Εργασία μαθητή του Γ5 του 2ου Γ/σιου Αλεξ/πολης, για το σχολικό έτος 2014-15 με θέμα: Σύγκριση της θυσίας της Ιφιγένειας και της θυσίας της γυναίκας του Πρωτομάστορα στην Παραλογή «Του γιοφυριού της Άρτας»

1. θέμα: Σύγκριση της θυσίας της Ιφιγένειας και
της θυσίας της γυναίκας του Πρωτομάστορα
στην Παραλογή «Του γιοφυριού της Άρτας»

2. Οι δύο θυσίες
Θυσία Ιφιγένειας
Θυσία γυναίκας
Πρωτομάστορα («Λυγερής»)

4. Η θυσία της Ιφιγένειας
• Ο Αγαμέμνονας είχε προκαλέσει την οργή της θεάς Αρτέμιδος
σκοτώνοντας το ιερό ελάφι της, με αποτέλεσμα η θεά να
προκαλέσει άπνοια και να μην μπορεί να αποπλεύσει ο στόλος των
Αχαιών από την Αυλίδα για την τρωική εκστρατεία. Ρώτησαν τον
μάντη Κάλχα τι έπρεπε να κάνουν και εκείνος απάντησε πως η οργή
της θεάς θα έφευγε μόνο αν ο Αγαμέμνων θυσίαζε τη θυγατέρα
του, την Ιφιγένεια, η οποία τότε βρισκόταν στις Μυκήνες.
Αρχικώς ο Αγαμέμνων αρνήθηκε να το πράξει, αλλά πείσθηκε από
τον Μενέλαο και τον Οδυσσέα. Καθώς οι μήνες περνούσαν, κάλεσε
την κόρη του με την πρόφαση ότι θα την αρραβώνιαζε με
τον Αχιλλέα. Η Ιφιγένεια ήρθε στην Αυλίδα και τότε ο
Αγαμέμνονας την παρέδωσε στον Κάλχα, για να τη θυσιάσει στην
Άρτεμη. Η Κλυταιμνήστρα δεν μπόρεσε ποτέ να του συγχωρήσει το
γεγονός ότι θυσίασε το ίδιο τους το παιδί για την εκστρατεία «του»
και προέβαλε αυτό το τραγικό γεγονός ως δικαιολογία για τον
μετέπειτα(μετά από τη λήξη του τρωικού πολέμου) φόνο του άντρα
της από την ίδια και τον Αίγισθο.

5. Η θυσία της Λυγερής(γυναίκα
Πρωτομάστορα)
• Στην παραλογή ‘’Του γιοφυριού της Άρτας’’ οι εργάτες
και ο Πρωτομάστορας ήταν σε απελπιστική κατάσταση,
επειδή ενώ έχτιζαν το γεφύρι την ημέρα, το βράδυ αυτό
γκρεμιζόταν χωρίς να γνωρίζουν την αιτία της
κακοτεχνίας. Σαν «από μηχανής θεός» ένα πουλί με
ανθρώπινη λαλιά τούς είπε πως, αν δε χτιζόταν ζωντανή
στο γεφύρι η γυναίκα του Πρωτομάστορα, το κτίσμα δε
θα στέριωνε ποτέ. Έτσι και έγινε. Με έναν αρκετά
πειστικό και δόλιο τρόπο η Λυγερή- η οποία έφτασε
«τυχαία» στον τόπο της θυσίας και ύστερα από «ένα
μοιραίο λάθος»- μπήκε στα θεμέλια να βρει το δήθεν
χαμένο δαχτυλίδι του Πρωτομάστορα και έτσι
κυριολεκτικά την έχτισαν εκεί ζωντανή...

6. Διερεύνηση ορισμένων
ζητημάτων
σχετικών με την Παραλογή

7. Γιατί η Λυγερή ήταν τόσο πρόθυμη να
βοηθήσει στην εύρεση του χαμένου
δαχτυλιδιού;
Επειδή:
 Ήταν απόλυτα αφοσιωμένη στον άντρα της, έτρεφε γι΄αυτόν
μεγάλη αγάπη και του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη. Ήθελε λοιπόν να
τον ευχαριστήσει και να τον απαλλάξει από τη στενοχώρια της
απώλειας του δαχτυλιδιού.
 Παλαιότερα οι άνθρωποι πίστευαν πως αν χανόταν το δαχτυλίδι
που συμβολίζει την ένωση των δύο συζύγων, αυτό θα θεωρούνταν
μεγάλη «γρουσουζιά» και σε πολλές περιπτώσεις θα σήμαινε τη
διάλυση του γάμου. Γι΄ αυτόν τον λόγο η Λυγερή ήταν τόσο
πρόθυμη να βοηθήσει να βρεθεί το δαχτυλίδι του γάμου. Δεν ήταν,
συνεπώς, η απόλυτα αφελής γυναίκα που πείθεται να
κατέβει στα θεμέλια του γεφυριού, όπως υποστηρίζεται
συχνά από τους αναλυτές της Παραλογής… Απλώς δεν ήθελε (
έστω εξαιτίας των δοξασιών της εποχής) να χάσει τον αγαπημένο
της σύζυγο, ακριβώς γιατί χάθηκε το δαχτυλίδι του γάμου τους…

8. Ομοιότητες Ιφιγένειας-Λυγερής
• Είναι πολύ σημαντικές γυναίκες(κόρη του αρχηγού των Αχαιών/
σύζυγος του Πρωτομάστορα). Και οι δύο πρέπει να θυσιαστούν για
την ολοκλήρωση, στη μεν Παραλογή, ενός κοινωφελούς έργου και
στην άλλη ιστορία (βλέπε και τραγωδία Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν
Αυλίδι»), για την πραγματοποίηση ενός πολέμου και για την τιμή
των Αχαιών.
• Είναι και οι δύο «τραγικά πρόσωπα», αφού μεταπίπτουν από
την ευτυχία στη δυστυχία, συγκρούονται με υπέρτερες δυνάμεις(
εξουσία, καλό του κοινωνικού συνόλου) ή πάσχουν εξαιτίας μιας
αναπόφευκτης μοίρας.
• Έχουν και τα δύο θύματα στενή συγγενική σχέση με τον θύτη.
Η Ιφιγένεια είναι κόρη του Αγαμέμνονα και η Λυγερή είναι γυναίκα
του Πρωτομάστορα.
• Έχουν άγνοια της επικείμενης κατάστασης και δεν ξέρουν ότι θα
θυσιαστούν. Έτσι, πηγαίνουν στον τόπο της θυσίας με καλή
διάθεση(η Ιφιγένεια για να παντρευτεί τον Αχιλλέα, όπως της
μήνυσε σε γράμμα ο πατέρας της και η Λυγερή για να συναντήσει
τον καλό της). Οδηγούνται δηλαδή με δόλο στη θυσία.
• Τελικά δέχονται να θυσιαστούν για «το καλό» του
κοινωνικού συνόλου.

9. Ομοιότητες Αγαμέμνονα-Πρωτομάστορα
• Είναι εξίσου σημαντικά πρόσωπα, όπως η Ιφιγένεια
και η Λυγερή.
• Είναι κι αυτοί τραγικοί ήρωες των δύο έργων, καθώς
πρέπει να θυσιάσουν ένα αγαπημένο πρόσωπο της
οικογένειάς τους για το κοινό καλό.
• Βρίσκονται σε δίλημμα: Πρέπει να επιλέξουν
ανάμεσα σε δύο «λύσεις». Όποια και αν επιλεγεί,
ωστόσο, θα τους πληγώσει.
• Συγκρούονται με ανώτερες ή θεϊκές δυνάμεις.
• Έχουν αίσθημα ευθύνης προς τους συνανθρώπους
τους.
• Τελικά αποδέχονται τη μοίρα τους.

10. Αντί επιλόγου
• Ορισμένα θέματα της Ελληνικής Γραμματείας
(Λογοτεχνίας) αλλά και της πολιτιστικής μας
παράδοσης επιβιώνουν από την αρχαιότητα ως
τα νεότερα χρόνια καταδεικνύοντας τη συνέχεια
της λογοτεχνικής και πολιτισμικής μας
κληρονομιάς…

11. Ευριπίδη, Ιφιγένεια εν Αυλίδι (στιγμιότυπα από ταινία του
Κακογιάννη και από θεατρική παράσταση αρχαίου δράματος)
• http://youtu.be/aDU0pKOGzQ8
• https://www.youtube.com/watch?v=yGMmFwL
_Wb4#t=48
• http://youtu.be/NOUlV_TUFXQ