1. Project Work
“Dravida Style Pallava’S Art and
Architecture”
Student
Abhishek C M
Second Year B A
Government First Greade College Peenya
Bangalore-560058
Register Number : 20N5A80001
Guide
Dr.Bharathi H M
H O D History
Government First Greade College Peenya
Bangalore-560058
Bangalore University Government First Greade College Peenya
Bangalore-560058
2. 2
ಕೃತಜ್ಙತೆಗಳು
ಪ್ರ
ಾ ಚೀನ ಪ್ರ
ಾ ಢ ಹಂತದ ರಾಷ್ಟ್ ಾ ಕೂಟರ ಕಲೆ ಮತ್ತ
ು ವಾಸ್ತ
ು ಶಿಲ್ಪ ಎಂಬ ವಿಷ್ಟಯದ ಸಚತ
ಾ ಪ್
ಾ ಬಂಧದ
ವಸ್ತ
ು ವಿಷ್ಟಯದ ಆಯ್ಕೆ ಯಂದ ಅಂತಿಮ ಘಟ್ ದವರೆವಿಗೂ ತಮಮ ಅಮೂಲ್ಯ ವಾದ ಸಲ್ಹೆ, ಸೂಚನೆ ಮತತು
ಮಾಗಗದರ್ಗನ ನೀಡಿದ ಗತರತಗಳಾದ ಇತಿಹಾಸ ವಿಭಾಗದ ಮತಖ್ಯಸಥರಾದ ಡಾ॥ ಭಾರತಿ ಎಚ್ಎಂ ರವರಿಗೆ ತತಂಬತ ಹೃದಯದ
ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳನತುಅರ್ಪಗಸತತೆುೀನೆ.
Abhishek C M
Second Year B A
Government First Greade College Peenya
Bangalore-560058
Register Number : 20N5A80001
3. ಪ್ಲ್
ಲ ವರ ಕಲೆ ಮತ್ತ
ು ವಾಸ್ತ
ು ಶಿಲ್ಪ
ಪಲ್
ಲ ವರ ಕಾಲ್ದಲ್ಲ
ಲ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಾದ ಕಲೆ ಮತ್ತ
ು ವಾಸ್ತ
ು ಶಿಲ್ಪ ಶೈಲ್ಲಯ ದಕ್ಷ
ಿ ಣ
ಭಾರತದಲ್ಲ
ಲ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿತ್ತ. ಇವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೂೊಂಡ ಕಲಾ ಶ ೈಲ್ಲಯನ್ನು
ದ್ಾಾವಿಡ ಶ ೈಲ್ಲಯೊಂದನ ಕರ ಯಲಾಗಿದ್ . ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ ಿ ಪಾಥಮ ಬಾರಿಗ ದ್ಾಾವಿಡ ಶ ೈಲ್ಲಯಲ್ಲಿ
ಉತೃಷ್ಟ ವಾಸ್ನು ಶಿಲಪ ರಚಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಪಲಿವರಿಗ ಸ್ಲನಿತುದ್ .
ಗೌಸ್ಸಿ ಟ್ಸ
ಿ ರವರ ಪ
ರ ಕಾರ “ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಎಲಾಿ ವಾಸ್ನುಶ ೈಲ್ಲಗ ಮೂಲ ಪ ಾೀರಕವಾದ
ದ್ಾಾವಿಡಶ ೈಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ವಾಸ್ನುವನ್ನು ಪಲಿವರನ ರೂಪಿಸಿದರನ”
ಪಲ್
ಲ ವರನ್ನು ದಕ್ಷ
ಿ ಣ ಭಾರತದ ದೇವಾಲ್ಯ ವಾಸ್ತ
ು ಶಿಲ್ಪ ದ ರುವಾರಿಗಳೊಂದು
ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಪಲಿವರ ಕಾಲದ ಕಲಾ ವಿಕಾಶವನ್ನು ವಿವಿಧ ಘಟ್ಟಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸ್ಲಾಗಿದ್ .
ಆಳ್ವ
ಿ ಕೆ ನಡೆಸ್ಸದ ರಾಜರುಗಳ್ವಗೆ ಅನ್ನಗುಣವಾಗಿ
1.ಮಹ ೀೊಂದಾ ಶ ೈಲ್ಲ (ಸ್ನಮಾರನ 550-630)
2.ಮಾಮಲ್ಲಿ ಶ ೈಲ್ಲ (630-668)
3.ರಾಜಸಿೊಂಹ ಶ ೈಲ್ಲ (670-800)
4.ನ್ೊಂದಿವಮಿನ್ ಶ ೈಲ್ಲ (800-900)
5.ಅಪರಾಜಿತ ಶ ೈಲ್ಲ ಎೊಂದನ ಗನರನರ್ತಸ್ಲಾಗಿದ್ .
4. ಮಹೆೀಂದರವಮಗ ಶೆೈಲಿ 550-630
ಪಲಿವರ ಶಿಲಾವಾಸ್ನು ಮತನು ಶಿಲಪಕಲಾ ಚಟ್ನವಟಿಕ ಗಳು
ಪಾಾರೊಂಭವಾಗನವುದನ ಈ ವೊಂಶದ ಮೊದಲ ದ್ೂರ , 1ನ ೀ ಮಹ ೀೊಂದಾ ವಮಿನ್
ಕಾಲದಿೊಂದ. ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗ ಪಲಿವ ರಾಜಯದಲ್ಲಿ ‘ಗನಹಾವಾಸ್ನು’
ಪಾಕಾರವನ್ನು ಬಳಕ ಗ ತೊಂದವನ್ನ. ಪಲಿವರ ಕಲಾ ಪಾಕಾರ ಪಾಾರೊಂಭದಲ್ಲಿ
ಕಾಣಬರನವ ವಾಸ್ನು ಪಾಕಾರಗಳ ೊಂದರ ಗನಹಾಮೊಂಟ್ಪಗಳು.
ಈ ಗನಹಾಮೊಂಟ್ಪಗಳನ್ನು ‘ಕಣಶಿಲ ಯ’ ಏಕಶಿಲಾಗನಡಡಗಳಲ್ಲಿ
ನಿಮಾಿಣವಾಗಿದ್ . ಇವುಗಳ ವಿಸಿುೀಣಿವು ಚಿಕಕದನ ಮತನು ಕ ತುನ ಗಳು ಕಡಿಮೆ.
ಮಹೊಂದ
ರ ವಮಮನ ಮಂಡಗಪಟ್ಟಟ ಶಾಸನವು – “ಇಟಿಟಗ ,
ಮರ, ಸ್ನಣಣ (ಗಾರ ) ಲೂೀಹ ಇವುಗಳನಾುವುದನ್ನು ಬಳಸ್ದ್ ವಿಚಿತಾಚಿತುನಿೊಂದ
ಈ ಬಾಹ ೇಶವರ-ವಿಷ್ನಣ ಲಕ್ಷಿೀ ಆಯಿತನ್ವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಿಸ್ಲಾಯಿತನ”.
5. ಮಾಮಲ್ಲಶೆೈಲಿ/1ನೆೀ ನರಸಂಹ ವಮಗಶೆೈಲಿ – (630 ರಿಂದ 638)
ಮಹ ೀೊಂದಾ ವಮಿನ್ ಮಗನಾದ ನ್ರಸಿೊಂಹವಮಿನ್ ಚಾಳುಕಯ
ಸಾಮಾಾಜಯವನ್ನು ಆಕಾರ್ಮಿಸಿ ವಾತಾಪಿಕ ೂೊಂಡನ ೊಂಬ ಬಿರನದನ ಧರಿಸಿದ.
ಚಾಳುಕಯರ ಮೆೀಲ್ಲನ್ ವಿಜಯದಿೊಂದ್ಾಗಿ ಮಾಮಲ್ಲಿಪುರೊಂ ಅಥವಾ
ಮಹಾಬಲ್ಲಪುರೊಂ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಿಸಿದನ್ನ. ಅವನ್ ಹ ಸ್ರಿನ್ಲ್ಲಿ ಅದಕ ಕ
ಮಾಮಲ್ಲಿಶ ೈಲ್ಲ ಎೊಂದನ ಕರ ಯಲಾಗಿದ್ .
1ನ ೀ ಮಹ ೀೊಂದಾವಮಿ ಮತನು 1ನ ೀ ನ್ರಸಿೊಂಹ ವಮಿನ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ
ನಿಮಾಿಣವಾದ 15 ಭವಯವಾದ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳು ಮೊಂಟ್ಪಗಳು,
ಶಿಲಾರಥಗಳು ವಿಶವ ಪಾಸಿದದ ಪಡ ದಿದನದ ಮಹಾಬಲ್ಲಪುರೊಂ ಅನ್ನು ‘ದಕ್ಷಿಣ
ಭಾರತದ ವಾಸ್ನುಶಿಲಪ ಮತನು ಶಿಲಪಕಲ ಯ ತವರನಮನ ’ ಎೊಂದನ ಕರ ಯಲಾಗಿದ್ .
ಮಾಮಲ್ಲ
ಲ ಶೈಲ್ಲಯ ಪ
ರ ಮುಖ ನಿಮಾಮಣಗಳನ್ನು 4 ಭಾಗವಾಗಿ
ಮಾಡಲಾಗಿದ್ .
1.ಮೊಂಟ್ಪಗಳು
2.ಏಕಶಿಲಾರಥಗಳು
3.ಗೊಂಗಾವತರಣ ಶಿಲ್ಲಪಗನಚಚ
5.ಕಡಲರ್ತೀರದ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳು
6. ರಾಜಸಂಹಶೈಲಿ 2ನೆೀ ನರಸಂಹವಮಗ ಶೆೈಲಿ (670-800) ಕ್ರರ. ರ್
ಕಡಲರ್ತೀರದ ದ್ ೀವಾಲಯ-ಮಹಾಬಲ್ಲಪುರೊಂನ್ ಕಡಲರ್ತೀರ ದ್ ೀವಾಲಯ ಪಲಿವರನ ನಿರ್ಮಿಿಸಿದ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ
ಅತಯೊಂತ ಪುರಾತನ್ವಾದದನದ 2ನ ೀ ನ್ರಸಿೊಂಹ ವಮಿನ್ನ ಇದರ ನಿಮಾಿಪಕ. ದ್ ೀವಾಲಯದ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗನಪು ಸ್ನರೊಂಗ
ಮಾಗಿವಿದನದ ಅದರ ಮೂಲಕ ವಿದ್ ೀಶಿಯರನ್ನು ಅರಸ್ನ್ ಆಸಾಾನ್ಕ ಕ ಕರ ತರನವ ವಯವಸ ಾ ಇದಿದತನ. ಇದನ ಈಗ ಮರಳಿನ್ಲ್ಲಿ
ಮನಚಿಚಹೂೀಗಿದದರೂ ಗನರ್ತಿಸ್ಬಹನದ್ಾಗಿದ್ . ಇದರ ಗಭಿಗನಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವಲ್ಲೊಂಗವಿದ್ . ಇದರ ಗೂೀಡ ಗಳ ಮೆೀಲ ಸೂೀಮೆೀಶವರ
ಮತನು ಕ್ಷರ್ತಾಯ ಸಿೊಂಹ ೀಶವರ ಎೊಂಬ ರಡನ ದ್ಾಾವಿಡ ಶ ೈಲ್ಲಯ ಶಿಖರಗಳಿವ . ವಿಶವಸ್ೊಂಸ ಾ ಗನರ್ತಿಸಿರನವ ವಿಶವ ಪರೊಂಪರ ಯ ಕಲಾ
ಪಟಿಟಯಲ್ಲಿ ಈ ದ್ ೀವಾಲಯ ದ್ಾಖಲಾಗಿದ್ . ಕಲಾ ವಿನಾಯಸ್ದಲ್ಲಿ ಈ ದ್ ೀವಾಲಯ ಧಮಿರಾಯ ರಥವನ್ನು ಹೂೀಲನತುದ್ . ಈ
ದ್ ೀವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವಳಿಗಭಿಗೃಹಗಳು, ಅವುಗಳ ಮೆೀಲ ಇರನವ ಅವಳಿ ವಿಮಾನ್ ಪಾಸಾದಗಳು ವಾಸ್ನುತಜ್ಞರಿಗ ಜಿಜ್ಞಾಸ ಯ
ವಸ್ನುವಾಗಿದ್ . ರಾಜಸಿೊಂಹ ಶ ೈಲ್ಲಯ ಪಾಮನಖ ನಿಮಾಿಣಗಳನ್ನು ಕೊಂಚಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹನದ್ಾಗಿದ್ . ಕೊಂಚಿ ಪಲಿವರ ವಾಸ್ನುಶಿಲಪದ
ತವರಾಗಿದ್ . ಪಲಿವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳು ಅಥವಾ ಗೂೀಪುರಗಳ ನ್ಗರವ ೀೊಂದ್ ೀ ಪಾಸಿದಿದ ಪಡ ದಿತನು. ಕೊಂಚಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದ್
1008 ದ್ ೀವಾಲಯಗಳಿದದವ ೊಂದನ ಹ ೀಳಲಾಗಿದ್ . ಆದರ , ಅವುಗಳ ಲಿವು ನ್ಮಗ ಲಭಯವಿಲಿದ್ ಈಗ ಅದರ ಸ್ನತುಮನತುಲ್ಲನ್
ಪಾದ್ ೀಶಗಳಲ್ಲಿ 350ಕೂಕ ಹ ಚಿಚನ್ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳು ಕೊಂಡನ ಬರನತುವ .
10. ಅಪರಾಜಿತ ಶೆೈಲಿ
ಕ ಲವು ವಿದ್ಾವೊಂಸ್ರನ ನ್ೊಂದಿವಮಿನ್ ಶ ೈಲ್ಲಯನ ು ವಿಶ ಿೀಷಿಸಿ ಅೊಂರ್ತಮ ಘಟ್ಟವನ್ನು
ಅಪರಾಜಿತ ಶ ೈಲ್ಲಯೊಂದನ ಗನರ್ತಿಸಿದ್ಾದರ . ಈ ಶ ೈಲ್ಲಯ ಪಾಮನಖ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳ ೊಂದರ ,
ಅ) ತ ಕ ೂಕಲೊಂನ್ ಜಲನಾಥ ೀಶವರ ದ್ ೀವಾಲಯ
ಆ) ಸ್ನಮೊಂಗಲ್ಲ ದ್ ೀವಾಲಯ
ಇ) ರ್ತರನತುಣಿಯ ವಿೀರತಾುನ ೀಶವರ
ಈ) ನ ೀಮಲ್ಲಯ ವ ೈಕನೊಂಠ ಪ ರನಮಾಳ್ ದ್ ೀವಾಲಯ.
ನ್ೊಂದಿವಮಿನ್ ಶ ೈಲ್ಲಯ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನ ೀಕವು ಸ್ೊಂಕೀಣಿ ವಾಸ್ನು
ಸಾಮಾಗಿಾಗಳಿೊಂದ ನಿಮಾಿಣವಾಗಿದ್ . ಇಟಿಟಗ , ಗಾರ ಮನೊಂತಾದವುಗಳಿೊಂದ ಕಟಿಟದ ವಾಸ್ನು
ಭಾಗಗಳ ೊಂದಿಗ ಬ ರ ಸ್ನವ ಪದಧರ್ತ ಪಾಾರೊಂಭವಾಯಿತನ. ಇಟಿಟಗ , ಗಾರ ಯೊಂತಹ
ಮೃದನಮಾದಯಮಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿಮಾನ್ ನಿರ್ಮಿಿಸ್ನವ ಪರಿಪಾಠ ಪಾಾರೊಂಭವಾಗಿದನದದರಿೊಂದ
ಈ ಕಾಲದ ದ್ ೀವಾಲಯಗಳಲಿದ್ ಅನ ೀಕವು ಅನ್ೊಂತರದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದನರಸಿುಯಾಗಿದ್ .
ಪಲಿವರನ ಸ್ನಮಾರನ 300 ವಷ್ಿಗಳ ಕಾಲ ಪೀಷಿಸಿ, ಬ ಳ ಸಿದ ದ್ ೀವಾಲಯ ವಾಸ್ನು
ಮತನು ಶಿಲಪಕಲ , ಅವರ ಅನ್ೊಂತರ ಆಳಿದ ಚ ೂೀಳರ ದ್ ೀವಾಲಯ ವಾಸ್ನುಕಲ ಗ
ಭದಾಬನನಾದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿಕ ೂಟ್ಟರನ. ಚ ೂೀಳರ ದ್ ೀವಾಲಯ ವಾಸ್ನು ಕಲ ಒೊಂದನ
ರಿೀರ್ತಯಲ್ಲಿ ಪಲಿವರ ವಾಸ್ನು ಕಲ ಯ ಮನೊಂದನವರಿಕ .
11. Reference
• Rowland Benjamin,The Art and Architecture of
India.Penguin,1954
• https://www.metmuseum.org/toah/hd/rajp/hd_rajp.htm
• Singh upindar,A History of Ancient and early Medieval India
Delhi: Person education India 2009