yallerin oluşturulmasını sağlar.
Mikrokapsülasyon endüstride
yaygın olarak kullanılan bir
tekniktir. Fipron teknolojisi ise
yangın söndürme alanında uygu-
lanan mikro kapsülleme tekni-
ğinin ilk ve tek örneğidir. Fipron
bazlı ürünlerin tümünde yangın
söndürme malzemesini depola-
yan ve aktivasyon anında
yangını durdurmayı garanti
eden on binlerce mikron sevi-
yesinde kapsül bulunur. Mikro
kapsüllerin polimerik kabuğu,
yangın söndürücü bileşiği 5 yıl
boyunca çalışır durumda tutar ve
kesin olarak aktivasyon sıcak-
lığına ulaşmasını önler. Yangın
oluştuğunda etken gazı serbest
bırakır ve her bir mikro kapsül
birer ‘mikro yangın söndürücü’
haline gelir.
Ürünlerin avantajları; montajı çok
kolaydır. Küçük ve kapalı alanlar
için ideal yangın önleyicilerdir.
Aktivasyon için uyarı veya elektrik
bağlantısına ihtiyaç duymaz. Gö-
rüntü kirliliği oluşturmaz ve bakım
gerektirmez. Yangın söndürücü
etken gaz Ozon dostu olduğun-
dan çevre dostudur ve canlılara
zarar vermez.
Fipron Sticker (Plaka tipi ) ürünü
elektrik buatlarından, güç dağıtım
ile kontrol ve kumanda panola-
rında 60 desimetreküpe kadar
kapalı alana sahip elektrikli
cihazlar, bilgisayar sistemleri
vb. alanlarda kullanılır. Elektrik
buatları için P modeli ile koruma
altına alan hacminin litre değerini
gösterir 15,25,40 ve 60 modelle-
ri vardır.
FipronCord (Kordon Tipi) ürünü
elektrik pano ve kablo kanalla-
ında, dağıtım kutularında, güç
kaynakları, elektrikli ev aletleri
ile endüstriyel tesisler ile gemi
sanayisinde kullanılmaktadır.
Koruma altına aldığı hacim
itibarı ile Cord 1, Cord 2 ve Cord
3modeli vardır. Cord 1 modelinin
1 metresi 50 dm3’lük hacmi,
Cord 2 modelinin 1 metresi 150
dm3’lük hacmi ve Cord 3 modeli-
nin 1 metresi 300 dm3’lük hacmi
koruma altına alabilir.
Cord modeli Sticker modelleri-
ne göre daha ekonomik olarak
kullanılabilir. Cord modelleri alev
ile temas ettiği anda kendini
tamamen imha ederek yangını
söndürür.
Mikro kapsüllerin polimerik kabuğu, yangın söndürücü bileşiği
5 yıl boyunca çalışır durumda tutar ve kesin olarak aktivasyon
sıcaklığına ulaşmasını önler. Yangın oluştuğunda etken gazı
serbest bırakır ve her bir mikro kapsül birer ‘mikro yangın
söndürücü’ haline gelir.
FİPRON
Yangını önlemenin yenilikçi
teknolojisi
guvenlik yonetim 79.indd 40 08.01.2020 19:05
48. 42 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Ç
alışma prensibi
Işın tipi duman dedek-
törü, alıcı ve vericiden
oluşmaktadır. Çalışma pren-
sibi olarak, vericiden çıkan
kızılötesi ışığın engellenmesi
prensibine dayanmaktadır.
Alıcı, sistemin kurulum aşamasın-
da üzerine düşen ışık miktarını refe-
rans almaktadır. Çalışma durumunda
alıcı, ışık miktarındaki azalmayı sürekli
referans değerle karşılaştırarak ışığın
engellenme yüzdesini bulur.
Vericiden çıkan kızılötesi ışın nor-
malde hiçbir engele takılmadan alıcı
üzerine düşer. Yangın esnasında çıkan
dumanın, alıcı üzerine düşen ışın mik-
tarını azaltması sonucunda dedektör
yangın alarmı verir.
Alarm eşiği üreticiye göre değiş-
mekle birlikte 12%, 25%, 35%, and
50% gibi farklı alarm seviyelerinde
hassasiyet ayarı yapılabilmektedir.
Alıcı ile verici arasındaki mesafe
üretici sınırlarına göre değişiklik göster-
mektedir. (Genel olarak 5-100 m)
EN 54-14 tarafından izin verilen
maksimum uygulama tavan yüksekliği
25 m’dir.(Yarı kota 2.dedektör)
Hacimsel görüntüleme metodu ile
çalışan ışın tipi duman dedektörler,
standart ışın tipi duman dedektörden
farklı olarak IR’nin yanısıra UV ışınını
da kullanır.
Emitter (verici) UV/IR ışık veren bir
LED.
Imager (alıcı) Lens ile ışığı üzerinde
toplayan bir CMOS devresi.
UV/IR çalışma prensibi:
UV ışını hem büyük hem küçük parti-
küllerden etkilenir.
IR ışını genellikle büyük partiküllerden
etkilenir.
Alıcıya ulaşan UV ışını miktarı IR’ye
oranla daha fazla azalıyorsa ortamda
küçük partikül (muhtemelen duman)
vardır. Alarm oluşur.
Alıcıya ulaşan hem UV ışını hem de IR
ışını miktarı azalıyorsa ortamda bü-
yük partikül (muhtemelen toz) vardır.
Hata oluşur.
Alıcıya hem UV hem de IR ışını
ulaşmazsa hata oluşur. (Vinç vb.
cisimlerin girmesi durumu ya da
verici arızası)
Açık alanlarda ve yüksek tavanlı
alanlarda yangının duman etkisi
noktasal dedektörler ile algılanabilir.
(11 m ye kadar.)
Bu mekanlarda çok sayıda
dedektör için kablo tesisatının yapıl-
masının zorluğu, cihazlarının montaj
zorluğu ve sonrasında test, temizlik
ve bakım ile ilgili işletme sorunları
ortaya çıkabilmektedir. Birçok nokta-
sal dedektör ile yapılacak algılama
yerine, ışın tipi tek bir dedektör ile
koruma yapılabilmektedir.
Beam dedektöler; endüstriyel depo, üretim alanları, fabrikalar,
enerji üretim tesisleri, fuar ve sergi alanları, konferans salonları,
alışveriş merkezlerindeki atrium ve foodcourd alanları,
spor salonları, hava limanları, uçak hangarları, müze ve
tarihi yapılar gibi, dumanın algılanmadan önce geniş bir alana
yayıldığı yüksek tavanlı ve geniş mekanlarda kullanılmak
üzere tasarlanmış duman algılama sistemidir.
MATRIKS BİNA KONTROL SİSTEMLERİ
Işın tipi duman dedektörleri BEAM
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 42 08.01.2020 19:05
50. 44 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ
T
oplu yaşam alanlarında
güvenlik ihtiyaçlarının
artmasıyla geçiş kontrol
sistemlerinin önemi
artmaktadır. Güvenlik
sistemleri içinde kartlı geçiş
sistemleri, biyometrik sistemler,
kamera sistemleri, yangın alarm
ve güvenlik sistemleri yer almak-
tadır. ÖLÇSAN’ın hayata geçirdiği
KIMO Geçiş Kontrol ve Personel
Devam Kontrol Platformu, kuru-
lan sistemler aracılığıyla kullanıcı-
lara iş yerlerinde, binalarda, site-
lerde güvenliği kontrol edebilme
imkanını sağlamaktadır.
KIMO Geçiş Kontrol ve Personel
Devam Kontrol Platformu hem
insan kaynakları hem de geçiş
kontrol alanlarında sahip olduğu
modüllerle ve kullanıcı dostu ara
yüzü ile müşterilerimize fırsatlar
sunmaktadır. Geçiş kontrol sis-
temleri, alanlar arasında geçişi
denetleyen, yetkisiz geçişleri
engelleyen, yetkili geçişlere izin
veren ve tüm bu süreci kayıt al-
tına alarak, raporlama fırsatı su-
nan KIMO platformu tarafından
yönetilmektedir. Tüm bunların
yanında, KIMO geçiş kontrolleri-
nin gerçekleştirildiği alanlar için-
de yangın sistemleriyle entegre
çalışarak, yangın zamanlarında
tahliyelerin hızlı olmasını olanaklı
kılmaktadır.
Yangın sistemlerinden gelen ve-
riler tek başına anlamlı değildir.
KIMO, bu zamanlarda yangın
sistemleri için tamamlayıcı bir
platform olma özelliğiyle, kurum-
larda alanların terk edilmesi için
geçiş kapılarını otomatik olarak
açmaktadır.
Yangın dedektörlerinden gelen
verileri, KIMO yorumlamakta
ve geçiş kapılarının otomatik
olarak açılmasını sağlamaktadır.
Bazı kurumlarda kartlı geçişlerin
olduğu sistemlermevcuttur. Yan-
gın anındaki kapıların otomatik
açılımı, panikle kaçan personelin
kartı yanına almaması durumun-
da da kurumdan hızlı tahliyeyi
sağlamaktadır. Böylece panika-
nında, geçiş kapılarında birikme,
yığılma gibi sorunlar ortadan
kalkmaktadır. Ayrıca, tahliye
olan personeller el terminal ile
tanımlanabilmekte, eksik olanlar
bulunabilmektedir.
KIMO kullanan müşterilerimiz tek
platformda entegre olmuş birçok
modülü tek alandan kontrol
etme, yönetme ve raporlama
imkanına sahiptirler. Böylece,
geçiş kontrol güvenliği, insan
kaynakları, kamera sistemleri
ve yangın sistemlerinin kontrolü
sağlanmaktadır.
Yangın sistemlerinden gelen veriler tek başına anlamlı değildir.
KIMO, bu zamanlarda yangın sistemleri için tamamlayıcı bir
platform olma özelliğiyle, kurumlarda alanların terk edilmesi
için geçiş kapılarını otomatik olarak açmaktadır.
Tunç PINAR/ Satış Müdürü
ÖLÇSAN TEKNOLOJİ A.Ş.
Yangın sistemlerine akılcı çözüm
Tunç PINAR
guvenlik yonetim 79.indd 44 08.01.2020 19:05
52. 46 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
FOKUS AVM GÜVENLİĞİ
Ticari binalarda yangın zonları ve
elektrik tesisatı üzerinden yayılımın
önlenmesi
S
on yıllarda, ülkemizde
alışveriş merkezleri
sayısı giderek artmak-
tadır. Birçok farklı
seçeneği bir arada
bulunduran ve tüm ihtiyaçlara
cevap veren özellikleri ile tüketici-
lerin en çok tercih ettiği mekanlar
arasında ilk sıradadırlar. Alışveriş
merkezleri günümüzde sosyal ha-
yatın bir parçası ve popülerliğini
giderek arttıran merkezler haline
gelmiştir. Çok sayıda insanın bir
arada bulunduğu bu merkezler
yangın güvenlik risklerini de bera-
berinde getirmektedir.
Gelişen teknoloji ile birlikte kulla-
nımı artan ekipman ve cihazlar,
alışveriş merkezlerinin teknik alan-
larında (elektrik odaları, sistem
odaları vb.) bulunmasına rağmen,
yangın anında hızla yayılan alev
ve duman bina içerisinde bulu-
nan herkesi kısa süre içerisinde
Gelişen teknoloji ile birlikte kullanımı artan ekipman ve cihazlar,
alışveriş merkezlerinin teknik alanlarında (elektrik odaları,
sistem odaları vb.) bulunmasına rağmen, yangın anında hızla
yayılan alev ve duman bina içerisinde bulunan herkesi kısa süre
içerisinde etkileyerek can ve mal kayıplarına neden olmaktadır.
BTS YANGIN GÜVENLİK YAPI TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ.
guvenlik yonetim 79.indd 46 08.01.2020 19:05
53. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 47
etkileyerek can ve mal kayıplarına
neden olmaktadır. Yangın anında
binanın tahliye edilebilmesi ve
yangına müdahale edilebilmesi
için duman ve alevin yayılması en-
gellenmelidir. Bu nedenle yangın
zonları oluşturularak, yangın riski
yüksek hacimlerde bulunan şaft
boşlukları ve tesisat açıklıkları
yangın durdurucu malzemeler ile
kapatılmalıdır.
Yangın yükü ve riski
Ticari binalarda elektromekanik
sistemler ve yanıcı maddeler
bulunduğu sürece bu mekanlarda
her an yangın çıkması mümkün-
dür. Bina içinde yangın çıkma
ihtimali (Yangın riski) binanın
yapısına ve bina içindeki yanıcı
madde oranına bağlı olarak artar.
Binalarımızın gittikçe büyüyerek
kompleksler haline gelmesi,
modernleşmesi, içinde karmaşık
birçok elektromekanik sistemlerin
kullanılması, enerji ve kumanda
kablolarının yoğunluğunun çok
artmasına neden olmuştur.
Yangınla karşılaştığımızda yan-
gına karşı savaşmamıza yar-
dımcı olacak yangın algılama ve
söndürücü ekipmanlardan derhal
faydalanabiliyorsak yangını erken
yakalayabilir ve başlangıç aşa-
masında yangını durdurabiliriz.
Fakat yangını başlangıç aşama-
sında söndüremezsek, yangın
bina içindeki elektrik tesisatını
(kablolar, borular vs) kullanarak,
tesisat boşlukları, dilitasyon ara-
lıkları, şaftlar, kapı aralıklarından
faydalanarak çok hızlı bir şekil-
de genişler. Yangını başlangıç
aşamasında yakalayıp söndürsek
bile ilk aşamada oluşan duman
binada ki bu boşluklarda ilerleyip,
işletme ve kullanıcılara çok büyük
zararlar verebilir.
Binalarda bölümlendirme
(Yangın zonları)
Bu nedenle bina içinde yangı-
nı hapsetmek ve yayılmasını
geçicide olsa durdurmak için tüm
önlemleri almamız gerekmektedir.
Yangını belli bölgelerde hapset-
mek için bina içinde belli zonlar
(yangın zonları) oluşturulmalıdır.
Bu zonlarda tüm bina boşlukları
yangını belli sürelerde durdurmak
ve yangın ile savaşacak kişilere
(itfaiye) zaman kazandırmak için
özel olarak imal edilen yangın
geciktirici sistemler ile doldurul-
malıdır.
Bina içindeki yangın zonların da
yangını geciktirmek için binanın
mimari yapısına bağlı olarak bir-
birine destek olacak birçok farklı
malzeme kullanılmalıdır. Örneğin
yangın duvarı, yangın kapıları
bunlardan bazılarıdır.
Elektrik tesisatı ve şaftlarda
yangın riski
Bir bina içinde veya geniş bir
alana yayılan komplekslerde
yangına en hassas bölgelerden
birisi elektrik tesisat yolu (kab-
lo kanalları) ve elektrik tesisat
geçişleri yani şaftlarıdır. Zira
yangının bina içinde çok hızlı bir
şekilde yayılmasına neden olan
yerlerin başında elektrik ve me-
kanik şaftlar gelmektedir. Elektrik
şaftları bina içine bir örümcek ağı
gibi yayılmış olan elektrik kuvvetli
akım ve zayıf akım kablolarını dar
bir alan içinde muhafaza etmekte-
dir. Aynı zamanda elektrik şaftları
mimari yapısı nedeni ile bina iç-
lerinde galeriler oluşturmakta ve
doğal baca görevi de görmektedir.
Bu nedenle bina içinde herhangi
bir bölgede çıkan yangın elektrik
tesisatı üzerinden şaftlarda çok
hızlı bir şekilde ilerleyerek bina
içinde farklı bölgelere atlayabilir,
yayılabilir.
Yangını belli
bölgelerde hapsetmek
için bina içinde belli
zonlar (yangın zonları)
oluşturulmalıdır.
guvenlik yonetim 79.indd 47 08.01.2020 19:05
54. 48 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Ayrıca elektrik kablolarında çeşitli
nedenlerden dolayı yangın çıkma
riski de çok fazladır. Zira elektrik
kablolarda genellikle yanabilen
plastik kaplamalar veya izolasyon
malzemeleri kullanılmaktadır.
Kablo yangınlarındaki tehlikeler
Kablo üreticileri elektrik kablo-
larının imalatında plastik içerikli
kılıflar veya izolasyon malzemeleri
kullanmaktadırlar. Bunlar içinde;
PVC polvinyl chloride
PE Polyethylene
PP Polypropylene
Sentetik lastik, en çok kullanı-
lanlarıdır.
Tüm bu plastikler yanabilir malze-
melerdir. Dolayısı ile elektriksel
olarak çıkan bir yangında (kısa
devre, aşırı yük gibi) ortaya çıkan
ısı ve alev bu kablolar üzerinde
çok hızlı bir şekilde yürür ve yayı-
lır. Çok önemli bir gerçeği hatır-
latmakta fayda vardır. Bina içinde
dikey olarak döşenen PE kablo
demeti üzerinde yangının ilerleme
hızı 20 m/dk’dır. Bu veri bağım-
sız laboratuvarlardan birisi olan
İngiliz kuruluşu CEGB tarafından
belirlenmiştir. PE ve PP malze-
meleri içeren kablolar çok kolay
yanabildikleri gibi ayrıca eriyen
damlaların oluşturduğu sıcaklık
ile mahal içindeki diğer komşu
malzemeleri de (halı, perde vs)
kolayca yakabilirler.
Elektrik kabloları sadece yangı-
nın yayılmasına neden olmazlar.
Aynı zamanda yoğun koyu renkte
dumana da neden olurlar. Bu
duman tahmin edileceği gibi;
-İtfaiyecilerin kurtarma ve söndür-
me çalışmalarını çok zorlaştırır,
-İçerdiği toksik ve kanserojen
maddeler insanlara zararlıdır,
Çok miktarda HCl (Hydrochlori-
ne) gazı içerdiği için söndürme
çalışmaları sırasında kullanılan
su ile karşılaştığında Hidroklorik
asit’i oluşturur. 1 kg yumuşak
PVC %35 klorin içerir, buda 360
gr HCl gazının ortaya çıkmasına
neden olur. HCl’nin su ile karşı-
laşması durumunda yaklaşık 1 lt
Hidroklorik asit meydana çıkmak-
tadır.
Hidroklorik asidin bina içindeki ta-
şıyıcı malzemelere ne kadar zarar
verdiğini herkes bilmektedir. Bina
içindeki tüm metal malzemeler
hızla korozyona uğrar ve bina taşı-
ma elemanlarında ciddi hasarlar
yaratır. Bu hasarların maliyeti bi-
nada direk olarak yangının neden
olduğu hasarlardan daha fazla
olabilir. PVC ürünlerinin yanması
neticesinde ortaya çıkan zararlı
gazlar içinde bulunan kimyasal
bileşimlerin listesi aşağıda belir-
tilmiştir. (Bk. Tablo 1)
PVC’ni içinde bulunan HCl’nin
zararları bilindiği için son yıllarda
binalarda Halojenden arındırılmış
elektrik kabloları kullanılmaya
başlanmıştır. Türkiye Yangından
Korunma Yönetmeliği kablolar
ile ilgili maddelerde halojenden
arındırılmış elektrik kablolarının
kullanılmasını özellikle istemekte-
dir. Ancak unutmamak gerekir ki
halojenden arındırılmış kablolarda
yanabilir özelliktedir. Bu nedenle
halojenden arındırılmış kablo kul-
lanılsa bile binalarda elektrik te-
sisatının yangın zon geçişlerinde
ve uygun olacak elektrik tesisatı
yolu üzerinde yangına karşı izole
edilmesi gereklidir.
Bina içindeki
tüm metal malzemeler
hızla korozyona
uğrar ve bina taşıma
elemanlarında ciddi
hasarlar yaratır.
FOKUS AVM GÜVENLİĞİ
Su buharı Büyük oranda
Karbondioksit Büyük oranda
Karbonmonoksit Büyük oranda Toksik
Hidrojen klorit Büyük oranda Toksik, asidik, korozif
Benzen Küçük oranda Toksik, kanserojen
Tolün Küçük oranda Toksik
Fhosgene Az miktarda Toksik
Vinilyklorit Az miktarda Kanserojen
Hekzaklorobenzen Az miktarda Toksik
3,4-Benzopyrene Az miktarda Kanserojen
1,2-Benzo-antirasen Az miktarda Kanserojen
9,10-Dimetil-1,2-Benzo Az miktarda Kanserojen
antirasen
Klorinat dibenzofuranes Az miktarda Toksik, kanserojen
Klorinat dibenzodioksin Az miktarda Toksik, kanserojen
Büyük Oranda : > 50 mg/g PVC tamamen yanmış
Küçük Oranda : 1 –50 mg/g PVC tamamen yanmış
Az Miktarda : < 1 mg/g PVC tamamen yanmış
Bileşim Oranı Açıklama
Tablo 1: PVC’nin yanması sonucu ortaya çıkan kimyasal bileşimler
guvenlik yonetim 79.indd 48 08.01.2020 19:05
55. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 49
Elektrik yolları ve şaftlarında
izolasyon
İşte bu temel nedenler dolayısı
ile elektrik şaftlarının bir disip-
lin altında standartlara uygun
belli yangın zonlamaları yapılarak
bölümlendirilmesi gerekmekte-
dir. Bu bölümlendirmelerde özel
olarak imal edilerek yangına karşı
dayanıklı olan, sıcaklık ve ateş
ile karşılaştığında karşı direnç
gösteren, yangının yayılmasını ve
genişlemesini belli bir süre gecik-
tiren Yangın Geciktirici Sistemler
(Fire returdant, fire stopping)
kullanılmalıdır.
Yangına karşı koruma
sistemleri
Mortar (Harç tipi)
Harç tipi mortar, kablo şaftlarında
yangın ve duman geçişini engel-
lemek için özel olarak imal edilen
bir yangın geciktiricidir.
Toz halinde 25 kg’lık torbalar
içinde saklanan Mortar, kablo
şaftına uygulanacağı zaman su
ile belli oranda karıştırılarak harç
haline getirilir. Harç haline getiri-
len Mortar kablo şaftına mala ile
perdahlanır.
Mortar şaftlara perdahlanırken
hacmini belli bir oranda %3 ora-
nında genişleterek kablolar ara-
sındaki boşlukları doldurmaktadır.
Bu genişleme esnasında hiçbir
şekilde çatlama, kırılma veya
büzüşme gibi fiziksel bozulmalara
maruz kalmamalıdır.
Mortar özel kimyasal karışımı
sayesinde uygulandığı ortam
sıcaklığına bağlı olarak hacmi-
ni genişleterek gaz ve duman
geçişini engellediği gibi yaklaşık
600oC’de katılaşarak yangının
kablo üzerinden yürümesine
engel olur.
Mortar uygulamadaki kalınlığına
göre 90-120-240 dakikaya kadar
yangına karşı dayanabilir. Bu ko-
nuda Avrupa’da uluslararası test
laboratuvarlarından alınmış test
raporlarına ve onaylarına sahip
olmalıdır.
Hacmini genişletme özelliği olma-
yan ve kablo şaftlarındaki yangını
test edebilen uluslararası labo-
ratuarlardan alınmış test raporu
olmayan malzemeler (perlit gibi)
bu sınıfa girmezler.
Mortar hem düşey şaftlara hem
de bel vermeyen özelliğinden
dolayı yatay şaftlara da uygula-
nabilir.
Mortar kablo şaftlarına uygulan-
dıktan sonra ihtiyaç durumunda
hafif yoğunluk yapısı nedeni ile
ileri de kendi üzerinden elektrik
tesisatında oluşabilecek kablo
değişimi veya yeni kablo çekil-
mesi işlemlerine kolaylıkla izin
verebilir. Böyle bir ihtiyaç olması
durumunda tornavida veya
matkap ile kolaylıkla içinde delik
açmak mümkündür.
Sealbags (Yastık tipi)
Yastık tipi yangın durdurucu mal-
zemeler kablo şaftlarında zaman
zaman yeni kablo çekimi yapılan
veya değiştirilen mahallerde
(meselâ telefon santralleri, bilgi
işlem merkezi, operasyon mer-
kezleri gibi) özellikle temiz olması
istenen ortamlarda kullanılmak
için özel olarak imal edilmiştir.
Yastık tipi bu malzeme (Sealbag)
sıkıca bir araya getirilmiş mineral
elyaf lifleri, yanmaz malzemeler,
suda erimeyen özel karışımlar ve
çok özel yangını geciktiren katkı
maddelerinin cam elyafı kumaş
torba içine sıkıştırılmasından
oluşmaktadır.
Sealbag özel kimyasal karışımı
sayesinde uygulandığı ortam
sıcaklığına bağlı olarak hacmini
yaklaşık %45 oranında geniş-
leterek gaz ve duman geçişini
engellediği gibi yaklaşık 800ºC’
de katılaşarak kabloları dahi ko-
parır ve yangının kablo üzerinden
yürümesine kesinlikle engel olur.
Sealbag su ve hava şartlarına
karşı dirençlidir. Özelliğini tüm
kötü hava ve çevre koşullarında
kesinlikle kaybetmez.
Sealbag kansere neden olan as-
bestos veya diğer toxic maddeler
içermemektedir.
Sealbag uygulandığı yerde, hiçbir
şekilde zaman içinde büzüşerek
hacminden bir şey kaybetmez.
Endüstriyel ortamlardaki vibras-
yonlardan etkilenmez. Bu konuda
en az 7 yıl vibrasyon testine ma-
ruz kalmış resmi test raporlarına
sahiptir.
Sealbag yüksek seviyede elekt-
riksel dirence sahiptir. Islak olma-
mak kaydı ile akım geçirmez.
Sealbag kablo şaftlarına kolay-
lıkla yerleştirilir veya tekrar geri
alınabilir, böylelikle yeni kablo
çekilmesi kolaylıkla yapılabilir.
Sealbag çeşitli kalınlıklarda 240
dakikaya kadar yangını geciktirebil-
diğini gösteren enternasyonel test
raporlarına sahiptir. Sealbag’lerin
hem yatay hem düşey kablo şaft-
larına montajı mümkündür.
guvenlik yonetim 79.indd 49 08.01.2020 19:05
56. 50 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
Sealbag’ler farklı boyutlar ve
hacimlerdeki seçenekleri ile kablo
şaftlarındaki küçük boşlukları dahi
doldurmak mümkündür.
Sealbag’ler istenirse PVC veya
çelik boruların oluşturacağı
küçük mekanik şaftların yanı sıra
havalandırma kanalları gibi geniş
mekanik boşluklara veya şaftlara
da uygulanabilir.
Coating (Kaplama Tipi)
Kaplama tipi yangın durdurucu
malzeme su bazlı bir kaplama
olup, özellikle kablo ve kablo de-
metleri üzerinde ve kablo şaftla-
rında yangını durdurmak için özel
olarak üretilmiştir.
Kaplama’nın (coating) kullanılma-
sının ana amacı dikey veya yatay
kablo yollarında muhtemel bir
yangın durumunda alevin kablo
üzerinden yayılmasını önlemektir.
Coating ayrıca yangın ve sıcaklık-
tan dolayı kablo üzerinde oluşabi-
lecek kısa devreyi de geciktirmek-
tedir.
Coating hem fırça hem de sprey
boya tabancası ile kullanılabilir.
Coating ayrıca Panel tipi kaplama-
lar ile birlikte kullanılabilir. Mineral
yün panel üzerine uygulanan “coa-
ting “ ile kablo şaftlarında yangın
geçişini engellemek mümkündür.
Coating uygulandığı elektrik kab-
lolarında kablonun akım taşıma
kapasitesine (ampacity) hiçbir etki
yapmaz.
Coating’in insan vücuduna ve
derisine hiçbir yan etkisi yoktur.
Asbestos, fosfat gibi zararlı mad-
deler içermez.
Coating elektrik kablolarını sadece
yangına karşı korumakla kalmayıp,
aynı zamanda kötü hava şartları-
na ve çevredeki korozyona karşı
da üzerine uygulandığı elektrik
kablolarının direncini ve kullanım
ömrünü de arttırır.
Coating’ in LOI (Limiting Oxygen
Index- yanma indeksi) değeri 90
veya üzeri olmalıdır. ASTM D 2863
testine göre tüm plastik malzeme-
lerin yanma karakteristikleri hak-
kında bilgi alınabilir. Bu testte cam
silindir içine verilen O2 / N2 karı-
şım gazı ile plastik malzemenin bir
alev ile karşılaştığındaki durumu
izlenmekte ve belli O2 / N2 gaz
karışımlarında tutuşup tutuşma-
dıkları araştırılmaktadır. Aşağıdaki
Tablo 2 de görüleceği gibi Naylon’
un LOI değeri 20, Teflon’ un ki 90-
95’ dir. Bu nedenle elektrik kablo
ve tesisatında kullanılacak olan
Coating’in LOI değerinin 95 üstü
olması gereklidir.
FOKUS AVM GÜVENLİĞİ
Sonuç: Yukarıda kısaca anlatılan
yangın geciktirici malzemeler
ve sistemlerin özellikle alışve-
riş merkezleri, iş merkezleri ve
hotellerdeki, elektrik ve mekanik
şaftlarda uygulanması gereklidir.
Binalarımızda ve işletmelerimizde
yangına karşı önlem alırken hiç-
bir zaman unutmamamız gereken
en önemli şey, küçük bir yangının
kısa bir sürede insan hayatı ve
binanın içindeki maddi ve manevi
değerlere karşı felakete neden
olmasıdır.
Poliethilen (PE) % 17,5
Karışık PE % 19,0
Polipropilen % 17,5
Naylon % 20
Yumuşak PVC % 14 – 35
Sert PVC % 40 – 45
Teflon % 90-95
MALZEME LOI DEĞERİ
Tablo 2: Farklı plastik
malzemelerin LOI değerleri
guvenlik yonetim 79.indd 50 08.01.2020 19:05
58. 52 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
P
laka tanıma sistemi
hakkında genel bilgiler:
Plaka tanıma sistemi,
kameralardan elde
edilen araç görüntüsü-
nün üzerinde plaka bölgesi tespit
edilerek ve ayrıştırılarak, plaka
üzerinde bulunan karakterlerin
optik karakter tanıma (görüntü
İşleme) yöntemleri ile okunması
işlemidir. Projeye göre değişik
uygulamaları olup, uygulama-
ya özel algoritma ve donanım
yapısının bir araya getirilmesi ile
oluşturulan bir sistemdir. Ayrıca
diğer sistemler ile entegre olarak
çalışabilmektedir.
Alışveriş merkezlerinde plaka
tanıma sistemlerinin kullanımı:
AVM otoparkları için plaka tanıma
sistemlerini iki ana başlık altında
inceleyebiliriz;
1- Yönetmelik gereği kurulması
zorunlu olan plaka tanıma siste-
mi
2- AVM otopark yönetimi için
kullanılan plaka tanıma sistemi /
ücretli otopark otomasyonu
Yönetmelik gereği kurulması zo-
runlu olan plaka tanıma sistemi:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın,
“Alışveriş Merkezleri Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapıl-
masına Dair Yönetmelik” Resmi
Gazete ‘de yayımlandı.
26.02.2016 tarih ve 29636 sayı
ile Resmi Gazete’de yayımlanan
Alışveriş Merkezleri Hakkında
Yönetmeliğin 19’uncu maddesin-
de 30.12.2016 tarihinde yapılan
değişiklik ile hüküm altına almış,
21.02.2017 tarihinde Alışveriş
Merkezleri hakkında yönetmeliğin
2. Maddesinin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Bakanlık
oluru ile yayınlanmıştır.
Buna göre, alışveriş merkezlerin-
de araçla giriş çıkış yapılan açık
ve kapalı otopark gibi kontrollü
alanların giriş ve çıkışlarına AVM
yönetimi tarafından plaka tanıma
sistemi kurulması ve işletilmesi
sağlanacak. Bu sistemden elde
edilen veriler kolluk birimlerine
anlık olarak iletilecektir.
Bu yönetmelik kapsamında
Hobi Plaka Tanıma Sistemle-
ri Türkiye’nin dört bir yanında
bulunan birçok AVM’de kulla-
nılmaktadır. AVM’lerin otopark
giriş ve çıkış noktalarında plaka
tanıma sistemi kullanılarak geçiş
Alışveriş merkezleri yoğun kullanımları sebebiyle
güvenlik açısından kritik alanlardır. Bu sebeple alış veriş
merkezlerinin güvenliği üst seviyelerde olmak zorundadır.
Plaka tanıma sistemleri, AVM otoparklarının giriş-çıkış
noktalarında güvenliğin sağlanması için kullanılan en
işlevsel çözümlerden biridir.
Ozan DARENDELİ / Genel Koordinatör
Hobi Bilişim Bilgisayar Güvenlik Sist. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.
AVM güvenliği için plaka
tanıma sistemi
FOKUS AVM GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 52 08.01.2020 19:05
59. Ocak 2020 GüvenlikYönetimi n 53
yapan tüm taşıtların plakaları
tanımlanır. Text bilgiye çevrilen
plaka bilgisi ile birlikle taşıtların
fotoğrafları online olarak emniyet
teşkilatının veri tabanına iletilir,
bu plakalar anlık olarak Polnet
sistemi üzerinden sorgulanır,
suça karışmış veya herhangi bir
sebepten ötürü aranan bir aracın
bu noktadan geçiş yapmak iste-
mesi durumunda sistem sesli ve
görsel olarak alarm üretir ve em-
niyet ekiplerinin hızlı bir şekilde
müdahale etmesini kolaylaştırır.
AVM otopark yönetimi için kul-
lanılan plaka tanıma sistemi
AVM’lere, otopark yönetimi için
kurulan plaka tanıma sistemleri,
müşteri yoğunluk analizleri, oto-
park yoğunluk ölçümleri, ücretli
otopark yönetimi, araçların boş
alanlara yönlendirilmesi gibi
birçok amaçla kullanılabilmek-
tedir. Ayrıca güvenlik için büyük
bir fayda sağlamaktadır. Hobi
Plaka Tanıma Sistemi sayesin-
de AVM’lerin otopark giriş-çıkış
noktaları kontrol altına alınır.
Otoparka giriş ve çıkış yapan
her aracın yüksek çözünürlüklü
fotoğrafı, plaka bilgisi, giriş-çıkış
zamanı sistem tarafından kayıt
altına alınarak yıl, ay, gün, saat
bazlı veri tabanında saklanır ve
gerektiği durumlarda ayrıntılı
raporlar verilir. Raporlar yazıcıdan
çıktı alınabilir ve resimli PDF,
Word, Excel formatlarında arşivle-
nebilir. Ayrıca bir başka kullanım
alanı olarak da AVM otoparkla-
rında ücret otomasyon sistemi
olarak plaka tanıma tercih
edilebilmektedir. Plaka tanıma
sisteminin kullanım alanlarından
biride ticari olarak işletilen ücretli
otoparklardır; Ücretli otoparklarda
giren-çıkan araçların takip edilme-
si ve ön muhasebenin tutulma-
sına yönelik bilgisayar kontrollü
yazılım sistemidir.
Ücretin otopark girişinde araç
tipine göre peşin alınması ya da
otopark çıkışında içeride kalınan
süre doğrultusunda ücret alınma-
sı şeklinde değişik uygulamalar
vardır. Otoparkın çalışma şekline
göre sistem adapte edilebilmek-
tedir.
Ücretli otoparka giriş yapan ara-
cın plakası girişte otomatik olarak
okunur ve giriş saati bilgileri veri
tabanına kayıt edilir, çıkışta araç
plakası yeniden okunur ve içeride
kalınan süre otomatik olarak
hesaplanarak operatör ve müşteri
bilgilendirme (led pano) ekranın-
da ücret bilgisi gösterilir.
Plakası olmayan ve ya okuna-
mayacak seviyede plakası kötü
durumda olan araçların man-
yetik araç algılama cihazı veya
operatör vasıtasıyla fotoğrafları
çekilerek sistemin aksamadan
işletilmesi sağlanmaktadır.
Sistemin kurulumu ve kullanımı
Ozan DARENDELİ
AVM
otoparkına giriş
veya çıkış yapan tüm
araçların plakaları
online olarak
kolluk birimlerine
aktarılmaktadır
ve anlık olarak
kara liste sorguları
yapılmaktadır.
guvenlik yonetim 79.indd 53 08.01.2020 19:05
60. 54 n GüvenlikYönetimi Ocak 2020
çok kolay olduğu için ve üstelik
işletme maliyeti (bilet, fiş vs.) sarf
malzeme kullanılmadığı için son
yıllarda çok fazla rağbet görmek-
tedir. Ayrıca sistemimiz piyasada
yaygın olarak kullanılan birçok
marka yeni nesil POS yazar kasa
ile GİB onaylı entegrasyona sahip-
tir. PTS sistemi üzerinden ödeme
alındığında tek tuş ile yazar
kasadan mali fiş “üzerinde plaka
bilgisi var olarak” basılmaktadır.
Bunun haricinde hâlihazırda kuru-
lu olan biletli otopark sistemlerine
de Hobi PTS entegre olabilmek-
tedir. Girişte alınan otopark bileti
üzerine aracın plakası yazıldığı
için müşteri biletini kaybetse bile
plaka bilgisi üzerinden aynı bilet
tekrar basılabilmektedir. Bilet ID
numarası ile plaka bilgisi eşleşti-
ği için ödemesini yapan müşteri
çıkış bariyerine gittiğinde plakası
okunur ve otomatik olarak bariyer
açılır. Abone araçların plakaları
okunduğunda bariyer otomatik
olarak açılır kart, HGS etiketi
vb. ürünlerin kullanımına gerek
kalmaz, giriş – çıkışlar hızlanır ve
işletme maliyet aşağıya düşer.
AVM plaka tanıma sistemi baş-
lıca özellikleri;
Kara liste uygulaması: AVM oto-
parkına giriş veya çıkış yapmasını
istemediğiniz araçlar olması du-
rumunda Kara Liste menüsünden
sisteme bu araç plaka bilgilerinin
girilmesi yeterlidir. Sistem Kara
Listeye kayıtlı bir araç plakası
tespit ettiğinde otomatik olarak
sesli ve görsel alarm üretir.
Otopark doluluk oranı ölçümleri:
Anlık olarak AVM otoparkının %
yüzde kaçının dolu olduğu ve içeri-
deki araç sayısı görülebilmektedir.
Acil Durum Desteği: Plaka tanıma
sistemine otopark bariyerlerinizin
entegre edilmesiyle; terör olayı,
sel, yangın, deprem vb. durumlar-
da otopark bariyerlerinin otomatik
olarak açık kalmasını sağlayabi-
lirsiniz, bu durum otoparkın hızlı
tahliye edilmesine olanak verir.
Bu geçişler ayrıca raporlanabil-
mektedir.
Plaka tanıma sistemi bu gibi du-
rumlarda, mevcutta bulunan yan-
gın alarm sistemi, deprem tespit
cihazı gibi sistemlerle entegre
olabilir ve bu cihazlardan tetik
gelmesi durumunda acil durum
oluşturarak bariyerlerin tamamını
açık pozisyona getirir.
Fazla giriş / geçiş alarmı:
Yönetim tarafından belirtilmiş
olan süre içerisinde (saat veya
gün) belirtilen adet kadar veya
daha fazla geçiş yapan aynı
plakalı araç olması durumunda
sistem sesli ve görsel olarak
alarm üretir. (otoparka sürekli
giriş çıkış yapan bir aracın tespit
edilmesi) AVM etrafındaki yolların
üzerine konumlandırılacak olan
plaka tanıma kameraları olması
durumunda AVM etrafından sık
aralıklarla geçiş yapan araçlar da
tespit edilebilir.
Raporlama işlemi (AVM otopark
istatistik ve grafik raporlar): Alış-
veriş merkezi plaka tanıma sis-
teminin ayrıntılı raporlar menüsü
sayesinde araç giriş-çıkış bilgileri,
abone/otomatik geçiş, misafir
araçlar, fotoğraf ve plakaları ile
Plaka tanıma
sistemlerimiz, acil
durumlarda (deprem,
sel, yangın vb.) tüm
bariyerlere otomatik
olarak açılma tetiği
gönderir ve bu esnada
geçiş yapan tüm araçlar
içinde ayrıca rapor
verir.
FOKUS AVM GÜVENLİĞİ
guvenlik yonetim 79.indd 54 08.01.2020 19:05