1. UNIVERSITETI I TIRANËS
FAKULTETI I SHKENCAVE MJEKSORE TEKNIKE
DEGA IMAZHERI
HISTORIKU I REZONANCES MAGNETIKE
PARIMET FIZIKE NË MRI DHE FUNKSIONI
PAJISJA E MRI DHE NDËRTIMI I APARATIT
TERMINOLOGJIA DHE LËNDET E KONTRASTIT
SPEKTROMETRIA RMB IN VIVO
IRM E FLUKSEVE,IRM FUNKSIONALE
PROTOKOLLET E EKZAMINIMIT NË MRI
PËRFTIMET DHE RRËZIQET E IRM
Punoi:Marinela Paluca
Pranoi:dr. Maksim Basho

2. Imazheria me anën e rezonances magnetike bërthamore(IRM)bazohet në regjistrimin e shpejtësive të
kthimit në ekuilibër të protoneve të vendosura në një fushë magnetike të cilat I nënshtrohen një impulsi
“destabilizues”.Gjate viteve te fundit perparimi i kësaj teknike jorrezatuese ka qene e mahnitshme:permisimi
i madh i rezolucioneve hapësinor dhe në intensitet,sekuenca të shpejta të realizimit te imazherive,lëndë
kontrasti,imazheri funksionale dhe intervenuese janë realizime te IRM të cilat e bëjnë këtë metodë,ndonësë
ende shumë e kushtueshme,me mundësi të mëdha të arritura dhe potenciale të cilat nuk i paraqet asnëra
nga konkurrentet e saj të imazherisë mjekësore.
Rezonanca magnetike është një ekzaminim imazherik joinvaziv, pa dhimbje që ndihmon mjekët në
diagnostikimin e sëmundjeve të ndryshme , kur metodat e tjera radiologjike janë të pamjaftueshme. Rezonanca
Magnetike, pra RM, përdor fushë të fuqishme magnetike, valë elektromagnetike dhe një kompjuter për të
prodhuar pamje të detajuara të organeve, indeve të buta, kockave dhe virtualisht të gjitha strukturave të tjera
të brendshme të trupit.
RM nuk përdor rrezatim të jonizuar (rrezet x). Imazhet e detajuara të RM i mundësojnë mjekut të vlerësojë më
mirë pjesët e trupit dhe patologji të veçanta që nuk mund të përcaktohen në mënyrë të përshtatshme me
metodat e tjera të imazherisë si rreze x, ultratingujt ose tomografinë e kompjuterizuar
(e quajtur edhe CT ).
Historia e IRM
Historia e MRI është plot ngjarje interesante, nga pikëpamja teknologjike, ekonomike dhe
sociale.
Rezonanca magnetika eshte zbuluar ne menyre te pavarur ne vitin 1946 nga fizikantet Felix
Bloch dhe Edward Purcell, për të cilen moren Çmimin Nobel ne fizikë në vitin 1952. Midis
vitit 1950 dhe 1970 është përdorur kryesisht në analizën e kimisë Fig 1.Felix Bloch
molekulare dhe strukturës së materialeve.
Në vitin 1949 kompania amerikane Varian mori një patentë për përdorimin e MRI për të
matur fushën magnetike të Tokës.
Broën dhe Gamsom,në vitin 1960 bëne regjistrimin e parë eksperimental, " prerjet e RMB" në
një pus për eksplorimin e naftës dhe në vitin 1978 Schlumberger prezanton per here te parë
Fig2.Edward Purcell prerjet, si nje mjet standard i quajtur “Prerjet Bërthamore Magnetike”.
Në vitin 1971, Raymond Vahan Damadian përshkruan se si tumoret dhe indet normale
japin përgjigje të ndryshme ne analizat me RMB. Ai sugjeroi që këto dallime mund të
përdoren për diagnozën e kancerit. Megjithatë, hulumtimet e mëvonshme treguan se këto
dallime, edhe pse reale, kanë një gamë të gjerë të ndryshueshmërisë për të cilat do të
kishte qenë e vështirë për t'i përdorur ato për qëllime diagnostike. Rezultatet e fituara nga
Damadian kishte disa të meta në mënyrë që të përdoren në përdorim praktik; studimet e
Fig 3.Raymond Damadian

3. kryera duke kryer një MRI me kohë të relaksimit të
ndryshme të tërë trupit, tregoi se MRI nuk mund të
përdoret për të dalluar indet e tumorit nga ato te
shëndetshëme.
Në vitet 50-te Herman Carr deklaroi qe kishte krijuar një
projeksion një-dimensionale duke përdorur një teknikë të
imazhit rezonancë magnetike. I frymëzuar nga një artikull
nga Damidian mbi potencialin diagnostik te rezonances Fig3.Aparate dhe metoda per studimin e
kancerit,Raymond Damadian
berthamore, Paul Lauterbur përmirësoi teknikën e Carr
dhe zhvilloi një metodë për të gjeneruar imazhet e para 2D dhe 3D duke përdorur gradientet. Me vone Peter
Mansfield i Universitetit të Nottingham zhvilloi një metodë matematikore që do te lejojë të skanoje në
sekonda, në vend te disa orëve dhe për të prodhuar imazhe të mira. Ndërsa Lauterbur dhe Mansfield aplikuan
në kafshë dhe indet e njeriut, Damadian ndërtoi makinën e parë të rezonancës te përdorshme për të gjithë
trupit dhe u prodhuan skanime per të parë gjithë trupin e njeriut duke përdorur teknikën e fushës se fokusuar.
Në vitin 1972, duke shfrytëzuar avancimet ne matematike për rindërtimin e imazhit, Lauterbur u bashkua me
studimin e tij te rezonancës, deri tani te përdorura në vëzhgimet e makromolekules kimike, në rrethe
anatomike.
Në vitin 1988, Numar, një kompani e zhvilluar posaçërisht për prerjet Ermb realizon nje mjet, të quajtur MRIL
(Magnetic Resonance Imaging Logging) pajisur me magnete të përhershëm dhe antenë RF për të dërguar një
seri të pulses lejuar përcaktimin e kohës relaksimit tërthor .
Në vitin 2003,çmimi Nobel u fitua nga Paul C. Lauterbur dhe Peter Mansfield për zbulimet e tyre të përdorimit
MRI-se si një mjet diagnostik.
Parimet Fizike
spini bërthamor dhe magnetet.
elektronet, neutronet dhe protonet, tre grimcat që përbëjnë një atom, kanë një pjesë të brendshme të
quajtur Spin. Spini përcaktohet nga numri i katërt kuantik për çdo funksion të dhene vale të marra nga
zgjidhja e formës relativiste i ekuacionit të Shrodingerit (SE). Përfaqëson një pjesë të përgjithshme të
grimcave të cilat ne mund ta përshkruajmë duke përdorur vetitë e elektroneve. Elektronet rrjedhin rreth
një spirale që gjeneron një fushë magnetike në një drejtim të caktuar: kjo pjesë është ajo që e bën punën
motore elektrike . Pothuajse në të njëjtën mënyrë elektronet qarkullojnë në atom rreth bërthamës, duke
gjeneruar një fushë magnetike. Kjo fushe e gjeneruar ka një moment këndor lidhur me të. Në këtë mënyrë
rezulton se edhe elektroni ka një moment këndor , shënohet spin, dhe kjo i jep rritje numrit kuantike
spin,m.
Momenti kendor i spinit është përcaktuar dhe mund të marrë vlera të ndryshme të plota ose gjysmë-të
plota në varësi të sistemit që është nën studim. Në qoftë se do zgjidhim ekuacionin relativist SE për
elektronIN marrim vlerat +1/2 dhe -1/2.
Si elektroni, protonet dhe neutronet kanë gjithashtu një moment kendor të spinit ose ndryshe të
rrotullimit i cili mund të marrë vlerat + 1/ 2 dhe -1/2. në bërthamën atomike, protonet mund të ciftohen

4. me protone të tjera antiparalel në të njëjtën mënyrë që elektronet çiftohen në një lidhje kimike.
Neutronet bëjnë të njëjtën gjë. Grimcat çiftëzohet me një spin pozitiv dhe një negativ, pra kemi një kend
rrotullimi neto zero "0". Ne mund të shohim se një bërthamë me protonet të pa ciftuara dhe neutronet do
të ketë një spin të përgjithshme, me kontribimin e numrit të pa ciftuar 1/2 e numrit kuantik rrotullues të
bërthamës, l. Kur kjo është më e madhe se zero, një bërthamë do të ketë një moment këndor rrotullues
dhe një moment magnetik, µ, varet nga drejtimi i rrotullimit. Është ky moment magnetike që manipulojmë
në eksperimentet moderne të NMR
Vlen të përmendet këtu se bërthamat mund të ketë më shumë se një proton të pa ciftuar dhe neutron ,
shumë në të njëjtën mënyrë që strukturat elektronike në tranzicionin e metaleve mund të kenë shumë
spine të pa ciftuara. Për shembull 27Al ka një l = 5/2.
Vlerat e momentit këndor rrotullues
momenti këndor rrotullues ne një bërthame mund të marrë vlerat nga + l deri te-l në hapa integrale. KJo
vlerë është e njohur si numri kuantik magnetik, m. Për çdo bërthamë është një total (2l +1) gjëndja e
moment këndor. momenti këndor i rrotullimit është vektor saior.komponenti Z i të cilit, shënohet l është
përcaktuar:
lz=mh/2 ku h është konstantja e Plankut.
momenti rezultant magnetik i kësaj bërthame është e lidhur thelbësisht me momentin këndor rrotullues .
Në mungesën e ndonjë efekti të jashtme momenti magnetik i një spini 1 2 bërthamës shtrihet
përafërsisht 52.3o nga aksi momentit këndor ose 127,70 për spin kundërshtar.
Relaksimi.
Relaksimi përshkruan mënyrën se si një spin rikthehet në gjëndjen fillestare.
Klasifikimi i spineve ndjek ekuacionin Boltzmann:
Nuk ka magnetizim transvers.
Nuk ka fazë koherence.
Kemi dy tipe: 1 - longitudinal, përgjatë boshtit të jashtëm të fushës magnetike.
2 - transvers, pingul me boshtin e jashtëm të fushës magnetike.
Fushat magnetike krijohen nga:
- bashkëpunimi spin-spin
-bashkëpunimi i spinit me ambjentin rrethues.

5. Ndërtimi i aparaturës se RM
Aparatura e RM eshte nje sistem i ndërlikuar që mund të
ndahet në disa sisteme më të vegjël,ku me të rëndësishmët
janë magneti,sistemi i gradienteve dhe sistemi i
radiofrekuecës.Detyra kryesore e magnetit është prodhimi i
fushës statike,qe shërben për të diferencuar nivelet
energjitike të spineve dhe i bën të aftë për të prodhuar një
sinjal.
Magneti karakterizohet nga intensiteti i fushës magnetike
statike dhe nga homogjeniciteti i saj.Intensiteti i fushës
manjetike statike shpehet ne Tesla (1T=10000 Fig5.Skicë aparaturë e Rezonanës Magnetike
gauss);magnetet ndahen me intensitet fushe të ulët(0.02-
0.3T),të mesëm(0.5-1.0T) dhe të lartë (>1.0T).Homogjeniteti i fushës eshtë përcaktues për cilësinë e imazhit.
Ka tre tipa bazë të magnetëve:permanentë,me rezistencë dhe supërpërcjellës e tj.
Gradientët kanë për qëllim deformimin e kontrolluar të fushës për të futur elementet e dallimit hapësinor,në
përgjigje ndaj spineve dhe sistemit të radiofrekuences.Ky i fundit mund të ndahet në një sistëm marrës dhe një
dhënës.Detyra e seksionit transmetues dhe bobinës se eksitimit është krijimi i një fushe alternative,pingul me
atë statike për të patur lëvizjen e spineve në kohë dhe në këndin e duhur. Detyra e boninës marrëse është
mbledhja e sinjaleveelektrike të induktuar nga magnetizimi transversal i kampionit,duke e ndare sa më shumë
të jetë e mundur nga zhurmat.
Dispozitivët e IRM
Dispozitivët e imazherisë me anën e rezonancës magnetike janë
aparate shumë të kushtueshme që kërkojnë:
-një mjedis të vecantë pranë të cilit nuk duhet të lëvizin mjete
metalike(trena,ashencorë)dhe që të jetë I mbrojtur nga rrezatimet
elektromagnetike të jashtme nga një kafaz i Faradeit;
-bobina që bëjnë të mundur krijimin e një fushë magnetike të
fuqishme dhe të njëtrajtshme në një vëllim të madh si edhe gradient
të fushës magnetike qe mund të vendosen dhe ndërpriten shumë Fig6.Aparati i RM
shpejt;
-pajisje informatike cilësore pëe të drejtuar protokollet e grumbullimit të të dhënave dhe për të kryer
llogaritjet e nevojshme për rindërtimin e imazheve.

6. Si funksionon procedura
Ndryshe nga ekzaminimet konvencionale me rreze x dhe tomografia e kompjuterizuar (CT), RM-ja nuk ka
radiacion. Ajo përdor fushën magnetike e cila përfitohet nga rryma elektrike. Ndërkohë që pacienti rri shtrirë
brenda njësisë së RM-së, valët elektromagnetike drejtohen tek protonet në zonën e trupit që do të studiohet.
Nën ndikimin e fushës magnetike, këto protone ndryshojnë pozicionin e tyre, duke prodhuar sinjale që kapen
nga bobinat. Më pas një kompjuter përpunon sinjalet dhe prodhon një seri imazhesh secila prej të cilave tregon
një shtresë të hollë të trupit që më pas përpunohen në pamje 3 dimensionale shumëplanëshe.
Për shkak se protonet janë më të shumtë në molekulat e ujit, imazhet RM tregojnë diferenca në përmbajtjen e
ujit në inde të ndryshme të trupit. Si rrjedhim, RM është veçanërisht e përshtatshme për të zbuluar
çrregullimet në zonat e sëmura të trupit, për shembull, zonat e prekura nga tumoret, infeksionet dhe
inflamacionet të cilat ndikojnë në prishjen e ekuilibrit të lëngjeve në qelizë dhe jashtë saj. Në përgjithësi,
diferencimi i indeve anormale (të sëmura) nga indet normale është veçanërisht më i lehtë me RM sesa me
modalitetet e tjera të imazherisë siç janë rrezet x, CT dhe ultratingujt.
Formimi i imazhit
Imazhi ne RM formohet nga përpunimi i një sinjali elektrik të fituar nga kapja e ndryshimeve të fushës
magnetike që ndodhin nga përparimi ispineve që kthehen në pozicionin e ekuilibrit.Problemi kryesor
në formimin e imazhit është kodifikimi hapësinor,nga lokalizimi i sinjalit pikë për pikë në një
matricë,me qëllim që të krijohet imazhi anatomik korrespondues.Formimi I imazhit është process që
realizohet me anë të sekuencave të ndryshmë dhe aparaturave kompjuterike të sofistikuara.
Kontrasti natyror ne IRM
IRM përdor vlerën e aplitudës së sinjalit të RMB të matur sipas një protokolli impulsesh shumë të
saktë,përgjithësisht të përsëritur dhe të grumbulluar/akumuluar për të permisuar sinjal/zhurmë.Kontrasti
buron kryesisht nga ndryshimet e vlerave T1dhe T2,të cilat janë të mëdha për indet që përmbajnë shumë ujë.
Lëndët e kontrastit në IRM
Megjithëse IRM,në sajë të ndyshimeve të T1 dhe T2,paraqet një contrast shumë të madh ndërmjet indeve të
buta të ndryshme,përdorimi I lëndëve të kontrastit në IRM zhvillohet me shpejtësi mbasi bën të mundur një
dallim më të mirë të indeve të shendosha dhe te semura,si edhe vënien në dukje të vecorive funksionale.Fjala
është si ne mjekësine bërthamore për gjurmuesit e shënuar.Gjurmuesi(molekulë,qelizë)I jep lëndës së
kontrastit një bioshperndarje të vecantë.për shenbull në analizën e mëlcise përdoren gjjurmues me
shperndarje jashtqelizore,ose që sekretohen nga sistemi hepato-biliar,ose qe kapen nga sistemi retikulo-
endotelial(sistemi I fagociteve me nje berthame),ose edhe thjeshte vascular.
Aktualisht shënjuesi më i përdorur është godoliumi,efekti paramagnetic i të cilit i detyrohet 7 elektroneve të
paciftuara,shkakton nje zvoglim të madh të T1.Godoliumi i lirë është shumë toksik dhe përdoret gjithmonë në

7. trajtë kompleksesh të qëndrueshme,të jonizuara ose asnjanëse(p.sh.godoliumi DTPA).Përdoren po ashtu lëndë
supermagnetike të cilat zvogëlojnë shumë T2.
Ne baze te karakteristikave te rrugës së marrjes dhe karakteristikave farmakokinetike mjetet e kontrastit
ndahen:
1)Intravaskulare-ekstracelulare.Janë mjetet e kontrastit paramagnetik më të përdorshëm,që përfaqësohen nga
lidhje te gadoliumit,injektohen ne rrugë endovenoze,hyjne në qarkullim pastaj migrojnë në hapësirën
intersticiale dhe eleminoren në rrugë renale.
2)Hepato-biliare.Janë mjete kontrasti paramagnetik të koheve të fundit,që përbëhen nga gadoliumi ose nga
magnezi.Kur injektohen ne rrugë endovenoze kanë një specifikë të vecantë për qelizat hepatocitare,nga të
cilat kapen dhe eleminohen me sistemin biliar.
3)Retikuloendoteliale.Janë të përbëra nga oksidi i hekurit,me efekt supermagnetik.Jane te ndërtuara ne formë
pjesëzash,që me tu injektuar kapen nga sistemi retikuloendotelial,në vecanti nga mëlcia dhe shpetka,ku
provokojnë një rënie të vazhdueshme të sinjalit.
4)Intravaskulare.Kanë interes per studimin e eneve të gjakut.
5)Gastrointenstinale.Janë lëndë kontrasti që merren me rrugë orale dhe kanë për qëllim të opacifikojnë ansat
intestinal,ato mund te jene të ndërtuara nga substanca me efekt supermagnetik(kontrast negativ,ansa
hipointens) dhe paramagnetik(kontrast pozitiv,ansa hiperintens).
Termiologjia në RM
Në përshkrimin e imazheve të RM,si dhe në imazhet e metodave të tjera ka një terminologji bazë,ku si
referencë është intensiteti I sinjalit të strukturave te ndryshme.Intensiteti I sinjalit është një vlerë e bazuar në
kohet e relaksimit që kanë inde te ndryshme normale,në nje imazh T1 të rende rezulton hiperintens elementi
me kohë relaksimi më të shkurtër,ndërsa në një imazh T2 të rëndë është hiperintens elementi me kohe
relaksimi T2 më të gjatë.Nga kjo rrjedh se në përgjithësi në një imazh T1 të rëndë indi adipoz eshtë elementi
më hiperintens ;por kur realizohetnjë sekuencë me suppression(heqjen)të sinjalit të indit adipoz atëherë do të
ishte parenkima hepatike,pankreatike dhe renale që do të ketë intensitetin më të lartë të sinjalit.
Duke u bazuar në intensitetin e sinjalit terminologjia e RM është si më poshtë:
-izointens:përkufizohet si i tillë një element që ka një intensitet të sinjalit të njëjtë me ate të parenkimës
rrethuese;
-hiperintens;intensiteti i sinjali është më i madh;
-hipointens:intensiteti i sinjalit më i vogël.

8. IRM e flukseve
IRM mund të përshtatet për të vënë në dukje zhvendosjen e fluideve,vecanërisht në imazherinë e enëve të
gjakut dhe në përcaktimin e fluksit/prurejs se gjakut.Përdoren nje varg teknikash që të gjitha të bazuara në
zhvendosjen ee protoneve të fluidit gjatë sekuencës së nxitje-përfitimit.
Metodat sipas kohës së fluturimit përdorin psh faktin që në rast se ndërmjet fazës së nxitjes dhe fazës se
perftimit,protonet e nxitura te fluidit janë zhvendosur dhe jane zëvendësuar nga prtotone te panxitura,sinjali
do të jetë më shumë a me pak i fortë(sipas sekuences se perdorur)tek fluidi në lëvizje në krahasim me indet
rrethuese të palëvizshme.
Metodat sipas kontrastit të fazës përdorin një sfazim të spineve me anën e gradienteve dytësore.Ky sfazim
ndryshon sipas shpejtësise se protoneve,duke realizuar një kodim të shpejtësise së lëvizjes te fluidit.Mund te
realizohet kështu nje hartë e shpejtësive te zhvendosjes së fluidit në një enë gjaku,të studiohet regjimi I
rrjedhjes(shtresore ose te crregullt)dhe të gjendet prurja e rrjedhjeve shtresore.
IRM funksionale
IRM funksionale,ndonëse një teknikë në faza fillestare,bën të mundur vizualizimin e aktivizimit të zonave të
trurit me një saktesi të rendit te milimetrit,gjatë veprimtarise fizike(psh.levizjes së gishtave)ose
mendore(psh.numerimit)të përsëritura sipas një protokolli që quhet “paradigmë”.Parimi i saj mbështetet në
ndryshimin e fushës magnetike lokale të indeve sipas perqendrimit lokal te oksigjenit,I cili rritet me prurjen e
gjakut në zonat e aktivizuara.Ky ndryshim quhet BOLD(Blood Oxygen Level Dependence)e ka zanafillën tek
fakti se hemoglobina e pangopur Hb ështe paramagnetike(pra e rrrit lokalisht madhesine e Bo)nderkohë që
oksihemoglobina HbO2 nuk e ka këtë efekt.Duke krahasuar imazhet e marra para dhe pas aktivizimit,është e
mundur të përcaktohen zonat e trurit të aktivizuara.Ndonëse kjo teknike ne fillim perdorej vetem tek makinat
qe realizonin një fushë statike shumë të fuqishme 4T,ajo tashmë mund te përdoret edhe tek makinat 1.5T.
RM është zgjidhja më e mirë për ekzaminimin e:
• Trurit
• Artikulacioneve si gjuri, shpatulla, kyçi i dorës e i këmbës etj
• Shtyllës kurrizore për sëmundje të diskut
• indeve te buta
Aktualisht RM është ekzaminimi më i ndjeshëm i imazherisë së kokës (veçanërisht trurit) rutinë në praktikën
mjekësore.
RM e Gjirit është metoda më e avancuar diagnostikuese e gjirit, e cila
ofron informacion të vlefshëm rreth shumë patologjive të gjendrës
mamare që nuk mund të merren përmes modaliteteve të tjera të
imazherisë, siç janë mamografia dhe ekoja duke çuar në diagnozën e
saktë. Rekomandohet fuqishem sidomos per pacienten me risk te larte
per zhvillimin e kancerit te gjirit sic jane ata me predominance
genetike,histori familjare, kancer te ovareve , pacientet me gji te
dendur ne mamografi apo te diagnostikuar me pare me lezione
Fig7.IRM biopsi e gjirit

9. prekanceroze.
Rezonanca Magnetike e gjithë trupit është ekzaminim i detajuar i gjithë
trupit (nga koka deri te këmbët) që realizohet me anë të sitemit modern TIM
të RM dhe përdoret në diagnostikimin dhe percaktimin e shkallës së përhapjes
të shume patologjive si:
• tumoret e kraharorit, abdomenit ose pelvisit
• patologjitë funksionale dhe anatomike të zemrës.
• tumoret dhe anomalitë e tjera të organeve riprodhuese (p. sh. uterusin,
ovaret, testikujt, prostatën).
• sëmundje të mëlçisë ose organeve të tjera (kur diagnoza nuk arrihet me
teknika të tjera).
• anomali dhe sëmundje vaskulare, arteriale dhe venoze(Angiografia RM).
• patologjitë e tëmthit dhe rrugëve hepatobiliare (MRCP) si alternative e ERCP
invazive.
Rezonanca Magnetike e sistemit muskuloskeletal përdoret për të
diagnostikuar apo vlerësuar:
• dëmtimet e meniskut, ligamenteve, kartilagos tendineve dhe muskujve.
• frakturat (në pacientë të veçantë). Fig8.RM e gjithe trupit
• patologjitë e diskut spinal (p. sh, hernia diskale).
• dëmtimin e shtyllës kurrizore pas traumave
• dëmtimet e lidhura me sportin dhe çrregullimet e lidhura me punën të shkaktuara nga sforcimi i përsëritur
ose goditjet e fuqishme.
• infeksionet (p. sh. osteomieliti).
• tumoret (p. sh. tumoret fillestare dhe metastazat) që përfshijnë kockat dhe kyçet
• dhimbjen, ënjtjen ose hemorragjinë në indet brenda dhe përreth kyçeve dhe kockave.
Përgatitja e pacientit,Protokollet e ekzaminimit
Përpara kryerjes se procedures ekzaminuese,mund ti kërkohet pacientit të veshë nje perparëse ose
mund te lejohet te mbaje veshur rrobat e tij nëse ato janë të lirshme dhe nuk kanë kapëse
metalike.Disa ekzaminime te RM mund të kërkojnë që pacienti të pijë lëndë kontrasti ose ti injektohet
në rrugë intravenoze,keshtu duhet pyetur pacienti per alergji te ndryshme nga medikamentet te
ndryshme.Megjithatë lënda e kontrastit e përdorur ne RM i quajtur gadolinium nuk përmban jodinë
dhe ka pak mundësi për të shkaktuar reaksion alergjik.Gjithashtu duhet bërë e ditur nësë pacienti ka
probleme serioze me shëndetin dhe operaconet qe mundt te kete kryer pasi disa patologji si
sëmundja e veshkave dhe anemia drepanocitare mund të pengoje të kryhet RM me kontrast. Gratë
duhet të informojnë mjekun e tyre ose teknikun radiolog për ndonjë shtatëzani të mundshme,per
shkak se rreziku i ekzaminimit tek fetusi eshtë i panjohur dhe ekzaminimi mund te kryhet vetem ne
raste te domosdoshme. Nese pacineti vuan nga klaustrofobia ose ankthi mund ti jepet një qetesues i

10. lehte.Bizhuterite dhe aksesorë të tjerë duhet të hiqen perpara ekzaminimit ,per shkak se mund te
ndërhyjnë me fushen magnetike të RM,objektet metalike dhe elektronike nuk lejohen ne dhomen e
ekzaminimit.Duhet informuar gjithmon nese pacieti ka pajisje mjekësorë ne trupin e tij si:valvula
artificiale të zemres;kateter infuzioni;pacemaker kardiak;proteza metalike;kapëse metali,vida,klappa
kirurgjikale etj pasi mund te prishin cilesine e ekzaminimit ose te paraqese rrezik per jeten.
Evolucioni i teknologjise se aparaturave IRM
Prodhimi i aparaturave te hapura (open)te rezonances magnetike jane nje arritje e madhe e mjeksise,per
marrjen e imazheve sa me cilesore,dhe ne paciente qe vuajne nga klaustofobia.
Përfitimet
Rezonanca Magnetike është një teknikë jo-invazive e imazherisë që nuk përfshin ekspozimin ndaj
radiacionit ,prandaj eshte e pershtatshme per te gjitha moshat.
Imazhet e RM të trurit dhe strukturave të tjera kraniale janë më të qarta dhe më të detajuara se me
metodat e tjera të imazherisë. Ky detaj e bën RM një mjet të pazëvendësueshëm në vlerësimin e shumë
patologjive te trurit, përfshirë dhe tumoret.
Angiografia RM jep imazhe të detajuara të enëve të gjakut..
RM e indeve të buta të trupit – siç është zemra, mëlçia dhe shumë organe të tjera – kanë një
ndjeshmëri të madhe për të identifikuar dhe karakterizuar patologjitë dhe lezionet lokale në krahasim me
metodat e tjera të imazherisë. Ky detaj e bën RM një mjet të pazëvendësueshëm në diagnostikimin e
hershëm dhe vlerësimin e shumë lezioneve fokale dhe tumoreve.
RM është provuar si metoda më e vlefshme në diagnostikimin e shumë patologjive përfshirë kancerin,
sëmundjet e zemrës dhe enëve të gjakut dhe ato të sistemit muskuloskeletal.
RM jep informacion të detajuar jo vetëm për strukturën e një organi po edhe për funksionin e tij.
Lënda e kontrastit e përdorur në ekzaminimet e RM ka më pak mundësi të prodhojë reaksione alergjike
sesa kontrastet me bazë jodi të përdorura ne CT.

11. Rreziqet e IRM
Rezonanca Magnetike nuk paraqet ndonjë rrezik për pacientin kur ndiqen udhëzimet përkatëse të sigurisë dhe
duke qënë se përdor rrezatime jo jonizuese por duhet pasur parasysh se:
Në gjakun që lëviz në fushën magnetike të fuqishme lind rryma elektrike e induktuar e cila krijon diferencë
potenciali në të dy anët e membranës(rreth 5mV në aortë).Këto potenciale vëzhgohen në trajtën e një
shtrembërimi shumë të lehtë të impulsit T të elektrokardiogramës.Ky efekt nuk paraqet rrezik me fushat
që përdoren sot për sot por këto rryma të induktuara përbëjnë një factor kufizues për rritjen e Bo në të
ardhmen.
Sinjali nxitës elektromanjetik shkakton ngrohjen e indeve.Kjo ngrohje është tepër heterogjene dhe
ndonëse arrin nivelin maksimal tek gjymtyrët,tek qafa dhe në kokë,sot per sot është e padëmshme për
fuqitë e përdorura.Por ndonjë nga metodat e vecanta te IRM që kërkon përdorimin e energjive të mëdha
po I afrohet fuqive maksimale te lejuara.
IRM-ja mund të jetë e rrezikshme dhe nuk mund të përdoret për të ekzaminuar pacientët që kanë proteza
dhe implante metalike ose dispozitivë të tipit pacemaker.Pjesët metalike I nënshtrohen forcave te mëdha
dhe eventualisht mund të pësojnë edhe ngrohje locale.Pacemaker-I nga nan e tij mund te trazohet fort në
funksionimin e tij nga fusha manjetike statike ,nga gradienti apo edhe nga sinjalet elektromagnetike.
Megjithëse fusha e fortë magnetike nuk është e dëmshme në vetvete, pajisjet mjekësore që përmbajnë
metale apo sende metalike si (celësa etj)mund të shkaktojnë goditje gjatë një ekzaminimi RM.
Ka një rrezik shumë të vogël për reaksion alergjik nëse injektohet lëndë kontrasti. Reaksione të tilla janë
zakonisht të lehta dhe kontrollohen mirë nga medikamentet. Fibroza nefrogjenike është aktualisht një
komplikacion i rrallë i RM që mendohet të shkaktohet nga injektimi i disa (por jo të gjitha) kontrasteve të
RM në pacientë me funksionim të dobët të veshkave.
Megjithëse nuk ka asnjë arsye për të besuar se Rezonanca magnetike dëmton fetusin, efektet e fushës së
fortë magnetike nuk janë kuptuar mirë. Për këtë arsye rekomandohet qe gratë shtatzëna te këshillohen
paraprakisht me mjekun përpara se të kryejnë këtë ekzaminim.
Përfundim
IRM është një teknikë me mundësi te pakrahasueshme,ajo ka një sërë përparësish:dallueshmëri e shkallës së
lartë ndër indet e buta;eksplorim optimal i strukturave të trurit meqë kockat nuk krijojnë asnjë problem(ato
praktikisht nuk përftojnë sinjal);mundësi e realizimit drejtpërdrejt të tomografive në cdo drejtim;padëmshmëri
pothuajse e plotë,gjë që bën të mundur ekzaminimin e grave shtatzëna në rast nevoje;mundësi e përdorimit të
lëndëve të kontrasit shumë të efektshme dhe pak toksike;ndërhyrje kirurgjikale nën mbikqyrjen e IRM(IRM
intervenuese).
Ndërkohë duhen pasur parasysh edhe disa mangësi:ndonëse po përparohet në këtë drejtim,koha e përfitimit të
imazheve eshte e gjatë,gjë që kufizon numrin e ekzaminimeve nga aparati dhe krijon mundësinë e artifakteve
për shkak të lëvizjeve të pacientit (vecanërisht për shkak te levizjeve fiziologjike kardio-respiratore);pacientët
që mbartin pacemaker-a ose proteza feromagnetike nuk mund te ekzaminohen;dispozitivët e IRM në trajtë
tuneli shkaktojnë një ndjenjë klostrofobie(frikë e të mbyllurit brënda)tek disa pacientë dhe nuk lejojnë

12. ekzaminimin e personave në gjendjë reanimacioni;mungesa e sinjaleve nga kockat përbën një mangësi për disa
ekzaminime;së fundi paisjet IRM kanë kosto investimi dhe mirëmbajtje shumë të lartë.