1. DEFINISI:
Perpaduandapatdiertikansebagai hubunganeratbersifattoleransi yangdiwujudkansecarasengaja
dalamkalangankaumdan etnikyangberbezauntukmencapai matlamatbersamasecarajujurdanikhlas.
Dalamkata lainperpaduanadalahproses menyatupadukanseluruhmasyarakatuntukmembentuksatu
identiti dannilai bersamasertaperasaancintadanbanggakannegara.Integrasi dirujukkepadaproses
penyatuanmasyarakatberbilangkaum,daerahdanwilayahtempattinggal,budaya,adatresam, cara
hidup, latarbelakang,kepercayaandanpeganganagamayangberlainanuntukmenjadi satuentitiyang
terikatolehnormadannilai murnimasyarakatsejagatdemi mencapai tujuandankepentinganbersama
secara adil dansaksama.
MASALAH2 PERPADUAN KAUM RAKYAT MALAYSIA
Kerajaan menghadapi masalah perpaduan apabila tercetusnya rusuhan kaum pada 13 Mei 1969. Hasil kajian
yang dijalankan, masalah-masalah yang wujud ini boleh dikenal pasti melalui beberapa situasi meliputi
ekonomi, politik dan sosial.
3.1. Pemisahan Tempat Tinggal / Penempatan
Memudahkan sistem perekonomian dan perhubungan
Kesan pemecahan yang dilaksanakan oleh British
Tidak memungkinkan masyarakat bercampur gaul dan memahami budaya dan adat resam orang lai
Dasar PenjajahBritish
: PenjajahBritishmengamalkandasarpecahdanperintahyang menjarakkankumpulan-kumpulanetnik
demi kepentingandankeselamatanmereka sendiri..Penjajahsengajamenentukanstatusdanperanan
yang berlainanbagi kaum yangtertentu.Interaksiantarakaummenjadi terbatasdanlahirlahsikap
prasangkanegatif yangkukuhantara rakyat tempatanyangberbilangetnik.
Faktor pemisahan tempat tinggal :
Mereka rasa lebih selamat tinggal bersama kenalan terutama bagi medapatkan batuan semasa
kesusahan.
Kurang memahami budaya, agama, adat resam dan pantang larang kaum-kaum lain menyebabkan
mereka takut untuk tinggal dalam kelompok kaum lain kerana takut tercetusnya perselisihan.
Mereka rasa percampuran dan pergaulan boleh membahayakan mereka dari segi politik atau
ekonomi.
3.2. Perbezaan Tumpuan Sektor Ekonomi
Pengelompokan petempatan mengikut kaum lahir ekoran pengasingan sektor ekonomi setiap kaum.
Akibat tumpuan tertentu, orang Melayu kekal sebagai petani sara diri dan nelayan, orang Cina
digalakkan untuk bergiat dalam sektor perdagangan dan perlombongan sementara orang India
dikekalkan di este-este.
Aktiviti ekonomi berbeza tidak memungkinkan setiap kaum untuk bertemu dan bergaul.
Hanya ada pertemuan masa berurusan perniagaan dan ketika mendapatkan perkhidmatan kerajaan
2. 3.3. Pengasingan Sistem Pendidikan
Wujud kepelbagaian sekolah mengikut kaum berdasarkan tempat tinggal masing-masing disebabkan
sistem pendidikan yang ditinggalkan oleh British.
Pelajar Melayu hanya ada dua jenis sistem pendidikan, iaitu sekolah vernakular Melau ataupun
beraliran Inggeris.
Bagi masyarakat India, sekolah Tamil dibuka di estet-estet. Mutu pengajaran oleh guru dari India
sangat rendah. Tiada bahasa Tamil pada peringkat menengah. Justeru, mereka tidak berpeluang
mendapat pekerjaan yang baik dan terpaksa bekerja di estet.
Orang Cina mempunyai sistem pendidikan sendiri dan terkenal dengan tradisi mementingkan
pendidikan anak-anak. Guru-guru dan buku teks yang digunakan di sekolah dibawa dari negara
China. Justeru, pelajar Cina lebiih mementingkan pergolakan politik, ekonomi dan sosial yang berlaku
di negara China berbanding dengan perkembangan Tanah Melayu.
Sistempendidikan,persekolahandanbahasayangberlainan
: Laporan Razak menyebutbahawatiadasatusistempendidikan nasionaldi TanahMelayudi mana
setiapetniklebihgemarmenghantaranakmerekake sekolahyangmenggunakan bahasaibundamasing
masing.Kurikulumyangdigunakanjugatidaksama.Adapula yangberpusatke negaranenekmoyang
mereka,tidakterdapatbahasapengantaryangsama. Keadaanini melebarluaskanlagi jurangpergaulan,
menghasilkanpandangan yangberlainandanmenjejaskanpersefahamandanperhubungansesama
rakyat disampingmewujudkankeperibadiandanperwatakanyangberbezatanpamempedulikan
pembentukanwarganegarayangberidentitikansatunegara.
3.4. Fahaman & Pengaruh Politik yang Berbeza
Bagi kaum India & Cina, hal-hal yang berlaku di negara asal adalah lebih penting daripada isupolitik
di Tanah Melayu.
Setiap kaum sentiasa berusaha mengekalkan identiti kaum, bahasa & budaya masing-masing dengan
menggunakan media-media & saluran-saluran seperti pendidikan, program keagamaan, akhbar &
persatuan-persatuan social.
Pada tahun 1930-an, telah berlaku pergeseran antara orang Cina dgn Jepun. Ramai orang Cina di
Tanah Melayu terdorong untuk kembali ke tanah air mereka bagi membantu sanak saudara mereka.
Orang India menganggap India sebagai tanah air mereka & berharap untuk kembali. Persatuan
persatuan India juga muncul lebih cepat seperti Persatuan India Pusat pada tahun 1937 yang
memperjuangkan pekerja-pekerja India.
Orang Melayu, pastikan hak & kepentingan mereka. Situasi ini tergambar sebagaimana yang
diperjuangkan oleh orang Melayu melalui tulisan-tulisan mereka dalam majalah-majalah seperti
Saudara, Pengasuh, Utusan Melayu, Warta Malaya dan Majlis.
Fahaman politik yg berbeza menyebabkan kesukaran PERIKATAN utk menang 2/3 majoriti dlm
Pilihan Raya 1969. Walaupun pada waktu itu MCA dan MIC telah anggotai PERIKATAN.
PERIKATAN berjaya memenangi 67 dpd 104 buah kerusi.
Perbezaanpolitikmengikutbangsa,kaumdanetnik
: Kewujudanpersatuanpolitik,sosial danekonomiberdasarkanbangsa,kaumdanetniktertentu
telahmemmperkuatkanidentiti sesuatukumpulandanmenimbulkanperasaansyakwasangkakerana
setiapkumpulanhanyamemperjuangkanhakdankepentingankumpulantertentusahaja.Parti-parti
politikyangberasaskankepadasukukaumjugamemainkanpelbagaiisusensitifseperti bahasa,budaya,
ekonomi danhak keistimewaansehinggamemburukkanlagi masalahperpaduan.
3. 3.5. Masalah Ekonomi
OrangMelayu & penduduk asli lain menguasai bidangyangmundur iaitu kerja yangmemerlukan banyak
tenaga manusia & berteknologi rendah sementara pulangan & gajinya yangrendah.
OrangMelayu lebih kuasai sektor primer.OrangCina pula kuasai sektor yanglebih maju & berteknologi
moden.
Ketidakseimbangan pendapatan ini menyebabkan setiap kaum salingmencemburui antara satu sama lain.
OrangMelayu mencemburui kemewahan & kejayaan orangCina,sementara orangCina & India
mencemburui kelebihan orangMelayu yang dapatpeluangperkhidmatan dalamsector-sektor
pentadbiran awam.
Amalanekonomi yangberlainan
: Setiapetnikmenjalankanaktiviti ekonomi yangtertentudanmendiami kawasanyangberlainan.
Keadaanini mewujudkan jurangpendapatanyangtidakseimbangdanmenimbulkanrasatidakpuashati
dalamkalanganetnikyangberlainanjenisdanrassertamengakibatkanperpaduannegaraterancam.
3.6. Perbezaan Kepercayaan atau Agama
Setiap kaum menganut agama yg berbeza-beza. Namun, masih ada kaum-kaum ini yangmenganut agama
yang tidak majority dalamkelompok mereka seperti India-Muslim& Cina beragama Kristian.
Kaum Bumiputera di Sabah & Sarawak menganut agama Kristian.
Agamadan kebudayaan
: Setiapkumpulanetnikmempunyai agamadankebudayaan yangberlainan.Setiapkaumpula
mempunyai adatresam,bahasa,kesenian,budaya dansistemnilaiyangberbeza.Masing-masingkurang
mengenali danmemahamidan seringkali menganggapmerekasahajayangterbaik.Sikapini
menguatkanperasaanburuksangkayangmenghalangpergaulanbaikantarapelbagai kaum.
3.7. Penggunaan Akhbar yang Berbeza-beza
Cina,uatamakan perkembangan & kejadian yangberlaku di negara Cina.Perkembangan ini
memperkenalkan semangat kecintaan kepada tanah air asal & kaummasing-masingsahaja serta
menyulitkan mereka untuk memahami bahasa,budaya & sensitivti kaum-kaumlain.
Tamil,menonjolkan berita di India.
3.8. Pemerintahan Jepun
Tanah Melayu, Sabah & Sarawak dijajah oleh Jepun dari tahun 1942-1945.
Jepun amalkan sikap beratsebelah dengan anti-China & beri peluang kepada orang Melayu terlibatdalam
sektor pentadbiran.Apabila Jepun menyerah kalah,iaitu sebelumpihak British kembali keTanah Melayu.
Ramai kaum China yanganggotai pasukan Tentera RakyatMalaya Anti-Jepun atau dikenali sebagai
BintangTiga telah keluar dari hutan & membalas dendam terhadap orangMelayu.
Pergaduhan yang berlaku melibatkan banyak kematian.
: KemasukantenteraJepunke TanahMelayumenambahjurang permusuhanantaraorangMelayudan
orang Cina.Sebilanganbesartenteraanti Jepun terdiri dari orang-orangCina,sementararamai pula
orang Melayuyangdiambil oleh tenteraJepununtukmenjadi askardanpolis.Keadaanini menjadikan
menjejaskan persefahamandanmenimbulkanperasaankurang senangantaramasyarakatMelayu dan
Cina.
4. KAEDAH DAN LANGKAH YANG TELAH DIAMBIL OLEH PIHAK KERAJAAN DALAM
MENYUBURKAN INTEGRASIDAN PERPADUANDI MALAYSIA
PERISTIWA BERDARAH 13 MEI 1969
Penjajahan Britishmelalui dasarpecahdanperintah sertamementingkan kuasadanekonomi
menyebabkan terjadi jurangperbezaan danpengenalan ekonomi berbentuk etnik antarakaumdan
wilayah. Pelbagaikaumterasaseperti tidakmendapatpembelaan danpeluangyangsewajarnya. Dalam
kempenpilihanraya1969 pula, terdapatparti-parti politik yangtelahmenimbulkan isu-isusensitif yang
menyentuh kaumtertentu. Kehilanganduapertigamajoritiparti Perikatandalampilihanrayaumum
tersebut, diikuti kelantangan beberapapemimpin parti pembangkangdanpenyokongmerekayang
menimbulkan perasaansalingmembenci dalam kalanganrakyatberbilangkaum. Kemuncak manifestasi
perkauman ini ialahperistiwaberdarah13Mei 1969.
Kerajaanbertindak pantasdenganmenubuhkan sebuahbadankhasyangdikenali sebagai Majlis
Gerakan Negara (MAGERAN). Majlisini dipertanggungjawabkan untuk mengembalikan keamanandan
undang-undangnegara, menentukan pentadbiran yanglicin, adil dansempurnasertamengembalikan
suasanakeharmonian dankepercayaan antarakaum.
Peristiwaini menunjukkan bahawaperpaduan nasionalsukardicapai jikaterdapatjurangperbezaan
yang terlalubesarterutamadari segi ekonomi, politik dansosial antararakyatpelbagai kaum. Pada
bulanJanuari 1970, MajlisPerundinganNegara (MPN) ditubuhkan. Fungsi utamamajlisiniialah
menelitiisu-isuperpaduan negarasertamencari jalanuntuk menyelesaikannya. Antarahasil utama
Majlisini ialah RukunNegara dan Dasar Ekonomi Baru.
Perisytiharan RukunNegarapada31 Ogos 1970 sebagai ideologi kebangsaannegaraadalahbertujuan
agar fikiran, pendapatdanperasaan rakyatpelbagai kaumdapatdipersatukan secarapemuwafakatan
dan bijaksanatanpamembangkitkan isu-isusensitif yangbolehmencetuskankeadaan yangtidak diingini.
Dasar PendidikanKebangsaan dan Perpaduan Negara
Pendidikan menjadi tunjangkepadaperpaduan negara. Tidakdapatdinafikan bahawasekolahdan
pendidikan memainkan perananyangsangatpentingdalampembinaan danpembentukanwarganegara
dan rakyatyang bersatupadu. SememangnyatelahdicatatkandalamFalsafah
PendidikanKebangsaanbahawa”Pendidikandi Malaysiaadalahsuatuusahaberterusanke
arah memperkembangkan lagi potensi individusecaramenyeluruh danbersepadu untukmewujudkan
insanyangharmonis dan seimbangdari segi intelek, rohani, emosi danjasmaniberdasarkankepercayaan
dan kepatuhan kepadaTuhan. Usahaini adalahbagi melahirkanrakyatMalaysiayangberilmu
pengetahuan, berakhlak mulia, bertanggungjawab danberkemampuan mencapai kesejahteraan diri
sertamemberi sumbangan terhadapkeharmonian dankemakmuranmasyarakatdannegara”
Secara tidaklangsungdasarini dapat melahirkan satumasyarakatMalaysiayangbersatupadudan
berintegrasi seperti yangdihasratkan dalamRukunNegaramelaluipenggunaan danpenghayatan
kurikulumyangbersepadu, penggunaanbahasapengantardansistempeperiksaan yangsamaserta
penglibatan aktif pelajardalamaktiviti-aktiviti kokurikulumyangdirancangdandilaksanakan sepanjang
persekolahan pelajar.
5. Kurikulumyangdibinabukansajabertujuan untuk memberi ilmupengetahuan danmaklumatberbentuk
akademik sahaja, bahkaniajugadapat membentuk sahsiah, keperibadian danperwatakan muridyang
diingini bagi memupuk perpaduan. Kurikulumini berorientasikan suasanaMalaysiadandilaksanakan
melalui KurikulumBersepadu SekolahRendah (KBSR)danKurikulumBersepadu Sekolah Menengah
(KBSM) mulai tahun1983. Mata pelajaran Pendidikan Islam, Pendidikan SyariahIslamiah, Pendidikan Al
Quran Dan Assunnah danPendidikan Moral yangdiperkenalkan dapatmengukuhkan peganganagama,
menanamsifatsifatmuliasertamembentuk tingkahlaku yangbersopan santundansalingmenghormati
sesamamanusia.
PenubuhanKelabRukun Negara Di Sekolah
SemasamerasmikansambutanHari PerpaduanPeringkatKebangsaan2000 di Melaka,Yang
Amat BerhormatDato’ Seri AbdullahBin HajíAhmadBadawi selakuTimbalanPerdanaMenteri
pada ketikaitu,telahmenyarankansupayaKelabRukunNegaraditubuhkandi sekolah.
Sebelumitu,dalamperasmianHari PerpaduanPeringkatKebangsaan1999 di Pahang,beliau menyeru
seluruhrakyatMalaysiaagar sentiasaberpegangteguhkepadaprinsip-prinsipRukun Negarauntuk
menjaminperpaduandankemakmurannegaraagarterusberkekalan.DengantertubuhnyaKelabRukun
Negaradi sekolahmelalui SuratPekelilingIkhtisasBilangan17/2000yang dikeluarkanoleh Kementerian
PelajaranMalaysiaberkaitanPenubuhanKelabRukunNegaraDi Sekolah,makapengetahuan,
pemahaman,penghayatanwargasekolahterutamanyagolonganrelajarterhadapprinsip-prinsipRukun
Negarake arah menjanasemangatperpaduanyanglebihjitudapatdipertingkatdandiperkukuhkan..
USAHA YANG BOLEH DIJALANKANDI PERINGKAT MASYARAKATSETEMPAT
Program Pemuafakatan Masyarakat
Program pemuwafakatanantaramasyarakatsetempatbolehdiadakanmelalui program-programilmiah
seperti ceramahmotivasi,aktivitikeagamaan,MakanBeradab,gotongroyong,majlisperkahwinandan
sebagainya.
Hari Keluarga dan Sukan Rakyat
Program yangmelibatkanseluruhahli masyarakatbolehdiadakan.Pelbagaiacaradijalankanmelibatkan
semuapeserta.Selaindapatmenghilangkanperasaantertekandenganbebanantugas,programini dapat
membinapersefahaman,keteguhanperpaduandanperasaankasihsayangdalamkalanganseluruh
warga masyarakat.
Acara kebudayaan dan kesenian
Pelbagai acaraberbentukkebudayaandankesenianrakyatboleh diadakanseperti permainantradisi,
boria,dikirbarat,persembahankebudayaansetiapkaumdi Malaysiadanlain-lainlagiyangdisertaioleh
anggota masyarakat.Selaindapatberhibur,semuayangterlibatdapatmemahami danmematuhi
peraturanyang digariskan.
MajlisSambutan Hari Raya, Ucapan Tahun Baru Cinadan Hari Deepavali
Setiapkali menjelanghari perayaan,masyarakatmelalui pertubuhanatauorganisasi sepertiJKKKatau
NGO mengaturprogramyang melibatkanseluruhwargamasyarakat.Beranekajenismakanan yang
dihidangdinikmati bersama.Sumbanganyangdiperolehi dari pelbagai pihakdisampaikankepada
merekayangkurang berkemampuan.Ucapanselamatyangdiberikan,disambutdenganpenuh
kemesraandandapatmembentukperasaankasihsayangdanperpaduanrakyatberbilangkaumdalam
komuniti tempatan.
6. Aktiviti Riadah
Seterusnya,kerajaanperlumenggalakkansetiapahli masyarakatmengambilbahagiandalampelbagai
program yangdianjurpelbagai pihakseperti PihakBerkuasaTempatan,MajlisBelia Malaysia,Jabatan
AgamaIslam,Rakan Muda, INMINDdan sebagainya.Antaraaktivitiyang bolehdijalankanialah
senamrobik,mencari hartakarun,larian,PerarakanSambutanMaulidur
Rasul dan Ma’al Hijrah,LarianMerdekadan sebagainya.Setiapahli masyarakatdapat berinteraksi
denganpesertadari pelbagai kaumdanlapisanmasyarakat.Merekadapatmemahamidenganlebih
mendalamerti perpaduandanperasaanhormatmenghormati sesamamasyarakat.
KAEDAH DAN LANGKAH YANG BOLEH DI AMBIL DI PERINGKATSEKOLAH
SekolahPenyayang
Satu programyang dilaksanakandi sekolahdenganmenekankankonsep”SekolahkuSyurgaku”dan
”Yang Tua Dihormati,Yang Muda Disayangi”denganpenyertaan Bersamaibubapapelajarmelalui
PersatuanIbubapadanGuru. Amalanini dapatmewujudkangolongan pelajaryangcintakepada
sekolah,membentukperibadipelajaryangsukamenolongdanmenghormatioranglain,berbudipekerti
mulia,sertamenimbulkanperasaankasihsayangdanhubunganmesraantarawargasekolahdansesama
ibubapapara pelajar.
Pelaksanaan Rancangan Integrasi Murid Untuk Perpaduan(RIMUP)
Sebagai sebuahsekolahberasramapenuhyangmajoriti pelajarnyaterdiri dari pelajarMelayu,namun
merekaberasal dari daerahdan negeri yangberlainantermasukdari SabahdanSarawak.Program
RIMUP secarakelompokturutdiadakandi manapelajar-pelajardari sekolahini terlibatdenganprogram
yang dirancangbersamadengansekolah-sekolahlainyang,mempunyaipelajarberbilangkaum.
JawatankuasaRIMUP peringkatsekolahdankelompokdianggotaikaumyangpelbagai.Kesan
penglibatanpelajardanwargasekolahdalamprogramini adalahsangatbaik.Iamembolehkanmereka
berinteraksi danbergaul secaralebiheratdanmesraseterusnyamenyumbangkepadaperpaduandan
integrasi rakyatyanglebiherat.
PenyertaanDalam Kokurikulum
Semuapelajardiwajibkanmengambilbahagiandalampersatuan,permainandanpakaianseragam.
Penyertaanaktif dalamkokurikulumdanpembabitanmerekadalamperkhemahan, persembahandan
pertandingandi pelbagai peringkatakanmendedahkanmerekakepada situasi yangberlainandan
beragam.Terdapatperaturandan disiplintertentusemasamengikuti program-programyangdijalankan.
Pemilihanahli jawatankuasadilakukansecarademokrasi denganbimbingangurupenasihatdanjurulatih
dari pelbagai agensi.Merekadapat berinteraksi secarasihatsertamematuhi peraturandandisiplinyang
ditentukan.Hasil dari penglibatanpelajarsecaraaktif dalamaktiviti yangdilaksanakanadalahsangat
memuaskanterutamadalam usahauntukmembentukdanmembinakehidupanmasadepanpelajardan
sebuahmasyarakatyangberdisiplin,berharmoni bersatupadudanberintegrasi.
Sambutan Bulan Patriotisme dan Kemerdekaan
Setiaptahunsekolahmengadakanpelbagai programsempenamemperingatihari ulang tahun
kemerdekaannegara.JawatankuasasambutanperingkatsekolahditubuhkandengankerjasamaKelab
RukunNegara,Unit BimbinganDanKaunseling,KelabGurudanKakitangan,PersatuanSejarahdan
Persatuan-persatuanpelajar.SekolahjugaturutmelibatkanpenyertaanPIBG,Alumni,tokoh-tokohdan
sejarawan, Agensi danBadanKerajaandanBukanKerajaandalamaktivitiyangdilaksanakan.Acarayang
dilaksanakanialahseperti ceramahkemerdekaan, tayangangambarberbentukpatriotik,pembacaan
sajak,sketsa,pentomen,kibaran”Jalur Gemilang”,hiasanbilikdarjahdanasrama,pidato,forum,
7. penulisanesei,dermadarah, pameran,melukispotrettokohnegara,perbarisandanperarakanserta
sambutandetikkemerdekaan.Pelajarjugaterlibatdenganprogramsambutanyangdianjurkanoleh
pihaklaindiperingkatdaerah,negeri dankebangsaan.Penyertaanpelbagai pihakdalammenjayakan
program ini dapatmembinakeyakinansemuawargasekolahberkaitanpembinaanbangsaMalaysiayang
merdekadanbertanggungjawab,bersifatpatriotisme yangtinggi dancintakan kehidupanbersatupadu
dan kestabilannegara.
Lawatan dan ziarah di peringkatsekolah
Sekolahmenggalakanparapelajarmembuatprogramlawatanke tempat-tempatbersejarah,Parlimen,
Putrajaya,BandarayaMelaka,Memorial,TuguNegara,MuziumNegara,Rumahrumahkebajikan,asrama
anak-anakYatimdan miskin,Penjara,Rumahperlindungankanakkanak,asramaorangkurangupaya,
sekolah,universiti dansebagainya.Pelbagai acaradiadakansemasalawatandanziarahtersebut
diadakanseperti perbincangan,gotongroyong,persembahankeseniandankebudayaan,pertukaran
maklumatdansebagainya.Kesandariprogramlawatandanziarahini sangatbermaknadanmemberi
kesedarankepadapelajarperipentingnyaberbudi bahasa,mengamalkantoleransi danperhubungan
baiksesamarakyatberbilangkaumdanketurunan.
PerkhemahanBina Insan bagi pelajarsekolah
Program ini melibatkansemuapelajardanguru-gurusertasebahagiankakitangansokongansekolah.
Kerjasamadiperolehidari pelbagai pihaksepertiKerajaanNegeri,Bomba,Polisdan sebagainya.Acara-
acara yangdijalankanialahseperticeramahmotivasi,pembinaanjati diri,kerohanian,kembara,ikhtiar
hidup,kewarganegaraandanriadah.Suasanaperkhemahanyang dijalankandi luarkawasansekolah
sangat menyeronokkanparapelajar.Selaindari mendapat maklumatdankemahiranbaru,mereka
dapat merasai keindahanalamMalaysia,nikmat kehidupandalamsebuahnegarayangamandandamai.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dasar Pecah & PerintahPenjajahInggeris
Disebabkanolehdasar “pecahdan perintah”yangdiamalkanolehBritishtelahmenyebabkan
berlakunyarusuhanetnikdi TanahMelayu.Dasaryang mengamalkankonseppecahdanperintah
merupakansatutindakanyangberkesandiamalkanolehpenjajahbritishmenyebabkanwujudnyajurang
antara kaum samaada dari sudutekonomi danjugapolapenempatankaum.Contohnyaorang-orang
Cinatinggal di bandar-bandarmenjalankanperniagaandanjugadi kawasan-kawasanlombongsebagai
pelombongdankaumcinamemilikiasetyangpalingtinggi dalamekonomi masyarakatMalaysia.
Sementaraorang-orangMelayutinggal di luarbandarbekerjasebagai petani ataunelayankecil.
Manakala kaumIndiakebanyakannyapulasebagai buruhkasarkerajaandanpekerjadi ladang.Pada
hakikatnyakegiatanekonomi orang-orangMelayudanIndiaadalahbercoraksara diri.Keadaaanini
menyebabkankedudukanekonomi masyarakatbumiputerakhususnyaMelayumenjadilemahdan
ketinggalan.Corakpenglibatanekonomiantarakaumdalamkegiatanekonomi yangberbezatelah
menjadikankedudukansosio-ekonomi merekatidakseimbang.
Britishmengamalkandasarpecahdanperintahini bertujuanuntukmenyekatketiga-tigakaumini
daripadabersatupadu,Britishmenyedari bahawasekiranyatigakaumutamaini bersatumakaakan
menyebabkankepentingandansumberekonomimerekaakanterjejas.
Masyarakat melayu terdiri dari petani dan nelayan di kampung,
masyarakat cina pula telah mewarisi perniagaan secara turun temurun
dan tinggal di bandar manakala masyarakat india bekerja sebagai penoreh
8. getah dan tinggal di estet.Dasar ini telah berjaya direalisasikan bagi mewujudkan kelompok-
kelompok etnik yang berdasarkan kegiatanekonomi yang tinggal dalam kelompok masing-
masing. Kesannya,interaksi antara kaum hanya terbatas di pasar sahaja. Ini melahirkanperasaan
prasangkaantara kaum yangtelahmengapi-apikanlagi tercetusnyasentimen13Mei 1969.
Keadaanseperti ini menyebabkanhubunganataukomunikasi antarakaumdi TanahMelayu
menjadi terbatassuatuketikadahulu.Bagi penjajahBritishkeadaanseperti ini jugasudahmemadai bagi
mengukuhkankedudukansertamengekalkankuasamereka.Suasanayangtidakseimbangini telah
berlanjutansekalipunnegaratelahmencapai kemerdekaan.
Perasaan tidak puas hati terhadap hak istimewaorang melayu
PAPtelahsecaralantangmenyuarakanrasatidakpuashati terhadapapa yangdisebutsebagai hak
istimewaorangMelayudalam perlembagaan.Merekamendakwahakkaum-kaumlaintelahdiketepikan
kononnyamerekatelahtersisihdaripadakeadilan.OlehsebabitumenurutJomodalambukunya
"PembangunanEkonomi danKelasSosial di SemenanjungMalaysia",isusebenaryangmencetuskan
peristiwa13 Mei adalahperasaantidakpuas hati terhadaphak istimewaorangMelayu.Namunhakikat
sebenarnyakedudukantaraf ekonomi orangMelayuadalahterkebawahberbandingdengankaumCina.
Pendeknyaapayangdidakwaolehorang-orangCinayangmerekaterjejasolehperuntukanhakistimewa
orang Melayuini adalahsebagai alatsemata-mataumtukmerekaberlindungdi sebaliknyabagi menarik
perhatiandansokonganramai terutamamenjelangpilihanraya1964.
Menyedari akanbahayanyapengaruhmajoroti Cinadari Singapuraini,Tunkutelahmengambil
keputusanuntukmemaksaSingapurakeluardari Malaysiapada9 Ogos1965. Namunkeadaanini tidak
mematahkansemangatPAPuntukcubamembelanasiborang-orangCinadi TanahMelayu.Berikutanitu
sebuahparti baru telahditubuhkandi Malaysiabagi mengambilalihfungsi PAPsebelumini.Parti baru
itudiberi namaParti TindakanDemokratik(DAP).
Menjelangnyapilihanraya1969 parti DAPdan parti -parti pembangkanglaintelahmemainkanisu-
isusensitif dan perkaumantermasukmembangkitkansoal-soal ketidakadilanmenyebabkanperasaan
tidakpuas hati dan kegelisahandi kalanganrakyatmenjadi bertambah.Sebenarnyaapayangcuba
dilakukanolehparti-parti politikinibertujuanuntukmendapatkankemenangandalam pilihanraya,di
mana merekatidakmempedulikansentimenantarakaumyangbolehmembahayakanitu.
Perbezaanagama dan budaya
KaummelayusebahagianbesarnyaberagamaislamKaumcinaberagamaBuddha, Lao-
Tza, Taoisme, Conficius manakala kaum india beragamahindu.Di sampingituterdapatjugayang
beragamakristian.Setiapkaum
juga mempunyai kebudayaan yang tersendiri. Masalah perpaduan ini
bukannya bermula disebabkan agama lain tetapi akibat dari sikap jahil terhadap agama-
agama lain hingga banyak perkara yang dilakukan
secara tidak sengaja telah menyinggung emosi penganut agama lain.Inilahpuncayangtelah
mengakibatkanperistiwa13 Mei 1969.
9. Masalah Ekonomi
Kegiatanekonomi berbezatelahmewujudkanjurangpendapatanberbeza
antara kaum dan menimbulkan rasa tidak puas hati dan persaingan
ekonomi secara tidak sihat. Ketidakseimbangan ini menyebabkan setiap
kaum saling mencemburui satu sama lain. Orang melayu mencemburui
kemewahan dan kejayaan orang cina manakala orang cinadan india
mencemburui kelebihan orang melayu yang mendapat peluangperkhidmatandalamsektor
pentadbiran.
ISU 13 MEI 1969
Rusuhantersebutberpuncadaripadatindakanprovokasi penyokongpembangkangyangdidominasi
kaumCina,yang merayakankejayaanmerekadalampilihanrayaumumyangmenyaksikanParti
Perikatankalahteruk.Bagaimanapun,pihakpembangkangtelahmenyangkalkebenaranversi tersebut.
Terdapat teori-teori lainyangmendakwarusuhanitutelahdirancanguntukmenggulingkanPerdana
Menteri,TunkuAbdul Rahman.Kekuranganmaklumatawammengenainyamenjadi batupenghalang
bagi merekayanginginmendedahkanapayangsebenarnyaberlaku.Tetapi satusetdokumenyangbaru
dideklasifikasikandi London,telahmembukapeluangkepadaahli sosiologi,DrKuaKiaSoong untuk
mencari kebenarannya.
Dr Kuamenegaskanbahawaperistiwa13 Mei merupakansatu'coup d'etat' atau rampasankuasa
terhadapTunkuolehgolongankapitalisMelayuyangmuncul ketikaituyangdisokongolehpolisdan
tenterauntukmerampaskuasadaripadaaristokratlamauntukmelaksanakanagendabaruMelayu.
Beliauberpendapat,rusuhanituadalahperbuatan'samsengMelayu'yangdisokongolehahli-ahli
politikdi belakangrancanganrampasankuasatersebut.Sebagai contohnya,katabeliau,"sekumpulan
samsengtiba-tibamuncul dari semuapenjuru"pada13 Mei untukberkumpul di kediamanDatukHarun
dan tindak-tandukpolisdantenterayangbolehdipersoalkanyanghanyaberdiri danmemerhatikan
sahajaapa yang sedangberlaku.
Tambahnya,dokumen-dokumenitujugamenunjukkan,kurangdaripadasemingguselepasrusuhan
tersebut,TimbalanPerdanaMenteriketikaitu,TunAbdul Razak,yangmempengerusikanMajlisOperasi
Negara,diberikuasapenuhuntukmentadbirnegarasatupetandawujudnyakomplotmengenainya.
Manakala perbincanganmengenai perancanganmasadepantelahpundijalankansebelumnya,termasuk
Dasar KebudayaanNegara(diumumkanpada1971).
10. KESAN DARIPADA BERLAKUNYA ISU 13 MEI 1969
Ketikaperistiwa13 Mei 1969 berlakukeadaanamattidakterkawal danpertempuranantarakaum
berlakuakibatsuasanategang.Untukmeredakanketegangankeadaanini kerajaantelah
mengisytiharkandaruratpada16 Mei 1969 di seluruhnegara.Tujuandiisytiharkandaruratialah
pertamauntukmenenangkankeadaanyangtidakterkawal
Setelahmengisytiharkandaruratdi seluruhnegarapada16 Mei 1969 kerajaantelahmenubuhkan
MajlisGerakanRakyat (MAGERAN) yangdiketuai olehTimbalanPerdanaMenteri Malaysiapadaketika
ituiaituTun Abdul Razak.Turut menganggotai MAGERAN ialahpemimpin-pemimpinparti politik,
pegawai-pegawaikanankerajaandanpegawai-pegawai tinggipolisdantentera.AntaranyaialahTunDr.
Ismail,TanSiewSin,TunG.T Sambatan,Dato’ Hamzah BinAbuSamah, Tan Sri Muhammad Ghazali
Shafie,TanSri Abdul KadirShamsuddin,TanSri Mohd SallehIsmail danJeneralTunkuOsmanTunku
Mohd Jiwa.
Menyedari masyarakatberbilangkaumdi Malaysiatidakmempunyai satuhalayangjelasmaka
kerajaantelahmemperkenalkanrukunnegarauntukmemberi garispanduanyanglebihjelaskepada
masyarakatberbilangkaumdi Malaysia.Rukunnegaraadalahmanifestasi idealogi nasional dengan
tujuanuntukmencapai perpaduandi kalanganrakyattanpamengirakaum, warna kulit,bangsadan
agama. KonseprukunnegarayangdibentukolehMAGERAN ini padaasasnyaialahuntukmembentuk
corak masyarakatMalaysiaberdasarkanprinsip hidupyangtelahpunwujuddanboleh
dijadikan peganganmasyarakatMalaysia.
CARA PENYELESAIAN ISU13 MEI 1969
Melalui dasarekonomi baruini kerajaanbertindakuntukmerapatkanjurangkekayaanantara
golongankayadan golonganmiskintanpamengira kaumkeranaketidakseimbangankekayaan
terutamanyaantara kaumhanyaakan mencetuskansuasanayangtidakharmorni akibatrasa tidakpuas
hati anatara satusama lain.JusteruuntukmenjayakanDasarEkonomi Baruini kerajaantelahmemberi
banyaktumpuankepadagolonganseperti pekebun-pekebunkecil,penghuniestet,petani nelayandan
pesawah.
DalamDasar Ekonomi Baru (DEB) kerajaanjugamemberi tumpuanuntukmenyatupadukansemula
masyarakatyang telahberpecahbelahakibatketidakseimbanganperolehan danpengagihankekayaan
negara.Dalam dasar ini kerajaanmenetapkansasaranuntukpemilikanekuitidalambidangperusahaan
dan perniagaaaniaitu70 peratusekuiti rakyatMalaysiatermasuk30 peratusekuiti bagi kaum
Bumiputerapadatahun1990.
Dasar PendidikanKebangsaanadalahhasil daripadaAktaPelajaran1961 yangberdasarkansyor
laporanRazak 1956 dan LaporanRahman Talib1960. Ia telahdimaktubkandalamOrdinanPendidikan
1957. Padaamnya dasar ini bertujuanuntukmembantumenyatupadukanrakyatMalaysiayang
berbilangbangsadanketurunanmelalui sistempelajaranyangmenitikberatkanpenggunaanBahasa
Melayusebagai bahasapengantaryangutama sertaberasaskankokurikulum, peperiksaandankegiatan
kokurikulumyangsama.Sebagai sebuahnegarayangrakyatnyaberbilangbangsa,kaumdanagama
Malaysiatidaklari daripadaaspekkepelbagaianbudayaanatarasatu samalain.Melalui dasarini unsur-
unsurkebudayaandapatdignakanuntukmembentukwarganegarayanglebihbaikdanmembinanegara
bagi mencerminkansatukeperibadianMalaysia.
11. LATAR PENDIDIKAN YANG BERBEZA
Semasadasar penjajahanBritish,TanahMelayutidakmempunyaisistempendidikanyangjelas,
penjajahBritishtidakmengambil peduli tentangdasarpendidikanyanglahirdi Tanah Melayu,mereka
hanyamengambil beratdanmemajukansekolahaliranInggerisdenganpelbagai kemudahanprasarana
yang serbasempurna.Latarbelakangpendiikanyangberbezajugatelahdikaitkansebagai puncayang
membawakepadasifatperkaumandiantaraketiga-tigaetnikini semakinmenebal.Hal ini berlaku
apabilasistempendidikanyangwujuddi TanahMelayusebelummerdekaterbahagikepadaempat
aliranmengikutkaumiaitusekolahMelayu,Cina,IndiadanInggeris.Kempat-empataliranini
mempunyai kurikulumyangtersendiri danberbezaantarakaum.SekolahMelayumenekankan
kemahiranmenulis,membacadanmengirasekadarkeperluanperingkatrendahsahaja.Manakala
kurikulumsekolahCinadanIndiapulamasing-masingberkiblatkannegeri asal mereka,sukatan
pelajaransertabuku-bukuteksdanguru-guruyangmengajarjugatelahdibawadari Negeri Chinadan
India.Keadaanini telahmengukuhkanlagi keadaankeperibadianetnikyangtelahsediawujud.Sekolah
Inggerispulahanyadapatdinikmati olehorang-orangCinadanIndiayangtinggal di bandar-bandardan
sebilanganorangmelayuyangterdiri daripadapembesarataukerabatdiraja.
Ketiadaansistempendidikanyangseragamini menyukarkansemangatperpaduansukardicapai.
Pelajarlangsungtidakberpeluanguntukbergauldenganpelajaratauetniklainini menyulitkan
pembentukanpersefahamanantaraetnik.Disebabkansukatanpelajarankaumcinadanindiaberasal
dari negaraasal maka pemikirananak-anakmudamerekaberpaksikankepadacaraatau gaya hidup
tempatasal leluhurmeraka.Melalui pendidikanini jugapengaruhdaripadakehidupandanadatresam
sertamerasakankaum merekalebihcemerlangwujud,sistempendidikanyangtidakseragamjugaboleh
mewujudkanperasaanprasangkadanstreotaipantarakaum.Keadaan ini menyebabkansesetengah
masyarakatdalamkaum yangberbezaini memandangrendahterhadapkaumlain.
Selainitu,DasarPelajaranKebangsaanyangdirasmikansebagai OrdinanPelajaran1957 telah
dikecamolehpelbagaipihakbukanMelayu.Ini keranamerekamerasakanlangkahituterlalu
mengutamakanbahasaMelayu,namunKesatuanGuru-GuruMelayuSemenanjung(KPGMS) pulatidak
berpuashati denganperlaksanaannya.Merekaberasakecewadengansikapkerajaanyangtidak
menubuhkansekolahmenengahdanuniversiti yangmenggunakanbahasaMelayusebagai bahasa
pengantarpada awal 1958 sebagaimanayangtelahdirancangkan.
KESAN-KESANTERCETUSNYA RUSUHAN ETNIK
Kesan Sosial :
Dari segi kesanterhadapsosial,dimanakitadapatlihatbahawawujudnyasalahfahamdanburuk
pandanganterhadapkaum-kaumlainkeranawujudnyasikapperkauman.Sikapperkaumanini akan
membecah-belahkankaumbukansahajamemberi kesandalamjangkamasayangpendeknamunturut
memberi kesandalamjangkamasayangpanjang.Kesandalamjangkamasa yangmasa yang pendek,
contohnyasekiranyaorangmelayutidakdiberipeluangpekerjaandi kebanyakkanperniagaanyang
dipunyai olehmasyarakatCina.Ini akanmewujudkanpandanganyangserongdanrasatidakpuas hati.
Dalamjangka panjangpula,perasaanini akanmenjadi terukdanlebihmendalamdanmungkinakan
membawakepadarusuhankaumseperti yangberlakupada13 Mei 1969,dan ini akanmembawa
keancamankepadastruktursosial di Malaysiadanrakyat tidakakan dapathidupaman lagi.
12. Kesan Ekonomi
Ekoran daripadakeruntuhanstruktursosial di Malaysiaataupunperpecahankaumdi Malaysiamungkin
akan menyebabkanaktiviti ekonomi tidakdapatberjalandenganlancar danjugamungkinberhenti
denganserta-merta.Hal ini akanmengakibatkanNegaramengalamikerugianataudefisitdimana
perbelanjaanmelebihi pendapatan.Antarasebabnya,apabilaberlakurusuhankaum,kerajaanterpaksa
membelanjakanbanyakduituntukmengamankanNegaradanpadamasa yangsama pendapatan
Negaraakan berkurangdisebabkanekonomiterbantut.Selaindaripadaitu,pelabur-pelaburjugaakan
menghentikanpelaburanmerekadi Malaysiakeranarisaumengalami kerugiandanpelaburluarnegara
inginmelaburdi Malaysiajugaakanmembatalkanhasratmereka.Mata wangMalaysiajuga akanjatuh
terukdimanaapabilaberlakunyaketidaktenteramandi Malaysia,ramai akanmeninggalkanNegara
Malaysiauntukmencari tempatyanglebihselamatdanini akanmengakibatkanduitringgitMalaysia
keluardenganbanyaknyadari Malaysia.
Kesan kepada Integriti dan ImejNegara :
Seperti yangtelahdicatatkandalamsejarahMalaysiaTunkuAbdul Rahman,TunV.TSambanthandan
ahli politikkaumyanglainmendapatkankebebasanNegaradenganmembuktikankepadakerajaan
Britishyangrakyat di Tanah Melayumampubersatupadu di bawahsatu pentadbiranmakaatassebab
inilahkitadiberi kemerdekaandanatassebabitujugalahNegarakitadipandangtinggi keranamampu
bergerakwalaupun rakyatnyaterdiri daripadabanyakkaum.Jikalaurusuhankaumberlakulagi,ini akan
mencemarkannamabaikNegaradimanaiaakan jelasmenunjukkanNegaragagal dalam
menyatupadukanpenduduknyamalahkeadaanmenjadisemakinteruk.Ini akanmencontengarang
terhadapimej danintegriti Negarasebagai sebuahNegarayangberdaulatdanmengamalkanprinsip
demokrasi.
CARA-CARAMENGATASI RUSUHANETNIK
Persepakatan diantara Kaum :
Malaysiamerupakansatunegarayang unikdimanaiamerupakansatunegara yang mempunyai banyak
kaumyang didiami olehMasyarakatMelayu,CinadanIndiayangmerupakantigakaumutama negara
Malaysia.BilanganpendudukMalaysiasehinggatahun2010 dianggarkanmelebihi 28.25 jutapenduduk
.Daripadabilanganpendudukini,bangsaBumiputeraMelayumeliputi 50.4%,Cina23.7%, dan India7.1%
dan selebihnyaadalahkaum-kaumbumiputerabukanMelayudanlain-lain.Sejakmengecapi
kemerdekaannyasejaktanggal 31Ogos 1957, banyakcabaran dandugaan yangtelahdilalui olehnegara
dan yangpalingutamadiantaranyaadalahmewujudkanperpaduandikalangankaumyangpelbagai ini.
Perkaraini menjadi semakinpentingselepastercetusnyaperistiwaberdarah13Mei 1969 dimana
negaramenyaksikanrusuhankaumyangdahsyatsehingganegaraterpaksadiletakkandibawah
pemerintahantentera.Ekorandaripadaperistiwatersebut,RukunNegaratelahdiwujudkandanbanyak
program sertainisiatif telahdijalankanuntukmengeratkanperpaduandiantarakaumbagi memastikan
“pisangtidakberbuahduakali”.Perpaduanantarasemakinmenyerlahdari semasake semasasejakdari
peristiwaberdarahtersebutsehinggakini.
13. 1.Bahasa dan Cara Berkomunikasi :-
Bahasa Melayumerupakanbahasakebangsaanataupunbahasarasmi di Malaysia.Olehitu,bahasa
rasmi tersebutberperanansebagai satupipe saluranyangdigunakanolehsemuarakyatMalaysia.Akan
tetapi,masalahdi sebaliknyaiaitukebanyakkankaumbukanmelayumasihtidakdapatbertuturdengan
lancar.Hal ini keranabahasa ibundayangdigunakansejakkecil lagi telahmenyebabkankebanyakkan
merekasukaruntukmenangani bahasarasmi denganbaik.Bahasayang digunakanberdasarkanbahasa
ibundamasing-masingakanmenjauhkanlagi jurangantarakaumkerana akanberlakuketidaksefahaman
dan prasangkadi antara satusama lain.Tanpa disedari,amalanyangsedangdilakukanini sedang
menujuke arahmewujudkanpolarisasi kaumyangamatmembimbangkan.
2.Saranan dan pengaruhdaripada ibubapa :-
Peribahasamelenturbuluhbiarlahdari rebungnya.Orangpertamayangpalingawal mendekati anak-
anak adalahibubapa. Olehitufikirandankelakuananak-anakakandipengaruhiolehibubapamereka.
Contohnyaanak-anakmerekaakandidedahkantentangisu-isukaumsejakkecil lagi.Disebabkan
kebanyakkanibubapadi Malaysiamasihmempunyai tanggapanyangsalahterhadapisu-isukaum
seperti peristiwa13Mei yangberlakupadatahun 1969 iaiturusuhanyangberlakudankemucak
masalahperpaduandi Malaysia,makamerekaakanmemberi faktayangterpesongyangakan
mempengaruhi anak-anakterhadapbangsa-bangsayanglaindi Malaysia.Hal ini menyebabkan
perpaduandanpersepakatanantarakaumdan bangsasukar dicapai.
3.Program dan polisi perpaduan kaum telah dipolitikkan:-
SetiapwargaMalaysiawajar melihatdanmentafsirprogramdanpolisi nasional yangdilaksanakan
secara rasional,objektif,bijaksanadanbertanggungjawab.BerfikirlahsebagaiseorangwargaMalaysia
sejati,berpegangkepadaprinsipmenjunjunglangitdi tempatbumi dipijak.Programpendidikansebagai
contohnyayangdiperkenalkanadalahpelaburanuntukmenjaminmasahadapanwargamudadan
warga mukadan tidakharus sama sekali dipolitikkan,programpendidikandanpolisi perpaduankaum
yang dipolitikkanadalahperbuatanpalingtidakbertanggungjawabyanghanyaakanmemusnahkan
masa hadapananak-anakdan memporak-perandakannegara.
