SlideShare a Scribd company logo
1 of 45
Download to read offline
Улаанбаатар хот
2017 он
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба
эрсдэлийн үнэлгээ
Адилбишийн ГЭЛЭГЖАМЦ
“Хөрөнгө оруулалтын менежмент ба санхүүгийн зах зээл”
1. Хөрөнгө оруулалтын үндсэн ойлголт
2. Хөрөнгө оруулалтын орчин: Олон улсын хандлага ба Монгол улс
3. Бизнесийн хөрөнгө оруулалт
4. Хөрөнгө оруулалтын багцын удирдлага: онол ба практик
5. Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлийн тооцоолол, үнэлгээ
6. Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ ба арилжааны
сэтгэл зүй: шийдвэр гаргалт
7. Үнэт цаасны зах зээлийн арилжаа
8. Үүсмэл үнэт цаас, таваар ба валютын зах зээлийн арилжаа
Дэлгэрэнгүйг www.gelegjamts.blogspot.com блогоос судална уу.
Монгол Улсын ирээдүй болсон
оюунлаг оюутан, залууст энэхүү
хичээлийг зориулав.
Хүндэтгэсэн: Адилбишийн Гэлэгжамц
Хөрөнгө оруулагчийн ЗОРИЛГО
Бага хөрөнгө оруулалт, бага эрсдэлээр их
ашиг (өгөөж) хүртэхэд оршино.
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж гэж юу?
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж нь хөрөнгө
оруулалтын үр дүнгээр тодорхойлогдоно.
Хөрөнгө оруулалтын эрсдэл гэж юу?
Хөрөнгө оруулалтын эрсдэл нь ямар нэгэн
тааламжгүй үйл явдал тохиолдох эсвэл
хамгийн бага өгөөжтэй байх боломж юм.
Өөрөөр хэлбэл ямар нэгэн тааламжгүй үйл
явдал тохиох буюу алдагдал хүлээж болзошгүй
байдлыг хэлнэ.
Эрсдэл нь ирээдүйд ашиг олох зорилгоор хөрөнгө,
санхүүгийн хэрэгсэлд тодорхой хэмжээний
хөрөнгө оруулалт хийж, тодорхой бус үр дүнд
найдсан зоримог үйл ажиллагааны үр дүн мөн.
Сонголт ба эрсдэл
Бизнес
Хувьцаа, бонд
Бусад...
Бэлэн мөнгө Хадгаламж
Эрсдэл ба өгөөжЭрсдэл
Өгөөж0 0
0
А
B
C
D
E
F
H
G
K
Өгөөж ба эрсдэл
Нэг долларын хөрөнгө оруулалт 1926-1996 он
0.1
1
10
100
1000
10000
1925 1935 1945 1955 1965 1975 1985 1995 Жил
$8.85
$13.54
$33.73
$1,370.95
$4,495.99
Хэмжээ ($) Жижиг компанийн
хувьцаа
Том компанийн
хувьцаа
Урт хугацааны
ЗГ-ын бонд
Сангийн билл
Инфляци
Эрсдлийн хэмжүүр /1938 – 2005/
Хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр АНУ, Канад
Өгөөжийн хэлбэлзэл ба
тодорхойгүй байдал
Өгөөжийн хэлбэлзэл ба
тодорхойгүй байдал
Өгөөж ба эрсдэл
Магадлалын тархалт
Эдийн засгийн
байдал
Магадлал
Сонголт
Y X
Оргил үе 0.30 100% 40%
Хэвийн үе 0.40 15% 15%
Уналтын үе 0.30 -70% -10%
1.00
* Магадлалын тархалтын тухай ойлголт...
* Жишээ...
Үйл явдал
тохиолдож
болох боломж...
Үйл явдал Магадлал
Бороогүй 0.4 = 40%
Бороотой 0.6 = 60%
1,0 = 100%
Магадлалын тархалт ба хүлээгдэж
буй өгөөж
Эдийн засгийн
байдал
Магадлал
Сонголт
Y-өгөөж Үр дүн Х-өгөөж Үр дүн
Оргил үе 0.30 100% 30% 40% 12%
Хэвийн үе 0.40 15% 6% 15% 6%
Уналтын үе 0.30 -70% -21% -10% -3%
1.00 15% 15%
.Pk=kˆ
n
1=i
ii∑
k = Хүлээгдэж буй өгөөж^
Хүлээгдэж буй үр өгөөжийг тооцох нь:
X Бизнес
Y Бизнес
Өгөөж (%)100150-70
Хүлээгдэж буй үр өгөөж
Магадлалын
нягтрал
Магадлалын тархалт ба хүлээгдэж
буй өгөөж
Магадлал
0.30
0.40
0.30
1.00
Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл*
• Ажиглалтад хамрагдаж байгаа
объектын тогтворгүй байдлыг
харуулдаг статистик үзүүлэлт юм.
σ = =
σ =
Хазайлт 2
σ
∑=
−
n
1i
2
)ˆ( ii Pkk
σ = Стандарт хэлбэлзэл
* Стандарт хазайлт буюу санхүүгийн зах зээлийн шинжилгээнд хэлбэлзэл
гэж нэрлэх нь зохистой.
Эдийн засгийн
байдал
Магадлал
“Y” ХК
Оргил үе 0.30 85% 72,25% 21,68%
Хэвийн үе 0.40 0% 0% 0%
Уналтын үе 0.30 -85% 72,25% 21,68%
Нийлбэр 1.00 43,35%
* Жишээ...
Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл
kki
ˆ− ii Pkk 2
)ˆ( −2
)ˆ( kki −
Эдийн засгийн
байдал
Магадлал
“Х” ХК
Оргил үе 0.30 25% 6,25% 1,88%
Хэвийн үе 0.40 0% 0% 0%
Уналтын үе 0.30 -25% 6,25% 1,88%
Нийлбэр 1.00 3,75%
kki
ˆ− ii Pkk 2
)ˆ( −2
)ˆ( kki −
σ = = 65,84%43,35
σ = = 19,36%3,75
σ = 19,36
σ = 65,84
Стандарт хэлбэлзэлийн үзүүлэлт нь бага байх
тусам магадлал нь нарийсч, хувьцааны эрсдэл
буурна.
өгөөж
Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл
Магадлалын талаар ямар нэгэн мэдээлэл
байхгүй, зөвхөн хугацаа нь мэдэгдэж
байгаа тохиолдолд өгөөжийн стандарт
хэлбэлзэлийг дараах томъёог ашиглан
тооцдог.
Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл
σ =
1
)ˆ(
n
1i
2
−
−∑=
n
kk AVGi
σ = Стандарт хэлбэлзэл
Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл
Он Өгөөж
2005 15%
2006 -5%
2007 20%
%2,13
13
)1020()105()1015( 222
=
−
−+−−+−
%10
3
)20515(ˆ =
+−
=AVGk
σ =
x
κ– 3σ κ – 1σ
κ – 2σ
κ + 1σ
κ + 2σ
κ + 3σκ
68.26%
95.44%
99.72%
∧
∧
∧
∧
∧
∧∧
Хэвийн тархалтын магадлалын
ранг /далайц/
Хэвийн тархалтын хувьд стандарт хэлбэлзэл их байх тусам далайц нь ихэсч
бодит үйл явдлын биелэгдэх магадлал нь тодорхой биш болдог.
• Эрсдлийг хэмжихэд хэрэглэдэг өөр нэг
үзүүлэлт нь вариацийн кэоффициент юм.
Вариацийн коеффициент
Ста.хэл өгөөж CV
Y 65.84% 15% 4.39
X 19.36% 15% 1.29
CV = =
Ста.хэл σ
^
kӨгөөж
Энэ нь нэгж өгөөжийн эрсдлийг харуулдаг.
Вариацийн коэффициентын үзүүлэлт нь риск, өгөөж хоёрыг
хамтад нь хамруулдгаараа давуу талтай байдаг.
0
A
B
σA = σB , А нь эрсдлийн түвшин ?????
= CVA > CVB
σ
^
k
Вариацийн коеффициент
/Шийдэл-1/
0
A
B
σA < σB , А нь эрсдлийн түвшин ?????
= CVA > CVB
σ
^
k
Вариацийн коеффициент
/Шийдэл-2/
( ) ( )
∑∑
∑
= =
=
=
=
n
i
n
j
ijjijip
n
i
iip
r
RERE
1 1
1
σσωωσ
ω
Портфелийн өгөөж ба эрсдэл
Портфелийн
хүлээгдэж буй
өгөөж
Портфель дахь
i хөрөнгийн
хүлээгдэж буй
өгөөж
Портфель дахь
i хөрөнгийн
эзлэх хувь
Портфелийн
стандарт
хэлбэлзэл
Портфель дахь i, j
хөрөнгийн корреляцийн
коэффициент
Хоёр хөрөнгийн портфель
( ) )()( 2211 RERERE p ωω +=
2,12121
2
2
2
2
2
1
2
1 2 rp σσωωσωσωσ ++=
Санхүүгийн хэрэгсэл -1 Санхүүгийн хэрэгсэл -2
ER 8.75 21.25
σ 10.83 19.80
Портфелийн өгөөж ба эрсдэл
/жишээ/
Корреляцийн коэффициент нь - 0.9549
Хувилбар
Портфельд эзлэх хувь Портфелийн
хөрөнгө-1 хөрөнгө-2
ERp σ
w1 w2
1 1 0
2 0.75 0.25
3 0.5 0.5
4 0 1
Санхүүгийн хэрэгсэл -1 Санхүүгийн хэрэгсэл -2
ER 8.75 21.25
σ 10.83 19.80
Портфелийн өгөөж ба эрсдэл
/жишээ/
Корреляцийн коэффициент нь - 0.9549
Хувилбар
Портфельд эзлэх хувь Портфелийн
хөрөнгө-1 хөрөнгө-2
ERp σ
w1 w2
1 1 0 8.75 10.83
2 0.75 0.25 11.88 3.70
3 0.5 0.5 15 5
4 0 1 21.25 19.80
Марковицын үр ашигтай хязгаар
8.75
11.875
15
21.25
0
5
10
15
20
25
30
0 5 10 15 20 25
Хүлээгдэжбуйөгөөж
Стандарт хэлбэлзэл
Үр ашигтай зааг
r = +1
r = -1
-1 < r < +1
E(Rp)
σp
Үр ашигтай хязгаарын хэлбэр ба
корреляцийн коэффициент
Хугацаа
Өгөөж
B
A
0
-
+
MW Портфель (r= -1.0)
Портфелийн
өгөөж
Хугацаа
Өгөөж
B
A
0
-
+
MM Портфель (r~= +1.0)
Мөчлөг ба хөрөнгө оруулалт
Хөгжлөөс хэн ч үлдэх, хоцрох ёсгүй.
"NO-ONE left behind"
Анхаарал тавьсанд баярлалаа...
ХАРИУЛТ
АСУУЛТ
Inv fin mkt_5
Inv fin mkt_5
Inv fin mkt_5

More Related Content

What's hot

Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалт
Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалтСанхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалт
Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалтAdilbishiin Gelegjamts
 
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэл
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлХөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэл
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлAdilbishiin Gelegjamts
 
Хөрөнгө оруулалтын үндэс
Хөрөнгө оруулалтын үндэсХөрөнгө оруулалтын үндэс
Хөрөнгө оруулалтын үндэсAdilbishiin Gelegjamts
 
Хөрөнгө оруулалтын орчин
Хөрөнгө оруулалтын орчинХөрөнгө оруулалтын орчин
Хөрөнгө оруулалтын орчинAdilbishiin Gelegjamts
 
Санхүүгийн хөшүүрэг
Санхүүгийн хөшүүрэгСанхүүгийн хөшүүрэг
Санхүүгийн хөшүүрэгShunkhlai Group LLC
 
Session 15,16 relative valuation basics
Session 15,16  relative valuation basicsSession 15,16  relative valuation basics
Session 15,16 relative valuation basicsBaterdene Batchuluun
 
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1 http:/...
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1         http:/...Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1         http:/...
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1 http:/...Adilbishiin Gelegjamts
 
Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Bbujee
 
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9Банкны хяналт шинжилгээ power point-9
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9Ikhzasag SEZS
 
Lecture 6,7
Lecture 6,7Lecture 6,7
Lecture 6,7Bbujee
 
Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Bbujee
 
Session 1 introduction to valuation
Session 1  introduction to valuationSession 1  introduction to valuation
Session 1 introduction to valuationBaterdene Batchuluun
 
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжСанхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжAdilbishiin Gelegjamts
 

What's hot (20)

Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалт
Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалтСанхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалт
Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ: шийдвэр гаргалт
 
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэл
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлХөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэл
Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэл
 
Хөрөнгө оруулалтын үндэс
Хөрөнгө оруулалтын үндэсХөрөнгө оруулалтын үндэс
Хөрөнгө оруулалтын үндэс
 
Хөрөнгө оруулалтын орчин
Хөрөнгө оруулалтын орчинХөрөнгө оруулалтын орчин
Хөрөнгө оруулалтын орчин
 
Fundamentals of accounting
Fundamentals of accountingFundamentals of accounting
Fundamentals of accounting
 
Sm3 1
Sm3 1Sm3 1
Sm3 1
 
Санхүүгийн хөшүүрэг
Санхүүгийн хөшүүрэгСанхүүгийн хөшүүрэг
Санхүүгийн хөшүүрэг
 
Session 15,16 relative valuation basics
Session 15,16  relative valuation basicsSession 15,16  relative valuation basics
Session 15,16 relative valuation basics
 
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1 http:/...
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1         http:/...Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1         http:/...
Олон улсын санхүүгийн зах зээлийн арилжааны техник шинжилгээ-1 http:/...
 
Lecture 13 valuation report
Lecture 13  valuation reportLecture 13  valuation report
Lecture 13 valuation report
 
Udirdamj
UdirdamjUdirdamj
Udirdamj
 
Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Lecture 4, 5
Lecture 4, 5
 
Lecture 5,6 ratio analysis
Lecture 5,6 ratio analysisLecture 5,6 ratio analysis
Lecture 5,6 ratio analysis
 
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9Банкны хяналт шинжилгээ power point-9
Банкны хяналт шинжилгээ power point-9
 
Lecture 6,7
Lecture 6,7Lecture 6,7
Lecture 6,7
 
sm
smsm
sm
 
Lecture 4, 5
Lecture 4, 5Lecture 4, 5
Lecture 4, 5
 
Lecture 8 revenue approach
Lecture 8 revenue approachLecture 8 revenue approach
Lecture 8 revenue approach
 
Session 1 introduction to valuation
Session 1  introduction to valuationSession 1  introduction to valuation
Session 1 introduction to valuation
 
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжСанхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
 

Similar to Inv fin mkt_5

Similar to Inv fin mkt_5 (20)

Lecture 6
Lecture 6Lecture 6
Lecture 6
 
Lecture 4-Risk _ Return.ppsx
Lecture 4-Risk _ Return.ppsxLecture 4-Risk _ Return.ppsx
Lecture 4-Risk _ Return.ppsx
 
менежментийн эдийн засаг лекц №1
менежментийн эдийн засаг лекц №1менежментийн эдийн засаг лекц №1
менежментийн эдийн засаг лекц №1
 
1001 bolovsrol ez 2
1001 bolovsrol ez 21001 bolovsrol ez 2
1001 bolovsrol ez 2
 
сэдэв 2-хотш
сэдэв 2-хотшсэдэв 2-хотш
сэдэв 2-хотш
 
Sbeul15
Sbeul15Sbeul15
Sbeul15
 
Sbeul13. 2019 2020 on
Sbeul13. 2019 2020 onSbeul13. 2019 2020 on
Sbeul13. 2019 2020 on
 
Project management tools and techniques
Project management tools and techniquesProject management tools and techniques
Project management tools and techniques
 
Микро эдийн засаг-6
Микро эдийн засаг-6Микро эдийн засаг-6
Микро эдийн засаг-6
 
Sbeul10.2020 2021on
Sbeul10.2020  2021onSbeul10.2020  2021on
Sbeul10.2020 2021on
 
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
 
Macro l 7
Macro l 7Macro l 7
Macro l 7
 
лекц №7
лекц №7лекц №7
лекц №7
 
лекц №7
лекц №7лекц №7
лекц №7
 
Sbeul10.2019 2020on
Sbeul10.2019  2020onSbeul10.2019  2020on
Sbeul10.2019 2020on
 
Lesson#1
Lesson#1Lesson#1
Lesson#1
 
Seminar 11. 2020 2021on -h
Seminar 11. 2020 2021on -hSeminar 11. 2020 2021on -h
Seminar 11. 2020 2021on -h
 
Sbeul10.2019 2020on
Sbeul10.2019  2020onSbeul10.2019  2020on
Sbeul10.2019 2020on
 
Sbeul12.2019 2020on
Sbeul12.2019  2020onSbeul12.2019  2020on
Sbeul12.2019 2020on
 
Sbeul9.2020 2021on
Sbeul9.2020  2021onSbeul9.2020  2021on
Sbeul9.2020 2021on
 

More from Adilbishiin Gelegjamts

Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 onAdilbishiin Gelegjamts
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on Adilbishiin Gelegjamts
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 onAdilbishiin Gelegjamts
 
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysis
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysisЗардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysis
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysisAdilbishiin Gelegjamts
 
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 он
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 онШинэ жилийн мэндчилгээ 2017 он
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 онAdilbishiin Gelegjamts
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 onAdilbishiin Gelegjamts
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 onAdilbishiin Gelegjamts
 
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээл
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээлХөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээл
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээлAdilbishiin Gelegjamts
 
стандарт хэвийн тархалт
стандарт хэвийн тархалтстандарт хэвийн тархалт
стандарт хэвийн тархалтAdilbishiin Gelegjamts
 
биномын магадлалын тархалт
биномын магадлалын тархалтбиномын магадлалын тархалт
биномын магадлалын тархалтAdilbishiin Gelegjamts
 
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....Adilbishiin Gelegjamts
 
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.com
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.comМонголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.com
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.comAdilbishiin Gelegjamts
 
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл. w...
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл.  w...Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл.  w...
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл. w...Adilbishiin Gelegjamts
 
Дотоод аудит, дотоод хяналт
Дотоод аудит, дотоод хяналтДотоод аудит, дотоод хяналт
Дотоод аудит, дотоод хяналтAdilbishiin Gelegjamts
 
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...Adilbishiin Gelegjamts
 

More from Adilbishiin Gelegjamts (19)

Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2020 он. Shine onii mend 2020 on
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2019 он. Shine onii mend 2019 on
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2018 он. Shine onii mend 2018 on
 
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysis
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysisЗардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysis
Зардал үр өгөөж, Зардал үр өгөөжийн шинжилгээ, cost benefit analysis
 
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 он
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 онШинэ жилийн мэндчилгээ 2017 он
Шинэ жилийн мэндчилгээ 2017 он
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2016 он. Shine onii mend 2016 on
 
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 onШинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 on
Шинэ оны мэнд хүргэе. 2015 он. Shine onii mend 2015 on
 
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээл
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээлХөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээл
Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн бирж, түүхий эдийн зах зээл
 
Хөрөнгийн бирж
Хөрөнгийн биржХөрөнгийн бирж
Хөрөнгийн бирж
 
хи квадрат тархалт
хи квадрат тархалтхи квадрат тархалт
хи квадрат тархалт
 
стьюдентийн тархалт
стьюдентийн тархалтстьюдентийн тархалт
стьюдентийн тархалт
 
стандарт хэвийн тархалт
стандарт хэвийн тархалтстандарт хэвийн тархалт
стандарт хэвийн тархалт
 
биномын магадлалын тархалт
биномын магадлалын тархалтбиномын магадлалын тархалт
биномын магадлалын тархалт
 
F тархалт
F тархалтF тархалт
F тархалт
 
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....
Монгол улсын 2013 оны төсвийн төсөл, www.gelegjamts.blogspot.com, http://www....
 
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.com
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.comМонголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.com
Монголбанкны 2011 оны жилийн тайлан. www.gelegjamts.blogspot.com
 
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл. w...
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл.  w...Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл.  w...
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2013 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төсөл. w...
 
Дотоод аудит, дотоод хяналт
Дотоод аудит, дотоод хяналтДотоод аудит, дотоод хяналт
Дотоод аудит, дотоод хяналт
 
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...
Онч мэргэн үгс, сургаал үгс, афоризм /Амьдралд урам нэмсэн мэргэдийн сургаал ...
 

Inv fin mkt_5

  • 1. Улаанбаатар хот 2017 он Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлийн үнэлгээ Адилбишийн ГЭЛЭГЖАМЦ
  • 2. “Хөрөнгө оруулалтын менежмент ба санхүүгийн зах зээл” 1. Хөрөнгө оруулалтын үндсэн ойлголт 2. Хөрөнгө оруулалтын орчин: Олон улсын хандлага ба Монгол улс 3. Бизнесийн хөрөнгө оруулалт 4. Хөрөнгө оруулалтын багцын удирдлага: онол ба практик 5. Хөрөнгө оруулалтын өгөөж ба эрсдэлийн тооцоолол, үнэлгээ 6. Санхүүгийн зах зээлийн арилжааны шинжилгээ ба арилжааны сэтгэл зүй: шийдвэр гаргалт 7. Үнэт цаасны зах зээлийн арилжаа 8. Үүсмэл үнэт цаас, таваар ба валютын зах зээлийн арилжаа Дэлгэрэнгүйг www.gelegjamts.blogspot.com блогоос судална уу.
  • 3. Монгол Улсын ирээдүй болсон оюунлаг оюутан, залууст энэхүү хичээлийг зориулав. Хүндэтгэсэн: Адилбишийн Гэлэгжамц
  • 4.
  • 5. Хөрөнгө оруулагчийн ЗОРИЛГО Бага хөрөнгө оруулалт, бага эрсдэлээр их ашиг (өгөөж) хүртэхэд оршино.
  • 6. Хөрөнгө оруулалтын өгөөж гэж юу? Хөрөнгө оруулалтын өгөөж нь хөрөнгө оруулалтын үр дүнгээр тодорхойлогдоно.
  • 7. Хөрөнгө оруулалтын эрсдэл гэж юу? Хөрөнгө оруулалтын эрсдэл нь ямар нэгэн тааламжгүй үйл явдал тохиолдох эсвэл хамгийн бага өгөөжтэй байх боломж юм. Өөрөөр хэлбэл ямар нэгэн тааламжгүй үйл явдал тохиох буюу алдагдал хүлээж болзошгүй байдлыг хэлнэ. Эрсдэл нь ирээдүйд ашиг олох зорилгоор хөрөнгө, санхүүгийн хэрэгсэлд тодорхой хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийж, тодорхой бус үр дүнд найдсан зоримог үйл ажиллагааны үр дүн мөн.
  • 8. Сонголт ба эрсдэл Бизнес Хувьцаа, бонд Бусад... Бэлэн мөнгө Хадгаламж
  • 10. Өгөөж ба эрсдэл Нэг долларын хөрөнгө оруулалт 1926-1996 он 0.1 1 10 100 1000 10000 1925 1935 1945 1955 1965 1975 1985 1995 Жил $8.85 $13.54 $33.73 $1,370.95 $4,495.99 Хэмжээ ($) Жижиг компанийн хувьцаа Том компанийн хувьцаа Урт хугацааны ЗГ-ын бонд Сангийн билл Инфляци
  • 11. Эрсдлийн хэмжүүр /1938 – 2005/ Хөрөнгө оруулалтын хэлбэрээр АНУ, Канад
  • 12.
  • 16. Магадлалын тархалт Эдийн засгийн байдал Магадлал Сонголт Y X Оргил үе 0.30 100% 40% Хэвийн үе 0.40 15% 15% Уналтын үе 0.30 -70% -10% 1.00 * Магадлалын тархалтын тухай ойлголт... * Жишээ... Үйл явдал тохиолдож болох боломж... Үйл явдал Магадлал Бороогүй 0.4 = 40% Бороотой 0.6 = 60% 1,0 = 100%
  • 17.
  • 18. Магадлалын тархалт ба хүлээгдэж буй өгөөж Эдийн засгийн байдал Магадлал Сонголт Y-өгөөж Үр дүн Х-өгөөж Үр дүн Оргил үе 0.30 100% 30% 40% 12% Хэвийн үе 0.40 15% 6% 15% 6% Уналтын үе 0.30 -70% -21% -10% -3% 1.00 15% 15% .Pk=kˆ n 1=i ii∑ k = Хүлээгдэж буй өгөөж^ Хүлээгдэж буй үр өгөөжийг тооцох нь:
  • 19. X Бизнес Y Бизнес Өгөөж (%)100150-70 Хүлээгдэж буй үр өгөөж Магадлалын нягтрал Магадлалын тархалт ба хүлээгдэж буй өгөөж Магадлал 0.30 0.40 0.30 1.00
  • 20. Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл* • Ажиглалтад хамрагдаж байгаа объектын тогтворгүй байдлыг харуулдаг статистик үзүүлэлт юм. σ = = σ = Хазайлт 2 σ ∑= − n 1i 2 )ˆ( ii Pkk σ = Стандарт хэлбэлзэл * Стандарт хазайлт буюу санхүүгийн зах зээлийн шинжилгээнд хэлбэлзэл гэж нэрлэх нь зохистой.
  • 21. Эдийн засгийн байдал Магадлал “Y” ХК Оргил үе 0.30 85% 72,25% 21,68% Хэвийн үе 0.40 0% 0% 0% Уналтын үе 0.30 -85% 72,25% 21,68% Нийлбэр 1.00 43,35% * Жишээ... Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл kki ˆ− ii Pkk 2 )ˆ( −2 )ˆ( kki − Эдийн засгийн байдал Магадлал “Х” ХК Оргил үе 0.30 25% 6,25% 1,88% Хэвийн үе 0.40 0% 0% 0% Уналтын үе 0.30 -25% 6,25% 1,88% Нийлбэр 1.00 3,75% kki ˆ− ii Pkk 2 )ˆ( −2 )ˆ( kki − σ = = 65,84%43,35 σ = = 19,36%3,75
  • 22. σ = 19,36 σ = 65,84 Стандарт хэлбэлзэлийн үзүүлэлт нь бага байх тусам магадлал нь нарийсч, хувьцааны эрсдэл буурна. өгөөж Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл
  • 23. Магадлалын талаар ямар нэгэн мэдээлэл байхгүй, зөвхөн хугацаа нь мэдэгдэж байгаа тохиолдолд өгөөжийн стандарт хэлбэлзэлийг дараах томъёог ашиглан тооцдог. Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл σ = 1 )ˆ( n 1i 2 − −∑= n kk AVGi σ = Стандарт хэлбэлзэл
  • 24. Стандарт буюу хэвийн хэлбэлзэл Он Өгөөж 2005 15% 2006 -5% 2007 20% %2,13 13 )1020()105()1015( 222 = − −+−−+− %10 3 )20515(ˆ = +− =AVGk σ =
  • 25. x κ– 3σ κ – 1σ κ – 2σ κ + 1σ κ + 2σ κ + 3σκ 68.26% 95.44% 99.72% ∧ ∧ ∧ ∧ ∧ ∧∧ Хэвийн тархалтын магадлалын ранг /далайц/ Хэвийн тархалтын хувьд стандарт хэлбэлзэл их байх тусам далайц нь ихэсч бодит үйл явдлын биелэгдэх магадлал нь тодорхой биш болдог.
  • 26. • Эрсдлийг хэмжихэд хэрэглэдэг өөр нэг үзүүлэлт нь вариацийн кэоффициент юм. Вариацийн коеффициент Ста.хэл өгөөж CV Y 65.84% 15% 4.39 X 19.36% 15% 1.29 CV = = Ста.хэл σ ^ kӨгөөж Энэ нь нэгж өгөөжийн эрсдлийг харуулдаг. Вариацийн коэффициентын үзүүлэлт нь риск, өгөөж хоёрыг хамтад нь хамруулдгаараа давуу талтай байдаг.
  • 27.
  • 28. 0 A B σA = σB , А нь эрсдлийн түвшин ????? = CVA > CVB σ ^ k Вариацийн коеффициент /Шийдэл-1/
  • 29. 0 A B σA < σB , А нь эрсдлийн түвшин ????? = CVA > CVB σ ^ k Вариацийн коеффициент /Шийдэл-2/
  • 30. ( ) ( ) ∑∑ ∑ = = = = = n i n j ijjijip n i iip r RERE 1 1 1 σσωωσ ω Портфелийн өгөөж ба эрсдэл Портфелийн хүлээгдэж буй өгөөж Портфель дахь i хөрөнгийн хүлээгдэж буй өгөөж Портфель дахь i хөрөнгийн эзлэх хувь Портфелийн стандарт хэлбэлзэл Портфель дахь i, j хөрөнгийн корреляцийн коэффициент
  • 31. Хоёр хөрөнгийн портфель ( ) )()( 2211 RERERE p ωω += 2,12121 2 2 2 2 2 1 2 1 2 rp σσωωσωσωσ ++=
  • 32.
  • 33. Санхүүгийн хэрэгсэл -1 Санхүүгийн хэрэгсэл -2 ER 8.75 21.25 σ 10.83 19.80 Портфелийн өгөөж ба эрсдэл /жишээ/ Корреляцийн коэффициент нь - 0.9549 Хувилбар Портфельд эзлэх хувь Портфелийн хөрөнгө-1 хөрөнгө-2 ERp σ w1 w2 1 1 0 2 0.75 0.25 3 0.5 0.5 4 0 1
  • 34. Санхүүгийн хэрэгсэл -1 Санхүүгийн хэрэгсэл -2 ER 8.75 21.25 σ 10.83 19.80 Портфелийн өгөөж ба эрсдэл /жишээ/ Корреляцийн коэффициент нь - 0.9549 Хувилбар Портфельд эзлэх хувь Портфелийн хөрөнгө-1 хөрөнгө-2 ERp σ w1 w2 1 1 0 8.75 10.83 2 0.75 0.25 11.88 3.70 3 0.5 0.5 15 5 4 0 1 21.25 19.80
  • 35. Марковицын үр ашигтай хязгаар 8.75 11.875 15 21.25 0 5 10 15 20 25 30 0 5 10 15 20 25 Хүлээгдэжбуйөгөөж Стандарт хэлбэлзэл Үр ашигтай зааг
  • 36. r = +1 r = -1 -1 < r < +1 E(Rp) σp Үр ашигтай хязгаарын хэлбэр ба корреляцийн коэффициент
  • 37. Хугацаа Өгөөж B A 0 - + MW Портфель (r= -1.0) Портфелийн өгөөж
  • 40.
  • 41. Хөгжлөөс хэн ч үлдэх, хоцрох ёсгүй. "NO-ONE left behind"