SlideShare a Scribd company logo
1 of 74
Download to read offline
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Bartosz Hnatyszyn
Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym
311[05].Z1.01
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Bożena Kuligowska
mgr inż. Wojciech Giemza
Opracowanie redakcyjne:
mgr Bartosz Hnatyszyn
Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Zych
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 314[03].Z1.01.
„Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik mechanik okrętowy.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Terminologia zawodowa 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 9
4.1.3. Ćwiczenia 10
4.1.4. Sprawdzian postępów 24
4.2. Zamówienia, specyfikacje oraz korespondencja 25
4.2.1. Materiał nauczania 25
4.2.2. Pytania sprawdzające 26
4.2.3. Ćwiczenia 26
4.2.4. Sprawdzian postępów 41
4.3. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie 42
4.3.1. Materiał nauczania 42
4.3.2. Pytania sprawdzające 45
4.3.3. Ćwiczenia 46
4.3.4. Sprawdzian postępów 52
4.4. Elementy pracy 53
4.4.1. Materiał nauczania 53
4.4.2. Pytania sprawdzające 55
4.4.3. Ćwiczenia 56
4.4.4. Sprawdzian postępów 64
4.5. Glosariusz zawodowy ucznia 65
4.5.1. Materiał nauczania 65
4.5.2. Pytania sprawdzające 65
4.5.3. Ćwiczenia 65
4.5.4. Sprawdzian postępów 67
5. Sprawdzian osiągnięć 68
6. Literatura 73
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu umiejętności posługiwania się językiem
angielskim w sytuacjach związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych.
W poradniku znajdziesz:
− wymagania wstępne, zawierające wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć
opanowane, abyś mógł bez problemów przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej
i korzystać z poradnika,
− cele kształcenia wraz z wykazem umiejętności, jakich nabędziesz podczas realizacji tej
jednostki modułowej,
− materiał nauczania, zawierający wiadomości teoretyczne, które pozwolą Ci samodzielnie
przygotować się do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów z tej jednostki
modułowej,
− zestaw pytań przydatny do samodzielnego sprawdzenia, czy już opanowałeś podane
treści,
− ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,
− sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań i pytań. Pozytywny wynik sprawdzianu
potwierdzi, że dobrze pracowałeś podczas zajęć i zdobyłeś wiedzę i umiejętności
z zakresu tej jednostki modułowej,
− wykaz literatury uzupełniającej.
Materiał nauczania prezentuje treści pozwalające przyswoić język komunikacyjny
na poziomie średniozaawansowanym, ze szczególnym uwzględnieniem słownictwa i zwrotów
przydatnych podczas wykonywania czynności zawodowych technika mechanika okrętowego.
Temat pierwszy zawiera terminologię zawodową związana z zawodami charakterystycznymi
dla przemysłu stoczniowego, z czynnościami charakterystycznymi dla tych zawodów,
z narzędziami wykorzystywanymi w pracy stoczniowej, ze sprzętem ochrony osobistej
pracownika, z budową statku, z typami jednostek pływających i ze sprzętem ratownictwa
morskiego. Temat drugi pozwala przyswoić terminologię zawodową związaną
z zamówieniami, specyfikacją jednostek, formularzami zgłoszeniowymi. Treści tematu
trzeciego dotyczą rodzajów komunikatów i ich zastosowania. Formułowania komunikatów
ustnych i pisemnych z zastosowaniem mowy zależnej oraz związków wyrazowych. Temat
czwarty dotyczy prowadzenia konwersacji m.in. na temat przyjęcia do pracy, udzielania
informacji a także stosowania skrótów używanych przed imionami statków. Treścią tematu
piątego jest tworzenie własnego glosariusza zawodowego ucznia.
Ponadto układ treści materiału nauczania pozwala systematycznie kształtować
umiejętność korzystania z anglojęzycznej literatury, prasy zawodowej oraz zasobów Internetu
z zakresu budownictwa okrętowego.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, poproś nauczyciela
o wyjaśnienie lub sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz czynność.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych w module
314[03].Z1.01
Posługiwanie się
językiem angielskim
zawodowym
314[03].Z1.02
Stosowanie technik
ratowniczych oraz
ochrony
przeciwpożarowej
314[03].Z1.03
Stosowanie przepisów
prawa morskiego oraz
bezpiecznej
eksploatacji statków
314[03].Z1.04
Stosowanie przepisów
ochrony środowiska
morskiego
314[03].Z1.05
Rozpoznawanie
elementów statku
314[03].Z1.06
Organizowanie pracy
na statku
Moduł 314[03].Z1
Podstawy okrętownictwa
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− posługiwać się językiem angielskim na poziomie podstawowym, tzn. znać słownictwo
i struktury gramatyczne pozwalające porozumiewać się w zakresie spraw codziennych
oraz podstawowych potrzeb związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie,
− korzystać z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów Internetu,
− redagować notatki z tekstu słuchanego i czytanego w języku polskim oraz angielskim
w zakresie ogólnym,
− interpretować i redagować tekst o tematyce zawodowej w języku polskim,
− posługiwać się podstawową wiedzą dotyczącą pracy na jednostce pływającej i struktury
organizacyjnej portu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− rozróżnić podstawowe części maszyn okrętowych,
− rozróżnić główne urządzenia siłowni okrętowych,
− wyjaśnić zasady działania maszyn i urządzeń okrętowych,
− określić przyczyny awarii maszyn okrętowych,
− wydać typowe komendy i polecenia związane z rozruchem i obsługą maszyn i urządzeń,
− przyjąć komendy i polecenia na linii mostek – siłownia,
− potwierdzić komendy i polecenia na linii mostek – siłownia,
− wykonać komendy i polecenia związane z bezpieczeństwem załogi i statku,
− sporządzić specyfikację warunków zamówienia,
− zamówić części zapasowe, paliwa i smary,
− uzgodnić zakres napraw i terminy ich wykonania,
− dokonać odbioru prac remontowych,
− sporządzić raport uszkodzeń i raport eksploatacyjny,
− dokonać wpisu do dziennika maszynowego,
− przetłumaczyć instrukcję obsługi maszyn i urządzeń,
− przeczytać akty prawne dotyczące ochrony środowiska morskiego oraz bezpieczeństwa
statku i załogi,
− przeprowadzić rozmowę z oficerem statku na temat obowiązków pełnienia wachty.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Terminologia zawodowa
4.1.1. Materiał nauczania
Poniższe słownictwo to podstawa niniejszej jednostki:
bakburta (lewa burta) port
barka barge
burta ship’s side
dennik floor plate
dziób bow
elektryk electrician
gruszka dziobowa bulb bow
inżynier engineer
kamizelka ratunkowa life jacket
klucz spanner /wrench
kluza kotwiczna i kotwica hawse pipe and anchor
kładzenie kabli laying cables
koło ratunkowe life buoy
koło ratunkowe podkowa horseshoe life ring
komin funnel
kontenerowiec container ship
łódź podwodna submarine
malarz painter
malowanie painting
maska ochronna breathing mask/air purifying respirator
masowiec bulk carrier
mocnica burtowa sheer strake
montaż fitting/assembling
monter fitter
mostek/sterówka bridge/wheelhouse
nadbudówka superstructure
nadburcie bulwark
nadstępka, kilson, wzdłużnik środkowy denny centre plate girder/kelson/vertical keel
nadzór supervision
niszczyciel destroyer
obuwie ochronne protective boots/safety shoes
okulary ochronne safety glasses
oprogramowanie specjalistyczne dedicated software
osłona uszu earmuffs
oszalowanie podłogi ładowni ceiling (floor ceiling)
pas burtowy poszycia side strake
pas obłowy bilge strake
pchacz pusher – tug
pistolet malarski paint gun
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
płyta krawędziowa margin plate
podpora ładowni hold pillar (pillar)
podwójne dno inner bottom (tank top)
pokład main deck
pokładnik deck beam
pokrywa luku hatch cover (hatchboard)
pompy wirowe rotodynamic pumps
pompy wyporowe positive displacement pumps
poszycie shell/shell plating/skin
poszycie denne bottom plating
poszycie dna wewnętrznego tank top plating
poszycie pokładu deck plating
potnice burtowe side battens/side ceiling/spar ceiling
reling railing
rękawice ochronne protective gloves
rorowiec ro-ro ferry
rufa stern, aft
rzutka ratownicza heaving line
spawacz welder
spawanie welding
spawarka welding machine
spodnie ochronne protective trousers
sprężarki wirowe rotodynamic compressors
sprężarki wyporowe positive displacement compressors
statek pasażerski passenger ferry
statek pożarniczy fireboat
ster Oertza Oertz rudder
sterburta (prawa burta) starboard
stępka obłowa bilge keel
stępka płaska flat keel plate
szalunek lining
szczypce/obcęgi pliers
szyb luku hatchway
środkowy pas poszycia centre strake
śruba napędowa i płetwa steru power propeller and rudder blade
tratwa ratunkowa life raft
trzon sterowy rudder stock
wiązanie wzdłużne longitudinal structure
wirówki i filtry separators and filters
wodolot hydrofoil boat
wręg, wręga frame (rib)
wzdłużnik stringer/side stringer
wzdłużnik denny boczny bottom side girder
zatyczki do uszu earplugs
zbiornikowiec tanker
zrębnica luku hatch coaming
żaglowiec tall ship
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Poniższe teksty dotyczące elementów konstrukcji statku są przykładem wykorzystania
części powyższej terminologii w kontekście opisu technicznego:
Keel
Structural keels
A structural keel is a large beam around which the hull of a ship is built. The keel runs in
the middle of the ship, from the bow to the stern, and serves as the foundation or spine of the
structure, providing the major source of structural strength of the hull. The keel is generally
the first part of a ship's hull to be constructed, and laying the keel, or placing the keel in the
cradle in which the ship will be built, is often a momentous event in a ship's construction--so
much so that the event is often marked with a ceremony, and the term lay the keel has entered
the language as a phrase meaning the beginning of any significant undertaking.
The keel contributes substantially to the longitudinal strength and effectively local loading
caused when docking the ship. The most common type of keel is the 'flat plate keel', and this
is fitted in the majority of ocean-going ship and other vessels. A form of keel found on
smaller vessels is the bar keel. The bar keel may be fitted in trawlers, tugs, etc., and this is
also found in smaller ferries.
Wręg – podstawowy poprzeczny element szkieletu statku o tradycyjnej (drewnianej lub
stalowej) konstrukcji. Obecnie spotykany głównie w klasycznych jachtach drewnianych o
konwencjonalnym poszyciu (karawelowym, zakładkowym lub słomkowym). Wręg jest
drewnianym (czasem wzmacnianym przez stalowe okucie) elementem o relatywnie
niewielkim przekroju, o krzywiźnie dopasowanej do wewnętrznej powierzchni kadłuba. Wręg
może być od dołu połączony z dennikiem a od góry z pokładnikiem, tworząc ramę wręgową
usztywniającą kadłub. Jeśli rama wręgowa jest poszyta np. sklejką lub klepkami tworzącymi
jednolitą tarczę, nazywamy ją grodzią konstrukcyjną. Pozostałe wręgi, łączące się tylko ze
stępką i wzdłużnikiem pokładowym, spełniają głównie rolę ściągającą i formującą dla klepek
poszycia (zapobiegając ich rozchodzeniu się pod wpływem sił poprzecznych).
4.1.2. Pytania sprawdzające:
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie są zawody charakterystyczne dla przemysły stoczniowego i morskiego?
2. Jakie rodzaje czynności są charakterystyczne dla tych zawodów?
3. Jakie są narzędzia pracy charakterystyczne dla tych zawodów?
4. Jaki jest sprzęt ochrony osobistej?
5. Jak nazywają się poszczególne części statku?
6. Jakie znasz części maszyn okrętowych?
7. Jakie są mechanizmy siłowni?
8. Jakie typowe awarie mogą występować w siłowni?
9. Jaki jest sprzęt ratownictwa morskiego?
10. Jakie są typy statków?
11. Jakie są obowiązki technika budownictwa okrętowego?
12. Jakie są rodzaje prac remontowych?
13. Czym charakteryzuje się czas Present Perfect?
14. Na czym polega dokonywanie opisu a na czym uzupełnianie tekstu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wymień 5 zawodów charakterystycznych dla przemysłu stoczniowego, określ rodzaje
czynności charakterystyczne dla tych zawodów i charakterystyczne narzędzia pracy
(uzupełnij poniższą tabelę).
ZAWÓD OCCUPATION CZYNNOŚĆ ACTIVITY NARZĘDZIE TOOL
spawacz welder spawanie welding spawarka welding
machine
malarz painter malowanie painting pistolet malarski painting gun
monter fitter montaż fitting/assembling klucz spanner/wrench
elektryk electrician kładzenie
kabli
laying cables szczypce/obcęgi pliers
inżynier engineer nadzór supervision specjalistyczne
oprogramowanie
dedicated
software
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie rysunkom i odszukać znane sobie słówka,
2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu,
3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem,
4) sprawdzić ich znaczenia w słowniku angielsko-polskim,
5) zaprezentować efekt grupie,
6) dokonać ewentualnej korekty,
7) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego
słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 2
Nazwij przedstawione na zdjęciach elementy sprzętu ochrony osobistej pracownika.
helmet safety glasses
air purifying
respirator/breathing
mask
earplugs
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
protective
boots/safety shoes
protective trousers earmuffs
protective gloves
Rysunek do ćwiczenia
Sprzęt ochrony osobistej pracownika
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie rysunkom i odszukać znane sobie słówka,
2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu,
3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem,
4) sprawdzić ich znaczenia w słowniku angielsko-polskim,
5) zaprezentować efekt grupie,
6) dokonać ewentualnej korekty,
7) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego
słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem.
Środki dydaktyczne:
− załączone w poradniku zdjęcia,
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 3
Na podstawie poniższych rysunków, nazwij wskazane numerami części statku,
a następnie wyszukaj angielskie odpowiedniki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Rysunek do ćwiczenia
Części statku
1 dziób bow
2 gruszka dziobowa bow bulb
3 kluza kotwiczna i kotwica hawse pipe and anchor
4 burta ship’s side
4a bakburta (lewa burta) port
4b sterburta (prawa burta) starboard
5 śruba napędowa i płetwa steru power propeller and rudder blade
6 rufa stern, aft
7 komin funnel
8 nadbudówka superstructure
9 pokład main deck
10 mostek/sterówka bridge/wheelhouse
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie rysunkowi, rozpoznać wskazane części i znaleźć ich odpowiedniki
w j. angielskim,
2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu,
3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem,
4) dokonać ewentualnej korekty,
5) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego
słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem.
Środki dydaktyczne:
− załączony w poradniku rysunek,
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 4
Wymień 5 znanych Ci części maszyn okrętowych i znajdź dla nich odpowiedniki
angielskie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wskazać 5 części maszyn okrętowych,
2) zaleźć w słowniku odpowiadające im nazwy angielskie,
3) zapisać do zeszytu.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 5
Wymień 3 rodzaje mechanizmów siłowni okrętowych i znajdź dla nich odpowiedniki
angielskie.
Mechanizmy siłowni okrętowych, np.:
− pompy wirowe – rotodynamic pumpspompy wyporowe – positive displacement pumps
− sprężarki wyporowe – positive displacement compressors
− sprężarki wirowe – rotodynamic compressors
− wirówki i filtry – separators and filters
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wskazać 3 rodzaje mechanizmów siłowni okrętowych,
2) zaleźć w słowniku odpowiadające im nazwy angielskie,
3) zapisać do zeszytu.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 6
W parach ustal, jakie typowe awarie mogą występować w siłowni. W trzech zdaniach
określ ich specyfikę. Dokonaj tłumaczenia nazw awarii i przygotowanych 3 zdań na język
angielski.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wskazać typowe awarie mogące wystąpić w siłowni,
2) w 3 zdaniach określić ich specyfikę,
3) zaleźć w słowniku odpowiednie słownictwo,
4) dokonać tłumaczenia na j. angielski przygotowanych zdań,
5) dokonać prezentacji,
6) skorygować błędy,
7) zapisać do zeszytu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręcznik do przedmiotów zawodowych,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 7
Nazwij sprzęt ratownictwa wodnego widoczny na poniższych zdjęciach.
life raft life buoy life ring
heaving line life jacket
Rysunek do ćwiczenia
Sprzęt ratownictwa morskiego
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie rysunkom, rozpoznać sprzęt i znaleźć jego odpowiedniki
w j. angielskim,
2) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem,
3) dokonać ewentualnej korekty,
4) przedstawić nauczycielowi do sprawdzenia,
5) zapisać w zeszycie.
Środki dydaktyczne:
− załączone w Poradniku zdjęcia,
− słownik języka angielskiego,
− zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 8
Rozpoznaj na poniższych zdjęciach typy jednostek, nazwij je, wypełnij tabelę a następnie
scharakteryzuj w 10 zdaniach jedną wybraną jednostkę przedstawioną na fotografiach.
a) b)
barka/barge masowiec/bulk carrier
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
c) d)
zbiornikowiec/tanker kontenerowiec/container ship
e) f)
pchacz/pusher-tug rorowiec/ro-ro ferry
g) h)
statek pasażerski/passenger liner wodolot/hydrofoil boat
i) j)
łódź podwodna/submarine statek pożarniczy/fireboat
k) l)
żaglowiec/tall ship okręt/man of war
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
m) zaopatrzeniowiec górnictwa morskiego/supply vessel
Rysunek do ćwiczenia
Typy jednostek
ITEM POLISH TERM ENGLISH TERM
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
l)
m)
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) w materiale nauczania przyjrzeć się fotografiom,
2) ustalić nazwy jednostek w j. polskim i przypisać je fotografiom,
3) odnaleźć odpowiedniki angielskie,
4) uzupełnić tabelę,
5) dokonać wyboru jednej jednostki i opisać ją.
Środki dydaktyczne:
− fotografie przedstawiające różne typy jednostek,
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 9
W parze uzupełnij i przećwicz konwersację pomiędzy pracownikiem A, a jego
przełożonym B. Pracownik A stara się ustalić zakres prac, które będzie wykonywał
w najbliższym czasie. Konwersację powtórz z jeszcze trzema innymi osobami, zmieniając
czasowniki i role. Do uzupełnienia konwersacji zastosuj czasowniki określające podstawowe
obowiązki technika budownictwa okrętowego z ćwiczenia 1, a ponadto wykorzystaj pięć
terminów z listy znajdującej się pod poniższym rysunkiem (od numeru 44 do 61).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Rysunek do ćwiczenia
Elementy konstrukcyjne statku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Szablon konwersacji:
A Excuse me. I have just finished my work. What is next?
A Do I have to ……vb…………..?
B Yes, you do. / No, you don’t
A Is it my duty to………vb……?
B Yes, it is. / No, it isn’t.
………………………………….
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować listę czasowników określających podstawowe obowiązki technika
budownictwa okrętowego,
2) przećwiczyć konwersację z użyciem co najmniej czterech różnych czasowników,
3) powtórzyć konwersację z kolejnymi czterema osobami.
Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny prezentujący obowiązki technika mechanika okrętowego,
− nagranie prezentujące wymowę przydatnych zwrotów,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− lista czasowników z ćwiczenia 1,
− foliogram z szablonem konwersacji.
Ćwiczenie 10
Jesteś brygadzistą i masz za zadanie przed zakończeniem prac sprawdzić stan ich
wykonania. W oparciu o wcześniej poznane czasowniki opisujące czynności wykonywane
przez technika mechanika okrętowego i wykorzystując słownictwo zawarte w tekście
dotyczącym robót wykonanych na jednostce Mother of Pearl przeprowadź dyskusję
dotyczącą stanu zaawansowania prac: odegraj scenkę brygadzista - pracownik zadając pięć
pytań.
W każdej turze ćwiczenia zadaj jedno pytanie wybranej osobie, która w roli technika
mechanika okrętowego najpierw odgrywa scenkę wykonywania czynności, o którą jest
pytana, a następnie potwierdza jej wykonanie.
Conversion of Ro-Ro/Container Vessel m/v “Mother of Pearl”
into Cable Laying Vessel CS “Oceanic Pearl”
Hull modification
− Total new built in steel 1350 t
− New midship section made and installed (10,5 m )
− New deckhouse - accommodation for a total of 60 persons
− New cable tanks, 2x 1600 tonnes and 1x 1000 tones
− New cable working deck
− New shelter deck erected over the cable working deck
− Stern ramp removed and hull closed
− Existing funnels cropped and removed and replaced with new ones
− Various foundations, reinforcements and working space area
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Machinery
− Existing propellers and shafts, rudder where disconnected and removed
− Two azimuth thrusters was installed, aft 1600 kW.
− Two new tunnel type bow thrusters.1000 kW
− Two new diesel generator sets 2340 kWe and two new engine driven alternators 1740
kWe where installed.
− Vessel systems were renewed
Outfitting
− Two lifeboats and davit where installed
− New workboat and launching/recovery davit was installed
− Existing service crane, including pedestal was removed ashore
− Cable handling equipment and machinery, ‘A’ frame, cable sheaves and whiskers where
installed.
Electrical Works
− A dynamic positioning system was installed.
− New electrical systems and services where installed.
− 125 km of various electrical cables was installed on the vessel.
Użyj form:
Have you [done sth.]?
Yes, I have./No, I haven’t done it yet.
Have you checked that sth. + be …?
Yes, I have./No, I haven’t done it yet.
Are you sure that sth.+ be …?
Yes, I’m./No, I’m not.
Skonsultuj w grupie swoje pytania, popraw i zapisz.
W każdej turze ćwiczenia zadaj jedno pytanie wybranej osobie, która w roli technika
mechanika okrętowego najpierw odgrywa scenkę wykonywania czynność, o którą jest pytana,
a następnie potwierdza jej wykonanie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) powtórzyć czas Present Perfect,
2) przeczytać i przetłumaczyć tekst,
3) przygotować listę zdań dotyczącą wykonywanych prac (5 zdań).
4) przekształcić każde zdanie na pytanie wybierając jedną z podanych form,
5) skonsultować w grupie swoje pytania, poprawić i zapisać,
6) zastanowić się, jak pokazać każdą czynność,
7) zadać co najmniej jedno pytanie i odegrać scenę w odpowiedzi na otrzymane pytanie.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− wzory form i przykłady pytań.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Ćwiczenie 11
Przeczytaj i przetłumacz poniższy tekst dot. prac wykonanych w stoczni. Wybierz 10
przykładów prac i ułóż 10 zdań w czasie Present Perfect. Zdania zapisz na luźnej kartce.
Wymień swoje kartki z partnerem i wzajemnie sprawdźcie swoje prace. Jeśli dokonałeś jakieś
korekty wyjaśnij dlaczego.
CS .OCEANIC PRINCESS
MAJOR STEEL WORKS
− New accommodation, consisting of a new deckhouse erected
− immediately aft of the existing superstructure together with new
− Accommodation constructed on the main deck, for an additional
− complement of 40 cable laying personnel.
− Two in number cable tanks, each with a capacity of
− Approximately 2500 tonnes installed in way of the tank top.
− Additionally, two in number spare cable tanks and two in number
− rope tanks in way of the main deck and tank top respectively.
− A shelter deck erected over the cable working deck to
− provide weather protection.
− Stern whiskers with stern sheaves incorporated in new stern.
− Cable bight slots, cable troughing, stabiliser tank, new
− mooring deck.
− Erection of new engine room.
− Hull modifications due to installation of 3 bow thrusters and
− 2 azimuth thrusters.
OUTFITTING
− Existing lifeboat with davit replaced by totally enclosed lifeboat
− And launching davit, port and starboard.
− Work boat and launching davit fitted in way of shelter housetop,
− port.
− Installed service crane at the stern.
− Installed new 5t overhead crane bellow shelter deck.
− Outfitted new accommodation, for additional complement of
− 40 cable laying personnel and refurbished old accommodation.
ENGINES AND PROPULSION
− Existing main engine, gearbox, shaft generator, controllable pitch
− propeller and shaft decommissioned, disconnected and removed.
− Existing rudder, rudderstock and steering decommissioned,
− disconnected and removed.
− Four new diesel generator sets installed to meet increased
− power requirements (2x3240kW and 2x2430kW).
− Two azimuth thrusters installed (2x2400 kW).
− One existing bow thruster removed and replaced by three
− tunnel type bow thrusters (3x1275 kW).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) powtórzyć czas Present Perfect,
2) przeczytać i przetłumaczyć teksty dotyczące modernizacji jednostki,
3) wybrać 10 czynności i ułożyć z nimi zdania w czasie Present Perfect,
4) oddać do sprawdzenia partnerowi i sprawdzić jego zdania,
5) po sprawdzeniu i korekcie głośno przeczytać grupie,
6) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− podręcznik do gramatyki,
− tekst do pracy: opis prac wykonanych w stoczni.
Ćwiczenie 12
Na podstawie rysunku i zawartych pod nim danych dokonaj prezentacji jednostki.
Rysunek do ćwiczenia 12
The Aurora Australis is a highly sophisticated multi - purpose vessel which is designed to
fulfill the role of a research, supply expedition vessel capable of operating in tropical and
polar regions. This role requires that the vessel is capable of:
Research Operations
− Oceanographic studies.
− Acoustic and Hydrographic surveys.
− Commercial scale trawling and finer net sampling.
− Environment monitoring.
Supply Operations
− Transportation of up to 116 expeditioners.
− Transportation of supply cargo.
− Transportation of supply fuel.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
− Capability to load/discharge dry/liquid cargo independently in open roadsteads and
undeveloped harbours.
− Capability of supporting medium lift helicopters with hangar, helideck and fuel for aerial
supply operations.
Classification
The Aurora Australis is classified with Lloyd's Register of Shipping as +100A1, LMC,
UMS, DP(CM), 1A SUPER ICEBREAKER. Letter of compliance to Canadian Arctic
Pollution Prevention Regulations for class 2 with class 3 hull strength fore and aft.
Principal Data
− SpecificationValue
− Length overall: 94.91m
− Length D.W.L.: 88.40m
− Breadth maximum waterline: 20.30m
− Depth, MLD to 2nd deck: 10.43m
− Draft, D.W.L.: 7.65m
− Draft, L.W.L.: 7.862m
− Dead weight: 3911t
− Engine Output: (1 x 5500 kW) (1 x 4500 kW) 10000kW
− Speed: Maximum 16.8kts; Cruising 13.0kts
− Ice Breaking: 1.23 metres of first year; 500 kPa level ice at 2.5 kts.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z rysunkiem i jego opisem,
2) sprawdzić wymowę wyrazów, których jeszcze nie zna,
3) ułożyć zdania opisujące jednostkę,
4) dokonać prezentacji,
5) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 13
Uzupełnij w parach luki znajdujące się w poniższym tekście.
Uczeń A
SEA CLOUD
Passenger Capacity: 69
Built: 1931; restored 1978; renovated 1993, 2001
Former Names: Antarna, Patria, Angelita, Hussar, IX-99
Length: 360 ft.
Beam: 50 ft.
Draft: 17 ft.
Officers: European
Staff and Crew: 60, International
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
− Cabins: 34. All cabins are outside, are air-conditioned, 90 to 140 sq. ft. Most cabins have
queen or twin beds; six cabins have upper and lower berths, two cabins are singles. All
have a private bath with shower. Two owners' suites are 375 and 422 sq. ft. with a king-
size bed, antique furniture, walk-in closets, marble fireplace, and marble bathrooms with
tub and shower.
− Facilities and Activities: This is a four-masted bark with 30 sails, most of them square-
rigged, and a main mast 120 ft. high. It is the largest private sailing yacht ever built,
originally built for cereal heiress Marjorie Merriweather Post by her husband broker E.F.
Hutton. In World War II, de-masted, it served the US Coast Guard as a weather
observation ship. Later it was traded to Latin American dictator Rafael Trujillo for a prop
jet. The interior of the vessel has carved paneling, antique furniture and original oil
paintings of old sailing vessels. Whenever the wind is favorable the sails are set; when it
is not, there are four diesels. There is after-dinner piano music. The staircase is steep as
on all sailing vessels. Smoking is only allowed outside on deck. Languages are English
and German. There are zodiacs and tenders. Video recorder and slide projectors are
available. Guests snorkel, water-ski , windsurf, or explore local ports. An archeological
cruise is held in October.
− Recent Fares Reported to Us: Seven-night cruise $3,500 to $8,590.
Uczeń B
SEA CLOUD
Passenger Capacity: 69
Built: 1931; restored 1978; renovated 1993, 2001
Former Names: Antarna, Patria, Angelita, Hussar, IX-99
Length: 360 ft.
Beam: 50 ft.
Draft: 17 ft.
Officers: European
Staff and Crew: 60, International
− Cabins: 34. All cabins are outside, are air-conditioned, 90 to 140 sq. ft. Most cabins have
queen or twin beds; six cabins have upper and lower berths, two cabins are singles. All
have a private bath with shower. Two owners' suites are 375 and 422 sq. ft. with a king-
size bed, antique furniture, walk-in closets, marble fireplace, and marble bathrooms with
tub and shower.
− Facilities and Activities: This is a four-masted bark with 30 sails, most of them square-
rigged, and a main mast 120 ft. high. It is the largest private sailing yacht ever built,
originally built for cereal heiress Marjorie Merriweather Post by her husband broker E.F.
Hutton. In World War II, de-masted, it served the US Coast Guard as a weather
observation ship. Later it was traded to Latin American dictator Rafael Trujillo for a prop
jet. The interior of the vessel has carved paneling, antique furniture and original oil
paintings of old sailing vessels. Whenever the wind is favorable the sails are set; when it
is not, there are four diesels. There is after-dinner piano music. The staircase is steep as
on all sailing vessels. Smoking is only allowed outside on deck. Languages are English
and German. There are zodiacs and tenders. Video recorder and slide projectors are
available. Guests snorkel, water-ski , windsurf, or explore local ports. An archeological
cruise is held in October. Sea Cloud II is a modern version.
− Recent Fares Reported to Us: Seven-night cruise $3,500 to $8,590.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać uważnie otrzymany tekst,
2) sprawdzić nieznane słownictwo w słowniku,
3) zbudować pytania odnoszące się do brakujących informacji,
4) znaleźć ucznia posiadającego tekst zawierający brakujące informacje,
5) zadać i odpowiedzieć na pytania oraz uzupełnić luki w tekście.
Środki dydaktyczne:
− tekst dotyczący modernizacji jednostki SEA CLOUD
− słownik języka angielskiego,
− luźna kartka na pytania.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) podać w języku angielskim 5 zawodów charakterystycznych dla
przemysłu stoczniowego?  
2) określić po angielsku rodzaje czynności charakterystyczne dla tych
zawodów?  
3) określić po angielsku charakterystyczne dla tych zawodów narzędzia
pracy?
4) nazwać po angielsku 5 elementów sprzętu ochrony osobistej
pracownika?
5) nazwać po angielsku 5 części składowych statku?
6) nazwać po angielsku 5 maszyn okrętowych?
7) nazwać po angielsku 3 rodzaje mechanizmów okrętowych?
8) scharakteryzować po angielsku w 3 zdaniach typowe awarie mogące
wystąpić w siłowni?
9) nazwać po angielsku 5 przykładów sprzętu ratownictwa morskiego?
10) nazwać po angielsku 10 typów jednostek pływających?
11) scharakteryzować w 10 zdaniach wybraną jednostkę pływającą?
12) nazwać po angielsku 10 czynności, charakteryzujących obowiązki
technika mechanika okrętowego?
13) zastosować Present Simple w rozmowie o obowiązkach technika
mechanika okrętowego?
14) utworzyć pytanie w Present Perfect?
15) korzystać ze słownika, aby zrozumieć zawodowy tekst angielski?



























„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
4.2. Zamówienia, specyfikacje oraz korespondencja
4.2.1. Materiał nauczania
Poniższe słownictwo to podstawa niniejszej jednostki:
bieg „bardzo wolno” “Dead Slow”
bieg „cała” “Full”
bieg „pół” “Half”
bieg „wolno” “Slow”
chłodnia ładunkowa reefer cargo chamber
chłodnia prowiantowa refrigerated stores chamber
ciśnienie robocze working pressure
data położenia stępki date keel was laid
dławnica pochwy wału śrubowego shaft pipe gland
dławnice grodziowe bulkhead glands
kapitan statku the Master
kotły pomocnicze auxiliary boilers
liczba obrotów na minutę revolutions per minute
łożyska pochwy wału śrubowego shaft pipe bearings
łożyska poprzeczne radial bearings
moc silnika engine power
napięcie voltage
nośność deadweight
numer dziennika maszynowego statku Engine Room Log-book No
pojemność brutto gross tonnage
port macierzysty port of registry
skok tłoka piston’s skip
sprężarka chłodnicza cooler compressor
sprzęgło tarczowe disk/plate clutch
sygnał wywoławczy call sign
średnica cylindra cylinder diameter
wał śrubowy propeller shaft
wały pośrednie tunnel shafts
windy kotwiczne windlasses
windy łańcuchowe cargo winches
zbiorniki rozruchowe starting air tanks
Poniższe teksty dotyczące elementów konstrukcji statku wykorzystują część podanego
w tabeli słownictwa:
A DRIVESHAFT is a mechanical device for transferring power from the engine or motor to
the point where useful work is applied. Most engines or motors deliver power as torque
through rotary motion: this is extracted from the linear motion of pistons in a reciprocating
engine; water driving a water wheel; or forced gas or water in a turbine. From the point of
delivery, the components of power transmission form the drive train.
Driveshafts are carriers of torque: they are subject to torsion and shear stress, which
represents the difference between the input force and the load. They thus need to be strong
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
enough to bear the stress, without imposing too great an additional inertia by virtue of the
weight of the shaft.
MARINE DRIVESHAFTS – On a power-driven ship, the driveshaft, or propeller shaft,
usually connects the transmission inside the vessel directly to the propeller, passing through
a stuffing box or other seal at the point it exits the hull.
As the rotating propeller pushes the vessel forward, the marine driveshaft is also subject to
compression, and when going reverse, to tension.
Cardan shafts are also often used in marine applications between the transmission and either
a propeller gearbox or water jet.
MASZYNA STEROWA (MASZYNKA STEROWA) – maszyna odpowiedzialna
za wychylanie steru na statku (okręcie). Jest połączona z nadajnikiem urządzenia sterowego
(np na mostku kapitańskim) oraz bezpośrednio ze sterem.
Ze względu na rozmiary statków i związane z tym gabaryty płetwy sterowej, ręczne
wychylanie steru jest niemożliwe. Maszynka sterowa umożliwia to zadanie dzięki napędowi
parowemu, elektrycznemu lub hydraulicznemu. Umiejscowiona jest w skrajniku rufowym
jednostki pływającej. Na dużych okrętach wojennych, ze względu na krytyczne znaczenie
tego urządzenia dla ich bezpieczeństwa, pomieszczenie maszyny sterowej jest wyjątkowo
silnie opancerzone.
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co rozumiesz pod pojęciem „Prace modernizacyjno-remontowe”?,
2. Co zawiera oferta prac modernizacyjno-remontowych jednostki pływającej?
3. Co powinno zawierać podanie o pracę?
4. Czym różni się podanie o pracę on-line od tradycyjnego?
5. Na czym polega rozmowa kwalifikacyjna?
6. Jak rozumiesz wyrażenie „szeregowanie czynności produkcyjnych”?
7. Co to jest arkusz pomiarowy?
8. Co zawiera arkusz weryfikacji części?
9. Co rozumiesz pod pojęciem dziennik maszynowy?
10. Czy wiesz, jak zamawiać części zapasowe?
11. Co rozumiesz pod pojęciem „zwięzła informacja”?
12. Jakie są obowiązki technika budownictwa okrętowego?
13. Jakie informację powinien zawierać opis jednostki pływającej?
14. Czy potrafisz odczytać zawartość rysunku technicznego jednostki pływającej?
4.2.3 Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie poniższego tekstu opisującego zakres prac modernizacyjno-remontowych
dokonanych na jednostce m/v "ÖRFIRISEY" spróbuj w 10 zdaniach odtworzyć ofertę
modernizacyjną, która mogła być złożona przez stocznię remontową NAUTA S.A.
M/V “ÖRFIRISEY”
The vessel was built in Norway, in 1987 in accordance with the rules and regulations of DNV.
She is a stern fishing trawler with a large work-deck. Her two reefer holds, the fish factory
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
plant and the engine room are all located at the stern section. The accommodation area has
been located at the bow section, plus the superstructure at the midship. In 1998 she was
converted in SHIPREPAIR YARD "NAUTA" S.A., in Gdynia. During her conversion,
a cylindrical insert of 9,9 m long comprising of the upper and bottom parts has been used to
lengthen her. After the vessel was docked, she was cut the following way: the cutting line was
running through deckhouse, the slip-deck and through the beam plating vertically to the weld
between hull's side plating above the main deck, and thereafter along the beams parallel to the
deck in bow direction, and further vertically down to the keel. The pneumatic pulling devices
and transportation beams were used to tow away the stern section from the bow section. Next,
the floating crane has transported the upper and lower sections of an insert and it has placed
them in between drawn apart sections of a cut ship. Using the transportation beams the bottom
section of an insert was transported towards the bow section and finally welded to it onto the
bow butt, the upper section of an insert has been welded onto the stern butt of the stern
section.
Additionally the scope of conversion included:
− completion of the trawling deck and of the main deck by closing the hatches,
− extension of the existing piping systems and of the electric wirings,
− installation of additional lightening,
− installation of a high bulwark in an insert area,
− fabrication of the boat-deck in an insert area,
− modification of the fixed fish box,
− construction of frozen products compartment on the main deck, port side,
− construction of freezing duct,
− construction of new compartments on the trawling deck,
− dismantling of the old hatch covers and installation of the new ones on the trawling deck
and inside the fish plant,
− completion of the hull construction after the side crane was removed,
− disassembly of ice unit and its removal, disassembly of ice store,
− fitting of freezing installation,
− construction of accommodation compartments.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uważnie przeczytać tekst,
2) sprawdzić nieznane mu terminy,
3) w podręcznym słowniczku sporządzić tabelę i wpisać nieznane wcześniej terminy,
4) sprawdzić i przećwiczyć wymowę nieznanych nazw,
5) samodzielnie sporządzić 10 zdaniową ofertę,
Środki dydaktyczne:
− tekst dotyczący modernizacji M/V "ÖRFIRISEY"
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Ćwiczenie 2
Starasz się o pracę. Wypełnij poniższy formularz zgłoszeniowy.
APPLICATION FOR EMPLOYMENT
Detyens Shipyards, Inc. is an Equal Opportunity Employer
EMPLOYMENT HISTORY
Provide the following information of your past employment by starting with your present or
last job.
SKILLS & QUALIFICATIONS
Position(s) Desired
Are you at least 18 years old? Yes No
First Name* Last Name*
Have you ever filed an application with us before? Yes No
Address City Date available for work
State Zip
Type of employment desired
FullTime PartTime Temporary
E-mail* Phone*
Are you currently on layoff status and subject to recall? Yes No
Will you work any Shift? Yes No
Will you regularly and consistently work an eight hour daily schedule? Yes No
Will you regularly and consistently work a five-day weekly schedule? Yes No
Will you regularly and consistently be available for overtime? Yes No
Will you work Saturdays and/or Sundays if required? Yes No
Will you report to our other locations for work if required? Yes No
Are you able to meet the attendance requirements of the position? Yes No
Have you ever been convicted of a felony? Yes No
Do you have a reliable means of transportation? Yes No
(1) Employer Dates of Employment – From To
Address Job Title
Telephone Supervisor
Reason for Leaving Staring Hourly Rate/Salary
(2) Employer Dates of Employment – From To
Address Job Title
Telephone Supervisor
Reason for Leaving
Staring Hourly Rate/Salary
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Summarize below any training, skills, licenses/and or certificates that may qualify you as
being able to perform job-related functions in the position for which you are applying:
Check all of the following trades in which you are qualified:
Carpenter Welder (combo) Maintenance Mechanic Crane Operator Rigger Shipfitter
Pipefitter Machinist (inside) Machinist (outside) Painter Sandblaster Electrician
Laborer Other
How many years of formal education do you have?
REFERRAL INFORMATION
APPLICANT STATEMENT
I certify that answers given herein are true and complete to the best of my knowledge.
I authorize investigation of all statements contained in this application for employment as
may
be necessary in arriving at an employment decision.
I Agree I Disagree
How did you learn about us? (check all that apply)
Newspaper Job Service Walk-In Temporary Service Friend Employee Other
Date of Birth Place of Birth
Gender Male Female
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uważnie przeczytać formularz,
2) sprawdzić w słowniku nieznane terminy,
3) wypełnić formularz.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− formularz zgłoszeniowy,
− słownik angielsko-polski.
Ćwiczenie 3
W oparciu o wypełniony formularz przeprowadź w parach rozmowę kwalifikacyjną na
wybrane stanowisko.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać uważnie formularz zgłoszeniowy kandydata,
2) sprawdzić w słowniku ew. nieznane terminy,
3) opracować listę pytań, posiłkując się pytaniami sugerowanymi w niniejszym poradniku,
4) zadać i odpowiedzieć na pytania oraz przygotować notatkę z rozmowy,
5) na podstawie notatek z rozmowy kwalifikacyjnej przedstawić na forum grupy wynik
rozmowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Środki dydaktyczne:
− formularz zgłoszeniowy,
− słownik języka angielskiego,
− luźna kartka na notatki.
Ćwiczenie 4
W oparciu o listę czynności produkcyjnych ustal ich odpowiednią logiczną kolejność.
Rysunek do ćwiczenia 4
Production flow
1. Steel Storage
2. Steel Cutting
3. Subassembly
4. Block Assembly
5. Painting Halls
6. Outfitting Shops
7. Preoutfitting
8. Grand Block Assembly
9. Dock facilities
10. Outfitting Quay
11. Sea trials
a) b)
c) d)
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
e) f)
g) h)
i) j)
k)
Rysunek do ćwiczenia 4
Pracując w 2-osobowym zespole ułóż w odpowiedniej kolejności główne elementy
produkcji. Podczas pracy posługuj się wyłącznie językiem angielskim. Skorzystaj z rys. 9. od
a) do k). Uzgodniony plan produkcji zapisz na plakacie i zaprezentuj grupie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się rys. 9. (a – k),
2) sprawdzić w słowniku nieznane określenia,
3) przypisać rysunki do punktów 1-11,
4) przygotować plakat do prezentacji efektów pracy,
5) przygotować prezentację.
Środki dydaktyczne:
− rys. 9. (a – k),
− słownik angielsko-polski,
− arkusz papieru A2,
− kolorowe mazaki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Ćwiczenie 5
Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, przetłumacz
i wypełnij poniższy arkusz pomiarowy.
Rysunek do ćwiczenia 5
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Rysunek do ćwiczenia 5
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić, co to jest arkusz pomiarowy i co zawiera?
2) posługując się słownikiem języka angielskiego, przetłumacz formularza,
3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia formularza,
4) wypełnić formularz,
5) porównać z wypełnionymi formularzami innych par,
6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręcznik do przedmiotów zawodowych,
− wzór formularza do wypełnienia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Ćwiczenie 6
Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, przetłumacz poniższy
arkusz weryfikacji części. Spróbuj stworzyć swój własny raport.
Rysunek do ćwiczenia 6
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić, co to jest arkusz weryfikacji części i co zawiera?
2) posługując się słownikiem języka angielskiego, zapoznać się z treścią wypełnionego
formularza,
3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia własnego formularza,
4) wypełnić formularz,
5) porównać z wypełnionymi formularzami innych par,
6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręcznik do przedmiotów zawodowych,
− wzór formularza do wypełnienia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Ćwiczenie 7
Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, dokonaj wpisu do
dziennika maszynowego – wypełnij wzór.
Rysunek do ćwiczenia 7
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić, co to jest dziennik maszynowy i co zawiera?
2) posługując się słownikiem języka angielskiego, zapoznać się z treścią pierwszej i drugiej
strony dziennika maszynowego,
3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia pierwszej i drugiej strony
dziennika maszynowego,
4) wypełnić pierwszą i drugą stronę dziennika maszynowego,
5) porównać z wypełnionymi stronami innych par,
6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręcznik do przedmiotów zawodowych,
− wzór pierwszej i drugiej strony dziennika maszynowego (do wypełnienia).
Ćwiczenie 8
Korzystając z oferty przedstawionej poniżej i wzoru zamówienia, dokonaj wyboru części
zamiennych i złóż oficjalne zamówienie.
Rysunek do ćwiczenia 8
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Rysunek do ćwiczenia 8
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
Rysunek do ćwiczenia 8
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić, jakie części zapasowe należy zamówić na wypadek awarii,
2) posługując się słownikiem języka angielskiego, przetłumaczyć wzór zamówienia na
części zapasowe,
3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia zamówienia,
4) wypełnić zamówienie,
5) porównać z wypełnionymi stronami innych par,
6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego,
− podręcznik do przedmiotów zawodowych,
− wzór zamówienia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
Ćwiczenie 9
Rozpoznaj na poniższym rysunku części składowe wskazane cyframi. Nazwij je,
odszukaj angielskie odpowiedniki, korzystając z Internetu i słowników i uzupełnij tabelę
Rysunek do ćwiczenia 9
1. sprzęgło tarczowe/ disk/plate clutch
2, 4. wały pośrednie/ tunnel shafts
3, 5. sprzęgła tarczowe/ disk/plate clutch
6. wał śrubowy/propeller shaft
7. śruba napędowa/screw propeller
8, 8’. łożyska pochwy wału śrubowego/ shaft pipe bearings
9. łożyska poprzeczne /radial bearings
10. dławnica pochwy wału śrubowego/shaft pipe gland
11. dławnice grodziowe/bulkhead glands
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się rysunkowi i tabeli,
2) zapoznać się z dostępnymi terminami,
3) odszukać w internecie lub słowniku anglojęzyczne odpowiedniki terminów,
4) przypisać terminy do odpowiednich cyfr na rysunku,
5) wypełnić tabelkę.
Cyfra Polski termin Termin angielski
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Środki dydaktyczne:
− rysunek przewodni i tabela,
− słownik angielsko-polski,
− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu.
5.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) sporządzić w 10 zdaniach ofertę prac modernizacyjno-remontowych
jednostki pływającej?  
2) starając się o pracę wypełnić formularz zgłoszeniowy?  
3) w oparciu o wypełniony formularz zgłoszeniowy przeprowadzić
rozmowę kwalifikacyjną?  
4) ustalić logiczną kolejność czynności produkcyjnych?  
5) wypełnić arkusz pomiarowy?
6) wypełnić arkusz weryfikacji części?
7) dokonać prostego wpisu do dziennika maszynowego?
8) wypełnić wzór zamówienia na części zapasowe?








9) nazwać po angielsku wskazane na rysunku technicznym elementy
jednostki pływającej?  
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
4.3. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie
4.3.1. Materiał nauczania
Mowa zależna – Reported Speech
Reported speech w języku angielskim to relacjonowanie wypowiedzi innych osób.
Relacjonowanie może odbywać się przy wykorzystaniu mowy niezależnej (direct speech),
czyli poprzez bezpośrednie zacytowanie wypowiedzi danej osoby, lub przy wykorzystaniu
mowy zależnej (indirect speech), czyli poprzez sparafrazowanie wypowiedzi i wplecenie jej
w wypowiadane czy pisane przez nas zdanie. Relacjonowanie wypowiedzi powoduje
konieczność zmiany czasu gramatycznego, czasowników modalnych, wyrażeń dotyczących
sytuacji i oraz zaimków osobowych.
Tabela 1. Zmiana czasu
Direct Speech
Mowa niezależna
Indirect Speech
Mowa zależna
Present Simple » Past Simple
Present Continuous » Past Continuous
Present Perfect » Past Perfect
Present Perfect Continuous » Past Perfect Continuous
Past Simple » Past Perfect
Past Continuous » Past Perfect Continuous
Past Perfect
Past Perfect Continuous
» Nie zmieniają się
Future Simple » Would
Future Continuous » Would + be + -ing
Future Perfect » Would have + past participle
Future Perfect Continuous » Would have been + -ing
Przykład/Example:
Present Continuous » Past Continuous
Spawam. » „On powiedział, że spawa.”
I'm welding. » “He told me he was welding.”
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
Tabela 2. Zmiana czasowników modalnych/Modal verbs
Przykłady/Examples:
I’ll paint the bow. » He told us he would paint the bow.
Pomaluję dziób statku. » Powiedział, że pomaluje dziób statku.
Shall I help with the work? » He asked if he should help wit the work.
Czy pomóc przy pracy? » Zapytał, czy pomóc przy pracy.
Zmiana sytuacji
Słowa wypowiedziane przez kogoś mogą być przekazywane przez kogoś zupełnie innego
w zupełnie innym miejscu i czasie, a zatem w mowie zależnej należy zadbać o logiczną
spójność wypowiedzi. Musimy zmodyfikować relację tak, aby różnice te były zrozumiałe.
Najczęstsze zmiany, jakie pojawiają się w mowie zależnej w wyniku różnicy w czasie
i miejscu relacjonowanej wypowiedzi:
Tabela 3. Zmiana określeń miejsca i czasu./Places and time
Direct Speech Indirect Speech
this/these » that/those , the
here » there
come » go
bring » take
tonight » that night
now » then/at that time/at once/immediately
now that » since
today » that day
yesterday » the day before/the previous day
Direct Speech
Mowa niezależna
Indirect Speech
Mowa zależna
Will » Would
Can » Could
May » Might
Shall » Should
Must » Had to/ Must
Would, Could
Might, Should
» Nie zmieniają się
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
tomorrow »
the day after/the following day/the next
day
tomorrow morning »
the morning after/
the following morning/
the next morning
last night »
the night before/
the previous night
the day before yesterday » two days before
the day after tomorrow » in two days time/in two days
this week/month/year » that week/month/year
last week/month/year » the previous week/month/year
Next week/month year » The following week/month/year
Two days /months/years ago » Two days/months/years before
Przykłady/Examples:
I shall buy new safety glasses
tomorrow morning.
» She told me she would buy new safety glasses
the next morning.
Jutro kupię nowe okulary ochronne. » Powiedziała, że jutro kupi nowe okulary
ochronne.
I’ll bring the blueprints tomorrow
here, Jack.
» He told Jack he would bring the blueprints there
the next day.
Jutro przyniosę tutaj plany, Jack. » Powiedział Jackowi, że jutro przyniesie tutaj
plany.
I gave you this spanner yesterday. » John said he had given him that spanner the day
before.
Wczoraj dałem Ci klucz. » John powiedział mu, że dał mu wczoraj klucz.
Czasowniki związane z rzeczownikami/Verb + Noun collocations
Dwa podstawowe czasowniki “do” i “make” odpowiadają jednemu polskiemu
czasownikowi ‘robić’. Podobnie funkcjonuje kolejna para czasowników “get” i “take”. Każdy
z nich tworzy związki wyrazowe z innymi rzeczownikami, które należy zapamiętać. Poniżej
umieszczona tabela zawiera przykłady takich związków wyrazowych.
Tabela 4. Czasowniki związane z rzeczownikami/Verb + Noun collocations
do make get take
business
overtime
training
work
a complaint
a fortune
a profit
a job interview
a bonus
a job
an email
qualifications
priority
risks
classes
a break
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
Tabela 5. Dawanie rad/Giving advice
Phrases/zwroty Przykłady/Examples
should
should not
You should stop complaining.
He shouldn’t worry about it.
If I were you, I would ...
If I were you, I would not
If I were you, I would stop smoking cigarettes.
If I were you, I would not worry about it.
Why don’t you ... Why don’t give up smoking?
give advice on/about|
follow/take sb's advice
Let me give you a piece of advice. Try the cake – it’s really
tasty.
Can you give me some advice about what to start with?
Take my advice and don’t eat ice-cram.
Follow his advice. He’s our best waiter.
Poniższy tekst jest przykładem instrukcji obsługi sprzętu ratowniczego:
OPERATION
NOTE: The following operational procedure illustrates one possible ditching method since
individual operators may develop procedures tailored to their specific modes of operation.
A. RAFT
After the aircraft or boat has been ditched, come to a complete stop, and the exit has been
opened, position the raft outside the exit with valise handle facing you. Take care to ensure
that no sharp objects that could puncture the inflating raft are in the area. Peel the webbing
handle (identified by valise stencil “TO INFLATE PULL HANDLE”) from its Velcro
retaining strip. It is recommended that at this time you loop the handle around your wrist so
that after the raft inflates it will not get away from you with wind or wave action. Grasp the
retaining/raft activation line firmly and pull out approximately 3 feet of slack lanyard until
taught, then pull firmly until inflation occurs. The valise will open and the buoyancy tube
will inflate in approximately 10 to 15 seconds. Hold onto the inflation handle since it is part
of the retaining line, which is utilized to prevent the raft from drifting away. In the unlikely
even that the raft does not inflate upon pulling the lanyard and inflation cable free from the
inflation cylinder valve, or for any other reason, unfold the raft and inflate utilizing the hand
pump and the inflate/deflate/pr valve provided on each raft chamber/tube.
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co rozumiesz pod pojęciami: „ mowa niezależna” i „mowa zależna”?,
2. Jakie elementy zdania ulegają zmianie w mowie zależnej?
3. Czym charakteryzują się następujące czasy : Simple Present i Past oraz Present Perfect
i kiedy się ich używa?
4. Kiedy używa się następujących przyimków: | of | for | in | from | by | with | in to | out
of?
5. Kiedy używa się czasowników: “make”, “do”, “get”, “take”?
6. Kiedy używa się wyrażenia: “should” lub “shouldn’t”?
7. Jakie słowniki powinieneś posiadać, aby móc dokonać dobrego tłumaczenia?
8. Co zawiera instrukcja obsługi tratwy ratunkowej)?
9. Co to jest raport uszkodzeń i co zawiera?
10. Co to jest raport eksploatacyjny i co zawiera?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
4.3.3 Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przekaż wiadomość, stosując mowę zależną:
Przykład: Tell him I’ll not call John. you: He said he would not call John.
Tell him I’ll be at the Dock no. 2. you: He said ………………………………
Tell her I’ll meet her at 8. you: He said ………………………………
Tell her I’ll wait at the main entrance. you: He said ………………………………
Tell her I’ll arrive at 9.15. you: He said ………………………………
Tell him I’ll weld it later. you: He said ……………………………...
Tell him I’ll leave instructions for Mark. you: He said ……………………………...
Tell him I’ll paint it tomorrow. you: He said ……………………………...
Tell him I’ll complain to the boss. you: He said ……………………………...
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ćwiczoną formę odnaleźć w tabelach 1–3 z Poradnika dla ucznia i określić, jaki to czas,
2) uzupełnić zdania w mowie zależnej i zapisać,
3) przekazać wiadomość kolejnej osobie w rundce.
Środki dydaktyczne:
− tabele 1–3 z Poradnika dla ucznia,
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 2
Napisz 10 angielskich zdań dotyczących pracy w stoczni w mowie niezależnej i zamień
je na zdania w mowie zależnej. Użyj czasów: Present Simple i Past Simple oraz Present
Perfect. Przećwicz w 3 osobowym zespole kolejno wszystkie zdania postępując jak w grze
w głuchy telefon. Zaczynasz, co trzecie zdanie.
Przykład:
Uczeń A do B: I work as a welder. - zdanie wyjściowe – mowa niezależna
Uczeń B do C: He said he worked as a welder. - zdanie przekształcone na mowę
zależną
Uczeń C do A: You work as a welder. - relacja w mowie niezależnej
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ułożyć 10 zdań dotyczących pracy w stoczni w języku angielskim,
2) do przekształcania zdań wykorzystać informacje zawarte w tabelach 1–3 z Poradnika,
3) przekształcić zdania na mowę zależną i zapisać,
4) w zespole 3-osobowym przećwiczyć mowę zależną na zdaniach pozostałych osób
w zespole.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
Ćwiczenie 3
Przeczytaj zapis rozmowy telefonicznej, wskazane zdania zamień na mowę zależną.
Przećwicz konwersację z dwoma innymi osobami.
Jane: Oh no! The phone ... can you get it, John?
I can’t talk to anyone at the moment.
John: Human Resources department. How can I help you?
Mark: This is Mark Stewart. Is Ms Jane Fonda there?
John: One second please … it’s Mark Stewart.
Jane: Not now. Tell him I’m busy.
John: Sorry, Mr Stewart, Ms Fonda is busy …John told Mark Stewart that Ms Fonda ____
Jane: Ask him to ring back in an hour.
John: Sorry, Mr Stewart … What did you say?
Jane: Ask him to ring back in an hour. Jane asked Mr Stewart _____________
John: Can you ring Ms Fonda back in an hour.
Mark: Mmm, that’s a bit difficult. I’ve got an appointment. Mr Stewart said he _________
John: He says he’s got an appointment.
Jane: Tell him I’ll call him tonight. Ms Fonda said she ____________
John: Ms Fonda says she’ll call you tonight.
Mark: Ask Ms Fonda what time.
Jane: Oh, give me the phone. I’II speak to him now. Ms Fonda said she ____________
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać ze zrozumieniem konwersację,
2) wskazane zdania przekształcić na mowę zależną rozpoczynając od podanych zwrotów,
3) trzykrotnie przećwiczyć konwersację za każdym razem zmieniając swoją rolę,
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 4
Przeczytaj, przetłumacz zdania i podkreśl prawidłowy wyraz.
1) These protective boots are made | of | for | in | leather.
2) Leather is made | with | from | by | animal skins.
3) All our protective equipment is made | in | from | with | finest materials.
4) This cabin was decorated with flowers which were made | into | out of | for | seashells!
5) This raft is made | with | from | of | wood.
6) Our latest ship is made | with | of | by | Chinese steel.
7) Chinese steel is made | into | from | by | Polish iron ore.
8) This seaman’s favourite soup is made | in | with | after | chicken and noodles.
9) Our unit built this ship | in to | with | out of | Polish steel.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać i przetłumaczyć zdania,
2) przypomnieć sobie informacje dotyczące stosowania konstrukcji made + (of, from, with,
out of),
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
3) wybrać i podkreślić słowo właściwe dla danego zdania,
4) odczytać głośno poprawne zdania.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 5
Uzupełnij pytania właściwym czasownikiem, wybierz z: “make”, “do”, “get”, “take”.
Zadaj pytania trzem osobom i napisz relację z ich odpowiedzi.
a) Have you ever ___________ a complaint in our shipyard?
b) Do people in this shipyard ever have to ____________ work on Sundays?
c) If you want to _______________ an appointment (with our manager or our boss), what
phrases can you use in English?
d) How much overtime do you _____________?
e) Do you know anyone who ______________ a fortune (e.g. by investing money in the
shipping industry?
f) What types of ships _______________ the most profits these days?
g) Do you _______________ a lot of job offers for shipbuilders?
h) Can you reconcile your work in shipyard with _______________ evening classes?
i) Do you need to_______________ qualifications if you want to be a very skilled
shipbuilder?
j) Are you the kind of person who likes to _______________ advantage of others?
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uzupełnić pytania,
2) sprawdzić w tabeli 4 z Poradnika dla ucznia zasady użycia: “make”, “do”, “get”, “take”+
noun,
3) zadać pytania trzem osobom,
4) przygotować relację z uzyskanych odpowiedzi z użyciem mowy zależnej,
5) zaprezentować rezultaty.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 6
Uzupełnij zdania wyrażające opinie/ rady. Użyj “should” lub “shouldn’t”. Ułóż zdania
wyrażające te same rady zwracając się do wybranej osoby za pomocą “would”.
e.g. If I were a shipbuilder, I would show respect for company’s rules and regulations.
1. Shipbuilders ___________ show respect for company’s rules and regulations.
2. Shipbuilders ___________ work without protective clothes.
3. Shipbuilders ___________ avoid using unknown materials.
4. Shipbuilders ___________ stick to management’s guidelines.
5. Shipbuilders ___________ get drunk at work.
6. Shipbuilders ___________ forget about tasks at hand.
7. Shipbuilders ___________ stick to blueprints they are given.
8. Shipbuilders ___________ forget that safety at work is very important.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
9. Shipbuilders ___________ make the customer want to come back to the same shipyard.
10. Shipbuilders ___________ value the customer’s opinions.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać przykłady w tabeli 5 z Poradnika dla ucznia,
2) uzupełnić zdania,
3) porównać swoją pracę z pracą kolegi z pary,
4) sprawdzić poprawność i przećwiczyć wymowę,
5) przekształcić zdania stosując formę “would”,
6) udzielić rad kolegom stosując obie formy.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 7
Pracując w parze, przetłumacz na język polski poniższy fragment instrukcji obsługi
tratwy ratunkowej. Opowiedz w 5 zdaniach, czego dotyczy ten fragment instrukcji.
OPERATION
NOTE: The following operational procedure illustrates one possible ditching method since
individual operators may develop procedures tailored to their specific modes of operation.
A. RAFT
After the aircraft or boat has been ditched, come to a complete stop, and the exit has been
opened, position the raft outside the exit with valise handle facing you. Take care to ensure
that no sharp objects that could puncture the inflating raft are in the area. Peel the webbing
handle (identified by valise stencil “TO INFLATE PULL HANDLE”) from its Velcro
retaining strip. It is recommended that at this time you loop the handle around your wrist so
that after the raft inflates it will not get away from you with wind or wave action. Grasp the
retaining/raft activation line firmly and pull out approximately 3 feet of slack lanyard until
taught, then pull firmly until inflation occurs. The valise will open and the buoyancy tube
will inflate in approximately 10 to 15 seconds. Hold onto the inflation handle since it is part
of the retaining line, which is utilized to prevent the raft from drifting away. In the unlikely
even that the raft does not inflate upon pulling the lanyard and inflation cable free from the
inflation cylinder valve, or for any other reason, unfold the raft and inflate utilizing the hand
pump and the inflate/deflate/pr valve provided on each raft chamber/tube.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać fragment załączonej w Poradniku ucznia instrukcji obsługi tratwy ratunkowej,
2) posługując się słownikiem j. angielskiego przetłumaczyć ten fragment,
3) ułożyć w języku angielskim 5 zdań przedstawiających treść tego fragmentu instrukcji,
4) zaprezentować przygotowane zdania,
5) korzystając z pomocy nauczyciela dokonać ewentualnej korekty,
6) zapisać do zeszytu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 8
Pracując w parze, zapoznaj się z poniższym fragmentem raportu uszkodzeń
i proponowanych napraw. Przetłumacz tekst. W 10 zdaniach przedstaw treść raportu.
Rysunek do ćwiczenia 8
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wymyślić sytuację, w której nastąpiło uszkodzenie statku,
2) określić uszkodzenia,
3) w 10 zdaniach sporządzić raport uszkodzeń,
4) posługując się słownikiem, przetłumaczyć przygotowane zdania na język angielski,
5) zaprezentować efekty pracy pary,
6) pod kierunkiem nauczyciela dokonać ewentualnych korekt,
7) zapisać do zeszytu.
Środki dydaktyczne:
− fragment raportu uszkodzeń,
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 9
Pracując w parze, zapoznaj się z wzorem raportu eksploatacyjnego, zamieszczonym
w Poradniku dla ucznia. Przetłumacz go na język polski. Dokonaj próby wypełnienia
formularza.
Rysunek do ćwiczenia 9
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z wzorem raportu,
1) przetłumaczyć na język polski,
2) dokonać próby wypełnienia formularza,
3) zaprezentować efekty pracy pary,
4) pod kierunkiem nauczyciela dokonać ewentualnych korekt,
5) zapisać do zeszytu.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) zastosować mowę zależną?  
2) stosować czasy: Present Simple i Past Simple oraz Present Perfect  
3) prawidłowo użyć przyimków: | of | for | in | from | by | with | in to |
out of?  
4) prawidłowo użyć czasowniki: make, do, get, take?  
5) prawidłowo zastosować wyrażenia: should lub shouldn’t?
6) przetłumaczyć fragment instrukcji obsługi maszyny (urządzenia)?
7) sporządzić w 10 zdaniach raport uszkodzeń?
8) sporządzić 10 zdaniach raport eksploatacyjny?








„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4.4. Elementy pracy
4.4.1. Materiał nauczania
Skróty używane przed imionami statków:
− COB; Container - Oil - Bulk carrier; ropo-masowiec – kontenerowiec;
− DS; Drillship; statek wiertniczy;
− HSC; High Speed Craft; szybki statek pasażerski lub towarowy;
− LPGC; Liquefied Petroleum Gas Carrier; gazowiec LPG;
− MF; Motor Ferry; prom motorowy;
− MT; Motor Tanker; zbiornikowiec motorowy;
− MY; Motor Yacht; jacht motorowy;
− NS; Nuclear Ship; statek o napędzie atomowym;
− OO; Ore-Oil carrier; rudo-ropowiec;
− OPGC; Open Hatch General Cargo vessel; szerokołukowy, wielozadaniowy masowiec
pakietowiec/drobnicowiec;
− PROBO; Product Bulk Ore; produktowiec - masowiec uniwersalny – rudowiec;
− RV; Research Vessel; statek badawczy;
− STS; Sail Training Ship; żaglowy statek szkoleniowy;
− SV; Sailing Vessel; statek żaglowy;
− TT; Turbine Tanker; zbiornikowiec turbinowy.
Skróty dotyczące konwencji i bezpieczeństwa morskiego:
− GMDSS; Global Maritime Distress and Safety System; morski światowy system
łączności alarmowej i bezpieczeństwa;
− IMO; International Maritime Organization; Międzynarodowa Organizacja Morska;
− ITU; International Telecommunication Union; Międzynarodowa Unia
Telekomunikacyjna;
− SOLAS; Safety of Live at Sea; Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu;
− SAR; Search and Rescue; morskie służby ratownicze;
− OSC; On Scene Coordinator; Dowodzący na miejscu akcji;
− MSI; Maritime Safety Information; Morska informacja bezpieczeństwa;
− Lanby; Large Automatic Navigation Buoy; wielka, automatyczna boja nawigacyjna;
− EPIRB; Emergency Position Indicating Radio Beacon; boja ratunkowa dla statków;
− SARSAT; Search And Rescue Satellite - Aided Tracking; system satelitarny
przeznaczony do działań poszukiwawczo-ratowniczych.
Znaczenie flag sygnałowych zgodnie z MKS
FLAGA ZNACZENIE MEANING
Ładuję/wyładowuję/mam na stat
ku ładunki niebezpieczne
I am taking
in/discharging/carrying dangerous g
oods
Tak. Potwierdzenie Yes. Affirmative
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
54
Trzymajcie się z daleka ode
mnie, manewruję z trudnością
Keep clear of me,
I am manoeuvring with difficulty
Jestem niezdolny do ruchu;
nawiążcie ze mną łączność
I am disabled;
communicate with me
Mam pożar i niebezpieczny
ładunek na statku, trzymajcie się
z dala
I am on fire and have dangerous
cargo on board, keep well clear of
me
Zatrzymajcie wasz statek
You should stop your vessel
instantly
Człowiek za burtą Man overboard
Kierujecie się ku
niebezpieczeństwu
You are running into danger
Potrzebuję pomocy I require assistance
Potrzebuję pomocy medycznej I require medical assistance
Nazwy kodeksów morskich:
− Międzynarodowy kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem
zanieczyszczaniu; International Management Code for the Safe Operation of Ships and
for Pollution Prevention;
− Międzynarodowy kodeks stosowania procedur prób ogniowych; International Code for
Application of Fire Test Procedures;
− Międzynarodowy kodeks środków ratunkowych; International Life-Saving Appliance
Code;
− Międzynarodowy kodeks bezpiecznego przewozu ziarna luzem; International Grain
Code;
− Międzynarodowy kodeks ochrony statku i obiektu portowego; International Ship and Port
Facility Security Code.
Komendy na linii mostek-maszynownia:
− cała wstecz, Full Astern;
− pół wstecz, Half Astern;
− wolno wstecz, Slow Astern;
− bardzo wolno wstecz, Dead Slow Astern;
− stop, Stop;
− bardzo wolno naprzód, Dead Slow;
− wolno naprzód, Slow Ahead;
− pół naprzód, Half Ahead;
− cała naprzód, Full Ahead.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
55
Fragment konwencji SOLAS:
Central control station is a control station in which the following control and –
1. indicator functions are centralized:
2. fixed fire detection and alarm systems;
3. automatic sprinklers, fire detection and alarm systems;
4. fire door indicator panels
5. fire door closures
6. watertight door indicator panels;
7. watertight door closures;
8. ventilation fans;
9. general/fire alarms;
10. communication systems including telephones; and
11. microphones to public address systems.
Fragment wstępu do konwencji MARPOL:
Introduction
The MARPOL Convention is the main international convention covering prevention of
pollution of the marine environment by ships from operational or accidental causes. It is
a combination of two treaties adopted in 1973 and 1978 respectively and updated by
amendments through the years.
The International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL) was
adopted on 2 November 1973 at IMO and covered pollution by oil, chemicals, harmful
substances in packaged form, sewage and garbage. The Protocol of 1978 relating to the 1973
International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (1978 MARPOL
Protocol) was adopted at a Conference on Tanker Safety and Pollution Prevention in February
1978 held in response to a spate of tanker accidents in 1976-1977. (Measures relating to
tanker design and operation were also incorporated into a Protocol of 1978 relating to the
1974 Convention on the Safety of Life at Sea, 1974).
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest tryb rozkazujący i jakie intencje mogą być nim przekazywane”?
2. Czy wiesz, co powinna zawierać rozmowa telefoniczna prowadzona z działem kadr?
3. Czy wiesz, jakie są skróty przed imionami statków i co one oznaczają?
4. Jakie znasz rodzaje sygnałów, kodów i kodeksów?
5. Jakie znasz komendy związane z bezpieczeństwem statku i załogi?
6. Jakie znasz komendy na linii mostek – siłownia?
7. Jakie znasz materiały związane z bezpieczeństwem morskim i ochroną środowiska
morskiego?
8. Jakie są cechy dobrej konwersacji?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
56
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zdania 1 – 10 sformułowane są w trybie rozkazującym i wyrażają różne intencje.
W drugiej kolumnie oznaczone literami A – J znajdują się określenia ich intencji
lecz w niewłaściwej kolejności. Uporządkuj pary i dodaj jeszcze jeden przykład zadnia
dla każdej z nich.
1. Don’t tell me you’ve passed the exam! A. przestroga/warning
2. Don’t forget your protective gloves! B. propozycja/offer
3. Mind the step!/Wear a helmet! C. nagła potrzeba/urgency
4. Feel free to take as many days off as you like. D. życzenia/good wishes
5. Just listen to this information! E. niedowierzanie/disbelief
6. Try one of these spanners! F. rada/advice
7. Let’s go for lunch! G. instrukcja, polecenie/instruction
8. Come on now, don’t give up! H. wsparcie/encouragement
9. Have a good time./Sleep well. I. sugestia/suggestion
10. Always wear protective clothes at work. J. zgoda/permission
1___, 2___, 3___, 4___, 5___, 6___, 5___, 7___, 8___, 9___, 10___
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać i przetłumaczyć przykłady zdań w trybie rozkazującym,
2) dopasować określenie intencji do przykładu zdania,
3) wpisać właściwą literę obok liczby,
4) dodać po jednym przykładzie zdania,
5) wybrać i wpisać do podręcznego słowniczka przydatne zwroty.
Środki dydaktyczne:
− słownik j. angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 2
Przeczytaj podaną niżej telefoniczną rozmowę z działem kadr. Pracując w parze napisz
drugą, zdecydowanie bardziej uprzejmą wersję takiej rozmowy. Usiądź tyłem do partnera
i przećwicz obie wersje za każdym razem zmieniając role. Nie uzgadniaj wersji przed
rozpoczęciem.
I wersja:
A: Human Resources Department, hello.
B: I would like to get some information about your job offer for a welder.
A: Certainly, Sir. I suggest you visit us tomorrow.
B: What time?
A: Around eight a.m.
B: Should I bring my CV?
A: Yes, definitely.
B: Will you need any other documents?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
57
A: Yes, a photo ID, diplomas and certificates.
B: Thank you for your help. See you tomorrow.
A: Not at all. See you.
………………………………….
II wersja:
You can start like this:
A: Human resources, good afternoon. How can I help you sir/madam?
B: ……………………………………………………………….
III wersja:
Wszystkie stanowiska są już obsadzone, łącznie z tym, którego dotyczyła ostatnia oferta
pracy. Uprzejmie poinformuj o tym fakcie rozmówcę. Możesz posłużyć się zdaniami z ramki:
I regret but the job has already been taken.
I cannot tell you whether there will be a new job available soon.
I am afraid we have no new posts for welders available now.
May I suggest you send a CV and a copy of your diplomas and certificates?
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać i przetłumaczyć podaną wersję rozmowy,
2) przygotować drugą bardziej uprzejmą wersję,
3) przećwiczyć w parze siedząc tyłem do partnera jedną i drugą wersję w obu rolach,
4) umieć płynnie dostosować swoją formę wypowiedzi do rozmówcy,
5) przygotować trzecią wersję zawierającą odmowę,
6) sprawdzoną, poprawną konwersację wpisać do podręcznego słowniczka terminologii
zawodowej.
Środki dydaktyczne:
− słownik j. angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 3
Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz skróty
przed imionami statków do pełnych nazw angielskich, a następnie dopasuj odpowiedniki
polskie.
Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie
COB Container - Oil - Bulk carrier ropo-masowiec – kontenerowiec
DS Drillship (en) statek wiertniczy
HSC High Speed Craft szybki statek pasażerski lub towarowy
LPGC Liquefied Petroleum Gas Carrier gazowiec LPG
MT Motor Tanker zbiornikowiec motorowy
MY Motor Yacht jacht motorowy
NS Nuclear Ship statek o napędzie atomowym
OPGC Open Hatch General Cargo vessel szerokołukowy, wielozadaniowy masowiec
pakietowiec/drobnicowiec
OO Ore-Oil carrier rudo-ropowiec
PROBO Product Bulk Ore produktowiec – masowiec uniwersalny –
rudowiec
RV Research Vessel statek badawczy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
58
MF Motor Ferry prom motorowy
STS Sail Training Ship żaglowy statek szkoleniowy
SV Sailing Vessel statek żaglowy
TT Turbine Tanker zbiornikowiec turbinowy
Wzór tabeli:
Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom,
2) posegregować elementy wg kategorii,
3) dopasować elementy.
Środki dydaktyczne:
− rozsypanka elementów składowych tabeli,
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 4
Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz skróty do
pełnych nazw angielskich, a następnie dopasuj odpowiedniki polskie.
Wzór tabeli:
Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom,
2) posegregować elementy wg kategorii,
3) dopasować elementy.
GMDSS; Global Maritime Distress and Safety System; morski światowy system łączności
alarmowej i bezpieczeństwa
IMO; International Maritime Organization; Międzynarodowa Organizacja Morska
ITU; International Telecommunication Union; Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna
SOLAS; Safety of Live at Sea; Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu
SAR; Search and Rescue; morskie służby ratownicze
OSC; On Scene Coordinator; Dowodzący na miejscu akcji
MSI; Maritime Safety Information; Morska informacja bezpieczeństwa
Lanby; Large Automatic Navigation Buoy; wielka, automatyczna boja nawigacyjna
EPIRB; Emergency Position Indicating Radio Beacon; boja ratunkowa dla statków
SARSAT; Search And Rescue Satellite - Aided Tracking; system satelitarny przeznaczony do
działań poszukiwawczo-ratowniczych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
59
Środki dydaktyczne:
− rozsypanka elementów składowych tabeli,
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 5
Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz znaczenia
polskie do znaczeń angielskich i przypisz im odpowiednie flagi.
Znaczenie flag sygnałowych zgodnie z MKS
FLAGA ZNACZENIE MEANING
Ładuję/wyładowuję/mam na statku ładunki
niebezpieczne
I am taking
in/discharging/carrying dangerous goods
Tak. Potwierdzenie Yes. Affirmative
Trzymajcie się z daleka ode mnie, manewruję
z trudnością
Keep clear of me,
I am manoeuvring with difficulty
Jestem niezdolny do ruchu;
nawiążcie ze mną łączność
I am disabled;
communicate with me
Mam pożar i niebezpieczny ładunek na
statku, trzymajcie się z dala
I am on fire and have dangerous cargo on
board, keep well clear of me
Zatrzymajcie wasz statek You should stop your vessel instantly
Człowiek za burtą Man overboard
Kierujecie się ku niebezpieczeństwu You are running into danger
Potrzebuję pomocy I require assistance
Potrzebuję pomocy medycznej I require medical assistance
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
60
Wzór tabeli:
FLAGA ZNACZENIE MEANING
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom,
2) posegregować elementy wg kategorii,
3) dopasować elementy.
Środki dydaktyczne:
− rozsypanka elementów składowych tabeli,
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 6
Z rozsypanych elementów stwórz tabelę nazw kodeksów morskich. Dobierz znaczenia
polskie do znaczeń angielskich.
Międzynarodowy kodeks zarządzania
bezpieczną eksploatacją statków
i zapobieganiem zanieczyszczaniu
International Management Code for the Safe
Operation of Ships and for Pollution
Prevention
Międzynarodowy kodeks stosowania
procedur prób ogniowych
International Code for Application of Fire
Test Procedures
Międzynarodowy kodeks środków
ratunkowych
International Life-Saving Appliance Code
Międzynarodowy kodeks bezpiecznego
przewozu ziarna luzem
International Grain Code
Międzynarodowy kodeks ochrony statku
i obiektu portowego
International Ship and Port Facility Security
Code
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom,
2) posegregować elementy wg kategorii,
3) dopasować elementy.
Środki dydaktyczne:
− rozsypanka elementów składowych tabeli,
− słownik języka angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
61
Ćwiczenie 7
Pracując w parach, przygotuj scenkę w dziale kadr od przywitania do pożegnania.
Wykorzystaj poniższą konwersację, dowolne zdania z ramki oraz własne. Odegraj swoją rolę
w prezentacji scenki.
A: Good morning.
B: Good morning, Sir.
A: I had an appointment here at 8 am.
B: You must be Mr Stewart.
A: Yes, that’s right.
B: Do sit down Mr Stewart.
A: What can you tell me about yourself?
B: I’m 23. I have worked as a welder since 2005.
A: Why do you want to work in our company?
B: You are a big company with many opportunities for people like me.
Tell me about yourself.
Why did you leave your last job?
What experience do you have in this field?
What do co-workers say about you?
What do you know about this organization?
What kind of salary do you need?
How long would you expect to work for us if
hired?
Tell me about your dream job.
Are you willing to work overtime? Nights?
Weekends?
How do you propose to compensate for your
lack of experience?
Do you have any questions for me?
I’m 23. I have worked as a welder since
2005.
I wanted to work for a bigger company.
I have been working as a welder for
5 years.
They like my diligence and punctuality.
You are a big company with many
opportunities for people like me.
Decent.
For as long as possible.
I have always wanted to be a welder.
Yes. Of course.
By working hard.
Do you think that it is possible to feel at
home in your company?
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać uważnie podaną konwersację i zdania z ramki,
2) ustalić schemat konwersacji,
3) ułożyć sekwencję zdarzeń i przypisać im odpowiadające zdania,
4) ułożyć zdania uzupełniające przebieg konwersacji,
5) ustalić swoją rolę w scence,
6) nauczyć się i przećwiczyć swój tekst,
7) przeprowadzić próbę prezentacji scenki,
8) płynnie odegrać swoją rolę w prezentacji scenki przed grupą.
Środki dydaktyczne:
− tekst przewodni,
− słownik j. angielskiego,
− miejsce w sali zaaranżowane do odegrania scenki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
62
Ćwiczenie 8
Przygotuj konwersację pomiędzy kontrahentem a wykonawcą według poniższej
instrukcji. Ułóż trzy kolejne konwersacje z trudnym klientem.
1) Klient twierdzi, że już zapłacił za wykonane prace:
But I’ve already paid for all the work.
2) Klient uważa, że prace się opóźniają:
Have you managed to finish all the work on time? What is the reason for delays?
3) Klient jest niezadowolony z realizacji zamówienia:
I told you not to use Chinese steel.
A B
1. Greet the guest. Offer him/her a seat. 2. Thank the host. Ask if s/he is ready with the
work.
3. Tell the guest that unfortunately not. 4. Say that you would like to know the reason
for delays
5. Tell the guest that it is due to delays in
material delivery.
6. Say that it is not your
problem. That you gave the
list of companies they were to
use, and that they should not
have changed it.
7. Tell the guest that those companies
were not good enough to meet all the
requirements.
8. Say that you should have been informed
about any changes earlier.
9. Tell that you informed the guest as
soon as it was possible.
10. Say that you specifically forbade to use
Chinese steel.
11. Tell the guest that the steel you have
used is the steel you have been using
for years and that it is one of the best.
12. Say that now it is not your problem and
that you will not pay a penny more for what
has been done.
13. Tell the guest that you have not
received the whole agreed amount.
14. Reply that you have transferred all the
money, and that probably it is the issue for a
bank to solve.
15. Tell the guest that unless you receive
the money you will not be able to finish
the work.
16. Say that you have had enough of this and
that you want the host to finish the work
asap.
17. Tell the guest that you are doing your
utmost to fulfil the contract.
18. Say that if you see any more delays you
will go to court with this case.
19. Tell the guest that it won’t be
necessary.
20. Say that you hope so and that you will be
waiting for the final result.
21. Tell the guest not to worry. 22. Say that the only important thing is that
the ship is ready on time.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
63
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać uważnie podany schemat konwersacji,
2) ułożyć pierwszą konwersację,
3) w podanym schemacie określić miejsca zmian odpowiadające opisowi każdej kolejnej
konwersacji,
4) ułożyć zdania uzupełniające przebieg konwersacji,
5) ułożyć i zapisać trzy kolejne konwersacje,
6) nauczyć się i przećwiczyć wszystkie konwersacje.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 9
Pracując w parze, zdecyduj, który z komunikatów jest ostrzeżeniem, a który odnosi się do
udzielania pomocy. Po przetłumaczeniu komunikatów na j. polski uzupełnij tabelę.
Warning Assistance
You are running into danger.
(Shallow water ahead of you)
(Submerged wreck ahead of you)
(Risk of collision imminent)
(Fog bank ahead of you)
(Bridge will not open)
I need help . . .
(I am sinking)
(I am on fire)
(I have been in collision)
(I am aground)
Mine(s) reported in position . . .
I am on fire . . .
(in the Engine Room)
(in the hold)
(in the cargo tanks)
(in the accommodation)
(in the living spaces)
Go to emergency anchorage.
You must keep radio silence in this
area unless you have messages about the
casualty.
Your navigation lights are not visible.
Take command of search and rescue.
You are running aground. Assistance is not required. You may
proceed.
Wzór tabeli
Warning Assistance
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać uważnie podane komunikaty,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
64
2) przetłumaczyć je na j. polski,
3) wypełnić tabelę,
4) porównać z pracą innych par,
5) pod kierunkiem nauczyciela dokonać korekty,
6) zapisać do zeszytu.
Środki dydaktyczne:
− słownik języka angielskiego.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) rozpoznać intencje wyrażone trybem rozkazującym?  
2) przeprowadzić rozmowę z działem kadr?  
3) rozpoznać skróty przed imionami statków?  
4) rozpoznać sygnały?  
5) rozpoznać kody?  
6) wskazać kodeksy?  
7) rozpoznać komunikaty związane z pomocą?  
8) rozpoznać komunikaty związane z zagrożeniem?  
9) wymienić komendy na linii mostek – siłownia?  
10) nazwać materiały związane z bezpieczeństwem  
11) przeprowadzić rozmowę z kontrahentem?  
12) nazwać materiały związane z ochroną środowiska  
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
65
4.5. Glosariusz zawodowy ucznia
4.5.1. Materiał nauczania
Glosariusz to dwujęzyczny spis zawierający słowa i wyrażenia kluczowe. Jak definiuje
to Wikipedia w języku angielskim: “A glossary is a list of terms in a particular domain of
knowledge with the definitions for those terms. Traditionally, a glossary appears at the end of
a book and includes terms within that book which are either newly introduced or at least
uncommon. A bilingual glossary is a list of terms in one language which are defined in
a second language or glossed by synonyms (or at least near-synonyms) in another language.
In a more general sense, a glossary contains explanations of concepts relevant to a certain
field of study or action. In this sense, the term is contemporaneously related to ontology.”
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Czy wiesz, co to jest glosariusz?
2. Czemu ma służyć przygotowanie własnego glosariusza?
3. Co powinien zawierać glosariusz zawodowy?
4. Czym będzie się różnił Twój glosariusz od innych wydawnictw tego typu?
5. Czy wiesz, jak należy zbierać materiały do glosariusza?
6. Jak zapewnić przejrzystość glosariusza?
7. Jakie materiały ikonograficzne mogą zostać zamieszczone w glosariuszu?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opierając się na zdobytym w trakcie nauki słownictwie, stwórz w parach konstrukcję
glosariusza.
Zdecyduj, jakie działy mają być częścią składową glosariusza (np. zawody, typy statków,
sprzęt ratownictwa wodnego). Zaprezentuj wynik prac. Całość klasy dokonuje wyboru
najlepszej propozycji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać wyboru działów glosariusza,
2) dokonać prezentacji wybranej formy,
3) zgodzić się na optymalny wzór tworzenia glosariusza.
Środki dydaktyczne:
− słownik j. angielskiego,
− wydawnictwa słownikowe i encyklopedyczne,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
66
Ćwiczenie 2
W parach dokonaj kompilacji poznanego wcześniej słownictwa w ramach, np.
następujących działów: zawody, typy statków, skróty przed imionami statków, itp. Uzupełnij
terminologię i zgromadź materiały ikonograficzne, korzystając z Internetu i literatury
specjalistycznej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zebrać słownictwo do następujących działów: np. zawody, typy statków, skróty przed
imionami statków, itp.,
2) uzupełnić brakujące słownictwo, ewentualnie rozszerzyć,
3) uporządkować alfabetycznie w działach.
Środki dydaktyczne:
− słownik j. angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,
− literatura specjalistyczna.
Ćwiczenie 3
W parach dokonaj kompilacji poznanego wcześniej słownictwa w ramach
np. następujących działów: budowa statku, urządzenia na statku, sprzęt ratownictwa
wodnego, itp. Uzupełnij terminologię i zgromadź materiały ikonograficzne, korzystając
z Internetu i literatury specjalistycznej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zebrać słownictwo do następujących działów: np. budowa statku, urządzenia na statku,
sprzęt ratownictwa wodnego, itp.,
2) uzupełnić brakujące słownictwo, ewentualnie rozszerzyć,
3) uporządkować alfabetycznie w działach.
Środki dydaktyczne:
− słownik j. angielskiego,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,
− literatura specjalistyczna.
11
11
11
11
11
11
11

More Related Content

What's hot (17)

10
1010
10
 
9
99
9
 
16
1616
16
 
17
1717
17
 
1
11
1
 
6
66
6
 
5
55
5
 
9
99
9
 
11
1111
11
 
14
1414
14
 
8
88
8
 
9
99
9
 
7
77
7
 
15
1515
15
 
7
77
7
 
3
33
3
 
5
55
5
 

Similar to 11

Similar to 11 (20)

18
1818
18
 
15
1515
15
 
Wykonywanie napraw wgnieceń poszycia nadwozia
Wykonywanie napraw wgnieceń poszycia nadwozia Wykonywanie napraw wgnieceń poszycia nadwozia
Wykonywanie napraw wgnieceń poszycia nadwozia
 
13
1313
13
 
6
66
6
 
22
2222
22
 
Wykonywanie kompleksowych napraw nadwozia
Wykonywanie kompleksowych napraw nadwozia Wykonywanie kompleksowych napraw nadwozia
Wykonywanie kompleksowych napraw nadwozia
 
13
1313
13
 
Wykonywanie połączeń blachy techniką zgrzewania
Wykonywanie połączeń blachy techniką zgrzewaniaWykonywanie połączeń blachy techniką zgrzewania
Wykonywanie połączeń blachy techniką zgrzewania
 
21
2121
21
 
1.03
1.031.03
1.03
 
Gornik.eksploatacji.podziemnej 711[02] z1.03_u
Gornik.eksploatacji.podziemnej 711[02] z1.03_uGornik.eksploatacji.podziemnej 711[02] z1.03_u
Gornik.eksploatacji.podziemnej 711[02] z1.03_u
 
Lakiernik 714[03] l2.05_u
Lakiernik 714[03] l2.05_uLakiernik 714[03] l2.05_u
Lakiernik 714[03] l2.05_u
 
16. Wykonywanie połączeń spajanych
16. Wykonywanie połączeń spajanych16. Wykonywanie połączeń spajanych
16. Wykonywanie połączeń spajanych
 
13
1313
13
 
8
88
8
 
Lakiernik 714[03] z1.06_u
Lakiernik 714[03] z1.06_uLakiernik 714[03] z1.06_u
Lakiernik 714[03] z1.06_u
 
18
1818
18
 
12
1212
12
 
Rzeznik.wedliniarz 741[03] o1.04_u
Rzeznik.wedliniarz 741[03] o1.04_uRzeznik.wedliniarz 741[03] o1.04_u
Rzeznik.wedliniarz 741[03] o1.04_u
 

More from Emotka

07 2.1 mbewtz_tresc
07 2.1 mbewtz_tresc07 2.1 mbewtz_tresc
07 2.1 mbewtz_trescEmotka
 
06 8.1 pproak_tresc
06 8.1 pproak_tresc06 8.1 pproak_tresc
06 8.1 pproak_trescEmotka
 
06 7.1 pproak_tresc
06 7.1 pproak_tresc06 7.1 pproak_tresc
06 7.1 pproak_trescEmotka
 
06 6.1 pproak_tresc
06 6.1 pproak_tresc06 6.1 pproak_tresc
06 6.1 pproak_trescEmotka
 
06 5.1 pproak_tresc
06 5.1 pproak_tresc06 5.1 pproak_tresc
06 5.1 pproak_trescEmotka
 
06 4.1 pproak_tresc
06 4.1 pproak_tresc06 4.1 pproak_tresc
06 4.1 pproak_trescEmotka
 
06 3.1 pproak_tresc
06 3.1 pproak_tresc06 3.1 pproak_tresc
06 3.1 pproak_trescEmotka
 
06 1.1 pproak_tresc
06 1.1 pproak_tresc06 1.1 pproak_tresc
06 1.1 pproak_trescEmotka
 
06 2.1 pproak_tresc
06 2.1 pproak_tresc06 2.1 pproak_tresc
06 2.1 pproak_trescEmotka
 
05 6.1 pak_tresc
05 6.1 pak_tresc05 6.1 pak_tresc
05 6.1 pak_trescEmotka
 
05 5.1 pak_tresc
05 5.1 pak_tresc05 5.1 pak_tresc
05 5.1 pak_trescEmotka
 
05 3.1 pak_tresc
05 3.1 pak_tresc05 3.1 pak_tresc
05 3.1 pak_trescEmotka
 
05 2.1 pak_tresc
05 2.1 pak_tresc05 2.1 pak_tresc
05 2.1 pak_trescEmotka
 
05 1.1 pak_tresc
05 1.1 pak_tresc05 1.1 pak_tresc
05 1.1 pak_trescEmotka
 
05 4.1 pak_tresc
05 4.1 pak_tresc05 4.1 pak_tresc
05 4.1 pak_trescEmotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uEmotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_uEmotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_uEmotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_uEmotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_uEmotka
 

More from Emotka (20)

07 2.1 mbewtz_tresc
07 2.1 mbewtz_tresc07 2.1 mbewtz_tresc
07 2.1 mbewtz_tresc
 
06 8.1 pproak_tresc
06 8.1 pproak_tresc06 8.1 pproak_tresc
06 8.1 pproak_tresc
 
06 7.1 pproak_tresc
06 7.1 pproak_tresc06 7.1 pproak_tresc
06 7.1 pproak_tresc
 
06 6.1 pproak_tresc
06 6.1 pproak_tresc06 6.1 pproak_tresc
06 6.1 pproak_tresc
 
06 5.1 pproak_tresc
06 5.1 pproak_tresc06 5.1 pproak_tresc
06 5.1 pproak_tresc
 
06 4.1 pproak_tresc
06 4.1 pproak_tresc06 4.1 pproak_tresc
06 4.1 pproak_tresc
 
06 3.1 pproak_tresc
06 3.1 pproak_tresc06 3.1 pproak_tresc
06 3.1 pproak_tresc
 
06 1.1 pproak_tresc
06 1.1 pproak_tresc06 1.1 pproak_tresc
06 1.1 pproak_tresc
 
06 2.1 pproak_tresc
06 2.1 pproak_tresc06 2.1 pproak_tresc
06 2.1 pproak_tresc
 
05 6.1 pak_tresc
05 6.1 pak_tresc05 6.1 pak_tresc
05 6.1 pak_tresc
 
05 5.1 pak_tresc
05 5.1 pak_tresc05 5.1 pak_tresc
05 5.1 pak_tresc
 
05 3.1 pak_tresc
05 3.1 pak_tresc05 3.1 pak_tresc
05 3.1 pak_tresc
 
05 2.1 pak_tresc
05 2.1 pak_tresc05 2.1 pak_tresc
05 2.1 pak_tresc
 
05 1.1 pak_tresc
05 1.1 pak_tresc05 1.1 pak_tresc
05 1.1 pak_tresc
 
05 4.1 pak_tresc
05 4.1 pak_tresc05 4.1 pak_tresc
05 4.1 pak_tresc
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z3.01_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.04_u
 

11

  • 1. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Bartosz Hnatyszyn Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym 311[05].Z1.01 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
  • 2. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 1 Recenzenci: mgr inż. Bożena Kuligowska mgr inż. Wojciech Giemza Opracowanie redakcyjne: mgr Bartosz Hnatyszyn Konsultacja: mgr inż. Andrzej Zych Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 314[03].Z1.01. „Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik mechanik okrętowy. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
  • 3. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 2 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Materiał nauczania 7 4.1. Terminologia zawodowa 7 4.1.1. Materiał nauczania 7 4.1.2. Pytania sprawdzające 9 4.1.3. Ćwiczenia 10 4.1.4. Sprawdzian postępów 24 4.2. Zamówienia, specyfikacje oraz korespondencja 25 4.2.1. Materiał nauczania 25 4.2.2. Pytania sprawdzające 26 4.2.3. Ćwiczenia 26 4.2.4. Sprawdzian postępów 41 4.3. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie 42 4.3.1. Materiał nauczania 42 4.3.2. Pytania sprawdzające 45 4.3.3. Ćwiczenia 46 4.3.4. Sprawdzian postępów 52 4.4. Elementy pracy 53 4.4.1. Materiał nauczania 53 4.4.2. Pytania sprawdzające 55 4.4.3. Ćwiczenia 56 4.4.4. Sprawdzian postępów 64 4.5. Glosariusz zawodowy ucznia 65 4.5.1. Materiał nauczania 65 4.5.2. Pytania sprawdzające 65 4.5.3. Ćwiczenia 65 4.5.4. Sprawdzian postępów 67 5. Sprawdzian osiągnięć 68 6. Literatura 73
  • 4. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 3 1. WPROWADZENIE Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu umiejętności posługiwania się językiem angielskim w sytuacjach związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych. W poradniku znajdziesz: − wymagania wstępne, zawierające wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć opanowane, abyś mógł bez problemów przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej i korzystać z poradnika, − cele kształcenia wraz z wykazem umiejętności, jakich nabędziesz podczas realizacji tej jednostki modułowej, − materiał nauczania, zawierający wiadomości teoretyczne, które pozwolą Ci samodzielnie przygotować się do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów z tej jednostki modułowej, − zestaw pytań przydatny do samodzielnego sprawdzenia, czy już opanowałeś podane treści, − ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować umiejętności praktyczne, − sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań i pytań. Pozytywny wynik sprawdzianu potwierdzi, że dobrze pracowałeś podczas zajęć i zdobyłeś wiedzę i umiejętności z zakresu tej jednostki modułowej, − wykaz literatury uzupełniającej. Materiał nauczania prezentuje treści pozwalające przyswoić język komunikacyjny na poziomie średniozaawansowanym, ze szczególnym uwzględnieniem słownictwa i zwrotów przydatnych podczas wykonywania czynności zawodowych technika mechanika okrętowego. Temat pierwszy zawiera terminologię zawodową związana z zawodami charakterystycznymi dla przemysłu stoczniowego, z czynnościami charakterystycznymi dla tych zawodów, z narzędziami wykorzystywanymi w pracy stoczniowej, ze sprzętem ochrony osobistej pracownika, z budową statku, z typami jednostek pływających i ze sprzętem ratownictwa morskiego. Temat drugi pozwala przyswoić terminologię zawodową związaną z zamówieniami, specyfikacją jednostek, formularzami zgłoszeniowymi. Treści tematu trzeciego dotyczą rodzajów komunikatów i ich zastosowania. Formułowania komunikatów ustnych i pisemnych z zastosowaniem mowy zależnej oraz związków wyrazowych. Temat czwarty dotyczy prowadzenia konwersacji m.in. na temat przyjęcia do pracy, udzielania informacji a także stosowania skrótów używanych przed imionami statków. Treścią tematu piątego jest tworzenie własnego glosariusza zawodowego ucznia. Ponadto układ treści materiału nauczania pozwala systematycznie kształtować umiejętność korzystania z anglojęzycznej literatury, prasy zawodowej oraz zasobów Internetu z zakresu budownictwa okrętowego. Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, poproś nauczyciela o wyjaśnienie lub sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz czynność.
  • 5. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 4 Schemat układu jednostek modułowych w module 314[03].Z1.01 Posługiwanie się językiem angielskim zawodowym 314[03].Z1.02 Stosowanie technik ratowniczych oraz ochrony przeciwpożarowej 314[03].Z1.03 Stosowanie przepisów prawa morskiego oraz bezpiecznej eksploatacji statków 314[03].Z1.04 Stosowanie przepisów ochrony środowiska morskiego 314[03].Z1.05 Rozpoznawanie elementów statku 314[03].Z1.06 Organizowanie pracy na statku Moduł 314[03].Z1 Podstawy okrętownictwa
  • 6. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 5 2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − posługiwać się językiem angielskim na poziomie podstawowym, tzn. znać słownictwo i struktury gramatyczne pozwalające porozumiewać się w zakresie spraw codziennych oraz podstawowych potrzeb związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie, − korzystać z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów Internetu, − redagować notatki z tekstu słuchanego i czytanego w języku polskim oraz angielskim w zakresie ogólnym, − interpretować i redagować tekst o tematyce zawodowej w języku polskim, − posługiwać się podstawową wiedzą dotyczącą pracy na jednostce pływającej i struktury organizacyjnej portu.
  • 7. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 6 3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − rozróżnić podstawowe części maszyn okrętowych, − rozróżnić główne urządzenia siłowni okrętowych, − wyjaśnić zasady działania maszyn i urządzeń okrętowych, − określić przyczyny awarii maszyn okrętowych, − wydać typowe komendy i polecenia związane z rozruchem i obsługą maszyn i urządzeń, − przyjąć komendy i polecenia na linii mostek – siłownia, − potwierdzić komendy i polecenia na linii mostek – siłownia, − wykonać komendy i polecenia związane z bezpieczeństwem załogi i statku, − sporządzić specyfikację warunków zamówienia, − zamówić części zapasowe, paliwa i smary, − uzgodnić zakres napraw i terminy ich wykonania, − dokonać odbioru prac remontowych, − sporządzić raport uszkodzeń i raport eksploatacyjny, − dokonać wpisu do dziennika maszynowego, − przetłumaczyć instrukcję obsługi maszyn i urządzeń, − przeczytać akty prawne dotyczące ochrony środowiska morskiego oraz bezpieczeństwa statku i załogi, − przeprowadzić rozmowę z oficerem statku na temat obowiązków pełnienia wachty.
  • 8. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 7 4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Terminologia zawodowa 4.1.1. Materiał nauczania Poniższe słownictwo to podstawa niniejszej jednostki: bakburta (lewa burta) port barka barge burta ship’s side dennik floor plate dziób bow elektryk electrician gruszka dziobowa bulb bow inżynier engineer kamizelka ratunkowa life jacket klucz spanner /wrench kluza kotwiczna i kotwica hawse pipe and anchor kładzenie kabli laying cables koło ratunkowe life buoy koło ratunkowe podkowa horseshoe life ring komin funnel kontenerowiec container ship łódź podwodna submarine malarz painter malowanie painting maska ochronna breathing mask/air purifying respirator masowiec bulk carrier mocnica burtowa sheer strake montaż fitting/assembling monter fitter mostek/sterówka bridge/wheelhouse nadbudówka superstructure nadburcie bulwark nadstępka, kilson, wzdłużnik środkowy denny centre plate girder/kelson/vertical keel nadzór supervision niszczyciel destroyer obuwie ochronne protective boots/safety shoes okulary ochronne safety glasses oprogramowanie specjalistyczne dedicated software osłona uszu earmuffs oszalowanie podłogi ładowni ceiling (floor ceiling) pas burtowy poszycia side strake pas obłowy bilge strake pchacz pusher – tug pistolet malarski paint gun
  • 9. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 8 płyta krawędziowa margin plate podpora ładowni hold pillar (pillar) podwójne dno inner bottom (tank top) pokład main deck pokładnik deck beam pokrywa luku hatch cover (hatchboard) pompy wirowe rotodynamic pumps pompy wyporowe positive displacement pumps poszycie shell/shell plating/skin poszycie denne bottom plating poszycie dna wewnętrznego tank top plating poszycie pokładu deck plating potnice burtowe side battens/side ceiling/spar ceiling reling railing rękawice ochronne protective gloves rorowiec ro-ro ferry rufa stern, aft rzutka ratownicza heaving line spawacz welder spawanie welding spawarka welding machine spodnie ochronne protective trousers sprężarki wirowe rotodynamic compressors sprężarki wyporowe positive displacement compressors statek pasażerski passenger ferry statek pożarniczy fireboat ster Oertza Oertz rudder sterburta (prawa burta) starboard stępka obłowa bilge keel stępka płaska flat keel plate szalunek lining szczypce/obcęgi pliers szyb luku hatchway środkowy pas poszycia centre strake śruba napędowa i płetwa steru power propeller and rudder blade tratwa ratunkowa life raft trzon sterowy rudder stock wiązanie wzdłużne longitudinal structure wirówki i filtry separators and filters wodolot hydrofoil boat wręg, wręga frame (rib) wzdłużnik stringer/side stringer wzdłużnik denny boczny bottom side girder zatyczki do uszu earplugs zbiornikowiec tanker zrębnica luku hatch coaming żaglowiec tall ship
  • 10. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 9 Poniższe teksty dotyczące elementów konstrukcji statku są przykładem wykorzystania części powyższej terminologii w kontekście opisu technicznego: Keel Structural keels A structural keel is a large beam around which the hull of a ship is built. The keel runs in the middle of the ship, from the bow to the stern, and serves as the foundation or spine of the structure, providing the major source of structural strength of the hull. The keel is generally the first part of a ship's hull to be constructed, and laying the keel, or placing the keel in the cradle in which the ship will be built, is often a momentous event in a ship's construction--so much so that the event is often marked with a ceremony, and the term lay the keel has entered the language as a phrase meaning the beginning of any significant undertaking. The keel contributes substantially to the longitudinal strength and effectively local loading caused when docking the ship. The most common type of keel is the 'flat plate keel', and this is fitted in the majority of ocean-going ship and other vessels. A form of keel found on smaller vessels is the bar keel. The bar keel may be fitted in trawlers, tugs, etc., and this is also found in smaller ferries. Wręg – podstawowy poprzeczny element szkieletu statku o tradycyjnej (drewnianej lub stalowej) konstrukcji. Obecnie spotykany głównie w klasycznych jachtach drewnianych o konwencjonalnym poszyciu (karawelowym, zakładkowym lub słomkowym). Wręg jest drewnianym (czasem wzmacnianym przez stalowe okucie) elementem o relatywnie niewielkim przekroju, o krzywiźnie dopasowanej do wewnętrznej powierzchni kadłuba. Wręg może być od dołu połączony z dennikiem a od góry z pokładnikiem, tworząc ramę wręgową usztywniającą kadłub. Jeśli rama wręgowa jest poszyta np. sklejką lub klepkami tworzącymi jednolitą tarczę, nazywamy ją grodzią konstrukcyjną. Pozostałe wręgi, łączące się tylko ze stępką i wzdłużnikiem pokładowym, spełniają głównie rolę ściągającą i formującą dla klepek poszycia (zapobiegając ich rozchodzeniu się pod wpływem sił poprzecznych). 4.1.2. Pytania sprawdzające: Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie są zawody charakterystyczne dla przemysły stoczniowego i morskiego? 2. Jakie rodzaje czynności są charakterystyczne dla tych zawodów? 3. Jakie są narzędzia pracy charakterystyczne dla tych zawodów? 4. Jaki jest sprzęt ochrony osobistej? 5. Jak nazywają się poszczególne części statku? 6. Jakie znasz części maszyn okrętowych? 7. Jakie są mechanizmy siłowni? 8. Jakie typowe awarie mogą występować w siłowni? 9. Jaki jest sprzęt ratownictwa morskiego? 10. Jakie są typy statków? 11. Jakie są obowiązki technika budownictwa okrętowego? 12. Jakie są rodzaje prac remontowych? 13. Czym charakteryzuje się czas Present Perfect? 14. Na czym polega dokonywanie opisu a na czym uzupełnianie tekstu?
  • 11. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 10 4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wymień 5 zawodów charakterystycznych dla przemysłu stoczniowego, określ rodzaje czynności charakterystyczne dla tych zawodów i charakterystyczne narzędzia pracy (uzupełnij poniższą tabelę). ZAWÓD OCCUPATION CZYNNOŚĆ ACTIVITY NARZĘDZIE TOOL spawacz welder spawanie welding spawarka welding machine malarz painter malowanie painting pistolet malarski painting gun monter fitter montaż fitting/assembling klucz spanner/wrench elektryk electrician kładzenie kabli laying cables szczypce/obcęgi pliers inżynier engineer nadzór supervision specjalistyczne oprogramowanie dedicated software Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie rysunkom i odszukać znane sobie słówka, 2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu, 3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem, 4) sprawdzić ich znaczenia w słowniku angielsko-polskim, 5) zaprezentować efekt grupie, 6) dokonać ewentualnej korekty, 7) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 2 Nazwij przedstawione na zdjęciach elementy sprzętu ochrony osobistej pracownika. helmet safety glasses air purifying respirator/breathing mask earplugs
  • 12. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 11 protective boots/safety shoes protective trousers earmuffs protective gloves Rysunek do ćwiczenia Sprzęt ochrony osobistej pracownika Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie rysunkom i odszukać znane sobie słówka, 2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu, 3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem, 4) sprawdzić ich znaczenia w słowniku angielsko-polskim, 5) zaprezentować efekt grupie, 6) dokonać ewentualnej korekty, 7) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem. Środki dydaktyczne: − załączone w poradniku zdjęcia, − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 3 Na podstawie poniższych rysunków, nazwij wskazane numerami części statku, a następnie wyszukaj angielskie odpowiedniki.
  • 13. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 12 Rysunek do ćwiczenia Części statku 1 dziób bow 2 gruszka dziobowa bow bulb 3 kluza kotwiczna i kotwica hawse pipe and anchor 4 burta ship’s side 4a bakburta (lewa burta) port 4b sterburta (prawa burta) starboard 5 śruba napędowa i płetwa steru power propeller and rudder blade 6 rufa stern, aft 7 komin funnel 8 nadbudówka superstructure 9 pokład main deck 10 mostek/sterówka bridge/wheelhouse Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie rysunkowi, rozpoznać wskazane części i znaleźć ich odpowiedniki w j. angielskim, 2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu, 3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem, 4) dokonać ewentualnej korekty, 5) zdecydować o najbardziej dla siebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem. Środki dydaktyczne: − załączony w poradniku rysunek, − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
  • 14. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 13 Ćwiczenie 4 Wymień 5 znanych Ci części maszyn okrętowych i znajdź dla nich odpowiedniki angielskie. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) wskazać 5 części maszyn okrętowych, 2) zaleźć w słowniku odpowiadające im nazwy angielskie, 3) zapisać do zeszytu. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 5 Wymień 3 rodzaje mechanizmów siłowni okrętowych i znajdź dla nich odpowiedniki angielskie. Mechanizmy siłowni okrętowych, np.: − pompy wirowe – rotodynamic pumpspompy wyporowe – positive displacement pumps − sprężarki wyporowe – positive displacement compressors − sprężarki wirowe – rotodynamic compressors − wirówki i filtry – separators and filters Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) wskazać 3 rodzaje mechanizmów siłowni okrętowych, 2) zaleźć w słowniku odpowiadające im nazwy angielskie, 3) zapisać do zeszytu. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 6 W parach ustal, jakie typowe awarie mogą występować w siłowni. W trzech zdaniach określ ich specyfikę. Dokonaj tłumaczenia nazw awarii i przygotowanych 3 zdań na język angielski. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) wskazać typowe awarie mogące wystąpić w siłowni, 2) w 3 zdaniach określić ich specyfikę, 3) zaleźć w słowniku odpowiednie słownictwo, 4) dokonać tłumaczenia na j. angielski przygotowanych zdań, 5) dokonać prezentacji, 6) skorygować błędy, 7) zapisać do zeszytu.
  • 15. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 14 Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręcznik do przedmiotów zawodowych, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 7 Nazwij sprzęt ratownictwa wodnego widoczny na poniższych zdjęciach. life raft life buoy life ring heaving line life jacket Rysunek do ćwiczenia Sprzęt ratownictwa morskiego Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie rysunkom, rozpoznać sprzęt i znaleźć jego odpowiedniki w j. angielskim, 2) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem, 3) dokonać ewentualnej korekty, 4) przedstawić nauczycielowi do sprawdzenia, 5) zapisać w zeszycie. Środki dydaktyczne: − załączone w Poradniku zdjęcia, − słownik języka angielskiego, − zeszyt/notes, itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 8 Rozpoznaj na poniższych zdjęciach typy jednostek, nazwij je, wypełnij tabelę a następnie scharakteryzuj w 10 zdaniach jedną wybraną jednostkę przedstawioną na fotografiach. a) b) barka/barge masowiec/bulk carrier
  • 16. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 15 c) d) zbiornikowiec/tanker kontenerowiec/container ship e) f) pchacz/pusher-tug rorowiec/ro-ro ferry g) h) statek pasażerski/passenger liner wodolot/hydrofoil boat i) j) łódź podwodna/submarine statek pożarniczy/fireboat k) l) żaglowiec/tall ship okręt/man of war
  • 17. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 16 m) zaopatrzeniowiec górnictwa morskiego/supply vessel Rysunek do ćwiczenia Typy jednostek ITEM POLISH TERM ENGLISH TERM a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k) l) m) Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) w materiale nauczania przyjrzeć się fotografiom, 2) ustalić nazwy jednostek w j. polskim i przypisać je fotografiom, 3) odnaleźć odpowiedniki angielskie, 4) uzupełnić tabelę, 5) dokonać wyboru jednej jednostki i opisać ją. Środki dydaktyczne: − fotografie przedstawiające różne typy jednostek, − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 9 W parze uzupełnij i przećwicz konwersację pomiędzy pracownikiem A, a jego przełożonym B. Pracownik A stara się ustalić zakres prac, które będzie wykonywał w najbliższym czasie. Konwersację powtórz z jeszcze trzema innymi osobami, zmieniając czasowniki i role. Do uzupełnienia konwersacji zastosuj czasowniki określające podstawowe obowiązki technika budownictwa okrętowego z ćwiczenia 1, a ponadto wykorzystaj pięć terminów z listy znajdującej się pod poniższym rysunkiem (od numeru 44 do 61).
  • 18. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 17 Rysunek do ćwiczenia Elementy konstrukcyjne statku.
  • 19. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 18 Szablon konwersacji: A Excuse me. I have just finished my work. What is next? A Do I have to ……vb…………..? B Yes, you do. / No, you don’t A Is it my duty to………vb……? B Yes, it is. / No, it isn’t. …………………………………. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przygotować listę czasowników określających podstawowe obowiązki technika budownictwa okrętowego, 2) przećwiczyć konwersację z użyciem co najmniej czterech różnych czasowników, 3) powtórzyć konwersację z kolejnymi czterema osobami. Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny prezentujący obowiązki technika mechanika okrętowego, − nagranie prezentujące wymowę przydatnych zwrotów, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − lista czasowników z ćwiczenia 1, − foliogram z szablonem konwersacji. Ćwiczenie 10 Jesteś brygadzistą i masz za zadanie przed zakończeniem prac sprawdzić stan ich wykonania. W oparciu o wcześniej poznane czasowniki opisujące czynności wykonywane przez technika mechanika okrętowego i wykorzystując słownictwo zawarte w tekście dotyczącym robót wykonanych na jednostce Mother of Pearl przeprowadź dyskusję dotyczącą stanu zaawansowania prac: odegraj scenkę brygadzista - pracownik zadając pięć pytań. W każdej turze ćwiczenia zadaj jedno pytanie wybranej osobie, która w roli technika mechanika okrętowego najpierw odgrywa scenkę wykonywania czynności, o którą jest pytana, a następnie potwierdza jej wykonanie. Conversion of Ro-Ro/Container Vessel m/v “Mother of Pearl” into Cable Laying Vessel CS “Oceanic Pearl” Hull modification − Total new built in steel 1350 t − New midship section made and installed (10,5 m ) − New deckhouse - accommodation for a total of 60 persons − New cable tanks, 2x 1600 tonnes and 1x 1000 tones − New cable working deck − New shelter deck erected over the cable working deck − Stern ramp removed and hull closed − Existing funnels cropped and removed and replaced with new ones − Various foundations, reinforcements and working space area
  • 20. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 19 Machinery − Existing propellers and shafts, rudder where disconnected and removed − Two azimuth thrusters was installed, aft 1600 kW. − Two new tunnel type bow thrusters.1000 kW − Two new diesel generator sets 2340 kWe and two new engine driven alternators 1740 kWe where installed. − Vessel systems were renewed Outfitting − Two lifeboats and davit where installed − New workboat and launching/recovery davit was installed − Existing service crane, including pedestal was removed ashore − Cable handling equipment and machinery, ‘A’ frame, cable sheaves and whiskers where installed. Electrical Works − A dynamic positioning system was installed. − New electrical systems and services where installed. − 125 km of various electrical cables was installed on the vessel. Użyj form: Have you [done sth.]? Yes, I have./No, I haven’t done it yet. Have you checked that sth. + be …? Yes, I have./No, I haven’t done it yet. Are you sure that sth.+ be …? Yes, I’m./No, I’m not. Skonsultuj w grupie swoje pytania, popraw i zapisz. W każdej turze ćwiczenia zadaj jedno pytanie wybranej osobie, która w roli technika mechanika okrętowego najpierw odgrywa scenkę wykonywania czynność, o którą jest pytana, a następnie potwierdza jej wykonanie. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) powtórzyć czas Present Perfect, 2) przeczytać i przetłumaczyć tekst, 3) przygotować listę zdań dotyczącą wykonywanych prac (5 zdań). 4) przekształcić każde zdanie na pytanie wybierając jedną z podanych form, 5) skonsultować w grupie swoje pytania, poprawić i zapisać, 6) zastanowić się, jak pokazać każdą czynność, 7) zadać co najmniej jedno pytanie i odegrać scenę w odpowiedzi na otrzymane pytanie. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − wzory form i przykłady pytań.
  • 21. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 20 Ćwiczenie 11 Przeczytaj i przetłumacz poniższy tekst dot. prac wykonanych w stoczni. Wybierz 10 przykładów prac i ułóż 10 zdań w czasie Present Perfect. Zdania zapisz na luźnej kartce. Wymień swoje kartki z partnerem i wzajemnie sprawdźcie swoje prace. Jeśli dokonałeś jakieś korekty wyjaśnij dlaczego. CS .OCEANIC PRINCESS MAJOR STEEL WORKS − New accommodation, consisting of a new deckhouse erected − immediately aft of the existing superstructure together with new − Accommodation constructed on the main deck, for an additional − complement of 40 cable laying personnel. − Two in number cable tanks, each with a capacity of − Approximately 2500 tonnes installed in way of the tank top. − Additionally, two in number spare cable tanks and two in number − rope tanks in way of the main deck and tank top respectively. − A shelter deck erected over the cable working deck to − provide weather protection. − Stern whiskers with stern sheaves incorporated in new stern. − Cable bight slots, cable troughing, stabiliser tank, new − mooring deck. − Erection of new engine room. − Hull modifications due to installation of 3 bow thrusters and − 2 azimuth thrusters. OUTFITTING − Existing lifeboat with davit replaced by totally enclosed lifeboat − And launching davit, port and starboard. − Work boat and launching davit fitted in way of shelter housetop, − port. − Installed service crane at the stern. − Installed new 5t overhead crane bellow shelter deck. − Outfitted new accommodation, for additional complement of − 40 cable laying personnel and refurbished old accommodation. ENGINES AND PROPULSION − Existing main engine, gearbox, shaft generator, controllable pitch − propeller and shaft decommissioned, disconnected and removed. − Existing rudder, rudderstock and steering decommissioned, − disconnected and removed. − Four new diesel generator sets installed to meet increased − power requirements (2x3240kW and 2x2430kW). − Two azimuth thrusters installed (2x2400 kW). − One existing bow thruster removed and replaced by three − tunnel type bow thrusters (3x1275 kW).
  • 22. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 21 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) powtórzyć czas Present Perfect, 2) przeczytać i przetłumaczyć teksty dotyczące modernizacji jednostki, 3) wybrać 10 czynności i ułożyć z nimi zdania w czasie Present Perfect, 4) oddać do sprawdzenia partnerowi i sprawdzić jego zdania, 5) po sprawdzeniu i korekcie głośno przeczytać grupie, 6) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − podręcznik do gramatyki, − tekst do pracy: opis prac wykonanych w stoczni. Ćwiczenie 12 Na podstawie rysunku i zawartych pod nim danych dokonaj prezentacji jednostki. Rysunek do ćwiczenia 12 The Aurora Australis is a highly sophisticated multi - purpose vessel which is designed to fulfill the role of a research, supply expedition vessel capable of operating in tropical and polar regions. This role requires that the vessel is capable of: Research Operations − Oceanographic studies. − Acoustic and Hydrographic surveys. − Commercial scale trawling and finer net sampling. − Environment monitoring. Supply Operations − Transportation of up to 116 expeditioners. − Transportation of supply cargo. − Transportation of supply fuel.
  • 23. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 22 − Capability to load/discharge dry/liquid cargo independently in open roadsteads and undeveloped harbours. − Capability of supporting medium lift helicopters with hangar, helideck and fuel for aerial supply operations. Classification The Aurora Australis is classified with Lloyd's Register of Shipping as +100A1, LMC, UMS, DP(CM), 1A SUPER ICEBREAKER. Letter of compliance to Canadian Arctic Pollution Prevention Regulations for class 2 with class 3 hull strength fore and aft. Principal Data − SpecificationValue − Length overall: 94.91m − Length D.W.L.: 88.40m − Breadth maximum waterline: 20.30m − Depth, MLD to 2nd deck: 10.43m − Draft, D.W.L.: 7.65m − Draft, L.W.L.: 7.862m − Dead weight: 3911t − Engine Output: (1 x 5500 kW) (1 x 4500 kW) 10000kW − Speed: Maximum 16.8kts; Cruising 13.0kts − Ice Breaking: 1.23 metres of first year; 500 kPa level ice at 2.5 kts. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z rysunkiem i jego opisem, 2) sprawdzić wymowę wyrazów, których jeszcze nie zna, 3) ułożyć zdania opisujące jednostkę, 4) dokonać prezentacji, 5) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 13 Uzupełnij w parach luki znajdujące się w poniższym tekście. Uczeń A SEA CLOUD Passenger Capacity: 69 Built: 1931; restored 1978; renovated 1993, 2001 Former Names: Antarna, Patria, Angelita, Hussar, IX-99 Length: 360 ft. Beam: 50 ft. Draft: 17 ft. Officers: European Staff and Crew: 60, International
  • 24. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 23 − Cabins: 34. All cabins are outside, are air-conditioned, 90 to 140 sq. ft. Most cabins have queen or twin beds; six cabins have upper and lower berths, two cabins are singles. All have a private bath with shower. Two owners' suites are 375 and 422 sq. ft. with a king- size bed, antique furniture, walk-in closets, marble fireplace, and marble bathrooms with tub and shower. − Facilities and Activities: This is a four-masted bark with 30 sails, most of them square- rigged, and a main mast 120 ft. high. It is the largest private sailing yacht ever built, originally built for cereal heiress Marjorie Merriweather Post by her husband broker E.F. Hutton. In World War II, de-masted, it served the US Coast Guard as a weather observation ship. Later it was traded to Latin American dictator Rafael Trujillo for a prop jet. The interior of the vessel has carved paneling, antique furniture and original oil paintings of old sailing vessels. Whenever the wind is favorable the sails are set; when it is not, there are four diesels. There is after-dinner piano music. The staircase is steep as on all sailing vessels. Smoking is only allowed outside on deck. Languages are English and German. There are zodiacs and tenders. Video recorder and slide projectors are available. Guests snorkel, water-ski , windsurf, or explore local ports. An archeological cruise is held in October. − Recent Fares Reported to Us: Seven-night cruise $3,500 to $8,590. Uczeń B SEA CLOUD Passenger Capacity: 69 Built: 1931; restored 1978; renovated 1993, 2001 Former Names: Antarna, Patria, Angelita, Hussar, IX-99 Length: 360 ft. Beam: 50 ft. Draft: 17 ft. Officers: European Staff and Crew: 60, International − Cabins: 34. All cabins are outside, are air-conditioned, 90 to 140 sq. ft. Most cabins have queen or twin beds; six cabins have upper and lower berths, two cabins are singles. All have a private bath with shower. Two owners' suites are 375 and 422 sq. ft. with a king- size bed, antique furniture, walk-in closets, marble fireplace, and marble bathrooms with tub and shower. − Facilities and Activities: This is a four-masted bark with 30 sails, most of them square- rigged, and a main mast 120 ft. high. It is the largest private sailing yacht ever built, originally built for cereal heiress Marjorie Merriweather Post by her husband broker E.F. Hutton. In World War II, de-masted, it served the US Coast Guard as a weather observation ship. Later it was traded to Latin American dictator Rafael Trujillo for a prop jet. The interior of the vessel has carved paneling, antique furniture and original oil paintings of old sailing vessels. Whenever the wind is favorable the sails are set; when it is not, there are four diesels. There is after-dinner piano music. The staircase is steep as on all sailing vessels. Smoking is only allowed outside on deck. Languages are English and German. There are zodiacs and tenders. Video recorder and slide projectors are available. Guests snorkel, water-ski , windsurf, or explore local ports. An archeological cruise is held in October. Sea Cloud II is a modern version. − Recent Fares Reported to Us: Seven-night cruise $3,500 to $8,590.
  • 25. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 24 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać uważnie otrzymany tekst, 2) sprawdzić nieznane słownictwo w słowniku, 3) zbudować pytania odnoszące się do brakujących informacji, 4) znaleźć ucznia posiadającego tekst zawierający brakujące informacje, 5) zadać i odpowiedzieć na pytania oraz uzupełnić luki w tekście. Środki dydaktyczne: − tekst dotyczący modernizacji jednostki SEA CLOUD − słownik języka angielskiego, − luźna kartka na pytania. 4.1.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) podać w języku angielskim 5 zawodów charakterystycznych dla przemysłu stoczniowego?   2) określić po angielsku rodzaje czynności charakterystyczne dla tych zawodów?   3) określić po angielsku charakterystyczne dla tych zawodów narzędzia pracy? 4) nazwać po angielsku 5 elementów sprzętu ochrony osobistej pracownika? 5) nazwać po angielsku 5 części składowych statku? 6) nazwać po angielsku 5 maszyn okrętowych? 7) nazwać po angielsku 3 rodzaje mechanizmów okrętowych? 8) scharakteryzować po angielsku w 3 zdaniach typowe awarie mogące wystąpić w siłowni? 9) nazwać po angielsku 5 przykładów sprzętu ratownictwa morskiego? 10) nazwać po angielsku 10 typów jednostek pływających? 11) scharakteryzować w 10 zdaniach wybraną jednostkę pływającą? 12) nazwać po angielsku 10 czynności, charakteryzujących obowiązki technika mechanika okrętowego? 13) zastosować Present Simple w rozmowie o obowiązkach technika mechanika okrętowego? 14) utworzyć pytanie w Present Perfect? 15) korzystać ze słownika, aby zrozumieć zawodowy tekst angielski?                           
  • 26. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 25 4.2. Zamówienia, specyfikacje oraz korespondencja 4.2.1. Materiał nauczania Poniższe słownictwo to podstawa niniejszej jednostki: bieg „bardzo wolno” “Dead Slow” bieg „cała” “Full” bieg „pół” “Half” bieg „wolno” “Slow” chłodnia ładunkowa reefer cargo chamber chłodnia prowiantowa refrigerated stores chamber ciśnienie robocze working pressure data położenia stępki date keel was laid dławnica pochwy wału śrubowego shaft pipe gland dławnice grodziowe bulkhead glands kapitan statku the Master kotły pomocnicze auxiliary boilers liczba obrotów na minutę revolutions per minute łożyska pochwy wału śrubowego shaft pipe bearings łożyska poprzeczne radial bearings moc silnika engine power napięcie voltage nośność deadweight numer dziennika maszynowego statku Engine Room Log-book No pojemność brutto gross tonnage port macierzysty port of registry skok tłoka piston’s skip sprężarka chłodnicza cooler compressor sprzęgło tarczowe disk/plate clutch sygnał wywoławczy call sign średnica cylindra cylinder diameter wał śrubowy propeller shaft wały pośrednie tunnel shafts windy kotwiczne windlasses windy łańcuchowe cargo winches zbiorniki rozruchowe starting air tanks Poniższe teksty dotyczące elementów konstrukcji statku wykorzystują część podanego w tabeli słownictwa: A DRIVESHAFT is a mechanical device for transferring power from the engine or motor to the point where useful work is applied. Most engines or motors deliver power as torque through rotary motion: this is extracted from the linear motion of pistons in a reciprocating engine; water driving a water wheel; or forced gas or water in a turbine. From the point of delivery, the components of power transmission form the drive train. Driveshafts are carriers of torque: they are subject to torsion and shear stress, which represents the difference between the input force and the load. They thus need to be strong
  • 27. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 26 enough to bear the stress, without imposing too great an additional inertia by virtue of the weight of the shaft. MARINE DRIVESHAFTS – On a power-driven ship, the driveshaft, or propeller shaft, usually connects the transmission inside the vessel directly to the propeller, passing through a stuffing box or other seal at the point it exits the hull. As the rotating propeller pushes the vessel forward, the marine driveshaft is also subject to compression, and when going reverse, to tension. Cardan shafts are also often used in marine applications between the transmission and either a propeller gearbox or water jet. MASZYNA STEROWA (MASZYNKA STEROWA) – maszyna odpowiedzialna za wychylanie steru na statku (okręcie). Jest połączona z nadajnikiem urządzenia sterowego (np na mostku kapitańskim) oraz bezpośrednio ze sterem. Ze względu na rozmiary statków i związane z tym gabaryty płetwy sterowej, ręczne wychylanie steru jest niemożliwe. Maszynka sterowa umożliwia to zadanie dzięki napędowi parowemu, elektrycznemu lub hydraulicznemu. Umiejscowiona jest w skrajniku rufowym jednostki pływającej. Na dużych okrętach wojennych, ze względu na krytyczne znaczenie tego urządzenia dla ich bezpieczeństwa, pomieszczenie maszyny sterowej jest wyjątkowo silnie opancerzone. 4.2.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Co rozumiesz pod pojęciem „Prace modernizacyjno-remontowe”?, 2. Co zawiera oferta prac modernizacyjno-remontowych jednostki pływającej? 3. Co powinno zawierać podanie o pracę? 4. Czym różni się podanie o pracę on-line od tradycyjnego? 5. Na czym polega rozmowa kwalifikacyjna? 6. Jak rozumiesz wyrażenie „szeregowanie czynności produkcyjnych”? 7. Co to jest arkusz pomiarowy? 8. Co zawiera arkusz weryfikacji części? 9. Co rozumiesz pod pojęciem dziennik maszynowy? 10. Czy wiesz, jak zamawiać części zapasowe? 11. Co rozumiesz pod pojęciem „zwięzła informacja”? 12. Jakie są obowiązki technika budownictwa okrętowego? 13. Jakie informację powinien zawierać opis jednostki pływającej? 14. Czy potrafisz odczytać zawartość rysunku technicznego jednostki pływającej? 4.2.3 Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Na podstawie poniższego tekstu opisującego zakres prac modernizacyjno-remontowych dokonanych na jednostce m/v "ÖRFIRISEY" spróbuj w 10 zdaniach odtworzyć ofertę modernizacyjną, która mogła być złożona przez stocznię remontową NAUTA S.A. M/V “ÖRFIRISEY” The vessel was built in Norway, in 1987 in accordance with the rules and regulations of DNV. She is a stern fishing trawler with a large work-deck. Her two reefer holds, the fish factory
  • 28. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 27 plant and the engine room are all located at the stern section. The accommodation area has been located at the bow section, plus the superstructure at the midship. In 1998 she was converted in SHIPREPAIR YARD "NAUTA" S.A., in Gdynia. During her conversion, a cylindrical insert of 9,9 m long comprising of the upper and bottom parts has been used to lengthen her. After the vessel was docked, she was cut the following way: the cutting line was running through deckhouse, the slip-deck and through the beam plating vertically to the weld between hull's side plating above the main deck, and thereafter along the beams parallel to the deck in bow direction, and further vertically down to the keel. The pneumatic pulling devices and transportation beams were used to tow away the stern section from the bow section. Next, the floating crane has transported the upper and lower sections of an insert and it has placed them in between drawn apart sections of a cut ship. Using the transportation beams the bottom section of an insert was transported towards the bow section and finally welded to it onto the bow butt, the upper section of an insert has been welded onto the stern butt of the stern section. Additionally the scope of conversion included: − completion of the trawling deck and of the main deck by closing the hatches, − extension of the existing piping systems and of the electric wirings, − installation of additional lightening, − installation of a high bulwark in an insert area, − fabrication of the boat-deck in an insert area, − modification of the fixed fish box, − construction of frozen products compartment on the main deck, port side, − construction of freezing duct, − construction of new compartments on the trawling deck, − dismantling of the old hatch covers and installation of the new ones on the trawling deck and inside the fish plant, − completion of the hull construction after the side crane was removed, − disassembly of ice unit and its removal, disassembly of ice store, − fitting of freezing installation, − construction of accommodation compartments. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) uważnie przeczytać tekst, 2) sprawdzić nieznane mu terminy, 3) w podręcznym słowniczku sporządzić tabelę i wpisać nieznane wcześniej terminy, 4) sprawdzić i przećwiczyć wymowę nieznanych nazw, 5) samodzielnie sporządzić 10 zdaniową ofertę, Środki dydaktyczne: − tekst dotyczący modernizacji M/V "ÖRFIRISEY" − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
  • 29. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 28 Ćwiczenie 2 Starasz się o pracę. Wypełnij poniższy formularz zgłoszeniowy. APPLICATION FOR EMPLOYMENT Detyens Shipyards, Inc. is an Equal Opportunity Employer EMPLOYMENT HISTORY Provide the following information of your past employment by starting with your present or last job. SKILLS & QUALIFICATIONS Position(s) Desired Are you at least 18 years old? Yes No First Name* Last Name* Have you ever filed an application with us before? Yes No Address City Date available for work State Zip Type of employment desired FullTime PartTime Temporary E-mail* Phone* Are you currently on layoff status and subject to recall? Yes No Will you work any Shift? Yes No Will you regularly and consistently work an eight hour daily schedule? Yes No Will you regularly and consistently work a five-day weekly schedule? Yes No Will you regularly and consistently be available for overtime? Yes No Will you work Saturdays and/or Sundays if required? Yes No Will you report to our other locations for work if required? Yes No Are you able to meet the attendance requirements of the position? Yes No Have you ever been convicted of a felony? Yes No Do you have a reliable means of transportation? Yes No (1) Employer Dates of Employment – From To Address Job Title Telephone Supervisor Reason for Leaving Staring Hourly Rate/Salary (2) Employer Dates of Employment – From To Address Job Title Telephone Supervisor Reason for Leaving Staring Hourly Rate/Salary
  • 30. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 29 Summarize below any training, skills, licenses/and or certificates that may qualify you as being able to perform job-related functions in the position for which you are applying: Check all of the following trades in which you are qualified: Carpenter Welder (combo) Maintenance Mechanic Crane Operator Rigger Shipfitter Pipefitter Machinist (inside) Machinist (outside) Painter Sandblaster Electrician Laborer Other How many years of formal education do you have? REFERRAL INFORMATION APPLICANT STATEMENT I certify that answers given herein are true and complete to the best of my knowledge. I authorize investigation of all statements contained in this application for employment as may be necessary in arriving at an employment decision. I Agree I Disagree How did you learn about us? (check all that apply) Newspaper Job Service Walk-In Temporary Service Friend Employee Other Date of Birth Place of Birth Gender Male Female Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) uważnie przeczytać formularz, 2) sprawdzić w słowniku nieznane terminy, 3) wypełnić formularz. Wyposażenie stanowiska pracy: − formularz zgłoszeniowy, − słownik angielsko-polski. Ćwiczenie 3 W oparciu o wypełniony formularz przeprowadź w parach rozmowę kwalifikacyjną na wybrane stanowisko. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać uważnie formularz zgłoszeniowy kandydata, 2) sprawdzić w słowniku ew. nieznane terminy, 3) opracować listę pytań, posiłkując się pytaniami sugerowanymi w niniejszym poradniku, 4) zadać i odpowiedzieć na pytania oraz przygotować notatkę z rozmowy, 5) na podstawie notatek z rozmowy kwalifikacyjnej przedstawić na forum grupy wynik rozmowy.
  • 31. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 30 Środki dydaktyczne: − formularz zgłoszeniowy, − słownik języka angielskiego, − luźna kartka na notatki. Ćwiczenie 4 W oparciu o listę czynności produkcyjnych ustal ich odpowiednią logiczną kolejność. Rysunek do ćwiczenia 4 Production flow 1. Steel Storage 2. Steel Cutting 3. Subassembly 4. Block Assembly 5. Painting Halls 6. Outfitting Shops 7. Preoutfitting 8. Grand Block Assembly 9. Dock facilities 10. Outfitting Quay 11. Sea trials a) b) c) d)
  • 32. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 31 e) f) g) h) i) j) k) Rysunek do ćwiczenia 4 Pracując w 2-osobowym zespole ułóż w odpowiedniej kolejności główne elementy produkcji. Podczas pracy posługuj się wyłącznie językiem angielskim. Skorzystaj z rys. 9. od a) do k). Uzgodniony plan produkcji zapisz na plakacie i zaprezentuj grupie. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się rys. 9. (a – k), 2) sprawdzić w słowniku nieznane określenia, 3) przypisać rysunki do punktów 1-11, 4) przygotować plakat do prezentacji efektów pracy, 5) przygotować prezentację. Środki dydaktyczne: − rys. 9. (a – k), − słownik angielsko-polski, − arkusz papieru A2, − kolorowe mazaki.
  • 33. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 32 Ćwiczenie 5 Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, przetłumacz i wypełnij poniższy arkusz pomiarowy. Rysunek do ćwiczenia 5
  • 34. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 33 Rysunek do ćwiczenia 5 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ustalić, co to jest arkusz pomiarowy i co zawiera? 2) posługując się słownikiem języka angielskiego, przetłumacz formularza, 3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia formularza, 4) wypełnić formularz, 5) porównać z wypełnionymi formularzami innych par, 6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręcznik do przedmiotów zawodowych, − wzór formularza do wypełnienia.
  • 35. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 34 Ćwiczenie 6 Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, przetłumacz poniższy arkusz weryfikacji części. Spróbuj stworzyć swój własny raport. Rysunek do ćwiczenia 6 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ustalić, co to jest arkusz weryfikacji części i co zawiera? 2) posługując się słownikiem języka angielskiego, zapoznać się z treścią wypełnionego formularza, 3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia własnego formularza, 4) wypełnić formularz, 5) porównać z wypełnionymi formularzami innych par, 6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręcznik do przedmiotów zawodowych, − wzór formularza do wypełnienia.
  • 36. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 35 Ćwiczenie 7 Posługując się słownikiem języka angielskiego, pracując w parach, dokonaj wpisu do dziennika maszynowego – wypełnij wzór. Rysunek do ćwiczenia 7
  • 37. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 36
  • 38. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 37 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ustalić, co to jest dziennik maszynowy i co zawiera? 2) posługując się słownikiem języka angielskiego, zapoznać się z treścią pierwszej i drugiej strony dziennika maszynowego, 3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia pierwszej i drugiej strony dziennika maszynowego, 4) wypełnić pierwszą i drugą stronę dziennika maszynowego, 5) porównać z wypełnionymi stronami innych par, 6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręcznik do przedmiotów zawodowych, − wzór pierwszej i drugiej strony dziennika maszynowego (do wypełnienia). Ćwiczenie 8 Korzystając z oferty przedstawionej poniżej i wzoru zamówienia, dokonaj wyboru części zamiennych i złóż oficjalne zamówienie. Rysunek do ćwiczenia 8
  • 39. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 38 Rysunek do ćwiczenia 8
  • 40. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 39 Rysunek do ćwiczenia 8 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ustalić, jakie części zapasowe należy zamówić na wypadek awarii, 2) posługując się słownikiem języka angielskiego, przetłumaczyć wzór zamówienia na części zapasowe, 3) w parze zgromadzić informacje potrzebne do wypełnienia zamówienia, 4) wypełnić zamówienie, 5) porównać z wypełnionymi stronami innych par, 6) dokonać korekty pod kierunkiem nauczyciela. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego, − podręcznik do przedmiotów zawodowych, − wzór zamówienia.
  • 41. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 40 Ćwiczenie 9 Rozpoznaj na poniższym rysunku części składowe wskazane cyframi. Nazwij je, odszukaj angielskie odpowiedniki, korzystając z Internetu i słowników i uzupełnij tabelę Rysunek do ćwiczenia 9 1. sprzęgło tarczowe/ disk/plate clutch 2, 4. wały pośrednie/ tunnel shafts 3, 5. sprzęgła tarczowe/ disk/plate clutch 6. wał śrubowy/propeller shaft 7. śruba napędowa/screw propeller 8, 8’. łożyska pochwy wału śrubowego/ shaft pipe bearings 9. łożyska poprzeczne /radial bearings 10. dławnica pochwy wału śrubowego/shaft pipe gland 11. dławnice grodziowe/bulkhead glands Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się rysunkowi i tabeli, 2) zapoznać się z dostępnymi terminami, 3) odszukać w internecie lub słowniku anglojęzyczne odpowiedniki terminów, 4) przypisać terminy do odpowiednich cyfr na rysunku, 5) wypełnić tabelkę. Cyfra Polski termin Termin angielski 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
  • 42. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 41 Środki dydaktyczne: − rysunek przewodni i tabela, − słownik angielsko-polski, − stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu. 5.2.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) sporządzić w 10 zdaniach ofertę prac modernizacyjno-remontowych jednostki pływającej?   2) starając się o pracę wypełnić formularz zgłoszeniowy?   3) w oparciu o wypełniony formularz zgłoszeniowy przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną?   4) ustalić logiczną kolejność czynności produkcyjnych?   5) wypełnić arkusz pomiarowy? 6) wypełnić arkusz weryfikacji części? 7) dokonać prostego wpisu do dziennika maszynowego? 8) wypełnić wzór zamówienia na części zapasowe?         9) nazwać po angielsku wskazane na rysunku technicznym elementy jednostki pływającej?  
  • 43. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 42 4.3. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie 4.3.1. Materiał nauczania Mowa zależna – Reported Speech Reported speech w języku angielskim to relacjonowanie wypowiedzi innych osób. Relacjonowanie może odbywać się przy wykorzystaniu mowy niezależnej (direct speech), czyli poprzez bezpośrednie zacytowanie wypowiedzi danej osoby, lub przy wykorzystaniu mowy zależnej (indirect speech), czyli poprzez sparafrazowanie wypowiedzi i wplecenie jej w wypowiadane czy pisane przez nas zdanie. Relacjonowanie wypowiedzi powoduje konieczność zmiany czasu gramatycznego, czasowników modalnych, wyrażeń dotyczących sytuacji i oraz zaimków osobowych. Tabela 1. Zmiana czasu Direct Speech Mowa niezależna Indirect Speech Mowa zależna Present Simple » Past Simple Present Continuous » Past Continuous Present Perfect » Past Perfect Present Perfect Continuous » Past Perfect Continuous Past Simple » Past Perfect Past Continuous » Past Perfect Continuous Past Perfect Past Perfect Continuous » Nie zmieniają się Future Simple » Would Future Continuous » Would + be + -ing Future Perfect » Would have + past participle Future Perfect Continuous » Would have been + -ing Przykład/Example: Present Continuous » Past Continuous Spawam. » „On powiedział, że spawa.” I'm welding. » “He told me he was welding.”
  • 44. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 43 Tabela 2. Zmiana czasowników modalnych/Modal verbs Przykłady/Examples: I’ll paint the bow. » He told us he would paint the bow. Pomaluję dziób statku. » Powiedział, że pomaluje dziób statku. Shall I help with the work? » He asked if he should help wit the work. Czy pomóc przy pracy? » Zapytał, czy pomóc przy pracy. Zmiana sytuacji Słowa wypowiedziane przez kogoś mogą być przekazywane przez kogoś zupełnie innego w zupełnie innym miejscu i czasie, a zatem w mowie zależnej należy zadbać o logiczną spójność wypowiedzi. Musimy zmodyfikować relację tak, aby różnice te były zrozumiałe. Najczęstsze zmiany, jakie pojawiają się w mowie zależnej w wyniku różnicy w czasie i miejscu relacjonowanej wypowiedzi: Tabela 3. Zmiana określeń miejsca i czasu./Places and time Direct Speech Indirect Speech this/these » that/those , the here » there come » go bring » take tonight » that night now » then/at that time/at once/immediately now that » since today » that day yesterday » the day before/the previous day Direct Speech Mowa niezależna Indirect Speech Mowa zależna Will » Would Can » Could May » Might Shall » Should Must » Had to/ Must Would, Could Might, Should » Nie zmieniają się
  • 45. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 44 tomorrow » the day after/the following day/the next day tomorrow morning » the morning after/ the following morning/ the next morning last night » the night before/ the previous night the day before yesterday » two days before the day after tomorrow » in two days time/in two days this week/month/year » that week/month/year last week/month/year » the previous week/month/year Next week/month year » The following week/month/year Two days /months/years ago » Two days/months/years before Przykłady/Examples: I shall buy new safety glasses tomorrow morning. » She told me she would buy new safety glasses the next morning. Jutro kupię nowe okulary ochronne. » Powiedziała, że jutro kupi nowe okulary ochronne. I’ll bring the blueprints tomorrow here, Jack. » He told Jack he would bring the blueprints there the next day. Jutro przyniosę tutaj plany, Jack. » Powiedział Jackowi, że jutro przyniesie tutaj plany. I gave you this spanner yesterday. » John said he had given him that spanner the day before. Wczoraj dałem Ci klucz. » John powiedział mu, że dał mu wczoraj klucz. Czasowniki związane z rzeczownikami/Verb + Noun collocations Dwa podstawowe czasowniki “do” i “make” odpowiadają jednemu polskiemu czasownikowi ‘robić’. Podobnie funkcjonuje kolejna para czasowników “get” i “take”. Każdy z nich tworzy związki wyrazowe z innymi rzeczownikami, które należy zapamiętać. Poniżej umieszczona tabela zawiera przykłady takich związków wyrazowych. Tabela 4. Czasowniki związane z rzeczownikami/Verb + Noun collocations do make get take business overtime training work a complaint a fortune a profit a job interview a bonus a job an email qualifications priority risks classes a break
  • 46. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 45 Tabela 5. Dawanie rad/Giving advice Phrases/zwroty Przykłady/Examples should should not You should stop complaining. He shouldn’t worry about it. If I were you, I would ... If I were you, I would not If I were you, I would stop smoking cigarettes. If I were you, I would not worry about it. Why don’t you ... Why don’t give up smoking? give advice on/about| follow/take sb's advice Let me give you a piece of advice. Try the cake – it’s really tasty. Can you give me some advice about what to start with? Take my advice and don’t eat ice-cram. Follow his advice. He’s our best waiter. Poniższy tekst jest przykładem instrukcji obsługi sprzętu ratowniczego: OPERATION NOTE: The following operational procedure illustrates one possible ditching method since individual operators may develop procedures tailored to their specific modes of operation. A. RAFT After the aircraft or boat has been ditched, come to a complete stop, and the exit has been opened, position the raft outside the exit with valise handle facing you. Take care to ensure that no sharp objects that could puncture the inflating raft are in the area. Peel the webbing handle (identified by valise stencil “TO INFLATE PULL HANDLE”) from its Velcro retaining strip. It is recommended that at this time you loop the handle around your wrist so that after the raft inflates it will not get away from you with wind or wave action. Grasp the retaining/raft activation line firmly and pull out approximately 3 feet of slack lanyard until taught, then pull firmly until inflation occurs. The valise will open and the buoyancy tube will inflate in approximately 10 to 15 seconds. Hold onto the inflation handle since it is part of the retaining line, which is utilized to prevent the raft from drifting away. In the unlikely even that the raft does not inflate upon pulling the lanyard and inflation cable free from the inflation cylinder valve, or for any other reason, unfold the raft and inflate utilizing the hand pump and the inflate/deflate/pr valve provided on each raft chamber/tube. 4.3.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Co rozumiesz pod pojęciami: „ mowa niezależna” i „mowa zależna”?, 2. Jakie elementy zdania ulegają zmianie w mowie zależnej? 3. Czym charakteryzują się następujące czasy : Simple Present i Past oraz Present Perfect i kiedy się ich używa? 4. Kiedy używa się następujących przyimków: | of | for | in | from | by | with | in to | out of? 5. Kiedy używa się czasowników: “make”, “do”, “get”, “take”? 6. Kiedy używa się wyrażenia: “should” lub “shouldn’t”? 7. Jakie słowniki powinieneś posiadać, aby móc dokonać dobrego tłumaczenia? 8. Co zawiera instrukcja obsługi tratwy ratunkowej)? 9. Co to jest raport uszkodzeń i co zawiera? 10. Co to jest raport eksploatacyjny i co zawiera?
  • 47. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 46 4.3.3 Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przekaż wiadomość, stosując mowę zależną: Przykład: Tell him I’ll not call John. you: He said he would not call John. Tell him I’ll be at the Dock no. 2. you: He said ……………………………… Tell her I’ll meet her at 8. you: He said ……………………………… Tell her I’ll wait at the main entrance. you: He said ……………………………… Tell her I’ll arrive at 9.15. you: He said ……………………………… Tell him I’ll weld it later. you: He said ……………………………... Tell him I’ll leave instructions for Mark. you: He said ……………………………... Tell him I’ll paint it tomorrow. you: He said ……………………………... Tell him I’ll complain to the boss. you: He said ……………………………... Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ćwiczoną formę odnaleźć w tabelach 1–3 z Poradnika dla ucznia i określić, jaki to czas, 2) uzupełnić zdania w mowie zależnej i zapisać, 3) przekazać wiadomość kolejnej osobie w rundce. Środki dydaktyczne: − tabele 1–3 z Poradnika dla ucznia, − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 2 Napisz 10 angielskich zdań dotyczących pracy w stoczni w mowie niezależnej i zamień je na zdania w mowie zależnej. Użyj czasów: Present Simple i Past Simple oraz Present Perfect. Przećwicz w 3 osobowym zespole kolejno wszystkie zdania postępując jak w grze w głuchy telefon. Zaczynasz, co trzecie zdanie. Przykład: Uczeń A do B: I work as a welder. - zdanie wyjściowe – mowa niezależna Uczeń B do C: He said he worked as a welder. - zdanie przekształcone na mowę zależną Uczeń C do A: You work as a welder. - relacja w mowie niezależnej Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) ułożyć 10 zdań dotyczących pracy w stoczni w języku angielskim, 2) do przekształcania zdań wykorzystać informacje zawarte w tabelach 1–3 z Poradnika, 3) przekształcić zdania na mowę zależną i zapisać, 4) w zespole 3-osobowym przećwiczyć mowę zależną na zdaniach pozostałych osób w zespole. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego.
  • 48. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 47 Ćwiczenie 3 Przeczytaj zapis rozmowy telefonicznej, wskazane zdania zamień na mowę zależną. Przećwicz konwersację z dwoma innymi osobami. Jane: Oh no! The phone ... can you get it, John? I can’t talk to anyone at the moment. John: Human Resources department. How can I help you? Mark: This is Mark Stewart. Is Ms Jane Fonda there? John: One second please … it’s Mark Stewart. Jane: Not now. Tell him I’m busy. John: Sorry, Mr Stewart, Ms Fonda is busy …John told Mark Stewart that Ms Fonda ____ Jane: Ask him to ring back in an hour. John: Sorry, Mr Stewart … What did you say? Jane: Ask him to ring back in an hour. Jane asked Mr Stewart _____________ John: Can you ring Ms Fonda back in an hour. Mark: Mmm, that’s a bit difficult. I’ve got an appointment. Mr Stewart said he _________ John: He says he’s got an appointment. Jane: Tell him I’ll call him tonight. Ms Fonda said she ____________ John: Ms Fonda says she’ll call you tonight. Mark: Ask Ms Fonda what time. Jane: Oh, give me the phone. I’II speak to him now. Ms Fonda said she ____________ Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać ze zrozumieniem konwersację, 2) wskazane zdania przekształcić na mowę zależną rozpoczynając od podanych zwrotów, 3) trzykrotnie przećwiczyć konwersację za każdym razem zmieniając swoją rolę, Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 4 Przeczytaj, przetłumacz zdania i podkreśl prawidłowy wyraz. 1) These protective boots are made | of | for | in | leather. 2) Leather is made | with | from | by | animal skins. 3) All our protective equipment is made | in | from | with | finest materials. 4) This cabin was decorated with flowers which were made | into | out of | for | seashells! 5) This raft is made | with | from | of | wood. 6) Our latest ship is made | with | of | by | Chinese steel. 7) Chinese steel is made | into | from | by | Polish iron ore. 8) This seaman’s favourite soup is made | in | with | after | chicken and noodles. 9) Our unit built this ship | in to | with | out of | Polish steel. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać i przetłumaczyć zdania, 2) przypomnieć sobie informacje dotyczące stosowania konstrukcji made + (of, from, with, out of),
  • 49. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 48 3) wybrać i podkreślić słowo właściwe dla danego zdania, 4) odczytać głośno poprawne zdania. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 5 Uzupełnij pytania właściwym czasownikiem, wybierz z: “make”, “do”, “get”, “take”. Zadaj pytania trzem osobom i napisz relację z ich odpowiedzi. a) Have you ever ___________ a complaint in our shipyard? b) Do people in this shipyard ever have to ____________ work on Sundays? c) If you want to _______________ an appointment (with our manager or our boss), what phrases can you use in English? d) How much overtime do you _____________? e) Do you know anyone who ______________ a fortune (e.g. by investing money in the shipping industry? f) What types of ships _______________ the most profits these days? g) Do you _______________ a lot of job offers for shipbuilders? h) Can you reconcile your work in shipyard with _______________ evening classes? i) Do you need to_______________ qualifications if you want to be a very skilled shipbuilder? j) Are you the kind of person who likes to _______________ advantage of others? Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) uzupełnić pytania, 2) sprawdzić w tabeli 4 z Poradnika dla ucznia zasady użycia: “make”, “do”, “get”, “take”+ noun, 3) zadać pytania trzem osobom, 4) przygotować relację z uzyskanych odpowiedzi z użyciem mowy zależnej, 5) zaprezentować rezultaty. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 6 Uzupełnij zdania wyrażające opinie/ rady. Użyj “should” lub “shouldn’t”. Ułóż zdania wyrażające te same rady zwracając się do wybranej osoby za pomocą “would”. e.g. If I were a shipbuilder, I would show respect for company’s rules and regulations. 1. Shipbuilders ___________ show respect for company’s rules and regulations. 2. Shipbuilders ___________ work without protective clothes. 3. Shipbuilders ___________ avoid using unknown materials. 4. Shipbuilders ___________ stick to management’s guidelines. 5. Shipbuilders ___________ get drunk at work. 6. Shipbuilders ___________ forget about tasks at hand. 7. Shipbuilders ___________ stick to blueprints they are given. 8. Shipbuilders ___________ forget that safety at work is very important.
  • 50. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 49 9. Shipbuilders ___________ make the customer want to come back to the same shipyard. 10. Shipbuilders ___________ value the customer’s opinions. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać przykłady w tabeli 5 z Poradnika dla ucznia, 2) uzupełnić zdania, 3) porównać swoją pracę z pracą kolegi z pary, 4) sprawdzić poprawność i przećwiczyć wymowę, 5) przekształcić zdania stosując formę “would”, 6) udzielić rad kolegom stosując obie formy. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 7 Pracując w parze, przetłumacz na język polski poniższy fragment instrukcji obsługi tratwy ratunkowej. Opowiedz w 5 zdaniach, czego dotyczy ten fragment instrukcji. OPERATION NOTE: The following operational procedure illustrates one possible ditching method since individual operators may develop procedures tailored to their specific modes of operation. A. RAFT After the aircraft or boat has been ditched, come to a complete stop, and the exit has been opened, position the raft outside the exit with valise handle facing you. Take care to ensure that no sharp objects that could puncture the inflating raft are in the area. Peel the webbing handle (identified by valise stencil “TO INFLATE PULL HANDLE”) from its Velcro retaining strip. It is recommended that at this time you loop the handle around your wrist so that after the raft inflates it will not get away from you with wind or wave action. Grasp the retaining/raft activation line firmly and pull out approximately 3 feet of slack lanyard until taught, then pull firmly until inflation occurs. The valise will open and the buoyancy tube will inflate in approximately 10 to 15 seconds. Hold onto the inflation handle since it is part of the retaining line, which is utilized to prevent the raft from drifting away. In the unlikely even that the raft does not inflate upon pulling the lanyard and inflation cable free from the inflation cylinder valve, or for any other reason, unfold the raft and inflate utilizing the hand pump and the inflate/deflate/pr valve provided on each raft chamber/tube. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać fragment załączonej w Poradniku ucznia instrukcji obsługi tratwy ratunkowej, 2) posługując się słownikiem j. angielskiego przetłumaczyć ten fragment, 3) ułożyć w języku angielskim 5 zdań przedstawiających treść tego fragmentu instrukcji, 4) zaprezentować przygotowane zdania, 5) korzystając z pomocy nauczyciela dokonać ewentualnej korekty, 6) zapisać do zeszytu.
  • 51. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 50 Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 8 Pracując w parze, zapoznaj się z poniższym fragmentem raportu uszkodzeń i proponowanych napraw. Przetłumacz tekst. W 10 zdaniach przedstaw treść raportu. Rysunek do ćwiczenia 8
  • 52. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 51 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) wymyślić sytuację, w której nastąpiło uszkodzenie statku, 2) określić uszkodzenia, 3) w 10 zdaniach sporządzić raport uszkodzeń, 4) posługując się słownikiem, przetłumaczyć przygotowane zdania na język angielski, 5) zaprezentować efekty pracy pary, 6) pod kierunkiem nauczyciela dokonać ewentualnych korekt, 7) zapisać do zeszytu. Środki dydaktyczne: − fragment raportu uszkodzeń, − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 9 Pracując w parze, zapoznaj się z wzorem raportu eksploatacyjnego, zamieszczonym w Poradniku dla ucznia. Przetłumacz go na język polski. Dokonaj próby wypełnienia formularza. Rysunek do ćwiczenia 9
  • 53. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 52 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z wzorem raportu, 1) przetłumaczyć na język polski, 2) dokonać próby wypełnienia formularza, 3) zaprezentować efekty pracy pary, 4) pod kierunkiem nauczyciela dokonać ewentualnych korekt, 5) zapisać do zeszytu. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. 4.3.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zastosować mowę zależną?   2) stosować czasy: Present Simple i Past Simple oraz Present Perfect   3) prawidłowo użyć przyimków: | of | for | in | from | by | with | in to | out of?   4) prawidłowo użyć czasowniki: make, do, get, take?   5) prawidłowo zastosować wyrażenia: should lub shouldn’t? 6) przetłumaczyć fragment instrukcji obsługi maszyny (urządzenia)? 7) sporządzić w 10 zdaniach raport uszkodzeń? 8) sporządzić 10 zdaniach raport eksploatacyjny?        
  • 54. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 4.4. Elementy pracy 4.4.1. Materiał nauczania Skróty używane przed imionami statków: − COB; Container - Oil - Bulk carrier; ropo-masowiec – kontenerowiec; − DS; Drillship; statek wiertniczy; − HSC; High Speed Craft; szybki statek pasażerski lub towarowy; − LPGC; Liquefied Petroleum Gas Carrier; gazowiec LPG; − MF; Motor Ferry; prom motorowy; − MT; Motor Tanker; zbiornikowiec motorowy; − MY; Motor Yacht; jacht motorowy; − NS; Nuclear Ship; statek o napędzie atomowym; − OO; Ore-Oil carrier; rudo-ropowiec; − OPGC; Open Hatch General Cargo vessel; szerokołukowy, wielozadaniowy masowiec pakietowiec/drobnicowiec; − PROBO; Product Bulk Ore; produktowiec - masowiec uniwersalny – rudowiec; − RV; Research Vessel; statek badawczy; − STS; Sail Training Ship; żaglowy statek szkoleniowy; − SV; Sailing Vessel; statek żaglowy; − TT; Turbine Tanker; zbiornikowiec turbinowy. Skróty dotyczące konwencji i bezpieczeństwa morskiego: − GMDSS; Global Maritime Distress and Safety System; morski światowy system łączności alarmowej i bezpieczeństwa; − IMO; International Maritime Organization; Międzynarodowa Organizacja Morska; − ITU; International Telecommunication Union; Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna; − SOLAS; Safety of Live at Sea; Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu; − SAR; Search and Rescue; morskie służby ratownicze; − OSC; On Scene Coordinator; Dowodzący na miejscu akcji; − MSI; Maritime Safety Information; Morska informacja bezpieczeństwa; − Lanby; Large Automatic Navigation Buoy; wielka, automatyczna boja nawigacyjna; − EPIRB; Emergency Position Indicating Radio Beacon; boja ratunkowa dla statków; − SARSAT; Search And Rescue Satellite - Aided Tracking; system satelitarny przeznaczony do działań poszukiwawczo-ratowniczych. Znaczenie flag sygnałowych zgodnie z MKS FLAGA ZNACZENIE MEANING Ładuję/wyładowuję/mam na stat ku ładunki niebezpieczne I am taking in/discharging/carrying dangerous g oods Tak. Potwierdzenie Yes. Affirmative
  • 55. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 54 Trzymajcie się z daleka ode mnie, manewruję z trudnością Keep clear of me, I am manoeuvring with difficulty Jestem niezdolny do ruchu; nawiążcie ze mną łączność I am disabled; communicate with me Mam pożar i niebezpieczny ładunek na statku, trzymajcie się z dala I am on fire and have dangerous cargo on board, keep well clear of me Zatrzymajcie wasz statek You should stop your vessel instantly Człowiek za burtą Man overboard Kierujecie się ku niebezpieczeństwu You are running into danger Potrzebuję pomocy I require assistance Potrzebuję pomocy medycznej I require medical assistance Nazwy kodeksów morskich: − Międzynarodowy kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu; International Management Code for the Safe Operation of Ships and for Pollution Prevention; − Międzynarodowy kodeks stosowania procedur prób ogniowych; International Code for Application of Fire Test Procedures; − Międzynarodowy kodeks środków ratunkowych; International Life-Saving Appliance Code; − Międzynarodowy kodeks bezpiecznego przewozu ziarna luzem; International Grain Code; − Międzynarodowy kodeks ochrony statku i obiektu portowego; International Ship and Port Facility Security Code. Komendy na linii mostek-maszynownia: − cała wstecz, Full Astern; − pół wstecz, Half Astern; − wolno wstecz, Slow Astern; − bardzo wolno wstecz, Dead Slow Astern; − stop, Stop; − bardzo wolno naprzód, Dead Slow; − wolno naprzód, Slow Ahead; − pół naprzód, Half Ahead; − cała naprzód, Full Ahead.
  • 56. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 55 Fragment konwencji SOLAS: Central control station is a control station in which the following control and – 1. indicator functions are centralized: 2. fixed fire detection and alarm systems; 3. automatic sprinklers, fire detection and alarm systems; 4. fire door indicator panels 5. fire door closures 6. watertight door indicator panels; 7. watertight door closures; 8. ventilation fans; 9. general/fire alarms; 10. communication systems including telephones; and 11. microphones to public address systems. Fragment wstępu do konwencji MARPOL: Introduction The MARPOL Convention is the main international convention covering prevention of pollution of the marine environment by ships from operational or accidental causes. It is a combination of two treaties adopted in 1973 and 1978 respectively and updated by amendments through the years. The International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL) was adopted on 2 November 1973 at IMO and covered pollution by oil, chemicals, harmful substances in packaged form, sewage and garbage. The Protocol of 1978 relating to the 1973 International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (1978 MARPOL Protocol) was adopted at a Conference on Tanker Safety and Pollution Prevention in February 1978 held in response to a spate of tanker accidents in 1976-1977. (Measures relating to tanker design and operation were also incorporated into a Protocol of 1978 relating to the 1974 Convention on the Safety of Life at Sea, 1974). 4.4.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Co to jest tryb rozkazujący i jakie intencje mogą być nim przekazywane”? 2. Czy wiesz, co powinna zawierać rozmowa telefoniczna prowadzona z działem kadr? 3. Czy wiesz, jakie są skróty przed imionami statków i co one oznaczają? 4. Jakie znasz rodzaje sygnałów, kodów i kodeksów? 5. Jakie znasz komendy związane z bezpieczeństwem statku i załogi? 6. Jakie znasz komendy na linii mostek – siłownia? 7. Jakie znasz materiały związane z bezpieczeństwem morskim i ochroną środowiska morskiego? 8. Jakie są cechy dobrej konwersacji?
  • 57. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 56 4.4.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Zdania 1 – 10 sformułowane są w trybie rozkazującym i wyrażają różne intencje. W drugiej kolumnie oznaczone literami A – J znajdują się określenia ich intencji lecz w niewłaściwej kolejności. Uporządkuj pary i dodaj jeszcze jeden przykład zadnia dla każdej z nich. 1. Don’t tell me you’ve passed the exam! A. przestroga/warning 2. Don’t forget your protective gloves! B. propozycja/offer 3. Mind the step!/Wear a helmet! C. nagła potrzeba/urgency 4. Feel free to take as many days off as you like. D. życzenia/good wishes 5. Just listen to this information! E. niedowierzanie/disbelief 6. Try one of these spanners! F. rada/advice 7. Let’s go for lunch! G. instrukcja, polecenie/instruction 8. Come on now, don’t give up! H. wsparcie/encouragement 9. Have a good time./Sleep well. I. sugestia/suggestion 10. Always wear protective clothes at work. J. zgoda/permission 1___, 2___, 3___, 4___, 5___, 6___, 5___, 7___, 8___, 9___, 10___ Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać i przetłumaczyć przykłady zdań w trybie rozkazującym, 2) dopasować określenie intencji do przykładu zdania, 3) wpisać właściwą literę obok liczby, 4) dodać po jednym przykładzie zdania, 5) wybrać i wpisać do podręcznego słowniczka przydatne zwroty. Środki dydaktyczne: − słownik j. angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 2 Przeczytaj podaną niżej telefoniczną rozmowę z działem kadr. Pracując w parze napisz drugą, zdecydowanie bardziej uprzejmą wersję takiej rozmowy. Usiądź tyłem do partnera i przećwicz obie wersje za każdym razem zmieniając role. Nie uzgadniaj wersji przed rozpoczęciem. I wersja: A: Human Resources Department, hello. B: I would like to get some information about your job offer for a welder. A: Certainly, Sir. I suggest you visit us tomorrow. B: What time? A: Around eight a.m. B: Should I bring my CV? A: Yes, definitely. B: Will you need any other documents?
  • 58. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 57 A: Yes, a photo ID, diplomas and certificates. B: Thank you for your help. See you tomorrow. A: Not at all. See you. …………………………………. II wersja: You can start like this: A: Human resources, good afternoon. How can I help you sir/madam? B: ………………………………………………………………. III wersja: Wszystkie stanowiska są już obsadzone, łącznie z tym, którego dotyczyła ostatnia oferta pracy. Uprzejmie poinformuj o tym fakcie rozmówcę. Możesz posłużyć się zdaniami z ramki: I regret but the job has already been taken. I cannot tell you whether there will be a new job available soon. I am afraid we have no new posts for welders available now. May I suggest you send a CV and a copy of your diplomas and certificates? Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać i przetłumaczyć podaną wersję rozmowy, 2) przygotować drugą bardziej uprzejmą wersję, 3) przećwiczyć w parze siedząc tyłem do partnera jedną i drugą wersję w obu rolach, 4) umieć płynnie dostosować swoją formę wypowiedzi do rozmówcy, 5) przygotować trzecią wersję zawierającą odmowę, 6) sprawdzoną, poprawną konwersację wpisać do podręcznego słowniczka terminologii zawodowej. Środki dydaktyczne: − słownik j. angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 3 Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz skróty przed imionami statków do pełnych nazw angielskich, a następnie dopasuj odpowiedniki polskie. Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie COB Container - Oil - Bulk carrier ropo-masowiec – kontenerowiec DS Drillship (en) statek wiertniczy HSC High Speed Craft szybki statek pasażerski lub towarowy LPGC Liquefied Petroleum Gas Carrier gazowiec LPG MT Motor Tanker zbiornikowiec motorowy MY Motor Yacht jacht motorowy NS Nuclear Ship statek o napędzie atomowym OPGC Open Hatch General Cargo vessel szerokołukowy, wielozadaniowy masowiec pakietowiec/drobnicowiec OO Ore-Oil carrier rudo-ropowiec PROBO Product Bulk Ore produktowiec – masowiec uniwersalny – rudowiec RV Research Vessel statek badawczy
  • 59. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 58 MF Motor Ferry prom motorowy STS Sail Training Ship żaglowy statek szkoleniowy SV Sailing Vessel statek żaglowy TT Turbine Tanker zbiornikowiec turbinowy Wzór tabeli: Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom, 2) posegregować elementy wg kategorii, 3) dopasować elementy. Środki dydaktyczne: − rozsypanka elementów składowych tabeli, − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 4 Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz skróty do pełnych nazw angielskich, a następnie dopasuj odpowiedniki polskie. Wzór tabeli: Skrót Znaczenie Polskie tłumaczenie Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom, 2) posegregować elementy wg kategorii, 3) dopasować elementy. GMDSS; Global Maritime Distress and Safety System; morski światowy system łączności alarmowej i bezpieczeństwa IMO; International Maritime Organization; Międzynarodowa Organizacja Morska ITU; International Telecommunication Union; Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna SOLAS; Safety of Live at Sea; Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu SAR; Search and Rescue; morskie służby ratownicze OSC; On Scene Coordinator; Dowodzący na miejscu akcji MSI; Maritime Safety Information; Morska informacja bezpieczeństwa Lanby; Large Automatic Navigation Buoy; wielka, automatyczna boja nawigacyjna EPIRB; Emergency Position Indicating Radio Beacon; boja ratunkowa dla statków SARSAT; Search And Rescue Satellite - Aided Tracking; system satelitarny przeznaczony do działań poszukiwawczo-ratowniczych
  • 60. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 59 Środki dydaktyczne: − rozsypanka elementów składowych tabeli, − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 5 Z rozsypanych elementów stwórz tabelę (wg podanego niżej wzoru). Dobierz znaczenia polskie do znaczeń angielskich i przypisz im odpowiednie flagi. Znaczenie flag sygnałowych zgodnie z MKS FLAGA ZNACZENIE MEANING Ładuję/wyładowuję/mam na statku ładunki niebezpieczne I am taking in/discharging/carrying dangerous goods Tak. Potwierdzenie Yes. Affirmative Trzymajcie się z daleka ode mnie, manewruję z trudnością Keep clear of me, I am manoeuvring with difficulty Jestem niezdolny do ruchu; nawiążcie ze mną łączność I am disabled; communicate with me Mam pożar i niebezpieczny ładunek na statku, trzymajcie się z dala I am on fire and have dangerous cargo on board, keep well clear of me Zatrzymajcie wasz statek You should stop your vessel instantly Człowiek za burtą Man overboard Kierujecie się ku niebezpieczeństwu You are running into danger Potrzebuję pomocy I require assistance Potrzebuję pomocy medycznej I require medical assistance
  • 61. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 60 Wzór tabeli: FLAGA ZNACZENIE MEANING Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom, 2) posegregować elementy wg kategorii, 3) dopasować elementy. Środki dydaktyczne: − rozsypanka elementów składowych tabeli, − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej. Ćwiczenie 6 Z rozsypanych elementów stwórz tabelę nazw kodeksów morskich. Dobierz znaczenia polskie do znaczeń angielskich. Międzynarodowy kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu International Management Code for the Safe Operation of Ships and for Pollution Prevention Międzynarodowy kodeks stosowania procedur prób ogniowych International Code for Application of Fire Test Procedures Międzynarodowy kodeks środków ratunkowych International Life-Saving Appliance Code Międzynarodowy kodeks bezpiecznego przewozu ziarna luzem International Grain Code Międzynarodowy kodeks ochrony statku i obiektu portowego International Ship and Port Facility Security Code Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przyjrzeć się uważnie otrzymanym elementom, 2) posegregować elementy wg kategorii, 3) dopasować elementy. Środki dydaktyczne: − rozsypanka elementów składowych tabeli, − słownik języka angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
  • 62. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 61 Ćwiczenie 7 Pracując w parach, przygotuj scenkę w dziale kadr od przywitania do pożegnania. Wykorzystaj poniższą konwersację, dowolne zdania z ramki oraz własne. Odegraj swoją rolę w prezentacji scenki. A: Good morning. B: Good morning, Sir. A: I had an appointment here at 8 am. B: You must be Mr Stewart. A: Yes, that’s right. B: Do sit down Mr Stewart. A: What can you tell me about yourself? B: I’m 23. I have worked as a welder since 2005. A: Why do you want to work in our company? B: You are a big company with many opportunities for people like me. Tell me about yourself. Why did you leave your last job? What experience do you have in this field? What do co-workers say about you? What do you know about this organization? What kind of salary do you need? How long would you expect to work for us if hired? Tell me about your dream job. Are you willing to work overtime? Nights? Weekends? How do you propose to compensate for your lack of experience? Do you have any questions for me? I’m 23. I have worked as a welder since 2005. I wanted to work for a bigger company. I have been working as a welder for 5 years. They like my diligence and punctuality. You are a big company with many opportunities for people like me. Decent. For as long as possible. I have always wanted to be a welder. Yes. Of course. By working hard. Do you think that it is possible to feel at home in your company? Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać uważnie podaną konwersację i zdania z ramki, 2) ustalić schemat konwersacji, 3) ułożyć sekwencję zdarzeń i przypisać im odpowiadające zdania, 4) ułożyć zdania uzupełniające przebieg konwersacji, 5) ustalić swoją rolę w scence, 6) nauczyć się i przećwiczyć swój tekst, 7) przeprowadzić próbę prezentacji scenki, 8) płynnie odegrać swoją rolę w prezentacji scenki przed grupą. Środki dydaktyczne: − tekst przewodni, − słownik j. angielskiego, − miejsce w sali zaaranżowane do odegrania scenki.
  • 63. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 62 Ćwiczenie 8 Przygotuj konwersację pomiędzy kontrahentem a wykonawcą według poniższej instrukcji. Ułóż trzy kolejne konwersacje z trudnym klientem. 1) Klient twierdzi, że już zapłacił za wykonane prace: But I’ve already paid for all the work. 2) Klient uważa, że prace się opóźniają: Have you managed to finish all the work on time? What is the reason for delays? 3) Klient jest niezadowolony z realizacji zamówienia: I told you not to use Chinese steel. A B 1. Greet the guest. Offer him/her a seat. 2. Thank the host. Ask if s/he is ready with the work. 3. Tell the guest that unfortunately not. 4. Say that you would like to know the reason for delays 5. Tell the guest that it is due to delays in material delivery. 6. Say that it is not your problem. That you gave the list of companies they were to use, and that they should not have changed it. 7. Tell the guest that those companies were not good enough to meet all the requirements. 8. Say that you should have been informed about any changes earlier. 9. Tell that you informed the guest as soon as it was possible. 10. Say that you specifically forbade to use Chinese steel. 11. Tell the guest that the steel you have used is the steel you have been using for years and that it is one of the best. 12. Say that now it is not your problem and that you will not pay a penny more for what has been done. 13. Tell the guest that you have not received the whole agreed amount. 14. Reply that you have transferred all the money, and that probably it is the issue for a bank to solve. 15. Tell the guest that unless you receive the money you will not be able to finish the work. 16. Say that you have had enough of this and that you want the host to finish the work asap. 17. Tell the guest that you are doing your utmost to fulfil the contract. 18. Say that if you see any more delays you will go to court with this case. 19. Tell the guest that it won’t be necessary. 20. Say that you hope so and that you will be waiting for the final result. 21. Tell the guest not to worry. 22. Say that the only important thing is that the ship is ready on time.
  • 64. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 63 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać uważnie podany schemat konwersacji, 2) ułożyć pierwszą konwersację, 3) w podanym schemacie określić miejsca zmian odpowiadające opisowi każdej kolejnej konwersacji, 4) ułożyć zdania uzupełniające przebieg konwersacji, 5) ułożyć i zapisać trzy kolejne konwersacje, 6) nauczyć się i przećwiczyć wszystkie konwersacje. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. Ćwiczenie 9 Pracując w parze, zdecyduj, który z komunikatów jest ostrzeżeniem, a który odnosi się do udzielania pomocy. Po przetłumaczeniu komunikatów na j. polski uzupełnij tabelę. Warning Assistance You are running into danger. (Shallow water ahead of you) (Submerged wreck ahead of you) (Risk of collision imminent) (Fog bank ahead of you) (Bridge will not open) I need help . . . (I am sinking) (I am on fire) (I have been in collision) (I am aground) Mine(s) reported in position . . . I am on fire . . . (in the Engine Room) (in the hold) (in the cargo tanks) (in the accommodation) (in the living spaces) Go to emergency anchorage. You must keep radio silence in this area unless you have messages about the casualty. Your navigation lights are not visible. Take command of search and rescue. You are running aground. Assistance is not required. You may proceed. Wzór tabeli Warning Assistance Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przeczytać uważnie podane komunikaty,
  • 65. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 64 2) przetłumaczyć je na j. polski, 3) wypełnić tabelę, 4) porównać z pracą innych par, 5) pod kierunkiem nauczyciela dokonać korekty, 6) zapisać do zeszytu. Środki dydaktyczne: − słownik języka angielskiego. 4.4.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) rozpoznać intencje wyrażone trybem rozkazującym?   2) przeprowadzić rozmowę z działem kadr?   3) rozpoznać skróty przed imionami statków?   4) rozpoznać sygnały?   5) rozpoznać kody?   6) wskazać kodeksy?   7) rozpoznać komunikaty związane z pomocą?   8) rozpoznać komunikaty związane z zagrożeniem?   9) wymienić komendy na linii mostek – siłownia?   10) nazwać materiały związane z bezpieczeństwem   11) przeprowadzić rozmowę z kontrahentem?   12) nazwać materiały związane z ochroną środowiska  
  • 66. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 65 4.5. Glosariusz zawodowy ucznia 4.5.1. Materiał nauczania Glosariusz to dwujęzyczny spis zawierający słowa i wyrażenia kluczowe. Jak definiuje to Wikipedia w języku angielskim: “A glossary is a list of terms in a particular domain of knowledge with the definitions for those terms. Traditionally, a glossary appears at the end of a book and includes terms within that book which are either newly introduced or at least uncommon. A bilingual glossary is a list of terms in one language which are defined in a second language or glossed by synonyms (or at least near-synonyms) in another language. In a more general sense, a glossary contains explanations of concepts relevant to a certain field of study or action. In this sense, the term is contemporaneously related to ontology.” 4.5.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Czy wiesz, co to jest glosariusz? 2. Czemu ma służyć przygotowanie własnego glosariusza? 3. Co powinien zawierać glosariusz zawodowy? 4. Czym będzie się różnił Twój glosariusz od innych wydawnictw tego typu? 5. Czy wiesz, jak należy zbierać materiały do glosariusza? 6. Jak zapewnić przejrzystość glosariusza? 7. Jakie materiały ikonograficzne mogą zostać zamieszczone w glosariuszu? 4.5.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Opierając się na zdobytym w trakcie nauki słownictwie, stwórz w parach konstrukcję glosariusza. Zdecyduj, jakie działy mają być częścią składową glosariusza (np. zawody, typy statków, sprzęt ratownictwa wodnego). Zaprezentuj wynik prac. Całość klasy dokonuje wyboru najlepszej propozycji. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) dokonać wyboru działów glosariusza, 2) dokonać prezentacji wybranej formy, 3) zgodzić się na optymalny wzór tworzenia glosariusza. Środki dydaktyczne: − słownik j. angielskiego, − wydawnictwa słownikowe i encyklopedyczne, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu.
  • 67. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 66 Ćwiczenie 2 W parach dokonaj kompilacji poznanego wcześniej słownictwa w ramach, np. następujących działów: zawody, typy statków, skróty przed imionami statków, itp. Uzupełnij terminologię i zgromadź materiały ikonograficzne, korzystając z Internetu i literatury specjalistycznej. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zebrać słownictwo do następujących działów: np. zawody, typy statków, skróty przed imionami statków, itp., 2) uzupełnić brakujące słownictwo, ewentualnie rozszerzyć, 3) uporządkować alfabetycznie w działach. Środki dydaktyczne: − słownik j. angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, − literatura specjalistyczna. Ćwiczenie 3 W parach dokonaj kompilacji poznanego wcześniej słownictwa w ramach np. następujących działów: budowa statku, urządzenia na statku, sprzęt ratownictwa wodnego, itp. Uzupełnij terminologię i zgromadź materiały ikonograficzne, korzystając z Internetu i literatury specjalistycznej. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zebrać słownictwo do następujących działów: np. budowa statku, urządzenia na statku, sprzęt ratownictwa wodnego, itp., 2) uzupełnić brakujące słownictwo, ewentualnie rozszerzyć, 3) uporządkować alfabetycznie w działach. Środki dydaktyczne: − słownik j. angielskiego, − podręczny słowniczek terminologii zawodowej, − stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, − literatura specjalistyczna.