Нягтлан бодох бүртгэл

1. Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Б.Бүжидмаа
¯éë àæèëëàãààíû çàðäëóóä áà
õóäàëäààíû áàéãóóëëàãûí àæëûí õ¿ñíýãò
¯éë àæèëëàãààíû çàðäàë /operating expenses/-ä áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé
ºðòºãò õàìðàãääàãã¿é, коìпàниé àæиëëàãààã ÿâóóëàõàä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé
çàðäëóóä îðäîã. Ýíý íü îðëîãûí òàéëàíãèéí ãóðàâäóãààð õýñýã áоëæ ºãäºã. Үéë
àæиëëàãààны çàðäàë нü иõýâ÷ëýн õоёð òºð뺺ñ á¿ðääýã. Үүнä:
1. Áîðëóóëàëòûí çàðäàë /selling expenses/
2. Óäиðäëàãын çàðäàë /general and administrative expenses/ çýðýã áоëно.
Áîðëóóëàòûí çàðäàëä áàðàà ìàòåðèàëûã õàäãàëàõ, áîðëóóëàõòàé õîëáîãäîí
ãàðñàн çàðäàë áоëон ñóðòàë÷иëãààны çàðäàë оðно.
Óäèðäëàãûí çàðäàëä àëáàí õààã÷äûí öàëèíãèéí çàðäàë, çýýëèéí õ¿¿ãèéí
çàðäàë, áè÷èã õýðãèéí çàðäàë ãýõ ìýò÷èëýí óäèðäëàãûí ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäñîí
áóñàä á¿õ çàðäëóóä õàìðàãäàíà.
Õóäàëäààíû áàéãóóëëàãûí àæëûí õ¿ñíýãò: Õóäàëäààны áàéãóóëëàãà нü
¿éë÷иëãýýниé áàéãóóëëàãàòàé àäиë àæëын õ¿ñнýãòиéã àøиãëàн òоõиðãоо, õààëòын
áи÷иëòиéã õиéõ, ñàнõ¿¿ãиéн òàéëàн áýëòãýäýã. Ãýõäýý õóäàëäààны коìпàни нü
áîðëóóëàëò, áîðëóóëàëòûí áóöààëò áà ¿íèéí áóóðàëò, áîðëóóëàëòûí õºíãºëºëò, áàðàà
ìàòåðèàëûí õóäàëäàí àâàëò, õóäàëäàí àâàëòûí õºíãºëºëò, òýýâðèéí çàðäàë, áàðàà
ìàòåðиàë çýðýã øинý äàнñнóóäыã àøиãëàäàã.
Äýýðõ äàíñäóóä íü õààëòûí áè÷èëòýýð ÎÇÍÄ-ä õààãääàã áà àæëûí õ¿ñíýãòèéí
àøãèéí òàéëàíãèéí áàãàíàä òóñãàãäàíà. Àæëûí õ¿ñíýãòèéã ¿éë÷èëãýýíèé êîìïàíèé
àäиë çàð÷ìààð áýëòãýäýã. Дàðààõ ìýäýýëëиéã àøиãëàн õóäàëäààны áàéãóóëëàãын
àæëын õүñнýãòиéн çàðиì äàнñäын áи÷иëòиéã òàéëáàðëàÿ. Үүнä äàðààõ нýìýëò
ìýäýýëëиéã ìөн äýýðõи æиøýýниé õàìò àøиãëàÿ. Íýìýëò ìýäýýëýë:
1. Õóãàöàà íü äóóññàí äààòãàë 600
2. Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæèéí ¿ëäýãäýë 200
3. Êîíòîðûí õàíãàìæèéí ¿ëäýãýäýë 100
4. Дýëã¿¿ðиéн ò.ò òооöооëоãäñон ýëýãäýë 3000
5. Êîíòîðûí ò.ò-èéí òîîöîîëîãäñîí ýëýãäýë 700
6. Оðëоãын òàòâàðûí äóòóó 100
7. Бàðàà ìàòåðиàëын ýöñиéн ¿ëäýãäýë 21000
Шàëãàõ áàëàнñыí ДТ áàãàíàíä áàðàà ìàòåðèàëûí ýõíèé ¿ëäýãäýë 19000 áè÷èãäñýí.
Ýíý íü îðëîãûí òàéëàíãèéí ÄÒ áàãàíàä áè÷èãäýíý. Áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé
ºðòãèéã òîîöîõäîî áàðàà ìàòåðèàëûí ýõíèé ¿ëäýãäýë äýýð öýâýð õóäàëäàí àâàëòûã
íýìæ áîðëóóëáàë çîõèõ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ãàðãàäàã.
Áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãдýë: Áàðàà ìàòåðèàëûí áàéíãûí áóñ ñèñòåì õýðýãëýæ
áàéãàà ¿åä òàéëàíò õóãàöàà á¿ðèéí ýöýñò áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäëýý
òîîöîõûí òóëä òîîëëîãî õèéäýã. 2010.12.31-íû òîîëëîãîîð “Оðõон” êîìïàíè íü 21000
òºãðºãèéí áàðàà ìàòåðèàëòàé áàéíà. Áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë íü îðëîãûí
òàéëàíãèéí ÊÒ áàãàíàíä, õàðèí áàëàíñûí äåáåò áàãàíàä òóñãàãäàíà. Áàðàà
ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë íü ÿàãààä îðëîãûí òàéëàíãèéí êðåäèò áàãàíàä òóñãàãäàæ
áàéíà âý? ãýâýë áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòãèéã òîîöîõäîî áîðëóóëáàë çîõèõ

2. Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Б.Бүжидмаа
á¿òýýãäýõ¿¿íýýñ áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäëèéã õàñäàã. Áàëàíñûí ÿàãààä äåáåò
áàãàíàíä áè÷èãäýæ áàéíà âý? ãýâýë áàðàà ìàòåðèàë íü áàëàíñàä òóñãàãäàõ õºðºí㺠þì.
Àæëûí õ¿ñíýãò äýõü áîðëóóëàëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòºã: Áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé
ºðòãèéí òîîöîîëîëò íü àæëûí õ¿ñíýãòèéí îðëîãûí òàéëàíãèéí áàãàíàíä òóñãàãääàã.
Áàðàà ìàòåðèàëûí ýõíèé ¿ëäýãäýë, õóäàëäàí àâñàí áàðàà, òýýâðèéí çàðäàë íü äåáåòýä,
áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë, õóäàëäàí àâàëòûí áóöààëò áà õàñàãäóóëãà,
õóäàëäàí àâàëòûí õºíãºëºëò íü êðåäèòýä áàãàíàä áè÷èãäýíý. Äýýðõ äåáåòèéí íèéò
ä¿íãýýñ êðåäèòèéí íèéò ä¿íã õàñàõàä áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòºã 230000 ãàðíà.
Òîõèðãîî áà õààëòûí áè÷èëò: Àæëûí õ¿ñíýãòýýñ òîõèðãîî áè÷èëòèéã åðºíõèé æóðíàë
áà åðºíõèé äýâòýðò áè÷íý.
Òîõèðãîî áè÷èëòèéí æóðíàëûí áè÷èëò:
1. Äààòãàëûí çàðäàë 600
Äààòãàëûí óðüä÷èëãàà 600
2. Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæèéí çàðäàë 400
Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæ 400
3. Êîíòîðûí õàíãàìæèéí çàðäàë 200
Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæ 200
4. Äýëã¿¿ðèéí ò.ò-í ýëýãäëèéí çàðäàë 3000
ÄÒÒ-í õóðèìòëàãäñàí ýëýãäýë 3000
5. Êîíòîðûí ò.ò-í ýëýãäëèéí çàðäàë 700
ÊÒÒ-í õóðèìòëàãäñàí ýëýãäýë 700
6. Îðëîãûí òàòâàðûí çàðäàë 100
Îðëîãûí òàâàðûí ºãëºã 100
Õààëòûí áè÷èëò:
1. Àæëûí õ¿ñíýãòèéí îðëîãûí òàéëàíãèéí äåáåòýä áàéãàà äàíñûã ÎÇÍÄ-íû
äåáåòýä õààíà.
2. Àæëын õ¿ñнýãòиéн оðëоãын òàéëàнãиéн кðåäиòýä áàéãàà äàнñыã ОÇÍД-íû
êðåäèòýä õààíà. Ýíý áè÷èëòýýð êðåäèò ¿ëäýãòýé á¿õ îðëîãî, áîðëóóëñàí
á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòãèéã ãàðãàõàä õýðýãëýãäýõ äàíñóóä õààãäàíà. ̺í áàðàà
ìàòåðèàëûí äàíñàíä áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë áè÷èãäýíý.
3. ÎÇÍÄ-ы öýâýð àøãиéã õóðиìòëàãäñàн àøиã äàнñ ðóó õààнà.
4. Íîîãäîë àøãèéí äàíñûã õóðèìòëàãäñàí àøèã ðóó õààíà.
Жиøýý: “Оðõон” ÕÕК-ны äàðààõ áүõ ìýäýýëëиéã àøиãëàæ оðëоãо үð äүнãиéн òàéëàнã
áýëòãýõ ãýæ áàéнà.
12-ð ñàðûí 31
Áàðàà ìàòåðèàëûí ýõíèé ¿ëäýãäýë 19000
Áîðëóóëàëòûí áóöààëò 1900
Áîðëóóëàëòûí õºíãºëºëò 4300
Áàðàà ìàòåðèàëûí õóäàëäàí àâàëò 235800
Òýýâðèéí çàðäàë 1500
Áîðëóóëàëòûí öàëèíãèéí çàðäàë 18500

3. Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Б.Бүжидмаа
Áîðëóóëàëòûí ò¿ðýýñèéí çàðäàë 8100
Ñóðòàë÷èëãààíû çàðäàë 700
Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæèéí çàðäàë 400
ÄÒÒ-èéí ýëýãäëèéí çàðäàë 3000
Àëáàí õààã÷äûí öàëèíãèéí çàðäàë 25800
ÊÒÒ-èéí ò¿ðýýñèéí çàðäàë 900
Äààòãàëûí çàðäàë 600
Êîíòîðûí õàíãàìæèéí çàðäàë 200
ÊÒÒ-èéí ýëýãäëèéí çàðäàë 700
Îðëîãûí òàòâàðûí çàðäàë 1700
Áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë 21000
Áîðëóóëàëòûí îðëîãî 306200
Õóäàëäàí àâàëòûí áóöààëò 1200
Õóäàëäàí àâàëòûí õºíãºëºëò 4100
Îðëîãî çàðëàãûí íýãäñýí äàíñ 332500
Îðëîãî çàðäëûí äàíñ 9400
Õóðèìòëàãäñàí àøèã 9400
Îðëîãûí òàéëàíãèéí çóðàãëàë
“Îðõîí” êîìïàíè
Îðëîãûí òàéëàí
12-ð ñàðûí 13
1. Áîðëóóëàëòûí îðëîãî
Íèéò áîðëóóëàëò 306200
Õàñàõ íü: Áîðëóóëàëòûí áóöààëò 1900
Áîðëóóëàëòûí õºíãºëºëò 4300 6200
Öýâýð áîðëóóëàëò 300000
2. Áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòºã
Õóäàëäàí àâàëò 235800
Õàñàõ íü: Õóäàëäàí àâàëòûí áóöààëò 1200
Õóäàëäàí àâàëòûí õºíãºëºëò 4100 5300
Öýâýð õóäàëäàí àâàëò 230500
Òýýâðèéí çàðäàë 1500
Öýâýð õóäàëäàí àâàëòûí ºðòºã 232000
Áîðëóóëáàë çîõèõ áàðàà ìàòåðèàë 251000
Õàñàõ íü: Áàðàà ìàòåðèàëûí ýöñèéí ¿ëäýãäýë 21000
Áîðëóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºðòºã 230000
Íèéò àøèã 70000

4. Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс Б.Бүжидмаа
3. ¯éë àæèëëàãààíû çàðäàë
Áîðëóóëàëòûí çàðäàë:
Áîðëóóëàëòûí öàëèíãèéí çàðäàë 18500
Áîðëóóëàëòûí ò¿ðýýñèéí çàðäàë 8100
Ñóðòàë÷èëãààíû çàðäàë 700
ÄÒÒ-èéí ýëýãäëèéí çàðäàë 3000
Äýëã¿¿ðèéí õàíãàìæèéí çàðäàë 400
Íèéò áîðëóóëàëòûí çàðäàë 30700
Óäèðäëàãûí çàðäàë:
Àëáàí õààã÷äûí öàëèíãèéí çàðäàë 25800
Äààòãàëûí çàðäàë 600
Êîíòîðûí õàíãàìæèéí çàðäàë 200
ÊÒÒ-èéí ýëýãäëèéí çàðäàë 700
Ò¿ðýýñèéí çàðäàë 900
Íèéò óäèðäëàãûí çàðäàë 28200
Íèéò ¿éë àæèëëàãààíû çàðäàë 58900
¯éë àæèëëàãààíû àøèã 11100
Îðëîãûí òàòâàð 1700
Öýâýð àøèã 9400