ΠΟΜΑΚΗ ΠΟΛΥΞΕΝΗ, ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Πομάκη Πολυξένη (ΠE02)
1Ο Γυμνάσιο Εχεδώρου / ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΣΕΝΑΡΙΟ:
Τροχαία ατυχήματα
1. ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ : Νεοελληνική Γλώσσα (7η ενότητα)
Β΄ Γυμνασίου
2. ΤΙΤΛΟΣ
ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ : Τροχαία
ατυχήματα
Α. Εισαγωγικά κείμενα (Τροχαία ατυχήματα)
Ε. Οι συνδετικές λέξεις και φράσεις
3. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Η βασική ιδέα που διέπει το εκπαιδευτικό σενάριο είναι ο
προβληματισμός των μαθητών πάνω στο πρόβλημα των τροχαίων ατυχημάτων
και η κατάκτηση των συνδετικών λέξεων-φράσεων ως βασικών στοιχείων του
συνεκτικού λόγου μέσω
• της ενεργού συμμετοχής των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία
και της αλληλεπίδρασης
• της διερεύνησης και της οικοδόμησης της γνώσης και της κριτικής
σκέψης
• της χρησιμοποίησης ρεαλιστικού και ανοιχτού τύπου δραστηριοτήτων
υπό την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού
Οι συγκεκριμένοι στόχοι συνάδουν με τις εποικοδομητικές θεωρίες
μάθησης του γνωστικού εποικοδομητισμού (Piaget) και του κοινωνικού
κονστρουκτιβισμού (Vygotsky που δίνει έμφαση στο ρόλο της κουλτούρας και
2. της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, προκειμένου να επιτευχθεί η μάθηση) καθώς
και της ανακαλυπτικής θεωρίας μάθησης (Bruner). Τελικός κοινός στόχος
είναι να γίνουν οι μαθητές αυτορρυθμιζόμενοι και ανεξάρτητοι
κατασκευαστές της γνώσης τους.
4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Γνωστικοί στόχοι:
• Να συζητήσουν και να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές σχετικά με ένα
πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι καθημερινά, αυτό των
τροχαίων ατυχημάτων
• Να προβληματιστούν και να συζητήσουν για τις λύσεις του παραπάνω
προβλήματος και να εκθέσουν τις προτάσεις τους, παράγοντας
προφορικό λόγο
• Να αναπτύσσουν ποικίλα κείμενα επιλέγοντας κάθε φορά το
κατάλληλο επίπεδο ύφους (λεξιλόγιο, σύνταξη, τύπους και γενικά την
κατάλληλη γλωσσική ποικιλία)
• Να μάθουν να εντοπίζουν και να χρησιμοποιούν συνδετικές λέξεις και
φράσεις σε προφορικό και γραπτό σύνθετο λόγο
• Να κατανοήσουν ότι κάθε συνδετική λέξη ή φράση επιλέγεται με
κριτήριο τη σημασία της στην εξασφάλιση της συνοχής του κειμένου
Μαθησιακοί - παιδαγωγικοί:
• Να εξοικειωθούν οι μαθητές με τη διερευνητική, ανακαλυπτική και
ομαδοσυνεργατική μάθηση, την ενσυναίσθηση, τη βιωματικότητα, την
παρατήρηση, την ανάλυση και τη σύνθεση
• Να εξοικειωθούν με την ομαδοσυνεργατική μάθηση, να εργαστούν σε
πραγματικές καταστάσεις επικοινωνίας, μέσω της οποίας αίρονται οι
επικοινωνιακοί φραγμοί ή τα στερεότυπα στις σχέσεις μεταξύ τους και
να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις
3. • Να εξοικειωθούν με τη διαλογική συζήτηση, μέσω της οποίας
διαπραγματεύονται τα ευρεθέντα και τα ζητούμενα και την ανταλλαγή
απόψεων
• Να εξοικειωθούν με νέους τρόπους οργάνωσης και παρουσίασης της
γνώσης
• Να απομακρυνθεί ο εκπαιδευτικός από τον παραδοσιακό ρόλο του
μεταδότη των γνώσεων και να λειτουργήσει ως συντονιστής,
σύμβουλος, εμψυχωτής, βοηθός της έρευνας και του διαλόγου στην
τάξη, ώστε να οικοδομήσουν μόνοι τους οι μαθητές τη γνώση.
Στόχοι ως προς την αξιοποίηση Τ.Π.Ε. (νέος γραμματισμός/
τεχνογραμματισμός)
• Να εντοπίσουν οι μαθητές στοιχεία μέσα από οπτική περιήγηση και
ανάλυση πληροφορίας κειμένου και εικόνας
• Να εξοικειωθούν με πολυτροπικά κείμενα και να βελτιώσουν την
ικανότητα κατανόησής τους.
• Να εξοικειωθούν οι μαθητές με την αναζήτηση πληροφορίας μέσω των
Μηχανών Αναζήτησης που εμπεριέχονται σε ερευνώμενους δικτυακούς
τόπους με τη χρήση λέξεων- κλειδιών σε πολλαπλές επιλογές
• Να ασκηθούν στην παραγωγή συνεχούς γραπτού λόγου σε περιβάλλον
Προγράμματος Επεξεργασίας κειμένων (Word)
5. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
1. Διδακτικό εγχειρίδιο: Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7η
(σελ. 100-104 και σελ. 109- 111)
2. Συνδυασμός λογισμικών
4. Διαδίκτυο
Λογισμικό παρουσίασης
Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου
3. Φύλλα εργασίας
6. ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Το σενάριο διδασκαλίας θα πραγματοποιηθεί σε δύο ώρες. Την πρώτη
ώρα θα εργαστούν οι ομάδες στον υπολογιστή, παρακολουθώντας το
λογισμικό παρουσίασης ή το βίντεο ή κάνοντας αναζήτηση στο διαδίκτυο και
θα συζητήσουν μεταξύ τους.
Τη δεύτερη ώρα θα καταγράψουν σε περιβάλλον Επεξεργαστή
Κειμένου τα ζητούμενα στα φύλλα εργασίας και θα ανακοινωθούν τα
αποτελέσματα στο σύνολο της τάξης. Στο τέλος της ώρας οι μαθητές
αξιολογούν και αυτοαξιολογούνται.
7. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ
Οργάνωση σε οκτώ ομάδες, με τρεις μαθητές ανά ομάδα και ανά
υπολογιστή, μέσα στο σχολικό εργαστήριο. Οι ομάδες είναι ανομοιογενείς και
μεταξύ τους ισοδύναμες. Σε κάθε ομάδα έχει γίνει καταμερισμός των μελών
της σε ρόλους όπως του χειριστή, του γραμματέα, του συντονιστή, ρόλοι οι
οποίοι μπορούν να εναλλάσσονται, ανάλογα με την εξέλιξη της διαδικασίας.
Σε κάθε ομάδα υπάρχει ένας τουλάχιστον χρήστης με επαρκείς δεξιότητες
επεξεργασίας κειμένων και φυλλομετρητή.
5. 8. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Οι μαθητές θα χωριστούν σε 8 ομάδες. Η ανάθεση ρόλων εντός της ομάδας
επαφίεται στους ίδιους τους μαθητές.
• 1η και η 2η ομάδα:
Δραστηριότητα : Οι μαθητές των ομάδων αυτών θα παρακολουθήσουν το
λογισμικό παρουσίασης που εκπονήθηκε από τη διδάσκουσα και έχει
εγκατασταθεί στους υπολογιστές και θα συμπληρώσουν το αντίστοιχο
φύλλο εργασίας. Οι απαντήσεις θα προκύψουν μέσα από συζήτηση στην
ομάδα. Οι απαντήσεις θα καταγραφούν στον υπολογιστή, σε περιβάλλον
Επεξεργασίας Κειμένων.
• 3η και η 4η ομάδα
Οι μαθητές των ομάδων αυτών θα παρακολουθήσουν βίντεο (κοινωνικό
μήνυμα εναντίον της οδήγησης κατόπιν χρήσης αλκοόλ) επιλέγοντας την
ιστοσελίδα http://www.youtube.com/watch?v=7aKFWe2GxHc. Θα
ακολουθήσει συζήτηση στην ομάδα και συμπλήρωση του αντίστοιχου
φύλλου εργασίας. Οι απαντήσεις θα καταγραφούν στον υπολογιστή, σε
περιβάλλον Επεξεργασίας Κειμένων.
• 5η και 6η ομάδα
Οι μαθητές της ομάδας αυτής θα πληκτρολογήσουν στο διαδίκτυο τη
σελίδα : http://www.ydt.gr (δικτυακός τόπος του Υπουργείου Προστασίας
του Πολίτη ), θα επιλέξουν αναζήτηση με λέξη κλειδί «τροχαία
ατυχήματα» και θα διαβάσουν τα κείμενα των τριών πρώτων
αποτελεσμάτων. Στη συνέχεια θα απαντήσουν στις ερωτήσεις του
αντίστοιχου φύλλου εργασίας.
• 7η και 8η ομάδα:
Οι μαθητές της ομάδας αυτής θα πληκτρολογήσουν στο διαδίκτυο τη
σελίδα http://www.tovima.gr. Θα επιλέξουν αναζήτηση με λέξη – κλειδί
6. «τροχαία ατυχήματα» και επιπλέον φίλτρα: χρονική περίοδο «τελευταίο
έτος» και κατηγορία «κοινωνία». Θα εντοπίσουν τουλάχιστον τρία άρθρα
σχετικά με τα τροχαία ατυχήματα, θα καταγράψουν το κεντρικό τους θέμα
και θα επισημάνουν τις συνδετικές λέξεις - φράσεις που χρησιμοποιούνται
από τους αρθρογράφους, καθώς και τη σημασία τους.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
Η δραστηριοποίηση των μαθητών μέσω της ανακαλυπτικής,
διερευνητικής, συνεργατικής μάθησης και η αξιοποίηση των ΤΠΕ έκανε το
μάθημα πιο ενδιαφέρον, αξιοποίησε γνώσεις και εμπειρίες των μαθητών από
άμεσα βιώματά τους (Κυκλοφοριακή Αγωγή), ενίσχυσε την ενεργό συμμετοχή
και αξιοποίησε τη συλλογική εμπειρία τους, κέντρισε την προσοχή και αύξησε
τη συγκέντρωση στο μάθημα ειδικότερα μαθητών με χαμηλές ακαδημαϊκές
επιδόσεις, μερικοί εκ των οποίων ανέλαβαν ηγετικό ρόλο στην ομάδα.
1Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
7. 1. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο
(Πηγή:library.tee.gr/digital/m2229/m2229_koursoubas.pdf)
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Υ.Δ.Τ το τροχαίο ατύχημα
συνθέτουν, τέσσερις παράγοντες.
• α) Ο άνθρωπος
• β) Το όχημα
• γ) το οδικό δίκτυο
• δ) το περιβάλλον .
Το 80% των τροχαίων ατυχημάτων οφείλεται στον παράγοντα άνθρωπο,
το 3% στο όχημα , το 6% στο οδικό δίκτυο και 11% οι καιρικές συνθήκες στο
οδικό δίκτυο.
Α. Ως προς τον Άνθρωπο- Οδηγό ή Πεζό
Ένας από τους παράγοντες των τροχαίων ατυχημάτων είναι ο οδηγός
του οχήματος, ανάλογα με το πώς προσεγγίζει ζητήματα ασφάλειας κατά την
οδήγηση και γενικότερα τη συμπεριφορά του στο δρόμο. Τα άτομα σχετικά
νεαρής ηλικίας τείνουν να εμπλέκονται πιο συχνά σε ατυχήματα από ό,τι
άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, πράγμα που πιθανόν να οφείλεται στη μεγαλύτερη
συχνότητα με την οποία τα άτομα αυτά εκδηλώνουν, ριψοκίνδυνη ή επιθετική
συμπεριφορά
Οι παρακάτω παραβάσεις ευθύνονται για τα τροχαία ατυχήματα :
• Υπερβολική ταχύτητα.
• Αντικανονικό προσπέρασμα.
• Είσοδος στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας.
• Οδήγηση σε κατάσταση μέθης.
• Μη χρήση ζώνης – κράνους.
• Παραβίαση προτεραιότητας.
• Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη.
8. • Επιθετική - επιδεικτική οδήγηση.
• Απόσπαση προσοχής – κόπωση οδηγού.
• Επιδεικτικοί αντικανονικοί ελιγμοί
Β. Ως προς το ΟΧΗΜΑ:
• Η μεγάλη ηλικία του οχήματος.
• Η κακή ή ανεπαρκής συντήρηση.
• Μηχανικές και άλλες βλάβες.
• Ο μεγάλος αριθμός κυκλοφορούντων δικύκλων.
• Το υπέρβαρο και οι παραβάσεις φόρτωση –διαστάσεις φορτίου.
• Ο μη τακτικός τεχνικός έλεγχος.
• Η κυκλοφορία μεγάλου αριθμού φορτηγών αυτοκινήτων και
αγροτικών μηχανημάτων.
• Έλλειψη φώτων –αντικανονική χρήση φώτων .
• Διαρροή φορτίου (χαλίκι, μπετό, πετρέλαια, κλπ)
Γ. Ως προς το ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:
1.Κακή κατάσταση του οδικού δικτύου.
2.Ανεπαρκής σήμανση και σηματοδότηση.
3.Πλήρης έλλειψη ή ανεπάρκεια οδικού φωτισμού.
4.Χαμηλά πρότυπα κατασκευής.
5.Ανεπαρκή γεωμετρικά χαρακτηριστικά.
6.Ελλιπής σήμανση κατά τη διάρκεια κατασκευών.
7.Δυσμενείς περιβαλλοντολογικές συνθήκες
9. 2. Με βάση το παραπάνω κείμενο, να εντοπίσετε ποιος από τους
παράγοντες συγκεκριμένα εμπλέκεται στην κάθε εικόνα
Εικόνα 1:
Εικόνα 2:
Εικόνα 3:
Εικόνα 4:
Εικόνα 5:
Εικόνα 6:
Εικόνα 7:
Εικόνα 8:
Εικόνα 9:
Εικόνα 10:
Εικόνα 11:
Εικόνα 12:
Εικόνα 13:
Εικόνα 14:
Εικόνα 15:
Εικόνα 16:
Εικόνα 17:
Εικόνα 18:
Εικόνα 19:
Εικόνα 20:
Εικόνα 21:
Εικόνα 22:
Εικόνα 23:
Εικόνα 24:
Εικόνα 25:
3. Συζητήστε μεταξύ σας και καταγράψτε τις προτάσεις σας για την
αντιμετώπιση του προβλήματος
10. 2Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Πληκτρολογήστε την ιστοσελίδα: http://www.youtube.com/watch?
v=7aKFWe2GxHc
Δείτε προσεκτικά το βίντεο.
Με βάση το βίντεο που παρακολουθήσατε απαντήστε στις παρακάτω
ερωτήσεις:
α) Ποιο είναι το μήνυμα αυτού του βίντεο;
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
…………………………………………………………
β) Συντάξτε ένα μικρό διαφημιστικό σλόγκαν (κοινωνικού περιεχομένου),
στο οποίο θα συμβουλεύετε τους νέους να αποφεύγουν τη χρήση αλκοόλ,
όταν πρόκειται να οδηγήσουν.
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
…………………………………
11. 3Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Πληκτρολογήστε στο διαδίκτυο τη σελίδα : http://www.ydt.gr (δικτυακός
τόπος του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη ) και επιλέξτε αναζήτηση με
λέξη κλειδί «τροχαία ατυχήματα» και φίλτρο «ακριβής φράση».
2. Επιλέξτε στη συνέχεια τα τρία πρώτα αποτελέσματα (δελτία τύπου και
μήνυμα του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη) και διαβάστε τα.
3. Με βάση τα συγκεκριμένα αποτελέσματα απαντήστε στις παρακάτω
ερωτήσεις:
α) Ποια μέτρα υιοθετεί η πολιτεία για τον περιορισμό των τροχαίων
ατυχημάτων;
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
β) Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία ποιος παράγοντας συνδέεται
στενότατα με τα τροχαία ατυχήματα;
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
γ) Ποιες είναι οι συνέπειες των τροχαίων ατυχημάτων για τη χώρα μας;
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Φροντίστε στις απαντήσεις σας να κάνετε χρήση συνδετικών λέξεων -
φράσεων, που να εξασφαλίζουν τη συνοχή του νοήματος και κατά την
καταγραφή να τις τονίσετε έντονα (γραφή επιλογής bold στον Επεξεργαστή
Κειμένου).
12. 4Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Πληκτρολογήστε στο διαδίκτυο τη σελίδα http://www.tovima.gr.
Επιλέξτε αναζήτηση με λέξη – κλειδί «τροχαία ατυχήματα» και
χρησιμοποιήστε επιπλέον φίλτρα: χρονική περίοδο «τελευταίο έτος» και
κατηγορία «κοινωνία».
Από το πλήθος των αποτελεσμάτων εντοπίστε τουλάχιστον τρία άρθρα σχετικά
με τα τροχαία ατυχήματα. Φροντίστε τα επιλεγόμενα άρθρα να έχουν άμεση
σχέση με το ζητούμενο.
Αντιγράψτε σε περιβάλλον Επεξεργασίας Κειμένων τα άρθρα που επιλέξατε
και κατόπιν:
• Καταγράψτε το κεντρικό τους θέμα.
• Εντοπίστε και επισημάνετε με έντονη γραφή (bold) τις συνδετικές
λέξεις - φράσεις που χρησιμοποιούνται από τους αρθρογράφους στα
συγκεκριμένα άρθρα.
Διαμορφώστε έναν πίνακα με τις συνδετικές λέξεις – φράσεις που εντοπίσατε
στα συγκεκριμένα άρθρα και τη σημασία τους. Για να βοηθηθείτε δείτε τον
πίνακα της σελίδας 111, του διδακτικού εγχειριδίου.